Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
9 AĞUSTOS 1999 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
7IX'a karşı
sansür protesto
edildi
• İstanbul Haber Servisi -
DGM tarafından izlenip
'içinde herhangi bir suç
unsuruna rastlanmadf
denilen AX adlı kısa
metrajh filmın bazı
sahneleri Kültür Bakanlıgı
tarafindan sansür edilirken
film, Antalya Altm
Portakal Film Festivali'ne
de herhangi bir gerekçe
sunulmadan kabul
edilmedi. Yönetmenliğini
Kazım Öz'ün yaptığı.
başrolünde Hikmet
Karagöz'ün oynadığı filme
yönelik baskılar
Mezopotamya Kültür
Merkezi Sinema Birimi
tarafindan protesto edildi.
Dar pantolon
soruşturması
• ANKARA (Cumhurrvet
Bürosu) - Altındağ
Beledıyesı Zabıta
Müdürlüğü'nde görevli 9
kadın zabıta memuru
hakkında "dar pantolon"
giydiklen gerekçesiyle
soruşturma açıldı. Sünnet
düğününde görevli kadın
zabıtalann dar pantolon
giydiklerini "tespit
ederek" soruşturma açan
FP'li Altındağ
Belediyesi'nin Zabıta
Müdürü Veysel Öztekin,
pantolonu kadın memurlara
yakıştıramadığını söyledi.
Kurumda siyasi görüş
aynmı yapmadıklannı
savunan Öztekin,
soruşfurmaya uğrayan
memurlan olayı siyasi
boyuta taşımakla suçladı.
Güzel: MGK
kaMırrisın
• İstanbul Haber Servisi -
Eski Yeniden Doğuş Partisi
(YDP) Genel Başkanı
Hasan Celal Güzel, bugüne
dek hakkında 100'ün
üzerinde soruşturma ile 80
civannda dava açıldığını
belirterek bu davalarla
gurur duyduğunu
vurguladı. Liberal
Demokrat Parti (LDP)
Gençlik Komisyonu'nca,
partinin İstanbul II
Merkezi'nde düzenlenen
toplantıda konuşan Güzel.
MGK'nin kaldınlmasını
istedi ve Batı ÇaUşma
Grubu'na karşı, "Sivil
Itaatsizlik Girişimi"
başlattığını söyledi.
Ergin
kardeşlere nakil
• ESKİŞEHİR(AA)-
'•Karagümrük Çetesi"
olarak bilinen çetenin
elebaşlan Nun ve Vedat
Ergın ile yeğenleri Ömür
Milkayar. İstanbul Kartal
Özel Tip Cezaevı'ne
nakledildi. Eskişehir
Cumhunyet Başsavcı
V'ekili Mehmet Şerif Eren,
Ergin kardeşlerin geniş
güvenlik önlemleri altında
lCartal Özel Tip Cezaevi"ne
naklediklerini açıkladı.
Kotil anılıyor
• İstanbul Haber Servisi -
Eski CHP milletvekili,
istanbul Belediye Başkanı
Aytekin Kotil, ölümünün 7.
yıldönümünde, bugün saat
11 00'de Zincirlikuyu
Mezarlığı'nda. CHP
tstanbul Başkanhğı'nca
anılıyor.
Uyuşmazlıklarm çözümü ile ilgili anayasa değişikliği önerisinin ilk tur oylaması yann yapılıyor
TahLdmde Erbakan pazarbğıANKARA (CumhurrvetBürosu)-Kamu im-
tiyazlanyla ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleş-
melerinden doğan uyuşmazlıklann uluslarara-
sı tahkime götürülebilmesi yolunu açan anaya-
sa değişikliği önerisi için yapılan pazarlıklar.
siyasette de yeni birdönemin başlamasına yol
açacak. Yasaklı Neanettin Erbakan'a bağım-
sızmılletvekiliseçilerek yeniden siyasete dön-
me ve dokunulmazlık zırhına kavuşarak hak-
kındaki çok sayıda davadan kurtulma olanagı
sağlanması durumunda, sonbaharda gerek FP,
gerekse Türk siyaseri açısından önemli geliş-
meler bekleniyor.
