Katalog

3 KWSIM 1998 SALI CUMHURİYET SAYFA KULTUR 13 25. Uluslararası Çağdaş Sanat Fuan FIAC '98, Espace Eiffel Branly'de gerçekleştirildi Kültürel bir saııat pazaıiAHUANTMEN PARİS - Uluslararası sanat ortamı içinde ticari özelliğinin yanı sıra kültürel misyonuyla da dik- kat çeken fuarlardan biri olan FIAC, 25. yılını ge- ride bıraktı. 1974 yılında Paris'te bir grup galeri- cinin, kullanılmayan Bastille tren istasyonundabir araya gelerek oluşturduğu ilk fuardan bu yana epey yol alan etkiniik, 7-12 Ekim tarihleri arasında bir süredir mekân edindiği Espace Eiffel-Branly'de 16 ülkeden 138 galennin katıhmıyla gerçekleşti. Son 10 yıldır bir ülkeyi ve sanat ortamtnı büyüteç altına alan FIAC'ta 1998'in konuk ülkesi Avustur- ya'ydı; Fransa dışından katılan 72 galeriden 16'sı- nı Avusturya'dan katılan galeriler olusturdu. 25 "tarihsel'' türde yapıt sunan galen, 83 günümüz sa- natı galerisi, 30 da "avangard" galennin katıh- mıyla her beğeniye yönelik sanat yapıtlannı bün- yesinde toplayan FIAC, genç sanatçılan temsil eden galenlen de "Perspektifler" başlığı alnnda ay- n bir bölümde toplamıştı. Geçen yıl 100 bin kişinin ziyaret ettiği etkiniik, pek az sayılmayacak giriş ücretine karşın, profes- yonellerin yanı sıra gençlerin de ilgisini çekiyor. Bunun başlıca nedeni, fuann. günümüz sanat or- tamına ilişkin topluca bir görünüm sunması, ama bunun da ötesinde, fuara katılan bazı galerilerin, kendi mekânlannda kımi zaman ufak çaplı birmü- ze sergisi oluşturabilecek nitelıkte kişisel veya te- malı sergiler gerçekleştırmeleri. Bu yıl, büyük ola- sılıkla satış kaygısıyla bu tür nıtelikli sergilerin azalmış olmasma karşın, Beaubourg'un Francis Picabia, Gmurzynska'nın Robert ve Sonia Dela- unav - 1937 Pans sergisi, Louis CarreA Cie'mn Herve di Rosa, Dina Vlerny'nın Larry Rivers gibi sergılerinin yanı sıra, Krugier, Ditesheim & Cie'nin "natürmort" seçkisinde yer alan C'ezanne, Bon- nard. Braque, Cakler, Chillida, Miro, Leger yapıt- lan, Marlborough Galen'nin Arikha, Bacon, Bo- tero, Kitaj. VYaddngton'ın Degas, Picasso, Matis- se, Dubuffet, Albers, WarhoL Hockney seçkısı yal- nızca tstanbul'da müzesizlikten yoksun kalmış bi- rinın değil, her sanatseverin her zaman görmekten haz duyacağı bir bütün oluşturuyordu. Günümüz sanatının temsiline baktığımızda ise yine belli bir kalitenin altına düşülmedi|i gözle- niyordu; bazı önemli galeriler, çıtayı yüksek tut- nuk amac>\taâa\er edilivnr latjlmak isteyen ga- leriler ise yaptıklan başvurunun FIAC komitesi taranndan kabul edilmesini bekliyorlar. Sonuç iti- banyla, parayı veren düdügü çalamıyor ve bu da fuann izlenebılirliğini arttınyor. Aynı yöntemin lstanbul Sanat Fuan'nda da benimsenmesi, bizim fuann "birkaç günliik günümüz sanati müzesi" iddiasmı daha hak ederek taşımasına neden olabi- hrdi. Fuar yeni bir iletişim kanah oluşturdu FIAC'ın genel müdürü HenriJobb-DırvaL iddi- asız başlayan ama zaman içinde Paris sanat orta- mına her yıl yoğun bir hareket, özellikle Avnıpa ve Amerika'dan binlerce ziyaretçi getiren bu etkin- liğın perde arkasını anlattı: - FIAC 25 yıtda ne ölçüde gelişti, geçmişe dönüp bakarakdüsündüğünüzdeneJersö)1e\«büirsinizfii- arhakkında? 