Katalog

5 HAZİRAN 1999 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA KULTUR 15 Mathilde Monnier'nin koreografileri, eğlendirmeyi değil düşündürmeyi amaçlıyor Hareketlerle yeni bakış açısı... ISMNSIt «UTM »! S»MT Vftltfl İ11.BIÖSLARARASI ISTMtHt TİVATRC FESTİUALİ /lei . erkes bana sanatımla savaşabıleceğimı söylüyor. Bence bu yeterlı değıl. En ufak bır gelişmede bile gereklı tepkiyi verebilmek ıçin çok hızlı olmamız gerekıyor. Hızlı bir iletişıme, güçlü bır dayanışmaya ihtıyacımız var. GÜL ERÇETtN 11 UluslararasıTıyatroFestıvalıper- delennı Mathilde Monnier'nin on ıKı dansçı \e bır muzısyen ıçın hazırladığı 'O Yerierden' başlıklı koreografısı ıle kapattı Bıldığımız eğlencelı danslardan değıl Monnier'nin koreografilen Amaç- lan, eğlendırmek değıl duşundurmek Çoğu kez muzığe bıle gerek duymuyor bırbınnı ızleyen hareketler 'O Yerierden' radıkal sağın yukselışı- ne bır yanıt olmasının yanı sıra uzun yıl- lar bırey temasını ırdelemış olan Mon- nier'nin, topluluk kavramına yonelerek başkalannın varlığını kabul etme, onlar- la bırlıkte yaşama. onlan hayatımızdan çıkarma, hatta yok etme konulannı ele aldığı bır çalışma Koreografıdekı 'yer' kavTamı Samud Beckett'ın metınlen ve ressam Dubufiet'nın yerıle ılgılı sozle- nyle de desteklenıyor Duvarlann, kartonlann ve yansıtıcı bır dans pıstının bulunduğu sahnede sergı- lenen 'hareketler'e Heiner Goebbels'ın koreografı ıçın ozel olarak besteledığı, Alexandre Mayer'ın çaldığı muzık eşlık edıyor Çalışmasını Istanbul'un ardın- dan Avıgnon '99 Festıvah, Antvverpen, Adelaıde 2000 Festıvah ve Hannovertur- nelenne taşıyacak olan Mathilde Mon- nıer ıle dans anlayışı uzenne soyleştık Topluluk kavramı ütopya oldu - Daha dncekı yapıüannız birey üzerin- de odaklanıyordu. 'O Yerlerden'de bi- reyden topluma yolculuğa çıkma nedeni- nizneydı? Belırttığınız gıbı, daha oncekı koreog- rafılenmde bırey uzennde yoğunlaşıyor, ayn ayn bıreylenn neler yapabılecekle- nnıortayaçıkarmayaçalışıyordum Her dansçı, yeteneğı, bılgılen ve eğıtımı doğ- rulrusunda bıreysel olarak gıdebıleceğı en uç noktaya gıdıyordu Dansçılann be- nım gıbı ya da bırbırlen gıbı olmalann- dansa farklı olmalannı yeğlıyordum Kı- mı caz, kımı bale, kımı modern çızgısı- nıtaşıyordu sahneye Çok uzun sure boy- le çalıştık Oldukça çağdaş bır y aklaşım- dı bu Dansçılann bıreysellıklennı yıtı- np, bırbırlennın aynı şeylen yıneledık- IĞ3~baleden çok fârkhydı~örneğın An- cak zamanla bızım toplulugumuz ıçın- r ans eğlencelidır. Hareket ise akhnızı yenı düşüncelere açmak, yeni bır bakış açısı yakalamak ıçin çaba harcamak demektır. Koreografılenmın amacı, bu yenı bakış açılannı sahneye taşımak. Mathilde Monnier. gençlerle değfl, kendisiyle aynı çizgide olan ve aJternatifler sunan dansçılarla üretmeyi yeğliyor. (Fotoğraf: KADER TUGLA ı de de herkes bırbınnın dılını çozdu Çok uzun sure bırlıkte