Tahkimle ilgili anayasa değişikliği önerisi-
nin ilk tur görüşmeleri yann yapılacak. Önen-
nin 367'nin üzerinde bir oyla kabul edilerek re-
ferandum olasılığının devre dışı bırakılması
beklenirken, Danıştay'ın rolünü "iki ay içinde
düşünce bUdirmerl
ye indirgeyen anayasanın
155. maddesiyle ilgili değişiklik oylanırken
"evet" oylannın düşebileceği bildirildi. Hükü-
metle tahkim pazarlıklanna katılan DYP'li Ah-
met İyimaya. •'Danıştay konusunda kaygüan-
mızgiderUmedL' lkı aylık süre' konusu göz bo-
vamadır" sözleriyle rahatsızlığmı dile getirdi.
DSP'den bazı milletvekillerinin de bu madde-
nin oylamasında olumsuz oy kullanabilecekle-
ri ya da oylamaya katılmayacaklan bildirildi.
Tahkimle ilgili anayasa değişikliği önerisi
yann TBMM Genel Kurulu'nda ele alınacak.
Yapılacak oylamada dört maddelik önerinin
her maddesi ayn ayn gizli olarak oylanacak.
Anayasanın 47., 125. ve 155. maddelerinde de-
ğişiklik yapılmasına ilişkin önerinin referan-
dumsuz kabul edilmesi için 367 oy gerekiyor.
Anayasa değişikliğini TBMM tatile girmeden
önce mutlaka gerçekleştirmek isteyen hükü-
met, FP ve DYP'ye bazı ödünler vererek mu-
halefetlerini engelledi. Önerinin ikinci tur oy-
lamalannın 13 Ağustos günü yapılması plan-
lanıyor.
Pazarhktan FP tarafı kârlı çıkarken parti ka-
patılmasının zorlaştınlması ve yasaklı Nec-
mettin Erbakan'a bağımsız adaylık yolunun
açılmasını öngören Siyasal Partiler Yasası
(SPY) değişikliğinin tatilden önce gerçekleş-
tirilmesi konusunda anlaşma sağlandı. SPY
değişikliğinin gerçekleşmesinden sonra. bir an
önce TBMM"\e dönüp dokunulmazlık zırhı-
na kavuşmak isteyen Erbakan'tn erken genel
seçimi zorlayacağı, sonuç alamazsa da ara se-
çim yapılması için 28 FP milletvekilini istifa
ettireceği senaryolan yaygınlaştı. Gelişmeler
özellikle FP'nin içini kanştınrken yenilikçile-
ri zora soktu.
Danıştay 'la ilgili kaygılar
Hükümet ortaklan, partiler arası komısyon-
da Danıştay'ın konumuyla ilgili tavırlannı ko-
rudu. Danıştay'ın "İDcdeme" görevıni "dü-
şûnce badHTne"ye indirgeyen düzenleme ay-
nen korunurken bu düzenleme özellikle DSP
içinde bazı milletvekillerinin kaygılannı gider-
medi. Anayasanın Danıştay'la ilgili 155. mad-
desinin değiştirilmesini öngören madde oyla-
nırken bazı fireler olabileceği bildirildi. D-
SP'nin geçen hafta yapılan grup toplantısında
söz alan tstanbul Milletvekili ZJya Aktaş,
"Anayasanın 47. ve 125. maddesiyle ilgili deği-
şikliklere itirazım yok. Geç bile kalındı. Ancak
Danıştay'la ilgili 155. maddenin değiştirilmesi-
ne gerek yok. Danıştay"ı de>Te dışı bırakmakla
sakıncalı bir durum ortaya çıkacak. Anayasa
MahkemesLenerji konusunu kamu hizmeri ola-
rak göriiyor. Bu yorumdan ötürü Danıştay 'ı rü-
müyie devre dışı bırakırsak Anayasa Mahke-
mesi'ni de karşunıza ahnz. Anayasanın Daıuş-
tay'la ilgili 155. maddesi değtştirflıneınelL Bu
maddevedokunmayalını" görüşünü dile getir-
mişti.
