Katalog

Z O NİSAN 2000 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab(« cumhuriyet.com.tr Çin Devlet Başkanı Ciang Zemin Ankara'da... Türkiye ve Çin, Doğu Türkistan konusunda uzlaştı 'Uygur Türlderi köprü olsım'• Ankara'daki temaslannı sürdüren Çin Devlet Başkanı Ciang, Türk yatınmcılara Sincan bölgesine yatınm yapmalan çağnsında bulundu. ANKARA (Cumhuriyet Bûrosu)-Çin ve Türkiye arasında gergınlığe neden olan Doğu Türkistan bölgesinde yaşa- yan Uygur Türklerinin iki ülke arasın- da "dostiuk köprüsü" olması konusun- da uzlaşma sağlandı. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Türklerin Doğu Tür- kistan "daki Uygur Türkleri ile akrabalık ilişkilen bulunduğunu belirterek "Bu kişilerin Çin'e sadık yurttaşlar olarak ülkenizin bir parçası olduklarma inanı- yonım. Çin'in toprak bütünlüğünü ko- ruması Türkiye'nin politikasıdır" dedı- ği öğrenıldi. Çin Dev let Başkanı Ciang Zemin de Türk firmalanndan Doğu Tür- kistan'a yatınm yapmalannı istedı. Çin Devlet Başkanı Ciang'ın 3 gün- lük Türkiye ziyareti dün başladı. Çan- kaya Köşkü'ndeki karşılama törenınde bir açıklama yapan Demirel. "Türkiye Çin ile ilişkilerine büyük önem vermek- tedir" dedı. Demirel ve Ciang baş başa görüşmelerinin ardından heyetler arası toplantıya da başkanlık ettiler. Görüşme- lerin ardından iki devlet başkanı şu an- laşmalan ımzaladılar: Enerjİ: Türk ve Çinli yatınmcılar karşılıklı yaünmlarda bulunacaklar. Çin, hidroelektrik santral yapımı, kömür üre- timi ve su konusunda Türkiye'de yatınm yapacak. Yap-ışlet-devret projelerine ka- tılmayı planlayan Çin, Güneydogu Ana- Ciang Zemin, Süleyman Demirerin verdiği liyakat nişanını aldıktan sonra tenor Hakan Aysev'in konseri ni takiben sahneye çıkarak "O Solemio Napolitane" eserini söyledi. Demirel China Daily'e konuştu Türk-Çin dostluğu Asya'nm çıkanna' PEKİN(AA)- Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Türkiye-Çin ilişkilerinin Asya'ya yarayacağını söyledi. Çin içinde ve dışında Ingılizce yayımlanan China Daily gazetesine konuşan Demirel, Çin ve Türkiye'mn birlikte çalışmalan durumunda Asya'nm iki ucunda banşın ve yaşam koşullannın geliştirilebileceğini söyledi. Demirel, iki tarafın sınrr ötesi terorizm, uyuşturucu kaçakçılığı ve örgütlü suçlara karşı ortak mücadele edeceklerini de söyledi. Cumhurbaşkanı Demirel, tican ve kültürel temaslann geliştirilmesi için tarihi Ipekyolu'nun yeruden açümasını da önerdi. Çin Cumhurbaşkaru'nın Türkiye ziyareti başta Halkın Günlüğü gazetesi olmak uzere Çin gazete, televizyon ve radyolannda ilk haber olarak yer alıyor. Çin Uluslararası Radyosu Türkçe Bölümü de hafta boyunca Çin-Türkiye ilişkileriyle ilgili özel programlar yayımlıyor. dolu Projesi (GAP) ile de yakından ü- gileniyor. Türkiye ise Çin'de bazı baraj- lann yapımına talip. Siyasi: Ortak bildıriyle siyasi ilişki- lerin geliştirilmesi hedeflendi. Bıldinde, "insan haklanna, toprak bütünlüğüne, içişlerine saygı duyuhnası, küreseDeşme ve sr>asi çok kurupluluk kapsanunda bu- nahmlann engcUenmesine katkıda bulu- nulması. silahlann kontrolü ve silahsız- ianmada eşgüdünı içindeohna,terorizm, aynlıkçıhk \ e dinsel fanatizme karşı or- tak mücadele \apüması" konusunda uz- laşmaya vanldığı yer aldı. EkOnoml: Ciang'ın ziyaretiylc pa- ralel olarak dün '13. Karma Ekonomik Komisyonu' toplantısı