Katalog

17 MAYIS 1998 PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER NewYorfc'ta Tırk Gunu YÜPÜyüşü • NEYVYORK(AA)- New York'taheryıl düzenlenen geleneksel Türk Gûnü yürüyüşlerinin I7'ncisi dün yapıldi. Türk Günü Yürüyüşü'ne katılan binlerce Türk, ellerinde Türk ve Amerikan bayraklanyla bando eşliğinde Türkevi'ne yürüdü. New York Belediye Başkanı Rudolph Giuliani de Türk Günü dolayısıyla yayımladığı bildiride. 10- 16 mayısı "Türk Mırası Haftası" ilan etti. GiuJiani, "New Trbrk'lu Türklerin, zengin kültür miraslarıru diğer kentlilerle paylaştıklanna" dikkati çekerek "Türk toplumunun, etnik açıdan bır mozaik oluşturan kente önemli katkılarda bulunduklannı" ifadeetti. Rfistm'de çaüşmalar • KUDÜS(AFP)-Doğu Kudüs ve El Halil kentlerinde Filistinli göstericilerle Israil askerlen arasında çıkan çatışmada 18 gösterici tutukJandı, 4 kışi yaralandı. Filistinli öğrencilerin Doğu Kudüs'teki bir Israil polis karakoluna taş ve boş şişeler atması sonucu çıkan olaylarda 3 Filistinli, polis tarafından dövülerek yaralandı. El Halil kentindeki olaylardaysa Israil askerlerinin Filistinli göstericilerin üzerine plastik mermilerle ateş açması sonucu bir Filistinlinin yaralandıği belirtildi. İpan'a kaçak • AVASHINGTON (AA) - ABD, lran'ın Kanada üzerinden kaçak silah elde ettiği yolundaki haberler üzerine VVashington yasalann daha iyi uygulanması için mevcut seçeneklerin değerlendirildiğini açıkladı. New York Tımes gazetesinin, lran'ın eroin karşılığında Kanada ve Almanya üzerinden Amerikan yapımı silah ve silah parçalan aldığı yolundaki haber üzerine ABD Dışişleri Bakanlıgı Sözcüsü James Rubın, sorunun yasalardaki boşluklar ve ABD-Kanada sınınnın açık olmasından kaynaklandığını söyledi. Kosova'tfa gösteri • PRİŞTÎNE (AA) - Kosova'nın başkenti Priştine'de, dün yaklaşık 10 bin Arnavut gösteri yaptı. Aralannda sagîık personelinin de bulunduğu göstericiler. Sırp güçlerinin, Arnavutlara uyguladıgı baskı politikasını protesto etti. Gösterilerin 1.5 saat sürdüğü ve olaysız sona ' erdiği bildirildi. Göstericiler. eylem sırasında, yaralı ve hastalann tedavisiyle insani yardım malzemesinin ihtiyaç sahiplerine ulaştınlmasına ilişkin uluslararası sözleşmelerin uygulanması yolunda slogan attı. Başkentte göstericilerin yaktıklan binalarda ölenlerin sayısı 500'ü aştı Cakarta alevler içinde• Endonezya Devlet Başkanı, hızla yayılan kanlı isyanlan bastırmak için önlemler almaya çahşıyor. Halk, kitleler halinde ülkeden kaçmaya çalışırken ordu 6 öğrencinin ölümünde hatalı olduğunu kabul etti. Dış HaberJer Servisi - Bütün ülkeye ya- yılan halk ayaklanmasının pençesindeki Endonezya'nın De\let Başkanı Suharto, isyanı bastırmak için hükümeti dağıtaca- ğını açıklarken yağmalanan mağazalarda çıkan yangınlarda ölenlerin sayısının 500"ü aştığı ve ölü sayısının artabileceği bildirildi. Endonezya ordusu hafta başm- da düzenlenen gösteride öğrencilerin üze- rine gerçek mermilerle ateş. açarak altı ki- şinin ölümüne yol açan askerlerin gerçek mermi