Katalog

TEMMUZ 1998 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA KULTUR 15 aruk Aksoy, Claude Lelouch'un 'Cine-Theatre' projesini Türkiye'de gerçekleştirecek 5>ahne içinde beyazperdeRAALİÇAYtŞOĞLl Jırsahne.bırsinemaperde»! ve televızyonekranı Bırbırınera- olarak tanımlanan uç sanat da- /nı mekânı pay lasıyor Bırfilm .unun kı onun devamı sahnede ja bır nyatro oyuiunun de\ amı anda 'Cine-Theatre' adlı pro- myonetmenlığın FarukAksoj ıımcılıöınılFPustlenıyor Ha- Bilginer \e buy ukolasıIıkla De- t Akbağın roİ alacağı bu pro- le dunv a sınemaMnın bırçok un- ısmı aynı sahnevı paylaşacak leğm Haluk Bılgıner Sharon neıle yemek vıvecek. DonJu- ıle konuşacak ya da 'Baba' tıl- legınp Marlon Brando'dan derv dınleyebılecek Ekım avında \alanna başlanaıak olan pro- ın aralık ayındaızievıcılerlebu- mast planlanıvor flk kez Fran- la gerçekîeştınlen bu proje Tur- e'de de a\ nı adla sahnelenecek "aruk Aksoy ıle Cıne-Theatre rıne konuştuk 'Cine-Theatre' ile neyi arnaçlt- sunuz? ARUK AKSOV-Smemamn. tı- ronun ve teleuzyonun anlatım naklan aşağı vukan aynı altya- a sahıp ama kullanım tarzı tark- iunlann hepsi bırbınnı yok et- varsayılan şeyler Bunun doğ- olmadığı tanhsel sureç ıçınde ıva çıkıyor Uç meseleyı bırbı- e dost hale getıreceğız bu pro- le Kımsekımsemnrakıbıdeğıl bırı bızım anlatmak ısiedığı- ' hıkâyenın anlatım aracı Tı- ro çok kısır bır alan Çunku ıncuyu alıp başka bır yere taşı- nazsınız Sınema bovle degıl cak smemada da bırşey ı bır kez yapabılıyorsunuz Ondan sonra tu- ketıcıyle baş başa kalıyorsunuz Bovlece her ıkısının avantajlanni bıraraya getınyoruz ve seyırcıve bu- gune kadarhıç karşılaşmadığı. hıç seyretmedığı son derece hoş. çok merak uyandıracak bır "urun' su- nuyoruz - Bo>le birproje kimin fîkriv di? Claude Lelouch Turkı\ede 'Apres Tout- Herşevden Sonra' fı I- mının çekımlennı vapnrken bovle bırprojeden sozetmış projey ı pro- duktorolarak destekleveceğını soy - lemıştı Çok enteresan bulmuştum fıkn Sonra Fransd dd ov unun pro- nasılvazjldı? Fatih Altınöz \azdı senarvoyu 'Şaşkın karavoiu Balinalan" adlı. ınsanm 8 evresını anlatan 4-5 say- faiık bırmetnı vardı Kadınveer- keklenn doğumdan ıtıbaren geçır- dığı sekız teınel evre anlatılıyor- du Bu memı gehştırdık 130 say- talık senaryo halıne geldı Seve- cen bıreleştın uslubuv la butun top- lumsal kurumlarla dalgamızı geçı- \oruz Herkeskendısındenbırşey- ler bulacak sahnede - Peki va anlatım teknigL.. Karşmızda canlı bır «ıdarn var Tekst çerçevesınde sızınle ıstedığı 'inema, tıyatro ve televızyonun anlatım olanaklanyla. Haluk Bılgıner \e buyük bır olasılıkla Demet Akbağ . bırçok ünlü ısımle aynı sahneyı paylaşacaklar 'Cine-Theatre'da. mıyenııı ızledım Çok yaratıcıydı anlatım teknığı olarak Buradasi- nema fılmını, vonetmenın istedığı gıbı çekmesinı kisitlayan teknık zorunluluklarvar Ama varatıcılık sinırsız - Proje munculuk açısından ne gibi zorluklan beraberinde getin- >or? Inanılmazbır ovunculuk getın- yor Projenın oyunculanyla ko- nuşurken