Katalog

SAYFA CUMHURİYET 1 KASIM 1997 CUMARTESİ OLAYLAR VE GORUŞLER Gençlik ve Tarih Prof. Dr. SALIH OZBARAN G ençlik\eTarih "Büyü- me çağındakilerin ta- rihsel bilinç ve sivasal davTanışlarına ilişkin mukayeseü inceleme" (*) bâşlığı altmda bir inceleme yaptınp iki cilt halinde yayın- latan 'Körber Vakfi'nın desteği ile tarih öğretiminin sorunlannı ele alarak çö- züm yollannı arayan Avrupa tanh öğ- retmen]erinin ve yetkililerinin kurduk- lan demeklerden oluşan ve 1993 yılın- da işe koyulan Euroclio yetkilileri, 17- 21 Eylül 1997'deMacaristan"datoplan- dılar. Türkiye'nin. Tarih Vakfı Genel Sekreteri Orhan Silier'in yürüttüğü bir çalışma ile anılan kıtaba katıldıgı böy- le kapsamlı bir ankentin sonuçlan şu dört başlık altında açıklandı ve tartış- maya açıldı: 1) Tarih öğretimi çağını yakalayabü- miş midir? Çeşitli ülkelerden tarihin öğ- retim ve öğrenim yöntemlerine ilişkin toplanan verilere göre. sonuçlar çok farklılıklar göstermiş, beklenmeyen \ e hayal kınklıgı yaratan durumlar ortaya koymuştur. Öğrencilerin tercihleriyle öğretmenlerin sıruflarda uyguladıklan yöntemler arasında belirgin farklılıklar görülmûştür. Temelde "tarih, öğretim yöntemlerinde çağını yakalayabilmiş midir" olmak üzere şu türden sorulara yanıtlar aranmıştır: Öğrencilerin ılgi duyacaklan ve tarih öğretim ve ögreni- mini ilgilendiren hangi etkin yol söz ko- nusudur? Öğretim ve öğrenım yöntem- leri, modern beklentiler ve tarih eğitim hedefleri için uygun mudur? Tüm bu amaçlar ve hedefler içın ortak bir görüş oluşturulabilir mi? 2) Oğretmenler ve öğrenciler aynı derskri mi izliyortar? Anılan projede DEÜ, Buca Eğitim Fakültesi öğretmenlere de sorular sorulmuş, on- lann uygulamalan, öğrencilerin ilgile- ri, tarihte kesin sonuçlar yaratan öğeler hakkında düşünceleri saptanmaya çalı- şılmıştır. Sonuçta, öğrencilerin, öğret- menlerin yöntemlerini anlayamadıkla- n, onlann amaçlannı yerine getireme- dikleri ortaya çıkmıştır. Temel soru şu olmuştur: Oğretmenler, öğrencilerin ye- teneklerini, arzulannı, düşüncelerini ve algılamalannı nasıl daha iyi değerlen- direbilirler. 3) Oğrencilerimiz başkalannın yerin- de olmak isterlermi?Geç.mişin anlaşıl- masında uygulanmak istenen ve öğren- cilerin kendilerini daha önce yaşamış kişilerin yerine koymalannı öngören yöntem çerçevesinde yöneltilen soru- lara verilen yanıtlar, bu konudaki yeter- sizlikleri orta>a koymuştur. Öğrencile- rin kavramsal yansımalan değerlendı- remedikleri, "ulus", "Avrupa", "top- lumsal değişim" gibi kavramlann pek- çok öğrenci tarafından algılanamadığı vTirgulanmış, hatta neden kendı toplum- lannın tarihini okuduklanna ilişkin so- ru da aynı yetersızlikle karşılaşmıştır. Öğrencilere, tarihsel imgeleme ve kav- ramsal düşünme üstüne önerilenlerin gözden geçirilmesi gereği vurgulanır- ken öğretmenlerin beklenti ile gerçek arasındaki geniş boşluk üstüne dikkat- leri çekilmiştir. Şu temel soru öne sü- rülmüştür: Başkalannın duygulannı an- lama (empathy) ve kavramsal düşünme hedefı. on beş yaşındaki bir çocuktan ne kadar beklenebilir? 