Katalog

SAYFA CUMHURİYET 5 MAYIS 1998 SALI OLAYLAR VE GORUŞLER Mezuniyet Sonrası Eğitimimiz Prof. Dr. GÜRHAN ÇAĞLAYAN Hacettepe Vm • • niversıte ve yukseko- tır Turkıye'dekıtıbbıtesıslennye- U kullardan mezun olan bıreylen mesleklen- nın çeşıth dallannda uzmanlaştırmayı (ıh- tısaslaştırmayı) hedef alaneğıtıme 'mezuniyetsonrası eğı- timi' adı venlmektedır Bu eğıtım sa- yesınde kışının bılgısı, deneyımı, mesleğıne olan bağlılığı ve etkınh- ğı artmakta daha venmlı bır ınsan olarak kışının hayata ve ıçındekı topluma katkısı çoğalmaktadır Mezuniyet sonrası eğıtımın en onemlı ozellığı uzmanlaştırdığı kı- şıye (uzmana) araştırma yeteneğı kazandırmasıdır Araştırma, bılgı- lenn doğruluğunu gelıştırmeyı ve so- nuçta keşıf ve ıcatlann ortaya çık- masını sağlar Unıversıte mezunlan ıle ışler yu- rutulebıhr ancakmüesseseiennge- lışımı. mezunn et sonrası eğıtımden geçmış uzmanlaria sağjanabflır. Ulus- lar da gehşen kurumlarla gelışır Ulkemızde mezuruyet sonrası eğı- tımın en yaygın ve gelenekleşmış uy- gulaması, tıp alanında gorulmekte- dır 1979 yılında yurdumuzda bu- lunan 23 000 hekımden 20 OOO'ı tıbbın çeşıth dalannda uzmanlaş- mıştır Bu Turkıye"yı çağdaş tıp tek- nolojısını çok yakından ızleyen bır ulke halme getırmıştır Modern te- davı yontemlen kısa bır sure ıçın- de uygulanmaya başlanmış, ortala- ma ınsan omru uzamış çocukolum oranlan banz bır şekılde azalmış- tersızlığı yataklı tedavı kurumlan ıle dıspanser statusunun bırbırıne kanştınlması ulkemızhastanecıh- ğını çıkmaza sokmuş olmasma kar şm bu altyapı eksıkhğı hekımlen- mızın kazandığı mezuniyet sonra- sı eğıtım ve bılgısı sayesınde kapa- tılmışıtr Son 70 yıl ıçmde Turkıye'nın or- taya koyduğu uluslararası en buyuk mucıze verem ve sıtma savaşıdır 1970 yıllannda 20 000 cıvannda olan cuzzamlı sayısı bugun 5 000 e ındınlmıştır Bu alanda Turk doktorlannın gosterdığı tıp teknolojısı mucızesı- nı hıçbır super guç gosterememış- tır Bu başannın ana nedenı, tıp ala- nında çok sayıda mezuniyet sonra- sı eğıtımden geçmış uzman hekıme sahıp olmamızdır Endustn alanında ıse muhendıs- lenmızın ancak yuzde 2'sı mezuni- yet sonrası eğıtımden geçmış bulun- maktadır Mezuniyet sonrası eğıtı- mın yetennce Turk teknolojısıne gırememış olması uretımde nıte- lıksızhk, pahalıhk, zarar ve lüzum- suz ınsan gucu kullanımına yol aç- mıştır Ulkemız, hızlı sanayıleşme alanına gırdığı 1950'lıyıllardanıtı- baren makme parklanna çok buyük paralar harcarken, mezuniyet son- rası eğıtımı ve araştırmayı unıver- sıtelere donuk bır gereksınım ola- rak gormuş 1968-1980 olaylanyal- mz unıversıtelenmıze ve ekonomı- mıze buyuk darbeler vurmakla kal- mamış aynı zamanda buyuk bır be- yın goçune araştırma ve gehştırme projelennın durmasına, sanayı ku- rumlan ıle unıversıtelenn ışbırlığı- nın 21 yüzyıla kaymasma onemlı bır etken olmuştur 1991 seçımlennden sonra ışbaşı- na gelen Demirel hükumetı, 1933 Unıversıte tnkılabı'ndan bu vana en buyuk reformu yapmış, Kredı \e Yurtlar Kurumu