bunun bıroy uncunun olu- muolduğunusoyluyorum Ondan otesı vok çunku Hemtıyatroovun- culuğunu becereceksin hem de sı- nema Ikisi arasındakı geçışlerde ınanılmaz bır ıç rılme sahıp ola- caksın Sanıyelık bır hatayı aftet- meyecek bır proje bu - 'Cine-Theatre'nin senanosu gıbı ıletışım kurabılıyor Çokuçuk kaçık şey ler vapabıleceğız. ıstedı- ğımızkadaruçabıleceğrz Hafıza- nızı >a da ımgelemınızı ekonomık şey ler dışında sınırlamak zorunda değılsınız Anlatamayacağımızhıç bırşev >ok - Fransa'dakj ornekten farklı şe>- leroiacakmı? Bıldığım kadanv la dunyanın baş- ka bır vennde projenın bıromeğı vok Mes>eleye Fransızlannaklına gelmevecek bı<,ımde bakmaya baş- ladık Onlar o>unu tek kışı o>na- dı bunun avantajları var elbette Bızbunuıkıkısjveçıkardık Bırka- dın bır erkek ovnayacak Bu ıkı ov uncunun aynı performansa ıhtı- vacıvar OyuncUbavısıarttıkçansk de o oranda artıvor - Peki siz nasıl anlatacaksını/ fıi- kâvevi? - Bızım anlatacagımız hıkave- nın sınema >a da tıvatro ov unu se- nar>osugıbıbutunluğuvar Budo- ğal olarak vaptığımız şevı Fran- sa'dakınden daha zor hale getınvoı - Fransa'da uvgulanan tekniği \akala>abtlecf0nızJdu^ınu\orıuu- sunu/.' Fılmı çekerken aynı goruntu vo- netmenıv le P.VV. Clenn ıle çalısa- cagız Dolav ısı> la teknığınıız a_v nı olacak Butun lukduvgusunuoluş- tunnak ı<,ın ozel bır ı^ık kullana- cağız Tıvatrodakı gerçeklık duv- gusunu obur tarata dj tdsivacagız kı ızlevıcıhıçbırsıçraınaduvgusu- na kapılmadan anlatmak ıstedığım şeyeıknaolsun Budusuncelenmı- zı başka bırgorııntu yonetmenıne aktarabılırdıkancak bunudahaon- ce çekmıs bınnın daha ıvı olacagı- nı duşunduk - Bııtçe açısından havli zoria>ıcı olan bu projev i kimdestekle>ecek? Bu varatıcılığı çok ılgınç bulan bır sponsor vasıtasıyla halledıvoruz fınanssorunumuzu Şımdılıkisim açıklamak ıstemı>orlar Projenın altıda beşı onlar tarafından karşı- lanacak UFP olarak altıda bırınıde bız karşılayacağız Sonuç olarak 400 bm dolarlık bırprojeden soz edı- yoruz 400 bın dolar ınsana nasıl ge- n donerdıye bakıldıgında ütopık bır ^ey oldugunu da goruyorsunuz - Projemekânprobkmini de be- raberinde getirijor. ^ere^i duşu- nuvorsunuz? Projenm mekânı Andromeda ola- cak Mekândaalternatıf Insanla- nn ış çıkışlannda gelıp ontesınde ıçkılennı ıçıp sonra ovunu sevre- debıleceklen bır mekân olacak 'Bu projede vararıcılık sınırsız.' (Fotoğraf KUBİLAY TUNTUL) YeniRus sanatı Londra'da Külrur Servisi - Rusvanın sıradışı he\ keltıraşı, performans sanatçısı \c moda tasanmcısı \ndre> Bartenev, gelecek hafta Londra'da Roval Festival Hall'de duzenlenecek olan 'The Great Outdoors" adlı etkinliğe renk getirecek. Rus\a'daki politik. sos>al ve kulrurel degişimlerc binejsel olarak tepki »osteren bir sanatçı Bartenev. Sanatçı. etkinlikte de bazılan serginelenecek olan kostiinılerini teneke, o> uncaklar ve elbise askılan gibi giındelik kullanım araçlanndan oluşfuruvor. Sanatçı, performansn la gunumüz Rusvası'nın en dikkatçekici sanatçılanndan biri. Londra'da