Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyetİmtivaz Sahibi: Berin ÎVadi
Genel Ya\ın Yonetmenı. Orhan Erinç
• Genei Yayın K.oordınatörıi HikmetÇe-
rinka\a # Yazıışlen Mudüru tbrahim
Y'ıldız 0 Sorumlu Mudür. Fikret tlkiz
9 Haber Merkezı Müdurü Hakan Kara
9 Görsel Yönetmen Fikret Eser
Di!} Haberier Şinasi Danrçoğlu •taıhbaratCengiz
^ ıldınm • Ekonomı Mehmet Saraç 0 Kultur
Handan Şenköken • Spor Abdülkadir >, ücebnan
0 Makalekr Sami Karaören 0 Duzeltme Abdullah
\ azıcı 0 Fotoğraf Erdoğan Köstoğlu •Bılgı-Belge
Edibe Buğra 0 Yurt Haberlen Mehmet Faraç
Yayın kurulu llhan Selçuk
(Başkan). Orhan Erinç. Okta>
Kurtböke. Hikmet (, ctinkaya.
Şükran Soner, Ergun Balcı,
tbrahim Yıldız. Orhan Bursah,
Muslafa BaJba>, Hakan Kara.
AnkaraTemsılcısı Mustafa Balbav AtaturkBulvanNo:
125,Kaî:4,Bakanlıklar-AnkaraTel 4195020(7hat). Faks-
4195027 • Izmır Temsılcısı Serdar Kızık, H Zıya
Bh 1352 S 2 3Tel 4411220, Faks.44191170Adana
Temsikisi ÇetinYiğenoğlu, tnönuCA 119 S.No 1 Kati,
Tel 363 12 11, Faks 363 12 15
Muessese Muduru Lstün Akmen #
Koordınator Ahmet Korulsan •
Muhasebe Bülent Yener#ldare Hüsevin
Gürer • tşletme Önder Çelik • Bügı-
tşlem Nail tnal 9 Bı!gısa\ar Sısıem
Mürirvtf (, iler • Saaş Fazilet Kuza
MEDY4 C: • Yonetım Kurulu
Başkanı - Genel Mudur Gülbin
Erduran 9 Koordınator Reha
Işıtman 9 Genel Mudur YardımciM
SevdaÇoban Tel 514 (T 53 -
5139580-5138460-61.Faks 5138463
Va\ımU>an >e Basan: Yenı Gün Haber Ajansı, Basın \e Ya>ıncılık A Ş
Turkocaiı Cad 39 Jl Cağaloğlu 34334 tst PK 246 tslanbul Tel (0 212ı 512 05 05 (20 hatl Fak* (0 2121 513 85 95
8TEMMUZ1998 İmsak: 3 33 Güneş: 5.32 Öğle: 13.16 İkindi: 17.13 Akşam: 20.46 Yatsı: 22.36 www.cumhuriyet.com.tr
Telsim kaplama
_ İstanbul Haber Servisi -
Geçen aylarda 190 trilyon
liralık yatınm için atağa
kalkan \e yaklaşık 500 bin
abonesi bulunan Telsim, şu
sıralar kaplama alanı
üışmda. Abonelerin
sonınlan hakkında
ulaşmaya çalıştıgı Telsim'e
kayith hiçbir telefon
numarası. dün bütün
aramalara karşın yanıt
vermedı. Birçok abone,
telefon faturalannın
kendilerine geç
gönderıldiğini, böylece
faturalan cezalı ödemek
zorunda kaldığını belirtti.
Gazeteciler için
seminer
• İstanbul Haber Servisi -
Türkıye Gazeteciler
Sendikası, "Haber nedir,
habercı kımdir" konulu bir
seminer düzenleyecek.
Marmara Üniversitesi
İletışim Fakültesi Öğretim
Görevlisi Atilla Girgin'in
vereceği seminer, 14
Temmuz günü saat 17.30-
20.00 saatleri arasında
Basın Müzesi Konferans
Salonu'nda gerçekleşecek.
Yalanı da ortaya
çıkaracak
• CHICAGO(AA)-
Polisin yıllardır kullandığı
yalan makınesi artık her
isteyenın kullanımına
olanak tanıyacak.