Hükümetle tahkim konusunda yürütülen pa-
zarlıklara katılan DYP'li Ahmet lyımaya da
uluslararası tahkimin anayasada yer almasını
istediklerini. ancak Danıştay'ın devre dışı bı-
rakılmasına karşı olduklannı söyledi. lyimaya,
"60 gün içinde düşünce bfldirilmesine'1
ilişkin
düzenlemenın göz boyama olduğunu bildirdi.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Sel-
vi, tahkim yasasının yeterince tartışılmadan si-
yasi rüşvet verilerek çıkanlmak istenmesinin
siyasi etiğe ve doğrultu tutarlılığına uygun ol-
madığını belirtti. Selvi, sözlerini şöyle sürdür-
dü:
"REFAHYOL hükflmetinin sonunu hazırla-
yan. ANASOL-D hükümetinin kuruluş koşul-
lannı oluşturan şarflan tahkimle ilgili anayasa
değişikliği uğruna ülkenin gündemine tekrar
taşımanın ileride telafisi mıimkün olmayacak
sonuçlar doğuracağı kaçınılmazdır. Bu \ öntem-
le ülkenin kaderini etküeyecek yasal değişiklik-
lere gidilmesi siyaset kurumunu yozlaşüracak,
halkın siyasete ve siyasetçrye olan güvenini ze-
deleyecektir. MHP'nin de yıllardır dülerinden
düşürmedikleri milliyetçilik anlayışlannın ne
olduğu bu olayla birlikte ortaya çtkmışur."
Yabancı
yatınmcı
işletmecüik
yapacakİstanbul Haber Servisi- Uluslararası tahkimin
öncelikli hedefi enerji. su dağıtımı, ulaşım ve sağ-
lık gibi yaşamsal önemdeki kamu hizmetlerinin
yabancı şirketlere devrini öngören sözleşmelerde
Danıştay'ınyetkilerini ortadan kaldırmak. Ancak
uluslararası tahkim savunuculan, bu hedefi "kü-
reselleşmenin geregi","Uluslararası no rmlara uy-
ma zorunluluğu" gibi söylemlerle gizlemeye ça-
lışıyor. Liberal görüşün savunuculanndan An
Gnıbu'nun "nuslararası Tahkim kapitülasyon de-
ğiL, ekonomik küreseüeşmenin önkoşullanndan bi-
ridir" başlıklı açıklamasında tahkimin amacını şu
sözlerle itiraf ediliyor:
"Yabancı yatınmcılar Yap tşlet Devret modeli
çerçevesinde, Türkiy e'de sadece yanrun değfl, uzun
süreli işletmecilik yapacaknr. Bu nedenle işletme-
D _,ı. _ cılik dönemlerine ilişkin iki talepleri bulunmakta-
. _> . dır. Birincisi elektrik sektöriinde.serbestleşme ya-
ni fiyatlann kamu kontrolünden çıkanlmasL Udn-
cisi ise ihtilaflar haünde uluslararası tahkim mü-
essesinin yetkili küuunasKÜr."
Tahkim hep oldu
Türkiye. "Tahkim"i, 1926 yılında hukuk siste-
mi içine aldı ve şirketler arasındaki uyuşmazlık-
lan çözme konusunda yetkili saydı. 1988 yılında
ise Dünya Bankası bünyesindeki "Uluslararası
Yatınm Uyuşmazlıklan İçin Çözüm Merkea" (IC-
SID) uyuşmazlıklann çözüm merkezi olarak ka-
bul edildi.