duzenlenecek olan etkinliğe Rusva'dan 60 sanatçı katilacak. .RTÎST '98'de i yanşma Jrür Servisi - TUYAP Tum Fuarcılık Yapım AŞ ndan duzenlenen ARTİST "98 8. İstanbul Sanat 1, 1-6 Aralık 1998 tanhlen arasında TIA AP Te- 1 istanbul Sergı Saravf nda duzenlenecek ır kapsamında 35 yaşını aşmamış genç sanatçı- şv ık etmek amacıyla 'Ttnı'AP Genç Sanatçüar 1 Yanşmasrmn dorduncusu de gerçekleştırıle- Vdaylann >apıt!annı ve >anşma>a katıldıklan ırı dısında 5 adet farklı yapıtının dıalarını \e>a aflarını 30 Ekım 1998Cumaaksamısaat 17 00 ve TL YAPTepeba^ı İstanbul Sergı Sarav 1 Yonetım u'na makbuzkarşılığı şahsen teslım etmelerı ge- r Turkıye genelınde 35 vaşını aşmamış tum genç ılann tek resım ıle katılabıleceğı vanşmada tu- rıne >apılmış olan resimlenn kısa kenannın 100 1 kuçuk. uzun kenannın ıse 150 cmden buvuk gerekıvor ıet Kamil Goren. AJi Akav. Avdın Cumalı. Do- kso>, Ertau Mestçi. Hasan BcJent Kahraman. İr- »n, Prof Kemal Iskender. MehmetGuJenTİz, >i- rgin ve Yahşi Barazdan oluşan seçıcı kurıılun eceğı tek »anatçıva 500 mılvon TL odul verı- e ARTİST "98 8 istanbul Sanat Fuarfnda bu ıın kendı >apıtlanndan oluşan bır sergı duzen- TUYAP bu yıl plastık sanatlaralanında sanat lenı vetısmesıne destek olmak amacıvla AP Sanat Eleştirmeni Vanşmasrnın da uçun- duzenleyecek 35 yaşın altında, daha once sa- tınsi yazmamış olan kışılerın bır sanatçı veva t urunu (resım. he>kel vb > ıle lîgıîı eieştın >a- katılabıleceğı yanşmaya adayların 5 daktılo 1 geçmeyecek vazılannı. eleştırdıklen yapıtın n"afmı ve eleştırılen sanatçıların bıvosjrafisım 1998 Cuma gunu saat 17 OO'ye kadartt\ AP ırcılık Yapım AŞGazetecıler Mah Sağlam Fı- Mo 19 Esentepe'Jstanbu! adresıne şahsen mak- ılığı teslım etmelerı gerekıvor kadir(,unvaz.Erav Canberk.HaşimNurGu- Ozsezgin \e KıvmetGirav'dan oluşan seçıcı tıelırleyeceğı vapıta 100 mılvon TL odul ve- Vynca yavımlanınaya değergorulen ılk 3 va- Sanatdergısınde>a>ım)anacak Avnntılı bıl- ısteyenler 0212 252 50 70 numaralı telefona ılırler E Maıl pr-press (a tuyap com tr Alan Parker, Ingiltere'dekurulacakFilm Konseyi 'nin en güçlü başkan adayı 6 Çagumzııı saııatı sinemadır' KiilnJrServisi - "Geçen gü'n Cov ent Garden'agidip,* orada nelerolup bıt- tığıne baka\ ım' dedim.Gerçekten has- ta gibi hişsettim kendimi. \e hemen Llusal Film Tivarronıu/'a (Narionaf Film Theatre) dondum" dıven unlu vonetmen Alan Parker. avnı zaman- dada IngılızFıIm Enstıtusu'nun(Bn- tish Film Instıtute-BFI) başkanı "Bt- rakın operase»erler Ghndebourne'a gitsinler. Zaten çoğu. sos»al nedenler- den dolaj1operava gidhorlar. \etü Co- ventGarden devasa bırsınema komp- leksinedonuştunüebilir. Halkınasılis- tediği bu. tüm parav 1 azınlık sanatla- nna >atırmak değil." Parker ın tum amacı herkesı sıne- madanyanaçev ırmek Bunun ıçın tum dığer sanatları elının tersıvlebırvana ıtmeye hazır "Ben de guzel sanatlar- la ilgilenivorum" dıvor \e eklıvor "Ama şunuda belirtnielKinı ki.pivan- go gelirlerinin guzel vanatian finarıse