Katalog

SAYFA CUMHURİYET 16 EKİM 1998 CU 14 KULTUR 4, AVRUPA FİLM FESTİVALİ BUGÜN BAŞLIYOR Aukara da Avrapa'yı izleyecek Kültür Cirişimi düzenliyor 'KültürPolitikalan Sempozyumu' 26 Ekim'deIstanbulda Kültür Servisi-Türkiye Cumhuriyeti'nin 75. yılı dolayısıyla 26-28 Ekım tarihleri arasında Is- tanbuFda bir Külrür Politikalan Sempozyumu yapılacak. Sempozyum, Istanbul ICültür ve Sanat Vak- fı 'nın destefiyle Kültür Girişimi tarafından dü- zenleniyor. Devletin, özel sektörün, sivil toplum örgüt- lerinin, üniversitelerle başka eğitim kurumla- nnın ve medyanın işbirliğiyJe 2000'li yıllarda yeni, planlı ve verimli bir "kültüryaşamı" ya- ratılması amacıyla bir araya gelen Kültür Giri- şimi: İsmail Cem, Şakir Eczacıbaşı, L'fiık Esin, Silüfer Göle, Bozkurt Güvenç, Talat Halman, Hiisrev Hatemi, Doğan Hızlan, Ekmeleddin Ih- sanoğlu, Emre Kongar, loanna Kuçuradi, Me- tin Sözen, Hı£a Topuz,Stefan Yerasimos ve Tah- sin Vûcel'den oluşuyor. 26-28 Ekim tarihleri arasında Istanbul'da dü- zenlenecek sempozyumda UNESCO'nun 1997 Martı'nda Stockholm'de düzenlediği Hükümet- lerarası Kültür Politikalan Konferansf nda ka- bul edilen öneriler Türkiye açısından değerlen- dirilecek; teknolojik gelışmelerle globalleşme eğilimlerinın kültürel etkileri incelenecek ve bu konularda sivil toplum örgütleri ve kamu ku- ruluşlanyla bırlikte çoğulcu öneriler getirilecek. Türkiye'de kültür politikalan, kültürel hak- lar, devletlerin kültür politikalannın yeniden oluşturulması, Atatürk devrimlerinın kültürel yönleri, kadınlann ve gençlerin kültürel hakla- n, toplum ve din ilişkileri, yeni teknolojilerin, bilişjmin. yayıncılığın. Internet'in ve medyanın kültürel etkılen, arkeolojik sitlenn korunması, kültürel ve doğal varhklann yağmalanması ve yazarlarla sanatçılann işlevi sempozyumda ele alınacak konular. 26 Ekim Pa2artesı günü Atatürk Kültür Mer- kezi Konser Salonu'nda başlayacak olan sem- pozyumun açılışında Cumhurbaşkanı Süley- man DemireJ. Başbakan Mesut Yılmaz. eski In- giltere Kültür Müsteşan Mark Fisher, UNES- CO Temsilcisi Y. R. Isar. Kültür Bakanı Iste- mihan Talav ve Kültür Girişimi adına Şakir Ec- zacıbaşı konuşacaklar. AJCM Konser Saionu'nda yapılacak açılış töreninden ve birinci oturumdan sonra The Mar- mara Oteli'nde devam edecek sempozyumda üç ğünbüyuncayaklaşik2Obildiri sunulacak. K t v nuşmalar anında Türkçe. tngilizce ve Fransız- caya çevrilecek. CUMHUR CANBAZOĞLU Dördüncü yaşına basan Avrupa Film Festivaliya da diger adıyla Ge- zici Festival bugün saat 12.00'de An- kara Fransız Kültür Merkezi'ndeki ilk gösterimle yola koyuluyor. Altı gün süreyle Ankara'da kalacak olan festiva). daha sonra Avrupah yönet- menlerin urettiği yeni filmleri, baş- yapıtlan Bursa'ya (22-28 Ekim), Iz- mir'e (30 Ekim-4 Kasım), Diyarba- kır'a (6-8 Kasım) ve Mersin'e (13- 15 Kasım) taşıyacak; yapılan hesa- ba göre tam 4090 km. yol kat ede- cek. Hollyvvood sinemasmın ürünleri- ne boğulan, sinematekleri olmayan bir ülkede önce böyle bir festivali ayakta tutmanm ne kadar anlamlı ve önemh' olduğun vurgulamak ge- rekiyor. Avrupa Komisyonu Türki- yeTemsilciliği'nden Bursa Büyükşe- hir Belediyesi'nden, Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfi'ndan KA- MER'den (Kadın Araşürmalan Mer- kezi), Mersin Tkaret ve Sanayi Oda- sı'ndan. bu yıl ilk kez Kültür Bakan- lgı'ndan da destek alan Avrupa Film- leri Festivali yanşmalan sansasyo- nu ve vitrini olmasa da bizce özve- riyle sınema sanatına katkısını sür- dürüyor. lşleri kolay degil; sinema camiastn- da ağırlıgını hissettirmesine karşm örneğin hâlâ başkentte salon soru- nu yaşıyorlar. Avrupa'nmbirçokül- kesinden 80 kısa film, 19 da uzun film getirmeyi başaran festival yö- netımi. her şeyin bol paraya yönel- digi bir ortamda salonsuz kalıp so- runu son anda Fransız kültürünün tüm gün ve Kavaklıdere Sinema- sı'nın verdiği son seans gösterimiy- le çözmeyi deniyor. Avrupa Avrupa Gelelim bu yılın programına; Av- rupa Avrupa bölümünde geçen yıl ve bu yıl üretilmiş filmler, birbakı- ma 'taze Avrupa Sinemast' var lis- tede. Tom Collins'in Kuzey Irlan- da'nm karmaşık politik yapısını yan- sıttıgı Bojmoman,CedricKIapish'ın Aile Toplantısı (Un Air de Famille). Lıtvanyalı yönetmen SharunasBar- tas'ın Leo Caraxlı fılmi Ev, Yvan Le Moine'in Anita Ekbergli Kırnu- a Cüce'si (Le Rouge), Goran Re- bic'in Balkanlar'dakı mılliyetçılik sorununu sorguladığı Jugofilm'i. Macar yönetmen György Fetaer'in si- ALltı gün süreyle Ankara'da kalacak olan festival, daha sonra Avrupah yönetmenlerin urettiği yeni filmleri, başyapıtlan Bursa'ya (22-28 Ekim), îzmir'e (30 Ekim-4 Kasım), Diyarbakır'a (6-8 Kasım) ve Mersin'e (13-15 Kasım) taşıyacak; yapılan hesaba göre tam 4090 km. yol kat edecek. yah beyaz Tutku'su (Szenvedely). Ukraynalı yönetmen Krishtofovich'in Merhumun Arkadaşı adlı yapıtlan bu bölümün yapıtlan. Avrupa'nın en iyileri Avrupa'nın En İyileri başlığında ise sinema tarihine geçmiş filmler k- lenebilecek. Bergman'ın dört Os- carlı Fanny ve Aksander'ı (1983), JiriMenzeTin 'Çek yeni dalgası'nın simge yapıtlanndan olmuş, Yaban- cı Film Oscan kazanmış SıkıDenet- lenen Trenler'i (1966), Nemec'i dün- yaya taşıyan yapıtı Parti ve Konuk- lar (1966), yine Çekoslovakya'dan Jan Kadar ve Elmar Klos'un Ya- bancı Film Oscan almış Ana Cad- dedeki Dükkân'ı (1966), Mkhelan- gek> Antonioni'nın görünenle algı- lanan arasındaki farkın altmı çizdi- ğı Altın Palmiye ödüllü Bkm-Vp/d- nayeti Gördüm'ü (1966), Carios Sa- ura'nın Ismael Merlo, Alfredo Mayolu