Katalog

SAYFA CUMHURİYET 3 MAYIS 2000 ÇARŞAMBA HABERLER Isveç 'te ülkenin 4 büyükgazetesiyayımladığı ortak bildiriyle ırkçıhğa karşı tüm yurttaşları uyardı Horüayanhastalık: NamnGÜRHANUÇKAN / sveç basın tarihinde 30 Kasım 1999'da öz- gün bir şey oldu: Olkenin 4 büyük gazete- si, günlük rekabeti bir yana bırakarak ortak bir bildiri yayımladı. Gazetelerin şef redaktör- lerinin imzaladığı bildiriyle birlik "Demokrasi- ye karşı tehdit" başlığı altında geniş bir haben virgülü virgülüne aynen gazetelerinde yayımla- dılar. Konu, îsveç'te hortlayan ve artık cinayet- ten de geri kalmayan yeni Nazileri ve eylemle- rini teşhir etmekti. Gazeteler, 62 Nazist ve aşı- n sağcı eylemcinin fotoğraflanna da yer verdi- ler. Ortak bildiride, bu ortak eylemin nedeni ola- rak şu satırlar yer alıyordu: "Sendikacı Björn Söderberg'in ökhlrülmesi, Nacka'daki gazeteci çifte ve Matanö'de poüslere karşı düzenlenen bombab saldın ve Malexan- der'da ild poüan öidûrûlmesi, doğnıdan doğru- ya tophıma yöneKümişterör eylemkridir.Nazist gnıplar, motosiklet çeteleri ve örgütiü çeteler, ar- tık hedef olarak demokrasinin temel taşlannı görmektedirler AdK makamton (savcdar ve po- üslerX poütik erki (yerel ve ülke genetinde görev yapan potftikacdar) ve denetleme görevini ya- panlan (gazetecifcr ve köşe yazarian, tartışma- cüar). Korkuyayıhnakta ve köksahnaktadır. Ad- tiyede, tanıklar arasında, poütikada ve gazetere- daksiyonlannda. Bu durum demokrasinin ze- hirlenmesi ristdni içermektedir. (Kamu önünde) tarüşmalann yok otanası veantidemokratikgüç- ler hakkında araşbrma yapmanın sona ermesi riski vanfar. („) Bizdörtbüyük gazeteolarak,suç işkyen gruplann yaptıklarmı ve suçlulann kim- ler okhığunu ifşa etmeye devam edeceğiz. Kor- kunun, bizim sesimizi kısmasuıa izin venneyece- îsveç'te görev başında olan 650 savcıya gön- derilen ve bunlann yüzde 67'sinden yanıt alınan oldukça yeni bir anket, şef redaktörlerin kaygı- lanmakta haklı oldukJannı gösterdi: Savcılann yüzde 37'si, tehdit edildiği için elindeki davanın düşmesine karar vermiş, yüzde 32'si tehdide al- dırmamış ve yüzde 31 'i bu konuda yanıt vermek- ten kaçınmış. Tarukların tehdit edıldığinı söyleyen savcıla- nn oranı yüzde 79. Tamklannı bîçbirinin tehdit edilmediğinı söyleyenlerin oranı ise yüzde 13. Bu konuda "Bfflnuyorum" diyen savcılann ora- nı ise yüzde 8. Savcılann yüzde 59'u en az bir kez doğnıdan doğruya tehdide uğramış. Polislerin durumu da iyi degil. 1.000 polise gön- derilen anket sorulanna polislerin yüzde 77'si ya- nıt vermiş. Bunlardan yüzde 65'i şahsen, yüz- de 25'i ailesi de dahil ohnak üzere tehdide he- def ohnuş. îşyerinde tehdit edilen polislerin ora- nı ise yüzde21. Her 10polisten9'uenaz bir kez doğnıdan doğruya tehdit edilmiş. Son yıllarda (aşın sağcı gruplardan ve çetelerden gelen) teh- dıdin arttığını söyleyen polislerin oranı ise yüz- de 94! isveçteM Nazist örgütler Jk -rationalsocialistikfroırt(NSF)(Nasyonal l \ l Sosyalist Cephe) îsveç'tekien yaygınör- JL Y güt ağına ve temsilciliğine sahip Nazist bir örgüttür. 