çalışmış olmanın ge- tırdığı bır sonuçtu bu Ister istemez bır topluluk modelıne donu^muştuk Bu da bızı bu kavramı ırdelemeye ıttı 1968'ler- de topluluklar komunkr hahnde \aşa- ma çabalan peşındeydık Sovyetler Bır- lığı'nındağılmasıyla topluluk kavramı bır utopyaya donuştu Herkes gereğınden fazla bırey oldu Topluluk kavramını boyle bır ortamda hatırlayıp kendı beden- lenmıze uyarlamak ıstedık - Koreoğrafînizi oluştururken radikal sağ gonışlen eleştirmek ıçin yeni >ol ara- yışlarınızın da etkılı oiduğunu beiirtiyor- sunuz. Sanaönız) radıkal sağa karşı bir mucadele araa olarak kullanma fikri na- SJI doğdu? Dunya uzennde pek çok ulkede cıddı bır sorun radıkal sağ Turkıye"ye geldık- ten sonra pek çok kışı bu ulkede de sağ göruşlennaıddı bır ea ğunu soyledı Radıkal sağ bu kadar bu yuk bır hızla guçlenırken bızım de da- yanışma ıçınde olmamız gerekıyor dıye duşunuvorum Boylelıklebızlerdegüç- lenınz Ne yazık kı polıtıkacılar destek- lıyor bu gucu Onlara, sahıp olduklan anlamsiz goruşlerden dolayı değıl halkın aklını bu saçmasapan göruşlerle doldur- duklan ıçın kızıyorum Herkes bana sa- natımla savaşabıleceğimı soyluyor Ben- ce bu yeterlı değıl En ufak bır gelişme- de bıle gerekJı tepkryı verebılmek ıçın çok hızlı olmamız gerekıyor Hızlı bır ileti- şıme, guçlu bır dayanışmaya ihtıyacımız \ar Dans, duygu, deneyim işidir - Koreografilennız ıçın dans tenmi ye- teriı değıl sankı. Eğience amaçİL ızleyici- leri de muzığın ve hareketlenn peşınde su- rukieyen çızgiden farklı bir tarzınız var. Genel dans teriminden nasıl ayınyorsu- nuz yaptığınız işi? «» »*•. f^ Evet yerleşık dans kavramından fark- lı ışler yapıyorum Normal yaşantımda ben de dans etmeyı sevıyorum Ama sah- nede hareket danstan onemlı benım ıçın Dans eğlencelidır Hareket ıse aklınızı ye- nı duşuncelere açmak, yenı bır bakış açı- sı yakalamak ıçın çaba harcamak de- mektır Koreografilenmın amacı bu ye- nı bakış açılannı sahneye taşımak - Muzigin hiç yer almadığı, dansçıla- nn hareketieri konuşma uzenne sergıle- diğı çahşmalannız var. O Yerlerden'de Heiner Goebbels ile ortakhğuuz nasıl ge- listi? Bu da farklı bır çalışmaydı Goebbels bıze katılıp bestelen yapmaya başlaya- na kadar bız koreografıyı tamamlamış- tık Bu nedenle bızım provalanmızı ız- leyerek dans uzenne muzık yazdı Boy- lelıkle tersıne bır yol ızlemış olduk - Bir söylesinizde izJeyicilerin koreog- rafuıizi ilk seferinde anlamalanndan ra- - hatiHfckduy duğuntızu belirtnıişsiniz. İz- leyicileıie koreografiniz arasında nasıl bir iUşld kurmaya çalışıyorsunuz? Insanlann yaptığım ı^le ılgılı herşeyı bılmelennı ıstemıyorum Koreografıden bır-ıkı fıkır edınmelen yeterlı benım ıçın Gerı kalanını kendılennden katsınlar Anlaşılrnakturundebırkaygımyok As- lında ılettığım anlaşılacakbırmesaj da yok Dans, mesaj v erme ışı değıl bır duy- gu, deneyim ışıdır Bu duygu da her şey