etmekte.vıeterliolacağına inanıjonım." Bır de madahonıın dığer >uzu var tabıı Kultur Bakanı Chris Smith. BFI > 1 gormezden gel ıvor \ e sıı gun- lerde altenıatıf bır Film Konseyı kur- ma çalışmalannı surduruvor Soz ko- nusu konsevın. hukumete bağlı olarak smemava hızmet veren tum kurumla- rı (BFI Bntısh Screen, Brıtısh Film Commıssıon ve Sanat Konseyi nın fılm pıyangolanv la ılgılı departmanı) bırçatı altında topiaması tasarlamvor Parker ıse konu uzenne goruşlennı "Zaten Sanat Konseyi >aptiğımız film- lerden hıçbirzaman memnun kalma- dı" sozlerıv le dıle getırıvor "Film va- pılnıazsa.sinemava a> nlan parav1 ken- di istı-dikleri alaıida kullanabilecekJe- ri çok açık" dıven Parker sınemava. Rarker'ın tüm amacı, herkesi sinemadan yana çevirmek. Yeni Cov ent Garden'ın da devasa sınema kompleksine dönüşmesinı öneriyor. Sinemanın ötekı sanatlar ıçın de lokomotıfgörevi üstlendiğini düşünüyor. )960"larda başlamıştı O zamandan bu yana da Ingılız sı- nemasının ) ukselışte olduğuna ınanı- >or "Sozunu ettiğim bu rönesans ilk olarakteleviz>onlabaşladrdı>or Pjr- ker "İnsanlar 4. kanalı va da BBC filmJerimsevnoriar. Ancaksinemahâ- II televizyon taranndan finan«eedilip televizyonun konrrolu aJtında kalırsa. siz de televizvon fılnıi vapmaktan ote- ve gidemez ve kuçuk bir endustri ola- rak kalırsınız." BFI başkanı olarak Parker. İngılız MnemaMnın alnıası gereken von konu- sunda onerı getırme yetkısıne sdhıp ve "Asla Holhwo«d"la rekabete gir- memeliviz. Onemli olan bir Tıtanıc vapmak değil. Ingılız Hasta gibi on film vapmak" dıvor Parker, BFI ve Film konseyi nın dun}anm 'Godzilla'lanna karşı alter- ndtıt valışmdlaryapmalan gerektığr- ııe ınanıvor Parker"a gore Ingılız sı- nemasının en buvuk eksiğı senarvo yazarlığı "Edebi bir ulus olmamıza karşın senano konusunda bır kıtlık vaşrtoruz. Amerika'vla aramı/daki fark bu,onlarizleviciiçinfilmvapı>or- lar." Parker yınesenaryosunukendısının vazdığı son filmı 'Angeia's Ashes'ın çe- kımlerıneevlula.Miıdabaşlı\or Fılm- de başrollerı Emil> VVatson \e Robert Carhie pavlaşıyorlar Parker \ e vardım- cısı john\\oodward, BFrmnbırımaı ve organızasjon sorunu vaşadığı ko- nusunda hemfikırler Yapılacak değı- şıklıkierarasinda bundan boyle BFI'nın finansorluk rolunun son bulması da ver alıvor BFI'nın fınarne edeceğı son film, John Maybun'nın Francis Ba- con la ılgılı çalışnıası Parker çağımızın en onemli sana- tının sınema olduğuna manıyor "Si- nema. diğer sanatlar ıçin de bir loko- motifgörevi ustlenhor.CNağanüstü bir enerjh esahip.2010yılında dahada çok insanın film izlemek için buv uk sine- ma komplekslerine gideceğine emi- nim." Gecevansı Ekspresi. Nfississippi \a- nnor. Commitmente, Evitagıbı fılm- lenn vonermenı Parker. sıvah ceketı ve kravatıylacıddı bır başkan gorunumu çızmeve çalışıvor Smıthın kuruluş çalışmalannı surdurduğu Film Konse- vı ıçın en guçlu başkan adayı şımdı- lık Parker Sinemanın ıçınden gelen bı- rı olarak Ingılız fılmlermın karşılaş- tığı tum engellere ve dağıtım