Katalog

424 ARALIK 2001 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER GÜNÜN ADAMI Bîzı EPEMtM KARAKTER] KARAK'IERSIZLİK OLAN TURHAN SELÇUK R£I>EL>£M£Z$İN ıR I3ARPA GEÇMİŞTEN GELECEĞE ORHAN ERİNÇ AMA ETTÎK, ONURİAND\R£>I K . HAVPı Yeni Bir Umuda Yolculuk Bu yılın bitmesine şunun şurasında sekiz gün kaldı. Ak sakallı bir dedenin, 2001 yılını temsilen sırtındaki çuvala yılın iyilikleri ile kötülüklerini doldurup öbür dünyaya, tarihteki yerini almak için gidişıni anlatan resimlerini izlemeye belki de bugünden başlayacağız. 2002'nin kundakta ya da emekleyen bir bebek olarak gelişini izleme vaktinin de eli kulağındadır. Her yılın, 365 günde bebeklikten ihtiyarlığa ulaşmasında, insanlaraçektirdiklerininhıncını almak gibi bir dürtü mü etkili olmuştur pek bilinmez. Belki de yaşlandıkça yılların ömürle olan ters orantısından yola çıkıp, dünyanın mılyarlarca yıllık yaşına bakarak böyle bir benzetmeyi uygun görmüşlerdir. Bir yıl, bır yaşındaki bir çocuk için bütün bir ömürdür. 25 yaşına gelince 25'te biri, 60 yaşına gelince 60'ta bıri oluverır. Takvim de dünyaya ve güneşe bağlı olduğuna göre zaten görece olan zaman birimini biraz kısaltmak pek de yanlış bir abartma sayılmaz. Bir yıl bu açıdan ele alınınca biraz hızlı geçer ama, bazan "delip de geçer". Tıpkı 2001 'ın yaptığı gibı. Diz boyu işsizlik, kapılarına kilit vurulan binlerce işyeri, rekor düzeyde enflasyon, çöken bankacılık sistemi, Uluslararası Para Fonu'na (UPF) kaptırılan sakal, bilerek ve isteyerek çökertilen tarım, doğanın kendısine yöneltilen ihanete karşılık sellerlegetirdiği bela, prefabrikedeprem evlerinde sürüklenmeye çalışılan yaşamlar... ••• Yıl sonunda, hem geçmekte olan yılın değerlendirmesini yapmak, hem gelecek yıldan beklenen umutlardan söz etmek basınımızın geleneklerinden biridir. Geleneğe uyarak 2001 yılı ile 2002 arasında bir değerlendirme yaparken araya Bektaşi Babasını koymak, en kısa değerlendirmeyi gerçekleştirmemizi de sağlayabilir. Uzmanlığına güvenip baba erenlerın önüne iki testi şarap koymuşlar. Bir bak bakalım baba erenler.. bunlardan hangisi iyi? Baba erenlerin testilerden birini başına dikmesiyle indirmesı bir olmuş. Ikinci testiyi göstererek, Bu! deyivermiş. Aman baba erenler, daha o testiyi tatmadın ki.. itirazına baba erenlerin cevabı şu olmuş: Bundan daha kötüsü olamaz. Aynı benzetmeyi 2001 yılı için yaparsak 2002'ye umutla girmenin kapısını da aralamayı başarırız. Çünkü 2001 'deki bunca müsibetin olumsuz bilançosuna bakarak geleceği göstermeyi beceremeyecegimizi söylemek en azından zamansız olur. Umudu, sevgiyi ve barışı bir kalemde yadsımak anlamına gelir. Kaybettiklerimizden daha fazlasını kaybetme tehlikesinin varlığını unutmadan, ama cesaretimizi deyitirmeden umuda yolculuğaçıkmaktan başka seçeneğimız yok gibi görünüyor. Bu umut, özgürlüklerın gerçekleşmesi dileklerini de kapsıyor. Çağdaş uygarlığın gereklerinden yararlanmak için de 2002'den yararlanabiliriz. Yeter ki ayak surumekte