kullanmasının kurallara aykın ol- duğunu itiraf etti. Parlamento Başkanı Harmoko, dün Su- harto'yla yaptığı toplantının ardından bir basın açıklaması yaparak halkın isteği doğ- rultusunda hükümet değişıklığine gidilece- ğini belirtti. Harmoko. hükümet değişikli- ğinin yanı sıra bir dizi reformun da gerçek- leştirileceğini söyledi. Suharto'nun hükümet değişikliği. reform vaatlerine karşın akademisyenlerin, bazı üst düzey subaylann ve iktidardaki Golkar Par- tisi'ninbünyesindeki bazı örgütlerin Suhar- to'ya istifa etmesi için baskı yaptıklan be- lirtiliyor. Bır grup akademisyenle birlikte Suharto'yla dün bir görüşme yapan Endo- nezya Üniversitesi Rektörü Budi Santosa yaptığı açıklamada. Suharto'nun, halkın ke- sin olarak ıstememesı durumunda anayasal çercevede gerçekleşmesi koşuluyla istifa Başkent Cakarta'da göstericilerin yaktiğı mağazalarda ölenlerin sayısı 5©0'ü aştı. Vangınlann sürdüğü belirtiliyor. edebileceğini söyledi. Endonezya ordusu tarafından yapıian açıklamada. geçen hafta öğrencilerin baş- kent Cakarta'da düzenlediklen gösterive gerçek mermilerle müdahale ederek altı göstericinin ölümüne yol açan askerlerin kuralian çiğnediği bildirildi. Genelkurmay Başkanı \Viranto "Öğrencilerin ötümiine yol açan memuter plastik değil gercekti. Bu da kuraliann çtğnendigi anlamına geliyor" dedi. Bu arada yakılan mağazalardaki enkaz kaldırma çalışmalan sürüyor. Yakılan mağazalann enkazından dün 200 ceset da- ha çıkanldı. Yangınlann sürdüf ü ve ölü sa- yısının 500*ü aştığı belirtiliyor. Bu arada, binlerce yabancı uyruklu ve Endonezyalı ülkeyi terk etmek üzere Ca- karta havaalanında bekliyor. Yüzlerce kişi- nin de Malezya limanlanna sığındığı belir- tiliyor. Japonya, Tayvan, Finlandiya, Avust- ralya, ABD ve Kanada. Endonezya'ya gön- derdıklen uçaklarlayurttaşlannı ülkeden çı- kanyorlar. Dün çoğunluğu kadın, çocuk , yaşlılardan oluşan 800 kişilik Kanadalı ve ABD'li bır grup ülkeyi terk etti. Öte yandan. Endonezya yetkililerinin özel televizyon kanallannın gösteri görün- tüleri yayımlamasını yasakladığı belirtildi. Bir televizyon yetkılisi "Enformasyon Ba- kaniığı arbk gösterOerin ve siyasal olaylann görüntülerini yaYimlayamayacağımızı bil- dirdi"dedı. C-8 zirvesinde Yugoslavya sert bir dille eleştirildi Zenginlerden ortak bildiri Dıs Haberler Servisi - Ingiltere'nin Birming- ham kentınde yapılan G-8 zirvesinde yayımlanan ortak bildiride, Ortadoğu banş süreci, Kosova so- runu, Endonezya"daki gerginlik ve Hindistan'ın gerçekleştirdiği nükleer denemelere yer verildi. Dünyanın gelişmış 7 ülkesi ıle Rusya'dan olu- şan G-8 grubu. Ortadoğu banşının çıkmazdan kurtanlması için ABD'nin önerilerine tamamen destek verilerek Netanyahu'ya bu yönde baskı ya- pılmasını kararlaştırdılar. Ortak bildiride, soru- nun aşılması ve küreselbir banş için zirveye katı- lan ülkelerin, Israil, Filistin, Suriye ve Lübnan gi- bi ülkelerle birlikte çahşmakta kararlı olduklan da kaydedildi. Zirveye katılan 8 ülke, Yugoslavya'yı Kosova sorunu konusunda