sorunla- rına tanıdık "İngiliz filmlerinin >uz- de 50'si İngjttere'degosterilmivor. çun- kü büvuk sinema salonlannın hepsi AıiK'rikan vapımiannın kontroiü aftın- da Mıke Leıgh'in Sırlar \e \alanlar filminı sadece Pans"terum İngiltere'de oMuğundandahaçokınsan izlemişn'r." BFI nın halk ıçınde de tazlaca se- vılıponaylanmadığınınherkestarkın- da "Nejirjivapıyorolduğuniuzvene- yi daha hi vapmamız gerektiği konu- su uzerindedurmalnız'* dıyor Parker "İşin uzmanlan. verdiğimiz hizmet- ten memıın. Biz, John Ford'un filmle- ri konusunda uzman olmavan, ancak şu an uretilenden daha ilginç bir şey- lerbekleven halk kirleleriiçinçalışma- Inız." ODAK NOKTASI AHMET CEMAL Çankaya... Bugunku yazımın bır ozellığı var Ben, bu haftakı yazımı, yalnızca Cumhurıyet ga- zetesının bır koşe yazarı olarak kaleme almıyorum Oğretım gorevlısı, yazar, çevırmen gıbı sıfatlar- la da yazmıyorum Ben bugunku yazımı yalnızca ve yalnızca, Mus- tafa Kemal Atatürk'un kurduğu Turkıye Cumhu- rıyetı'nın bır vatandaşı sıfatıyla, yanı taşımakla en çok ovunduğum kımlıkle ve bır tur okur mekiubu olarak yazıyorum Ama yazımın konusu, yıne de kulturle doğrudan bağlantılı Çunku bır ulusun ulusal sımgelerı, o ulusun kulturunu ayakta tutan temel taşları arasın- dadır Dunyadakı butun cumhunyetlenn cumhurbaş- kanlarının resmı konutlan arasında, Çankaya'nm çok ozel dahası ancak "bıncık" sıfatıyla tanımla- nabılecek bır yen vardır Beyaz Saray, herhangı bır Amerıkan başkanının kımlığı ıle ozdeşleşmemıştır Orası yalnızca Ame- nka Bırleşık Devletlen'nın başkanlarının resmı ko- nutudur ve oyle anılır Fransa Cumhurbaşkanı'nın resmı konutu olan Elys e Sarayı da kralıyet donemınden kalma sa- raylardan bırıdır Italya Cumhurbaşkanı'nın resmı konutu olan Qu- ırınale Sarayı'nın da başkaca bır nıtelığı yoktur Çankaya'ya gelınce, orası da bugun Turkıye cumhurbaşkanlannın resmı konutudur Ama Çankaya nın bunu golgede bırakan, hep de bırakacak olan bır ozellığı daha vardır Bugun yabancı kaynaklarda Çankaya'nm adı hâlâ Atatürk'un fw'dır' Ulkemızde de, Çankaya dendığınde kafasında Atatürk'un yuzu belırmeyen hemen hıç kımse yok- tur Tıpkı Anıtkabır gıbı Çankaya ve Anıtkabır, Turkıye Cumhurryetı'nın ıkı ulusal sımgesıdır "Ulusal" dıye nıtelendırılen sımgeler, ulusların tanhlenyle ve o tarıhlenn yaratıcılarıyla yukludur Bır ulus, ulusal sımgelermde geçmışınden ve o geç- mışı bıçımlemış olanlardan kaynaklanma bır gu- cun bırleştıncılığını bulur Bu, kesınlıkle bır tur ta- bulaştırma demek değıldır Çunku bır kışıyı ya da bır mekânı tabu kılmak, bır tur kor ınanç urunu bır tutumdur Oysa ulusal sımgeler gerçekten yaşanmış olan- ların bır tur ozetı nıtelığını taşır Çankaya, Samsun'da başlayıp Ankara'da nok- ta'snan ve yırmtncı yuzyılda, çok gerçekçı bır tu- tumla yazılmış bır kurtuluş destanınm sımgesıdır Onun ardından da yıne aynı Çankaya, bu kez bır ımparatorluğun yıkıntılarından kurtarılmış bır hal- kı çağdaş bır topluma donuşturen devrımlerın sım- gesıdır Ve Çankaya butun