Katalog

23 ARALJK 1999 SALI CUMHURİYET SAYFA EKONOM / ekonomi@cumhuriyetcom.tr 13 Yurtbank mudilerinin off-shore hesaplannın 6.1 milyar liraya kadar olan kısmı ödenecek Kıbrıs^taki paraya KKTC güvencesiANKARA (AA) - Tasarruf Mevduatı S.gorta Fonu'na devredilen bankalardan "^örtbank'ta off-shore hesabı bulunan bir gmp mudı, Merkez Bankası (MB) Baş- k m Yarduncısı Aydın Esen ıle görüştü. N'.udiler adına Aydııı Esen'le göriişen gnipta bulunan Avukat Fikret Hakgü- «Jsn. görüşmede kendılerine "7 bin ster- Mıe (\aklaşık 6.1 milyar lira) kadar olan bcsaplann Kuzey Kıbns Türk Cumhu- riyetfnin (KKTC) gü\encesi albnda oJ- dotğununsoylendiğini" ıfade etti. Bu ara- ds Kıbrıs Yurtbank'ın faaliyetleri 12 O;ak 2000 tarihine kadar durduruldu. Devletin 5 bankaya el koymasıyla bir- liite başlayan off-shore krizi dün Yurt- bank mudilerinin yaptğı görüşmelerin ar- • Yurtbank'ta off-shore hesabı bulunan mudilere, Merkez Bankası Başkan Yarduncısı Aydın Esen'le yaptıklan görüşme sonucunda, KKTC yasalanna göre, şahsi hesaplann 7 bin sterline kadar olan bölümünün güvence altında olduğu açıklaması yapıldı. Kıbns Yurtbank'ın faaliyetleri ise bankanın mali durmunu düzeltebilmesi için 12 Ocak 2000 tarihine kadar durduruldu. dından yeni bir boyut kazandı. Haklan- nı aramak ıçin sabah Başbakanlık bina- sma girmek isteyen mudilere güvenlik gö- revlileri tarafından izin verilmedi. Bunun üzerine mudiler adına açıkla- ma yapan bir temsilci, Fon'a devredilen Yurtbank'ta ofF-shore hesaplan bulun- duğunu, ancak paralarmı çekemedikle- rini söyledi. Daha önce bu konuda yet- kililerle görüstükleriniVe kendılerine da- ha sonra bir açıklama yapılacağı bildi- rildiğini belirten temsilci şöylelconuştu: "Şu ana kadar bir açıklama yapılma- dL Devlet bu konuda bir duyarsızhk için- de. Paralannı bu bankalann off-shore hesabına vaüran mudiler, bu bankalara el konulmasaydı zamam gelince parala- nnı alacaklarth. Bu bankalann iflas et- mesi, batması ya da kapanması söz ko- nusu degO. Bankalann sahibi değişmiş- tir. Devlet bizi mağdur etmektedir." Bu arada mudiler adına konuşan ve Devlet Bakanı Recep Onal ile görûştû- ğünü belirten Avukat Fikret Hakgüden, SENDİKALAR KONUYA DUYARLI Asgari ücret toplantısı ertelendi Ekonomi Servisi- Asga- ri Ücret Tespit Komisyo- nunun bugün yapılması planlanan toplantısı teknik çalışmalan tamamlanamaması nedeniyle 30 Arahk Persembe gününe erletendi. Toplantıda, halen yürür- lûktekı brüt 93 mılyon 600 bin ve net 68 milyon 120 bin lira olan asgari ücrette yapılacak artış oranı ve asgari ücretin 6'şar aylık dönemler halin- de artınhp artınlma- ması karara bağ- lanacak. Ko- misyona işve- ren temsilcisi olarak katılan TÎSK., asgari ücret- te yapılacak artışın, 2000 yılında hedeflenen enflas- yon oranında ve Türk-Iş de asgari ücretin en düşük memur maaşı düzeyinde saptanmasuu talep ediyor. Bugüne dek yaptığı ye- di toplantıda komisyon, as- gari