Bilgisayar programı olarak
hazırlanan ve kişılerin ses
genlımlerinı denetleyen
sıstem, frekanslanndaki
anormal değışimleri
yakalayarak telefondaki bir
kişinın yalanını da onun
haberı olmadan ortaya
çıkaracak. Program ve ses
giriş aksesuvarlanyla
birlikte 179 dolara satılan
sistem aynı zamanda
telefona ve diger ses
cihazlanna bağlanabiliyor.
Ariston'dan 4
milyarlık burs
• İstanbul Haber Servisi -
Türk tüketıcısıne ilk kez
Anston markasıyla 3 yıllık
garantı sunan Merloni
Elettrodomesticı, çocuklara
yönelik resim yanşması
sonrasında 4 milyar TL
değerinde burs dağıttı.
Boeingler Rus
göklerinde
• İstanbul Haber Servisi -
Boeıng'in bugüne kadar
ürettıği en uzun yolcu uçağı
olan 291 yolcu kapasiteli
777-200Er modeli, Rus
hava taşımacılığının önemli
şirketlerinden Aeroflot
Havayollan'na teslim
edildi. Yapılan açıklamada,
ikınci uçağın da bu yılın
sonunda teslim edileceği
belirtildi.
Sensation Whîte
onaylandı
• İstanbul Haber Servisi -
Colgate tarafından üretilen
Colgate Sensation White
diş macunu. Hacettepe
Üniversitesi Diş Hekimliği
ve Eczacılık Fakültesi
tarafından onaylandı.
Sensation White'ın
beyazlatma etkisi ve
formülündeki fluorid ile
dişleri güçlendirdiği
kaydedildi. Yeni Signarin
çocuklar ıçın geliştirdiği
'Junıor diş fırçası' ile
çocukların diş temizliği ve
ağız sağlığmda ıyi sonuçlar
elde edilmesinin
amaçlandığı vurgulandı.
Nemrufa ilgi
• GAZİANTEP(AA)-
Adıyaman Valisı Kadir
Çalışıcı. Adıyaman'ı
ziyaret eden yerli ve
yabancı turist sayısmda
büyük artış yaşandığını,
Nemrut ören yerinin büyük
ilgı gördüğünü bildirdi.
Yöre turizmini olumsuz
etkileven "gitmeyin terör
var" ıddiasının geçerliliğini
yitırdiğini belirten Çalışıcı,
"Adıyaman'a 1984
öncesinde yılda 250 bin
dolayında turist geliyordu.
1984 ten itibaren terör
söylentısi nedeniyle turist
gelmez olmuştu. Geçen yıl
Adıyaman'a gelen turist
sayısı 50 bine ulaştı. Bu yıl
100 bin turist bekliyoruz"
dedı.
Pul satımı
• İstanbul Haber Servisi-
Posta Işletmesi Genel
Müdürlüğü'nce bırer seri
pul ile birer adet ilk gün
zarfları satışa sunuldu.
Kıyılar boş kaldı, iç piyasaya yönelen turistik tesisler fiyat kırarak bunalımı aşmaya çalışıyor
Tıuizıııi beton ve ldrKtik yurdu
MERtHAK
• Kemer Tanıtım Vakfı Genel Müdürü Abdullah Tekin,
turizmde yaşanan bunalımın gerçek nedenlerini şöyle
sıralıyor: Dogayı yağmalayıp betonlaştırmada ölçüyü
kaçırdık. Yeşil doİcu azaldı, bunun yerini insan kirliliği, ses
kirliliği. görsel kirlilik aldı. AB'nin önemi ve insan haklan
sorunu bulunan ülkelerin dışlandığını göremedik.
şılmış yoğunluğun dışında. Turizmci-
lerin verdiği bilgilere göre Akdenız
neredeyse boş. Ege kıyılanndaki turis-
tik beldelerde ise geçen sezon birbiri-
ne kanşan yabancılar artık seçilebili-
yor. Turizm klasiği Bodrum bile dolup
taşmıyor. Marmaris plajlannda daha
çok yerliler göze batıyor. Kuşadası 'nda
"iğne atsan yere düşmez" denilen Ka-
dınlar Plajı'nda şemsiyeler seyrekleş-
mış. Foça eskı Foça değil, sırtını dağa
yaslamış koylar artık boş. Fethıye Ölü
Deniz, Antalya Konyaaltı Plajı da ge-
çen yılı anyor.
İZMİR-Turizmde yıllardır bıriken
sorunlara yenileri de eklenince, 1998
için olumsuz bir tablo ortaya çıktı.
