Katalog

CUMHURİYET 23 EYLÜL 1996 PAZARTESİ HABERLERIN DEVAMI ista-bul B 26 Sinop B 24 Adana A 32 Edıre Y 27 Samsun B 27 Y 28 Trabzon B 24 Kocieli Izmr B 26 Gıresun B 26 B 30 Ankara B 26 Mar.sa B 30 Konya Aydn Denzli B 26 B 33 Eskişehır B 27 B 31 Sıvas B 20 ZonçjldaK B 23 Antalya A 32 Kars Mersin Dıyarbakır Şanfıurfa Mardın Sıırt Hakkârı Van A A A A A B B 30 29 30 27 30 22 23 B 16 Yurdun kuzey ke- simleri parçalı bu- lutlu, Marmara'nın batısı sağanak ya- ğışlı, diğer yerler az bulutlu ve açık geçecek. Hava sı- caklığı artacak. batı yönlerden ha- Sofya fif, ara sıra orta kuvvette esecek. Paris Roma Berlın Amsterdam Madrid Sofya Brüksel Y Y Y Y Y Y Y 18 21 14 15 23 23 15 Milano Y 19 Oslo PB 11 Helsinkı PB 14 Stockholm PB 14 Belgrad Y 18 Vıyana 16 Bonn Y 15 Budapeşte Y 14 Münih Y 13 <r\ Moskova Aşkabat Almatı Taşkent Baku Bişkek Tıflıs Kahıre PB Y PB PB Y PB Y A 11- 26 25 28 21 25 21 30 Şam 30 Parçalı bulutlu i Sısl- Bulutlu GU3NCEL CÜKEYTARCAYÜREK • Bışgarafi I. Sayfada Scziine artk ınanamad/ğımız Tansu'ya bakılırsa, Türkye, GTBde kararlı. Soru yine aynı: Acaba? ÇLnkü Tansu. böyle konuşuyor, ama sorunla doğ- rudaı ifgilı olanlar susuyor. Eski günlere oranla daha direrçli açKİaTialar yapmıyortar. TurK-lraksnırını güvenceye almanın. PKK'nin sız- ma rarekâtnıönlemenın dünü ve bugünü hayli karı- şık. GT3'r\in -bugün- içinden çıkılmaz bir sorun yuma- gına dönüşmesinde sorumluluk payı büyük olan yet- kıliniradı: Tansu.1 Çüikü Tansu. once Çankaya'daki kısıtlı bir kadro- nun tetıldığı toplantıda, daha sonra MGK'deki ko- nuşrralarda "çenesinitutması" uyarılarını. "popülizm yaprrak" uğrunadikkate almadı. GTB. belkı TSK'nin bir gün ani bir harekâtıyla ger- çeklesecek. uıuslararası tepkileri Türkiye, belki "de- fakto durum"öan sonra göğüsleyecekti. "Gincel'de Tansu'nun gevezeliği nedeniyle GTB'"in çıkmaza gırdiği belirtilirken eylülün ılk hafta- sındai itibaren "şeritle ilgili saklı kalması ıstenılen bil- gilerisızdırüığr bır değil, birkaç kez yazılmış. Hem de adıylasanıyla. Buçun uluslararası alandaki kimi çıkmazlarda da başro j Tansu'nun oynadığı, son Avrupa Parlamen- tosu (AP) kararıyla kanıtlanıyor. Ola ki GTB henüz çık- maza tam anlamıyia gırmemiştir. Ne var ki bu konu- da Tü-kiye'nın ışı artık kolay değil. Necen? Tansu'nun gevezeliklerinden! "Popülist davranşlaıia". kısacası "her şeyi ben yapıyorum" iz- lenimı verebılmek içın "resmi kişilerin tembihlerine rağmeı" çenesini tutamamasından. Bu v,argı. sadece bize aıt değil. Birikimleriyle yazan değerl kımı kalemler, "gevezeliğin" sonuçlarını son- radan rdeledıler. Elbette "bir yerlerden gerekli uyarı ya da o//g/" almışlardı. işte kanıtlar Örneğın, değertı diplomat Şükrü Elekdağ. 