yapıldı. Bu toplantılann ardından hazırlanan mutabakat zaptı da iki devlet başkaru tarafmdan imzalandı. Zapta göre iki ül- ke arasında Türkiye'nin aleyhine geli- şen ticaret hacminde gerekli düzenle- menin yapılması ve Türkiye'nin Çin'e ıhracatının 10 kat arttınlarak 350 milyon dolara çıkanlması söz konusu. Toplantılarda Doğu Türkistan bölge- sinde yaşayan Uygur Türklerinin duru- mu da gündeme geldi. Demirel'in, Tür- kiye'nin Uygur Türkleri ile akrabalık ılişkileri bulunduğunu, oradaki olayla- ra ilgi duymasının normal olduğunu be- lirtirken "Uygur Türkleri, sadık yurt- taşlar olarak Çin'in değerü bir parçast- dırlar. Onlar. ülkelerimiz arasında kuru- lan dostiuk köprüsüdürter. Türkiye'nin poKtikaa Çin'in toprakbütunlüğünün ko- runmasıv^içişlerinekanşmamadır'' de- digi öğrenildi. Ciang'ın ise ülkesinin, Sincan'daki Türklerin yaşam standartını yükseltmek ıçin ginşımlerde bulunduğunu belirte- rek Türk yatınmcılann bu bölgeye yö- nelebileceklerini kaydettiği öğrenildi. Demirel'in, Çin'in su kaynaklanndan söz ederek iki ülkenin bu alanda da iş- birliği yapabilecegini iletmesi üzerine Ciang'ın "Sayuı Demirel su kaynakla- nmızı bizden daha iyi bibyor*' dediği kaydedildi. Ciang Zemin, öğle saatlerinde Baş- bakan BülentEcevit'in verdiği resmi ye- meğe katıldı. Ciang'a akşam saatlerin- de Çankaya Köşkü'nde devlet nişanı ta- kıldı. Cumhurbaşkanı Demirel'in verdi- ği yemeğe katılan Ciang, bugün Istan- bul'ageçecek. Beyaz çiftçler kaçıyor • HARARE (Ajanslar) - Zimbabve'de siyahlann beyazlara aıt çıftlıkleri işgaliyle başlayan gergınlik sürerken Devlet Başkanı Robert Mugabe'nın olağanüstü hal ilan edeceğı öne sürüldü.Muhalefet, iki aydır süren krizin Mugabe'nin olağanüstü hal ilan etmesine yol açacağını, Mugabe'nin bundan yararlanarak gelecek ay yapılacak seçimleri en az bir yıl ertelemeyi hesapladığını iddia erti. Matabeleland bölgesinde bazı beyazla- nn da saldırı korkusuyla çiftliklerini terk etmeye başladıklan öğrenildi. SIMRHTye ikinci onay • MOSKÖVA(AA)- Rusya parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyı, stratejik nükleer silahlarda indinmi öngören START-I1 antlaşmasını dün onayladı. ABD ve Rusya arasında 1993'te imzalanan antlaşma, Federasyon Konseyi'nde 15'e karşı 122 oyla kabul edildi. Duma, ABD ve Rusya'daki nükleer savaş başlıklannın 2007 yılına kadar 3 bin 500'e düşürülmesini şart koşan START-II anlaşmasmı geçen hafta onaylamıştı. Lübnanlılar eve döndü • METULLA(AA)- Israil'in Yüksek Mahkeme karanyla serbest bıraktığı 13 Lübnanlı mahkûmun, Uluslararası Kızılhaç yetkililerine teslim edildiği bildirildi. Görgü tanıklan, Lübnan'da kayıp tsrailli askerlere karşılık 10 yıldır pazarlık konusu olan mahkûmlann, Uluslararası Kızılhaç Komitesi'ne aıt bir otobüse yerleştirilerek Lübnan'a gönderildiğini söyledi. Taraftarlan sevinç gösterileri düzenleyen Rauf Denktaş karara saygı duyduğunu söyledi Eroğlu, cumhurbaşkanbğı yarışından çekfldi AKTC'de dün öğleden sonra sürpriz gelişmeler yaşandı. Başbakan Derviş Eroğlu'nun cumhurbaşkanlığı için adaylıktan çekildiği bildirildi. REŞATAKAR LEFKOŞA - KKTC'de cum- hurbaşkanı adaylanndan Ulusal Birlik Partisi Genel Başkanı Der- viş Eroğlu'nun cumhurbaşkanlı- ğı yanşından çekildiği açıklandı. KKTC Ulusal Birlik Partisi (UBP) Genel Sekreteri Vehbi Ze- ki Serter, UBP'nin