Katalog

31 EKİM 199» CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMI /cumek(g turk.net 11 ŞtRKITLERDEN • BEYMEN CLUB, 1998-99 Sonbihar-Kjş Koleksiyonu'ıu "Beynıen Club Broşürü' ile tanıtıyor. "Beymen Clut ile Istanbul "da Büün Bir Gün" temasınn işlendığı broşürün çekirnlen, Tünel'de, Gronıofon Cafe, Lale Plak, Beyoğlu Kitapçısı veAımada Sultanahmet'te gerçekleştinldı • TEPUM,Cunhuriyetin 75. yüı nedeniyle, Almanya'nın Berlin kentinde Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Hat Malzemeleri S«rgisi açn. Çözüm şirketlerinden biri olan Tepum, bilgj teknolojisi sektöründe hizmet\eri\or. • LUFTHANSA HAVAYOLLARI, lOadet A340-3OOve6adetA321 olmak üzere Aırbus Industne'ye löuçak siparişi verdı. Lufthansa, Airbus Industrie'den şimdiye kadar aldığı toplam 164 adet uçağı ile firtnanın en büyük havayolu müştensi dunımunda bulunuyor. • L.C VVAtKİKİ, kız çocuklan için haarladtğı sonbahar koleksiyonunu tüketicilerin beğenisine sundu. Koleksiyonda, saru turuncu. ma\i kahverenginin çeşitii tonlannda, ctek. elbise, pantobn. sweat shirt ve kabanlar yer atıyor. • AKMERKEZ, Uluslararası Alışveriş Merkezleri Derneğı ICSC'nin işbırlığıyle düzenlediği konferansta, "Yılın Alışveriş Merkezı" ödülünü aldı. Yılda 20 mılyon kişinin gezdiği alışveriş merkezı beşıncı yılında 3. kez ödül alıyor. • TURK NOKTA NET'in katkılanyla caz sanatçısı Kerem Görsev konser verdL Kerem Görsev, konserde geçen aylarda New York'ta ka\dettiği u Warm Autumn" albümünü tanıfn. • SUPERONLİNE WORLD, Cumhuriyetin 75. Yılı nedeniyle anket bölümlerinde önemli konu ve konuklara yer veriyor. Internet kullanıcılannın en yetkili isimlere mesaj gönderebi lmelerini sağlayan Superonline VVbridVI.P. ser\isınde29 Ekim haftası olması nedeniyle Cumhurbaşkanı Süle>Tnan Demirel yer alıyor. -r 1 » • ELECTROLUX,cep telefonu hediyeli saüş kampamasını başlattı. Kampanyayla, 21 Kasım tarihine kadar Electrolus b«yaz eşya ürünlerini saün ahnlann Philips Diga cep telefonu kazanacaklan belirtilhor. • CLEAR, 8 Kasım taihine kadar, süpermarket ve marketlerde geçerli olan kımpanya dahilinde tüceticilere kârlı alışveriş yıpma imkânı sağlıyor. Kampanyayla, bir adet 370 g-am ya da ikı adet 185 gram Clear alan harkes san •^ya lacivert renk yığmurluk kazanacak. Ankara Büyükşehir Belediyesi, 1.1 milyar dolarlık borcunu devlete ödetti Hazine, garantörlükten dertli • Dış borçlannı Hazine'ye ödeten kuruluşlar ile belediyeler, bu ödemeîerden doğan borçlan için sadece 996 milyon dolarlık bir ödeme yaptılar. Devlet hesabına ağır eleştiri ANKARA(ANKA)-Sayıştay, devletin fmansman, devlet borçlan, borç yöneti- mi ve bütçe yönetimi ıle ilgili hesap ve is- lemlerine ağır eleştiriler yöneltti. Sayış- tay'ın Hazine işlemleriyle ilgilioîarakha- zırlayıp TBMM'ye sunduğu raporda, Ha- zıne Müsteşarlıgı, Maliye Bakanlığı ve Bakanlar Kurulu'na yönelik önemli eleş- tirilerde bulunuldu. Raporda. Hazine tarafından yayımla- nan finansman verileriyle saymanlık ve- rilerinin farklı