Özellikle Akdeniz'de alışılmışın dı-
şında durgun bir sezona giren turizm-
cıler ıç turizme yönelerek çıkış arar-
ken, Türkiye"nin artık bu sektörde ken-
disini sorgulaması isteniyor. Bu arada
5 yıldızlı oteller fiyatlannı 3 yıldızlı-
lann düzeyıne indirerek krizi atlatma-
ya çalışıyor.
Ege ve Akdeniz sahilleri bu yıl alı-
Izmir'e 75 kılometre uzakhktaki
Çeşme'de birbinnden güzel koylar ve
plajlar tenha. Önceki yıllarda her şe-
yı yabancı tunstlere göre belirleyen, ani-
masyonlarda bile Türkçe kullanmak-
tan kaçınan bazı işletmeler şimdi 'pek
yüz vermedikleri' yerliler ıçın fıyat bi-
le kınyor. Boyalık Beach. Altın Kum
hafta sonları tzmirlilerin akınına uğ-
rayıp dolsa da. diğer günlerde sanki se-
zon başını yaşıyor. Her ne kadar sezon
öncesi Dünya Futbol Şampiyonası ve
diğer ülkelerdekiatılımlardikkatealı-
nıp, değerlendirmeler daha gerçekçi bir
noktaya çekilse de geçen yıl yüzde 80-
90'larda seyreden doluluk oranının bu
yıl yüzde 40'larda kalmasının şaşkın-
lığı giderilemiyor.
Kimine göre kumarhaneler, tanıtım
eksikliği, Fransa'daki Dünya Kupası,
kimine göre Almanya ile girilen poli-
tik tartışmalar... K.imi suçu yabancı tur
operatörlerine atıyor. kimi de Ada-
na'da yaşanan depremlen rakip ülke-
lerin kullandığını savunuyor.
Kemer Tanıtım Vakfı Genel Müdü-
rü Abdullah Teldn. sıralanan bu neden-
leri 'kolaycılık' olarak niteliyor. Te-
kin'e göre son birkaç yıldır gözlenen
artış nicelik yönünden değer buldu,
ancak nitelik yönünden büyük bir ge-
rileme yaşadı Türkiye. Bu sezona ge-
lince "Nedenleri o kadar zor değil el-
bette" diyor Tekin \e ekhyor:
"Doğavı yağmalayıp betonlaştırma-
da ölçüyü kaçırdık. Göç hı/landı, nü-
fus arttı. gecekondulaşma başladı. Ha-
va kirliliği yoğunlas.tı. Sosval bozuk-
luklar gözknmeye başladı. Yeşil doku
azaldı, bunun yerini insan kirliliği, ses
kirtiligi, görsel kirlilik aldL İnşaat ça-
lışmalan yoğuniaştı. Dinginlik. huzur.
doğa ve insan sıcaklığı ara> an insanlar,
bunlann yitip gittiğini görünce ortadan
kayboldular. YoUar bozuk, çukur, toz-
lu. Antik kentkr bakımsız, kontrolsuz,
inşaatdenenmidi>e bir şeyynk. Öte >an-
dan sektör ülke ve dünya sorunlarına
vabancı kalmakta ısrar ediyor. İnsan
haklannm i> i uv gulanmadığı ülkelerin
dışlandığına ve AB konusunun önemi-
ne inanmadılar. tlgisi/ kalıp, biz işimi-
ze bakabm yaklaşımına agırhk verdi-
ler. Oysa işleri bu olavlarla doğrudan
ilişkilhdi Sektöriuı kınlgan yapısına et-
ki edecek nedenleri irdelemedikr..."
Marmans Turistik İşletmeler Derne-
ğı Başkanı Asım Geniş. turizmcilerin
gözlerini iç turizme çevirdiğini ancak
bunun krizden çıkışı sağlayamayaca-
ğını söyledi. Geniş, fiyatlarda büyük
düşüşlerin yaşandığını dile getirerek.
U
5 yıldızlı oteller, 3 yıkiızlı oteüerin fi-
yatlannı vermeye başladılar. KUçük
otellere müşteri gelir mi" dedi.