25 yılda manzaranın epey değiştiği ortada. Ulus- lararası ilişkiler son derece gelişti. 25 yıl önce, uluslararası bir sanat pazan olduğu söylenemezdi tabii, ama artık tıplcı diğer uluslararası fuarlar gi- bi dünya çapında bir sanat pazan haline geldi. FI- AC 1974 yılında, bugün Bastille Operası'nın bu- lunduğu eski bir tren istasyonunda başlamıştı. O dönemde Almanya'da, Isviçre'de uluslararası sa- nat fuarlan yapılmaktaydı zaten. Ve o günlerde, sa- nat çevresi bu fuann başansızhkla sonuçlanacağı- na inanıyordu; Fransa'da zengin bir sanat pazan bu- lunmuyordu, uluslararası çapta tanınan Fransız sa- natçılanrruz yoktu, 25 yıl önce sanat ortammın ön- de gelen sanatçılan ya Amerikalı ya da Almandı... Ama tabii Fransa'nın çok özel bir kültürel imajı var dünyada. Bu bir artı puandı. Aynca bir zaman sonra, Grand Palais'ye taşmdık; Fransa'nın büyük gösteri merkezi olarak tasarlanmış bir mekândı orası. Oraya taşınır taşınmaz, FIAC'ın etkisi arttı. - Ük yülarda amaç yalnızca ticaret miydi? Gale- riler nasü bir araya geldi? fzleyici profîli değişti mi? Ilk yıllarda FLAC, aslında ulusal bir etkinlikti. Fazla satış yapılamıyordu. Galeriler, satmak için değil de tanmmak için, sanatçılannı tanıtmak için katılıyorlardı fuara. Yeni bir iletişim kanalı oluş- turuyordu fuar. Yıllar geçtikçe, galeriler tanınma- ya başladılar ve fuann artık gerçek bir sanat paza- n haline gelmesini isteroldular. 1980'li yıllarda sa- nat pazannın birden yoğun bir patlama gösterme- siyle FIAC'ın uluslararası sanat pazanndakı yeri de belli bir temele oturdu. Önemli yabancı galeri- lerin ilgisini çekmeye başladı, bu galenler ünlü sanatçılannı getirdiler fuara. Bu yabancı galeriler genelde uluslararası çapta müştenye satış yapı- yorlardı, yalnızca Fransızlara değil. FIAC'ın diğer uluslararası fuarlardan farklı bir özelliği var, bu- rada alımlan genelde koleksiyoncular yapıyorlar; öteki fuarlar daha profesyonel, galeriler arası de- ğış-tokuşlar, müze veya vakıflann alımlan daha ön planda. Basel sözgelimi, daha profesyonel bir fu- ardır. Galeriler satılacakyapıtlannıgösterirler. Bi- zim fuanmız daha kültürel; izleyici profilimiz de bunu ortaya koyuyor. Bizde galeriler bir 'ensemb- le'gösterme peşinde... Buradaki bazıyapıtlar mü- zelerde de sergilenebilır. Belkı bu nedenle, FI- AC'ta belli bir yaşın üstündeki sanatçılann işleri- ne daha yoğun olarak rastlanıyor. Yalnızca saüş amaçlanmıyor - Sanat pazannda her zaman hassas dengeler söz konusu... BUdiğim kadamla FIAC da 199O'lı yıl- lann başında epey