Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
19 MAYIS 1997 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
Otomotivde
canlanma
• İZMİR(AA)-Otomotiv
sektöründe son aylarda
jaşanan canlılıgın, istihdamı
da olumîu \önde etkilemeye
başladığı bildirildı. Sektörde
örgütlü Türk Metal
Sendıkası Izmır Şube
Başkanı Yılmaz Turan, Ege
Bölgesfnde faalıvet
gösteren ve aralannda BMC
gibı büyük firmalann da
bulunduğu çoğunluğu
otornotn yan sanayiinde
faalıyet gösteren
fabrikalann oluşturduğu 6
fabrikanın. yoğun bir şekilde
işçi alımını sürdürdüğünü
söyledi. Turan, sektördeki
canlıhğın suni olabılece|ine
de dikkat çektı
İSDEMİR'de
iipetini başladı
• İSKENDERl N
(Cumhuriyet) - Hammadde
yokluğu nedenıyle üretimi
duranlSDEMlR'de
ABD'den beklenen kömürün
gelmesiyle çarklar yenıden
dönmeye başladı. ABDden
gelen Oba Başak adlı gemi,
Fskenderun Demır Çelik
lşletmeleri'nde üretimin
yeniden başlamasını
sağlayacak olan bin 437 ton
taşkömüriinü limana
boşalttı.
Koç'tan vakıflara
1.5 trilyon
• ANKARA (A.NKA) - Koç
Grubu'nda faaliyet gösteren
şirketlerden 28"inin geçen
yıl vakıf ve derneklere
yaptığı bağış 1.5 tnlyon
İirayı buldu. Toplamı 1
trilyon 507.5 milyar İirayı
bulan bağışların büyük
bölümü Vehbi Koç VaktVna
yapıldı. Bağış yapan
kuruluşlar arasında ilk sırayı
260.3 milyar lirayla Arçelik
aldı. Arçelik'ı 241.2 milyar
lirayla Otosan Otomobil
Sanayi. 191 milyar lirayla
Aygaz. 121.9 mihar lirayla
Tofaş Otomobil Fabrikalan.
100.8 milyar lirayla da Koç
Holding ızledi.
Enerji sektörüne
bir yabancı daha
• ANKARA (ANKA)-
Enerji üretimi ve dağıtımı
alanına bir yabancı firma
4şha katüdı. A\iısturyalı
-Vienna GMnmerz HMBH,
eneıjı alanında faaliyet
gösteren "Ahıköy Enerji
Sanayii \e Ticaret AŞ"ye
yüzde 45 payla ortak oldu.
Ortaklık yapısındaki
değişikhk şirketin 5 milyar
lira olan sermayesini 60
milyar liraya yükseltilmesi
sırasında gerçekleşti..Bu
arada elektrik üretım ve
dağıtımına yönelık
Ankara'da bir şirket daha
kuruldu. "Kar Elektrik
Üretim ve Dağıtım Sanayi ve
Ticaret Ltd. Şti" adı \erilen
şirketin sermayesi 10 milyar
lira olarak belirlendi.
Prof Kabaalioğlu, Güney Kıbns'm tam üyelikle adaya egemen olmayı amaçladığmı belirtti
Kıbrıs'ta AB'ye üyelik çabası
SEDAOĞUZ
Kıbns'ta iki toplumun birlik-
te Avrupa Birliği'ne üyeüğinin,
Kıbns Türkleri aleyhine sonuç-
lanacak bir aldatmaca olduğuna
dikkat çekiliyor. Avrupa Toplu-
luğu Enstitüsü Kurucu Direktö-
rü ve lktisadi Kalkınma Vakfı
Yönetim Kurulu üyesı Prof. Dr.
Haluk Kabaalioğlu, Rum Yö-
netimi Kooperatıf Merkez Ban-
kası eskı Danışmanı Dr. Panicos
Demetriades'ın geçen hafta
Londra'da düzenlenen konfe-
ransta yaptığı konuşmayla. "AB
ü yeliğinin Kıbns Türklerine ve-
rilen bir rüşvet oMuğunu" ıtiraf
ettiğini belirtti.
Prof Dr. Kabaalioğlu, iki ay-
n devlet veya konfederasyona
dayalı müzakere zemininin ol-
maması halinde. AB üyesi fede-
ral bir devlette Kıbns TürkJe-
n'nin çok kısa sürede eritılece-
ğine dikkat çekti.