olduğu, bu verilerin mer- kezi hûkümetin tüm gelir, gıder ve borç- lanma işlemlerinı kapsamadığı, bütçe dı- şı daire ve kurumlann borçlannın Hazi- ne'nin kurumlardan olan alacağını doğ- ru biçimde sunmadığmı, dış borçlar he- sabının devlet borçlannı doğru gösterme- diğini belirledi. Sayıştay'm kimi bulgu- lan şöyle: • Hazine tarafından yayımlanan fi- nansman tablolarında yer alan venler, saymanlık \erilerinden farklı çıkıyor. Saymanlık ve Hazine tarafından belirti- len net borçlanma tutarlan arasmda 1 ka- tnlyonu aşan farklar var. • Yayımlanan finansman tablolan merkezi hûkümetin bütün gehr, gider ve borçlanma işlemlerini kapsamıyor. 1980 yılmdan bu \ana net borçlanma hasılatı bütçe açığmın ortalama 2.7 katı. Bu. mer- kezi hûkümetin bütçe dışmda kullandığı kaynağı gösteriyor. • Genel Bütçe Dışı Daire \e Kurum Borçlan Hesabı, Hazine'nin kurumlar- dan olan alacaklannı doğru sunmuyor. Dış Borçlar Hesabı, dış borçları doğru, tam ve uygun bıçımde sunmamaktadır. • Genel Bütçe Dışındaki Daırelere Ya- tınlan Sermayeler Hesabı, Hazine'nin KÎT'lerdekı sermayesini tam ve doğru bi- çımde göstermıyor. Bunun nedeni zarar- laruı Hazme hesaplannda muhasebeleşti- rilmiyor ve teşebbüslere YPK karan ol- madan sermaye aktanlıyor obnası. • Bütçe Kanunu ile öngörülen borç- lanma limiti amaçlanan yaran sağlamı- yor. Tahvil dışında kalan borçlanma araç- larına limıt konulmadığmdan borçlanma- nın bir bütün olarak sinırlandınlması mümkün olmuyor. • Yeni oluşturulan Dış Finansman Bil- gj Sistemi. dış borçlann takibı ile ilgili so- runlan henüz çözemiyor. • Hazine tarafından temin edilip özel sektöre devredilen bazı krediler kullanı- cılar lehine hükümler içeriyor. • Hazine'nin görev zaran yüküm- lülüklennden doğan borçlan gıderek ar- tıyor. ANKARA (ANKA)- Hazine, dış borç- lanmasına garantı verdiği kuruluşlann borçlanylabaşaçıkmaktazorlanıyor. Bü- yük bölümünü belediyeler ve bağlı kuru- luşlann oluşturduğu kamu kurum ve ku- ruluşlan Hazine'nin garantisiyle aldıkla- n dış borçlan zamanında ödemedikleri için ödemelen garantör olan Hazine yap- mak zorunda kaldı. Bu anlamda Hazi- ne'yi en fazla zorlayan kuruluş Ankara Büyükşehir Belediyesi oldu. Edınilen verilere göre, Türkiye'nin dış kredi itibanna zarar gelmemesi için, Ha- zine 1992-1997 yıllan arasmda asıl borç- lulann ödemediği toplam 3 milyar 245 milyon dolarlık dış borcu ödedi. Kendile- n zamanında ödemeyip dış borçlannı Ha- zine'ye ödeten kamu kurum ve kuruluş- lan ıle belediyeler, söz konusu dönemde Hazine'ye bu ödemeîerden doğan borçla- n için sadece 996 milyon dolarlık bir öde- me yaptılar. Hazine'nin 1997 sonu itibanyla, garan- tili dış borcunu ödediği kamu kurum ve kuruluşlan ile belediyelerden toplam ala- cağının 2 mılyar 249 milyon dolar düze- yinde olduğu belirlendi. Ankara, büyûk yük Garantili dış borç ödemelerinde Hazi- ne'yi en fazla Ankara Büyükşehir Bele- diyesi güç dunımda bıraktı. Ankara Bü- yükşehir Belediyesi'nin bu nedenle Ha- zine'ye olan borcunun