Geniş. şu bilgıleri verdı:
"Akdeniz ve Ege'de sorunlu bir dö-
nem yaşıyoruz. Yeni ataklar vapmab-
yız turizmde. Bizi bu sene fazla etkile-
yen bir konu var. Trafik kazalan. Ka-
zalar konusu, ABD ve Avrupa'da çok
işlenhor. Türkive en tehlikeli ülkder sta-
tüsünde. Türkive'de turizmin sahibi
yok. Kişisel sahibi çok. Turizm Baka-
nı çılayor diyor ki "Yunıstan tanıtıma
80 mılyon dolar harcadı. biz 4 milyon
dolar harcadık." Yani böyle bir şey söy-
lenir mi? Bakaıüığm da sahibi yok."
TÜRSAB Yönetım Kurulu Başka-
nı Talha Çamaş, turizmin krizlere 'ab-
şık' olduğunu dıle getirerek, sektörün
bu konuda tecrübe' kazandıgını belir-
tiyor. Çamaş, "Bu krizin yaşanacağı-
nı aviar öncesinden dile getirdik. 26 yıl-
lık turizmci olarak bu krizi bürokrat-
lann,>erelyönetimlerin vesektörün bir-
likteliğiyle aşacağımıza inanıvorum"
dedi.
BAKAINLIK CASINOLARIN YENİDEN AÇILMASINI İSTEDİ
Tıırizm bıuıahmı masada
Geçen yıllardayabancı turistlerledolup taşan Ege ve Akdeniz'deki plajlar bu yıl oldukça tenha. (Fotoğraf: OZAN YAYM AN)
ALMANYA DAKİ TUR OPERATÖRLERİTURİZM YAPISINDAN DERTLt
'Sektörkendi kendini bitintt'
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)
- Tunzm Bakanı İbrahim Gürdal
başkanlığında sektörde yaşanan
sorunlara ilışkin olarak yapılan
toplantıda, denetimlı ve yalnızca ya-
bancılara yönelik olarak talih oyun-
lan salonlarının yeniden açılması
istendi. Toplantı sonucunda, KDV
oranlan ile tunzm hizmet ücretle-
rinın rakıp ülkeler düzeyıne ındı-
rilmesi gerektigı bıldınldi.
Turizm sektöründekı büyük bu-
nalıma çözüm arayan Tunzm Ba-
kanlığı, dün kamu kuruluşlan ve
sektör temsilcileriyle bir arayage-
lerek turizmde karşılaşılan sorun-
lar, darboğazlar. çözüm önerileri \e
1999 yılına ait hedefleri görüşrü.
Gürdal başkanlığındakı toplantı-
ya Genelkurmay Başkanlığı, MtT,
Hazine, DPT, Diş Ticaret, Gümrük
ve Denizcilik müsteşarlıklan, Dı-
şişleri, Maliye, Içişleri, Bayındır-
lık ve Iskân, Ulaştırma ve Saglık
bakanlıklan yetkililerı ile TUR-
SAB, 111106, TYD. MARYAT,
Rehberler Odası, POYD ve TOS-
HlDkatıldı.
Gürdal, toplantının açılışında
yaptığı konuşmada. Tunzm Ba-
kanlığı'na 13 tnlyon Hralık bütçe
aynldığına işaret ederek "Yatmm
ve tanıtımlardan kısıldı. Casinolar-
dan elde edilen de tanıtımda kul-
lanılıvordu. Bütçeden her şeyin kı-
sıtlanabikceğini. ama Türkive'nin
tanı&mınm kısıdanamayacağınıgö-
rüyoruz. Bu bir hatadır" dedı.
Toplantı sonunda yapılan açık-
lamada, tunzmde bir krizden söz
edilemeyeceği savunulurken yalnız-
ca ulusal ve uluslararası nedenler-
den kaynaklanan geçici sıkıntılar
bulunduğu iddia edildi.
Turizm politikalannm istikrarlı
biçimde uygulanmasının sağlan-
ması, tunzm talebinin ve tanıtıma
aynlan kaynağın arttınlması ge-
rektiği belirtilen açıklamada, sek-
törün rekabet gücünün yükseltilme-
si yönünde şu önlemlerin alınma-
sı istendi:
- Turizmde uygulanan KD\'
oranlan, rakip ülkeler düzeyinein-
dirilmelidir, konaklamada tek tip
KDV uygulamasuıa geçilmeli.
- Havaalanlan yolcu servis üc-
retleri. konaklama tanfeleri rakıp
ülkeler düzeyıne indınlerek cazip
hale getinlmeli.
- Özel sektör havacılık işletmele-
rinin sorunlarına eğilinmelL reka-
bet güçleri arttırılmalıdır.