Kamuoyundaki büyük tepkıye rağmen hükü-
metin Uluslararası Tahkim'i can simidi olarak gör-
mesinin nedeni. vergi gelirlerinin yüzde 70'ini.
bütçenin ise yüzde 40'ını yutan borç batağı oldu-
ğu belirtiliyor. Bu görüşün savunuculan son 20 yıl-
da, bütçeden faızlere aynlan pay yüzde 3'ten yüz-
de 40'a yükselırken, yatınmlara aynlan payın yüz-
de 40'lardan yüzde 5 civanna düşmesine dikkat
çekiyor.
Yatınma aynlan bu pay. Türkiye'nin enerji ih-
tiyacını karşılamak için her yıl yapmak zorunda
olduğu belırtilen 4 milyar dolarlık yatınmı dahi
karşılayamamaktadır. Bu nedenle hükümetin ya-
şamsal önemdeki yatınmlar için çokuluslu şirket-
lere sanlmaktan başka çare bulamadığı kaydedi-
liyor.
Hükümet zorunlu yatınmlar için Uluslararası
Tahkim'den medet umarken uluslararası tekeller
gözünü en risksiz ve getirisi en yüksek yatınm
alanlan olan kamu hizmetlerine dikmiş dunımda.
Kamu hizmeti üreten kurumlann ciro büyüklüğü.
çokuluslu şirketlerin iştahını kabartmada tek ba-
şına yeter neden olarak gösteriliyor.
Uyuşmazlıklann çözümü için öngörülen 'hakem heyeti' 12 yıl sonra kaldınldı
Osıııaıılı bile bunu yapamadı
ALİER
Hükümetin kamu hizmetlenyle
ilgili imtiyaz sözleşmelerinde
uluslararası tahkim kurulunu
yetkili kılıp Danıştay'ı devre
dışı bırakmayı öngören
girişimine, Osmanlı
dönemindeki bazı imtiyaz
sözleşmelerinde bile cesaret
edilemediği belirlendi.
Osmanlı döneminin en büyük
imtiyaz sözleşmelerinden biri
olan "Tramvayın Kurulmasına
ve Işletilmesine Dair Sözleşme"
metninde, sözleşmenin
Danıştay ve Bakanlar Kurulu
tarafindan etraflıca
incelendikten sonra padişah
tarafindan yürürlüğe konulduğu
belirtiliyor. Sözleşme
• 1869 yılında imzalanan sözleşmenin 26. maddesinde uyuşmazlıklann
çözüm şekli belirtiliyor. Buna göre, uyuşmazlıklann çözümü için taraflann
eşit sayıda temsil edildiği bir hakem kurulu yetkili kılınıyor.
Hakem kurulunun uzlaşamaması durumunda ise Danıştay Yargılama
Dairesi'nin yetkili olacağı vurgulanıyor.
şartnamesinde uyuşmazlıklann
çözümü için öngörülen "hakem
heyeti"nin 12 yıl sonra
kaldınldıgı ve tek çözüm mercii
olarak yerel mahkemeler ile
Danıştay'ın yetkili kılındığı
vurgulanıyor.
Istanbul'da Ath Tramvay hatlan
kurma ve işletme imtiyazmı
Tramvay şirketi'ne veren.