16 ey- lüldekı yazısında aynen şöyle dıyor: "Eğer 'amelı kelam' ve şov meraklısı polıtıkacıları- mız kendilenneyapılan uyarılara kulak vererek bu ko- nuyu sçıklamasalardı, sözünü ettiğimiz bu uygula- manın gelıştınlmesini kımsenin ruhu duymayacak, Türkiye de bu konuda yoğun eleştiri ve baskıların he- defi o/nayacaktı." Tarih 20 Eylül 1996. Prof. Mümtaz Soysal yazıyor: "Sını r ötesı guvenlik konusu Irak'ın damanna bas- madan sessız sedasız ve karşılıklı anlayış gerektiren davranşlarla çozulebilecekken Bayan Çiller gibi bir bakanm 'Sının geçıp güneye gıreceğiz' çığırtkanlığı sayesırde davulzurna ilan edıldiği için hem askerin, hem dıplomatlann ışı güçleşmiş, sorun içinden çıkıl- maz bir hal almıştır." Kısacası şu kı Tansu. hemen her sorun ya da konu- da olduğu gıbı GTB'yi de yüzüne gözüne bulaştırdı. Türkıye'nin gerçek yararlarını şov uğruna, popü- lizm uğruna feda etti. Irak. bugüne değın sınırötesı ha- reketlenmizden sonra tam 102 kez, Türkiye'ye muh- tıra verdı, karşı çıktı. Bu tutum ve davranışları dışla- yabilir nisinız? Hele, 1995 Mayısı'nda GTB'yi başka gözle degerlendiren Cumhurbaşkanı Demirenn "sı- nır düzeltmesı" önerisine Tansu'nun el altından yap- tıkları bı p açıklansa. Konularla ilgisi günlük. saatlikolan Tansu'nun; örneğin, geçen hafta Cumhurbaşkanı'na çıkan Amerikafı heyetin verdiği teknık bilgiden habe- ri, bilgisı var mı acaba? Nerdeee! O heyet, satmaya hazır olduklan teknikle; uzaydan, bir bölgedekı en küçük hareketi, insanların eylemle- rini dakikasında saptayan yöntemleri örnekleriyle an- latıyorlar. Tansu duymasın; bu tekniği "Ben buldum" dıye sat- maya başlar! t Çok bulutlu Yağmurlu Kan Barzaııfclen güvenceI Baştarofı 1. Sayfada Irak'taki otoritesini y eniden tesis et- mesiiçin Irak'ın BMGüvenlikKon- seyi karariarında öngöriilen tüm y ii- kümiülüklerini yerine getirmesi ge- reklidir. Bu gerçekleşinceye kadar, Tiirkiye-lrak sınırının Irak tarafı, kuzey de yerleşerek sının geçmek ve hem niasum Türk kadın ve çocuk- lan. hem de siul ve askerleri ayrım yapmadan öldürmek amacıyla ku- zeydeki otorite boşluğundan istifade eden terörist unsurlardan etkin bir biçimdetemizlenmelidir. Hiçbirde\ - let. sınırlarının bu şekilde ihlal edile- rek tatandaşlarının can gmenliği- nin öldürücü bir tehdit altına konul- masına izin \eremez." Tansu Çiiler. açıklanıasında. Irak hükümetinın hiçbir zaman "uçuşa yasaklı bölge" (no-fly-zone) olan yöreye asker göndernıe^ini isteme- diklerini. bunu ima dahi etmedikle- rini bıldirdi. Çiller. ^öyle dedi. "Bi/. bizzat Sayın Barzani'nin giiçlerinin bu bölgedeki terörisrleri ortadan kaldırnıasını tercih ederiz. Türkiy e. bu amaçla kendisine yardı- ma hazırdır. Her hal ve kârda Tür- kiye. Kuzey Irak'tan kendisine yöne- len terörist faaliyetleri durdurnıak için uygun bütiin tedbirleri alınaya hazırdır. Geçtiğimiz perşembe gü- nü. bu durumu Sayın Barzani ilegö- rüştiik \e bu sınır bölgesini PKK te- rör faaliy etlerinden arındırmak için kendisinin taahhüdünü talep ettik. Bu