Katalog

3 EYLÜL 1998 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER Ejptjmde bflgîsayar yaygıntoşacak • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- Milli Eğitim Bakanlığı, öğretim yılı başına yetiştiremediği bilgisayarlan 2. öğretim döneminde hızmete sokmak üzere çalışmalannı hızlandırdı. Her ilçede iki okula olmak üzere toplam 2 bin 451 okula bılgisayar laboratuvan kuracak olan bakanhk, 2 bin 300 öğretmeni de üniversitelerde bilgisayar formatör eğıtımi kursuna aldı. ll ve ilçe milli eğitim müdürlüklerinde kurulacak komisyonlarda da öğrenci başan düzeyi yakmdan izlenecek. Ülkü Ocakları'ndan açıklama îstanbul Haber Servisi - Istanbul Ülkü Ocakları Başkanı Levent Temiz, ülkücü gençlerin, yeni öğretim yılında üniversitelerde meydana gelebilecek hiçbir eylemin içinde yer almayacaklannı söyledı. Temiz, ülke gündemini oluşturan olaylara karşı tavırlannı bilimsel bakış açısıyla ortaya koyacaklannı ifade etti Marmaris'te orman yangını • MARMARİS (Cumhuriyet) - Marmaris'in Hisarönü köyüne bağlı Değirmenyanı mahallesinin Aspiran mevkiinde önceki gün çıkan yangın yaklaşık bin 500 kişinin yoğun çabalanyla kontrol altına alınabıldi. Çıkış nedeni henüz belirlenemeyen 80 hektara yakın alanın kül olduf u yangına 6 helikopter ile müdahale edilirken yaklaşık 10 saat sürdü. İpek Yolu turu başftyor • tstanbul Haber Servisî - İpek Yolu üzerinde bulunan han ve kervansaraylan turizme kazandırmak amacı ile Turizm Bakanlığı tarafından düzenlenen "ipek Yolu" tanıtım turu, Turizm bakanı tbrahim Gürdal'ınyann düzenleyeceği basın toplantısıyla başlayacak. 10 Eylül'de sona erecek tura 17 ülkeden 36 basın mensubu ve tur operatörleri katılacak. Uyuşturucu davası • Îstanbul Haber Servisi- BırTIRıçınde. Pakistan'dan Türkiye'ye getinlen baz morfin nedeniyle, aralannda Hurşit Han'ında bulunduğu 13 kişinin yargılanmasına dün tstanbul 6 No'luDGM'de görülen duruşmayla devam edildı. Duruşmaya tutuklu sanıklar Han ve Hasan Yılmaz ile tutuksuz yargılanan diğer sanıklar katılmazken mahkeme heyeti davayı Iran asıllı Kanada vatandaşı sanık Lokman Ghoudsi Mahbood Alaam'ın ifadesinin yeniden alınması için ileri birtarihe erteledi. Berke Armay ••• •** oldu • tstanbul Haber Servisi - Gazeteci Berke Armay dün yaşamını yitirdi. Gazeteciliğe 1966'da Hayat Dergisi'nde başlayan Armay için Devlet Bakanı Cavit Kavak, TGC Başkanı Nail Güreli'ye başsağlığı telgrafı gönderdi. Armay'ın cenazesi bugün Bebek Camii'nde kılınacak öğle namazımn ardından Feriköy Mezarlığf nda toprağa verilecek. Bina yıkımında kaza • İstanbul Haber Servisi - Beşıktaş'ta 3 katlı bir binanın yıkım çalışmalan sırasında meydana gelen çökme sonucu, Moldova uyruklu Julian Bfrtadeanu adlı bir işçi yaralandı. Olay yerine gelen itfaiye ekipleri tarafından kurtanlan Bfrtadeanu, Şişli Etfal Hastanesi'nde tedavi altına alındı. Hükümet, kamu kâğıtlannm alış bedeliyle değerlendirilmesi için TBMM'nin yetkisini kullanıyor Sermaye, Vergi Yasası'm deldiANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Hükümet, Rusya bunalımı gerek- çesiyle faiz baskısı oluşturan ser- maye kesiminin vergiyle ilgili ödün istemlerini karşıladı. Kamu kâğıtla- n. mevduat faizi ve repodaki stopaj- lardan, bu yıl içinde ihraç edilen ka- mu kâğıtlannın borsa rayici iizerin- den değerlendirilmesine kadar uza- nan düzenlemelerden gen adım atıl- dı. Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu'nunda 1 Ocak 1999'dan itiba- ren belırli konularda kaldınlacağı bildirildi. Başbakan MesutYılmaz'ın alınan ek önlemlerde hukuki sorun bulunmadığmı açıklamasına karşın 1 Ocak 1999'a kadar ihraç edilen kamu kâğıtlannın alış bedeliyle de- ğerlendirilmesi konusunda yasal dü- zenleme gerektiği ortaya çıktı. Bankalann borsa rayiciyle değer- leme esası nedeniyle 1999 yılı için hesapladıklan ek yük 800 trilyon lı- rayı aştyor olmasına karşın, Yılmaz ek önlemlerin gelir kaybı yaratma- yacağını savladı. Başbakan Yılmaz, önceki gün ya- pılan Bakanlar Kurulu toplantısın- dan sonra, ekonomiden sorumlu ba- kanlarla kararlaştınlan mali pıyasa- lara yönelik ek önlemleri açıkladı. Yılmaz, BankalarBirliği toplantısı- na katılmadan önce açıklama yapa- rak "sermayeye teslün olmakla" suç- lanan hükümetın "bağunsız" hare- ket ettiği görüntüsünü çizmeye ça- lıştı. Yılmaz'ın açıklanan önlemle- rin ne zaman sona erdirilecegine iliş- kin soruyu yanıtlamaması, "düzen- lemeierin Rusya krizinden bağlann- sızolarak dasürdürülmek istendiği" biçiminde yorumlandı. Vergi Yasası'nın Meclis'te yeni- den görüşmeye açılmayacağmı kay- deden Yılmaz'ın açıkladığı ek önlem- ler şöyle: • 1 Ocak 1999 tarihinden önce ihraç edilmış olan kamu kâğıtlannın alış bedelleriyle değerlendirilmesi uygulaması sürdürülecek. Böylece. CHP'nin önergesiyle TBMM Genel Kurulu'nda kaldın- lan bankalara yönelik vergide erte- lemeyle sağlanan ayncalık. 1 yıl için geri getirilmiş oluyor. Borsa rayici ile değerlemenm, bu yıl satılan ka- mu kâğıtlarında kaldırılmasıyla 1998'in son gününde alınan kamu kâ- ğıtlannda bile gelirlenn beyan edil- mesi 20OOyılına sarkacak. Vergi Ya- sası'nın 31 Aralık 1998'deyürürlü- ğe gireceğı belirtilen 6. maddesine ilişkin bu kararı yasal düzenleme gerektiriyor. TBMM'deki görüşme- lerde de bu konuda geçıcı madde ön- görülmüş, ancak kabul edilmemiş- ti. Hükümetse aynı madde>le dü- zenlenen hisse senetleri \e yatırım fonlan için geçış sürecıne ilişkin ola- rak geçici madde düzenlemesine gi- dilırken bu konuda yasayla düzen- leme olmamasından yararlanarak yetkı kullanmaya çalışıyor. Hükü- met. aynntısını açıklamadığı diğerka- ranyla uzun vadelı kamu kâğıtlan- na da vergi ayncalığı getirecek. • 1 Ekim 1998'den itibaren ka- mu kâğıtlanna uygulanan yüzde 6'Itk stopaj kaldırılacak. • Mevduat faızlerindeki stopaj oranının repoda uygulanan stopaj oranıyla eşitlenmesi benimsenirken uygulama 1 Ocak 1999'abırakıldı. Mevduat faizlerinede 20 Aralık 1996 tarihli karamame uyarınca yüzde 12'lik stopaj uygulanıyordu. Ancak repo stopaj oranıyla eşıtlenmesiyle bu oran yüzde 6'ya düşürülecek. Mali pıyasaların "likidite sıkınn- sını