Katalog

24 ARALIK 2001 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA 15 Kısa dil Hele bak sen "Arjantın, IMF ıle bağları koparmış, o yuzden perışan olmuş " Oysa Turkıye, "IMF'nın bır dedığını ıkıletmıyormuş, o yuzden Arjantın gıbı olmazmış " Rakamlar gerçektır Arjantın'ın dış borcu 142 mılyar dolar, ıç borcu da 52 mılyar dolarmış Turkıye'nın ıse dış borcu 112 mılyar dolar, ıç borcu da 78 mılyar dolarmış1 Ha ArjantınTurkıye, ha TurkıyeArjantın, ne fark var? Emin Özdemir'ın "Atasozlerı Sozluğu "nde bulduk yaşananları özetleyen şu özlu sozu "Borçlunun dılı kısa gerek " Emın özdemır, atasozunun anlamını da açmış "Borçlu olan kışı, tam özgur sayılmaz Bu yuzden alacaklısı ıle konuşurken alttan almalı, çok yumuşak bır dıl kullanmalıdır" 1 kulisi Arjantin'in izinde Kureselleşme surecının dunya ekonomısı uzerındekı etkılerıne ılışkın çalışmalarıyla tanınan Prof Dr Sınan Sönmez ıle Arjantın'dekı gelışmeler ve Turkıye'ye yansımaları konusunda soyleştık Hocam, Arjantın'dekı yıkımın nedenı ne? IMF gudumlu programlar elbette Ama Turkıye'dekı kımı çevreler, Arjantın'ın IMF ıle ılışkısını kestığı ıçın bu duruma duştuğunu ılerı suruyorlar? Tam tersıne Arjantın parlamentosunda geçen temmuz ayında çıkan bır yasa sonucu hukumet, butçe denklığını sağlamak ıçın çalışanların ucretlerını ve emeklılerın maaşlarını yuzde 13 duşurdu Yoksulluğun derınleşmesıne karşın IMF yetkılılerı, daha bırkaç hafta once Arjantın Ekonomı Bakanı Domıngo Cavallo'ya 1 mılyar 250 mılyon dolarlık kredı karşılığında, 2002 butçesınde 4 mılyar dolarlık bır kesıntıye gıdılmesını onerdıler Ulkenın butçesınden 4 mılyar dolarlık kesıntı, zaten duşurulmuş olan ucretlerın daha da ındırılmesı, 24 eyalete yapılan yardımlann azaltılması, yanı daha da yoksullaşma demektı öyleyse IMF ıle bağları koparmak masalının ardında başka nedenler mı var? Sanırım Sözgelımı, 1998 bunahmının hemen ardından IMF ıle bağlarını kopardıktan sonra Rusya'nın butçesı fazla verdı Dış odemeler dengesı açısından carı hesaplarında fazlahk, rezervlerınde de çok cıddı bır artış var Yanı, yeterlı uluslararası rezervlere sahıp Ikı yıldır IMF'den destek almayan Rusya'nın aynı kuruluşa 2001 yılı başı ıtıbarıyla 12 mılyar dolarlık borcu bulunuyordu Aralık ayı ıtıbarıyla 7 mılyar 800 mılyon dolar bır borcu gozukuyor Yanı borcunu ındırmış Ayrıca, yıne bu ay ıçınde zamanından ISIk K \ N S L Sıkboğaz IMF başta olmak uzere uluslararası kuruluşlar, yenı borçlar vermek ıçın yıneTBMM'yı sıkboğaz edıyorlar "Ihale yasası, yabancı sermaye yasası, endustrı bölgelerı yasası, tutun yasası bır an once çıkmalı1" Bu yasaların hemen tumu, yabancı sermayenın onundekı tum engellerın kaldırılmasını, gerek ıhale alanında, gerek tutun ve sıgara alanında, gerekse sanayıleşme alanında çokuluslu tekellerın ulkenın varlıklarını ele geçırmesı ıçın ortalığın sutlıman edılmesıne olanak sağlıyor Arjantın'ın ızındeyız