Katalog

SAYFA CUMHURİYET 16 EYLÜL 1996 PAZARTESİ OLAYLAR VE GORUŞLER Okullar Açılırken. ADNAX BİNYAZAR O kul yılının basladığı su gunlerde oğrencılere uydurrna haklar vererek açılı> erteleyerek oğretı- me "de\lettorenleri"yle ba^lanacağını açıklaya- rak eğıtım sorunu çozulemez Halkımı- zın erdemle dıle getırdığı \ğaç yaşken eğilir sozuııun ozune vanlmadığı surece uygulamada kar^ılaşılan bu basıboşluk. tohumu onceden atılan çağdı^ı eğıtım an- lay ısını kokle^tırmekten ba^ka bır ı^e y a- ramaz Eğıtım. okul ve kitapdemektır Eğıtımde dışa bağımlılık ba^ka ulke eğıtım uygulamalarını uyarlamagın^ım- len, yabancılara raporlan hazırlatıp bu- nu kunulu!; beigesı ^a\ma yanılgısı bu- gun bızı arapsaçına donnıu!? oğretım so- runları karşısında bunaltıyor \ ıllardır tartisilan. verımlılık yonunden de kaçı- nılmaz say ılan 8\ıllıkuygulama. herge- len hukumetın ızlencesındetprogramın- da) varoluyor. bırturiu gerçekles,tınlmı- yor Bu eğıtımdedev letpolıtıkasınınye- rını partı hesaplarınınaldığııııgosterırkı çarpıklığın temelı burada jranmalıdır Amacına vardırılamamıs eğıtım en bas- ta toplumu duyarlı kılmada sapmalara uğradığı ıçın bu olumsuz gelısmelere kıt- lenın tepkısı de olmuyor Bır sempozy u- mun belselerı olarak bueunlerde lanan Türkiyeve \lman>a'dallköğretim Ders Kitaplan adlı kıtab'ı saptamalany la ıçerdığı onenlerve getırdığı çozumlerle. bılımsel duzeyde boyle bır tepkının muş.- tucusu sayıyorum Kıtap. geçen >ılın sonlannda (16 - 18 kasim) Hacettepe Unı\ersıtesı Guzel Sa- natlar Fakultesi ıle Ankara AJman Kul- tur Merkezı'nın ortaklaşa duzenledıkle- n bu ba^lıktakı sempozy umun bıldırıle- nnı, yapılan toplu değerlendırmenın so- nuçlannı ıçenyor Talım \e Terbıye Ku- nılu \e Mıllı Eğıtım Bakanlığı'ndan uye- lenn de bırer bıidıny le katıldığı bu sem- pozy umda. ılkoğretım ders kitaplan ıçe- rık. dıl. tasarım ve beğenı yonlennden elealınmış, 1940"hyıllardakıduzeyınal- tında bulunmuştur kararı çok. uygulaması az bır toplu- muz Eğıtımde şımdıye değın ne karar- lar alındı. nıcelen hangı raflara kaldırıl- dı' Yıllardır sorunların ıçınde olan bı- lımcıler, eğıtımcıler, sanatçtlarca hazırla- nan bu bıldınler, suçlayıcılıktan ote ço- zumcuonenlergetırmektekalmıyor. oğ- rencılere. oğretmenlere. yonetıcılere. anababalara yonelık ara^tırmalann ışı- ğında nesnel sonuçlara vanyor Benım de Berlın'den gelerek "\nadili Kitapla- nnda Va/ınsal Metinlerden Yaraıianda- rak Duyarlık Eğitimini Gerçekleştirme" konulu bıldırıyle katıldığım sempoz- yumda bakanlığın zaman zaman oz Turkçe soczuklen yasaklayacak denlı bağnazlaştığı. konuva uzak bakanlann uzman adı altında oray a kay ınlarak alın- mış kışılerın eğıtımı yozla^tırdığı. Talım \e Terbıye kurulu"nun sansur gıbı çah^- tığı donemler olduğu. laık eğıtım adı al- tında alttan alta haması \ e dınsel eğıtımın yaygınlaştırılmak ıstendığı konalanna da değınılmntır \ncak sempozy um da- ha çok ılkoğretım ders kıtaplannın ıçen- ğı. dılı tasanm \e beğenısıne yonelık uretıcı çalışmalarlayanki bulmu^tur Bır ulke nutusunun dortte bırının 115 mılyon) ılkoğretım çağında bulunması o toplumun geleceğı açısından bır umuttur Ne \arkı bununonda bırının bıleyuksek oğretım a^amasına