sıkınülı bir dönem geçirdL. Evet, 90"lann başmdaki kriz FlAC'ı olumsuz yön- de epey etkiledi, aynca Grand Palais'den taşmmak zorunda kalmamızın da olumsuz etkilen oldu. Grand Palais, Paris'in merkezinde bulunan pres- tijli bir yerdı, şu an ne de olsa bir çadınn içinde- yiz. Sonuçta evet, 1990'lann başında, yoğun sıkın- tılar yaşadık ama son yıllarda yine dünya çapında önemh galeriler FIAC'a katılmaya başladı. - FIAC'a kaolacak galeriler nasü belirleniyor? Birseçicı komıtemız var. Galenlen değil, sanat- çılannı, o sanatçılann yapıtlannı seçiyoruz aslın- da. Çünkü bir 'ensemble' yaratılmak zorunda, bu- rada yalnızca satış amaçlanmıyor. FIAC, 1970'le- rin başında sanat pazannın gelişmesi için bir ara- ya gelen kişilerin kurduğu özel birprofesyonel ku- Özay Fecht 'Vokal Doğaçlama Atölyesi' Kültür Servisi - Berlin'de yaşayan caz şarkıcısı ve si- nema oyuncusu Ozay Fecht, Borusan Kültür ve Sanat Merkezi "nde bugün 11.00- 13.00, yann 14.00-16.00 sa- atlerinde Vokal Doğaçlama Atölyesibaşlıklı bir çalışma gerçekleştirecek. Katıhmın 12 kişiyle sı- nırlı olduğu atölyede, öğ- rencıler. piyanist eşliğinde. cazdan müzıkale. rock mü- zığınden popa kadar müzı- ğın farklı türlerinde nefes çalışmalan ve doğaçlama yapacaklar. Uzun süredırBerlin"de ya- şayan Özay Fecht, Alman- ya'da son yıllann sevilen bir caz şarkıcısı olarak gösteri- liyor. JimPepper, David Fri- edman, Heinz Sauer. Okay Temiz, Larrj Borter, Joac- him Kühn gibı bırçok ünlü sanatçıyla çalışan Fecht, Jas- per Vani Hoff, Tony Laka- tos, Chico Freeman ve Da- vid Murray ile albümler yaptı. Fechı'in, 'NoMore', 'Moves' ve 'antiquated' ad- lı üç albümü bulunuyor. Eleştirmenler, sanatçının yorumunu BiDie Holiday'e yakın buluyor veFecht'in kendine has tarzıyla caz stan- dartlanna yeni bir yorum getirdiğinı belırtıyorlar. Fecht, caz şarkıcıhğının ya- nı sıra sinema filmlerinde de rol alıyor. Sanatçı,Tev- fık Başer'ın yönettığı '40 Metrekare Almanya' adlı filmdeki rolü> le 1986 yılın- da Locarno Fılm Festiva- li'nde Gümüş Leopar Ödü- lü'ne değer bulunmuştu. KULTUR SANAT VAyiMCILIK P R O G R A YAPI KREDI tTS FESTIVAL Pl KREDİ SANAT ESTIVALI K A S I M Yapı Kredi Sanat Festivali, yapılanmasında ve organizasyon anlayışında yaptığı köklü değişikliği yeni mevsimde de sürdürüyor. 1998'de başlayan bu yeni yaklaşım çerçevesinde etkinliklerini tüm yıla yayanYapı Kredi Sanat Festivali, Kasım ayında da sanatseverlere yine zengin bir programla sesleniyor. Türkiye'nin kültür yaşamına farklı boyutlar getirmeyi amaç edinen Yapı Kredi Sanat Festivali'ni yıl boyu izleyin! Unlü Müzikallerden ve Film Müziklerinden Seçmeler 7 Kasım 1998 Cumartesi Saat: 19.00 Atatürk Kültür Merkezi Konser Salonu Korno Trio (Korno, Keman, Piyano Üçlüsü) 14 Kasım 1998 Cumartesi Saat: 19.00 Atatürk Kültür Merkezi Konser Salonu ruluş. Kâr amacı gütmeyen bir birlik düşüncesiy- le