4) Oğretmenler tarih öğrenim ve öğ- retimini yenilemek istivortar mı? Bunu yapabiliıier mi? Farklı ülkelerde tarih öğretim ve öğrenimine ilişkin bilgi kı- yaslaması, güncel eğitim refromlannm, özellikle de tarih reformunun ne denli başarılı olduğunu gündeme getirir. Farklı ülkelerde anılan yenilikler ne ka- dar devreye sokulabilmiştir? Tarih eği- timini modemleştirme yolunda hangi planlaruygulanabilmiş, hangileri. başa- nstz kalmıştır? Başannın ya da başan- sızlığın koşulları nedir? Öğrencilerin yaşlan mıdır, tarih programı ıçin ayn- lan süre midir, öğretmenlerin yetiştınl- mesi/nizmet-içı eğıtimleri midir, top- lumda eğitim reformuna yönelik genel yaklaşımlar mıdır? Kısacası, tarih öğ- retmenleri, eğitimin yenilenme süreci- ni hızlandırmada. istekli midirler. bun- lan yapabilecek vetkınlikte midirler? Ttirkiye'den bakınca... Yukanda değındığim üzere. anılan kitaptaki yansımalann kimi verilerinı Türkiye'den Orhan Sılıer sağladı. Sili- er. Körber Vakfı için bazı okullardan, öğrencilerden, öğretmenlerden elde et- tıği -genellikle büyük kentlerden rast- gele seçilen 35 okulun 1229 öğrencisi- ne ve 35 öğretmenıne doldurtulan an- ket sonucunda sağlanan- verileri, kıta- ba yansıttı. Avrupa boyutlannda hazır- lanan "Gençlik ve Tarih" projesinde yansıtılan ve günümüzde geliştirilmek istenen tarih öğretimi anlayışlanyla uyum sağlayamayan -burada değişik yaklaşımlann. yerel uygulamalann önünü tıkamak gibi savunulamayacak keskinlikleri dile getirmek istemiyo- rum- köhne yöntem ve dayarmalann ör- nekleriyle Türkiye'de karşılaşıldığını üzüntüyle vurgulamak istiyorum. Ben, Türkiye açısından konuya biraz daha eğilip. tanh öğretiminin gelecek yıllar- da alabileceği bıçımlerin saptanmasına yardımcı olmak isteyeceğim. Sadece yukanda dört ana başlıkta di- le getirilen sorunlara, Türkiye açısın- dan, kısaca yarut vereceğim. 1) Tarih, öğretim yöntemleri ve onla- nn çok önemli parçalan sayılan ders ki- taplan açısından çağını yakalav amamış- ör. Çok değişik ve aynntılı yanıtlarla âçıklanabilecek böyle bir yargımın da- yandığı temel şudur: Anılan kitabın an- ketlerinde yer alıp olumsuzluklann pa- yında yeri bulunan Türkiye, henüz, ta- rih öğretiminin sorunlannı, çağdaş he- deflerini, ders kitap ve araçlannı yerli yerine oturrmuş ve bunlan tartışabıle- cek akademik ve pedagojik ortamı ne eğitim fakültelennde, başka fakülteler- de ne de tarih eğitimini yönlendiren Mıllı Eğitim Bakanlığfnda yakalaya- bilmıştır. tşın