politikayı yiiksek düzeyli ABD yetkililerine de açıkça ifade ettik \e Türkiye'nin tutumu anlayış >e des- tekle karşılandı. Bu itibarla. bu ko- nudaki Tiirk \e Anıerikan tutumla- n arasında temel bir farkhlık bulun- mamaktadır." Başbakan Necmettin Erbakan da. dün partisinın nıerkez karar \e \ö- netim kurulu (MKYK) toplantüi- nın açılısı sırasında soruları vanıt- larken. N'eu York Time.s'ın haberi- nin. "itibaredilmemesigereken,ma- sa başında hazuianmış haber~ ol- duğunu ima etti. Türkiye'nin Irak politıkasının açık olduğunu belirten Erbakan. "BİA başka ülkelerin içişlerine kanş- mayız. Biz, kinıseyi davet etmeyiz" dedı. Türkı>e'nin Irak ile ilgili po- litıkasında 3 hedefi bulunduğunu kaydeden Erbakan, bunlann: barış \e huzurun .sağlanmasi. bölgenin te- rördenanndırılması \e Türkiye'nin Irak'la tıcari ili^kilerinin geli^mesi olduğunu söyledı. Kuzev Irak'taki olaylann nasıl meydana geldığıni herkesin iyi bıldiğinı sa\unan Ba>- bakan Erbakan. olaylann Mesud Barzani liderliğindeki Kürdistan Denıokratık Partisi (K.DP) tıüçlcri- nin Erbırıalmasıvlapatlak verdiği- ni anımsatırken. bu gelişmenın hem Türkıve hem de diinya için sürpriz olduğunu sövledi. Erbakan. "Blz kimseye "Gel Erbili al" demedik" dıye konuştu. Türkiye'y ı birinci dereceden ilgi- lendiren Irak'taki gelişmeler konu- sunda bugüne değın ^essiz kalmaya özen gösteren Erbakan'ın. dünkü basının ağırlıklı bölümünde Çıl- ler'in açıklamasnla Türkıve'nin ABD'ye ter> dü^tüğünün i^lennıesi üzerine sorulan yanıtsiz bıraknıa- dikkat çekti. Sulu kar > Gok gurultulu B i r ç o k d e m e c i n i i n k â r e t m i ş t i Çiller'in daha öncekî yalanlamaları ANKARA{Cumhuri>«tBürosu)-NewYorkTimes'ta çıkan ve ABD yönetiminde rahatsıztık yaratan. "Türki- ye'nûı, Kuzey Irak'ta otoritesini yeniden kurması için 1- raklideri Saddam Hûseyin'e yeşil ışıkyakt^ma" ilişkin sözlerini yalanlayan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Tansu ÇIHer, daha önce de sözlerinden geri adım attı ve birçok demecini inkâretti. Çiiler, 1994 yılında ba$- bakanlığının ilk aylannda Ispanya'ya yaptığı gezi sıra- sında, gazetecilere verdiği bilgiyi yalanladı. O dönem- de haberi yalanlanan gazetecilerden Hürriyet Gazetesi Genei Yayın Yönetmeni ErtuğruJ Özkök. daha sonra bu olayı "ÜkYalan" başlıklı yazısmda anlattı. Buna göre. Çiller, Viyana'da kaldığı oteline davet ettiği Sabah gaze- tesi yazarları Cüneri Crvaoglu. Cengiz Çandar ve Milli- yet gazetesindcn \alçın Ooğan ile Ertugrui Özkök'e, fs- panya Devlet Başkanı Felipe GonzakzTe yaptığı görüş- mcyi aktanrken "Bana İspanya'da Bask modelini anlat- tı. Ben de oraya bir uzman grubu gönderip inceletmeye karar verdim" dedi. Ancak Çiller. ertesi gün basında çı- kan vegenişyankı uyandıran sözlerini inkârederek **Ben böyle bir şey demediın" dedi. Çiller. yine başbakanlığı döneminde basına yansıyan. "Ben