gelememesı (temel eğıtım bınncı sınıflardakı 1 5 mılyon oğ- rencı sayisi. ortaokul son sinıfa gelındı- ğınde 700 bıne dusuyor). gelse bıle unı- \ersıte kapılarından gerı donmesı. unı\ er- sıtesı bıtırdığınde ışsız kalma olasilığı. bu umudu bır solukta yok edıyor Bu verım- sızlıkte, çarpık eğıtım anlayı^ının bır so- nucu sayılmasi gereken ders kıtapların- dakı duzeysızlığın payı buyuktur Budu- zeysızlığı a^mada, sempozy umun sonuç bıldırgesınde ^u noktalara değınılıyor 1) Kıtaplar bıçım, ıçerık. tasarım ve uretım açisından geh^eceğı yerde. tersıne, yozla- şarak nıtelık y ıtımıne uğramı^tır 2)kıtap- lar. mufredat programının amaç \e ılke- lerını gerçekle>tırecek duzeyde değıldır 3) Kıtaplar. değısen \e gelı^en dunyanın dınamık yapısına uyum gosterecek nıte- lıkte elestırel du^unceye sahıp olması ge- rekırken daha çok. gerçek ya^amla ılgisi olmayan ıçı bo^altılmıs değerlerı one çı- karmaktadır 4) Turkçe kıtaplannın oğ- rencılerm dıl \e du^unce duyarlığını ge- lntıreceknıtelıkten.sanatsaldeğertaşiyan metinlerden. çoeuğun dıl duzeyını temel alan açık \e anlasılır bır anlatımdan ya- zım bırlığınden yoksun olduğu ve Turk- çe"nın oz değerİerıne yaslandırılmadığı gorulmustur 5) Çocukların gorsel eğıtım ve du>unce bıçımlennın olu^turulmasın- da çok onemlı bır yerı olan kıtapların ozenlı bır resimleme. tasanm ve estetık değerlerden yoksun oldukları saptanmış- tır Busaptamalara^uçozumleronenlıyor 1 (Milli Eğitim Bakanlığı, Talim \e Terbi- >e Kurulu ile Va>ımlar Dairesi içinde ki- tapların bilimsel ve sanatsal o/ellikJerini denetleyebilecek bağımsız bilim ve sanat kurumİan kurulnıalıdır. 2) İ niversitelcr- le işbirliği vapılarak bir ders kitaplan araş- tırnıa merkezi kurulması yonünde çalış- nıalar vapılnıalıdır. 3) Çağdaş gelişmeleri izlemek anıacıyla ders kitaplan ile ilgilı ödüllü vansmalar duzenlenmeli. bilimsel toplantılar vapılnıalıdır. 4)Ders kitaplan- nıresimleyensanatçı, çocuğu tanımalı. ço- cuk kitaplan alanında yetişmiş olmalıdır. Ozerk bır kurulus olan 1983'e kadarkı Türk Dil Kurumu'nun verımlılığı. bır devlet daıresıne donuşturulen bugunku "kurum'un verımsızlığı ıle karşıla^tırılır- ^a. Talim \e Terbije Kurulu'nun neden ozerkle^tırılmesı gerektığı daha ıyı anla- şılır Kurul'u Mıllı Eğıtım ve Kulturba- kanlıklan. unısersıteler sanat kurumlan. TRT. Dıl ve Tarıh Kurumlan ılgılı sendı- kalar. sivıl kıtle orgutlerınden konunun uzmanı uyeler oluşturmalıdır Kurul'da oğretmen ve velı orgutlerınden uyeler de bulunmalıdır Bunların arasından seçılen u\eler ya da onların gorev vereceğı uz- manlar kitaplan denetleme ışını yuklen- melıdırler Sonuç Mıllı Eğıtım Bakanları kendılerını ~\a- at edebi\atı"ndan gunubırlık çozumler- den kurtarıp okul ve kitap ışlerıne yonel- tırlerse. ulkenın çocuklarını "\aş iken" eğıtmenın yolunu da bulurlar Yoksa. de\- letin eğitim politikasını kulak ardı edip' ta- rıkatçı'lann ağzına bakmakla biryere \a- nlamaz. Llusal eğitim yönunden onemli bir nokta da. paralılann, ilkokuldan uni- \ersiteye, kendi çocuklarını a> ncalıklı eğit- menin bir volunu bulmalandır. Eşitlikçi eğitim ilkesine aykın düşen bu ayncalığa gore. parası olan eğitim gorecek. parasız- ların okulu