"Dersaadet'te Tram\-ay tesis ve
inşaasına dair 22 cemaziyü'l-
evel 1286 ve 18/30 ağmtitt
1285/1869 tarihK
mukavete-namedir" başlıklı
sözleşmenin kimler tarafından
onaylandıktan sonra yürürlüğe
gireceği ve olası
uyuşmazlıklann nasıl
çözüleceği kapsamlı bir şekilde
anlatılıyor. ÇeBkGûlersoy'un
"Tnunvaj" adlı kitabının
ekinde yer alan sözleşmenin ön
inceleme safhasıyla ilgili şöyle
deniliyor: " Işbu şartname
Danıştay Genel Kurulu'nda ve
Bakanlar Kurulu'nda etraflıca
incelendikten sonra, Padişaha
arzedilmiş ve onun tarafından
yazılı olduğu gibi uygulanması
hususu irade edilmişdr"
Hakem heyeti kaldınldı
1869 yılında imzalanan
sözleşmenin 26. maddesinde
uyuşmazlıklann çözüm şekli
belirtiliyor. Buna göre,
uyuşmazlıklann çözümü için
taraflann eşit sayıda temsil
^ i t ) n s t a
1%4 y ılındakj Erenköy çarjşmalannda Rum mevzikrini bombalayıın Türk Hava Kuvvet-
|e
ripUodanndanVüzbaşıCengfeTopel,şehitdüşüşünüxı35.yıldönÜJnünde"EcünıelapıHa^^Ş^n^
liği'ndeki mezan başında anıklı. Törende konuşan Kıbns Türk Kültür Derneği Başkanı Ersin Tatar, Erenköy çatışmalannın Kıbns Türkleri
için Çanakkak Sa\aşı kadar önemli olduğunu belirterek Topel'in o dönemde Kıbnstaki bombardunan sırasuıda şehit düşen ilk pflot olduğu-
nu anımsaftı. Kıbns'ta miicadelenin 19601ı y ıllarda başladığını ve 1983 yıhnda KKTC'nin kuruluşuyla egementiğe kavıışulduğunu anlatan Ta-
tar, "Kıbnstaki Türk >aruğını tünı dünyaya duy urmay a devam edeceğjz" dedi Anma törenine, Topel'in ailesi de kaüklı. (Fotoğraf: AA)
edildiği bir hakem kurulu
yetkili kılınıyor.
Hakem kurulunun
uzlaşamaması durumunda ise
Danıştay Yargılama Dairesi'nin
yetkili olacağı vurgulanıyor.
Ancak tahkim benzeri bu
uygulamayla ilgili önemli
sorunlar ortaya çıkmış olmalı
ki, 12 yıl sonra, 28 temmuz
1881 tarihinde sözleşmede
yapılan değişiklikle hakem
heyeti kaldınlıyor.
Yeni düzenlemeyle şirket ile
Belediye arasındaki
uyuşmazlıklara
Danıştay'ın bakması. şırket ile
halk arasındaki dava
konulannın ise ilgili yerel
mahkemede görüşmesi
öngörülüyor. İlk sözleşmenin
şartnamesinde
uyuşmazlıklann
çözümünü düzenleyen 26.
madde şöyle:
**İş bu şartnamede veya .
sözleşme hükümlerinia.^ ^
y ürütülmcsinden ya da
içerdigi ibarelerin
anlamından dolayı,
Belediye (Şehir Emaneti)
ile Kumpanya arasında
ortaya çıkacak bütün
davalar. taraflarca eşit
sayıda atanacak
hakemlerden oluşan
komisyonda incelenip
çözülecek ve bu
hakemlerin kararlan
aleyhine üst yargıya
başMirulmayıp. karar
hemen yürürlüğe
konacaktir. Komisyonda
hakemlerin oylan
arasında eşitiik olursa.
sorunun çözümü için
Danıştay'ın (Şura-i De\1et)
Yargılama Dairesi yetkili
olacaknr" Sözleşme
şartnamesinde
12 yıl sonra yapılan
değişiklikle hakem
heyetini kaldıran metin de
şöyle: "Belediye ile
Kumpanya arasında
çıkabilecek ihtilaflar
Danıştay'da, gerek
Belediye ve gerekse
Kumpanya ile halk
arasında çıkacak davalar
ise ilgili mahkemesinde
görülecektir."