Arjantın'de tum kamu varlıkları borçları odeme pahasına ozelleştırılmış, satılmış, yabancılaştırılmıştı Arjantın'ın elınde devredılmemış, satılmamış tek bır varlığı kalmamıştı Yetmemış, Arjantın'dekı özel sektör şırketlerı de çıkarılan tahvıller ıle yabancılaştırılmıştı Arjantın bıtırılmıştı yanı Şımdı sıra Turkıye'de Gerekçe de bulundu Gelışmek ıçın yabancı sermayeye açılmak gereki SAGNAK NİLGÜN CERRAHOĞLU once 2 mılyar 700 mılyon dolarlık bır gerı odeme yapmış Yanı Rusya, IMF ıle köprulerı attıktan ve kendı programını uygulamaya koyduktan, borç odemelerını erteledıkten sonra toparlanma surecıne gırmış Pekı Turkıye, Arjantın gıbı olmamak ıçın ne yapmalu Arjantın'de uygulanan IMF dayatmaları aşağı yukarı Turkıye'de de uygulandı, uygulanıyor Turkıye'de gerek yonetıcılerın, gerek gıdışattan sorumlu olan ekonomı ust yönetımının, gerekse kımı akademısyenlerın savunduğu IMF polıtıkaları bıryana bırakılmadan, kalıcı bır buyume ve refah artışı sağlanacağına ınanmıyorum Arjantın'ın geldığı noktaya duşmemek ıçın dış borçların ertelenmesı, sermaye gırış ve çıkışlarının kontrol edılmesı ve ulusal bır programın acılen devreye sokulması gerekıyor Bir konuşrnadan kuçuk alıntı: "8 santralın ışletme hakkından yanayız. Bu satışlarla 1 mılyar 75 mılyon dolar Hazıne 'ye gelır gelecek 1 mllyar dolarlık yatırım yapılmamasıyla tasarrufsağlayacağız 1500 personel de alınmamış olacak." Alıntıdan çıkan sonuç: Ulke ekonomısınin beyni olan Zavallı iilke elektnk santrallarını ışletmek, elde edılecek gelırle de yenı yatırımlar yapmak yerıne; bu santrallar elden çıkarılacak Devırlerı halınde yapılması gereklı yatırımlardan kurtulacağız, bu yolla da "tasarruf" sağlayacağız. Dahası bu ulkenın 1500 yurttaşına yenı bır ış kapısı açılma olanağı ortadan kalkacak! Konuşmayı yapan kışıye gelınce "Stratejık bır alan", dolayısıyla "kamusal bır hızmet" olduğu yuksek yargı organlarının verdıklerı kararlarla belgelenen enerjı sektörunden sorumlu Enerji ve Tabıı Kaynaklar Bakanı Zeki Çakan Bır kuçuk ayrıntı. Enerjı Bakanı Zekı Çakan, 8 santralın daha önce ıhaleye gıren gruplara devredılmesını ıstıyormuş Hazıne ıse bu önerıye karşı çıkıyormuş, çunku santralların toptan yabancılara satılmasından yanaymış. Vay benım zavallı ülkem ÇALIŞANLARIN SORULARI/SORUNLARI YILMAZ ŞİPAL KÎM KİME DUM DIIMA HEIÜÇAK behicak((t turk.net Sosyal Güvenlik Yasalannda Askerlik Borçlanması SORU: Emekli Sandıgı'na tabi olarak 14 yıl çalıştıktan sonra, istegimle aynlarak, kendi kıiçuk işyerimi kurdum. BağKur sigortalısı da oldum. îyimdilerde işyerimi kapattım ve BağKur kaydınu da sildirdim. 