cumhurbaş- kanı adayı Başbakan Derviş Eroğ- lu'nun adaylıktan çekilme karan- m Parti Meclisi'nde oybırliğiyle aldıklannı açıkladı. Serter, Par- ti Meclıs toplantısından sonra yap- tığı açıklamada, "Seçim kam- panyası esnasında ve son günler- de tasvip etmediğimiz tutum ve davranışları Parti Meclisimiz değerlendirmiş ve adayımızın ikinci tur cumhurbaşkanlığı se- çimine katılmamasını oybirli- ğiyle onaylamıştır" dedı. Baş- bakan Derviş Eroğlu da, karann "hayırnveuğıuiuolmasını" di- leyerek, "Seçime kanlmak kadar, çekilmenin de demokratik bir hak olduğunu" belırttı. Eroğ- lu, Cumhurbaşkaru Süleyman De- mirel ile telefon görüşmesi ya- parak, Demirel'e parti meclisinın aldığı karar hakkında bilgi ver- diğini ifade etti. Eroğlu, Demi- rel'in tepkisinin sorulması üzeri- ne, Demirel'in "Hayırlı olsun" dediğini kaydetti. KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ise, Derviş Eroğlu'nun cumhurbaşkanlığı adaylığından çekilmesıni "saygı ile karşıladı- ğını" belirtti. Denktaş, Başba- kan Derviş Eroğlu'nun, Cumhur- başkanı Süleyman Demirel ile Başbakan Bülent Ecevit'i tele- fonla arayarak, adaylıktan çekil- me karan hakkında bılgi verdiği- ni ve Demirel ile Ecevit'in, ''tak- dir sizüıdir" dediklerini belirterek, kendisinin de Demirel ve Ecevit ile bir telefon görüşmesi yaptığı- 4iı açıkladı. Buarada, Derviş Eroğlu'nun cumhurbaşkanlığı adaylığından çekilmesini resmen açıklaması- nın ardmdan, Cumhurbaşkanlığı bahçesine akın eden vatandaşlar sevinç gösterisi yaptı. Denktaş, kalabalığa hitaben kı- sa bir konuşma yaparak, kendisi- ne destek verenlere teşekür etti ve "Seçimi sizler kazandmız" de- di. Başbakan Derviş Eroğlu Dörtlü hükümetten söz ediliyor Akıncı: Bizi hükümet yıprattı LEYLA TAVŞANOĞLU LEFKOŞA-KKTC'de Başbakan Derviş Eroğ- lu'nun adaylıktan çekilme- sınin ardından, hükümetin düşebıleceğı ve yenı bir dört- lü milli mutabakat hüküme- tinin kurulabileceğı konu- şulmaya başlandı. KKTC'de şu anda konuşulan konu Eroğlu'nun adaylıktan çe- kilmesiyle kendisüu kahra- man ilan ettirmeyı amaçla- yıp amaçlamadığı. Eroğlu yandaşlan, Denk- taş ve taraftarlannı parayla oy satın almak ve seçmene baskı uygulamakla suçladı- lar. Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ise şunlan söylü- yor: "Kendilerine yöneltil- miş bir soruyu bana yönel- terek vermek zorunda ol- duldarı cevaptan kaçamaz- lar. Gazeteleri açıp benim kaç reklamnn çıkn, onlann kaç reklamı çıkü." CTP li- deri Mehmet Ali Talat, Denktaş ve Eroğlu'nun sol partilerin banşçı sloganla- nnı kullandıklanna dikkat çekiyorve "Seçmen,solun- ki yerine, saguı banşçı söy- lemkrini tercih etmiş olabi- Kr" dıye konuşuyor. Eroğlu, Cumhuriyet'in sormak istediği sorulan ce- vaplamazken Toplumcu Kurtuluş Partisi lideri ve Başbakan Yardımcısı Mus- tafaAkıncL, "Hükümetteol- mamız da yıpranmaya yol açti" diyor ve ekliyor: "Ya- nnm, üretim yok, paradan para kazanma yanşı var. Ba- zı adaylar Kıbns sorunu çö- zühneden KKTC'nin ABy ginnesini savundu ki bu çok tebükelL" . r ilipinler'de uçak düştü: 131 ölü Filipinler'de iç hat seferi yapmakta olan FUipinler Havayollan'na ait bir Boeing 737-200 volcu uçağuun dün düşmesi sonucu 7'si mürettebat toplam 131 kişinin öldüğü biktirildL Başkent Manila'dan günevdeki Davao kentine ghmekte olan uçak, Davao Havaalanı'nı pas geçtikten sonra radar ekranlarmdan kayboldu. Yetkililer pflotun, radardan kaybolmadan önce bir motor anzası bildirdiğini söykdfler. Kurtarma ekiplerinin şu ana kadar 54 cesete ulaşoklan belirtikfi.