siyah beyaz Av'ı (La Caza- 1966), Bunuel'ın FernandoRey'le ilk kez birlikte çahştığı, Altın Palmi- yeli Viridiana'sı (1961), Szabo'nun Mefisto ve AJba> Redl'dan sonra üç- lemeyi tamamladığı Hanussen'i (1988), VVajda'nın VVTlkolu Kızlar'ı (1978) ve "nınç Okan'ın iş bulma umuduyla Avrupa 'ya giden dokuz ça- resiz insanın trajedisini çizdiği Oto- büs'ü (1977) en iyiler listesine se- çilmiş. Kısa İyidir Filmlerden bazılannın uzun met- rajhlardan önce, bazılannın da top- lu gösterilecegı beş altbaşlıktan olu- şan bu bölüm, geçen yıl ölen Liitfü Ozala>'ın anısına düzenleniyor. Bö- lümünün altbaşlıklanndan olan Ün- lü V önetmenlerden Kısa Filmler'de VlikkısJancso,Lars von Trier,Istvun Szabo ve Zoltan Huszarik'in yapıt- lan var: yine altbaşlıklardan 'Bir Okul'da dünyanın en önemli sine- ma okullanndan 62 yaşındaki FA- MU'nun (Çek Cumhuriyeti) bünye- sinde üretilmiş 14 film yer alıyor. Kı- sa İyidir de ise Avusturya. Belçika, Macaristan, Norveç, Slovenya, Ka- radağ Cumhuriyeti, Danimarka, Al- manya'dan dramatik ve canlandırma dallannda yapıtlar sinemasevere ula- şacak. Italyan, Fransız, Ingiltere yapımı sekiz kısa film ise 'Kısa'nın Kome- disi Daha İyidir' altbaşlığını oluştu- ruyor. Kısa tyidir'in son altbaşlığı '100 Vlihon Vlayuıa Karşı 10 Kısa Film', sanat yönetmenliğini Taver- nier'nin, yapımcılıgını da Handicap International'la üstlendiği ilginç bir toplu gösteri. Filmleri yönetmenle- ri arasında Schölondroff, Tavernier, Kassovitz,YusufŞahin,Trueba da gö- züküyor. Brecht anısına Festivalin sürprizi ise bu yıl 100. doğum yılı kutlanan Brecht'in senar- yosundan Slatan Dudow'un yönet- tiği, çekildiği dönemde Naziler ta- rafindan gösterimi yasakJanmış Kub- le VVampe adlı film. Gezici Festival. aln gün süreyle Av- rupa'dan Ankara'ya birpencere aça- cak. Bu çaba desteklenmeyi hak edi- yor bizce. Y E T M İ Ş E Ş i N C R M A Ğ A T Ü R K P L A S T I K S A N A T L A R I S E R G I S I YAŞAYAN 3 KUŞAK BİRARADA, 160 SANATÇININ KATILIMIYLAI 3 1 E K İ M - 1 7 K A S I M 1 9 9 8 A N K A R A Ç A Ğ O A Ş S A N A T L A R M E R K E Z f j K E N N E D Y C A D . N O : 4 K A V A K L I D E R E A N K A R A T E L : ( 0 3 1 2 ) 4 6 7 4 0 5 2 | 2 0 K A S I M - 1 0 A B A L I K 1 9 9 8 D O L M A B A H Ç E K O L T O R M E R K E Z İ B E Ş İ K T A Ş - İ S T A N B U L T E L E F O N : ( 0 2 1 2 ) 2 5 8 5 5 4 4 ( 4 H A T ) FESTİVALLERDEN SEÇMELER İbrahimova, Balkan türküleriyle CRR'de B İ L İ M S A N A T G A L E R İ S İ İ L E T İ Ş İ M 7 E I I O 2 1 6 1 4 t < 0 2 2 5 - 2 6 Kültür Servisi -4. Uluslararası Eskişe- hir ve Akbank Caz Festivali tüm hızıyla sürüyor. Akbank Caz Festivali çerçeve- sinde bugün saat 18.30'da Yıldız tbrahi- mova. saat 21.30'da ise Spirits: Phoras Sanders Cemal Resit Rey Konser