bu hafta Kıbns me- seiesüıi çözeceğim. Kariyerimi vakmak pahasına çözece- ğim" biçimindeki sözlerini de partisinden ve kamuoyun- dan gelen tepkiler üzerine reddetti. Başbakan Yardımcısı Çiller. son olarak irak'ın incir- lik'te konuşlu Çekiç Güç"ün koruması altındaki Kuzey Irak'a girmesıyfe gerginieşen olayiar sırasında. ABD Başkanı Bill Clinton ile görüştûğünü kamuoyuna açık- ladı. Bu kez, Washington'ın kibar bir dille yalanlama- sından sonra, Dışişleri Bakanlıgı'ndan böyle birgörüş- me olmadığı açıklaması yapıldı. Tansu Çiller mülklerini gezdiFLAT KOZLUKLl' BOSTO.N - Başbakanlık koltuğunu bıraktıktan sonra ABD've ilk kez gelen Dışişleri Bakanı Tansu Çiller, hafta sonunu miKonlarca dolarlık gavrimenkule sahip olduğu Massachusetts ile Nevv Hampshire eyaletlerinde geçirdi. ABD'de oturma-çalışma iznı bulunan Türkiye'nin ilk ve tek siyasi parti lıderi Çiller, iki günlük tatilini nerede \e kimlerle geçırdiğini başta Türk Dışişleri olmak üzere herkesten gizledi. Çiller'ın işadamı olan e>i Özer Lçuran Çiller ile birlikte sahibi olduğu taşınmazlan dolaşiığı öne sürüldü. Çiller. ikı günlük tatili süresince gazetecilerinden de kaçtı. ABD'ye Türk Ha\a Yollan'nın tarifeli uçağıylagiden Dışişleri Bakanı Tan>u Çiller. önceki gün yerel saatle 15.10da Ne\\ York'a vardı. Çiller havaalanında. ikisi Türk yedisı Amerikalı sekiz koruma göre\ lisi e^liğinde yolcu salonuna çıkmadan uçağın yanına yanaşan diplomatik kon\o\la Delta Ha\ayollan terminalme geçti. Çillerler'in vanında Özel Kalem Müdürıı Akın İstanbullu ve hızmetçisi de vardı. Çıllerler yerel saatle 16.35'te Boston'a hareket ettiler. Çiller çiftını Boston'da soyadını belirleyemedığımiz Sena adlı biraile dostlart karşıladı. Bir yetkili bu kişinin Sena Bulak olduğunu \e New Hampshire eyaletiııde oturduğunu söyledi. Ancak söz konusu kişinin telefon kaydına rastlanmadı. Dışişleri Bakanı Tansu Çiller ve eşi daha sonra Amerikan gizli servisi görevlilerinin korumasında izini kaybettirdi. Çiller'in iki günlük hafta sonu tatilini nerede ve kimlerle geçirdiği başta Türk Dışişleri olmak üzere ABD'de görev yapan diplomatlardan da gizlendi. Çiller'in Nevv York'a ulaştığı iirada Amerikan gizli servıs yetkililerivle geçen konuşmalan aktaran bir yetkili şunlan söyledi: "Amerikan gizli serv is korumalarının şefi nereye gidileceğini sordu. Ancak Özeİ Kalem Müdürü Akın İstanbullu. "Bunun ne önemı var. bu özel bir gezi' karşılığını verdi.Gizli servis yetkilisi ısrarla eşlik ettikleri kişinin bir üikenin dışişleri bakanı olduğunu \v eskiden oasbakanlık yaptığını hatırlatarak 'Bizc bıldirmek zorundasınız. Gıdeceğiniz venn emniyetini uzaktan da olsa sağlamak zorundayız, çevne güvenliği almması talimatını vereceğim' dedi. Çiller'in tepkisi üzerine ABD güvenliğine sadece Boston bölgesi yanıtı verildi." Bılındığı üzere Çiller ailesinin Boston yakınlannda ve Nevv Hampshire sınırlan içinde nıilyonlarca dolarlık gayrimenkulleri bulunuyor. Bunlar arasında bir otel. bir turızm okulu. alış-veriş merkezi ve evleryer alıyor. BM genel kurulu Çiller hafta sonunu Boston ve çevresinde geçirdikten .sonra bugün Nevv York'a hareket edecek. Çiller BM'nin 51. dönem genel kurul çalışmalanna katılarak bir konuşma yapacak. ABD'de ay sonuna kadar kalacağı açıklanan Çiller. 