2 yıl olarak yaptığım askerlik siıresini borçlanıp ve isteğe bağh sigortaya devam edip, 25 yılımı doldurduktan sonra, emekli olmayı düşünüyomm. Sonını: Benim, 2 yıllık askerlik süremi borçlanacagun kuruıtı hangisi olacak, Emekli Sandığı nu, BağKur mu? (HA.) YANIT: Sosyal guvenhk yasalarında askerlik borçlanması ıle ılgılı koşullar değışıktır A) 5434 sayılı TC Emekli Sandığı Yasası. T C Emekli Sandığı Yasası Ek Madde 8, askerlıkte geçen surelerı borçlanma kapsamına almıştır Bu madde ıle ıştırakçılerın, "c) Muvazzaf ve ihtiyat askerlikte er olarak geçen sürelerinin, d) 1.1.1950 tarihinden sonra yedek subay okuluııda oğrenci olarak geçen surelerinin", borçlanılmasına olanak tanımıştır Askerlik suresıne ılışkın yuzde 15 ıştırakçı keseneğı ıle, yuzde 20 kurum karşılığı toplam yuzde 35 odeme tutarı, ıştırakçının borçlanma ısteğınde bulunduğu tarıhtekı "derece tutarlannın tabi olduğu kesenek ve karşılık tutan ü/erinden borçlandırılmak surctiyle fiili hiznıet sürelerine eklenir." Ancak, asker suresını borçlanabılmek ıçın, T C Emekli Sandığı'na bağlı "emeklilik hakkı tanınan" gorevlerde bulunmak kob,uldur Emekli Sandığı kapsanıı dışında kalanların askerlik borçlanmasına, yasa olanak tanımamib.tır B) 506 Sayılı Sosyal Sıgortalar Yasası Askerlik borçlanması ıle ılgılı kural ve koşullar Sosyal Sıgortalar Yasasf nın "Yaşbhk ayhgından yararlanma şartlan" b;ı^lik.li 60 maddesınde yer almıştır U F) Bu Kanuna göre sigortalı olarak tescil edilmiş bulunanlaruı, er olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen sürelerinin tamamı veya bir kısmuıı kendilerinin veya hak sahiplcrinin'" yazılı ıstekte bulıınması durumunda, askerlik suresıne ılışkın prımler ıstek tarıhındekı sıgorta prımıne esas kazancın alt sınınnın (sıgorta prım tabanı) yuzde 20'sı oranında malulluk, yaşlılık ve olum sıgortalan pnmı olarak alınır Ancak, borçlanmaııın geçerlı olabılmesı ıçın, sıgortalının pnm borcunu ıstek tarıhını ızleyen 3 (uç) ay ıçınde odemesı gereklıdır "3 ay içinde prinıi ödcnmeyen borçlanma sUreleri hizmetten sayılnıa/." C) 1479 sayılı BağKur Yasası BağKur Yasası'nda askerlik borçlanması Ek Madde 9'da yer almıştır " 1479 sayılı Kanun vc aynı kanunda degişiklik yapan kanunlara göre, sigortalı olanlar, askerlikte er olarak geçen süreleri ile yedek subay okulunda geçen surelerinin tamamıııı borçlanabilirler. Olümu halinde sigortalı olanlann hak sahipleri de borçlanma talebinde bulunabilirler. Borçlanma primleri sigortalının talep tarihinde bulunduğu basanıağııı prim tutan üıerindcn hesaplanır ve talep tarihini takip eden uç ay içinde odenir. Borçlanma primleri siıresi içinde ve tam olarak odenme/.se borçlanma geçersi/: sayılır. Borçlandınlan süre, malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmasında, borçlanma primlerinin tam olarak ödendigi tarihten itibaren bir yıl sonra sigortalılık siiırsi olarak değerlendirilir. Bu kanuna gore tespit edilen sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler için borçlandınlma halinde sigortalılığın başlangıç tarihi borçlandınlan süre kadar geriye goturülür." Gorulduğu gıbı, sosyal guvenhk yasalarında askerlığın borçlanması ıle ılgılı koşullar değışıktır T C