1994'te Karlskrona'da örgütün ye- niden yapılanması sonucu etkisi de güçlenmiş- tir. Uluslararası Nazist örgütlerin en tanınmış- lanndan olan Blood & Honour (Kan ve Onur) ile iletişim içindedir. tngıltere ağırlıkJı bu örgü- tün îsveç'te Helsingborg kentinde temsilciliğı var- dır. Hem kendi adını taşıyan, hem de Route 88 adlı bir dergi yayımlamaktadır. Sverigedemokraterna (tsveç Demokratlan), yasal olarak faaliyet gösteren bir partidir ve son yerel seçimlerde 6 belediye meclisine temsilci sokmayı başarmıştır. 1991 'de parlamento seçim- Ierinde4.889oyalanbupartininoymiktan 1998 seçimlerinde 19.624'e çıkmıştır. Partinin ama- cı, yüzde 4'lük barajı aşıp Riksdagen'e (parla- mentoya) girmektir. Parti barajı yauıızca Skane bölgesindeki Höör adlı yerleşim yerinde aşmış- tır ama.. bu, ülke düzeyindeki barajı aşamadığı için milletvekili çıkarmasına yardımcı olmamış- tı. Isveç'in en güney ucundaki Skane bölgesi, en az 16 Nazist ve aşın sağcı partiyle dikkat çek- mektedir. Göçmenlere, eşcinsellere ve solcula- ra karşı saldınlann da en çok görüldüğü bölge- dir. Anti-Afa, Nazistlerin düşmanlannı belgele- yip kara listeye alması için kurulmuş bir örgüt- tür. Polisleri, gazetecileri, savcılan, politikacı- lan, düşünürleri ve sanatçüan fışler. Anti Afa'run listeleri kendi yayın organında ve Internet'te yer aür. Listelerde yer alan kişilerin "rahatsız edfl- • Isveçli Naziler, Ingiltere'deki Avrupa'nın en militan aşın sağcı gruplannın polis tarafından etkisiz hale getirilmesinden sonra önem kazandılar. Isveçli gnıplar, özellikle iletişim ağı kurmakta gösterdikleri 'başanyla' ün kazandılar. Aşın sağ oluşumlar konusunda uzman olan gazeteci Stieg Larsson, yabancı Nazilerin, Iskandinavya'ya hayranlıkla baktıklannı söylüyor. Larsson bunun nedenini ise "Iskandinav Nazilerin şiddete olan yatkınlığı ve eğilimi" olarak açıklıyor. • îsveç'te görev başında olan 650 savcıdan yüzde 67'sine uygulanan anketin sonuçlan, ırkçı örgütlerin yargı üstünde büyük etkisi olduğunu gösteriyor. Savcılann yüzde 37'si, tehdit edildiği için elindeki davanın düşmesine karar vermiş. Tanıklann tehdit edildiğini söyleyen savcılann oranı yüzde 79. Bin polis üzerinde yapılan anket sonuçlan da Nazizm tehlikesinin büyüklüğüne işaret ediyor. Anket sorulanna yanıt veren polislerden yüzde 65'i tehditlere hedef ohnuş durumda bulunuyor. Sııytşkyn NnTİkrinyakalanmaasnnınnnçnriimiinehh-katfcıria hnhınmııynr Haptfdfiyn ırkçıiarmtikam ahnakiyin arkariaşlarmıkııllanıynr.GartHyanlar, polisler, savcılar kendilerine yönelen tehdkler karşısında çaresiz kalryorîar. Bu da ırkçılann uyguladıklan şiddetin artmasına neden oluyor. meferi,uğrayıp habrtannın sorulması" için "ipuç- lan" da bulunur. Beyaz Cüç müzlgl C ombat 18, merkezi îngiltere'de olan, an- cak yeni Naziler ve bunlann heveslile- ri arasında özgün bir yere sahip olan ırk- çı ve çeteci bir örgüttür. Ingiliz polisi bu örgütü çökertmek üzere olduğu için "çahşmalannı", yani "beyaz gûç" (White