daha da öncesinde, Tür- kiye'deki tarihçilık, böyle önemli ve keskinliklen törpüleyebilecek bir öğre- tim ve ögrenim alanına pek vardımcı olamamıştır. Öğrencilenn ilgi duyabi- lecekleri etkin yollann bulunması sa- dece öğretmenlerin kişisel beceri ve ce- saretleriyle. çoğu özel kimı okullann atılganlığıyla sağlanabilme yolundadır. Öğretim ve öğrenim yöntemlerinde mo- dern beklentiler. ortak hedef ve amaç- lar için gereken ortam. ne yazık ki -ço- ğu zaman sıyasal ve ideolojık baskılar- dan ötürü- yakalanamamıştır. 2) Oğretmenler. öğrencilerin yetenek- lerini. isteklerini. düşüncelerini ve algı- lamalannı daha iyi değeriendirebilecek durum \e donanunlardan çoğunlukla \oksundurlar. Bu durumda öğrencile- rin. tanh öğretmenınin ne tür bir yön- tem izlediği, istek ve amaçlannı yenne getirip getirmediğı, onlann kişisel be- cerilerine göre yol-yöntem saptayıp saptamadığına ilişkin sorulan havada kalmaktadır. Ne öğretmenin bövle bir donanımı ve kaygısı sözkonusudur ne de öğrenci bu kaygılan açığa vurabile- cek düzeye ulaşmıştır; çünkü tek tıp kı- taplı ve "aktif metod" aldatmacasıyla bu kitabın satırlannın ezberletildiğı bir sistemde anılan aynntılı beklentilenn uygulama olanağı bulması beklenemez. 3) Türkiye'de pek tartışılmayan, baş- kalannın duygulannı anlama amacrv la Batı ülkelerinde u>gulanmaya çalışüan "empathy" vöntemi ve kavramsal dü- şünme hedefleri üstüne eğilme ve dü- şünme zamanı çok gecikmiştir. On beş yaşındaki bir çocuktan, kendisini yüz- y ıllar öncesinde yaşamış biri yerine ko- yup koyamayacağı \ e daha bütünsel ve kapsamlı açıklamalan gerektiren kav- ramsal düşünmeyi ne denli başarabile- ceği yolunda. tarih öğretim \e öğrenim konulannda kafa patlatmak gereğinin dile getirilmesi lazımdır. 4) Türkiye'de oğretmenler tarih öğ- retimini yenilevebilecek yetki ve donanı- ma sahip değillerdir. Farklı ülkelerde uygulanan yöntemler düşünüldüğünde ve bu alanın yenilenmesine götürecek reformlann ivedilikle çıkanlması söz- konusu olduğunda. Türkiye'yi olumlu sözlerle dile getirmek zorlaşmaktadır. Gerek ders program ve uygulamalann- da, gerekse öğretmen yetiştirme ve hiz- met ıçı eğitim süreçlerinde ortadaki ek- sikliklerle bırlikte. Türkiye "de öğretmen Ankaranın yönlendirmesine, belirli ki- taba ve sınırlı bilgiye bağlı kalmakta. hepsınden de önemlısi siyasal ve ide- olojik kıskaçta tarih öğretimini yenile- yebilecek donanım ve yetki eksiklikle- riyle geri kalrruş niteliğini sürdürmek- tedir. (*) The Youth andHistory, the Com- parative European Survey on Histori- cal Consciousness artd Poliıical Altitu- des Among Adolescents (Yayına hazır- layanlar: Mange Angvik and Bodo von Borries), Hamburg. Edition Kör- ber Stiftung 1977 S£ ANKARA SANAT TİYATROSU I TİyOÎrO BoğöZİÇİ lıavuta. adka %•• vaU.