nun mezuniyet sonrası eğıtım ıle ılgılı olarak burs vermesını •gerçekleştırmışur Kredı ve Yurtlar Kurumu, 1 Ocak 1993 tanhınden ıtıbaren unıversıte- lenmızde master programı öğren- cılenne, lısans oğrencısının 2 katı, doktora programı oğrencılenne ıse lısans öğrencısı bursunun 3 katı ka- dar aylık odemeye başlamıştır Bu kusursuz yonetmelık sayesınde ön- lısans, lısans, yuksek lısans-master ve doktora oğrencılennın sayısı yıl- dan yıla artmıştır Bu artışlara unjversıtelerde ıhtı- sas yapan 4664 \e Sağhk Bakanlı- ğı, SSK ve benzen kuruluşlarda ıh- tısas vapan 4167 olmak uzere 8831 hekımımızdahıldeğıldır Bılındığı gıbı tıp alanında 6 yıllık zor bır eğı- tımden sonra 3-4 yıllık bır ıhtısas- laşma ıçın hekımlenmız olüm ka- lımmucadelesıvermektedır Başka bır deyışle tıp fakultelennde okuyan her4 oğrencıye karşılık 1 mezun şu anda ıhtısas yapmaktadır Dunya ozellıkle mühendıslık ala- nında mezuniyet sonrası eğıtıme buyuk onem vermektedır Avrupa ulkelennde bu gelenek- leşmış olarak devamederken Japon- ya'da her vıl buyuk teknolojık ge- lışmelerolmakta unıversıte eğıtım programları teknolojık gelışımler goz onunde bulundurularak her yıl yenılenmekte \ e bugunku Japonya mucızesı ortaya çıkmaktadır Bu konuda oldukça sağlıklı ıstatıstık- lere sahıp olan ABD kaynaklanna goz gezdınlmesı yennde olabılır Anlaşıldığma gore her geçen yıl master ve Ph d yapanlann, yanı çe- şıth duzeylerde mezuniyet sonrası eğıtımden geçenlenn sayısı artmak- tadır Mezuniyet sonrası eğıtımı yurt savunmasında da onem kazanmak- tadır ABD lsraıl ve pek çok ulke zaferlennı mezuniyet sonrası eğıtım- den geçmış teknık personele borç- ludur Bu konuda ABD'de 400 ka- dar unıversıte, yuksekokul ve araş- tırma enstıtusu, bır beyın deposu olarak savunma sıstemlenne yar- dım etmektedırler Açıkça gorulu- yor kı mezunıvet sonrası eğıtımı, gelışmış ve gelışmekte olan ulkele- nn savunmasından eğıtım ve ure- tıme kadar her konuda candaman- nı teşkıl etmektedır Dunyadakı bu bılımsel atılım goz onune almdığında Turkıye'nın me- zuniyet sonrası eğıtıme, uzmanlaş- ma ve araştırma faalıyetlenne hız vermesı, bu faalıyetlen devlet po- lıtıkası halıne getırmesı gerekmek- tedir Böyle bır polıtıkanın Turkı- ye'ye neler getırebıleceğı gelecek ya- zımızın konusu olacaktır PENCERE Otuz Yıl Sonra 68'liler...Turkofog Françoıs Georgeon'a gore 'nesıl' sozcuğunun 'kuşak' an- lamında kullanılması yenıdır Eskıden 'nesıl' deyınce 'soy, sop' anlaşılırdı Padışah Dördun- cu Murat ya da Avct Sultan Meh- met donemlennde gelıp gıden ku- şaklar bırbınnın kopyası gıbıydıler; doğup olen nesıller hıçbır ozellık gostermeden bu dunyadan gelıp geçerierdı Jon Turkler'de ış değıştı Babalanna, dedelenne pek ben- zemeyen Jon Turkler boy goste- nnce, zaman ıçınde 'dıkey' bır an- lam taşıyan 'nesjl'e 'yatey' tnr kav- ramı vurgulayan 'kuşak' eklendı '68 'lıler' dedığımız zaman, ken- dınden oncekılerden farklı bır ku- şağı anımsıyoruz • Pekt 68'lıler durup dururiarken mı çıktılar'? Hıç