Power) müzıği üretimi ve ticaretini Bulgaristan dahil çeşitli ülkelere kaydırmıştır. Irkçı ve faşizan ideallermaskesi al- tında büyük paralann döndüğü bu ticarette bu tür gnıp ve çetelerin birbirleriyle savaştığı da gö- rülmektedir. îsveç'te "Beyaz Güç" konserleri yasak değildir, ancak bu konserlerde "beHrii bir etnikgnıba ve halka karşı kışkırrjcı sloganlar at- mak" ve "yasayla yasak olan işaretler yapmak - Hefl Hitier seiarnı gibi-" yasaktır. Bu tür konser- ler CD, afış, kaset vs. satmak için çok yararlı bir ortamdır. Arista Brödrarskap (An Kardeşler), ağır suç- lardan hüküm giymiş sabıkalılann aşın sağcı örgütü. Aynı adda bir dergi çıkanr ve "savaş esirieri'' için, yani cezaevindeki gangsterler, ban- ka soygunculan ve goriller için para toplar. Church of tbe Creator (Yaratanın Kilisesi) merkezi ABD'de olan ve kendini açıkça ırkçı ve beyaz ırkın üstünlüğünü savunan bir örgüt ola- rak tanımlar. Isveç'teki temsücisi ve onun iliş- kide bulunduğu kişiler bilinmektedir. Info 14, Isveç'in ülkede en yoğun Nazist pro- paganda yapan örgütüdür. Ülkenin en tanınmış Nazilerinden RobertVesterhınd,ülkedeki diğer benzer örgütlerle iletişımı sürdürür. Ragnarrock, "BeyazGüç" müziğinden büyük paralar kaldıran aşın sağcı bir çete. CD'ler, Tay- land'dan Bulgaristan'a kadar geniş bir yelpaze içinde, işgücünün ucuz, denetimin az olduğu ül- kelerde basılır ve Isveç'e gümrük ödememek için (ve denetlenmesinden sıynlmak için) elden geldiğince kaçak olarak sokulur. Nonfland (Kuzey ülkesi) da "BeyazGüç" mü- ziğinden para kazanmak için kurulmuş ve Iskan- dinav ırkını yücelten dergiciliği ve yabancı düş- manlığını kışkırtan eylemleriyle gerçek yüzünü gizlemeye çalışmaktadır. HeDs Angeb dünyanın en büyük çetelerinden olan bu "motosiklet kulübü"nün birçok ülkede 110 şubesi, 1.500 üyesi vardır. Merkezi ABD olan bu grubun îsveç'te 5 şubesi, 80 üyesi vardır. Üyelerinden bazılannın sabıka listesi uzundur, ama yalnızca motosiklet aşkıyla üye olan sabı- kasız üyeleri de vardır. Önceleri ezeli rakibi Ban- didos'la didişen bu grup sonunda rakibiyle uz- laşınca yeraltı faaliyetlerini daha rahat sürdür- meye başlamıştır. Bu faaliyetler arasında uyuş- turucu, silah ve kadın ticareti bulunmaktadır. Rus ve Baltık mafyasıyla ilişkisi olduğu sanıl- maktadır. Son zamanlarda polise, savcılara ve ta- nıklara karşı tehditleri ve şiddet eylemleriyle dikkat çekmektedir. Malmö'de bir davada tanık- hk yapan bir şoforün öldürühnesi, yine Mal- mö'de iki polisin bomba tuzağma düşürülüp ağır yaralanmalan olaylannın sorumlusudur. Bandidos adlı motosiklet kulübünün de mer- kezi ABD'dir; îsveç'te 1994'te kuruldu. HeDsAn- geb ile 1994-1997 yıllan arasındaki pazar kav- gasında 11 kişi öldü, 96 kişi yaralandı. Halen îs- veç'te çok az üyesi vardır. İsveç'in örnek Nazilerl 1 / sveçli Naziler, Ingiltere'deki Avrupa'nın en militan aşın sağcı gruplann polis tarafın- dan etkisiz hale getirilmesinden sonra önem kazandılar. Isveçli gruplar, özellikle ile- tişim ağı kurmakta