olabılır Acı, sev ınç, umuL Hangısını ala- caklan ızley ıcıye bağlı Benım verdığı- mı almak zorunda değıller - Genç dansçılarla çalışmayı pek yeğ- lemiyor$unuz_ Evet, bu saatten sonra deneyımstz dans- çılarla çocuklarla çalışamam dıye duşu- nuyorum Benımle aynı çızgıde olan kı- şılerle bırlıkte uretebılınm yapmak ıste- dıklenmı Dansçılanmı seçerken tekmk ve yeteneklerı kadar, kışılıklı olmalan benım ıçın onemlı Benım her dedığımı •>apan değıl de bana altçrnatıfler sunan dansçılarla çalışıyorum SualU dünyasmdan imgelep • Kültür Servisi - Ressam Murat Tolga, yapıtlannı Bahanye Sanat Galensı'nde sergıhyor Uzun yıllardır sualtına dalış yapan Tolga, resırrilennde sualtı dunyasının ımgelenne yer venyor "Sualtına yonelmemın sebebı oncelıkle doğanın avuçlarırruzın ıçınden kayıp gıdışının farkında olmam ve bu konuda ınsanlann bıraz daha hassas ve duyarlı davranmalannı arzulamamdan kaynaklanıyor" dıyen Tolga, bu yerçekımsız dunyanın mıstık atmosfen ve büyûlü dengesmın kendısını her zaman etkıledığını söylüyor 1966 yılında Istanbul'da doğan Murat Tolga, 1990 yılında Marmara Unıversıtesı Atatürk Eğıtım Fakultesı Resım Bölumu'nü bıtırdı Uzun bır sure grafık tasanmcısr ve ıllustrator olarak gazete ve dergı gruplannda çalışan sanatçı, halen kendı atölyesınde resım çalışmalannı surdurüyor BUGUN • BOSTANCI GOSTERİ MERKEZt'nde saat 18 00'de Bulutsuzhık Ozfcmi grubunun konsen ızlenebıhr • AFİFEJALESAH>ESİ'nde AliBerktay, Meyerhold'un kuramını açımlayacak (293 90 64) • OZGÜR ÜNİVTRStTE'de şaır ve yazar Zûhtü Bayar'ın ISâzun Hikmetın dram yazarlığını anlatacağı toplantı saat 15 30'da başlayacak. (243 54 81) • RUHİSU KÜLTÜR VE SANAT VAKFI'nda saat 16 00'da Arif Damarve Grup Şehir Işıklan'nın katılacağı 'Nâzun Hikmet'i Anma Giınü" yer alıyor. • ADAM KİTABEVt'nde 16 00-18 00 saatlen arasında Nurcay Türkoğlu. 'Kimlik Mekânlan' adlı kıtabın yazan Kevin Robins'le bır söyieşı yapacak 18 00-20 00 arasında ıse Aynntı Yayınlan'nın sorumlulan, okurlarla sohbet edecekler (518 76 19) • YENİ YÜKSEKTEPE KÜLTÜR DERNEĞt nın Şışlı şubesınde saat 16 00'da Erkan Oğur ve İsmail Hakkı Demirdoğhı'nun konser ve söyleşısı yer ahyor (230 71 46) • BABYLON'da Emre Onel (darbuka, sampler, vurmah), Levent Akman (tef, bongo, vurmalı), Murat Ertel (saz, gıtar, ramazan davTÜu, loop ve teypler) ve VVlDiaın Macbeth'ten (bas) oluşan Baba Zuİa topluluğunun dınletısı yer ahyor • PERA GÜZEL SANATLAR OKULUnda saat 15 00'te Ofelya Akskerova'nın yonettığı pıyano konsen yer ahyor (245 44 60) CUMHURİYET KİTAP KULÜBÜ'NDE BUGUN • Cumhunyet Kıtap Kulubü'nün Taksım Sergı Salonu'nda duzenlenen söyieşı ve ımza günlen kapsamında 15 00-17 00 saatlen arasında Cihan Demircinın 'Türidye'de Mizah Yazan Ohnanm Dayanılmaz Ağırlığı' başlıklı söyleşısı yer alıyor Demırcı daüa sojıra 'Sazan Mevsimi' adlı kıtabını ve dığer yapıtlannı ımzalayacak (252 38 