toplam 864.9 mil- yon dolar olduğu belirlendi. EGO'nun 262.5 milyon dolar, ASKl'nin de 1.4 mil- yon dolarlık borcuyla birlikte Ankara Bü- yükşehir Belediyesi'nin Hazine'ye geri ödemesini yaptırttığı toplam garantili dış kredi miktan 1 milyar 128.9 milyon do- lar olarak gerçekleşti. lstanbul Büyükşehir Belediyesi, İG- DAŞ ve ISKJ'nin aynı nedenle Hazine'ye toplam 437.1 milyon dolar borcu bulun- duğu belirlendi. îzmir Büyükşehir Bele- diyesi ise tZSU ve ESHOT'un aynı ne- denle Hazine'ye toplam 80.3 milyon do- lar, lzmit Büyükşehır Belediyesi'nin top- lam 52 milyon dolar, Gaziantep Büyük- şehir Belediyesi ile GASKl'nin toplam 11.7 milyon dolar, Yozgat Belediyesi'nin 5.3 milyon dolar, Alanya Belediyesi'nin l milyon dolar, Adapazan Belediyesi'nin ise 539 bin dolar borcu bulunuyor. Hazine, aynı nedenle Anadolu Üniyer- sitesi'nin 3 milyon dolar, tstanbul Üni- versitesi'nin ise 28.3 milyon dolar borcu- nu ödedi. Hazine, TCDD, Türkiye Gemi Sanayii, TESTAŞ ve EBK'nin de çeşitli miktarlar- daki dış borçlannm geri ödemesini ger- çekleştirdi. Hazine'nin garantisiyle kullanılan kre- dilerin geri ödemesini, öncelikle krediyi kullanan kuruluşlann gerçekleştirmesi gerekiyor. Ancak bu kuruluşlar finans- man sıkıntısı içerisinde olduklannı gerek- çe göstererek ödemelerini yapmadıklan için ödeme Hazine tarafından üstleniliyor. Auto Show 98 Fuarı bugün açılıyon Bu yıl altıncısı düzenlenen Auto Show Uluslararası Otomobil Fuan bugün kapılannı ziyaretçilere açıyor. Fuar, 31 Ekim-8 Kasım tanhleri arasmda lstanbul Dünya Tıcaret Merkezi'nde her gün 11.00- 21.00 saatleri arasmda ziyaret edilebilecek. CNR'nın 4 salondan oluşan 44 bin metrekarelik dev fuar alanında yapılacak Auto Show 98'e yerli ve yabancı 32 markanın yanı sıra 24 yan sanayi kuruluşu da katılıyor. Çok sayıda 99 rnodel otomobilin Türkiye'de ilk kez sergilenecegi fuann büyük ilgi toplaması beklenıyor. Alfa Romeo 166, Audi TT, Ford Focus, Seat Toledo, Peugeot 206, VW Beetle ve VW Bora gibi yepyeni modellerin görücüye çıkacağı Auto Show 98'e giriş ücreti hafta arası 3, hafta sonu 5 milyon olarak belirlendi. lstanbul Atatürk Havalimanı'nın karşısındaki fuar alanına, Taksim AKM, Bostancı İDO Iskelesi ve Etiler Akmerkez'den her saat başı kalkan otobüslerle ulaşılabilecek. 6. Otomobil Fuan'nda dünyanın ünlü markalan bu kez teknik ve tasanm üstün- lükleri ile yanşacaklar. Volksw agen'in \ eni 'kaplumbağa'sı Beetie (altta sağda), Au- di (üstte), Peugot'nun spor (altta) ve şehir modelleri (en üstte) ile Toyota Yaris (sağda üstte) fuann gözdeleri arasmda yer ahyor. (Fotoğraflar: KAAN SAGANAK.) Yasa tasarısında KİT'lere övgü Ozelleştinne gelirleri bütçeye STATE ofthejjjj WQRLD FORUM www.worldforum.org ı WjVhnde deaeğıyle "State of the Uorld Forum" insanlığın geleceğini ilgilendiren yaşamsal konuları tartışnak üzere dünyanın en etkin insanlarını biraraya getiriyor nükleer silahsızlanma barış içinde yaşauak kadın ve çocuk haklarının korunması- 57 Ekin-1 Kasım tarihleri