Salo- nu'nda izleyicilerle olacak. Bulgar asıllı ses virtiözü Yıldız ibrahimova eski Tiirk, Rumeli ve Bulgar türkülerini kaynaştınp caza özgü doğaçlamalarla bir araya geti- ren albümü "Balkanatolia'yı seslendire- cek konserinde. Vbkal ile biriikte piyano da çalacak olan Yıldız lbrahimova'ya konse- rinde, klavyeli çalgılar- da V'asıl Parmakov, elektro basta Veselinov. klarnette Fvo Papazov. kanunda Tahir Aydoğ- du ve davulda Stojan Yankulov eşlik edecek. Doğaçlama hâkimi- yeti ve farklı emik kö- kenli müzik türlerini bir araya getirmesiyle ses getiren sanatçı. Bulgaris- tan Müzik Akademi- si'nde eğitim aldı. Türk ve Bulgar halk müziği motiflerini caz ile bir- leştiren sanatçı aynca Leningrad, Istanbul, fz- mir ve Cumhurbaşkan- lığı Senfoni Orkestrası ile bırlikte klasik arya- lan da seslendirdi. ibra- himova; AntoineHerve, Francoiseve LouisMon- tin, Ives Robert,JeanLo- uis Lognon, Lajos Du- das, Michael Alperin, Oka>-Temiz, Vnatoli Va- pirov, Vladimir Tarasov, Peter Konald, Antony Dontchew, Urs Leimg- nıber, RudolfDasek,Ze- ena Parkins, Le Qvan Ninh \e Ivo Papazov gibi sanatçılarla ça- lıştı. Dünyanın pek çok yerinde turnelere katılan ve ünlü caz festivallerinde de sah- ne alan sanatçı, Innsbruck, Mulhouse ve Varna uluslararası caz festivallerinde enst- rümansız 45 dakikalık solo konserler ver- di. Yıldız ıbrahimova'nın 'Türkbh Folk Songs', 'Naissus Jazz', 'Jazz and Some- ting More', 'The Girl With Lmefy Eyes' ve 'Illusor> Eternity' adlı albümlerini, 'Paris-Zagreb', 'Hard Wfey To Freedom', 'Voice of Rainbovv', 'Balkanatolia' ve 'Chamber Music Life' CD'leri izledi. 4. Uluslararası Eskişehir Festivali kap- samında bugün saat 18.45'te Ö. T\ıncer&O, Aydın piyano resitali, saat 21.15 'te Kam- ran İnce Ensemble konseri yer alıyor. Ö. Tuncer&Ö. Aydın; Litz. Rahmaninof, Skryabin ve Cemal Resit Rey'in yapıtla- nnı yorumlayacak. Piyano çalışmalanna 1982'de Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvan'na girerek Prof. Metin Oğüt'ün öğrencisi olarak baslayan Özgün Tuncer, 1995 yılında Sicilya'da 'Confe- renza Musicale Mediterraena' organizas- yonunun düzenlediği ya- nşmaya katıldı. Sanatçı bu yanşmadajüri tarafin- dan seçilerek Sicilya'da konser verme hakkıru el- de etti ve CD'yi kaydet- ti. Piyano çalmaya An- kara Devlet Konserva- ruvan'nda Prof. Selma Pekman ile baslayan Öz- gür Aydın, 1991-93'te British Council'in bur- siyeri olarak Londra Kra- liyet Müzik Koleji'nde Ptter Katin ile çalışma- lanna devam etti. Al- manya, Avusturya, In- giltere ve Avustralya'da aynca Sehleswig-Hols- tein Festivali ve Salz- burg Festivali gibi festi- vallere katılan sanatçı, 1997'de 46. Münflı Ulus- lararası Müzik Yanşma- smı kazandı. Aynca bu yanşmada 1997 Wil- helm-VVeichsler