aşabilmek icin ısrarla taiepte bu- lunduklanm" belirten Başbakan, hıçbırpıyasaya müdahale etmeyecek- lerinı söyledı. Yılmaz, bunalımın gerekçe olarak kullanıldığı eleştiri- lerine "Dış piyasalarda bu kadar aşı- n boyutlarda gelişmeltr vaşanma- saydı, bunlar mali piyasalanmızı bu kadar sorunlu bir noktaya getirme- se>di, bu tedbüierin alınması söz ko- nusu olmazdı" yanıtını verdı. Yılmaz, bankalann tam rekabet kurumunu oluşturduklannın söyle- nemeyeceğini belirtirken şimdiye dek sadece yatırım bankalan için izin çıkaran hükümetin mevduat ban- kalanna ızin vermeme konusunda ilke karan olduğunu söyledi. Maliye Bakanı Zekeriya Temizel de Vergi Yasası'nın getirilerinin is- tikrar programı hazırlanırken dik- kate alınmaması ve 1999 yılı için gelir tahmininin henüz yapılmama- sı nedeniyle önlemlerin olumsuz et- ki yaratmayacağını söyledi. Banka- larBirliği Başkanı ÜnalKorukçuıse peşin vergi konusundaki ısteklennın karşılanmadığını, KKDF'nin de 1999'dan itibaren kaldırılacağını belırterek bankacılık kesiminin kâr- da fedakârlık yaptığını savundu. ön l em l i s t e s i Finans dünyası, ilk açıkladığı önlemlerin ardından yeni ödünler veren hükümetten yasayla yapılabileeek düzenlemeleri de kapsayan şu önlemlerin alınmasmı istiyon • Yeni Vergi Yasası bankalara 800 trilyon liraiık ek yük getiriyor. Hisse senetleri alım satım kazançlan üzerinden alınacak vergi kaldınlsın. • Yattnm fonu alım-satım kazançlan beyanname dışma çıkanlsın. • Kamu borçlanma senetlerinde stopaj kaldınlsın. • Yabancı kurumsal şirketlerin Türkiye'de yaptiklan hisse senedi ve tahvil yatınmlan kurumlar ile gelir vergisınden muaf tutulsun. • Borsa rayici üzerinden değerleme esasıyla, bir yıllık vergi ertelemesi yerine getinlen 3'erayiık geçici vergi uygulaması kaldınlsın. Oolar bu kez yükselmedi Düzeltme mi bunalım mı? ERGfNYILDlZOĞLL Eşyanın doğası bu. Bor- saya yatınm yapmak isteyen- lere ilk öncebu söylenır. Aşı- n yükselişleri ani düşüşler düzeltir, borsa yoluna devam eder... Ya bir günde yüzde 6.4 duşüp ertesi gün yüzde 3.8'eçıkıyor ve dünyanın ge- ri kalanı da bu dalgalanmayı sısmograf gıbı yansıtıyorsa buna rıâlâ düzeltme denebı- lirmi? Asya: En dınamık ekono- milerde denn bir resesyon (durgunluk); dünyanın ıkın- ci büyük ekonomısı Japon- ya'da depresyon. Dünyanın mali merkezlerinden Hong- KongrHükümetparasmı ko- rumak ıçın borsanın daha bü- yük bir kısmını satın almak zorunda kalıyor. Malezya: Rınggit'ın konvertibiKtesine (para sistemınde dolaşması- na) son \erdi. Rusya'da eko- nomık kaos ve sıyasi kriz. LatmAmerika: Nenezueb'da knz. Kıtanın GSYlH'sının neredeyse yansını üreten Bre- zSya'da durgunluk. Borsaya şımdı, bunlann ışığında bir kez daha bakalım. Pek dü- zeltme gibı durmuyor değil mi? Hele. Wall Streefın ge- çen sene 9300 noktasmdan şimdı 7500 civanna geriledi- ğı düşünülürse... u Ama dünvamn toplam üretiminin yüzde 75'ini ger- çekkştirenÂBDve Avrupa'da ekonomik temel çok sağlanı. Neden tüm bunlardan bir fe- lakrt senaryosu çıkaralun" dıyen ıyımserler de