arasında internet sitemizdeki tartışmaya katılın- Sizin de dünyayı değiştirnek için bir şansınız var- BANUSAUV1AN ANKARA - Hükümet, hazırladığı bütçede kamu iktisadi teşebbüslerinin (KİT) "Türk ekonomisi- nin ktkomotifı" olduğunu kabul ederken; bu kuru- luşlann gereklı yapısal ve yasal düzenlemeler yapıl- madan özelleştırme kap- samına alınmaması gerek- tığıni sa\-undu. Hükümet, 1999 bütçe yasa tasansı- nrn gerekçesinde KÎT'le- rin 1998 sonunda ozelleş- tinne kapsamında olanlar- la birlikte 921 trilyon lira kâr edeceğini bildirdi. An- cak, 1999 yılı için yatınm ıçermeyen bütçeye. 3. cep telefonu lısansının yanı sı- ra Türk Telekom'un özel- leştirilmesıyle sağlanacak gelirin aktanlması öngö- rüldü. Bütçe gerekçesinin "Kamu tktisadi Teşebbüs- leri" bölümünde. Cumhu- nyetin ilk yıllannda kuru- lan KlT'lerin "doğal kay- naklann ülkeekonomisine kazandmlmasL, eksik alt- yapının tamamlanması. &ana>i yatınmlanna ola- nak sağlaması ve istihdam yarabcı özellikleri ik Tûrk ekonomisinin lokomotüî" olduğu kaydedıldi. Zam yok, kâr var KlT'lenn sonınlanna 1994 yılında uygulanan "istikrar önlemkri" ile çö- züm getinlebıldığı savu- nulan metinde, bu yılın 6 ayında KİT ürünlerine zam yapılmamasuıa kar- şın bu kuruluşlann 921 trilyon lira kâr etmesinin beklendiği belirtildi. Özelleştirme kararlann- da yetkili olan Özelleştir- me Yüksek Kurulu'nun, başbakan ve başbakan yar- dımcısı dışında 4 bakan- dan oluşmasına karşın büt- çe gerekçesinde şu uyan- ya yer verildi: "ÖzeBeştirme uygula- ması sonuçlanndan izten- diği üzere, gerekli yapısal hüeştinneler ve yasaA dü- zenlemeler yapılmadan özefleştinne işjemlerine ge- çilmesi. özelleştirme faali- yetlerinden beklenen so- nuçlann alınmasını gecik- tirdiği gibi. bazı örnekler- de görüldüğü üzere kuru- luşlardan bir kısnunın özeUeştirme kapsamından çıkarüarak tekrar 233 sa- yılı KHK kapsamına aün- ması gereğini doğurmuş- tur. Bu nedenle ölçekleri, faaiiyet konulan bakımın- dan kısa vadede özeUeşti- rilmesi mümkün ofanaya- cak kuruluşlann özelleştir- me kapsamı dışında tutul- ması. yeni kapsama alına- cak kuruluşlann ise gerek- li yasal, idari ve mali dü- zenlemeler ve iyileştirme- ler yapüdıktan sonra kap- sama ahnması ile özefleş- tirme kapsamında uzun süre kalmalannı önlemek üzere, kapsamda bulunan kuruluşlara öncelik veril- mesi özelleştinnede daha olumlu sonuçlar verecek- tiıf İŞÇİNİN EVRE3\İNDEN ŞÜKRAN SONER Nerede Kalmıştık? Suyun yolunu bulması gibi güzel bir şeyler ol- du. Cumhuriyet'in 75. yıl etkinlikleri toplumsal bek- lentileri, çoğunluk eğilimi ve özlemlerini yansıtan birçerçeveye oturdu. 30 Ekim sabahında, anaya- sal ve yasal donanımlan ile birlikte Türkiye'nin ger- çek demokratik düzene ulaşabilmesi, toplumsal örgütlenmelerinin, siyasi partiler, sendikalar, sivil toplum örgütleri olarak, gerçek işlev ve etkinlikle- ri ile yerli yerine oturtulabilmesi halinde, hızla çok şeyin değişebileceği düşünü görebiliyorum. En önemlisi sağduyulu ama sessiz, seyirci çoğunlu- ğun kıpırdandığını, umutlandığını, daha yaşana- bilir bir ülke için bir şeyler yapmaya niyetlendiği- ni, moral kazandığını, bundan sonrasında olumlu işlere ağıriığını koyabilecegini düşünebiliyorum. 