sert bir dille uyardı. Bildiride. Kosova Arnavutian'nın lıderi Ibrahim Rugova ıle Yugoslavya Devlet Başkanı Stobodan Miloseviç'in, Kosova sorununun çözümü amacıy- la taraflar arasında haftalık düzenli göriişmeler yapılması konusunda anlaşmaya varmalan olum- lu olarak nitelendirildi. G-8 ülkeleri aynca Hindistan ve diğer bölge ül- kelerine, nükleer denemelerden kaçınmalan. ba- listikfiizeve nükleer silah bulundurmamalan çağ- nsında bulundular. Bildiride, Pakistan'a, Hindis- tan'ın gerçekleştirdiği nükleer denemeler karşı- sında soğukkanlı olması ve silahsızlanma anlaş- malanna katılması çağnsı yapıldı. Hindistan'ın gerçekleştirdiği nükleer denemeler de kınanarak bu ülkenin Nükleer Denemelenn Yasaklanması Anlaşması"nı (CTBT) şartsız olarak kabul etme- si gereğinin altı çizildi. Endonezya'daki olaylar- dan kaygı duyduklannı vurgulayan G-8 ülkeleri, Endonezyalı yetkililere, siyasi reformlar yapma- lan konusunda baskı yapılması kararlaştırdılar. Bildiride, Endonezya'daki gösteriler sırasında protestoculara ateş açılmaması gerektiğinin altı çi- zildi. G-8 ülkeleri, IMF tarafından gerekli görü- len ekonomik reformlann bu ülke için kaçınılmaz olduğu vurguladılar. Arjantin-Iran diplomatik krizi Dış Haberler Servisi - Arjantin hükümeti, Buenos Aires'te 1994 yılında bir Yahudi kültür merkezinin bombalanması olayında tran parmağı olduğu iddialannın yoğunlaşması üzerine, maslahatgüzar hariç tüm lranlı diplomatlann ülkeyi terk etmesini istedi. 86 kişinin yaşamını yitirdiği olayın zanlılan olarak iki lran vatandaşı tutuklandı. 1992 yılında 29 kişinin ölümüne yol açan Arjantin'in Israil Büyükelçiliği'nin bombalanması olayının da lran bağlantılı olduğundan şüphe ediliyor. lran'la diplomatik ilişkilenn düzeyinin düşürülmesi karan alındığını söyleyen Arjantin Dışişleri Bakanı Guido De Tella. önceki gün. lran'la ilişkilerinin tamamen kesilmesinin de olası olduğunu söyledi. lran yönetimiyse dün misilleme yapacaklannı açıkladı. Açıklamada, Buenos Aires'teki maslahatgüzarla birlikte büyükelçilikteki 11 görevliden 10'unun geri çağnldığı. temsilcilikteki görevli sayısının böylece bire indirileceği belirtildi. Küba lideri: Sosyalizm çöktü CENEVRE (Reuters)- Küresel- leşmenin kaçınılmaz olduğunu kabul eden Küba Devlet Başkanı Fidel Casrro "Sosyalizm çökmüs- tür" dedi. Komünizmin son kalelerinden sayılan Küba'nın lideri. piyasala- ra daha sıkı denetim uygulanma- ması halinde dünyanın ekonomik bir kıyametle karşı karşıya kalaca- ğı uyansında bulundu. Resmi bir zıyaret için lsviçre'ye giden komünist lider Cenevre Dip- lomatik Kulübü'nde yaptığı ko- nuşmada "Sosyalizm büyükdarbe yedi ve çöktü. Bugün yürürlükte olan sistem sosyalizme karşı olan sistemdir" dedi. Castro, "Benim algıladığıni kadanyla şu anda dün- ya gerçek bir hnıarhaneyc dönüş- müştür. Polirikacılara değil, psiki- yatristlere ihtivacımu var" diye konuştu. Sekiz günlük bir ziyaret için geldiği Cenevre'de gelecek hafta Dünya Ticaret Örgütü'ne (WTO) hitaben bir konuşma