ücretin ülke düzeyin- de tek tip, 16 yaş altı ve üstü olarak belırlenmesi ve asgari ücretin hesaplanma- • sında işçinin sadece fcendî-" " u Smin dikkate ahnması ka- rarlaştınldı. Türk-Iş Genel Eğitim Sekreteri SaKh Kı- üç ıse, hükümetin asgan ücrete birinci altı ay için yüzde 15, ikinci alö ay için ise yüzde 10 oramnda zam yapılması yönünde eğili- mi olduğu yönünde du- yumlar aldıklannı belirte- rek. yüzde 25 oramndakı bir artışla oluşacak yeni asga- ri ücretle Türkiye'yi AB'ye taşımanın mümkün olmadığım savun- du. IMFbaskısı Hak-lş Genel Başkan Yardımcısı ve Hizmet-lş Sen- dikası Genel Baş- kanı Hüseyin Tannver- di, her yıl enflasyon altın- da kalan asgari ücretin bu yıl da IMF'nin baskısıyla, insanca yaşanabilecek dü- zeyin altında belirleneceği- ni vurguladı. Asgari ücre- tin bir kişinin değil, en az 3 kişinin bir ay boyunca insanca yaşayabileceği şe- kilde belirlenmesi gerekti- ğini belirten Tannverdi, ekonomi, fiyatlar ve ücret- lerin IMF tarafından belir- tendiŞj bîr ülkede, ekono- "miİbagrmsîzuktah söz edi- lemeyeceğini söyledi. Urfa'ya yatınm yapmak isteyen 450 girişimci fabrika kurabümek için arsa kuyruğunda bekliyor. Fabrikayapmak için knynık ŞANLIURFA (Cmnhuriyet) - GAP sayesinde gûnden gûne başta sanayi alanında olmak üzere önemli gelişmelerin yaşandığı Şanlıurfa'ya yan- nm yaprnak isteyen 450 girisimci, fabrika yapmak için arsa kuyruğunda bekliyor. Girişimcüer. ön- lerindeki en büyük engelinbürokrasi olduğunu söy- lüyorlar. Şanlıurfa. yatınm proje bedelı açısından Istanbul, Ankara, tzmir ve Içeİ'den sonra beşinci sıraya yükseldi. Birinci Organize Sanayi Bölgesi'nin altyapı çalışmalannın önemli ölçüde tamamlandığını be- lirten Şardıurfa Valısı Şahabettin Harput böl- gede yapımı tamamlanan fabrikalarda 3 bin ki- şinin çalışüğmı, faaliyette olan 89 fabrikanın ya- nı sıra 49"unun da inşaat ve proje aşamasmda olduğunu büdirdi, Harput, kurulrnası planlanan îkinci Organize Sanayi Bölgesi İçin45u girişim- cinin arsa talebinde bulunduğuna dikkat çekti. Girişünciler, bürokrasinin çok ağır işlemesin- den büyük rahatsızlık duyduklannı belutiyorlar. Bu arada 1999 yılmda yatınmlar için 51 tril- yon lira harcama yapılan Şardıurfa'da projele- rin toplam tutan 3.5 trilyon lirayı buluyor. Vali Flarput, bu yıl için aynlan ödenek miktanmn ise 91 trilyon lira olduğunu söyledi. Yatınm proje bedeli katrilyon değerini aşan Türkiye'deki ilk dört il olan ıstanbul, Ankara, Izmirvelçerden sonrabeşinci sırayıalanve 1999 yılmda 51 trilyon lira harcama yapılan Şanlıur- fa, harcama miktan bakırrundan da Türkiye'nin ilk dokuz ili arasında yer aldı. Halen kentte başta 500 yataklı hastane, 30 bin kişilik stat olmak üzere birçok önemli yatorm ödenek bekliyor. bakanrn kendilerine,"paralann ödene- ceğnü, konununtakipçisiolacağuıı. ancak zaman alacağuu" söyledığini ifade eta. Akgüden vade zamanı geldiği halde pa- ralanmn ödenmemesı halinde, banka