Katalog

18 ARAUK 1999 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER Anrikabîr'de çökmetehtikesi PBV'den Küttür BakanlığTna eleştiPi • İstanbul Haber Servisi - PEN ^azarlar Deraeğı Başkanı Alpay Kabacalı yaptığı açıklamada, Kultur Bakanlığı'nın 1999 Buyuk Odulu nun ışadamı Sakıp Sabancı'ya venlmesını eleştırdı Kabacalı, "Odulun ılk kez bu alanlarda uretımde bulunan, urun veren bır kışıye değıl de, parasal katkılanyla seçkınleşen bır konımacıya venlmesı anlamlıdır Kültur Bakanlığı adeta moratoryum ılan edıyor" dedı TüPkiye ve Medya' toplantısı • İstanbul Haber Servisi - Gazetemız yazan Mustafa Balbay, tstanbul Serbest Muhasebecı Malı Muşav ırlen Odası nın (İSMMMO) bugun kendı lokalınde düzenleyeceğı '21'ıncı Yüzyıla Gırerken Turkıye \e Medya" başlıklı toplanüda bır konuşma yapacak Deprem söylentHerine yalanlama • tstanbul Haber Servisi - İSKİ son gunlerde "yeraltı su sıcaklıklannın " arttığı, bunun da depremın habercısı olduğu" şeklınde yayılan haberlen yalanladı Yapılan açıklamada, duzenlı olarak dennsu sondaj kuyulannda, su sıcaklıklan olçumlenrun yapıldığı belırtılerek "Sıcaklığın normal sevıy ede olduğu ve endışe edılecek bır durum bulunmadıgr bıldınldı Silivri'de deppem eğitimi • tstanbul Haber Merkea - Sıhvn'de Kaymakamlık, Sıvü Savunma Mudurluğu, beledıye \e sıvıl toplum orgutlennce oluşturulan ılçe arama-kurtarma ekıbının ılk eğıtım çahşması yapıldı Kunılan arama-kurtanna ekıbı olası bır depremde Sdıvn'ye gecıkebılecek her turlü mudahaleye karşı onceden tedbırler alabılecek Artçı sarsıntüar sürayor • İstanbul Haber Servisi - Kocaelı ve Duzce depremlennın artçı sarsıntılan de\ ara edıyor Boğazıçı Lruversıtesı Kandıllı Rasathanesı ve Deprem Araştırma Enstıtusu nden yapılan açıklamada, dün meydana gelen artçı sarsıntılann meTkez ussu, saat ve buyukluklen şoyle Bolu 01 18-2 9, Dü2ce 07 29- 3 2, Bolu 14 16-2 9 Trafik kazalan: 19olu • Haber Merkeâ- Tokat'm Nıksaı ıle Erbaa ılçelen arasında kamyonla mınıbusun çarpışması sonucu meydana gelen trafik kazasında 12 kışı oldu, 2 kışı y aralandı Kazada olen 12 kışıden 9'unun kımlığı şoyle Duran tşsever, Kıraz Atoğlu, Yosma Koçener, tpek Atış, Muzaffer Aüş, Reşıt Koldan, Şehnaz Bulut ve Bekır Sılmez Nıksar Devlet Hastanesı morgunda bulunan 3 kışının kımlık tespıt çalışmalan ıse suruyor Dığer trafık kazalannda ıse 7 kışı oldu, 25 kışı yaralandı CEMULUTAŞ Ulu Onder Atatûrk'un yaşama gozlennı yumduğu Dolmabahçe Sarayı'ndakı bakımsızlık ve çurumüşluğun ortaya çıkanlmasının ardından, Ata'nın ebedı ıstırahatgahı olan Anıtkabır"de de çökme tehlıkesı olduğu saptandı Yaklaşık 20 yıl boyunca bakım \ e onarunlan yapılmayan Anıtkabır'ın altındakı galenkrde taşıyıcı özelhğı olan tum kolonlarda ha\ asızlık ve rutubetın neden olduğu yıpranmanın, bu anıtsal yapıyı çökme tehlıkesıyle karşı karşıya bıraktığı belırtıldı ÎTTJ Mımarlık Fakultesı Yapı Bılgısı Ana Bıhm Dalı Oğretun Uyesı Prof Kaya Özgen. unlu Aslanlı Yol'un da rutubet ve korozy on nedenıy le çokmek uzereyken kurtanldığını belırtırken, Aslanlı Yol'un talcvıye ınşaatını yapan tzomas şırketmın yetkılısı ınşaat mûhendısı tsmafl Çoksayar da bayrak altının, sanat galensının, bayanlar tuvaletınm çokmek ûzere olduğunu ve en onemlısı Mozole'nın altında çok aşın korozy on bulunduğunu, durumun son derece cıddı olduğunu aklaşık 20 yıl boyunca bakım ve onanmlan yapılmayan Anıtkabır'in altındaki galerilerde taşıyıcı özelliğı olan tüm kolonlarda havasızlık ve rutubetın neden olduğu yıpranmanın, bu anıtsal yapıyı A çökme tehlıkesıyle karşı karşıya bıraktığı belırtıldı. 