da onlara çağdaş köleler >etiş- tirecek! \caba bu, ulusal eğitim bir vana. ulusal biıiiğin sarsılması anlamına da gel- mi\or mu?.. ARADABIR M. ATA AKSOY Emınomt Ka\ makamı YitiPdiğimiz Büyük İnsan Muammer Tuksavul 1990 lı yıllarda Turhal Kaymakamı'yım Yeşılhkler ıçınde kaybolmuş. Anadolu'nun benzerı obur şehır- lerıne gore daha duzenlı ve ımarlı. uzun yıllardır ba- şarılı kooperatıfçılık yoluyla ınsanların ev sahıbı olma- ları yuzunden gecekondu ıle tanışmamış, tıcaretı ve sosyal ılışkılerı oturmuş bu şınn beldemızın. bugun- ku durumunu, 1930'lu yılların ortalarında kurulan şe- ker fabrıkasına borçlu olduğunu anlamıştım Cumhu- rıyetTurkıyesı'nın şıırlere geçmış, bugururanıtınıyu- rekten sevıyorum Fabrıkanın kurulması emrını veren Atatürk'u Başbakan Ismet Paşa'yı, Sanayı Vekılı Celal Bayar'ı. buyuk sevgı şukran duygularıylaanı- yorum Fabrıkanın kurucusu olan o zamankı mudu- ru de oğrenmek ıstıyorum Fakat bılen yok Daha sonra araştırıp oğrenıyorum bu değerlı ınsanı Mu- ammer Tuksavul, Bundan sonra Turhal Şeker Fab- rıkası'nın kuruluşunu, 3 Eylul 1996 gunu kaybettığı- mız değerlı ınsan MuammerTuksavul'un "Doğu'dan Batı'ya ve Sonrası" adlı eşsız kıtabından okuyorum 1900 doğumlu, ulemadan Başhoca Ishak Efen- di'nın torunu. Hıcaz, Mısır Istanbul Başkadısı Meh- met Cemalettin Efendi nın oglu Muammer Tuksa- vul'un anılarını ıçeren bu kıtap Osmanlı imparator- luğu'nun son yılları ıle cumhurıyetımızın ılk yıllarını, olayların ıçınde ya da çok yakınında bulunmuş onem- lı ve değerlı bır aydının kalemınden bırçok bılınmeye- nı oğrenme şansı verıyor okuyucuya Kıtabı bır kez elınıze aldınız mı bıtırmeden bırakmanıza olanak yok Hem de oylumlu (hacımlı) bır yapıt olmasına karşın Bu kıtaptan yuzyılın başında Hıcaz'ın durumunu, Mısır'ın Osmanlı ıle pamuk ıplığıyle de bağlı olsa ılış- kısını, istanbul'un o yıllardakı durumunu, buyuk sa- vaşın Turklere ve Almanlara yaşattığı acıları, sefaletı ve çok zor koşullardakı bır Turk gencının Almanya'da- kı yaşam ve eğıtım-oğrenım mucadelesını adeta ya- şayarak oğrenıyorsunuz Kıtabın benım ıçın en heyecan verıcı kısmı, Turkı- ye'de şeker sanayıının ve ozellıkle Turhal Şeker Fab- rıkası'nın kuruluşunun anlatıldığı bolumudur Daha sonra şahsen konuşmalarımızda da bana anlattığı gıbı. "Hayatımın en anlamlı ve heyecan verıcı olayı" dıye tanımladıgı, gerçekten de azız cumhurıyetımızın o ılk yıllardakı vatanseverlık. yoksulluğu yenme, mıl- letını gerçekten sevme cehaletı yok etme, her turlu olanaksızlığa karşın çalışma ve başarı azmını, en onemlısı başta Ataturk olmak uzere o zamankı bu- yuklerımızın bılıme ve teknolojıye dayalı gerçeklere gosterdıklerı saygıyı olaylara dayanarak oğrenıyorsu- nuz. Daha sonra yaptığım araştırma sonucu Muammer Tuksavul'un hayatta olduğunu oğrendık Çok mutlu olduk ve heyecanlandık Turhal Kaymakamı olarak Beledıye Başkanlığfna yazdığım bır yazıyla Turhal Şeker Fabrıkası'nın kurucu muduru Muammer Tuk- savul ıle onun sureklı "Ağabeyım" dıye andığı o za- mankı Şeker Sanayıı Genel Muduru Kâzım Taş- kent'ın adlarının ıkı caddeye verılmesını ıstedım Ta- kıplerımız sonucu Turhal'da ıkı sokağa bu ıkı değer- lı ınsanın adlan verıldı Rahmetlı