yapacak olan Küba lideri "Çok tehlikeli bir ma- likriz riskiylc karşı karşıyayız. Kfi- resel finans piyasalan ABD'den bi- le daha güçlü. Bir Frankeştayn gi- bi" dedi. Castro. Asya ekonomik krizı konusunda dünyayı' uvarmadığı için' Uluslararası Para Fonu'nu (IMF)suçladı. Orta Amerika boğuluyor Son 50 yılın en körii orman yangınlan yüzünden IVleksi- ka'nın başkenti \lexico Ciry duman aJtında kaldı. Dış Haberler Servisi - Orta Amerika ülkelen son 50 yı- lın en kötü orman yangınla- nyla savaşmakta yetersiz ka- Iıyor Söndürülemeyen or- man yangınlannın neden ol- duğu yoğun duman. ABD'nin güney eyaletlerin- den Guatemala'ya kadarbir- çok bölgede havaalanlannın kapatılmasına neden olurken dumanın neden olduğu yo- ğun sıs nedeniyle acil durum ılan edilen Meksika'da yetkı- Iılerhalkaevlerindençıkma- ma uyansı yapıyor. Başta Meksika olmak üze- re Amenka kıtasının orta bölgesini saran orman yan- gınlan nedeniyle ortaya çı- kan yoğun duman sağlığı tehdit edici boyutlara ulaştı. Meksika'da halka evden çı- kılmaması çağnsı yapılırken birçok havaalanı da duman yüzünden geçici olarak uçu- şa kapandı. Meksika. ABD'den orman yangınlan- nı söndürme konusunda yar- dım istedi. Nikaragua, Beli- ze ve Costa Rica'da da hava- alanlannda uçuşlar iptal edil- di. Guetemala'da şu anda 65 bin hektarhk yağmur orma- nının yanmakta oiduğu bil- dirildi. EINino nedeniyle ku- rak geçen mev sim yangınla- nn sönmesine de engel olu- yor. Rusya'nın Moğolistan sınınna yakın Amur bölge- sinde de en az 23 orman yan- gını çıktı. POLİTİKADA SORUNLAR ERGUN BALCI Ortadoğu'da Gerginlik Artarken Israil-Filistin gerginliği tehlikeli biçimde tır- manıyor. Israil güvenlik güçlerinin perşembe günü Gazze'de gösteri yapan Fılistinlilere ateş açması sonucunda 9 Filistinli yaşamını yitirdi; ölenlerden ikısi sekiz yaşında çocuklardı. Banş süreci, Başbakan Benyamin Netan- yahu'nun esneklikten yoksun. katı tutumu yü- zünden tümüyle çıkmaza saptanmış durum- da. Netanyahu iktidarı aldıktan sonra kimı çev- reler, Başbakanın sağdan gelmiş olmanın ver- diği rahatlıkla barış sürecine devam edeceği- ni hatta hızlandıracağını umut etmişlerdi. Sağ- cı bir başbakanı kimse, ülkeyi Araplara sat- makla suçlayamazdı. Nitekim israil'in sağcı Başbakanı Menahem Begin de Mısır Oevlet Başkanı Enver Sedat'la banş anlaşması yap- mamış mıydı? Doğru. Ama bu analizin eksik bir yanı vardı. Menahem Begin, Ingilizlere karşı savaşmış, tarihi ağıriığa sahip bir liderdi. Tümüyle hâkim olduğu Likud Partisi'ni peşinden sürüklemiş, banş anlaşmasına karşı olan çevreleri ikna et- meyi başarmıştı. Begin'in ağırlığına ve otorite- sine sahip olmayan Netanyahu ise, bırakın ko- alisyonu peşinden sürüklemeyi, kendisi koalis- yondaki aşırı sağcı, dinci partılerin tutsağı ol- muştur. Pamuk ıpliğine bağlı koalısyonu an- cak bu şekilde ayakta tutabilmektedir. Netanyahu hükümetinin uzlaşmaz tutumu, Batı Şeria'dan çekilme konusunu savsaklama- sı, yeni yerleşim birimleri kurma politikasına devam etmesi, İsrail ile