Keele Cniversitesi tarafından
düzenlenen "Kıbns ve AB: Prob-
krnler ve persfektifler" konulu
konferansta konuşan Dr. Panicos
Demetriades'in "Kıbns'ın AB'ye
üyeliğinin Rumlann
terk ettikleri bölge-
lere geri dönmeleri-
ni sağlayacağını >e
AB üyetiğinin Kıbns
Türklerine \erilen
bir riişvet olduğu "
şeklindeki açıkla-
malannı aktaran AT
Enstitüsü Kurucu
Dırektörü Prof. Dr.
Haluk Kabaalioğlu.
İngiliz akademısyen
Dr. Andrew Man-
go'nun ise "ABüye-
fiği sadece Kıbns için
değil AB için de bir
felaket olacakür. İki
toplum arasında bir
anlaşma olmadan
kesinlikle AB üyeliği gerçekle-
şemez" değerlendirmesini yap-
tığını belirtti.
Panicos Demetriades'in. şim-
diye kadar sağlayamadıklan ım-
kânlan AB"yi kullanarak ele ge-
çirebileceklerinı ıtiraf ettiğini
belirten Prof. Dr. Haluk Kaba-
alioğlu. şu açıklamalan yaptı:
" Kıbns tam iiye olduğunda
AB fonlannın geleceği söyleniy or.
Bugün Yunanistan"da Batı Trak-
ya'da Türklerin durumuna ba-
kın. 16 yıldır AB üyesi olan Yu-
nanistan'da Batı Trakya'da Türk
nüfusunun yoğun olarak bulun-
duğu bölgelere tek ECU AB fo-
nu gelmemiştir. Seçtikleri lider-
ler kuşkulu trafik kazalannda öl-
mekte. adında Türk kelimesi
olan dernekleri kapatılmakta,
dini Iklerk'ri hapislerde süründü-
rülmektedir.
Zaman zaman
bazı fanatikle-
rinTürkleresal-
dırıları da gü-
venlikgüçlerin-
ceadetakorun-
maktadır. İnsan
haklanndan söz
edenlerin. Yu-
nanistan'daki
Türk asıllı Yu-
nanvatandaşia-
nnın durumu-
nu görmemesi
hayret verici-
dir>
Prof. Kabaali-
oğlu. KKTC"-
nin ekonomik
durumunun sorunlu olduğu \e
Türklerin bir bölümünün ada-
dan aynlmak ıstediği yönünde-
kı yaklaşımlar konusunda ise şu
değerlendirmeyi yaptı:
-Çok küçük ülkelerde her ko-
nuda isfihdam olanağı sağlana-
maz. Bugün KKTC'de beş üni-
versitede en ileri düzeyde eğitim
verilmektedir. İleri düzey de eği-
tim gören kişilerin hepsinin ada-
• AT Enstitüsü
Kurucu
Direktörü
Prof. Dr.
Haluk
Kabaalioğlu iki
ayn devlet veya
konfederasyona
dayalı müzakere
zemini
olmadan. AB
üyesi federal bir
devlette Kıbns
Türkleri'nin
çok kısa sürede
eritileceğine
dikkat çekti.
da kendilerini tatmin edecek iş
bulmalan mümkün değüdir. Çok
sayıda kıbrıslı Rum'un yurtdı-
şında çalışması. Rum bölgesinin
ekonomjsinjn çok kötü olduğu-
nu mu gösterir? KKTC ekono-
misindedikkatealınması gereken
kayıt dışı ekonomi hesap edilmi-
yor. İki kisiye bir taşıt aracının
olduğu hangi ekonomide kişi ba-
şuıa milli gelir 3 veya 4 bin dolar
düzeyindedir. Yabancı iktisatçı-
lar KKTC'de kişi başına milli
gelirin en az 8 bin dolar olduğu-
nu beUrtiyorlar. Rum tarafında
off shore center olarak çalışan
sektörün hesaplan bandurum-
larda milli gelire katılıy or. Bu da
mukayeseyi şikeii duruma geti-
riyor. Aynca para aklama ope-
rasyonlarının uluslararası ra-
poıiara > ansıması da dikkat çe-
kicidir."