75. yıl için toplumun benimseyebılecegi bir marş yazılamamış olması, yerini 10. Yıl Marşı'nın alma- sı, müziğinin içtenliği, coşkusu kadar, çok şey an- latan sözleri ile genç kuşaklar tarafından ezber- lenmesi, büyük bir şans değil mi? 75. yılın düze- ni, yükselen değerleri, sanatçılann halkın benim- seyeceği güzellikte, içtenlikte beste yapmalanna, sözyazmalarına engel. Bir de yürekten söylediği- miz 10. Yıl Marşı'nın coşkusunu, sözlerindeki genç Cumhuriyet'in inanç ve değerlerini özlemle oku- maktan, ezbertemekten öte, içeriğinin bilincinde olarak, genç Cumhuriyet'in havasından, devrim- lerinden bir şeyleri bireysel ve toplumsal yaşamı- mıza taşıyabilsek. 75. yılın koşullarında, çağın evrensel değerleri- ni, insan haklannı ölçü alarak 10. yılın özgüveni, inancı, değerlerini başlangıç yaparak yeniden yo- la çıkmayı denesek... Çiller'in "beyaz sayfa"s\n- dan canımız yanık, bilinmeyen, hep düş kınklıkla- n ile noktalanan sil baştanlan yaşamaktan yorgu- nuz. Birilerinin bizi kurtaracağı reçeteleri istemiyo- ruz. Bilinenlerte, gerçeklerimizi görerek, olumsuz- luklanmızla savaşarak, içinde sorumlu katkı sahi- bi olacağımız gelişimi istiyoruz. Bu kadar kirli çamaşır, soygun, vurgun, çete, mafya, haksız kazanç, kara para bağlantısı, dev- letin, siyasetin, sendikalann, toplumsal örgütlen- melerin, bürokrasinin kirlendiğinin belgesi ortaya çıktıktan sonra gerçek anlamda bir temizlik yapı- lamadan hiç yola çıkılabilir mi? Çok büyük bir kir- liliğin temizlenmesi, bu işin altından kalkılabilme- si için herkesin kendi evinden, kendi evinin önün- den başlayarak işe, temizliğe koyulması gerekiyor. Yaşadığımız, çalıştığımız ortamlarda, üyesı oldu- ğumuz örgütlenmelerde temizlik, demokratikleş- me için neler yapabiliriz, bugüne kadar nelerden korkup nelere seyirci kaldık, ne ölçüde suç ortak- lığına bulaştık?.. Devlet gücünü işleten çarklar, siyaset, toplum- sal gidişin odak noktaları. Öyle ise devlet içinde- ki çetelerle şöyle bir ciddi hesaplaşmadan, siya- setteki bulaşmışları anlamlı bir ayıklamadan ge- çimneden, kirli çıkınlann, soygunlann, devleti yağ- malamanın hesaplaşmasını yapmadan, siyasi partileri liderler cuntasından kurtarmadan, siyasi partiler, seçim düzenine demokratikleşmenin rüz- gânnı katmadan seçime kaçmak var mı? Kimileri ayrımcılık olarak yorumlamak istedi, "yapmayın" dedi. Ama kitleler 75. yıl etkinlikleri- ne "Türkiye laiktir, laik kalacak" sloganını simge yaptılar. Türkiye Cumhuriyeti'nin laik kimliği ile oy- nanamayacağını, içinden, sandıktan daolsa Islam Cumhuriyeti çıkanlamayacağını vurguladılar. Cumhunyeti şeriat karşıtı olarak özümsediklerini, şeriata tepkilerini anlattılar. Demek ki devletin ön- celikleri arasında, hani şu yüzde doksan dokuzu- nun Müslüman olduğu ile övünülen