2\lslanh Yol'un takviye ınşaatını yapan îzomas şırketınnı yetkılisi ınşaat mûhendısı Ismaıl Çoksayar da burada bu- galen olduğunun Anıtkabır'ın şımdıkı komutanı Albay Gafur Aksu tarafından bır şans esen keşfedıldığını anlattı. kaydettı tzomas Korozyon Kontrol Muhendıslık Sanayı ve Tıcaret A Ş y etkılısı îsmaıl Çoksayar, Anıtkabır'de yaptıklan araştırma sonunda elde ettıklen bulgulan şoyle anlattı 'Alt kat betonarme' "Anıtkabır'de dışandan ne gorihorsanız iki kao yenn altında. Mozolenın albnda 15 metre dennbğuıde betonarme odalar var. Z<emın ozellıklen kötu drye Anrtkabir suda yuzen bır gemı gıbı dızayn edilnuş. Yani su kesitinin atonda gemıyı vuzduren bir kısun vardır, anıtkabinn altı da tamamen betonarme. Ve buna mükemmel bir havalandırma sistemı yapılmış. Anıtkabır'deki rûm yapüar bırbınne bağh. Mozole bınalan yanda müze bınalan hepsi birbınne bağh. \e bir hava sırkûlasyonu var. Sirkulas\onun kesıldığı verlerde çok genış borulaıia havalandırma sağlanmış. Fakat daha sonra bu hav alandirma borulan da bınanın dısında su logarlanna su kotunun ustünde bağlannuş. Daha sonra bu logarlann ûstu tamamen asfaltla kapatüarak havalandırma kesümış. Anıtkabır'ınrçindekıhava sırkülasvonu kesilmiş." Bayrak altı, tuvalet altı ve sanat galensının altınuı yenı ıhaleye çıkanldığını belırten Çoksayar "Mozole kısmının attı ihaleye bile çtkmadL Şu an için bayanlar tmakünın altı ö\le kotü bir durumda ki bir bavan girer iki gun sonra çıkanrlar. Sanınm 8 metre dennhğe duşer. Bavan gore\u de olmadığı ıçın orada kahr. Durunvlar çok cıddı." dıve konuştu Inönü'nün mezan , korozyon nedeni Atatûrk'un sağ kolu, sılah arkadaşı ve Turkıye Cumhunyetı nın ıkıncı Cumhurbaşkanı Ismet tnonu'nün Anıtkabır'e sonradan vapılan mezannın da galenlerdekı hava sırkulasyonunu kesen başka etkenlerden bın olduğunu belırten çoksayar, şunlan soyledı "Bayrak ara çokmek ûzere. Yeni lasmın ihalesi yapıldı, yine biz aldık fakat prosedûrler tamamlanamadığı ıçin inşaata başlayamadık. Mozolenın altında çok aşuı korozyon var ama daha ıhale açılmadı. 'Höyûk ûzerinde' Anıtkabır Proje'smde yeralan mımarlardan bın olan Prof Dr Neâh Eldem ıse Anıtkabır'ın yûzen bır zenım uzennde ınşa edıldığmı belırterek, u Anrtkabir, bir höyük üzerindedir" dedı Prof Eldem, tsmet tnonu'nün mezannın daha once kuUanılan bır bolum olan Erat Pavyonu'nun ortasına yapıldığını ıfade ederek, tnonu'nün mezannın da havalandırmaya engel olamayacağını, aksıne havalandırmayı sağlayabılecığuıı savundu lnonü'nun mezannın altında kalonfer borulan bulunduğunu ve mezann, pavyonun ortasına yapılmasının "yanhş" olduğunu belırten Prof Eldem, Anıtkabır'e ınşa edılen galenlenn ıse "üstten yüruyecek döşeme sağlamak" amacıyla yapılnuş olabüeceğını soyledı Eldem, bu yöntemın "ekonomik" olduğu ıçın de kullanılmış olabıleceğmı kaydettı Rutubet ve korozyon etkili 'Depremden sonra çaûaldar saptadık' • Omer Arda, deprem sonrasında yaptıklan ıncelemede yer yer çatlaklara rastladıklannı belırterek, durumu hemen Mıllı Savunma Bakanlığı'na bıldırerek çatlaklann ıncelenmesı ıçın ünıversıteden ekıp ıstedıklennı kaydetti. tstanbul Haber Servisi - Anıtkabır'ı yaratan dort mımardan bın olan Prof Orhan Arda'nın oğlu mımar Ömer \rda. depremden sonra Anıtkabır'de yaptıklan ıncelemelerde