Diğer yandan. tngiltere'de ya-
pılan konferansı KKTC Lond-
ratemsilcisinin katılması nede-
niyle. Rum yönetimi temsilcile-
rinin boy kot ettiği belirtılerek, bu
gelişmenin de Rum tarafının uz-
laşmaz tutumunu ortaya koy-
duğu kaydedildi.
Çiftçiler, REFAHYOL hükümetine 'Ekmeğimizle oynamayın' çağnsı yaptı
Buğdayda 40 bin lira bekleniyor
MERİHAK
tZMİR- Buğdayda üretici 40
bin lira fiyat bekliyor. Polatlı Zı-
raat Odası Yönetim Kurulu Baş-
kanı MuzafFerTürkoğlu. 40 bin
liranın altında fiyat açıklanma-
sı durumunda üreticinin zor du-
rumda kalacağını söyledi. ttha-
latın kesinlikle durdurulmasını is-
teyen Türkoğlu. TMO'nun son
olarak 500 bin ton buğday ithal
ettiğini anımsatarak, "Tüccann
deposubununladolu. Ekmekfi-
yatları yükseliyor. ucuz ekmek
yedireceğiz diye bizim ekmeği-
mizle oynuyoriar. Bu yıl üretici-
nin işi çok zor" diye konuştu.
Türkiye'nın ana tanm ürünle-
rinden buğdayda bu yıl zor gün-
ler bekleniyor. TMO'nun kıs-
men alımdan çekilmesi \ e piya-
sayı tamamen tüccann eline bı-
rakmasıyla üreticinin aleyhine
başlayan gelişmeler sürüyor. Ge-
çen yıl beklediği fiyatı bulama-
yan üretici. bu yıl özellikJe hü-
kümetin ızlediğı ithalatpolitika-
sıyla düşrüğü zor durumdan kur-
tulmak içın yüksek fiyat bekli-
yor.
Polatlı Ziraat Odası Yönetrm
Kurulu Başkanı Türkoğlu. ge-
çen yıl vasat bir dönem geçir-
diklerini söyledi. Bu yıl üretim-
de bir artış olduğunu belirten
Türkoğlu. geçen yıl buğday itha-
latında yaşanan yanlışlıklann bu
yıl tekrarlanmamasını istedi. Tür-
koğlu şunlan söyledi:
"Geçen yJ hasatmevsiminin bi-
timinde kota kondu. İthalat >er-
gileri yükseltildi. Ancak İstan-
buPda ekmek fiyatı yükseliyor
diye. TMO tuttu hububat fiyat-
lanna müdahaleetti. İthalata baş-
ladL 500 bin ton ci\annda buğ-
day aldı. Hastalıklı buğday getir-
diler. Hastalıklı buğday girip pi-
yasayı düşürdü. Fabrikacılann.
borsacılann çoğu depolannı ithal
buğda> la doldurdular. Geçen yıl-
larda olduğu gibi TMO'nun buğ-
day alımında 2 miKon tonun üze-
rine çıkması beklenmiyor. Tür-
kiye'de 18-20 milvon ton buğday
rekoltesi bekleniyor.Tüccann de-
posu dolu, TMO yeteri kadar
ürün alma\acak. \ani Tnat vük-
Ziraat
Odası Yönetim
Kurulu Başkanı
Türkoğlu,
geçen yıl vasat bir
dönem
geçirdiklerini
söyledi.
Buyıl
üretimde
bir artış
olduğunu belirten
Türkoğlu,
geçen yıl buğday
ithalatında
yaşanan
yanlışlıklann
bu yıl
tekrarlanmamasını
istedi.
sek açıklansa da çiftçi zor du-
rumda kalacak. Fındık \e tütün-
de yüzde 150 zam \erdi hükü-
nıet. Biz de 40 bin liradan aşağı-
ya flyat beklemiyoruz.
r
30 bin liranın çıftçiyı kurtar-
mayacağını belirten Türkoğlu.
"TMO ile de görüştük. Ekmek
fıy atlan yükseliyor diye. ucuz ek-
mek yedireceğiz diye bizim ekme-
ğimizle oynuyoriar. Bir ekmeğe.