Emekli Sandığı ıle BağKur'a askerlik borçlanması yapabılmek ıçın, pnm ya da kesenek oduyor dununda olmak gerekmektedır SSK'de ıse pnm odeme koşulu aranmamakta, "tescil edilmiş olmak" koşulu yeterlı bulunmaktadır HARBİ SEMİH POROY semlhporoyOı yahoo.com "Vıcdan azabı kendı sorumluluğunuzda olan şeyler ıçın çekılır Vıcdan ağrısı ınsana musallat olan tek ağrı değıldır Sorumluluğu sıze aıt olmasa da ışını kaybeden bır ınsanın acısı çok ağırdır Ben bunları çok yaşadım " dıyor Ertuğrul Ozkök dört tam sayfa verılen ozel bayram soyleşılerı dızısınde Çarpıcı cumleler bunlar "Hurnyet" bu sözlerı ayrı bır "sarı kutu" ıçınde, sayfanın göbeğıne yerleştırmış Ne olur ne olmaz, gozden kaçmasın dıye "Vicdan" ılgınç bır kavram Batı dıllerınde "şuur" ve "vıcdan" tek sozcukten oluşuyor "conscıence"\ Dışarıdan empoze edılmeyen ıçselleştırılmış "vıcdan", Batılı ıçın şuurla başlıyor çunku Sadece kışısel sorumluiuk, görev, ödev, ahlak ve etık değerler manzumesı değıî, "duyahılık" da ıçerıyor Batılı "conscıence" Yanı "Batılı ahlak"\a "duyarlılığı rencıde eden şeyler" "sorumluluğu sıze aıt olmasa" da "conscıence" ya da vıcdanı bağlıyor Kapı komşunuz gozlerınızın onunde dertop edılıp bırtemerkuz kampına gonderılırse, Batılı vıcdan "Bu benı bağlamaz" dıyemıyor ömeğın Haksızlığa "şahıt olmak" doğrudan sorumluiuk taşımayanları da"vıcdanen sorumlu" kılıyor Batı'da "toplumsal vıcdan " denen şey boyle oluşuyor Doğu'da durum farklı "Vıcdan" ıle "şuur" bırbırınden bıçak gıbı ayrılabıldığı ıçın "vıcdan" ve "toplumsal vıcdan" muğlak Ne olduğu bellı değıl öyle bulut gıbı ortada dolaşıyor Tanımı, ıçerığı, kımı nerde, ne zaman, ne kadar bağladığı meçhul Bunun ıçındır kı genel yayın mudurluğu yapan bır "meslektaş", yalnız kendı gazetesınden değıl, tum basın sektörunden yuzlerce gazetecı ve basın emekçısının tabur tabur yolcu edıldığı, "gettolaştırıldığı" bır dönemde "Vıcdan azabı kendı sorumluluğunuzda olan şeyler ıçın çekılır Sorumluluğu sıze aıt olmasa da ışını kaybeden ınsanın acısı ağırdır " dıyebılıyor Yanı "Elımde olmayan şeyler vıcdanımı bağlamaz Ama ışını kaybeden ınsanlara acınmi" dıyor Ozkök "Vıcdan" burada yerını "acı" ve "acıma" duygularına bırakıyor Sorumluiuk Doğulu bır duygusallıkla geçıştırılıyor Işten atılırken arkanızdan bakanlar, bu yetmıyormuş gıbı bır de sıze "acıyor"\ "Vıcdan azabı kendı sorumluluğunuzda olan şeyler ıçın çekılır" cumlesınden çıkan genel sonuçlar bunlar Ancak "meslek" adına "azap verıcı" çok spesıfık bır soru da var Nasıl yanı 9 "Hurnyet"\e ışlerıne son verılen arkadaşlar, genel yayın mudurunun kışısel ıradesı dışında "gızemlı guçler" tarafından mı kovuldu bu durumda? Sorumluiuk "dışarıdan geldığıne" gore "sansursuz sorulara", "sansursuz cevaplar" veren genel yayın mudurunun bu noktayı da açıklığa kavuşturması gerekırdı Kım vermış ışten atma kararlarını? Genel yayın mudurunun "vıcdanını devre dışı bırakan" o