Tuksavul'a, Turhal'da kendı kurduğumuz el halı dokuma fabrıkasında ozel olarak dokutup orta boy bır mınyatur tezgâha mon- te ettırdığımız guzel bır halının uzerıne "Sayın Mu- ammer Tuksavul'a Turhal'ın şukranlarıyla" dıye do- kuma tarzıyla yazdırdık Rahmetlı, bu armağanımızı "Hayatım boyunca aldığım en değerlı ve anlamlı ar- mağan" dıye nıtelendırerek bızlerı onurlandırıp mut- lu etmıştı Boylece başlayan ve benım ıçın hayatımın en de- ğerlı dostluğu dıyeceğım ılışkımız, ertesı yıl atandığım Akyazı ılçesıne zıyaretıme gelme buyukluğunu gos- termesıyle devam ettı Bu arada "Allah 'tan ıstedığım tek bır şey kaldı Ben de Muslumanım' dıye bır kı- tap yazıyorum Bunu tamamlayacak omru bana bah- şetsın" dedı Bu dıleğının yerıne geldığını ve ıkı yıl on- ce tamamladığını, Emınonu Kaymakamlığı'nda bıze buyuk onur veren zıyaretı ve ımzalayıp verdığı kıta- bıyla oğrendık Merhum Muammer Tuksavul. Turkıye'de şeker. margarın yağı deterjan gıbı onemlı ve temel sanayı- lerın kurulmasına onculuk etmış ayrıca Yapı ve Kre- dı Bankası nın kurucuları arasında olan ve Turk mıl- letıne çok buyuk hızmetlerı olmuş bır asıl ve değerlı buyuğumuzdu Işıklar ıçınde yat Muammer Bey Eğitimden Para Esirgenmez OLUM Turkıye I^ Bankası emeklılennden se\üilı arkada^ımız NURELAGÖZ oldu Nur Elagoz un olumu yakınlarını onu seven dostlarını çok uzdu Se\gıh arkada^ımızın cenazesı bugun oğle\ın Ankara da Maltepe C amısı'nden kaldınlarak Cebet-i ijoınutlugııııde toprağa \enlecektır \v*el - E^at BA\RA.MOĞLU RECEP NAS Em. Oğretım görevlısı O kul açılıyor, yıne bınbır sorunla, bınbırdertle Devletelınıeteğı- nı, desteğını çekıyor okulların- dan yavaş yava^. gerı adımlar ata ata Once "Kendi okulunu ken- dinyap"dıyeba%ladı bu ıs Şım- dı ucundan ucundan. alı^tıra alıştıra "katkıpayı" adı altında para alıyorlar velıden. bağış ıstıyor- lar Çok surmez. sıra "Kendi çocuğunu kendin okut"demeyedegelır "De\letinkueulmesi"nden anladıklan bu demek kı' Hızlı nufus, artışının onune geçılemıyor, gos- termelık çalışmalann, "suyuna tirit" soy lev lerın dışında somut. akıleı. kalıcı onlemleralınmıyor Yalnızca İstanbul'dabuyıl yetmış-seksen bın ço- cuğun ılkokula kaydının yapılacağını. uç bın ye- nı derslığe gereksınme duyulduğunu Mıllı Egı- tımyetkılılerıbelırtıyorlar (l )Gereksınımduyu- lan derslık yapılmayınca -sanıyorum bızım ıca- dımız olan- çıft oğretım uy gulamasi da yetmıyor, uçlu oğretıme geçılıyor kımı okullarda Bu da çozum olmayınca bır derslığe yetmt^ seksen oğ- rencı "itiş kakış" oturtuluyor "Şu kadar metre- kare olan bir derslikte havanın temiz kalabilme- si için kaç oğrencinin ders vapması gerekir" so- rusuna yanıt aranması gerektığınden vazgeçtım, uçerlı oturtulduklan sıralarda çocuklar yazılan- nı bıle rahat yazamıyorlar "Okul ergonomi- si"nden soz etmek bıle ıstemıyorum Bunca ka- labalık sınıflardaoğretmen-oğrencı. oğrencı-oğ- rencı ıletısımı nasıl sağlanacak. oğretım nasıl bı- reyselleştınlecek, duzanlatım dışında. zengın ve somut oğrenme ya^antılan olu^turmaya elverı^- lı yontemler nasıl uygulanacak 1 Eğıtım. her şey den once bır ıletışım ı^ıdır Sağ- lıklı bır oğretme-oğrenme ortamında oğretmen. oğrencılen değıl. eğıtım surecını