gö- revlilerinin suçlu duruma düşeceklenni savunarak banka fona devredildiği için davanın fon yöneticilerine de açılabile- ceğinikaydetti. Daha sonra dağılan grup içindeki ba- zı mudiler Ulus'taki Merkez Bankası bi- nasına gelerek Merkez Bankası Başka- nı Gazi Erçel ile görüşmek istedı. Mudi- ler başkanin yerinde olmadığına ilişkin açıklama karşısında başka bir yetkili ile görüşme taleplerini dile getirdiler. An- cak muhatap bulamayan mudiler, bir yet- kili ile görüşene kadar bankada kalacak- laruıı söylediler. Bu gelişmenin ardın- dan mudiler Merkez Bankası Başkan Yar- dımcısı Aydın Esen ile görüştürüldü. Gö- rüşmenin ardmdan mudiler adına bir açık- lamayapan Avukat Hakgüden, KKTC'den transfer yapıldığı takdirde, paralanru ala- bileceklerininaçıklandığını söyleyerek "7 bin stertinekadarolan para ödenecek, bu- nun üzerindekipara da bankafaaiiyeti de- vam ettikçe ödenecek" dedi. Kıbns Yurtbank'ta zonınlu tatfl Avukat Hakgüden şunlan kaydetti: "Bi- zûn paramız fon kapsamında değil. Bu paran kâğrt ûzerinde de olsa KKTC'ye transfer edümiş olarak gösterutyor. Tür- kiye'de dağrtümasma karşm bu paralar KKTOJekJbankalaraaktankkKkTCde- Id bankalar,Türkiye'deki ortaklanna Bu- radakı hesaplan ödeyemıyoruz' diyerekta- imatgöndenyoriar. KKTC mevznaanagö- re7bin stertinekadar olanparalar KKTC hükümetimn garantisinde, bu rakamın üstündekfler hükümetin garantisinde de- ğfl. Şu anda muhatabumz KKTC Maliye BakanhtLKKTC'deki paralar Türldye'ye transfer edildiği takdirde, Tasarruf Mev- duab Sigorta Fonu, transfer edüen para- laradkoynııryor.ToplanacağE,KKrCde- ki yetkflflerle görüşeceğiz.- Bu arada sorunlann kaynağını oluştu- ran Kıbns'takı Yurtbank'uı faaliyetleri 12 Ocak 2000 tarihine kadar durduruldu. KKTC Ekonomi ve Maliye Bakanı Meta- met Bayram, Bakanlar Kurulu'nda, Kıb- ns Yurtbank'ın mali durumunu düzelt- mesiiçin faaliyetlerirun 12 Ocak'akadar durdurulmasını kararlaşnrdıklannı bildir- di. Bayram, KKTC'deki bankalar yasası uyannca, bankaya el koymadan önce bel- li bir süre verildiğini söyledi. Mehmet Bayram, Bankalar Yasası uya- nnca, mudilerin, şahsi 7 bin sterline ka- dar olan hesaplannın devlet garantisi al- tında olduğunu ifade etti. ^ "Bugüne kadar ödediğim kiralarla çoktan ev sahibi olurdum/' Olacaksınız! LPG İÇİNHAKSK BEKABETİDDİASI Tartışma büyüyor Ekonomi Servisi - Petrol üreticilen, araçlarda likit petrol gazı kullanımının haksız rekabete yol açtığını Ueri sürerek yasaklanmasını talep etti. Petrol Ürünleri Işverenler Sendikası Genel Sekreteri Muhsin Alkan yaptığı açıklamada, LPG kullanan ticari taksi ücretlerinin benzin türlerine göre ayarlandığını belirterek, LPG fiyatının benzin türlerine kıyasla dörtte bir oramnda ucuz olduğunu, ancak bu ucuzlugun tüketiciye yansınmıadığmı söyledi. Alkan, "Yûzde75'iithal edüen LPG'nin akaryakıt tûketim vergisinin de benzinden farkh olarak yüzde 1 dolaymda olması, devleti yıJda 50 miKon