20 bin liralık ekmeğe giren un 3-
4 bin lira. Fınnlar tam kapasite
çalışmıyor. V üzde 20-30 kapasi-
te ile çalışıyor. Birkaçfinncıpa-
ra kazanacak diye tanm kesimi-
ne yükleniyorlar. Tanm kesimi-
nin sıröna yükü vurdular" diye
konuştu
2kilobuğdayın. 1 kılo ekmek
alması gerektığını dıle getıren
Türkoğlu. ölçünün bozulduğu-
na dikkat çekti. Buğday fıyatınm
düşük açıklanması durumunda
sonucun çok kötü olabileceğini
\ urgulayan Türkoğlu. "İthal buğ-
day getirilmesin. ithalata ödedi-
ğimiz para A\Tupa, ABD çiftçi-
sine gidiyor. Bu para onlara de-
ğil, kendi üreticimize \erilmeli"
d e d i
- . - , . , .,
lzmir Ticaret Borsası HubuBat
Komite Başkanı Hürriyet Do-
ğan, bu sene buğdayın bol oldu-
ğunu belirtti. Fıyatın 30 bin lira
cıvannda olmasının beklendiği-
ni dile getiren Doğan. özellikJe
Ege Bölgesi'nde geçen yıl pa-
muktan beklediğıni bulamayan
üreticılerin buğdaya kaydığını
vurguladı "Geçen seneye naza-
ran buğday para ettiğinden üre-
tici oraya kaydr diyen Hümyet
Doğan. "Yüksek taban fryatının
açıklanmasını beklemiyoruz.
Açıklanırsa da buna tüccann uya-
cağuu sanmıyonım" diye konuş-
tu.
ANKARA PAZARI
YAKUP KEPENEK
Sözüm Sizedir, Gençler
Sızler bu topluma doğdunuz. Çok çılelıdir bu topluma
doğmak, bunu yaşıyorsunuz.
Sız, var olan olumsuzlukların üstesinden gelmelisiniz.
Çünkü, siz çelişkilerı keskinleştınlen bir ortamın çocuk-
larısınız; ağır sorumluluğunuz bundan kaynaklanıyor.
•••
Ne ailenızde ne de okulunuzda "kışıliğınize saygı" gös-
terildı. Sıze, hemen hiçbır konuda "özgur/ü/c"tanınmadı;
karşı cınsten olanlarla arkadaşlığınıza bıle ızın verılmedi;
tam tersine sürekli ezildıniz, hırpalandınız. Tüm bu kötü
koşullara karşın, ınsanı ınsan yapan değeıiere sahıp çık-
manız, özgürlükçü, hoşgörülu ve demokrat olmanız ge-
rekıyor. Bu da yetmiyor, bu değerleri tüm toplumda ege-
men kılmanız, burada "yaşayabılmeniz ıçin" bir zorunlu-
luk oluyor.
"Eğitim düzeni" yaratıcı yeteneklerınizi geliştirmenize
yardım etmedı; onları körelttı. Sorgulayıcı, eleştırel bir ba-
kış açısını kazandıracak yerde. beyninızı sarıp sarmala-
dı; utanmadan bedenınıze bile karışır oldu. Kaldı kı pek
çoğunuz ya hiç okul bulamadınız ya da ezbercı, dogma-
larla dolu, ortaçağ karanlığının dar kalıplarına sıkıştırılmış
bir beyınsel sürece sokuldunuz; parasal yönden aılenizi
soyan, fırsat eşitliğı tanımayan bir düzensizlığı yaşıyorsu-
nuz. Sıkı durun, eğitim surecinın bu gerıligınin ve gerıcı-
lığinm, toplum ve birey olarak aşılmasını sağlamak da si-
ze kalıyor; yalnız kendi yeteneklerinızı gelıştırmekle kal-
mayacak, bunun toplumsallaşmasını da siz gerçekleşti-
receksıniz.
"Sıyasal yapı" ise tam anlamıyla bir yüzkarasıdır. Yıl-
lardır sürmekte olan baskıcı sıyaset, sızden önce. çocuk-
ları ve gençlerı bırbirlerıne karşı kışkırttı, birbırlerıyle ça-
tıştırdı; yetmedi, acımasızca ıpe gönderdı, öldürdü ve ol-
dürttü; elektrik enerjisinı gencecik bedenlerde denedı; çı-
çekli bahçelerde salıncak yerine karanlık odalarda Filıs-
tın askısı sundu. Sızı ezerken, somürüsünü sürdürdü, çal-
dı, çırptı, aldı, sattı ve bunları yapmayı surdürüyor. Büyük
bir dıpsız bataklığa dönüşen sıyaseti temizlemek ve olum-
suzluklan duzettmek, "doğruluğu, durüstluğü ve erdemi"
toplumun tüm hucrelerınde ve siyasette "geçerli kılmak"
ana görevlennizden bin oluyor.