yonetır Bunun ıçınse sınıfta oğrencı sayısının 25 ı geçmemesı gerekir Yedıyıl kadar onceydı. bır bınncı sınıtaoğret- menle bırhkte gırmı^tım. yuzden fazla oğrencı vardı sınıfta Her kafadan bır ses çıktığından oğ- retmen bırsuredersebaşlayamadı. sonra zarzor. bağıra çağıra sozumona ba^ladı da yurudu mu ders venmlı mı oldu sankı Kalabalık sınıf. ve- rımı dusuren çok onemlı bır etkendır Oğretmenın sınıfta olu^turacağı etkıle^ım or- tamı (yada atmoster), yontem kadar program ka- dar onemlıdır Oğretmenın bu "psikolojik ha- va"yı yaratabılmeM ıçın sınıfta oğrencı sayısının sınırlı olması gerekir Etkılesım olusmadan ya- şantı. ya^antı olusmadan oğrenme olusmaz "Mezardaemeklilik r! yasası kapıda beklerken. hazır aylık ve emeklı ıkramıyelerınde de -me- murlar. devletın az vermesıne alıijtınldığından- beklenılenın uzennde olan artışlar sağlanmışken. oğretmenler yoğun olarak emeklıye ayrıldılar MEB. şımdı onlan gen dondurmeye çalı^ıyor Geçen oğretım yılında emeklı olanlann kımısı ozvenyle derslerını vermeyı surdurduler Yıne de var olan oğretmen açığı kapanamadı Oğretmen açığını kapatmak ıçın ıkı çozum yo- lu uygulandı sımdıye kadar Bırı, vekıl oğretmen ataması Mıllı Eğıtım Temel Yasası'nda "Öğret- menlik, özel u/manlığı gerektiren bir nıeslektir" dıye yazadursun kımın umurıı' Sozgelımı bır sağlık ocağında doktor yok dıye bır lıse mezunu vekıl doktor olarak atanabılır mı olacak $ey mı bu7 Doktorun vekılı olmaz. muhendısın vekılı ol- maz. ama oğretmenın olur Olurelbet. oğretmen- lık dedığın ne kı bır elıne tebe^ın alırsın. obur elıne de "sopa"yı. oğrencılenn karsisina geçıp oğrencılık y ıllanndan anımsadığın bılgılerı akta- nrsın. olur bıter Ikıncı çozumyoluda. bıyoloıı Almanca. Fran- sızca oğretmenlennı ılkoğretımın bınncı kade- mesınde (ılkokulda) gorev lendırmek Bunların "pedagojikformas>on" aldıklarını du^unerek bu uygulamaya ıtırazetmeyenlerolabılır Iyı de. ço- cuk psikolojısı okumamı^. vereceğı derslerın ozel oğretım yontemlennı bılmeyen bırısı nasıl ılko- kul oğretmenı olur' L'nutulmamalı kı. oğrenım kademelen ıçınde ılkokulun apayrı. ozel bır ye- rı ve onemı vardır Bloom'a gore 18 yaşına kadar gostenlen basarının yuzde 42'sı ılkokuldakı ba- >arıy la açıklanmaktadır (2) Hep doğu yorelerımızdekı oğretmen açığın- dan sozedılır. batıda boyle bır sorun yok sayılır Her sınıfın oğrencı sayısını du^urun 25'e. baka- lım batıda oğretmen açığı var mı yok mu' Uç oğ- retmenın gorev ı bır oğretmene gordurulunce uç sınıflık oğrencıy ı bırderslıkte toplay ınca sorunun çozulduğu sanılıyor Eğitimden para esirgenmez Yetı^mış ınsan gu- cu en onemlı zengınlık kaynağıdır A^ırı tutum- luluk. ısratadonuşur Llkemız.eğıtımı ucuzage- tırecek konumda değıl "Her şey de\letten bekle- nilmesin" denıyor Pekı devlet. anayasal gorev- lerını yapmayacaksa neden vergı alıyor 0 Bırılerı haİk çocuklannın ıyı eğıtım gormesı- nı ıstemıvor mu ne 1 // 2V IIS IVV6 gıtnlıı C ıımhuı n t r 'jaifit \ı 2t \urclım Fu/an Ogn'nme \t Ö^ıetme kemh \cı\ı- 4nkaıcı IVS2 TARTIŞMA Bitsin Bu Uyku Sersemliğü. 