var. Doğ- ru. bugüne kadar9 borsa çö- küşünden sadece 5 tanesinı re- sesyon ızledı. Geri kalanla- nn da doğru hükümet politi- kalan resesyonu engelledı; örneğın 1987... Ama 1989- 92'de çok şiddetli bir küresel resesyon yaşadığımız da bir başka gerçek... Yakın zamana kadar her sarsmtıda yatınmcılar "ko- runaklı bir Hman" olarak do- lara sığındılar ve dolar yük- seldi. Bu seferdurum farklı. Ekonomik büyüme evresı- nın sonuna gelen ve gittikçe artan bir dış tıcaret açığını hızla artan borçlarla finanse eden ABD, artık korunaklı liman gibı durmuyor. ABD ekonomisinin geleceğıne iliş- kin bırbaşka endişe daha var. Bazı araştırmalar her 100 dolarlık artışın 4 dolariık bir tüketım artışı yarattığını gös- tenyor (Fortune). Bunun ter- sı de doğru; hele bir de işrn içine panik ginnce. Pazarte- sı günû borsadan 2.3 trilyon dolar silındı. Bu,GSMH'nin yaklaşık yüzde 1'ıne eşitolan 90mılyardolarlık birtüketım daralması öngörüyor. Şımdı birçok analist. 1990'lardan bu yana ABD ekonomisinin tüketici eğıli- mini sürükleyen borsanın, şımdi bu eğılimı geri çevire- ceğini düşünüyor. Ya doğru polıtikalar'' Şimdilik bundan pek eser yok. Egemen yak- laşım hâlâ monetaristneo-li- beral dogmarun etkısınde. Pst- ul Kmggman'ın salı günü In- tematıonal HeraldTribune'de yakındıgı gıbı, "Bugündün- ya ekonomisi, politika üre- tenlerin tepki göstermesini enge0e>ıen kaOideoiojiierden süannçekhor". "DüzeJtme mi, genel bir kriz mi" sorusuna, sanınm şimdilik "kriz" dıyerek cevap vermek daha gerçekçı olur. Duduüu'da gecekondu yıkımı Ümraniye Belediyesi'ne bağlı ekipler, Aşağı Dudullu Ihlamur Kuyu mev kiindeki 25 gecekonduyu yıkü. Yıkım ekipleri direnişle karşılaşmadı. Gecekondulann verieştiği arsanın Necati Akkaya adlı bir kişıye ait olduğu, Akkava'nın da burayı çırakM eğitim merke/j yapımı için Vlilli Eğitim ; Bakanlığı'na bağı^ladığı bildirildt"' Yıkımda evlerini ka> beden > urttaslar. kendilerinin 1986'dan beri bu yeri işgal ettiklerini belirterek Necati Akkaya'nın adamlannın arsayı 1994- te45'ermihon lira karşılığında kendilerine sattığını, ancak tapuyu vermediklerini iddia ettiler. Kendilerine yer gösterilmeden yapüan vıkımdan mağdur olan yurttaşlar Kızılav 'dan çadır vardımıistedi. (Fotoğraf: UĞUR DEMIR) Türk: Gaziantep'teki baklava çalan çocuklar ve benzer durumdakiler için yeni bir fırsat olacak DSP af tasansmda ısraıiıAYŞE SAYEV ANKARA - DSP'li Devlet Baka- nı Hikmet Sami Türk. partisinin gündeme getırdıği "genel af" öne- risinin, Meclis'in yeni çalışma yılı- nın öncelikli gündemini oluşturaca- ğını söyledi. Kamuoyunda başlangıç- ta gelen olumsuz tepkılenn, Başba- kan Yardımcısı BülentEc«it'in par- tisinin önerisini açıklamasının ar- dından daha olumlu bir noktaya gel- diğine dikkat çeken Türk, genel af yasasının. "Gaziantep'tebaklavaça- lan çocuklar ve benzer durumdaki nice çocuğun topluma kazandınl- ması için bir nrsat olduğunu" söy- ledi.'Türk. Cumhuriyet'ın. aftartış- malan ve hükümet ortaklannın tu- tumuna ilişkin sorulannı yanıtladı: - Şu anda af yasasıyla ilgüi çalış- malar