barış anlaşması yapan Ürdün Kralı Hüseyin'ı de çok güç duruma sok- muştur. Filistinliler arasında ise israil'i barışa zorlaya- mayan Yaser Arafat'ın ptestiji sarsıîırken, halk radikal dinci HAMAS'a giderek daha fazla destek vermektedir. • • • Netanyahu yönetiminin uzlaşmaz tutumun- dan en fazla rahatsızlık duyan ülkelerden biri de ABD. VVashington, mayısın başlarında yeni bir gi- rişim yaparak israil ile Filistin'i Londra'da bu- luşturdu. Ancak ABD'nin de katıldığı üçlü gö- rüşmelerde İsrail'i yumuşatmak mümkün ol- madı. ABD, barış sürecinin işleyebilmesi için İs- rail'in işgal altında tuttuğu Batı Şeria'nın % 13'ünden çekilmesinı istedi. Ne var ki Netan- yahu bu öneriyi geri çevirdi. Londra toplantısı- nın sonuç alınmadan dağılması üzerine The New York Times gazetesınde çıkan yazıda çok öfkeli olan ABD'nin, israil'i artık bir dost değil "hasım ülke" olarak gördüğü bıldiriliyordu. Gazete aynca Başkan Clinton'la Dışişleri Bakanı Madelaine Albright'in Netanyahu'ya karşı duydukları antipatiyi de saklamadıklarını belirtiyordu. • • • Ortadoğu'da krizin tehlikeli boyutlara ulaştı- ğı, Netanyahu yönetiminin uzlaşmaz tutumu nedeniyle ABD-İsrail ilişkilerinin gerginleştiği bir ortamda Türkiye. Israil ile ilişkilerinde biraz daha mesafeli davranmalı ve Filistin halkının ezilmesini kabul edemeyeceğıni bildirerek Ne- tanyahu hükümetine barış için baskı yapmalı- dır. Türk-lsrail askerı işbirliği anlaşması bilindiği gibi Arap ülkelerinin sert tepkilerıne yol açtı. Türkiye bu konuda yanlış tutum takınmış, in- gilizce'de "lovvprofile" diye bilinen sessiz, gö- ze çarpmayan bir politika izleyeceğine israil ile işbirliğinin sanki reklamını yapmıştır. Örneğin. geçen yıl İslam Konferansı zirvesi- nin Tahran'da başladığı gün İsrail Genelkur- may Başkanı, Ankara'yı ziyaret etmiş. Arap ül- kelerinin tüm protestolarına rağmen Akde- niz'de israil ve ABD ile ortak tatbikat düzenlen- miştir. Bu şekilde davranarak Suriye ve Iran'a göz- dağı verilmek istenmiştir. Ancak bunun için Is- rail ile askeri işbirliğimiz konusunda bu denli gürültü yapmak şart değildi. Türkiye "low profile" politika izleseydi de Su- riye ile lran gerekli mesajı alır, bu arada biz de Arap ülkelerini büsbütün kuşkulandırmamış olurduk. Umanz hükümet, aynı yanlışı tekrarlamaz ve Israil ile anlaşmamızın, Filistinlilerin ezilmesini kabul edeceğimiz anlamına gelmediğini Ne- tanyahu hükümetine bildirir. eleceğin Sigortası birikimlerinin ' )mı 80 trifyon lirayı aştı. , sını seçenıenn ueleceğin bigortası ile 31300 kisi sayısı milyonlarla ifade ediliyor. özel emekli olmanın huzurunu yaşıyotg 20261 kisiye vefat nedeniyle ö'denen Jazminat toplamı ise 1 trilyon 373 bin lira. Anadofu Hayat Geleceğin Sigortaft ^pönucsTTTTTt rakam* A n a d o l u H a y a f ' a g ü v e n m e y e d e v a m e d i n . P r i ı t ı l e r i n i z i d ü z e n l i ö d e y t n , b i r i k i m l e r i n i z h e r gün y ü k s e k v e r i m l e d e ğ e r l e n s i n . G e l e c e ğ e g ü v e n l e b a k ı n .