dolar gelir kaybma uğraöyor" diyerek, LPG akaryakıt tüketim vergisinin benzinde olduğu gibi yüzde 300'lere çıkanlması ya da yasaklanması gerektiğini savundu. İNİİŞÇİNİNEVREINİNDEN ŞÜKRAN SONER Herkes BJPU Olamaz kı.. Kaset, disket satışı yapan dükkânlann önünden geçerken, bu günlercie Ebru Gündeş'in son kase- tinden avaz avaz yükselen sesleri dinliyoruz. Med- ya, televizyonları, gazeteleri ile ölümden dönen genç sanatçı ile dayanışma içinde. Yapılan söyleşilerin birinde 50 kişinin ona baktı- ğı anlatılıyor, bir diğerinde tedavi gördüğü hastane masrafı borcu olan 20 milyan ödemesi için son ka- setinin kurtancı olacağı açıklanıyor. Genç bir insa- nın ölümü atlatması olayı ile medya sayesinde öz- deşleşen halkımız, elbette Gündeş'in borcunu öde- mesine katkıda bulunmak için kasetini kapış kapış alacaklardır. Satıcılar da zaten Gündeş'in şu gün- lerdeki, hastalığı ile bağlantılı popülaritesinden ya- rarlanmaya, satış rekorlan kırmaya bakıyorlar. Ebru Gündeş'in basın toplantısında bayılması ile ortaya çıkan beyin damarındaki baloncuktan kur- tanlması büyük bir şans. Saygı ile bir kez daha an- mak istedığim DlSK'in eski Genel Başkanı Abdul- lah Baştürk, Gündeş kadar şanslı olamamış, pat- layan baloncuk beynini parçaladıktan sonra has- taneye ulaştınlabilmişti. Gündeş'in ne kadar yorul- duğu, çok çalıştığı, kaç sigara içtiği ile çok ilgili medyamız, 12 Eylül sürecinde 4 yıl cezaevinde ka- lan, işkence gören, işçiler için çok değerii bir lide- rin hangi baskılar, yorgunluklar ardmdan ölümegit- tiği ile ilgilenecek değildi ya... Baştürk, DlSK'in ye-"" niden açılışından sonra, genel başkanlığa bir kez daha seçileceği günlerde bu dünyaya veda edip git- mişti. Ne garip bir rastlantı daha.. Gündeş'in bütün ga- zeteler ve televizyonlarda hastalığı ile en önemli haber olduğu günlerde Türk-lş'in Genel Kurulu ya- pılıyordu. Türkiye'nin en büyük işçi konfederasyo- nunun genel kurul çaiışmalan, deyim yerinde ise med- yanın ilgisini çekmekşöyledursun, sansürediliyor- du. Genel kurulda Türk-lş'in etkinliğinı yitirmesin- den, kamuoyu gündeminde olmamasından yakınan, durumu eleştiren konuşmacılar, "Medyanın gözün- de Ebru Gündeş kadar olamadık " diye hayıflanı- yorlardı. Evet, Ebru Gündeş'in, genç bir insanın ölümden dönmesi, kurtarılması çok sevindirici. Bir ameliyat ve 10 günlük tedavi masrafı karşılığı olan 20 mitya- n satılacak kaseti ile ödeyebilecek konumda olma- sı da. Ya Ebru Gündeş'in şansını yakalayamayacak milyonlar? Bir ameliyat ve on günlük hastane teda- visi 20 milyar. ölmemek için 20 milyarlan nereden bulacaklar? Çoğunluğu işçiden, sorunlanndan kopuk sendi- ka liderleri, Türk-lş'in yönetimi pek ilgili değil. Kimi- leri de protesto bildirileri yayımiamakla yetiniyoriar. Çaltşma Bakanı Yaşar Okuyan bir kez daha ken- dini öne atarak, emeklilık hakkından sonra SSK'nin sağlık ayağını yok etme operasyonunun başını çe- kiyor. Milyonlar'la