Ya "ekonomikdüzen?" ister lıseyi, ister üniversiteyı bi-
tirmış olun, çalışmak ısteyen her on arkadaşınızdan yal-
nızca üç ya da dördüne ış verebiliyor bu düzen. Uretken-
lıği, verimlıliğı ve yaratıcılığı gözardı edebilen bu ekono-
mik yapıyı olumlu yonde "dönüşturmek" de sıze kalıyor.
Beyin gücünüzle üretmek, ürettıklennizın nıteliğını yükselt-
mek ve gerektiğinde bunu dünya duzeyine taşımak, gı-
derek önem kazanıyor.
• • •
Yukanda sıralananları başarmanın anahtarı bılgidır. Bu
nedenle "bilgi edinmenize hiçbir bıçimde sınır konulma-
malıdır". Bılgı edınmeye sınır konulması, bireyi "köleleş-
tırmenın" gırış kapısıdır. Sız, buna ızın vermeyın.
Geçen gün satrançta bılgısayara yenılen Garry Kas-
parov, hışımla masayı terk ederken, "Anlamadığım şey-
lerden hep korkanm" diyor ve eklıyordu. "ama bir daha-
kimaçı kazanacağım". Kasparov, belkı ilk kez korkuyor-
du, ama "korkuyu yenmesıni" de biliyor. Çünkü, satran-
cı "biliyor".
Insanlığın deneylerıyle bilıniyor kı, korku, faşızmı bes-
ler; bu nedenle "anlaşılmayana teslim olmak", her bakım-
dan küçültücüdur. Korkuyu ya da sizin "kişiliğinızi alıp gö-
türecek, köleleştırerek sızı tanınmaz kılacak" bilınmezlık-
leri de yenmenin yolu bılgiden geçıyor. Eğer kendınızı bir
şeylere teslim etmek ısterseniz bu yalnızca bilgiye daya-
lı yaşam sevıncınız olmalı.
• •*
>
H
«»«insanoğlu, önce, korktuğu şeyleri tannfaşttrdi, göklere
çıkardı; sonra, bunları bılgısıni arttırarak, tek tek yere in-
dirdı. Örneğın, ilk tekerlegin dönmesi, matbaanın bulun-
ması, buharlı ve sonra da içten yanmalı motorların yara-
tılması. bu sürecın başlıca tepe noktalarıdır. Insan, teker-
lekle atı, uçakla kartalı geride bırakmayı başardı. Bunla-
rın tumu dışsaldı, bir anlamda mekanikti. denılebılır. Bil-
gisayar-Kasparov olayında ilk kez beyınsel ya da bellek-
sel bir yarışı ınsan yapımı bir makıne kazanıyor; bununla
yepyenı bırtarihsel dönüşüm gerçekleşıyor. Aynı günler-
de insan beynı canlıları kopyalıyor; yeniden yaratıyor.
Böyle bırçağda, bu dönüşümün gunlennde, yıllannda, ya-
şamanız ve önünüzde onca yaşanacak yıllar olması, ne-
den başlıbaşına bir mutluluk pınan olmasın?
Bugun, 19 Mayıs, önemlı; 1919'da başlayan Ulusal
KurtuluşSavaşı, korkuyu yenmeye dayalı bılincın, bir ya-
şam ıstek ve özlemınm kucağında dogdu. Bu toplumsal
ıstek ve özlemi yeniden canlandırmak sıze düşüyor.
ÇBFTÇİ DOSTU SADLLLAH USUMI
Buğday, çay ve şekerpancarı
üreticileri kuşkulu bir bekleyiş içi-
ne girdiler. Doğu Karadeniz'de
fabrikalar çay alımına başladılar.