26 ev lülde de günübırliğıne \\abhington'a geçerek IMF ve Dünya Bankası yetkilileriyle görüşecek. ABD Hazine Bakanı'yla bir araya gelecek. Çiller'in BM programında ABD, İran. Irak \e Ermenistan dı^işlen bakanları ile ikılı görüşnıelerde yer alıyor. Çiller avnca ABD telev ızyonlarına da röportaj verecek. Çiller'in özellikle Kuzey Irak ile ilgili gelişmeler ve son açıklamalan nedeniyle Amerikan medyasının ılgi CKİağı haline geldiği, çok sayıda gazete ve telev izyonun görüşme talebinde bulunduğu bildirildi. Çiller'in programının gece bölümlerinde ise çeşitli yenıek davetleri yer alıyor. Dışişleri Bakanı Çiller'in, ABD'nin dünyaca ünlü eski Dışişlen Bakanı Henry Kissinger ile yemekte bir aray a geleceği bildirildi. Tansu Çiller ile birlikte çalışmalara katılacak olan Dışişleri heyeti de dün Nevv York'a ulaştı. FENERBAHÇE TÜRKİYE'YE BASKETBOL ÖĞRETECEK İcıborclar sıktıraca %/ Küçük işletmeleri 2000'li yıllara hazırb • Dokuz aylık kar talunininde en yiiksek 21 Bankalardan kuyumcula kredi dest PKK baskmı: 5 ölü M Baştarafı 1. Sayfada çatışmaya katılan askerlerden Nihat\ıldı- rım. Cemal .Altaş, Menderes Dönmez v e \e- şet Andunı yaralandılar. Yaralılar Elazığ Devlet Ha^tanesi'nde tedavi altına alındı. Öte yandan Bitlis'in Tanan ilçesinde yol kesen terörıstlerakşam saatlerinde 2 kişiyi öldürdü. Alınanbilgiyegöre. TaUan'danaldığı yol- cularla birlikte dün akşam saatlennde Ça- nakdüzü köyüne gitmekte olan Ekrem Ak- kuş yönetimindeki yolcu minibüsü. köy ya- kınlannda bir grup bölücü terörist tarafın- dan durduruldu. Araçtan indinlen şoror Ek- rem Akkuş (43 Mle arncasr .Nurettin .\kkuş. kurşuna dızilerek öldürüldü. Edinilen bilgıyegöre. HozatveÇemişke- zek ilçesi arasında yer alan bölgede sürdü- rülen operasyonlarda çok sayıda Mğınak ve bannakda güvenlik eüçleri tarafından imha edildi. Çatışmalar sırasında da 4"ü TtKKO örgü- tü mensubu. 2'si PKK'li olmak üzere toplam 6 örgüt üvesi öldürüldü ^Türkiye için sa\ aşmayız' , f Parajîiza yön verent HER PAZAR BAYINIZDEN ALMAYI UNUTMAYINIZ • Baştarafı I. Sayfada Çumhuriyet'in sorularını yanıtladı. Temaslan sırasın- da ABD ve Türk yetkililerle bölgedekı yeni gelişmeleri ıkili olarak değerlendirdik- lenni anlatan Barzani. Tür- kiye ile ekonomik ilişkilerin geliştırilmesinı tartıştıkları- nı söyledi. Türkiye'nin iste- mi üzerine gerçekleşen gö- rüşmede. guvenlik kuşağı konusunun da gündeme gel- diğini anlatan Barzani. Çil- ler'in