direnmeyelim ve Orhon Murat Arıburnu'na kulak verelim. "Her şey göklere doğru büyür, Salkım söğütün dalları müstesna. Canımız, Cananımız hürriyet! Sen de büyü Bizim tarafa." Milli Eğitim Bakanı Metin Bostancıoğlu, Divan edebiyatında odaklaşan tartışmaya açıklık getirdi. Failatün devrinin biteceği, edebiyat tarihinin kaldınlacağı ve Divan edebiyatının, yerini çağdaş edebiyata bırakacağı gibi açıklamaların kendisine aıt olmadığını söyledı." Yapılan çalışmada, Türk Dili ve Edebiyatı" dersinin, "Edebiyat" ve "Yazılı ve SözlüAnlatım"olarak iki ayrı ders haline getirilmesi öngörülüyormuş. Amaç olarak da "öğrencilere okuma alışkanlığı kazandırılması, Türkçe'nin en iyi şekilde öğrenilip kullanılması ve edebiyatın seslendirilmesi" hedeflenmiş. oerinc(u cumhuriyet.com.tr GÖZLÜKLÜ SAMİ'NIN HARIKULÂDE KIVIRTMALARI Sansürletenler türbede sansürlenenler müzede smanlı, matbaayı kullanmakta ne kadar geç kaldıysa sansürü uygulamakta o kadar erken davranmıştır ve fakat sansürü matbaaya bağlamak yanlıştır... Çünkü Yunus Emre, Köroğlu, Pir Sultan Abdal, Dadaloğlu henüz matbaa yokken sansürlenmiştir ve fakat sansürü Osmanlı' ya bağlamak da yanhştır... Dünyada sansür lsa'dan 650 yil önce Asur Kralı Asurbanipal' in yazdığı mektuptan beri vardır ve İsa'dan 2 bin yıl sonra Afganistan'da Usame bin Ladin'in izi sürülürken sonsuz özgürlükler ülkesi Amerika Birleşik Devletleri'nde görüldüğü gibi var olmaya devanı etmektedir! O Takvlml Vakayl Osmanlı, Müslüman kulları için 1726'da matbaa ile tanıştıktan sonra çözümii basılacak kitapları fetvaya bağlamakta bulmuş ve sıra gazetelerin basımına gelince de sansürü kurumlaştırmıştır ve fakat ilk Türkçe gazete Takvimi Vakayi, Sultan II.Mahmut'un çabası ile 13 Kasım 1831 'de yayımlanmıştır! II. Mahmut, 1839'dan beri Türbedar Sokak'in Divanyolu Caddesi'ne açıldığı köşedeki türbesinde yatmaktadır; aynı sokağın karşi köşesinde ve aynı cadde üzerinde 1988'den beri Basın Müzesi vardır... Bugün Basın Müzesi olarak kullanılanbina, Sultan II. Abdülhamitdöneminin en önemli kurumlarından 'Sansür Heyetfnin çalışma mekânıdır ve uzun iktidarında sayısız gazeteyi kapattıran II. Abdüİhamit, ilk Türkçe gazeteyi çıkarttıran dedesi II. Mahmut'un türbesinde yatmaktadır. ••• TÜRBE İLE MÜZE İlk Türkçe gazeteyi yayımlattıran II. Mahmut, Drvanyolu'ndaki türbesinde ilk gazete kapatüran oğlu Abılüla/i/ ve vn yoğıııı sansür uygulatan tonınu II. Abdülhamit'lc birlikte yaüyor... Türbenin karşısıııda "saıısür heyetT'nin cski binası ise artık Basın Müzesi olarak hiznıct vcrhor ve Osmanlı'yı matbaa ile tanıştıran ibrahim Mütcfcrrika, tıpkıyapını matbaasuun başında cansız manken olup poz veriyor! Nısan 1909'da Galata Köprüsü üzerinde öldürülmüştür. Ardından da II. Abdüİhamit'in saltanatı bitmiştir... Hasan Fehmi Bcy, Basın Müzesi'nın karşısındaki türbenin bahçesinde yatmaktadır... Mermerin soğukluğunu taşıyan türbenin bahçesi mezarlıktır... Hazirenın dar yolundan sola dönünce türbe kapısının hemen yanında