gösterdikleri "başanyla'' ün yapıyorlar. Aşın sağcılık ve yeni Nazizm konusunda uz- man olan gazeteci Stieg Larsson bunu şöyle açık- lıyor: • Tarihte ilk kez yabancı Naziler, tskandinav- ya'ya hayranlık ve hürmetle bakıyorlar. En hay- ran olduİdan yön, Iskandinav Nazilerin şiddete olan yatkınlığı ve eğilimi. Bu özelliğin bütün Av- rupa'ya yayılmasını bekliyor, umut ediyorlar. Örneğin Alman yeni Naziler, Isveçli benzerle- riyle yakın ilişki içindeler. • "Beyaz Güç" müziğinin en önemli bölümü Iskandınavya'da üretiliyor. Bu "endûstri"nin yıl- hk cirosu bihnmiyor, ama Nazist gruplann en önemli finans kaynağı olduğu kesin. isveç'in en disiplinli yapılanmaya sahip iki Nazist örgütü Nasyonal Sosyalist Cephe ile An Kardeşler'in te- mel finans kaynağı, ülkenin Beyaz Güç müziğin- de en büyük üreticisi olan Ragnarrock. Ragnar- rock'un sahibi, tanınmış Nazist Erik Bhıcher, 1997'den beri üç Kuzey ülkesinde birden (Isveç, Norveç ve Danimarka) Nazist dergi Nordens Framtid'ı (Kuzey'in Geleceğı) çıkarmaktadır. • Dünyadaki aşın sağcılan ve benzerlerini iletişim agında birbırlerine yaklaşûran en önem- li araç Internet'tir. Nasyonal Sosyalist Cephe, ör- neğin Japonya'daki aynı adı taşıyan partiyle iş- birliğini bu sayede yapabilmektedir. Göteborg'da- ki Internet butiğı Midgard'ın aracıhğıyla dün- yaya "Beyaz Güç" müzıği satmaktadır. Aym şe- kilde Skane bölgesınin Mörarp ilçesinde bulu- nan OM Eagleadlı Internet butiğinden "CIA ka- lemi" adı altında bir çeşit şiş, terörist el kitabı ve Nazi marşlan edinmek mümkündür. "Chat" sayfalannda Naziler birbirleriyle konuşmakta ve ortak eylemler tasarlamaktalar. Susturulan tanıklar, sindlrllen yargıçlar 7 azımızın başuıda belirttiğimiz gibi her 4 savcıdan 3'ü, korkusundan dolayı susan veya ifade değiştiren tanıklar görmüş. Her 10 savcıdan 6'sı da şahsen tehdit edilmiş. Upp- sala'da görev yapan başsavcı Eva Lundström şu yorumu yapıyor: "Tophım bu dunıma asla göz yummayacağmı açıkça göstermezse,yakmda Na- zfler'in vediğer çetelerin kanşttğı davalan vearaş- nrmalan üstienecek savcı bulunamayacaknr." Adı açıklanmayan bir savcı da bu konuda şun- lan söylüyor: "Eskiden bu insanlar biralan de- virir, sağa sola şişeleri nriaür ve bağınp çağmbk- tan sonra evierine giderlerdL Şündi öyle örgütiü- kr ki, kendi "güvenlikşefleri" bile var! Aralarm- da polisleri, savcılan, gazetecileri, göçmenleriçok usta bir şekilde fîşleyen; evferini, çocuklaruun git- tilderi okuüan ve yııvaJan saptayan kişiler var." Bir başka savcı anlatıyor "Bir MC (motosik- let çeteleriyle Ugüi) davasında sav cıhk yapnktan 6 ay sonra bir gün kızımla bisiklete binivorduk. Birden iki yanınuzda birer motosikletli, deri ce- ket ve pantolonlu adam beürdL Bir şey söyleme- den bir süre bizi ortalanna alarak yanınuzda git- tiler. Sürekli olarak bana bakıvorlardı. Sessizlik- leri, beni sürekli olarak denetim alünda tuttuk- lannı anlatrvordu." Bir polis anlatıyor: "Oğhım bir gün yuvadan evegektiğinde, etinde bir kutu çikolatavardL De- ri ceketinin