- Denetımli ve valnızca >aban-
cı uyruklulara açık olmak üzere. ta-
lıh ovunlan salonlannın yeniden
açılması gündeme getınlmelıdır.
- İhracat gelirlerinin 1/4'ünü sağ-
lavan turizm sektörüniin de ihra-
catçılara tanınan teşvik ve destek-
lerden yararlandınlmalı.
Turist yüzde 15 azaldı
DlE'nin verilerine göre, mayıs
ayında Türkiye'yi 988 bin 110 ki-
şı ziyaret etti. 1 milyon 3 bin turis-
tin geldıği, 1997 yılının aynı ayı-
na oranla mayıs ayında yüzde 1.5
oranında bir azalış gerçekleşti.
1998 Ocak-Mayıs aylan arasında
gelen turist sayısı 2 milypn 831 bi-
ne çıkarken geçen yılın aynı döne-
mıne oranla yüzde 0.4'lük bir ar-
tış kaydedildi.
SÖYLEŞİ ATTILAİLHAN
İstanbul Haber Servisi -
Türkiye'nin turizm politikası,
Almanya'daki Türk tur
operatörlerince de eleştirildi. Türk
operatörler, "Türkiye'deki
bilinçsiz, hedefsiz, keşmekeş turizm
yapısına hemen dur denilmesi
gerektiğini" vurguladılar.
Çalışmalannı 1991 yılındanbu
yana sürdüren Almanya'da Kurulu
Türk Tur Operatörleri Birliği
(VTR) adına Yönetim Kurulu
Başkanı Atilla Güray tarafından
yapılan açıklamada, turizmin
bugünkü durumunun tek
sorumlusunun sektörün kendısi
olduğu belirtildi. Açıklamada,
sektör gruplan arasında yapıcı
diyalog olmadığı. sektör birimleri
içinde bağlılık ve dayanışma
bulunmadığı savunuldu. Kişisel
çıkarlar üzerine kurulu bir
düzenle. Türk tunzminin
• Almanya'daki Türk tur
operatörleri Türkiye'deki
bilinçsiz, hedefsiz, keşmekeş
turizm yapısını eleştirerek
zaranna maliyetle çalışan 20
firmanın battığını öne
sürdüler. Imaja yönelik
tanıtımm yapılmadığını
savunan turizmeiler,
bakanlıkla sektörün uyumlu
çalışmasının şart olduğunu
ifade ettiler.
başlamadan bitirildiği öne sürülen
açıklamada u
Birkaç yıl önce
başlahlan ucuz fiyat polrh'kasıyla
vırfardır Türk tunzminin tüm
viikünü omuzlayan tur
operatöıierinden 20 firma batü"
denildi. Güray'ın açıklamasında
"Zaranna malivetle Türkive've
getirilen turistten, nasıl olsa
Türkive'de parasını alınz"
felsefesinin Türk turizmini bu
noktaya getirdiği ıfade edildi.
Devletin kriz dönemlerinde
sektörün taleplerini duymadığı,
tanıtma bütçesinin çok az olduğu
ve turistik tanıtıma paralel olarak
yapılması gereken imaja dönük
tanıtımın hiç yapılmadığı
kaydedildi. Açıklamada şu
görüşlere yer verildi:
"Sektörü rahatlatacak bazı
kanunlar hâlâ TBMM'de bekliyor.
Turizm. döviz girdisi hariç. Turizm
Bakanhğı dışında kimseyi
Ugilendirmi.vor. Otelciler, acenteler,
esnaf ve havayolu şirketlerimiz çok
büyük hatalar yapıyor. Ov sa
düzenli bir turizm yapısının
oluşması, ancak birçok bakanlığın
ve sektörün uyumlu çalışmasıyla
olabilir."
Yaz üniversîtesine kokteylli açılış
Avrupa Gençlik Forumu Derneği-İstanbul (Aegee-
İstanbul) tarafından gerçekleştirilen "7. Yaz
Üniversitesi'" programı önceki akşam İstanbul
Teknik Üniversitesi (İTÜ) Maçka Sosyal
Tesisleri'nde düzenlenen açılış koktey liyle başladı.
18 Temmuz'a kadar sürecek programa Avnıpa'nın
çeşitli ülkelerinden gelen 35 öğrenci katüıvor.