hangi noktada? DSP Parti Meclisi'nde alınan ka- rardan sonra Sayın Ecevit, DSP'nin af yasasının genel ilkelennı ortaya koyan önerilerini açıklamıştı. lstan- bul'daki liderler zirvesinde her par- tinin öneri hazırlaması kararlaştınl- dı. ANAP. bu konuda bir komisyon oluşturdu. DTP de çalışmalar yapı- yor. Şimdi ortaklanmızın önerileri- ni bekliyoruz. Bız bu af yasasını 75. yıla yetiştırmeye çalışıyoruz. - Af önerisi çok tartışıldı ve hatta büyük tepkiler aldınız». Af konusunda, basında ilk gün- lerdeki olumlu hava, tersıne döndü. Bu da affın kapsamını bıhnemek- ten kaynaklandı. Afla, mağdurolan- lann daha da rencıde edileceği ha- vası yayılmaya çalışıldı. Ama DSP'nin af önerisi kamuoyunda açık- lanmca ve adam öldürme. yüz kızar- ncı suçlar. çete suçlannın kapsam dı- şı olduğu görülünce bu kez de "DSP geri adım atn" denildı. Önerimizde, anayasa çerçevesinde, kamu vicda- nmın kabul edeceği suçlar söz ko- Avrupa insan Hakları Mahkemesi Cumartesi Anneleri eylemi Türfdyeyine mahkûm Kayıpyakmları serbest PARİS (Reuters) - Avrupa İnsan Haklan Mahkemesi Türkiye'yi, pofis tarafından vuruldugvmu iddia eden bir Kürt'ün suçlamalannı yeterince araştırmadığı gerekçesiyle para ödemeye mahkûm etti. Davacı Eşref Yasa, 5 yıl önce Diyarbakır'da bir gazete bayiinde çaltştıgı sırada polisin saldınsına uğradığuıı, açılan ateş sonucu yaralandığım iddia etmişti. Yasa, kemüsi iyilesene kadar bayiin sorumluluğunu üstlenen amcasının da 6 ay sonra polis tarafından vurularak öldürüldüğunü, salduniarm Kürt yanhsı gazeteleri hedeflediğini öne sürmüştû. Strasbourg'daki Avrupa İnsan Haklan Mahkemesi, dünkü kararında saldırganlann güvenlik güçlerine ait olduğunu gösteren kanıtlar bulunmadığmı bildirdi, Mahkeme karannda, bununia birtikte "Türkyetkililerin soruşturmalanndan herhangi bir somut sonuc elde «femedifi veya bir Üerleme kaydedemediği" belirriidi. Mahkeme, Yasa'ya tazminat olarak 3 bin 600 dolar, mahkeme giderleri için de 7 bin 200 dolar ödenmesine - karar verdi. tstanbul Haber Servisi - Kaybedilen yakınlanmn bulunması için 172 haftadır Galatasaray Lisesi Önünde oturma eylemi yapan "Cumartesi AnneterTne destek vermek amacıyia sessiz oturma eylemine giderken dövülerek gözaltına alınan 50 kişiden45'i dün çıkanldıklan Beyoğlu Cumhuriyet Savcılığı'nca serbest bırakıldı. Aralannda şair No'zat Çefik'in de buluoduğu 4 kişi. ifadelerinin alınmasınm ardından Terörle Mücadele Şubesi'ne götürülürken hakkmda gıyabi tutuklama karan olduğu biidirilen Zahide Honca ise Asayiş Şube Müdürlüğü'ne sevk edildi. Cumartesi günü gözaltına alınan 163 kişiden 108'j ise daha önce Istanbui Emniyet Müdürlüğü Güvenlik Şubesi'nde sorgulandıktan sonra serbest bırakılmış, yabancı uyruklu 3 kişi smırdışt ediknek üzere Yabancılar Şubesi'ne, 2 kişi de arandıklan gerekçesiyle Terörle Mücadele Şubesi'ne gönderiimişti, Kayip yakmları adliyenin dışmda bekleyen yakınlan tarafından alkışlarla karşılandı. Aralannda Şanar Yurdatapan ve EmineOcak'ın da bulunduğu grup adma adliyenin önünde bir açıklama