Buğday hasadı, Çukurova bölge-
sinde 10 güne, Ege, Trakya ve
Marmara bölgelerinde de en çok
20 ile 25 güne kadar başlaya-
cak. Öte yandan şekerpancarı
ekimleri de tamamlandı. Çiftçi,
kaç lira fiyat verileceginı bilme-
den milyonlarca lira masraf ede-
rek tohumunu toprağa artı. An-
cak hükümet hâlâ kaç lira fiyat
vereceğini açıklamadı!..
On binlerce çay üreticisi bir
aydan beri rahat uyku uyuyamı-
yor. Binbir emek ve masrafla ye-
tiştirdiği çayının fiyatını tespit
edecek olan makamlar kendiie-
rine bir kelime ile bile danışmı-
yorlar. Hükümete yaptıkları öne-
rilerden de bugüne kadar hiçbir
sonuççıkmadı. Kısa bir süre ön-
ce, Ziraat Mühendisleri Odası Ri-
ze Şubesi'nin düzenlediği panel-
de Ziraat Odası başkanları, ko-
operatif yöneticileri ve üreticiler,
sıkıntılannı dile getirdiler. Hemen
hepsi çay üzerine oynanan oyun-
lantekertekeranlattılar. 1980 yı-
lından sonra verilen çay fiyatla-
rının düşük tutulduğu, alımlarda
üreticilerin özel sektörün kuca-
ğına ıtıldiğı ve paralarını aylarca
alamadığı ileri sürüldü... Hatta iki
veya üç yıldan beri paralarını tah-
sil edemeyen üreticilerin bulun-
duğu ıddia edildi.
Oda Başkanı Ziraat Yüksek
Mühendisı Dr. Hülya Karamah-
mırt açılış konuşmasında çay-
da çok ciddi sıkıntıların bulundu-
ğunu dıle getirdi:
"Üretim-tüketim dengesinin
bozulması, tüketim fazlası ürün
ile birlikte yüksek stok maliyeti,
fiyat ve kalitede standartlann ya-
kalanamaması gibi temel etken-
lerden dolayı ihracatın istenen
düzeyde gerçekleştirilememesi
sonucunda çay sektörü bugün
ivedi çozüm bekleyen sorunlar-
Çiftçinin Uykuları KaçıyorL
la karşı karşıya kalmıştır. Çay
bahçelerınin ıslahı ve teknolojik
araştırmalaryetersizdir. Sektöre
yönelikyatınmlargiderekazalmış,
tarımla ilgilı bazı iyileştirici çalış-
malara girişılmişse de bunlann
takibi ve başka köktenci uygu-
lamalargündeme getirilememış-
tır."
Toplantıda, ziraat odalan, ko-
operatif temsilcileri, borsa ve ti-
caret odası yetkilileri, üreticiler
ve sanayiciler maliyetin yüksek
olduğu gerekçesi ile çayın ve çay
üreticilerinin desteklenmesi ko-
nusunda birleş-
tiler.
Yörede yapı-
lan hesaplara
göre bir kiio ça-
yın maliyeti 60 ile
70 bin lira ara-
sında değişiyor.
Bu nedenle he-
men herkesin is-
tediği fiyat 70 ile
75 bin lira ara-
smda değişiyor.
Ancak dış piya-
salarda fiyat dü-
şük olduğu için
alım fiyatlarının
50 bin lira olarak
açıklanması ve
20 ile 25 bin lira
farkın da üretici-
Bakan AKRızaCKİnüTün ilkk-raao
merakla beklenivor.
ye prım olarak ödenmesi öneri-
liyor. 70 bin liranın altında bir fi-
yat ise üreticilerin zarar etmesı-
ne neden olacak. 25 bin lira prim
verildiği takdirde ise hem devlet
hem de üretici kazanacak. Çün-
kü şu anda büyük çapta vergi
kaybı var. Eğer prim verilirse üre-
tici primini alabilmek için alıcı-
dan belge isteyecek ve tüm çay
üretimi vetüketimi kayda girecek.
Yapılan hesaplara göre devletin
kazancı en azından ödediği pri-
mın iki katı olacak.
Geçen günkü yazımızda da
belirttiğimiz gibi bu yıl buğday-
da verim ve kalite düşük olacak.