Postacılar hizmet zamlarını yıllardır alamıyor
'Emeklilik yaşı yükseltilirse
bastonla dağıtım yaparız'
4
Yeni Yüzyıla Girerken Türkiye'nin Önündeki Sorunlar ve Olanaklar' toplantısı bitti
6
Yönetimde birey egemen olaeak9
İstanbul Haber Servisi - Posta
dağıtıcılan, emeklilik yaşıran
yükseltilmesi durumunda ancak bastonla
dağıtım yapabileceklerini belirterek 25
yıldır TBMM'de ele alınamayan füli
hizmet zamlanyla ilgili düzenlemenin
artık TBMM'den geçmesini istediler.
Postacılar, özel dağıtım şirketlerinın
yaptığı yanlışlann medya tarafından
eksik bilgilenme nedeniyle kendilerine
mal edilmesinden de şikâyetçi. PTT
Dağıtıcılan Kültür ve Yardımlaşma
Derneği Ankara Şubesi, posta
dağıtıcılannın yıllardır kanayan yarası
olan fıili hizmet (yıpranma) zammının
1974 yılından bu yana defalarca teklifler
hazırlanmasına karşın TBMM'de ele
alınmadığını. arşivlerin raflannda
tozlandığını açıkladı. Derneğin
açıklamasmda 55. hükümet döneminde
konunun TBMM gündemine gelmesıne
karşın hükümetin düşmesi nedeniyle ele
alınamadığı vurgulanarak posta
dağıtıcılannın büro hizmetlerinde çalışan
memurlardan yılda ortalama 65 gün daha
fazla çalıştüdan kaydedildi. 25 yıl göz
önüne alınırsa bu sürenin 1625 güne
çıktığı ve 4.5 yıla karşılık geldiği
anımsatıldı ve "Çahşma koşullan.
mevsim koşullan. 30-40 küogram
arasındaki gönderileri sokak sokak
dolaşarak gram gram dağıtmamız göz
önüne alınırsa. fıili hizmet zammının
gasp edilmesine anlam veremiyoruz.
Emekli yaşı 60 olursa. öteki memurlara
oranla 6 yıl 3 ay daha fazla çahşmamız
söz konusu. Bu durum sayısal olarak 35,
füli ve bedensel olarak ise 41-42 yıl
çakştnamıza neden olacak
r
denildi. Posta
dağıtıcılannın, çalışma şartlan nedeniyle
bedensel ve fiziksel rahatsızlıklannın
gıderek arttığına dikkat çekılerek
emeklilik yaşının yükseltilmesinin,
dağıtıcılann bastonla dağıtım
yapmalanna neden olacağı belirtildi.
Dağıtıcı personel açığının, ülke
genelinde yaklaşık 6 bin olduğu
vurgulandı ve şöyle devam edildi:
u
Bu 6 bin eksik de dikkate alınırsa bizler
değil mezarda, ahirette bile emekli
olamayız. MilletvekiUerinin bizleruı de
sonuçta birer insan olduğumuzu
unutmamalannL füli hizmet zammımıza
duyarlılık göstennelerini istiyoruz."
LEYLA TAVŞANOĞLU
BELLAGIO/İTALYA- Dünya. 2000
yılına hazırlanırken gelişen düzen
insanın yönetime egemen olması
(human governanst) artık 2000'li
yıllarda devletler yönettikleri insanlar
için var olacaklar. Özetlemek gerekirse
insanlar. 2000'li yıllarda kendilerini
daha iyi yönetecek insanlann arayışı
içine girecekler. Her toplantıya nasıl
bir başkan seçiliyorsa bu prosedür de
öyle olacak.
Orneğin bir kooperatife başkan
seçildiğinde kimin ev yapmayı daha
iyi becerebileceği. kimin yerel işlerden
daha iyi anladığı, kimin parasal
işlerden anladığı. kimin nitelikli
işgücünü daha iyi bulabildiğine
bakılacak. Insanlar ona göre
göreviendirilecekler.