kendisine. Türkiye'nin Kuzey Irak'tagüvenlik kuşa- ğı oluşturmasının gündem- de olmadığını söylediğini v e "Bu guvenlik önlemleri için- de diişünülmiiş bir proje. A- ma bunun uy gulanması giin- demdedeğil"dediğıni aktar- dı. IKDP liderı. -"Bu mem- nuniyet verici bir açıklama. Say ın Çiller'e,guvenlik kuşa- ğını kesinlikle kabul etmeye- ceğimizi ve böy le bir uy gula- manın bölgedeki durumu daha da karmaşık hale geti- receğini söy lcdim. Gerekirse buna karşı koyacağımızı an- lattım" diye konuştu. Barzani. "Türkmenlerbi- zim kardeşimiz. ^eni kurula- cak hükümette de yer alma- lannıistiyoruz" dedi. Barza- ni. Çıller'le görüşmesi sıra- sında PKK'ye karşı kulla- nılmak üzere Türkive'den si- lah ıstediği yolundaki haber- lerin anımsatılması üzerine de şunlan söyledi: "PKKso- runu. Türkiye'nin sorunu- dur. Bunu Türkiye adına biz çözemeyiz. ,\nkara"dan ne P- KK'ye karşı ne de başka bi- rilerine karşı kullanmak için silah istemedik, bu doğru de- ğil." Barzani. Pelletreau ile yaptığı görüşmede de. böl- gedekı gelişmelerin değer- lendirildiğini belirterek. "Görüşmede. ABD'den ta\- rını net bir biçimde ortaya koymasını istedim" görüşü- nüdile getirdi. ABD'liyetki- linin. Bağdatla yakınlaşma- lanyla ilgili kaygılannı dile getirdiğini söyleyen Barza- ni. "Irak'la24saatlikbiryar- dım ilişkimiz oldu. Onun dı- şında şu anda hiçbir resmi ilişkimiz vok. Ama Irak'ın toprak bütünlüğünün ko- runmasını savunma hakkı- mızın merkezi hükümetle (Bağdat yönetimi) birlikte olacağını vurguladım" dedi. Kuzey Irak'ın geleceği ko- nusunda. ABD ile temasla- nn sürdürülmesi konusunda görüş birliğıne vardıklarını belirten Barzani. bu kapsam- da üst düzey bir heyeti önü- müzdeki günlerde \Vashing- ton'agönderecekleriniaçık- ladı. G U J V D E M MISTAFA BALBAY • Baştarafı 1. Sayfada Kuzey Irak'ta merkezi otoriteyi kurabilirse bunun bi- zim tarafımızdan kabul edileceğını söyledik. Sad- dam 7a hâlâ temas halındeyiz, ne yapabileceğini gör- mek istiyoruz." Bu tümceler, Clinton'a kravatı ters taktırır. Çiller devam ediyor: "Saddam Kuzey Irak'ta denetimi sağlayıp Türki- ye'ye terörist sızmalarını engelleyebilırse bu bızim çı- karlanmıza uygundur." Bu demeç nasıl yorumlanabilir? Seçenekleri sıra- layalım: 1 - Çiller, Nevv York Times yerine Bağdat Times ga- zetesiyle konuştuğunu sandı... 2- Çiller. Türkiye'de konuşurken İngılızce düşünüp. Türkçe söylüyor. Bu durum zaman zaman dil sürç-, melerine neden oluyor. ABD'Iİ gazeteci ile konuşur* ken tersini yapmış, Türkçe düşünüp ingilizce konuş-' mayı denemiş olabılir. 3- Çiller, Saddam'la böyle bir teması hayal etmiş, yoğun hayal rüyasına girmiş, böylece hayalle gerçe- ği karıştırmış olabılir. 