Bu nedenle de maliyet yüksele-
cek. Hava koşullarının lyi olaca-
ğına göre yapılan hesaplar da
bu yüzden altüst oldu. Orneğin
Ziraat Mühendisleri Odası Ge-
nel Başkanı Prof. Gürol Ergin
en kaliteli makarnalık buğday için
48 bin 600 lira, gene kaliteli ek-
meklik buğday ıçin de 36 bin 100
lira fiyat istedi. Türkiye Zıraatçı-
lar Demeği Genel Başkanı Ibra-
him Yetkin'in önerısi de bıraz
fazlası ile ma-
kamalık buğday
içın 49 bin 100,
ekmeklik buğ-
day için de 36
bin 855 lira oldu.
Ancak verım
vekalitenındü-
şeceğianlaşılın-
ca isteklerde de
değişiklik oldu.
Şu anda üreti-
ciler bir kilo ma-
karnalık buğday
ıçin 55 bin. ek-
meklik buğday
ıçin de 45 bin li-
ra fiyat beklen-
tisıne girdiler. Ni-
tekım yaptığı
başarılı maliyet
hesapları ile ünlenen Manisa Zi-
raat Odası Başkanı Nuri Sor-
man da "Ekmeklik buğdaya 45
bin liranın altında fiyat verilirse
çiftçi bu yükün altından kalka-
maz" diyor...
Buğdayda da diğer ürünlerde
olduğu gıbı bir yıl öncesınde ve-
rilen fiyatlara göre hesap yap-
mak çok yanlış olur. 1980 yılın-
dan sonra sanayi urünlerındekı
fiyat artışları füze gibi yükselirken,
tarım ürünlerindeki artışlar kap-
lumbağa hızını bıle geçemedı.
Orneğin 1979 yılında buğday 5
lira 50 kuruştu. Geçen yıl 17 bin
lira fiyat verildi. Demek ki 18 yıl
içinde buğday taban fiyatı 3 bin
500 kat artmış. Buna karşılık 1979
yılında 1 lira 10 kuruş olan güb-
re şimdı 38 bin lira. Artış tam 34
bin 545 kat. Eğer buğdaya sana-
yi ürünlerindeki artışa göre bir fi-
yat verilseydi. kilosunun 189 bin
liradan alınması gerekecekti. De-
mek ki hükümetler tam 18 yılr
aradaki farkı hep sanayi kesimi-
nin kasalarına aktarmış. Bu ne-
denle buğdaya yüzde 100 değil,
yüzde 500 bıle fark verılse çift-
çinin senelerden beri kaybetti-
ğini telafi etmek mümkün ola-
maz!..
Pancara da 10 sent
isteniyor
Şekerpancarı üreticisi sütten
ağzı yandığı için artık yoğurdu
üfleyerek yemek istıyor. Orneğin
ürün bedelleri her yıl en azından
10 ay gecıkerek ödendiği için
üreticiler pancar fiyatlarının do-
lar üzerinden ilan edılmesini ıs-
tiyorlar
Bugün yapılan hesaplara gö-
re bir kilo şekerpancannın mali-
yeti 11 bin lira cıvannda... Ancak
önümüzdekı aylarda iki veya üç
çapalama. sulama, ardından top-
lama giderlerı artacak. Akaryakı-
ta ne kadar zam gelecek belli
değil. Türk parası olarak verile-
cek bir rakam üreticinin aleyhi-
ne olacak. Bu nedenle pancar
fiyatının 10 sent olarak ilan edil-
mesi için ısrarediliyor. Geçen yıl
fiyat 4 bin 400 lira olarak ilan edil-
mışti. Ancak sonradan gırdi fı-
yatları arttıkça maliyet 5 bin 500
ile 6 bin liraya kadar çıktı. Çiftçi
büyük ölçüde zarar etti. Aynca pa-
ralar 10 ay sonra ödendiği için 4
bin 400 liranın alım gücü 2 bin li-
raya kadar düştü.
Bundan sonra fiyatların gecik-
mesı üreticilerin aleyhine, tüccar
ve sanayıcınin lehine olacak!..
zamaniŞünditatü
Once|ez,sonra öde
ırası
pazanrirda-
\s olanakları
sekrel
etıcı
ferleri
mesle|erini
anlattı
L
Halka arzların
aymağını
kim yiyor?
akanlık Başdanışmanı A
jBBİSpaçar gibi raT"^
Paranıza yön T H - r i •
I verendergi A i t .
HER PAZAR BAYINIZDEN ALMAYI UNUTMAYINIZ