başladı ve bundan COFIAC doğdu. Seçici ko- mitenin temeli ta o yıllarda atıldı. Komite bugün üyeler tarafından seçiliyor ve her üç yılda bir de- ğişiyor. Ancak sürekliliğin korunabihnesi için bü- tün üyeleri hep bir arada değişmiyor, aynlanlann yerine gelecekler seçiliyor. Başvurulan bu komi- te değerlendiriyor. Ote yandan, çok önemli gale- riler komite tarafından davet de edilebiliyor. - FIAC'ta kendintri ne durumda başanh sayıyor- sunuz? Çok satış \apıldığında mı, eleştirmenlerin vesanatçevresinin o yıl fuann sanatsal niteliğini öv- düğünde mi? Satış yapıldığında tabii... Burası bir pazar, tica- ri bir iş ortamı. - O zaman FIAC'ın kültürel yönü üzerinde ne- den özellikle dunıyorsunuz? Ama kültürel yönü olduğu da doğru; çünkü ti- cari amacı olmayan kişiler de geliyorlar buraya, mü- ze gibi geziyorlar. Her iki amacı buluşturmayı amaçlıyoruz FIAC'ta. Bu yıl sözgelimi, ben biraz hayal kınklığına uğradım, çünkü galeriler yeterin- ce cesur değil. Yeterince kişisel sergiler yok. Ga- leriler belli bir etki yaratmak peşinde değiller bu yıl; satış amacı güttükleri açıkça görülüyor. Konu- muza dönecek olursak, FIAC'a girmek için 70 frank ödüyor insanlar, onlara kültürel-sanatsal ya- nı eksik bir fuar sunarsak başanh sayılmayız. Ti- cari amaçla gelmeyenlerin de boş dönmemesini sağ- lamak zorundayız. - Kendinizi bir Basel'le değil de sözgelimi Berlin gibi \ine kültürel yönü daha ağırhklı bir fuara ra- kip ilan etmeniz bu yüzden mi? Paris özel bir yer, özel bir kent. Basel'i ne ka- dar severseniz sevin, Ba- sel, Paris değil. FIAC, Pa- ns'in kültürel yaşamında özel bir andır. Paris'te birçok galeri var, zaten yıl boyu satış yapıyor- lar. Paris'teki sanat pazan daha hareketli Basel'den. Ama tabii Basel'deki fuar, FlAC'tan çok daha ulusla- rarası bir pazar. Çünkü ora- ya yalnızca profesyonelleT gidiyor. Girişler bile sınır- lı. FIAC herkese açık, ay- nca burada baskı da satılı- yor. tuval de, heykel de. Aslında iki fuan karşılaş- tırmak belki de doğru de- Meral Güneyman (Klasik - Caz / Piyano Resitali) 23 Kasım 1998 Pazartesi Saat: 20.30 Atatürk Kültür Merkezi Büyük Salon Audio Fact (Modern Caz Topiuluğu) 28 Kasım 1998 Cumartesi Saat: 19.00 Atatürk Kültür Merkezi Konser Salonu T.C. Kültür Bakanhğı İşbMlğfyle. KREDİ Bllet Satış Noktalan: • Yapı Kredi Yayınlan Galatasaray Kitabevı: (0212) 252 47 00 / 322 • Atatürk Kültür Merkezi Gışeleri: (0212) 292 08 48 - 292 08 49 (10.00 ile 19.00 saatlerı arası açıktır.) • Yapı Kredi Akmerkez Şubesı: (0212) 282 08 65 • Suadiye Vakkorama Mağazası: (0216) 350 87 42 (Gösteri mekânlarındakı gışeler, gösten günlerinde saat 17.00'den başlama saatıne kadar açık olacaktır.) Telefonla Rezervasyon: Teiefonla rezervasyon yaptırmak ıçın (0212)243 62 24-24918 29- 252 67 45 numarah telefonlan arayabılırsıniz, • Rezervasyonunu yaptırdığınız bıletlerı 48 