^ûrkiye bir kooperatif'
Hiç kuşkusuz her kooperatif üyesi aynı
renkte, aynı dili konuşan, aynı ırktan
gelen insanlardan oluşmayabilir. Işte
bu mozayiği bir konut sahibi olmak
uğruna birleştirmek, aynı çatı altında
toplayabilmek ve aym mahallede ortak
• Hayatında Doğu Anadolu'ya hiç gitmemiş, GAP'ı bile
yeni görmüş "yetenekli" kooperatif yöneticilerimizin Kürt
meselesi hakkındaki görüşlerini duydukça Türkiye için
devamlı hazırlık yapan ve sağlam bilgilere dayalı gerçek
araştırma bulgulanna önem veren "müttefiklerimiz"in
şaşkınlığını bir kez daha anladık.
giderlere katkıda bulunarak
yaşatabilmek beceri ve ustalık ışi.
Devlet yönetmek de uluslararası
çıkarlan yönetmek de böyle ince ve
zor bir iş. Yani Türkiye bir kooperatif.
Türkiye"yi 2000'li yıllara girerken
ilgilendiren pek çok meselenin yanı
sıra işte bu konu da Como Gölü
kıyısındakı Bellagio kasabasında
bulunan Vılla Serbelloni'de Amerikan
Foreign Policy Association (Dış
Politika Birliği) ile Rockefeller
Vakfı'nm düzenlediği "Yeni Yüzyıla
Girerken Türkiye'nin Önündeki
Sorunlar ve Olanaklar" toplantısında
ele alındı.
Konunun esası insanın, bireyin artık
yönetime egemen olması. Bellagio'da.
insan neden Türkiye'de kooperatiflerin
bir türlü başanlı olmadığmı,
Türkiye'nin dış politikada onlarca
yıldır neden hep geri gittiğini anlıyor.
Hayatında Doğu Anadolu'ya hiç
gitmemiş, GAP'ı bile yeni görmüş
"yetenekfi" kooperatif
yöneticilerimizin Kürt meselesi
hakkındaki görüşlerini duydukça
Türkiye için devamlı hazırlık yapan ve
sağlam bilgilere dayalı gerçek
araştırma bulgulanna önem veren
"müttefiklerimiz''in şaşkınlığını bir
kez daha anlıyoruz.
Matematiksel laiklik
Optimal ve matematiksel laiklik
denklemleriyle Türkiye'nin
meselelerini çözümlediklerini ve
uluslararası sorunlannı hallettiklerini
sanıyorlar. Ancak anlaşılan esas hedef.
Türkiye yönetiminde bir süre daha
kalıp politik ve ekonomik gücü
paylaşmak. tnsanlann bundan başka
dertleri yok. Hele de bireyin artık
yönetime egemen olması kavramı
onlann tüylerini diken diken etmeye
yetiyor.
Bu arada önemli olan basm ve medya.
Mesleğin etik kurallanna bağlı
gazeteciler gibi düşünmek yerine,
kulaktan kapma bilgilerle kendi
şovlannın peşındeler.
Biz kendi aramızda bu oyunlan
oynarken karşı taraf hazırlıklı. Kıbns,
Ege sorunu, Kürt meselesinde
faturalar vize alıp yola
çıkmaya hazır. Türkiye'nin politik
kompozisyonunda meseleleri anlayıp
dünyada 76 yıldan beri değişmeyen
Lozan Antlaşması'nı bu ekiple daha
ne kadar korumayı başarabıliriz?
Türkiye'nin değişmek
zorunda olduğu açık. Başta ekonomi
olmak üzere tüm iç ve dış politik
sorunlanna en kısa zamanda
uluslararası anlamda insancıl çözümler
üretmesi gerekiyor.
Ama "hep bana mannğı'' egemen
olduğu sürece bu iş önümüzdeki 4.
binyıla da sarkar.