sıhırlı guç ya da guçler kım? Ertuğrul özkokgecelerı"Uyuyamıyorum"dıyor Doğrudur Uyuyamaz Herkesı mışıl mışıl uyutan TV ekranı karşısında genel yayın mudurunun uykularını kaçıran temel soru budur Yukarıdan bırılerı zar atıyor sankı Şeş gelınce ıçerde, beş gelınce dışarda Genel yayın mudurunun tepesı uzerınden sorgusuz, sualsız hıçbır açıklama getırılmeksızın, kapı onune konuyor sonra gazetecı "Vıcdanını"yuzdeyuz muaf tutsada, "yönetıcı" durumundakı ınsanın uykusunu kaçırır bu Genel yayın muduru bır "lıder"dır çunku Noktasından vırgulune gazete ıçındekı her şeyden, herkesten sorumlu lıderdır Okurundan, yazarına, dızgıcısıne her gun, hep bırlıkte yenıden doğurulan, "gazete" denen o harıkulade şeyın lıderı, toplumla ıletışım kuran koprunun başını tutan bır lıderdır Yıllardır bırlıkte yaşadığı, fıkırlerınden beslendığı "yol arkadaşlarının" kışısel sorumluluğu dışında bır gunden dığerıne sılınmesıne, yok edılmesıne nasıl tahammul edebılır? "Sansursuz sorulara, sansursuz cevaplar" ışte böyle "sansursuz duşuncelerı" de beraberınde getırıyor Hele o gözumuzun ıçıne sokulan "vıcdan mu/lasebesr'yokmu? Beşıbırarada Tahnk edıcı gerçekten! DÜZELTME: "Odysseıa'da Yolculuk" yazımdakı sınemanın adı Fransızcada "odysseıa" olan "Odyssee "dır "Dunyanın en eskı beş muze sınemasından bırı" olarak başlayan cumle "dunyanın en eskı beş kutuphanesı", "kımlıklerın gerıde bırakıldığı yol arkadaşlığı" sozlerı "kımlerın gerıde bırakıldığı" şeklınde çıkmıştır Dızgı hatalarından dolayı özur dılerız. Genel Yayın Yönetmeninin lflcdam •{r TMrs 24 Araltk BULMACA TARİHTE BUGÜN MVMTAZ ARIKAN SEDAT YAŞAYAS 496B'D£ BU6UM, AMERl/CAN (JZAY ABACt APOliu B'/M ASTKONOrUI/tt,lLK K£2,AY'lM DUNYAOAN GÖRUNMEYEM YUZUNU İZLEMtŞTİ TOPLAM 1^9SAAT +2 MK/IC4 CU&EM U2/}y YOLCULUSUNUN 2£> &t/ir £ DAKlKAZf, 4Y ÇEl^EST/M>E Mt iÇ'UPEtCt 8a UÇUfTA, PKAA/K BOIZMAH, JAMES LOv'ELL VE U/rLLf/IM /4AJ0E&S <4DU ASr/Ç.OMOTCAR\ t12 KiLOMEr&£ yUKSEKTEN /4YrN &UNYA&AN GOAÖNMEyEM yu£üA/U iNCELEMlŞT/. APOLLO S rOLCULuSu, 1969 y<4ZIAJ0A GSfİÇEKLEŞn&LMESf PUÇUMULEAJ A>14 /VVSANU tfiJtŞ fÇiA/ BıÇ. PEK/EME MA AMACr >4K ÇBVRBSINDBILKINSAN /. İSTANBUL 5. İCRA DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜ'NDEN İLANEN TEBLİGAT tLAMSIZ TAKİPLERDE ÖDEME EMRİ (ÖRNEK NO:49) DosyaNo 2001/9868 Buıı,lu Tarık Saygı Şekeıbank Akyazı 'jubes.ı, Akya7iSakarya 1 Aldcdklıııın ve vaısa vekılının adı soyadı vc ıkamctgahı Kot, hıat Kredı fuk fın A"> Av Alı Cıungor, I Inonu ( ad M !