düşüncelerinden dolayı 1418 cie ıdam edilen Simavna Kadısıoğlu Şcyh Bedrettin'in mezarı vardır... Mezar, 1961 'de buraya nakledılmıştir... Nâzını Hiktnct, Şeyh Bedrettın'in destanını yazmıs,tır... Nâzım Hıkmet'in kendi sesiyle şiirlerini okuduğu ve bır zamanlar Türkiye'yc sokulması yasak 45'lik plak, karşıdaki Basın Müzesi'nde sergilenmektedir. nakledilerek hamamın suyunu ısıtmak üzere yakılmak suretiyle değerlendirilmiijtir... Bu mantık "Yakmayaüm da saklayalım mı" mantığıdır ve daha sonra "Asmayalım da bcslcyclim nıi" mantığma dönüşmüş ve eli üpülmüştür! Binanın, sansürcülerden önceki salıibıisemaariftir... 1865 yılında Abdülaziz'in Maarıf Nazın Saffet Paşatarafından Maarif Nezaretı olarak yaptınlmış ve bina belki Darülfünun'a hızmet vermiş ve belki Istanbul'un ilk uluslararası resim sergisi burada açılmıştır. gin bir dokümana sahıp kiitüphanesinı dolduran araştırmacılar kadar siyasete soyunanların ve soyunmayı düşünenlerın de gelıp, görüp, ders alması gereken müzedir... Hüscyin Cahit, Fransızcadan çevirdiği Edebiyat vc Hukuk başlıklı makaleyı Ekiml901'deServeti Fünun'da yayımlamıştır... Makaledeki "Fakat güngeldiki!879idaresiyle Fraıısa'da boşannıa kurulıı kuruldu" tümcesı muhbırler tarafından II. Abdülhamit'in sansür heyetine jurnallenmiştir... Çünkü bu tümce ile 1 'Fransız büyük ihtilali anlatılmak istenmişlir... Dergi hemen kapatılır; sahibi ile yazarı Fızan'a sürülmek istenir, fakat affedılerek haklannda dava açılmak üzere mahkemeye sevk edilirler... Giderek sözcükleri bir listeyle yasaklayan II. Abdülhamit'e fazla haksızlık yapmamak da gerekir; Çünkü Aziz Nesin' in Az Gittik Uz Gittik 4 İŞTANBUL 5. İCRA DAİRESt MİJÜİJRLÜĞÜ'NDEN İLANEN TEBLİGAT İLAMSIZ TAKtPLERDE ÖDEME EMRİ (ÖRNEK NO:49) DosyaNo: 2001/11100 Uorçlu: 1 Ayşe Uslu, Namık Kemal Mah. Arabacılar Sok No23 2 Süleyman Uslu, Arabacılar Sok. Zemın Kat, No:23 3 İbrahim Uslu, Arabacılar Sok No:26 KreğlıKonya 1 Alacaklının vc arsa vekılının adı, soyadı ve ikametcâhı: Koç Fıat Kredı lük. hın. A^ı, Av. Alı üüngör, I. Inönü Cad. M. Şefıkbey Sok. Antalya Palas Apt. No:5/4 Taksımlstanbul 2 Alacağın veya talep ulunan teminatın cınsi ve Türk parası ile tutan, laızlı alacaklarda faızın ı^lemeye başladıgı gün: 7.230.881.101. TL, 4.6.2001 tarıh ve yüzde 88.2 fai? ile. 3 Senet ve tarihı, senet yoksa borcun sebebı: Kredı ve rehın sö^lesmesı Işbu ödeme emrının tebligı tanhinden ılıbaren borcu ve takıp masraflarını 22 gün ıçındc ödcmcnıı, temınat vermenİ7, borcun tamamına veya bır kısmına veya alacaklının takıbat ıcrası lıakkma daır bır ıtirazıni7 varsa, senet altındakı ımza sıze aıl degilse yine bu 22 gün içinde ayrıca vc açıkça bıldırmenız, aksı halde ıcra takibinde bu senedın sızden sadır olmuij sayılacağı, ım/ayı reddettiginız takdirde mercı önünde yapılacak duruşmada hazır bulunmanız, buna uymazsanı/ vakı ıtırazınızın muvakkaten kaldırılacağı, senet veya borca ıtırazırıızı yazılı veya sözlü olarak Icra Müdürliiğü'ne 22 gün ıçındc bıldirmediğiniz takdirde aynı müddet ıçinde 74. madde gereğınce mal beyanmda bulunnıanı/ aksı halde hapısle tazyık olunacağınız, hıı; mal beyanmda bulunmaz veya hakıkate aykın bcyanda bulunursanız hapısle cezalandınlacağınız, borç ödenmez veya ıtıraz edılmezse cebrı icraya devam edıleceğı ihtar olunur. 