81) Moskova'daNâzun bayramı Kûrtûr ServBİ - Nâzırn Hıkmet Kültûr ve Sanat Vakff nda Nâzım Hiknıet Anı Salona açıldı Ölumunun 36 yılında unlü ozanın anısına açılan salonda Nâzım Hıkmet Kültur ve Sanat Vakfı'na çeşıtlı donemlerde bağışlanan Nâzım Hıkmet eşyalan sergıleruyor Anı Odası, Memet Fuat, Samive Yalünm, Ayşe Yatanm, Vera, GaKna, tlhan Sekjuk, tsmail Hakkı Balamir ve Nâzım Hıkmet'm dostlannın yaptığı bağışlarla oluşturuldu Nâzım Hıkmet Kültur ve Sanat Vakfı Sergı Salonu'nda aynca Mustafa Asker, A\dın \yan, Sadık A.ranok. Femıh Başağa, ıbrahim Çiftçioğlu Devrim Erbil. Mengü ErteL Veysel Günay, Ergin Inan, Güberen Kayalı, Hayati Misman. Mustafa Pile\'nelL Gürol Sözen Fahri Sömer, Süleyman Saun Tekcan \e Hanefi Ycter'ın yapıtlanndan oluşan özgun baskı sergısı gorulebılecek. Nâzım Hıkmet Anı Odası'nın açıhşma katılanlar arasında Prof \ydın Ayba> Tank Akan, Cevat Çapan, Moris Gabbay, Erol Özkök. Genco Erkal, Turgay Fişekçi. Sezer Duru. Ozdemir tnce, \lpay Kabacâlı. Hüseyin Gıirer. Nebil Ozgenturk, Adnan Ozyalcıner Rutkay Aziz. Hıfeı Toptız. MBzehher Va-Nu. Hikmet Valtınm. Emin Karaca, Aydın Hatipoğhı \e Macide Tanır yer aldı (Fotoğraf KADER TUGLA) HAKAN AKSAY MOSKOVA- Büyuk Turk şaın Nâzun Hikmet'ın ölumunun 36 yıldonumunde Moskova'da Nâzun Hikmet Bayramı du- zenlendı Rusya Turk Işadamlan Bırlığı (RT1S) tarafından duzenlenen kutlama- laraTurkıye'den ZülfULh'anettve Nâzım Hıkmet Kültur ve Sanat Vakfı Genel Sek- reten Kıymet Coşkun katıldı Öncekı gun Nâzım'ın Moskova'dakı mezan başında yapılan anma torenı ve aynı akşam du- zenlenen Nâzım Gecesı, Rusya'dakı Turk- ler tarafından şu ana kadar gerçekleştı- nlen en kapsamlı etkınlık oldu Bazı Rus kanallan geceye genış yer verdı Oncekı yıl kurulan v e kısa surede Rus- ya'dakı şırketlen bunyesı altında topla- yan RTlB'ın Nâzım Hıkmet'e sahıp çık- ması ve kapsamlı etkınlıkler duzenleme- sı buyuk şaıre artık sıyası ya da ıdeolo- jık pencerelerden bakılmadığını, onun Turk kultürunun onculennden bın ola- rak kabul edıldığını bır kez daha ortaya koydu Törenlerde konuşan ışadamlan ve Nâzım okurlan, buyuk Türk şaınne yurttaşlık hakkınm ıade edılmesı talebı- nı dıle getırdıler Nâzım Gecesı'ne me- saj gonderenler arasında Kültur Bakanı İstemihan Talay ve Vera Tulyakova bu- lunuyordu RTİB Başkanı Ali thsan Akıskalıoğlu. Nâzım Hıkmet Vakfı Genel Se"kreten Kıymet Coşkun, Mosturk Vakfı Başka- nı Murat Gülmezoğlu. Türkolog Prof Tevfik MeBkov'un konuşmacı olarak ka- tıldıklan Nâzım Gecesı'nde fılm slayt göstenlen ve şıırlere yer\enlırken Bol- şoy Balesı'nden balenn Nadejda Pavlo- va, Nâzım'ın Ferhad ıle Şınn yapıtından bırbolum sundu. Zulfu Lıvanelı de etkın- lıkler kapsamında Nâzım şarkılan seslen- dırdı KULTUR SANAT YAYINCILIK YAPf KREDİ ARTS FES 1 YAPI K. E^ SANAT FESTİVALİ PEPPINO di CAPRI Peppino'dan Nostalji Rüzgârı Ressam Zümrüt Radau'nun