Müzik Ödülü ile Japonya'nın Nippon Müzik Ödülü'ne layık görüldü. Kamran Ince'niniür- quoise. Kuşatma Altın- da Aşk ve Afrodizyak çahşmalanndan seçme- ler seslendirecek olan Kamran înce Top- lulugu film müziklerini yorumlayıp kay- detmek ve konserlerde çalmak için 1997 yılında kuruldu. Topluluk University of Memphis öğretim üyelerinden oluşuyor. İnce'nin eserleri, Chicago, Minnesota, St. Louis, Baltimorre, Mihvaukee, Indianapo- lis senfoni orkestralan, Brooklyn ve Lit- huania fllarmoni, Ankara ve fstanbul sen- foni orkestralan tarafindan yorumlandı. Sanatçının eserleri aynca Amerika, Avru- pa, Japonya ve Avustralya'da ünlü şefler tarafından yönetildi. YAZI ODASI SELİM İLERİ Oktay Rîfat, Romancı Oktay Rifat'ın hepi topu üç roman yazmış oln sına üzülmek gerekir, birbirinden özlü üç roman: BirKadının Penceresinden (1976) yayımiandığ da büyülenmiştim. Olgunluk döneminde birşair'/ man' yazmayı gereksinmişti. Bence üzerinde duı lacak konuydu. Bununla birlikte 'şair' Oktay Rifat'ın 'oyunyazaı ğı'ndan sonra 'romancı' kimliğine yol alışı üzerim pek durulmadı. Bir Kadının Penceresinden güçlü I romandı; romanı eleştirenlerse, şairin ne ölçüde r man sanatına yaklaşabildiğini saptamayı yeğledilı Usta bir şair, bizi 80'lerin yıkımlarına götürec* toplumsal ortamı, toplumsal ortamdaki yoğun karaı lığı şiirin sezişiyle duyumsuyor, romanın genişyelpi zesinde dile getiriyordu. BirKadının Penceresinden, romandan bağımsız 'gc. rünen' -gerçekteyse romanın bütününü billurlaşi ran- bir panorama çizişle başlar. Az sonra romand okuyacağımız her şey, olaylardan duygulanıma, di şünüşten davranışlara her şey bu panoramadaki ve rilerin sonucudur. Oktay Rifat'ın roman sanatı içi örneksiz, benzersiz sayılabilecek girişimi, yazık \ pek kavranamamış, o girış bölümünü 'fazla' bulan lar bile çıkmıştır. Danaburnu (1980), Oktay Rifat'ın birsöyleşisindeı oğrendiğimize göre, gazete haberinden yola çıkıla rak kaleme getirilmişti. Gazete haberinin kapsan darlığı, böylece romancının yaratım gücüyle yenider topluma açılıyor ve yine sancılı şeyler söylüyordu. Bir Kadının Penceresinden toplumun birbirine kar- şıt kaünanlannı yüz yüze getirmez. Küçükburjuva di- yebileceğimiz toplumsal katmanın sınırları içinde ka- lır. Yaşananlann o katmanda, faşizme çok yakın biı siyasete nasıl yol aldığını saptar. Danaburnu'ysa okur- yazarla okuryazmazın aynı ülkede nasıl apayn yaşam- lar sürdüklerini, birbirierinden handiyse habersiz ka- lışlannı saptıyordu. Nihayet Bay Lear (1982). bu son roman, toplum- saldan bireyseli çekip çıkarmış, bireyselı büyüteçte açımlamıştır. Bay Lear, Oktay Rifat'ın gizli başyapıtı- dır denebilir. Roman okurun dikkatıne yeterınce ve hak ettiğince ulaştınlamamıştır. Oktay Rifat, Birtakım