yapan Mehmet Şafi Ekinci gözaltına alınmalannın yasal olmadığını belirtti. nusu. Örneğinriişvet,ihtilas irtikâp gibi yüz kızartıcı suçlar, ırza geçme, çocuklan baştan çıkarma gibı top- lumun ahlak anlayışma aykın suç- lar, terör suçlan ile anayasanın 14. maddesinde sayılan suçlar ve yine anayasanın 169. maddesinde sayılan orman yakma suçları. Kaldı ki 1933'te çıkanlan ilk genel af yasa- sından bu yana da bu suçlar kapsam dışı bırakılmış. Aynca biz önerimiz- de vergi, işkence, Mal Bildinmi Ya- sası'na muhalefet suçlanm da kap- sam dışında bırakıyoruz. - Genel af diyr açıkladığınız öne- rinin kapsamı neden dar tutuldu? TCK'de özel ve genel af ayn ay- n tanımlanmıştır. Genel af, suçun sonuçlannı ortadan kaldınyor. Yani aftan yararlanan kişi hiç suç işleme- miş gibi muamele görüyor. Ama ka- muoyunda çete suçlan da, yüz kızar- tıcı suçlar da kapsama giriyor diye anlaşıldı. Bu da yanlıştır. - Düşünce suçlan neden kapsam dışı bırakıldı? Düşünce suçlulan. Terörle Mü- cadele Yasası'nın 8. maddesi ve TCK'nin 31. maddesine giriyor. Bu suçlar da anayasanın 87. maddesi- nin gönderme yaptığı 14. maddeye giriyor. Anayasa gereği, bu düşün- ce suçlanm af kapsamına almak ola- naksız. Ancak. daha önce basın yo- luyla işlenen suçlar konusunda çıkar- dığımız bir yasa var. Bu yasa 3 yıl boyunca suç işlemedıği saptananla- rın cezalarının ertelenmesini içeri- yor. Biz ortaklanmızla da mutaba- kat çerçevesinde. düşünce suçlulan için de bu tür bir erteleme içeren düzenleme yapılmasını istiyoruz. Yeltsin'i düşürme planlan B Baştarafı 1. Sayfada Dünkü Noviye tzvestiya gazetesinin manşet ha- berinde. fiyatlara her gün yeni zamlar geldiği kaydedilerek berbere. ayakkabı tamircisine ve kuru temizleyiciye gıtme ihtivacı olanlara bunu bir an önce -zam gelmeden- yapmalan tavsiye edildı. Moskova'da halkın bir bölümünün şeker, un, makarna. kibrit ve başka bazı mallan ihtiya- cından fazla alması dikkat çekiyor. Öte yandan ekonomı uzmanlan, krizin uzun süreceği üzerıne sık sık uyarılar yapıyor. Bazı- lan, ekonomik reformlara aşağı yukan aynı za- manda başlayan birçok eskı sosyalist ülkenin du- rumunun bugün Rusya'dan çok daha iyi olduğu- na dikkat çekiyor. Krizin çözümünün "acı reçe- teler"in aylarca uygulanmasına ve siyasi iktida- nn halka güven vermesıne bağlı olduğu kanısı yaygın. Bu arada "Arjantin mucizesi"nin baba- sı sayılan, 1991 -1996 yıllarında bu ülkenin eko- nomi bakanlığını yapan Domingo Kavalyo Rus- ya yönetiminin dav etiyie Moskova'ya geldi. Enf- lasyonun vuzde 100'e ulaştığı, ulusal sermaye- nın ülkeyi terk ettiği ve bankalann battığı bir or- tamdaekonominin dümeninegeçen Kavalyo. kı- sa sürede uyguladığı radikal önlemlerle Arjan- tin'i felaketten kurtarmıştı. Rusya'nın model arayışı Arjantinli uzmanlar- la sınırlı kalmıyor. Şu sıralarda pek çok ülke ve model tartışma konusu. Bu arada tanhe de baş- vuruluyor ve özellikle ABD ile Almanya dene- yimleri inceleniyor. 