Katalog

SAYFA CUMHURİYET 30 MAYIS 1996 CUMARTESİ 8 DIŞ HABERLER Nükleer savaş korkutuyor Dtş Haberter Servisi H i n distan ve Pakıstan'm art arda gerçekleştirdikleri nükleer denemelerin Asya için son derece tehlikeli ve karmaşık bir durum yaratacağı belirtiliyor. Hindistan'ın bundan iki hafta önce gerçekleştirdiği 5 nükleer denemeyePakistan'ın önceki gün aynı şekilde 5 denemeyle karşılık vermesi 1947'den bu yana üç savaş yaşamış iki ülke arasında bir nükleer silah yanşının başlangıcına işaret ediyor. Pakistan'ın nükleer denemelerinin ardından kaygıyla iki ülkenin bir sonraki adımını bekleyen dünya liderleri ve siyasi gözlemciler "Güney Asya'da bir nükleer silah yanşı yaşanacak mı?" "Çin'in nükleer silahlannın hedefi bundan böyle Hindistan mı olacak?". "Diğer İslam ülkeleri de nükleer güç sahibi olmaya çalışacaklar mı?" "Nükleer diplomasi Güneydoğu Asya güvenligine zarar verecek mi?"~İsrail nükleer gücünü ortaya pkartacak mı* gibi sorular soruyoriar. ABD yetkilüeri 5 nükleer denemenin ardından "'ürkütücü bir simetriye" ulaşan Hindistan ve Pakistan' ın uçurumun eşiğinden geri adım atacağını ve nükleer silahları konuşlandırmayacağını umuyorlar. Gözlemciler, başta fCeşmir sorunu olmak üzere iki ülke arasındaki gerginligin oldukça yüksek oldugunu belirtirken ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Strobe Talbott "tki ülke arasındaki siyasi atmosfer her an partamaya hazır. fşte özeilikle de bu nedenle nükleer silahlann olaya kanşmasuıı istemryonız" dedi. Uluslararası banş uzmanlan, her iki ülkenin nükleer savaş başlıklannı ve bombalannı füzelere ve savaş uçaklanna konuşlandırmaya başlamalan halinde bölgede "geridöndürülemez bir tunıaıuş" yaşanacağından emın gözüküyorlar. Pakistan da Hindistan da nükleer savaş başhğı takılabilecek kapasıtede olduklan tahmin edilen kısa ve orta menzilli füzelere sahip. ABD, her iki ülkenin de çok kısa bir süre içinde nükleer silah yapabilecegine inanıyor. ABD'nin Califomia eyaletmdeki Uluslararası Araştırmalar Enstitüsü'nden Bates Gill "Birkaç ay içinde Güney .Asya yanmadasuıda birbirini hedef almış nükleer başlıklı füzeier görmemiz işten bik değiT dıyor. Gözlemciler, Asya güvenliğinin merkezini Çın'in tepkisinin oluşturdugunu kaydediyorlar. Son yıllarda iki ülke arasında yaşanan yakınlaşmaya karşın Çin'in kolayhkla silahlannı Hindistan'a yöneltebileceğini belirtiyorlar. Uzmanlar, Pakistan'ın önceki gün gerçekleştirdiği patlamalann amacının Çin'in 80"lerde kendilerine tasanmını verdiği bir savaş başlığmı denemek olduğunu kaydediyorlar. Yeıri denemeler yolda Dış Haberier Servisi Hindistan'ın 2 hafta önce gerçekleştirdiği nükleer denemelere misilleme olarak önceki gün 5 deneme gerçekleştiren ve tüm dünyanm tepkisiyle karşı karşıya kalan Pakistan. yeni patlamalann de yolda olabileceğini ima eden bir açıklama yaptı. Denemelerin arkasının gelebileceği ABD tarafından da doğrulanırken Çin BM Güvenlik Konseyi"nin kınama karannı engelledi. Önceki gün gerçekleştirdikieri nükleer denemeleri ülkenin güvenlıginikonımakaçısından "gerekli'" olarak nitelendiren Pakistan Enformasyon Bakanı Muşahid Hüseyin ülkesinin denemelere devam edip etmeyecegi yonündekı bir so Pakistan önceki gün gerçekleştirdiği beş nükleer deneme ile yetinmeyeceğini ima etti • Enformasyon Bakanı Hüseyin, ülke savunması için ne gerekiyorsa onu yapacaklannı söyledi. Çin, BM Güvenlik Konseyi'nin Pakistan'ı kınamasını engelledi. ruyu Kendi savunmamız, kendi güvenBğimiz ve kendi egemenliğimiz için ne gerekiyorsa onu yapacağH" diye yanıtladı. Washington'daki ABD'li yetkililer de casus uydulardan aldıklan bılgiler doğrultusunda Pakistan'ın yeni denemelere hazırlandığmı tahmin ettiklerini bildirdiler. Admın açıklanmasını istemeyen bir yetki I i AFP "ye verdiği demeçte "Önümüzdeki birkaç gün içinde > eni bir deneme yapabilecek durumda olacak gibi gözüküyorlar'" dedi. Nükleer denemelennhemen arduıdan Pakistan Dev let Başkanı Muhammed Refık Tarar. ülkede bu sabahtan itibaren olağanüstü durum ilan etti. kistan'm nükleer denemelerini kınamak üzere başkanlık açıklaması yapmasına Çin'in engel olduğu bildirildi. Diplomatik