insanlar adlı oyununun ilk sahnesinde Boğaziçi vapur iskelesinden karank bir yalrya, yalıdaki yaşlı hanımefendiye açılır. Bu yaşlı hanımefendi geçmişte mi yaşar, geçmiş mi kendisi için son kez dırilir, doruktakı ifade gücü hepsini bir- birine katar. Bay Lear da böylesi bir anlatımla sürüp gider. Bu romanın Oktay Rifat'ın Yeni Şiirter kıtabın- da yer almış bazı çok güzel şiirlenyle yakın akraba- lığı söz konusudur. Romancı Oktay Rifat şair Oktay Rifat'a ne ihanet ediyor, ne de şair Oktay Rifat'ı yineliyordu Gerçek edebiyat adamının türler arasındaki derin iç gezisiy- di. Romancı Oktay Rifat, yeniye elbette açıktı. Yeniyi hem kişiselliğinden arıyor, hem de geleneksel roman çizgisini hırpalamaya yanaşmıyordu. Adlannı andığım romanlar tanıklık ediyor, Oktay Rifat 'roman' yazdı- ğının bilincindeydi, olanca yenilikçiliğini roman sana- tının olanaklannda arıyordu. Daha önemlisi, Oktay Rifat Türkçe' roman yazı- yordu. Türkçe'nin bu büyük ustası, üç romanında da Türkçe'ye duyduğu saygıyı bir kez daha kanıtlamış- tır. Geçen zaman içinde Oktay Rifat'ın romanlan gü- nümüzün okurianna seslenebiliyor mu, bilmiyorum. Kimlerokuyor bugün Bir Kadının Penceresinden'i ya da Bay Lear'ı, bilmiyorum. Günümü* 'reyting' cana- varı romanlarokuyadursun, Oktay Rifat özlü emeğiy- le bir başka yannı nasıl olsa kucaklayacaktır. Yayımlandıkları dönemde andığım romanlar çok- ça deşilmedi dedim ya, bu savımı şimdi geri alıyo- rum. Bir coşku vardı o dönemlerde. Oktay Rifat'ın 'ro- man' yazması edebiyat çevrelerini heyecanlandır- mıştı. Irdeleyişler eksik ya da kıt olmuş, o ilgi odağı- nı görmezden gelmeyelim. Bugünse üçüncü sınıf rö- portajlarla idare ediliyor, geçinilip gidiliyor, roman bir tüketim maddesi. Oktay Rifat'sa üç romanında da 'tükenen' toplu- mu yazdı. Takvimde tz Bırakan: "Leylak kokuyordu. Ona leylak dediğimi kim btte- bilir sadece içimden geçirdikçe." Oktay Rifat, Bay Lear, Adam Yayıncılık, 1982. Herkese sanat eğitimı • Kültür Servisi - Marmara Üniversitesi Güzel Sanatiar Fakültesi geçen yıl başlattığı 'Akşam Hafta Sonu Atölyeleri Projesi' ile 150 kişi>e sanat eğitimi olanağı sağladı. Bu yıl prograrnını yogunlaştırarak herkes için sanat eğitimi olanaklannı daha da geliştirdi. Her kesimden ve her eğitim düzeyinden kişilerin eğitim almasını sağlayan bu program sanatı toplumda yaygınlaştırmayı ve sanatla ilışki kurmak isteyenlerin ilişkilerini güçlendirmeyi amaçhyor. Dört dönem olarak planlanan atölyelerde resim, desen, heykel, seramik, takı. tekstil baskı teknıkleri, fotoğraf, deneysel giyim tasanmı, tekstil. el sanatlan, cam ve günümüz sanatlannda çalışmalar yapacak. Aynntıh bilgi için 326 26 67 numaralı telefon aranabilir. K Ü L T Ü R 0 Ç İ Z İ K K Â M İ L M A S A R A C I