*He claîr Yazan: Eşber Yağmurdereli Yoneten: Rutkay AZİZ Müzik: Kemal Günüç SK 1 bnr f^Hııfılı faMMr KayMrt SMMI SEMA GALBUA «U S!,KOUK eAuuacmıı 249 01 66 41S+4 3Î 483 91 00 «9 03 11 23124 12 241 16 50 Z22 13 13 215 13 36 * 23068 30 13D-U30-1 î 15-U10-1 1 45-1400-1 2 00-14»-* 4 15-18 J0-' 4 30-18.30-; 200-14 15-1 5 3O-1?JC--3»-î1J0a«ıı*-C!Mi23 4S M 700-1115-2130 Q i 45-1900-21 15 B (45-H 00-7115 Q 900-21 15 M S 45-18 45-2100 İ f S 30-1900-71 15 • 3-4 Kasım Saati9.00-21.}5 Kadıköy Halk Eğıbm Merkezi | Te/: 346 98 99 11-12 Kasım Saati9.00-21.15 Yunus Bmre Küttür Merkezi Tel: 661 38 95 Toplu bfletierde indirim uygulartr EFES Pilsen'inkültürvesanatakaUalanartaraksürecek. Hadi Çaman YEDİTEPE OYUNCULARI PeterShaffer <tH?lt'İ> i TİYATR6TEKI TİYATROTEK COCUK KULÜBU AVNİ DÜAâGİh YılmEnİyi Oyunu Odülu YAŞAM '97 Vıiın Oyunu Ödulü Yoneten: Şakir Gürzumar Perşembe. Cuma: 21.00 Cumaıtesı: 15.30-21.00 Pazar: 15.30 Hadi Çaman Tiyatrosu Teşvikiye Cad. No. 160 İ 2 2 2 5 7198 ÜLKESİ Yamn: Deniz Kutiulı». Moral Sen • »onetenıMuratJen KoreograMmreTOnm CaiMittsl - T ı u r : 11.00 U c m EFES PUsen :n MURVET GÜZELSOY RESİM SERCİSİ 28 EKİM- 14 KASIM 97 TÜRKİYE İŞ BANKASI ERENKOY SANAT GALERİSİ 0.216.358 28 41 Sinema llanlannız İçin W. Shakespeare 1997 Avni Dilligi! Jun Ozcl Ödulü 2-9-16-23 Kasım Pazar Saat:19.30 Hadi Çaman Tiyatrosu Teşvikiye Cad. 160 Rez:0.212. 225 71 98 U M I T YAŞAR ı SANAT GALBRİSI RAMUŞ İPEK Resim Sergisi 2-21 Kasım'97 Bağdat Cd. Rıfal Bey Sk. No: 233/3 Göztepe Tel: (0-216) 411 35 01 EIHHMRRUSIHI(ILEIISI DİLEK DEMİRCI Resim Sergisi 4 Ekim - 4 Kasım'97 g < 5 ? IsikU U. Btıann Pjsafi No 206 K. a D- 203 Beyojtu-laanttul WFa: 10212) 245 15 M DEGA Sıvınt Gnlcrisi SEVINÇ ANDAY Yağhboya Resim Sergisi l-'2IKflsm'97 ÖOretmen Hayrulbh Sk. Frt Apt No A SUADİYE T«t: 4 6 3 4 2 8 7 E S K İ Y E S İ L K O M E D İ • M Ü Z İ K • K Ü L T Ü V K L Ü B Ü PHSflPORTE LHTINOCUMA - CUMARTESİ T C*C NO 61 TAUMHANE TAKSIM HEZ 254 35 09 237 ^ 2 50 I T.C. Kultur Bakanlıgı ISTANBUL DEVLET OPERA ve BALESİ ATATÜRK KÛLTOR MERKEZİ'NPE Kültür Sanat 293 89 78 Ircaai haıif 21.00-24.00vası Tiirk Sanat Miiziği Fasıl'ıGazetecıErolDemet(Sok.No1SA Beyoçtu ISTANBJL H*t (0212)252 47 67 (Aüas Sıneması Çrkışı) İGaleri s\\\ |Atölye-rfl| $ ilanlarınız / \ •: İ İçin: ' ' »g ; 293 89 78 >J (3 hat) \ î5 ilanlarınız İçin Yoneten ENVER AYSEVER BEKIR ± BILLUR ± DtNlZ ± EKLUMtNl ± tVKl.M X AKSOYT KALKA\'AN J ARCAK * BALAKOĞIU J SOLMAZ * 0Z1PEKÇI HtMI E10EM • AU TÜUOClü • TA1SA.N KOÇ • SERA7 OHAL • SB1HN A^SEVn • EM1AH AKŞIK • MDÎAT AUOfiMD LALEBELKIS Yazjn : E AYSEVER / NURŞEN C U R B O C ^ Koreografi : BERRAK YEDEK Orkestra : ALİ OTYAM Mûzik : ALPER MARAl Dekor Kostüm Tasarım : ŞİRİN D A C T E K İ N Ses-lsık : AHMET DEMİRCİOĞLU G. Verdi AIDA opera 4. perde Orkestra Şefi Ortıan ŞAJJJEL / Sahneye Koyan. Y ı k U KARA 1 Ksum Cumartesı 15 30 G. Bizet CARIVIEIM opmrm 4 p«rc^« Orkestra Şefi Amonio MBOOJ / Sahneye Koyan Vttttı KARA 4-11 Kasım Salı 20 00 /15 Kasım Cumanesı 15 X 20 Kasım Perşembe 20 00 « « P.l. Çaykovski KUĞU GÖLÜ t>ale A perds Koreografi ve Sahneye Koyan. O n k D€ANE / Orkestra Şefi: Eltad BAGIROV 5-12-19 Kasım Çarsamba 20.00/8 Kasım Cumartesı 15 30 F. Tüzün MİDAS'IIM KULAKLARI op«r« 2 bölum Orkestra Şefi: Swdır YALÇIN / Sahneye Koyan Bozkurt KURUÇ 'DavMSanıtçısl 6 Kasım PersemtM 20.00 / 18 Kasım Salı 20 00 R.Rodgers / O.Hammerstein II KRAL VE BEIM müzikal 2 perde Orkestra Şefi. Strdar YALÇIN ' Sahneye Koyan. Haldun DORMEN 13 Kasım Perşembe 20.00,' 22 Kasım Cumartesı 15 30 » » BALEDE ÇEŞİTLEMELER GaBEMBUL BEYAZ TAŞİKARDİ BAYRAMSABAHI tti* } tmto b*l« 1 p«di bafc : penh lti« 1 p*m Kortograf Kortojrsfi Korvografı ICorsogrıfî SMUSAPOĞLU Hd*M)YB*Mİ EnMUĞURLU MtBERMN 7 Kası-n C u n ı ' 9 X Biletler Ataturk Kultur Merkezi gtselerinde satılmaktadır A K M gise tel (02121 251 10 23 / 251 56 00 (7 hat) 254 ELEMAN ARANIYOR Gazete matbaasında çalışacak askerliğini yapmış, lise veya dengi okul mezunu, 25 yaşından genç, tercihen İstanbul yakasında oturan elemanlar aranıyor. Tel: 653 45 87 ZEYTtNBURNU 2. ASLİYE HUKUK HÂKİMLİĞrNDEN Zeytınbumu 2. Asliye Hu- kuk Mahkemesı'nın 13.10.1997 gûn, 1997/593 esas, 1997,699 karar sayilı ka- ran ile Edime. Uzunköprü nü- fusuna kayıtlı Salih \e Fat- ma'dan 1962 doğumlu davacı AbdurTahman Duğan'ın. nü- ftısta Duğan olan soyadmın Doğan olarak düzeltilmesine karar venlmıştır Sayın Elif Bakır, kooperatıfimize ödemenız gereken top- lam 140.890.933.- TL. borcunuz nedemyle, tarafınıza keşıde edilen ihtarname bila teblığ dönmüştûr. Ilan tarihinden ıtıba- ren borcunuzu 10 gün ıçınde ödemenizi, aksi halde yasa ve ana sözleşme gereği ihraç edileceğinızi ihtar ederiz. S.S.BEYMENCAMPLS ÇALIŞANLARI KONTT VAPI KOOPERATİFİ Romanlarınız ve ansıklopedılerınız yefinızden alınır. Tel: 554 08 04 BAKIRKOY 1. SULH HUKUK MAHKEMESİ'NDEN DosvaNo: 1997,1220 Mahkememızce venlen 13.10.1997 tarih \e 1997 1220 esas. 1997 1069 sayılı karar ile Sıvas ilı, Kangal ılçesi. Mürsel köyii, c. 112ı 1. s. 38, k. 9'da nü- fusa kayıtlı Ismet ve Demet'ten olma 6.2.1994 doğum- lu Uğur Akkaya'ya. aynı yerde nüfiısa kayıtlı Himmet ve Zeynep"ten olma 1950 doğumlu dedesi Mustafa Ak- kaya'nın \ası olarak tayinine karar venlmış olup. ışbu karara itirazı olanlann kanuni süresı ıçınde itiraz edebi- leceklen, itiraz \akı olmadığı takdirde hükmün aynen kesinleşeceğı teblığ'yerine kaım olmak üzere ılan olu- nur. Basın: 47464 PENCERE Sığ Kafaların Derin Devleti... Yeni bir moda çıktı: - Yazariarı kim içeri atıyor?.. - Derin devlet!.. - Demokrasiyi engelleyen?.. - Derin devlet!.. - Erbakan'ı başbakanlıktan uzaklaştıran?.. - Derin devlet!.. - Eşber'i cezaevine kapatan?.. - Derin devlet!.. 