büyük boyutlu yapıtlan Florida'da sergileniyor Zamanın katmanlarınayolculukKuhurServisi-Genç ressam Zûm- rût Radau, yurtdışındakı ılk kışısel sergısını ABD'nın Flondaeyaletın- dekı Ceasaera Gallery 'de gerçekleş- tınyor Sergı 13 Hazıran'a kadar açık kalacak Radau'nun ABDde sergıledığı çalışmalan, sanatçının 'zaman'la gı- nştığı ılgınç oyunun yansımalannı ıçenyor Farklı zamanlar, farklı coğ- rafyalar ve farklı kulturler arasında gıdıp gelen sanatçı, yapıtlannda tıp- kı bır arkeolog gıbı, zamanın farklı katmanlanna uzanan yolculuklara çıkıyor Sergıdekı yapıtlannboyla- n ıkı buçuk metreye kadar ula^ıyor Amenka'da 'duvar heykeflen" olarak tanımlanan bu yapıtlarda sanatçı yüzeylerde actığı hoyukler aracılığıy- la geçmış zamanlan sembolıze edı- yor Sanatçı, çalışmalannda Çın bu- lutu ve lale formu, Turk dokuma »a- natmdan geleneksel motıfler ıle an- tık heykeller, gozyaşı şışelen ve mo- zaıklere yer venyor Husamertin Koçan, Radau'nun yapıtlannı 'tüm zamanlara kapüar aralayan resimler' dıye tanımlıyor Radau ıse kendısını 'zamanın ressa- mı' olarak nıtelendınyor "... resim- lerim üçiincü boyuta yonelerek, za- manın gecmişten bugüne uzanan ya- pısını gorselleştirme yonıine gkUyor. Biraöacıny-aşlannınoluşumugibıbir- biri uzerine eklenen halkalar, bir ka- buk gıbı geçmışın uzenni orten ya- şadığunız zaman diliminı oluşturu- yor"dıvor Radau \ncak kendısını herhangı bır zamana aıt hıssetmedı- ğını de eklıyor sozlenne 1990 yılında Marmara Unıversı- tesı Guzel Sanatlar Fakultesı Resım Bolumu Husamertin Koçan Atolye- sı'nden mezun olan sanatçı, 1995'ten bu yana aynı kurumda araştırma go- revlısı olarak çalışıyor Istanbul ve Antalya'da yedı kışısel sergı açan Radau, 1995ve 1996yıllanndaBul- ganstan'da UNESCO'ya bağlı Bul- gar Sanatçüar Birliği tarafından du- zenlenen •Aurumn '95' ve 'Trienni- al Sofia '%' sergılenne katıldı Sa- natçı, yapıtlannı yurtdışında sergı- lemenın ve farklı bır külturden ızle- yıcıyle tanışmanın heyecan vencı bır deneyim oiduğunu duşunuyor 607/ yılların Melancolıe ve Roberta gibı unutulmaz şarkıların Italyan ustası Peppino di Capri İstanbul'da. Champagne dı Capri di Pıu adını verdığı gösterısıyle 1998'de sanat yaşamının 40. yılını kutlayan Peppino di Capri unutulmaz bır nostalji rüzgârı estırecek. Cemil Topuzlu (Harbiye) Açıkhava Tıyatrosu, Saat: 21.15 Bilet Ryatlan: 10.000.000 TL, 8.000.000 TL, 6.000.000 TL Bilet Satış Noktaları • Yapı Kredı Yayınları Galatasaray Kıtabevı (0212) 252 67 45 • Atatürk Kültur Merkezı (0212) 252 79 36 252 79 37 • Akmerkez Vakkorama (0212) 282 09 65 • Suadıye Vakkorama (0216) 350 87 42 (Bıletlerınızı, gosterı gunu Saat: 17.00'den ıtıbaren Cemıl Topuzlu (Harbiye) Açıkhava Tıyatrosu gışelerınden de temın edebılırsınız.) Teleffonla Rezervasyon (0212) 249 18 29 İnternetten Bilet Satışı http.//www superonlıne.com/ykykultur YAPI ^C KREDİ