4- Zayıf bir olasılık ama. doğru söylemiş olabilir. Dünkü açıklamalar gösterdi kı yukarıdaki seçenek- lerin her birinde az çok gerçeklık payı var. Ama asıl suçlu. gazeteci. Çiller tam öyle demek istememiş, Kinzer yanlış an- lamış. Kısacası yalan yazmış. Ahh Çiller'in ne demek istediğini biranlasak... Mizah, ciddi bir izah tarzıdır. Çiller'in bu tutumları gerek gazeteciler gerekse karikatüristler içın önem- li bir kaynak. Ama Çiller'in ışın dozunu kaçırdığı. salt kendine değil, Türkıye'ye zarar verdiği günbegün da- ha net ortaya çıkıyor. Bir dışişleri bakanı düşünün ki dünyanın pek çok ülkesinde dağıtılan cıddi bir gazeteye demeç verıyor. Ertesi gün, demecin "yanlış anlaşıldığı" anlatılma- ya çalışılıyor. Böyle bir ülkeye kim güvenir? Önceki gün DSP lıderi Bülent Ecevit'le bir süre' sohbet ettım. Amacım. daha çok ıç gelışmelere. ol- mayan kaynak arayışlarına dikkat çekip. "Ne olacak bu memleketin hali, var mı bu hükümetten kurtu/uş ıhtimali?" diyecek oldum... Ama Ecevit. iç gelişmelerden çok dışarıdaki geliş- melerden kaygılandığını söyledi. DSP liderine göre iç sorunları er geç çözeriz. dışanda yıtırdiğimiz itıbar, kaybettiğimiz puanlar bir daha zor gerı gelır... Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Onur Öymen ise da-. ha iyimser. Belkı de diplomatik bir lyımserlık. "Kuzey Irak'ta bütün taşlar oynadı. Şımdı başta Çekıç Güç olmak üzere her şeyi yeniden şekıllendirmek gere- kiyor. Ama Türkiye'nin olağanüstü aleyhine bir düı, rum yok" diyor. ....-,..*ı 'Irak'ı ben bombalattım' '; Kuzey Irak'ta yaşananlar "çok boyutlu" olduğu için» neresinden tutsanız. orasının ötekilerden daha önemli olduğunu düşünüyorsunuz. Çiller'in Nevv York Times gafının yanı sıra son gün- lerde sık sık yinelediği "Türkmen kartı"n\n da Türki- ye'yi nereye götüreceği belli değil. Türkmenler, 36. paralelin güneyınde yaşıyorlar. Türkmenleri Kuzey I- rak politikasının içine çekmek, onlan Saddam'la kar- şı karşıya getirmekle özdeş. Bakanlar Kurulu toplantısında kafasını bozan ba- kanı kurşunlatabilen Saddam'ın, Kuzeyle ışbirliğr yaptığını düşündüğü Türkmenleri neyapacağını kes- tirmek çok zor değil. Kuzey Irak'taki her grup ucu açık elektrik teli gibi. Bazen ıkisini bir araya getırip elektrik üretebilirsiniz. Ama ters bir hareket de sızı çarpabilir... Bacımıza dönersek... işimiz zor. Bundan böyle, Çiller'in demeçlerini dü- zeltmekten sorumlu bir devlet bakanlığı oluşturmak gerekecek. Kendileri bu günlerde ikinci vatanında. Diplomat- larımız kendisine göz-kulak olmalı. Her an bir demeç verme girişiminde bulunabilir. Belli mi olur, tutar tarıhı bir açıklama yapar: "Clinton 'ın Irak'ı bombalamasını ben istedim. Ön-J ce, direndi. Israr edince. peki deyip 3-5 bin yüz fü-^ ze fırlattı. Ama yetersiz. Önümüzdeki hafta yine bom-' balayacak. Bunu kimseye söylemememi istedi..." Çiller'in yalanla ne kadar barışık olduğunu Avrupa' anladı... Sanırım ABD de anladı... Bakalım, Türkler ne zaman anlayacak... Onur Öymen: Çekiç Güç işlevsiz • Boşturafı 1. Sayfada gedekı