(Fotograf: REUTERS) r ÖRÜŞ/ NAZMİ AKIMAN Emekli Büyükelçi ken genel seçimi ik- tidardaki PASOK kazandı. PASOK Başkanı ve Başbakan Kostas Si- mra's, iktidar dönemınde Yuna- nıstan içinde ve dışında adımlan- nı dikkatle atarak bu olumlu sonu- ca ulaştı. 4 yıl önce iktidara geldi- ğinde ekonomi alanında halkına ol- mayacak vaatlerde bulunmadı. Avrupa Para Birliği'ne girilmesi- nin elzem olduğunu iyıce anlattık- tan sonra bu yolda bazı sıkıntıla- nn kaçınılmaz dacağnı peşmen ka- bul ettirdi. Yunan halkının üzerin- de hassasiyeöe durduğu ve çokza- man ıhmal edildiğine inandığı eği- tim ve sağlık alanlannda da ciddi bir çaba içerisinde göründü. Dış politika ve ikili ilişkilerde de gerek Amavutluk, Makedonya gibi önem- Seçimlerin Ardından Türk-Yunan İlişkilerinin Geleceği (1) li konularda olsun, gerek Yunanis- tan için en önde gelen dış konu- yu oluşturan Türkiye ile ilişkiler ve bu çerçevede Kıbns, Egegibi so- runlarda olsun sakin ve ölçülü dav- ranışlar sergiledi, teşebbüsü akıl- PASOK'a Yeni Demokrasi Parti- si'nden dahafazla şans tanıdı. iki büyük siyasi partinin toplam oy- lan arasında sadece yüzde 1.1 gi- bi az bir fark olmasına rağmen se- çim sistemi dolayısıyla parlamen- alındığında görülür ki Türk-Yunan ilişkılerinde Başbakan Simitis'in izlediği yol seçim sonuçlannı ikti- dar partisi lehinde etkilemiştir. Ni- tekim, Simitis ve Dışişleri Bakanı Yorgo Papandreu, örneğin Dı- j3imitis ve Papandreu, Türkiye ile oldukça kapsamlı bir dîyaloğu başlatırken diğer yandan Kıbns dahil ikıli sorunlanmız hakkındaki gerçek görüşlerini açıklamayı ihmal etmemişlerdir. lıca ele geçirerek sorunlar içtn ken- di çıkarlanna uyan çözüm yollan önerdi ve bunlann muhataplann- ca uygun görülmesini AB'deki veto hakkından yararlanarak sağ- ladı. Yunanistan'da olan bitenleri bilen ve kavrayan çok kişi geçen haftaki erken seçim öncesinde toda Yeni Demokrasi 125 sandal- ye kazanırken PASOK 158 sandal- ye elde etti. Türkiye ile ilgili nok- taya daha yakından bakıldığında ve PASOK tarafından benımse- nen son politikalann Yeni Demok- rasi Partisi'nin genel Türkiye po- litikasıyla koşut olduğu dikkate şişleri Bakanımız Ismail Cem'in Âtina'ya yaptığı ziyaret sırasında ve daha da önce Taksim toplan- tısında bir yandan Türkiye ile ol- dukça kapsamlı bir diyaloğu baş- latırken diğer yandan Kıbns dahil ikili sorunlanmız hakkındaki gerçek görüşlerini açıklamayı ıhmal et- memişlerdir: Med- yaya açık konuş- malarında Türki- ye'yi Kıbns'ta istilacı olarak nite- lemekten çekinmemişlerdir. Türkiye buna tepkı gostermeyin- ce bu defa Kıbns dahil ikili sorun- lanmızı -Eski dışişleri bakanlan- mızdan Sayın Soysal'ın deyimiy- le "ustaca birmanevrayla"- AB'ye girişimizle irtibatlandırarak ortak sorunlanmızın çözüm yollannı Yu- nanistan'ın öteden beri öngördü- ğü çizgiye oturtmayı başarmışlar- dır. Yunanıstan gibi Türkiye ile ilış- kilere kendine has biraçıdan bak- mayı itiyat edinen ve başkalannın da bunlara aynı açıdan bakması için türlü tavırlar takınan bir ülkenin halkı, seçımlerde PASOK'u bunun için desteklemez de ne yapardı? SÜRECEK Ciampi kabul etti D 'Alema istifastnı verdi • Italyan hükümetinden yapılan açıklamada, D'Alema'nın başbakanlıktan çekildiği kaydedildi. ROMA (Ajanslar) - ttalya Başbakanı Masshno D'Alema dün, cumhurbaşkanı ile görüşmesının ardından istifasını verdi. D'Alema, senatoda yaptığı konuşmada, başbakanlık görevine veda ederken "Bundan sonra merkez sola hizmet edeceğün" dedı. ttalya Başbakanı Massimo D'Alema'nın ıstıfasıru kabul eden Cumhurbaşkanı Carlo Azegüo Ciampi'nın, bugün parti liderleriyle görüşmelere başlayacağı bildirildi. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Gaetano Gifuni, Cumhurbaşkanı Ciampi'nın, yeni hükümeti kunna görevinin kime verileceğini kararlaştırmak amacıyla Mecliste temsil edilen parti liderleriyle ayn ayn görüşeceğini açıkladı. Gifuni, Ciampi'nin bugün başlayacak parti liderlerini kabulünün, 21 Nisan cuma günü sona ereceğini bildirdi. Gifuni, Devlet Başkanı Ciampi'nin D'Alema'dan, yeni hükümet kurulana kadar göreve devam ermesini istedığini de söyledi. Yeni isim aranıyor D'Alema'nın ıstifası, Ciampi tarafından bu kez kabul edılırken, yeni başbakan için hükümet ortaklannın isim arayışlan devam ediyor. Yeni başbakan adaylan arasında Hazine Bakanı Giuliano Amato ve Merkez Bankası Başkanı Antonio Fazio'nun isimleri geçiyor. Fransa McDonald's bombalandı karşitlan ya da Brötanya ,} Devrimci Ordusu tarafından düzenlendiği sanılıyor. : Dış Haberler Servisi - Fransa'nın batısındakı Dinan kenti yalanlanndaki bir McDonald's restoranında bomba patlaması sonucu bir kadın görevli yaşamını yitirdi. Brötanya bölgesinin kuzeyindeki Dinan yakınlanndaki Cnıevert kasabasuıdaki McDonald's restoranının kapısında patlayan ve 27 yaşmdaki bir kadırun ölümüne yol açan bombanın sorumluluğunu henüz üstlenen olmadı. Terör eylemleri üzerüıde uzmanlaşmış bir yargıcın Paris'ten olay yerine gittiği bildirildi. Polis, McDonald's restorarundaki patlamadan hemen önce Brötanya'nın başkenti Rennes'teki bir postanenin önünde içinde üç dinamit lokumu bulunan bir paket bulunduğunu ve paketin bomba uzmanlan tarafmdan etkisiz hale getirildiğini bildirdi. Yetkililer, geçen eylül ayında Brötanya'nın kuzeyinde büyük miktarda dinamit çalmdığını ve dinamitlerin Ispanya'da Bask bölgesinin bağımsızhğı için savaşan ETA örgütü ve milliyetçi Brötanya Devrimci Ordusu'nun (ARB) militanlan tarafından çalındığırun ve paylaşıldığının sanıldığuıı bclirttiler. ARB, son 6 ay içinde bölgede 4 bombalı saldın düzenlemişti. Polis, saldınnın ARB ya da küreselleşme karşıtı örgütler tarafından düzenlenmiş olmasından kuşkulanıyor. Fransa'daki McDonald's'lar son dönemde küreselleşme karşıtlannın çok sayıda eylemlerinin hedefi olmuştu. İran gergin Reformcular yolkapattı TAHRAN (Ajanslar) - Iran'uı güneyindeki Sarvistan'da, genel seçımlerde kendi bölgelerinden seçilen adaylann reddedihnesi üzerine öfkeli halk, yollan kapattı. "Şiraz-Bandar Abbas karayolunun tamamen kapandığını" belirten yetkililer. bölgeye ulaşmannı imkânsız olduğunu kaydettiler. IRNA, göstericilerin kamu binalanna da büyük zarar verdiklerini duyurdu. Muhafazakârlardan oluşan Muhafızlar Konseyi'nin sonuçlan iptal etmesine kızan kalabahklar, önceki gün bir mahkeme binasına ağır hasar verirlerken araba lastiklerini de yaktılar. Konsey karannın, 28 Mayıs'ta toplanması beklenen yenı meclisin dengesini ne ölçüde etkileyeceği henüz bilinmiyor.