>ehkbey Sok 5/4 laksım Istanhul 2 Alacağın veya talep olunan temındtın cınbi vc Turk paras.1 ıle tutarı taı?lı alacaklarda taızın ii)lemcye ba^ladığı gun 8 72^ 967 62? PI 8 S 2001 tarıh vc yu/de 88 laız ıle 1 Scnct ve tanhı, senet yoksa borcun sebebı Kredı kartı uyelık sozleş mcsı l^bu odeme enıunın teblığı tdrılıııuien ıtıbaıen borcu ve takıp ınasrallarını 22 gun ıt,ınde odemenı/ temınat vermenız borcun tamdmınd vcya bır kısmına veya alacaklının takıbat ıcrası hakkına daır bır ıtırazınız varsa senet altındakı ım^a sıze aıt değılsc yınc bu 22 gun ıı,ımlı aynca vc ac,ık ı,a bıldırmcni7 aksı halde ıcra takıbınde bu scncdın sızdcn sadır olmu^ sayılacağı ıni7ayı reddettığını/ takdırdc ırıcrcı unundt ydpilai.dk duııı^ mada ha7ir bulunmanı? buna uyıtidzsanız vakı ıtııa/ını/ın muvakkaten kaldırılacağı scnct vcya b o a a ıtıra/ını/ı ya/ılı veya so/lıı olarak k ı a Mudurluğu nc 22 gun iLitıde bıldıımı.dığını/ lakdırde aynı nıuddet ıçınde 74 madde gcreğmce mal beyanında bulunm.ını/ aksı halde hapısle ta/yık oluıidcağını/ hıç mal bevanındd bulunma7 vcya hakıkdte aykın bcydndd bulunursanı/ hapısle ce/alandırılacağını/ borc odcnmc7 veya ıtı ıa/ cdılme/se cebrı ıcraya dcvam edıleceğı ıhtar olunur M) 11 2001 Not Adapa/arı 2 Icra Mudurluğu nun 2001/49^ lal dosydM ıle boıc luya aıt vasıtanın tıılen hacızının IIK. nın 262 maddebi gereğıncc teblığı dır Basın 78597 BİTEZ LtfJ BODRUM'DA YILBAŞI 28 Arahk 1 Ocak Kişi başı 1 geoe Her Şey UalıU 37.5OO.OOO.TL (Yılbaşı Balosu ıçındedır) Odalarda: Sıcak su, klınıa, telefon. TV, mınıbar, saç kvırutnıa özel şarap evı, restaurant, bar, sauna, fıtness, ıııternet, masatenısı, tenıs, tuplantı salonu, bısıklet Turkıye Gazetecıler Cemıyetı'nın yayınladığı gunluk Bizim Cazete Kış boyu açığız Tel: 0 252 363 77 74 (3 hat), Faks: 0 252 363 77 83 Kırlenen Dunyamızı Fıdan Dıkerek Arıtalım ORMAN BAKANLIĞI Ulke sorunlarına ılışkın raporlarıyla, araştırmalarıyla, koşe yazılarıyla, tarafsız haberlerıyle sıvıl toplumlann gazetesı Duzenlı okumak ıçın abone olun. Tel: 0.212.51108 75 SOLDANSAĞA 12 3 4 5 67 H 9 1/Koylerıdo1 laşarak g o z 2 hastalıklannı ıyı ettığını one 3 suren sahte 4 hekım 2/Karakter Bırız 5 leyıcı toplulu 6 ğu onunde ya 7 pılan gosterıden sonra top 8 lanan para 3/ 9 Kadınların gozkapaklarına surduklerı boya Başlangıçta yer alan 4/ Lımanlarda kıyı ıle gemı arasında yuk taşımadakullanılanaltıduz tekne Yemek 5/ "Nurullah " Ya7anmı? Dokumacılıkta, mekıkle enıne atılan ıplık 6/ Bır soru sozu Kahvecı tepsısı 7 / " K o r a t " Sopranomuz 8/Gungeceeşıtlığı Sarho!> ya da kulhanbeyı bağırması 9/Tann Argoda karnı aç ya da parasız kımse YUKARIDAN AŞAGIYA: 1/ Osmanlı donanmasında kullanılmış kuçuk bır savasjgemısı 2/Şarkı, turku Tanrıtanımaz Bır nota 3/Gıyım suslemede, çanta ve şapka örmede kullanılan parlak, renklı ve dayanıklı şent Sınır bozucu kımseler ıçın kullanılan bır sozcuk 4/ Aydın' ın Sultanhısar ılçesıne bağlı bır belde Eskı dılde su 5/Kumaş ya da derının cılalanması Nazı partısının askerı polıs orgutu 6/ Olumsuzluk belırten bır onek Çamaşırcı ayı da denılen bır kurk hayvanı 7/Bırrenk Savrulmak ıçın hazırlanan dovulmuş ekın yığını 8/ "Dudaklann ~ mı değıl mı bılıyorum" (Orhan Velı) HıntIran dıl grubuna venlen ad 9/ Bır tur erkek şalvarı Aldatma ışı, hıle I IUI I UN U • n NL • • TÎTNtr 111 r u 1 1