saat içinde, Yapı Kredi Yayınlan Galatasaray Kıtabevi istıklâl Caddesi No: 285 Beyoğlu adresınden almalısınız. • Rezervasyonlannızda kredi kartı kullanabılırsıniz. • Aynlan bıletlenn tümünün alınması zorunludur. Satılan bıletgen alınmaz. Intemetten Bitet Satşı: İnternet aracılığıyla bılet alabılmek için aşağıdakı adresı arayabıhrsınız. http://www.superonline.com/ykykultur - FIAC'ın kültürel an- lamda uluslararası yönü üzerinde de sık sık dunı- yorsunuz. Hatta her yıl bir konuk ülkeniz var. Bu na- sıl ve neden başladı? 10 yıl önce, FIAC 'ın ye- terince uluslararası olama- dığını düşünenlere bir ya- nıt getirmek için başlamış bir uygulama... Aslında FI- AC'ta her zaman yabancı galerilerin, yabancı sanat- çılann katılımı söz konu- suydu. Ama medyaya "bu yıl Avusrurya'nın jüh" de- yince, daha iyi anlıyorlar, sanki daha uluslararası olu- nıryor! FIAC'tayabancı ga- lerilerin kanlım oranı zaten yüzde ellidir. Kimi zaman daha da fazla. - Peki, o uluslararasıhk adına bir Üçüncü Dünya ülkesini >ılın konuğu ola- rak davet etmeyi dûşündû- nüz mü hiç? Düşünüyoruz ve olacak- tır. Ama sorun, bir etki ya- ratan sanatçılann yapıtlan- nı temsil eden galeriler seç- mek zorunda olmamız. Sözgelimi Latin Ameri- ka'da böyle sanatçılar var ama tek tek ülkelere baktı- ğımız zaman gerçekten ni- telikli sayabileceğimiz yal- nızca iki üç galeri var. Bu nedenle belki Latin Ame- rika'da birkaç ülke seçip yapabiliriz bunu. 'Alacaklılar' 6 Kasım'da tekrar Aksanarta pepdelerlnl açıyor • Kültür Servisi - Aksanat Prodüksiyon Tiyatrosu'nun sahneye koyduğu 'Alacaklılar', Kayseri, Ankara ve Kıbns'ta gerçekleştirilen başanh bir tumenin ardından 6 Kasım'da tekrar Beyoğlu Aksanat'ta perdelerini açıyor. August Strindberg'in yazdığı ve Zeynep Avcı'nın Türkçeye kazandırdığı 'Alacaklılar'ı Işıl Kasapoğlu yönetiyor. Köksal Engür, Tilbe Saran ve Cüneyt Türel'in rol aldığı oyun ölü diller uzmanı bir öğretmen, yaratıcı duyarlılığı örselenmiş bir ressam ve erkekler dünyasında ayaklan üzerinde durmaya çalışan yeniyetme bir kadın yazann aralannda geçen amansız bir geçmiş zaman hesaplaşmasını, bir alacaklı-borçlu savaşını anlatıyor. Tilbe Saran'a 1998 Afıfe Jale En İyi Kadın Oyuncu Ödülü'nü getiren oyun cuma ve cumartesi günleri saat 19 00'daizlenebilir. Bizden ve Onlardan' 13. yılında • Kültür Servisi - Tem Sanat Galensi, yeni sezonu, gelenek haline getirdiği 'Bizden ve Onlardan' sergılerinin D.'süyle açıyor. Dünyanın dört bir köşesinden ünlü sanatçılann seçme çalışmalannı bir araya getiren sergi, çağdaş sanatın çeşıtli eğilimlerini, gelişmelenni, uygulanan yeni ve değişik teknikleri yansıtıyor. Gravür, litografı, tahta basla, linolyum, carborandum vb. teknikler uygulanarak hazırlanan eserler; gerek Türk sanatçılannın ulaştıklan düzey, gerek yabancı sanatçılann deneyimleri, gerekse kökeni çok eskilere dayanan bu sanat