sutında kuru kafa resmi olan bir adamın bu kutuyu verdiğini ve 'Babana selam söyle' dediğini söyledL" Bir başka polis yazıyor: "Eğer tehdit kişinin ailesine yönelikse, devietin çıkan ile ailenin çıka- n arasında terdhte bulunmak güç otmuyor. Ba- zenbaaşeyleri'görmemekte' yarar oluyor, eğer aOemin iyDiği söz konusuv sa." Cezalandırılan görevlller Tk 7"azilerinveçeteüyelerinincezalandınl- ı \ l masıyla da iş birmiyor. Bu kişilerin ilk J. V intikam alacakJan kimselerin başında savcılar, yargıçlar ve gardıyanlar geliyor. Bir buzhokeyi oyuncusunu "eşcinsel olduğu içm" 64 bıçak darbesiyle öldüren ve halen Kumla Ha- pishanesi'nde 8 yılhk cezasını çekmekte olan Mi- itri Letato adh Nazi, kafasını taktığı bir gardiya- nın ve ailesınin "özgürlüğe kavuşmasmdan he- men sonrayeryüzünden wk olacağını" dışanda- ki bir arkadaşına gönderdığı mektupta açıkça yazmıştı. (Lehto'nun cinayetinden sonra Nazi- ler arasında homoseksüellerden nefret etmele- rinin sembolü "64" rakamı oldu. Yerde yatan, sa- vunmasız birinin başı üzerinde postallı ayakla- n birleştirerek zıplamanın sembolü de "Soma- 10i çekmek" olarak ağızlanna yerleşti. (Somali- 11 bir gencin dazlaklar tarafından bu şekilde ağır yaralanması olayından sonra.) Yarın: Almanya'da ırkçılık Avrupa'dafdırkçıgnıplannm örgüûenmesiAvrupa'da Nazist gruplardan bilgi ye iletişim ağını en geniş tutanı, merkezı Ingiltere'de olan Blood & Honour. Bu örgütün şu ülkelerde kardeş örgütlere sahip olduğu büiniyor tsveç, Norveç, Danimarka, Finlandiya, Çek Cumhuriyeti, Sırbistan ve Yunanistan. Yabancı düşmanlığı yaparak ve -popülist olmaya özen göstererck— parlamentoya giren ve girmeye çalışan partilerin ülkelere göre dağıhmı şöyle: Danimarka: Danimarka Halk Partisi, parlamentoda 13 sandalyeye sahip. Ingütere: Britanya Ulusal Partisi, son seçimlerde büyük yenilgiye uğradı. Hollanda: Merkez Demokratlar'ı, son seçimlerde parlamentodakt 3 sandalyesini de kaybettı. Belçika: Flaman Vlaam'ın Bloku: Temsilci Kamarası'nda 11 yeri var. Yeni Cephe de 2 yere sahip. Her iki parti de eyalet hükümetlerinde temsil ediliyor. Fransa: Le Pen'in Ulusal Cephesi parlamentoda ve yerel yönetimlerde sandalye sahibi. Ulusal Hareket adh aynlıkçı grubun kopmasından sonra geriledi. Isviçre: Christoph Blocher'in liderliğınde Isviçre Halk Partisi, parlamento seçimlerinde oylann yüzde 23'ünü alarak en büyük parti haline geldi. Almanca konuşulan kantonlarda bu oran daha da fazla. ttarya: Lega Nord ve MSI Flamma Tricolore hızla gerilemekte. tsveç: Isveç demokratlan, yerel yönetimlere 6 üye sokmayı başardı, parlamentoda temsil edilmiyor. Fmlandh^: Ulusal Vatanseverlik tttıfakı: Parlamentoda ve belediye meclislerinde yer ahnıyor. Abnanya: Alman Halk Bıriığı Partisi, DVU, Sachsen-Anhalt bölgesindeki yerel seçimlerde oylann yüzde 13'ünü aldı. Avusfurya: Jörg Haider'in liderliğinde Özgürlük Partisi, FPÖ, parlamento seçimlerinde oylann yüzde 27'sini alarak ülkenin ikinci büyük partisi oldu ve halen koalisyon hükümetinde yer alıyor.