yer yer çatlaklara rastladıklannı soyledı ^AnıtRabıf'ınMîîellıf "Viekıh olması nedenıyle tüm projelenn uygulanmasından sorumlu olan Ömer Arda, 5 yıl once Anıtkabır'de yaptıklan ıncelemede rutubet \ e korozyona bağlı çok cıddı sorunlarla karşılaştıklannı belu-ttı Amtkabır'uı uışaattnda ızolasyon malzemesı olarak katran-kâğıt kullanıldığını ve bunun omrunun en fazla 20 y ıl olduğunu anlatan Arda şoyle devamettı "\slanh Yol'un ara çok kotu durumda\dı Radikal bır karar alarak Aslanlı \ol*u bu yıhn şubat ayında insan trafığine kapatnk ve gereklı onarunlan >*aparak iki ay ıçınde kurtardık. Mozolenm çevresindeki basamaklann arandan rutubet geldiğini saptanuşük. Şundı butun bu sıstem tek tek sokuluvor ve ABD'de yeni çıkaa bır izolasyon malzemesiyle kaplamyor. Bu madde su alırken sertleşiyor ve 100 yılhk önırû oMuğu sövleniyor." Çalışmalann arabksız suTdürulduğunu ve tnlyonluk harcama gerektu-en bu çalışmalann , ekonomık kısıntıdan etkılenmedığını kaydeden Arda, u Hatta esld komutanın kısisel çabalanyla Dûnya Bankası'ndan kredi sağlandı. Şu an devam eden 3 ayn ihale var. Biri Aslanlı Yol: alO bittL ustundeki taşlar yeniden dûzenlenecek. Udncisu mozolenin çevresuıdekı seki taşlannın altının izolasyonu yapıhyor ve bunlardemir takviyelertyie birbirine bağjanıvor. Uçüncusü daha ufak çapb onarunlan kapsrvor. Müze Mudûrlûğü'nun ah katlan onarüıvor; çaü kurşunlan elden geçti" dıye konuştu Omer Arda deprem sonrasında yaptıklan ıncelemede yer yer çatlaklara rastladıklannı belırterek, durumu hemen Mıllı Savunma Bakanlığı'na bıldırerek çatlaklann ıncelenmesı ıçın ünıversıteden ekıp ıstedıklennı kaydettı tsmet tnönü'nun mezannın sırkulasyonu onleyerek korozyona neden olduğu yonundekı ıddıanın doğru oknadığım vurgulayan Arda, "Tam tersi İnonû'nun mezannın restorasyonu sn-asmda rutubet \e korozyondan haberdar olduk. Bu sayede gerekü önlemkn alabfldik. Aynca. İnonü'nûn mezan dıye vtni bir bina V'aphnadı kL tki kolon arasına yapddı" şeklınde konuştu Anıtkabir 9ydda bitirildi• 15 bın raetrekarehk bır alanı kaplayan Anıtkabır'ın yapımında bozkınn gorünûmüne uygun, sağlam ve güzel gorunuşu olan Çankm'nın açık gn ve açık san traverten taşı kullanıldı Ağırlığı 40 tonu bulan tek parça mermerden yapılan Şeref Holü'ndekı lahtın taşı Adana Osmanıye'den getınldı Holün duvarlannda ıse Bılecık mermen kullanıldı 15 bin metrekarelik alanı kaplayan Anıtkabir yapun aşamasında. tstanbulHaberServisi-Anıtka- bur'm yapımına ılışkın on çahş- malar, Atatûrk'un ölûmünden he- men sonra basladı Yerseçınuya- pıldıktan sonra 1941 'de uluslara- rası proje yanşması duzenlendı Yanşma sonucunda Ord Prof EminOnat üe Y MımarDoç Or- han Arda'nın bu-lıkte hazırladığı projemn uygulanmasına karar ve- nldı 1944'te temelı atüan Anıtkabu-, 1953'tebıtınldı Aynıyüın 10 Ka- sımı'nda Mustafa Kemal'ın naaşı olumünden on beş yıl sonra Et- nografya Muzesı'ndekı geçıcı kabnnden alınarak Anıtkabır*de toprağa venldı 15 buı metrekarelık bur alanı kaplayan Anıtkabır' m yapımında bozkınn gonınumune uvgun, sağ- lam ve güzel görunuşu olan Çan- kın'nın açık gn ve açık san traver- ten taşı kullanüdı Ağırlığı 40 to- nu bulantekparçamermerdenya- pılan Şeref Holü'ndekı lahnn taşı Adana Osmanıye'den getınldı Holun duvarlannda ıse Bılecık mermen kullanıldı Ataturk'un mezannınbuhındu- ğu alt katın çatısı demır beton ıle kuruldu Ataturk, bu katta doğru- dan doğruy a ana toprağa kazümış. basıt