kuşkusuz hayıri Bır kez "Ataturk'un Gençlığe Hıtabesı" var "Kuvayı Mıllıye" orneğı var Sonra ıç koşullarla dış dunyada- kı gelışmelenn yarattığı etkıler var 196O'lı yıllar, yeryuzunde zıncır- leme devnmlenn yaşandığı do- nemdır Adaletsızdunyadasomu- aıye karşı başkaldın bayrağı yal- nızTurkıye'de mı yuksettılıyordu'? Avrupa'da ve Amenka'da unıver- sıte ışgallen, toplumlan dennden sarsıyor ve duşunduruyordu öz- gur, eşıtlıkçı, somurusuz bır top- lumsa! duzen ozlemı, ınsantığı boy- dan boya sarmıştı Turkıye'de 27 Mayıs'ın yarattığı kultur devnmı genç kuşaklarda çıçekler gıbı açı- lıyordu Unıversıte oğrencılen "reform" dıye ortaya atıldıklarında haksız mıydılar^ • Sonra ne oldu? 68'lıler belki de açtıklan "Unıver- sıtede Reform" bayrağının karşı- devnmcı cepheyı nasıl urkutece- ğını hesap edemıyoriardı Çunku Turkıye'de çok partılı rejım de- mokrası lafının ardında 1923 Dev- nmı'ne karşıt olanlann aracına do- nuşmuştu 68'lı gençler bu çatış- manın tam ortasına duştuklennı bılıyorlar mıydı9 Başlangıçta ol- masa da kısa surede "Unıversıte Refonvu"kapsarr\\nı aşan btr bay- rağı yukselttıklennın ayırdına var- dılar bılıncıne ulaştılar O bayrağı sonuna dek elınden bırakmayanlar, canlannı bu uğur- da verdıler Onları duşundukçe, bugun bıle ınsanın ıçı tıtrer 68'hler'ın bayrağı toplumdan esen ruzgârla dalgalanmaya baş- layınca, sıyasal ıktıdara çoreklen- mış yaşlı adamlar bır çare duşun- duler - "Itr dedıler "kurda hrdıralım " Buyuk bır karardı bu, atılan kan- lı tohumlarla tum ulke altust ola- cak, 68' lı oğrencı lıderlennı bırbı- n ardınaoldurmeye başlayan gız- lı orgut, yıllar geçtıkçe devletın ıçınde çeteleşıp bağımsızlaşacak, Susurluk kazasıyia şebekenın ba- ğırsaklan ortaya dokulecektı • Insan, omru boyuncane20ya- şında kalabılır ne de unıversıtede okuyabılır 68'lıler de buyuduler Hayata atıldılar Kımı hep 68'lı kaldı bayrağı elın- den btrakmadı, yureğınde dalga- landırdı bılıncınde gondere çek- tı, aklında fıknnde yukselttı Kımı donekleştı Kırlendı ' Alçaldı Kımının alçalması bıreyseldır, "687; olmak" ıse tanhe yazılan bır olgudur • Insanlık tarıhınde her haklı sa- vaşım yengıye ulaşsaydı, ınsanlık tarıhı olmazdı Yengıyle yenılgmın donencesın- de yaşayıp gelışıyor ınsanlık, so- muruye karşı başkaldıranlann ta- nhıdır bıze yol gosteren 68 lıler bu tanhe yazıldılar Geleceğı tohumlayarak ıcak ,,-t Akbank şubeleri hızla yenileniyor. Sıcacık hizmet yepyeni şubelerde! Yenılenen Akbank şubelennden ıçerı gırdığınızde, sızi "Müşterl Yardımcısı" karşılar Geçın karşısına oturun Muşten Yardımcısı, sızı dıledığınız konuda aydınlatsın, yol gostersın Sadece danışmanhğınızı değıl sız çayınızı yudumlarken ışlemınızı hemen yapsın Gışede ıse, hangı gışe gorevhsıne yaklaşırsanız yaklaşın, hepsi "tam yetkili gişe görevlisi"dır Siz de gelin bir Akbank şubesine, hem 50 yıllık Akbank'ın yeni yüzünü görün, hem de "0 kilometre" blr şubede hizmet almanm keyfini çıkarın. \ AKBANK G ü v e n i n i z i n E s e r i