"Bir Megapolde Foto-Safari1
" konulu
organizasyonda Nadir Ede, Ethem Erdem, Araf
Neftçi, Artun Ünsal, Cem Tayian, Hakan Eldem,
Cengiz Bektaş, Emin İhasoğlu, Giovanni
Scognomillo ve gazetemiz yazarı Oral Çalışlar
İstanbul'un tarihi, kültürü ve toplıımsal yapısuını
anlatüacağı dersler verecekler. ITÜ Taşkışla
binasında verilecek derslerle birlikte öğrenciler
hem kenti gezecek hem de akşamlan çeşitli
eğlencelere katılacaklar. Aegee (Avrupa
(^rencileri Genel Forumu) merkezi Briiksel'de
bulunan, Av rupa'da 200"ü aşkın birimde 20 binden
fazla iiyeye sahip ve Avrupa Birliği"nin tanıdığı tek
öğrenci organizasyonu. (Fotoğraf: AYKUT
KÜÇÜKKAYA)
'Öğretmen'in, 'Sandığı' ile 'Olduğu'...
Hadi, gel de hatırlama! Savaş sonrası, Paris: St-
Germain-des-Pres'deki 'varoluşcu'(existen-
cialiste) bodrum bariannda ('cave'), tepeden tırna-
ğa siyahlar giymiş 'zazou'lar -ki aralannda sonra-
dan ün kazanmış Juliette Greco Annabelle vb de
vardı-Jean-Pauî Sartre'a 'affen'diyortardı ki: "...in-
san, olduğunu sandığı değil, yaşadığıdır!".
İlk bakışta, muğlak gibi görünse de, söylemek is-
tediği bastt: herkes, bir vitrinin ardında yaşamıyor mu,
aslında, o herkese teşhir ettiği vitrin değildir; haya-
tıyla 'kanıtladığı' kişidir. Görmez miyiz, kimileri şu ya
da bu konuda konuşmaya başladı mı, mangalda kül
bırakmaz; söylediklerine değil, hayatına bakacaksı-
nız, yaşadıklannın ne kadarı, söyledikleriyle çakışı-
yor; eğer, çakışma. yoksa, (ya da azsa) onun hak-
kındaki hükmü, söylediklerine göre değil, yaşa-
dıklanna göre veriniz, çünkü gerçek odur.
'Aydınlar' üzerine yazmaya başladığım zaman ha-
reket noktam bu olmuştu: 'llerici' bir söylem tuttur-
muş olanlann, bir çoğunda; karşısında olmalan ge-
reken, liberal 'tötet/c/'toplumun; 'değeriersistemi-
ne' göre yaşamak eyilimleri görülüyordu: hayatları-
nı bu çelişki karartıyor, farkında değilleri Öğretmen-
lerin 'dokunulmazlığını', aynı mantıkiçindetartışma-
ya açtım: kendisini ne sanıyor, halbuki yaşadığı ger-
çek nedir? 'Gerçeğin', yöreden yöreye olduğu ka-
dar, öğretmenden öğretmene değişeceği, doğru-
dur; aldığım 'tepkiler'm farklı, hatta karşrt oluşu, bu-
nu doğruluyor.
Madalyonun bir yüzü...
1" zmit'ten, adt ve adresi mahfuz bir öğretmen, di-
yor ki: "...yazdıklarınızda haklısınız. (...) sıra-
dan öğretmenin özel yaşamı yok, böyle olunca,
tepesinde olup biteni yazarak anlatması olası
değil. Sıradan öğretmeni de ikiye ayırmaktayım,
gününü öğretmenevlerinin lokallerinde geçiren-
ler, okulda ve çevrede dönen 'dolaplara' sırt çe-
virenler; bunun ötesinde, sanatı, yaşamı kokla-
mak isteyenler; olup bitenlere, bu alanlardan
karşı koymak isteyenler..."
"...bize 9O'lı yıllarda da cesur, aynntiyı gören
idareci henüz gelmedi, bildiğiniz gibi! Tepemiz-
de duran kişiler, kusuruma bakmasmlar ama,
seyahatte tasarruf derken, trenle bile olsa (çok
isterim gerçekten) gelerek, ne olup bittiğini gör-
mede, 12 Eylül'cülerin (sırf bu bakımdan) geri-
sinde kaldılar..."