çe\Telerden elde edilen bilgiye göre Konsey üyesi 15 ülke temsilcisi. Pakistan ve Hindistan'ın gerçekleştirdiği nükleer denemelerle ilgili. ABD ve Rusya tarafından sunulan bir açıklamayı onaylamak üzere önceki gece geç saatlerde bir araya geldiler. Çin heyeti ise ABD ve Rusya'nın söz konusu açıklamasmı onaylamak için zamana ihtiyacı olduğunu bildirdi. ABD'nin BM Büyükelçisi BiU Richardson basına yaptığı açıklamada. durumun ciddiyetini ortaya koymak için acilen onaylanması gereken karann. Çin heyetinin tutumu sebebiyle gecikmesinden hayal kınklığı duyduklannı söyledi. Atom bombası felaketini yaşamış tek ulus olan Japonya'nın nükleer denemeleri görüşmek üzere G7 ülkelenyle (ABD. Almanya. Japonya. Fransa. tngiltere. Italya. Kanada) Rusya ve Çin'i olağanustü toplantıya çağırmak niyetinde olduğu bildirildi. Denemelerin "Bölgedeki istikrara bü Olağanustü hal Pakistan resmi haberajansı. Tarar'ıa Pakistan'ın güvenliğine yönelik saldın tehlikesine karşı anayasanın 232'nci maddesi uyannca olağanustü hal ilan ettiğini duyurdu. Ajans, söz konusu anayasa maddesi çerçevesinde Devlet Başkanı Tarar'ın ülkedeki döviz piyasasına da geçici kısıtlama getirmiş olduğunu bildirdi. BM Güvenlik lConseyi'nin Pa yük zarar wreceğini" belirten Japon yönetimi ise Pakistan'a uygulayacağı dünyanın en büyük yardım programmı dondurduğunu açıkladı. İngiltere de dünyanın gelişmiş yedi ülkesi ile Rusya ve Çin'i nükleer denemelere karşı önlem almak amacıyla olağanustü toplantıya çağırdı. Tüm çağnlanna karşın Pakistan'ın nükleer deneme gerçekleştirmesi üzerine öfkeye kapılan ABD Başkanı Bill Clinton ise "Pakistan denemeyi yapan ilk tarafolmasa da iki yanlış bir doğru etmez" diyerek Hindistan'a uygulanan yaptırımlann aynen Pakistan a da uygulanacağı konusunda teminat verdi. Bugünden sonra İ müşterilerinin hes bitmeyecek. Şovenizm şahlamyop "Kafkas ulusu temsilcisi." Bu tekerteme burada son yıllarda iyiceyaygınlaştı. Bunu kullananlar genellikle Kafkasyalılara sempati beslemeyenler veya ömeğin haberbültenlerinde onlara karşı "aşın objektif" davranma gayreti içinde olanlar. Başkentte esmer insanlar polis tarafından sıkça çevrilerek kimlik kontrolüne hedef oluyor. (Türklerin çoğu da bu işten nasibini alıyor.) Çeçen savaşının izleri çıkacak gibi değil. Üstelik hâlâ Çeçenistan'dan ve komşu Dağıstan'dan "Kafkas fobisini" azdıran haberler geliyor. Geçenleftie bir pazarda çıkan kavga, Moskova pazarlannın büyük bölümüne hâkim olan Azerilerden birinin öldürülmesiyle sonuçlandı. Azeriler yasadışı kitlesel gösteri düzenleyerek tepkilerini ortaya koydular. Durum güçlükle kontrol MÖSKÖ\:A GUNLÜGU edilebildi. "Kafkas ulusu temsilcilerine" karşı sıcak bakmadığı bilinen Moskova Belediye Başkanı Yuriy Lujkov, cinayeti bir cümleyte geçiştirip daha çok Azerileri uyaran sözler söyledi. Ardından Yahudilere yönelik bir saldın gündeme geldi.Birsinagogson yıllarda üçüncü kez bombalandı. Olayı bu yıl faaliyetlerine hız veren Rus faşistlerinin yaptığı iddia edildiyse de her şey kısa sürede örtbas edildi. Kafkas ve Yahudi düşmanlığı Sovyet dönemlerinde asla olmadığı kadar açık yapılıyor. Gazeteler, televizyonlar bu işe alet oluyor. Kimileri "Rusya nereye gidiyor" sorusunu yanrtlarken seçeneklerden birini"/rtcçıfaşist diktatörlük" olarak belirtiyor. Rusya halkı küçülüyor Rusya'nın nüfusu her yıl 1 milyon azalıyor. 147milyonluk Rusya'da nufusun azalmasının temel nedenlerinden biri dogurganlık dönemindeki (1545 yaş) 37,5 milyon kadının tahminen 1012 milyonunun kısırolması. Duma'daki partiler yasadışı Çiçegi burnunda Adalet Bakanı Pavel Kraşeninnikov, bütün büyük siyasal partilerin tüzüğünde Rusya örgütler yasasına aykırı hükümler bulunduğunu açıkladı. Adalet Bakanı, gereken degişikliklerin yapılmaması halinde Duma'daki partilerin bir sonraki seçimlere sokulmayacağını söyledi. Hapishane sayısı yetersiz Son yıllarda suç işleme oranındaki artış, Rusya'daki cezaevlerinin sayısının yetersiz hale gelmesine yol açtı. Bir Moskova gazetesi, ülkede cezaevi inşaatlarının ayakkabı fabrikası ve askeri tesis inşaatlarının önüne alındığını bildirdi. Ek Hesap'la »lgili her türlü