ülkemizde, devletin dini baskıcı, hele de bir inanç grubundan yana ağıriığını koyan yapısından kurtanlması, ger- çek laik yapıya kavuşturulması sorumluluğu var. Demokrasiyi, halkın dini inançlannı sonuna kadar sömürüp kullanarak demokrasinin düşmanı şeri- at düzenini düşleyenler, Cumhuriyet'e kuruluş, Atatürkçülük, devrimlerin çerçevesi ile değil, Islam cumhuriyeti yorumlan ile sahip çıkmak isteyenler bu güçlü toplumsal tepkiden biraz ders almış ola- bilirler mi? 75. yıl etkinlikleri haftasına, söz verilmiş affın da atlanmasının cezaevlerinde yarattığı büyük tepki- lerie, PKK, Kürtsorununun acı gerçeklennın sıcak olaylan ile birlikte girdik. Suriye krizi, PKK temiz- lik operasyonuna karşı cezaevlerinde intihar olay- lan, Cumhuriyet'in en coşkulu kutlanması saatle- rinde uçak kaçımna yaşandı. Kürt sorununun çö- zümlenmesini içtenlikîe savunanlar bence çok ciddi bir yol aynmındalar. Öncelikle terörün top- lum tarafından nasıl şiddetle reddedildiğini, Cum- huriyet kutlamalannın bir mesajı "laiklik" ise aynı derecede güçlü ve anlamlı ikinci mesajının "ba- nş" olduğunu görmeliler. Toplumsal sağduyu Ata- türk'ün "Ne mutlu Türküm diyene" sözlerinden, ırka, kana dayalı bir mesaj çıkarmıyor, ırkçı yakla- şımlan dışlıyor, "ulus" kavramında, çağın çok kül- türlü toplum yaklaşımını görmek istiyor. Türk'ü, Kürt'ü, her ırktan göçmeni ile bu ülkenin insanı, vatandaşı, toplumsal kültürü ve birikimi ile birlik- te yaşama banşını hak ediyor. Belli ki Türkiye'de yaşayan Kürtlerin sorunlan, haklan, "TC" düşma- nı, dışlayıcı, aynmcı yaklaşımlaria çözümleneme- yecek. Sonuna kadar insan haklan, kimlik hakla- n savunularak özellikle dışardan beslenen, Türki- ye'nin ikinci bir Yugoslavya yapılması, parçalan- ması, kanlı ırk ve din hesaplaşmasının sürüp git- tiği bir ülke olması özlemlerine şiddetle karşı çıkı- lacak. Ve 75. yıl şenlikleri içinde birkaç günlüğüne unutmaya çalıştığımız yaşam gerçekleri, dünya- dan Türkiye'ye ulaşan, küreselleşmenin, çağdaş köleliğin, içten ve dıştan sömürünün, ekonomik krizin acı sonuçları büyüyor. Piyasadaki durgun- luk hemen, çalışanlara işsizlik, işten çıkarmalar olarak yansıtılıyor. Bu arada, özelleştirmeden yağ- ma, vurgunadına sokağa atılmak istenen kamu çalışanlan, Özal'ı dize getiren büyük madenci di- renişinin ardından, yıllar sonra ilk kez SEKA'da anlamlı bir karşı duruşu gerçekleştiriyoriar. SEKA işçileri bir aya ulaşan anlamlı direnişlerinden ders almayan siyasi iktidann karşısına, bugün emek cephesinin büyük ittifakı ile karşı çıkacaklar. Cum- huriyet'in devrimlerinin, değerlerinin bilincine va- ranlann bugün başlayacak büyük emek direnişi- nin yanında yerierini almalan gerekiyor. Şenlikli meydanlarda, marşlaria, şarkılarla kut- lama yapmak güzel, ama kolay. 75. yılı hak etmek, sorumlu, çağdaş Cumhuriyet çocuğu olmak zor. Ekmeğinin kavgasını yapan, Cumhuriyet değer- lerine sahip çıkan SEKA işçisinin, emek cep- hesinin yanında, kavgasında yerimizi alarak baş- layabiliriz.