'Derin devlet' -haşa huzurdan- 'Allah' yerine ge- çiyor; her işin başında vesonunda 'DerinDevlet!..' • DSP'liler bir el verselerdi de Işık Yurtçu'yu öz- güriüğüne kavuşturan yasa Meclis'te daha geniş bir kapsamda onaylansaydı; bugün Eşber içerde ola- cak mıydı?.. Hayır!.. Derin devlet lafını biryana bırakalım; yaşadığımız rezaletin hıçbir derinliği yok... Işte hendek.. Iştedeve.. Meclis'te Yılmaz, Ecevit ve Cindoruk bir araya gelerek Baykal'ın desteğiyle gerekli yasayı çıkar- dılar mı, cezaevinde fikir suçlusu kalmaz. Hükümet ortaklanyla Baykal yetmedi mi? Işte Çiller, ışte Er- bakan!.. Derin devlet gargarası biryana, Takkeli ile Şaibeli de demokrasi kervanına katıldılar mı 12 Ey- lül faşizminden arta kalan ne kadar yasa varsa üç ayda değiştirilir. Derin Devlet bunun neresinde?.. Hangi sığ kafa her şeyi Derin Devlet'e bağlayıp gerçekten sorum- lu olanlan es geçmeyi marifet sayıyor. • Eşber Yağmurdereh'nin bugün demir parmaklık- lar arkasında yatmasının sorumlusu kim?.. Savcı mı?.. Yargıç mı?.. Polis mi?.. Asker mı?.. Yok canım, bugün parlamento çoğunluğunu oluşturan politikacılarda bir dirhemlik demokrasi bılinci olsa, devletin ne derinliği kalır ne sığlığı... Devlet saydam devlet olur. Ama devleti "bir dudağı yerde bir dudağı gökte" masal canavarı sayıp sorumluları da ıskandil edile- meyecek derinliklerde aramak geri zekâlılıktır. Sorumlu, siyasal iktidardır... Yani hükümet!.. • Izmir Büyük Şehir Beledıye Başkanı Burfıan Öz- fatura. Yaşar Kemal e saldırmaya yeltendi. Ne dıyor: "(Yaşar Kemal) devleti affetmiyecekmiş. Ulan sen kimsin be?.. İki tane kıçı kınk roman yazmış- sın, devleti affetmem diyorsun. Ulan affetsen ne olur, affetmesen ne olur, seni bu devlet affetmez." 'Derin Devlet' işte bu!.. Belediye Başkanı 'Derin Dev/ef'in ta kendisi!.. Ancak Ankara'da da bir hükümet var; Mesut Yıl- maz, Bülent Ecevit, Hüsamettın Cindoruk ve 55'in- ci hükümeti destekleyen Deniz Baykal var!.. Koalis-, yon.fiükümeti oturgr. yasa hazırlar; çıkanlan yasa' da Eşber Yağmurdereli'yi dışarı çıkarır... özfatura'yagelince... Burhan'ın Yaşar Kemal'e küfre yeltenmesi, zem- zem kuyusuna işemesidir; küfür kendisine döner, zavallı kişiliğinin kitabe-i seng-i mezan olur. Cumhuriyet'in 74. yılında yeni bir bakış: Prof. Dr. ALPASLAN IŞIKLI'nın KEMALİZM, SOSYALİZM ve DİN isimli yeni kitabı bütün kitapçılarda. Isteme adresi: Tüze Yayıncılık A.Ş. Kırkpınar Sk. 27/3 Çankaya I Ankara Tel.: 0.312 440 13 40 BİLGE BUYUKKAL Dosttan haber geldi Can kuş olup uçtu Kafesini YUVAKÖY'de bıraktı. 29 Ekim 1997 SEVENLERİ VE SEVİLENLERİ