"...ödenek gönderiliyor okullara, hem de mil-
yarlarca. Ödenek, teknolojinin harikaları okulla-
ra girsin diye gönderiliyor, Öğretmene, 'git aF de-
niyor. Öğretmenler içerisinde alan aldığım alıp(!)
kaçıyor da, bunu yapmak istemeyenin defteri
dürülmek isteniyor. Hemen bu öğretmenin özel
yaşamına el uzatılıyor, gelsin şikâyet mektupla-
n, öğretmen ne yemiş, dışarda ne içmiş? Gelsin
idareye, üst makama, hesap versin!.." (22 Mayıs
1998 tarihli mektubu).
Buraya kadan, madalyonun bir yüzü!
'Öğretmen meslekten soğumuştur'
Karşıyaka'dan (Izmir) öğretmen Ahmet Tecer
(E), soruna daha aynntılı sokulmuş; eleştirilerin
bir kısmını haklı, bir kısmını abartılmış buluyor da-
ha çok, Izmir'den yazan okurun 'tesbitleri'nl, bir
yerde, benim bu tesbitlere katılmış olmamı! Onun 'tes-
bitleri' de, daha az 'dramatik' değil: sorunun ne ka-
dar çetrefil, nasıl çözülmesi müşkül bir düğüm hali-
ne dönüştüğünü, yeterince gösteriyor. Çünkü ne
demiş:
"...öğretmen meslekten soğumuştur. Siyasi
baskılar -öyle ki parti yöneticisi, mahalle bak-
kalı bile öğretmeni sürdürebilmektedir-, dinci fa-
şist örgütlenme; aynı anda göreve başlayan iki
öğretmenden, biri, dağ köyüne gönderilir, öte-
ki merkezdeki öğretmenevine müdür yardım-
cısı olursa, kim görevi beğenir?.."
"...eğitimdeki çarpıklığı çok iyi değerlendire-
rek, özel okullara, dershanelere kapağı atan, özel
ders veren öğretmenler ile diğerleri karıştınlma-
sın..."
"...sabah uyandığında öğretmen olanlar... mü-
hendis, iktisatçı, ilâhiyatçı öğretmenler... özele
kapağı atıp, zenginleşen meslekdaşlarına im-
renenler... torpille, yönetici sınrfına ya da daha
ıyi olanaklan olan okullara geçenler... siyasi dü-
şüncelerini sınıflara taşıyanlar... dinci ve faşist
kadrolaşmaya boyun eğenler... demokratikleş-
meye ve sendikaya direnenler... günde bir ga-
zete bile okumayanlar... toprağa bağlı öğretmen-
ler vs..." (21 Mayıs 1998 tarıhlı mektubu).
Neticede, AhmetTecer'inçizdiği 'tablo'da, öğ-
retmenin 'sandığı' ile 'o/duğu'arasındaki korkunç
farkı, çarpıcı bir şekilde ortaya dökmemiş mi? Böy-
le bir ortamda, öğretim ve eğitimin 'çivisinin çıkma-
dığı', nasıl iddia edilebilir?
Ortada trilyonlar dönüyor...
Hele bir de, bu 'tablo'ya, şu hiç de iç açıcı ol-
mayan haberlerin aydınlığında bakılırsa...
"...toplam öğretmen sayısı 500 binin üzerin-
de, öğrenci sayısı 360 bin olan dersaneierin; bu
yılki ciroları, 20 trilyon 100 milyar olarak hesap-
lanmıştır..."
"...(ayrıca) yasalarla yasaklanmış olmasına
rağmen, en az 100 bin öğrencinin, 'özel' ders
aldığı tahmin ediliyor, ders başına, en az iki mil-
yon liradan alsalar, 24 trilyon eder; 24 trilyon-
luk özel ders sektörü vergisiz, denetimsiz ola-
rak çalışmalarını sürdürüyor..."
"...iki üç öğretmenin bir araya gelerek, tuttu-
ğu bürolarda da, kaçak bir eğitim faaliyeti sür-
dürülmektedir: ders başına, saat ücreti, ortala-
ma 1 milyon lira olarak düşünülse: -tahmin edi-
len öğrenci sayısı 20.000 olduğuna göre-, 200
saat ders alsalar, bu kaçak bürolann cirosu, 4
trilyon lirayı bulmaktadır..." (Hürriyet, 17 Haziran
1998)
Ne demiştik? Öğrenci, 'müşteri', okul, 'şirket'
değil mi? Haksız mıyız?
http:// www. prizma.net. tr/ A İLHAN
http://www.eda.tr/-bilgiyay/yazar/ailhan.htlm