sigortalının SSK hastanelerinde çektikleri, SSK'nin yağmalanması.. hepsi çok ger- çek. Ama kamuoyunu bu olumsuzluklarla etkileyip, SSK'yi işler hale getirmek için sorumluluğunu ye- rine getirmek yerine, sağlık hizmetlerini özelleştir- me operasyonu ne anlama geliyor? Geçenlerdeyine Okuyan'ın kamuoyunu etkileme . kamparryasının ardtndan, ben bir yazımda SSK'yi öpenin asıl Okuyan olduğunu anlatmaya çalışır- ken, Güngör Uras yazısında özel-kamu bütün si- gortalann yağmalanmasının altını çiziyordu. Türki- ye'nin her yerinde mantar bitercesine fışkıran özel hastane ve dispanserlenn, sigortaları soyarak yok- tan var olduklan gerçeğıni vurguluyordu. Özel hastaneler tarafından soyulan özel sigorta- lar, acısını müşterilerinden çıkartıyorlar. Bu yılki st- gortalann ortalama üyelik aidatları birçok yüz mil- yonla ölçülüyor. Tabii birkaç yüz milyonu ayırama- yanlar özel sigortalı olamayacaklar. Olabilenler de bütün sağlık hizmetlerinden yararlanmayacaklar. Yaşı ilerleyenler, hele de kronik hastalıklan olanlar bu hastalıklan için sigorta olamayacaklar. Çünkü du- rumlan sigorta riskine, para karşılığı sağlık hizmeti veren özel sigorta sistemlerine uymuyor. Ve Yaşar Okuyan öne çıkmış, hükümet işçileri özel sağlık sigortasma yönlendirmeye çalışryor. Gönül- lü yapamadıklannı, SSK sağlık hizmetlerinin işini bi- tirerek, yasa ile zorunlu özel sigortaya yönettecek- ler. Yani işçinin sağlık hizmeti hakkını tümden yok edecekler. Herkes Ebru Gündeş kadar şanslı değil. Bir ame- liyat, on günlük tedavi masrafı 20 milyar. Kimler bir hastalık ve tedavi için 20 milyan bulabilir? sukransoner@yahoo.com 'Reform' odı altında sübvansiyonların sınırlanması savunuldu Tarunda IMF damgası ABANK'TAN AYLIK %3.14 FAIZLI, 12 YIL VADELİ, SABİT TL ÖDEMELİ KONUT KREDİSİ Türkiye AB'ye aday, siz ev sahibi olmaya... Avrupa ülkelerinde uzun vadeli kredilerle, kira öder gibi ev sahibi olma uygulaması son derece yaygın. Bu uygulama, Türkiye'ye ilk defa ABank ile geliyor. Sahip olmak istediğiniz evin değerinin %35'ini peşin olarak verebiliyorsanız, geri kalanını ABank Uzun Vadeli Konut Kredisi ile tamamlayabilir, bu krediyi 12 yıi boyunca sabit geri ödemelerle kira verir gibi ödeyebilirsiniz. Ustelik Türk Lirası olarak... Böylece, 12 yıl sonra, komşularınız hâlâ kira verirken, siz ev sahibi olursunuz. Bu krediden sınırlı sayıda kişi yararlanacak. Acele edin, ev sahibi olma şansını yakalayın. Ayrıntılı bilgi ABank şubelerinde ve TeleŞube'de. Ekonomi Servisi - Tanm ve Köyış- leri Bakanhgı, Uluslararası Para Fo- nu'na (TMF) taahhüt edilen "tanmsal desteklemeleri kaldn-ma" yönünde ha- rekete geçü. Bakanlık, yeni düzenleme- ler doğrultusunda tanm sübvansiyon- lannı 2001 yılına kadar sıfırlamayı planlıyor. Tanm ve Köyişleri Bakanı Hüsnü Yusuf Gökalp, hububat fiyatlannı be- lirlerken, IMF'nin önerileri yanında Türkiye'nin gerçeklerini de dikkate alacaklannı söyledi. Bakan