bır mezarda yatıyor Temeo 1944 yıfanda zamanın Başbakanı Şökrü Saracoğlu atmjşü. Aslanlı Yol kurtuldu tzomas Korozyon Kontrol Muhendıslık Sanayı ve Tıcaret A Ş yetkılisi ınşaat mûhen- dısı Ismaıl Çoksayar As- lanlı Yol'un altında gale- n olduğunun Anıtka- bır'ın şımdıkı komutanı Albay Gafur Aksu tara- fından bır şans esen keş- fedıldığmı anlatü Çok- sayar, Aslanlı Yol ıle ıl- gılı gelışmelen şoyle ak- tardı "17 yıl bu galeriye kimsegüınemiş. Anıtka- bir'in komutanlanndan birisı başka bır yere ta- yin olduğu zaman bura- da bu- galen var demeyi unutmuş. Galcn\e gıriş yeri 20 santnnetreve 40 santimetrelik bir delik. Aslanh Yol'un sağ ve so- lundaki su kanailaruKİıı hareketli kapaklar vmr- dır, ıkısını kaldınyorsu- nuz içınden bir delik çı- kıyor. Sadece buradan girilebiliyor. Diğertaraf- taki delikler girilemesin diye kapaulmış." Anıtkabır'ın Aslanlı Yolu tamır edılnıeden once korozyonun (pas- lanma) mamlmaz boyut- larda olduğunu belırten Çoksayar dışanyaçıkan kolonlann ıçındekı de- mırlenn elle kopanlabı- lır olduğunu, etnyelenn ıse zaten kopmuş du- rumdayken bulduklannı soyledı ve yapılan ışlen şöyle anlattı "Korozyona uğramış betonlar temızlendi Pas- lanan donaülar basuıçh sulu kumlamav la temız- lendi Temizlenen dona- ülar ozel bır epoksı (yıp- ranan buıalann taşıyicı- laruıda kullanılan özel bir kunyasal kanşım) kaplamayla korozyona karşı korundu. Daha sonra da donatıh poli- mer tamir harçlanyla eskigeometrisine getirft- dL" Aslanlı Yol bu yılın şubat ayında yaya geçı- şmekapatıldı Statıkbe- sap ve projelendırmesı Prof Kaya Özgen tara- fından, takviye ınşaatı ıse tzomas AŞ tarafın- dan yapılan Aslanlı Yol ınşaatı, 27 Ağustos 1999'datamamlandı Bîrleşmelerde yapısal bozuktuLdar var' Çokme tetikesi altında bulunan Aslanh \ol alöndaki galerflerin bir bölümü takviye edildi. İstanbul Haber Servisi - tTU Munarlık Fakultesı Yapı Bılgısı Anabılım Dalı Oğretım Uyesı Prof Kaya Ozgen, Anıtkabır'ın altında yer alan sanat galensı, mozole, muze, tuvaletler ve bayrak dıreğı alt bolumlennı aynntilı olarak ınceleyerek "Anrtkabir Taşıyıcı Sisteminde Onarun ve Güçlendırme Genel Değerlendirmesi" başlıklı bır rapor hazırladı Raporda, ozellıkle kınş- döşeme bırleşunlennde yapım hatalanndan kaynaklanan ve sonradan da doldurulamayan buyuk yerel boşluklar bulunduğu, bır kademeden dığenne geçıştekı kolon filızlennın gerektığı gıbı dûzenlenmedığı, bazı boyuna demır donatdann açıkta kaldığı belırtıldı Kınşlerde belu^uı çatlaklar oluştuğu, yapının bazı bolumlennde yoğunlaşan çatlaklann farklı oturmalara neden olduğu kaydedılen rapordakı dığer saptamalarşövle "Baa ldrişlerde, perde yuzeylerinde ve döşeme aKlannda havalanduına sisteminin yetersizüği nedeniyle korozyon oluşmuştur. Kolonlarda ve kirişlerde korozyona uğranuş bölgenin boy ve mıktannı, pas paylannı kumadan saptamak mumkün değildir. Korozvona uğravan perde ve doşemelerde de pas payian dökühnüş, donatüar açığa çıknuşnr. Kolon ve kirisfcre zaman zaman yerel onanmlar yapıhnıştu-. Ancak bunlann tutariı olduğunu soyiemek mumkün değildir." Prof Ozgen'ınraporunun değerlendmne bölümünde ıse şu gorüşlere yer venldı "Amtkabir'in alt bölümlerinde çeşlu düze\de hasar oluşmuştur. Bunun onemh bir bölümü havalandırma yetersiztiğinden kaynaldannuşor. Muze altmda hedı onkm ahnması gerekmektedir. Bu durumda zaman yitirmeden rutartı bir havalandmna düzeninı oluşturma yoüan aranmahdır."