Tümnenlere ağırlıklı önem ver- mesinin. bu halka yönelik baskılann art- masmdatı ve "katflam" kaygısından kay- naklandığını beiirten Öymen, "Türkmen- ieıieIrakVa nüfuz yayma pohtikamız yok" dedi. Irak'taki son geîişmeîeri Cumhuri- yet'e değeriendiren Öymen'in, sorulara verdiği yanıtlar şöyle: - ABD'nin, Türkiye'nin Türkmen poB- tikasını, Çekiç Güç'ün görev alanını 36. parak'lin de güneyine indirmek için kuJla- nacağı yönünde kay gılarvar. Ankara, böy- le bir polirikaya alet olabilir mi? - Hayır. öyle bir şey yok. Bazı Türkmen liderier iddialan gündeme getiriyorlar. Bu- nun aslı astan yok, manası da yok. Çünkü 32. paraleli 33 "e çıkarmanın manası da yok. Bu sadece Irak'ın o bölgede tıçak uçurmaması açısından önemli. - Türkiye'nin Türkmenlerle masaya oturmask Saddam Hüseyin'in bu halka yönelik bir kıyım a yöneimesmeneden ola- bilir mi? - Saddam Hüseyin'in bu yöndeki giri- şimlerinden biz de ertdişe ediyoruz. Yal- nız burada bir şeye dikkat etmek lazım; uçuşa yasak bölgeler 32. paraleî ve 36. pa- ralel BM Guvenlik Konseyi rezolasyonu değil. 688 sayıiı rezolasyon karar tasansı. Irak'ta yaşayan bütün halklara. Irak hükü- metinın iyi muamele edeceği. onlara bas- kt yapmayacagına amtr bulunuyor. Türk- menlerin güvenliği açısmdan da bizim da- yanacağımız rezolasyon budur. - Ankara'aın Türkmenlereyönelik kay- gKinedir? - Son olayiar sırasında Erbil'de Türk- menlere ait pek çok ev, işyeri. bina. der- nek binası saldınya ugramış. Bu da Türk- , men nüfusu içinde büyük bir huzursuzlu- ğa yol açmış. Bizim amacîmiz Türkmen- leri teskin etmek. Yoksa Türkmenler vası- tastyla Irak'a nüftızumuzu yaymak fılan ' gibi bir politikamız yok. - Bölgedeki yerel güçlerin bu polhikaya . bakışı nedir? î - Barzani buna gayet sıcak bakıyor. ^. Türkmenler memnun oldular. biraz huzu- -' ra kavuştular. Diğer üikeierde buna olum- suzbakmıyor. - Çekiç Güç'le ü^ili yeniden düzenJeme politikanız hangi çercevede olacak? - Tabii şimdi şartlar değişti. Çekiç Güç'ü bütün yönJeriyle değerlendiriyo- ruz. Bundan önce Çekiç Güç'ün amacı Kürtleri Bağdat'm saldınsına karşı koru- maktı. Peki Kürtler, Bağdafla işbirliği ya- pıyorsa kimi kime karşı koruyacaksınız? -Saddant-Barzaniittifakı bazı tilkeJerin rJtdftikalannın çökmesine mi neden oldu? - Politika çökniüşdemeyelim de yeni bir durum ortaya çıkıyor. Taiabani faktörii, en azından bugün için lCuzey Irak'tan ta- mamen çekilmişrir. Eskiden Taiabani'nin bölgesinde yaşayan Türkmenler. şimdi Barzani'nin bölgesinde yaşarduruma gel- mişlerdir. Bunlann hepsi yeni unsurlar ve bizim dikkatle değerlendirmemiz gereken yeni unsurlar. Şuan Çekiç Güç Incirlik'te. Şu sıra orada bir fonksiyon da yapmtyor. Çok yakın gelecekte yapması da öngörül- müyor. Bugünkü durum devam edecek mi. yeni şartlar mı ortaya çıkacak? Son olayiar tabloyu değiştirdi: Türkiye bunu dikkate almak zorunda.