30.11 2001 Not: Konya I. Icra Mudurlugü'nün 2001/1830 Tal. ile 42 V 5043 plakalı vasıtanın fıılcıı ve kayden hacizinin tarafınıza llK'nın 262. maddcsı gereğınce teblığıdır. Basın 78593 MecmuaI Havadls Aynı türbede Sultan Abdülaziz'in sandukası da vardır ve II. Mahmut'un oğlu Abdülaziz, 1866'da Mecmuai Havadis'i beğenmeyip ilk gazete kapattıran padişahtır ki kapattırdığı gazetelerden bin de Namık Kemal'in bir yazısı yüzünden Şinasi'nin kurduğu Tasviri Efkâr'dır. Divanyolu Caddesi'ndeki hızlı tramvayın, sansürletenlerin türbesi ile sansürlenenlerin müzesini ayıran sokağın önünden geçmesi birkaç saniye sümıektedir. Basın Müzesi, Türkiye Gazetecıler Cemiyeti'ne aittir... Çuvaldızı batırmak gerekirse Gazeteciler Cemıyetı'nin merhum başkanlarından Burhan Felek, 'şeyhülmuharrinin' sıfatını da taşıdığı ileri yaşında Türkiye'nin en ağır sansürünü uygulayan 12 Eylül döneminin üevlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren'i, sokakta elini öperek karşılamıştır. Osmanlı'nın eski takvimiyle 31 Mart'taki 'malıını vak'a'ya giden günlerde basın ilk kurbanını vermiş ve Serbesti gazetesinin başyazarı Hasan Fehnıi Bey, yeni takvimle 5 Aynı zamanda sanat galerlsl Bugün, Basın Müzesi'nin bir katı, altı ayrı salonda toplam 300 metrekarelik alanıyla lstanbul'un en büyük sanat galerilerinden biridir ve her 19 günde bır yeni bir resim, heykel, gravür, minyatür, seramik sergisine ev sahipliği yapmaktadır. Müzenin basınla ilgili kalıcı eserlerı ise öteki katlarda sergilenmektedir. Müze, gerek basın teknolojine gerekse basın yayın dünyasına ait eserleriyle dünyadaki beş basın müzesi arasında ilk sırada yer almaktadır... Ayrıca öldürülen gazeteciler galerisi ve örneğin Abdi lpekçi'nin kurşunla parçalanmış kalemiyle dünyada örneği olmayan bir müzedir... Basın ve medya konulannda zen Sansürcülerln hamamıl Üç katlı bina, metruk iken, mal sahibi belediyenin 12 Eylül dönemindeki emekli general başkanı tarafından Clazeteciler Cemiyeti'ne verilmiştır... Beledıye onarım sırasında binaya dördüncü katı eklemış ve eklenen kat son büyük depıemle onanma muhtaç hale gelmiştir. Binanın belediyeden önceki sahibi olan II. Abdülhamit'in sansür heyeti, sakıncah bulduğu neşriyatı bodrumkatındatoplamısjtır... Sansürlenen neşnyat bodrumdaki dehlizden yandaki Çemberlitaş Hamamı'na kıtabıııın l. iu.,ı.ı.,ı da müzede sergilenmektedir... Çünkü 'Sosyalizm Ahlaktır' öyküsünün başlığı, 'Sosyalizm Allahtır' şeklinde yanlış di/ildiği için kitap toplatılmıştır! Neyse ki Basın Müzesi'nde tıpkıyapım matbaasının başında İbrahim Müteferrika'yı temsilen duran cansız mankenın hıçbır vukuatı yoktur... Belki de en iyi gazeteci cansız olanıdır!