Gökalp, 2000 yılı hububat alımfiyatlannın,dolarbazmda 1999 yı- lı fiyatlan düzeyinde olacagını, çiftçi- nin mağdur edihneyeceğini bildirdı. Gökalp,bakanhkta düzenledığı a Ta- nmsal Reform veTarunda Yeniden Ya- pdanma" konulu basın toplantısında, IMF'nin hububat alım fiyatlan konu- sunda, u abm fiyannın. irhal hububaon Türkiye've maliyetinin, CİF değerinin yüzde 35'inden fada, 150 dolardan da az ohnaması" yönünde öneride bulun- duğuna, bunun niyetmektubunda da yer aldığını hanrlatan Bakan Gökalp, şöy- le devam etti: "1MF, desteklemefiyatian konusun- dadabanönerilergetirdLBizimtekli- fimiz, alun fiyaüanıun, ürünün CtF değerininyfizde40fadası obnasıyönün- ANADOLU GRUBU JTeleŞUBE |4j4J4|OİOjSJ5J. ALTERNATİFBANK A.S. Ekvergidesüreuzıatddı ANKARA (AA) - Ek gelir ve kurumlar vergisi ödeme süresi, '500'den fazia mükeBefi' olan il ve ilçe vergj dairelerinde, 31 Aralık Cuma günü çalışma saati sonuna kadar uzatıldı. Maliye Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, bu vergilere ilişkin beyanname venne süresi ise bu akşam sona erdi. Bu arada küçûk esnafuı belge dûzenine uyumunun kolaylaştınlması amacıyla uygulanan "Gün sononda tek belge (ferura) dûzenleme" uygulamasınm da 30 Haziran 2000 tarihine kadar uzatüdığı kaydedildi. Uygulamada, taksi işleten mükellefler ve basit usulde vergilendirilen küçük esnafın, gün içinde yaptığı satışlar için gün sonunda tek bir fatura düzenleyebileceği belirtildi. Dolmuş işletenler dışmdaki mükelleflerin, müşterinin istemesi halinde belge venne zorunluluğu devam edeceği de kaydedildi. de. Aynca uhıslararası piyasada hubu- bat alımrıyatınnıçokdüşükobnası ha- linde belirlenen 150dolarhkaltsınırda bizûn için düşük. Biz bunun ûzerinde bir an sınır fryatı teklif ettik. Dünya fıyatı 110 ton-dolar olsa, Türk limanına makyeti 125-130 dolar olacak- tır. CtF değerin yüzde 40 fazlasmı is- tedik. Bu da bizim 1999'da ton-dolar bazında verdiğimiz fiyatlara denk ge- lebüecektir." Dünya fiyatlannın, 25 yıldır 90 do- lann altına düşmediğine ışaret eden Bakan Gökalp, şunlan söyledi: tt Geçen>illl0dolanh,bu}illl5-120 dolardüzeyindetahmin ediliyor.CtF ob- rak maliyeti 130 dolan bulacaktır. Bu- nun üzerine yüzde 40 ilav% ettiğinizde, 1999'da ventiğiniz dolar bazındaki fi- yata yakın bir fiyat oluşacakür. Üreti- cilerin haksızhğa uğraması söz konusu ohnayacaktır."' TMO'mın bu yıl 5 milyon 565 bin ton ürün aldığını, karşılığında 420 tril- yon lira ödediğini, halen vadesi gel- meyen veya devam eden alımlardan dolayı 2 trilyon lıra düzeyinde borcu bu- lunduğunu açıklayan Bakan Gökalp, alımlann finansmanı nedeniyle de Ofis'in 600 trilyon lıranın ûzerinde de görev zaran alacağının oluştuğunu bil- dirdı. Bakan Gökalp, bunun ürün alım- lanndan değil, yanlış yönetim kararlann- dan, günübirlik kararlardan kaynak- landığını belirterek 2000 yılında TMO'nun mali yapısının güçlendiril- mesı için çalışmalar yapıldığını söyledi.