bunları 57 yıllık bır yaşama sığdırabılmış bır dâhının evıdır' Yanı butun dunyadakı ulusal sımgelenn doku- nulmazlığını taşıyan Çankaya, bahçesı ulkeye ge- lecek dolartar karşılığında yerlı ve yabancı ortak- lıklara "tahsıs" edılebılecek bır arazı değıldır 1 Dunyadakı butun ulusal sımgeterıçın olduğu gı- bı, Çankaya ıçın de boyle bır şeyın espnsı bıle ra- hatsız edıcıdır 1 Bır Turkıye Cumhunyetı vatandaşı olarak, Ata- turk'un Evı'nekonuk olanlardan tek dıleğım, anıt- mezarların bıle çoktandır ayağa duşurulduğu ul- kemızde hıç olmazsa gerçek ulusal sımgelere say- gı gosterılmesı konusunda herkesten daha duyar- lı davranmalarıdır' Rolling Stones'un ilk yılları kitap oldu • Kultur Servisi-James Phelge. Rolling Stones un ılk yıllarını belgeleyen bır kıtap yazdı Rolling Stones/un unlendığı sıralarda Mıck Jagger. Keıth Rıchard ve Bnan Jones'la bırlıkte Londra'da utak bırdaırede yaşayan Phelge ın "Phelge s Stones" adlı kıtabı Internet aracılığıyla ısmarlanabılıyor Phelge, Mıck Jagger \e Keıth Rıchard'la bırlıkte 'Play \\ıth Fıre' \e "Emptv Heart" gıbı bazı parçalann bestelennın vapımına da katılmiştı Jim Morrison'un Paris'teki mezarı yok edilîyor • Kultur Servisi - The Door-. grubunun solıstı Jım Mornson un Pans'tekı Pere Lachaıse Mezarlığı'ndakı mezarı yok edılecek Mezarlık ıdaresı mezar ıçın yapılmış 30 yıllık sozleşmenın 6 Temmuz 2001 yılında bıteceğını ve sozleşmenın uzatılmasının soz konusu olamayacağını belırttı 197 I yılında 27 yaşında olen şarkıcının mezarını zıyaret eden çok sayıdakı zıyaretçının dığer mezarlara zarar verdıklen ıçın mezar sahıplerınce şıkâyet edıldığı de bıldınldı Opera sanatçısı Hermann Prey öldü • Kultur Servisi - Lnlu Alman opera sanatçısı Hermann Prey geçırdığı kalp knzı sonucu yaşama vedaertı I929yılında Berlın'de doğan sanatçı, Harry Gottschalk ve Jaro Prohasha'dan dersler aldı 1955 yılında Vıyanada sahnelenen Fıgaro'nun Duğıınu'nde Fıgaro'yu canlandıran sanatçı, dıkkatlerı uzenne çektı Bu rolle uluslararası alanda un kazanan Hermann Prey \ew \ork. Londra, Beyrut. VMano gıbı bırçok şehırde sahne aldı Spielberg'in röportajları... • KülturSenisi-Steven Spıelberg'ın "Schındler 111 Lıstesı fılmınden sonra kurduğu 'Shoah \'ısual Hıstory Foundatıon vakfının Yahudı soykırımından kurtulanlarla yaptığı roportajlann sayısı 46 bıne ulaştı 50 bın roportaj yapmayı amaçlayan vakıf, 2 Dunya Savaşı sırasındakı Yahudı soykınmıyla ılgılı ılkelden eldeedılen bılgıîen saptayıp ılgılı kuruın ve kuruluşlara ulaştırmayı hedefiıyor V'akfın dokumasyon çalışmalannın 2010 yılında bıteceğı duşunuluyor Vakıt. aynca son durumla ılgılı bılgılerı Internet aracılığıyla yayımlıyor (htrp vvvvvv vh org Contnbutors html) BUGUN • İFSAK ta saat 19 30'da Taner \ ıldırıın'ın 'Altın Toprakiar l'lkesi Burma' başiıklı saydam gosterisı ızlenebılır • AKSANAT'ta 12 30 ve 19 00 saatlennde laser- dısc'ten FrankSinatra'yı Anma Etkinlikkrj-I\ ızlenebılır • RL MELİHİSARI nda saat 21 00 de Kayahaıı ın konserı ızlenebılır