1930'lu yıllann başındakı krizi ABD Başkanı Roosevelt'in lıberal reçete- lerle çözdüğü. ama Almanva'da krizin Adolf Hit- ler'i iktidara taşıdığı vurgulanarak Rusya'nın ge- leneksel olarak otonter yöntemlere daha yatkın olduğunun altı çizilıyor. Ancak tartışmalar, yorumcuların çoğunluğu- nun Rusya'da darbe v e cunta olacağı ıddıasını red- dettığinı ortaya koyuyor. Şıli ve Türkiye gibi or- dunun yönetime el koyduğu ülkelerden farklı olarak Rusya'dasilahlı kuv vetlerin bir bütün ola- rak davranması zor görünüyor. Aleksandr Le- bed, Aleksandr Rutskov, Andrey Nikolayev, Bo- risGromov v e kısa süre önce öldürülen Le\' Roh- lin gıbı ordu kökenli karizmatik sıyasi liderlerin tümü, silahlı kuvvetler içinde belirlı birlıkleri ve kesimleri etki1iyor ve bunlar çoğunlukla kendı sv- yasi hareketlerini kurmuş durumda. Iç savaş tehlikesi güncel Rus siyaset sahnesindeki genlimı had safha- ya çıkaran bunalım. Başkan ve parlamento ara- sındaki 1993 sonbaharındaki kanlı mücadeleyi alcla getiriyor. Komünistler Yeltsin'ın eski gücü- nün olmadığını ve artık orduyu arkasına alama- yacağını düşünüyor. Yeltsin'ın üç kez Vlktor ÇernomuTİin'ı başbakanlık için Duma'ya sun- ması ve Duma'nın da üç kez bu önenyı reddet- mesi durumunda (ilk oylamada ret ovu veren Duma'da ikinci oylama yann yapılacak) olabi- lecekler tartışıhyor. Yasal açıdan Yeltsin'in Du- ma'yı feshetmesi ve yeni seçimlere gıönesı müm- kün. Ancak muhalefet, böyle bir ihtimale karşı, üçüncü oylamanın yapıldığı gün Yeltsin'i düşür-; mek için Duma'nın ezici çoğunluğunun destek-; leyebileceğı bir önerge vermeye hazırlanıyor. l Her ne kadar Başkan'ı görevden almak anaya-« sal açıdan zorsa da bu sürecin başlajılması Du- •: ma 'nın lağvedılmesini erteleyebilir v«ya en azın- j dan daha fazla tartışmalı ha)e,-getirebilır. Ne var» ki bu gelişmelerin Rufya'yı bir iç savaşın eşiği- ? ne sürükleme ihrimaii de var. ] Gerek komünistler gerekse de aşın sağcı Via- * dimir Jirinov'skL, iktidara karşı genış halk kıtle-» lerinin sokağa çıkanlmasının artık pek zor olma- 5 dığını söyliıyorlar. Ancak sokak eylemlerınin 3 1993 'te can bybına yol açan provokasyonlan da « beraberinde getirdıği açık. Üstelik zaman zaman l mevcut durumdaki görünürdengelere değıl "ken- \ di karakterine ve içgüdülerine" bakarak davran- \ dığını dile getiren Yeltsin'in ne yapacagını ön- \ görmek kol&y değıl. \ Bu konulara değınen dünkü Kommersant J gazetesi, Duma'nın lagvedilmesi halinde yeni ' seçimlerin vapılmayabileceğıni ve ülkenin iç * savasa sürükenebileceğini öne sürdü. "Zyuganav J savaşa hazır" başhğıyla yayımlanan"yazıda, 5 kapatılma tebdidiyle karşı k'arşıya olan Duma'da, { 1991 'de Sovyetler Birliği 'ni yıkan anlaşma veya » Çeçen savaşı gerekçe gösterılerek Yeltsin'in j düşürülmesmin gündeme getinleceği belirtildi. i| Bir zamanla-eski parlamento liden Ruslan Has- \ bulatov'un, yeltsin'in içkıcı olmasını ima yön-; temiyle ifaû; etmesınin Başkan'ın öcünü sert \ biçimde almısına yol açtığını yazan gazete, şim-1 di Zyuganw un açıkça "alkolil^ayyaş" gibi söz- X leri dolayısijla Rusya lidennin çok daha karar-1 lı davranabieceğinı yazdı. \