dalı hakkında sanatseverlere aydınlatıcı bilgiler sunuyor. Eserleri sergiye katılacaİc bazı yerli ve yabancı sanatçılar şöyle: Altan Adalı, Sabri Berkel, Bedri Rahmi Eyuboğlu, Zeki Fındıkoğlu, Mehmet Güler, Mürşide Içmeli, Emin Koç, Hale Sontaş, Hılda Yosmayan, Joan Mitchell (ABD), Davood Emdadian (Azerbaycan), Johnny Friedleander (Fransa), Elie Abrahami (Iran), Miharu Shiota (Japonya), Yuri Kuper (Rusya). Sergi, 2 Kasım-16 Arahk günleri arasında gezilebilir (0212-247 08 99). Fotoğraflarla eğitime katkı • Kühür Servisi - Yüksek Mimar Mühendis Ertem Ertunga, yıllardır hobi olarak çektiği fotoğraflannı 4-8 Kasım günleri arasında Beşiktaş Deniz Müzesi Sanat Galerisi'nde dostlanyla paylaşacak. tTÜ Mimarlık Fakültesi'ni bitiren Ertunga, Almanya'da 1979 yılına kadar projelendirdiği ve yaratıcılığıyla değişik fonksiyonlar getirdiği 20'den fazla eğitim binasıyla, turizm yapılanyla ilgili uzmanlığına yeni deneyimler ekledi. Bilgi birikimini Türkiye'deki projelere aktarabilmek için 1979 yılında Türkiye'ye dönen Ertunga, lstanbul'da kendi mimarlık bürosunda, başta turizm yapılan olmak üzere birçok yaratıcı projeye imza atıyor.' Yaşam ve Zaman' adlı fotoğraf sergisiyle sanatseverleri günlük yaşamın getirdiği sıkıntılardan uzaklaştırmayı amaçlayan Ertunga, sergisinden elde edeceği geliri Türk Eğitim Gönüllüleri Vakfi'na bağışlayacak. Gönül ÜHcü-Gazanfer Özcan Tıyatrosu'ndan Aşk Memuru' • Kültür Servisi - Gönül Ülkü-Gazanfer Özcan Tiyatrosu, üç yıl aradan sonra perdelenni 'Aşk Memuru' adlı komediyle açıyor Kocası tarafından aldatüdığını zanneden, özel bir klinik sahibı Semra Hanım'm, kendisine iş için müracaat eden Halim Bey'i kocasını kıskandırmak amacıyla işe almasıyla gelişen komik olaylan anlatan oyunun yönetmeni Engin Gürrnen. Rolleri ise Gönül Ulkü Özcan, Gazanfer Özcan, Gül Gülgün, Engin Gürmen, Eda Özel, Berna Terzierol, Bora Sivri, Taylan Erler, Savaş Ako\ t a ve Sensel Uyanık paylaşıyor. 'Aşk Memuru'nun ilk gösterimi 6 Kasun günü saat 21.00'de Efe Sanatevi'nde gerçekleşecek. (212 94 82) BUGUN • BORUSAN KÜLTÜR MERKEZİ'nde saat 19.00'da Sami Altındağ (soprano saksofon), Sarp Maden (gitar) ve Mahmut Yalay (kontrbas) üçlüsünün vereceği caz konseri yer alıyor. (292 06 55) • CRR'de saat 19.30'da Tuncay Yıhnaz, piyanist Robert Markham eşliğinde Mozart, Elgar ve Ekrem Zeki Ün'ün eserlennden oluşan bir keman resitali verecek. (232 98 30) • fTALYAN KÜLTÜR MERKEZİ'nde saat 18.00'de Dante'nin ünlü eseri 'Üahi Komedya'nın müzikli tanıtımı yapılacak. (293 98 48) ÜÇ KUŞAK CUMHURİYET SERGİSİ ETKİNÜKLERİ • Tarihi Darphane Binalan'nda süren etkinlikler kapsamında saat 11 .OO'de belgesel gösterimi, saat 15.00'te rehberli sergi gezısi, saat 18.00'de Bilgesu Erenus ve Tank Öcal'ın sunduğu 'Şiir ve Müzik Dinletisiyle iki Ozan - Tevfik Fikret ve Nâzım Hikmet' başlıklı okuma tiyatrosu yer alıyor.