1 %8'lerden bu vana "Cumhuriyet uni\ersitesi" dıve adlandırdığım Cumhurıvet'ı okuyorum ve 25 yıllık eğıtım emekçüi teknık ogretmenım Emeklıler sınıfına gırmek uzereyım Daha dun gıbı gelıp geçmış yıllar. değı^en bır ^ey yok. aynı kı^ıler. aynı şeylerı soy ley ıp uy gulamaktalar v e ben bızler dınlemektevız. çocukça OysaVarto depremı sonrasında unıversıtelı gençlık olarak çıkarsız umarsız çalışmadavdık Sosyal demokrasi derneklen federasyonlan kuruiurken oradaydık 19^2'lerde "köylerde yeni neler üretilebilir, aşı nasıl vapılır? L retim nasıl artar~ı konuşurken. koylere szıderken vardık Otevandan CHP gençlık kollannda Mustafa Kemal'ın "solun sosyal demokrasinin, kapitalizm kadar karşısında olduğu, burjuva olduğu" gıbı ıddıalan dınlıyorduk 19~7"de genç bır oğretmen olarak Izmır ılımızın Mıllı Eğıtım bınalannın planlannı yenıleme çah^malanna oğrencılenmle katılabıleceğımı boylelıkle 3-5 mılyon TL bırtasarruf sağlanabıleceğını, oğrencılenme çızdırebıleceğımı so\ledığım zaman. zamanın CHP'lı olarak bılınen Mıllı Eğıtım Muduru nun "Sen sus" sozlenv le karşılat>abılıyorduk Sayın Ecevithaklıydı SO'lı vılların ba^lannda Izmır- Bay raklı da "sözde avdınlar. aydın geçinenler" dedığı zaman oradaydım En az Cumhunyet yazarları alınmalıvdı bu sozlerden Ecevit haklı>dı O yıllarda kov koy kent kent dola^ıp sabır gostenlıp CHP'vı en azından Ataturk'un soylevını okumu> ınsanlardan oluşan gerçek bırorgut yapisi ıle olusturabıleydık bugun gun nasıl doğardı acaba' Ozurdılerım ben <\taturk'un sovlevını okumadan CHP'lı, demokratık solcu. Kov Enstıtulen ıle ılgılı bır yapıt okumadan eğıtımcı. "Cumhumet üniversitesi" okuru olmadan gerçek bır avdın olunamavacağına ınanı\orum Helebu gunlerde bu ınancım daha da artmıstır Du^unulebılır mı. ulkesınm en ıyı unıversıtesının en ıyı bolumlennden bınnı bıtınyor gencecık yakı^ıklımız ıkı gunde partı değıstınyor. asını ekmeğını yedığı evın kızını alıyor gerdeğe gınneden evı terk edıp gıdebılıyor Olacak şey mıdır' Bız eğıtımcıler, matematığı salt arsanın metresı. dolar-mark kur hesaplamasinın bır aracı olarak değıl de duşunme vetısını gelı^tırmeye \aravan bır araç oİarak belletebılseydık oğrencılenmıze Soyle\'ı okutabılseydık. bu sevgılı gencımıze bırkaç ay Cumhunyet gazetesı okutabılsevdık bo\le vapabılır mıydı hıç' Sahı "\yıp etme oğlum, günah işleme. onurlu ol. insan onuruvla vaşarsa insandır" denırdı \e oldu bu guzelım adetlere' Sayın Ecevit haklı. Sayın Baykalhaklı Bunların haklılık ıddıalarından bıktık Ecev ıt daha buy uktu Baykal once gıtmelı ve el sıkmalıvdı BızEcevıt'le Baykal el sikisacak dıye bekleyemevız Once bır "halkTV " kurmalıyız Bugunku vayınlardakı çırkeflığe duzevsızlığe. cıddıyetsizlığe. dedıkoduya. sıddete vah^ete seçenek (alternatıf) duze\lı. sağlıklı eğıtıcı yayınların olduğu bır T\ Sanınm halkın buvuk bır ozlemını kar^ılayacaktır Bu konuda da yeterlı sayıda denevımlı ınsanımız olduğu kanisindav ım Elbet bır de basın Basın bana gore var ancak onemlı olan kendı çıkarları' Bıryazann Ataturkçu çızgıde yazdığının tam tersını yazıvor obur savfadakı vazar Tutarlı tek gazetenın Cumhunyet olduğunu gorunce çok uzuluvorum. yetersız buluvorum Çocuklarımız babalanna "\ann Cumhuriyet al baba"dıyebılmeİıler "Cumhuriyet Çocuk" çok yıllar once çıkmalıvdı Her neyse Gazetemızın onadakı tek vaprağı DL'M (Du^unce Lretım Merkezi) \a da DLS (Du^unce L'retım Sav fası) olarak aynlmalı. toplumun her kesımının dusunce onerılerı ve yazıları yer almalı bu bolumde. elbette çocuk bolumu unutulmamalı Bu sayfada bır de "derslik köşesi" olmalı Bu ko^e her gun bır usta (çıftçı tamırcı fızıkçı tanhçı. vb ) tarafından doldurulmalı Bu yaprak tek olduğundan kolay saklanabılır Sıyaset sanat ve duşunce van vana olduğundan bır belge olarak vararlanılabılır Bu nedenle Cumhunyet okumak zorunluluğu bıle doğabılır "Bilgi sahibi olmadan fıkir sahibi olunmaz" demıştı sev gılı L ğur Mumcu. Ne de guzel demıştı' Toplumumuzun bılgılenmesı. avdmlanması. unı\ersıtemızın daha yaygın ve gerçek unıversite duzeyıne ulasabılmesi ıçın onenmdır bu -\ynca Cumhunvet H. V Nelidedeoğlu'nun emeklerle hazırladığı Soy lev "ı okurlanna armağan etmelıdır. bırkaç av Cumhunyet ba^lığı bırıktıren okurlanna vb Demokratık sola gelınce' Sayın Baykal. Sayın Ecevit e gıtse Ecevıt'ın partıyı bır vıllığına alıp orgutlenmesmı ıstese bır yıl sonra kar^ısına genç ve yığıt bınnı ılerı çıkarmak ko^ulunu ılen surse. hatta yonetıcı olacaklann Sovlev'den sınav olacaklan uç ay onceden bıldırılse. ılkelı bırbırlık sağlanmiş olmaz mı acaba' Sevgısız. emeksız yemek pe^ınde ko^an ınsanlar topluluğu halıne gelmedık mı' Sız hıç "Birtekşeye gereksinmemiz kalmıştır. Çabşkan olmak" y a da "Butıin kötülüklerin anası tembelliktir" sozlennın yazıldığı kurum ve kuruluşlar gordunuz mu' Partıde "Emeksbyemeğe son". "Çalışan kazanmalıdır" kuralları uygulanmalıdır kı toplumda da çalıskan olmak. durust olmak. emek ve onurlu olmak gıbı kavramlar ye^erebılsin. gelı^ebılsın Ovsabırvanda dev letıy le her >evıne ortak. tutarsız ılkesız bır baraj partisi ote vandan solun halkçasını ve hakçasını savunan ılkelı. tutarlı ama bır tek ornek orgut kuramamı^ umut partisi Bır y andan da uy kuda denılen. ama elıne aldığı 100 dolarla devaluasyon bekleven borsa ızleyen Ote yanda parayı pul yaptılardıyen Para bırımı bır ulkenın onurudur dıven halk1 Bu halk uyuyor ya da saf sayılır mı' Olsa olsa "uyku sersemi" savılır bence Lyarılması gereken' Lyan ey halkım uvan' Önce ıkı lıderden başlavarak kurtulmalı uvku sersemlığınden Bunlar "üçü bir araya gelemezler"den "beş koyunu güdemezler"den kurtulmak "Mey\eli bir ağaçlan yoktur" gıbı onyargıları sılmek ıçın Ataturkçulukte bırle^mek ve butunle^mek ıçın ıvedı bır araya gelmehler Bu çağn. 25 yıllık eğıtım emekçılen adına Koy Enstıtulerının ulu çınarları anısına vazılmistır Reşat Ozan Teknık Oğretmen Balıkesır BAROMETRE YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİNDEN ORTAKLARIN YENİ PAY ALMALARINA İLİŞKİN DUYURUDUR Şırketımızın 24 05 1996 tarıhınde akdedılen Or- taklar Genel Kurulu'nda Sanayı ve Ticaret Bakan- lığı istanbul Sanayı ve Ticaret Mudurluğu'nun 17 04 1996 tarıh ve 34 A / (2895) - 24745 sayılı on ıznıne dayalı olarak, şırketımızın tamamı odenmış her bın 100 000 (Yuzbın) TL nomınal değerde 100 (Yuz) pay karşılığı 10 000.000 (Onmılyon)TLtutann- dakı sermayesının, herbırı 100 000 (Yuzbın) TL no- mınal değerde 49 900 (Kırkdokuzbındokuzyuz) pay karşılığı 4 990 000 000 (Dortmılyardokuzyuzdok- sanmılyon)TL arttırılarak 5.000 000 000 (Beşmılyar) TL'na çıkarılmasına, arttırılan sermayenın oncehklı pay alma hakkı sahıbı ortakların yuklenımıne açılma- sına karar verılmıştır Arttırılan her bırı 100 000 TL nomınal değerınde- kı 49 900 pay karşılığı 4 990 000 000 TL tutarında- kı paylardan, Sayın Ortaklanmızın sahıp oldukları payları oranında yenı pay alma hakkı vardır Bır payın nomınal değerı 100 000 TL olup. nomı- nal değen olan 100 000 TL uzerınden ortakların ta- ahhutlerıne arz edılmektedır Arttırılan 4 990 000 000 TL 'lık sermayeyı temsıl eden paylardan yenı pay alma haklarını kullanmak ısteyen ortaklanmızın bu ılan tarıhınden başlamak uzere 15 gun ıçınde sahıp oldukları paylara ılışkın geçıcı belgelerı ıle bırhkte aşağıda adresı belırtılen şırket merkezımıze başvurarak kullanacakları ruç- han haklarına ılışkın ıştırak taahhutnamelerını doldu- rup ımzalayarak şırkete tevdı etmelerı TTK'nun 394'uncu maddesı uyarınca ılanen duyurulur. Başvuru yeri: BuyukdereCaddesı. No-31/1 Kat 1/A 4 Levent, Beşıktaş Istanbul Tel 282 51 00 CUMHURIYET'TEN OKURLARA ORH.4IN ERtNÇ Medya Tekelleri ve İşçiler Geçen hafta medya tekellennın gazetelennde çok onemlı bır değışıklık gozlendı Işçılenn Bursa'da yapacakları mıtıng do- kuz sutuna manşette ve koca koca harflerle kamuoyuna duyu- rulmuştu Oysa aynı gazeteler şımdıye kadar ışçılerın ve me- murlann yaptıkları mıtınglen gormezden gelmeyı ılke edınmış- ler ışçılerle memurlann haklı ısteklennı sermaye çevrelerı adı- nayorumlayarakeleştırmeyı gorev bılmışlerdı Aralannda bu mı- tıngler nedenıyle dogan ışgucu kaybını hesaplamayı ve ulke- nın bu yuzden ugradıgı uretım kaybının faturasını bıle çalışan- laraçıkarmayılıberal-ılencılıksayanlarolmuştu Bursadakı mı- tıng bu degerlendırmelerın dışında kaldı Çunku mrtıngın ama- cı bedelsız ıthalat karşısında yerlı otomotıv sanayıının duşece- ğı zor durum ve bunun çalışanlara etkısının ışsızlıgı korukleme- sıydı Mıtıngden olumiu sonuç bekleyenler arasına sanayıcıler degınvennce ışçıler ılk kez hakl' gorulmuşlerdı Oncekı hafta ılk belırtılerıne değındığımız promosyon fırtına- sı bu haftanın son gunlerınde bırden yogunlaşıverdı Hatırlarsınız Erbakan Hoca, başbakanlığının arıfesınde medyaya çok kızıyor ve Incık boncuk venp vergısını de ode- mıyorlar dıye suçluyordu Bugunlerdeısepeksesısoluğuçık- mıyor Kendısını ancak Altınoluktakıyazlıgınagıdert^enkullan- dığı devlet maiı uçak ve helıkopterden ınıp bınerken gorebılı- yoruz Hem de tek başına degıl akrabaları torunlarının bakıcı- lan ve komşuları ıle Hoca devletın parasını kendısı ıçın kullan- mayı adıl bır uygulama olarak gorduğunden promosyonların vergılennın bağışlanmasını surdurmeyı de adıl duzen' geregı sayıyor olmalı Kendısınden oncekı hukumetın çıkardığı 50 nu- maralı Katma Deger Vergısı Genel Teblıgı nı de bu yuzden unutmuş gorunuyor Malıye Bakanlığı kendı partısınde oldugu- na gore hıç olmazsa 'Şımdıye kadar olanlara bır şey dıyeme- yız amayenıpromosyonlarbundanyararianmasın' dıyebılme- lıydı Hoş şımdıye kadar dedıklennın hangısını gerçekleştırdı o da ayn bır konu ya Soz konusu teblığ promosyon mallannınalınışındaodenmış olan KDV lerın gazetelere uygulanan KDV oranına gore nasıl gıdergosterılebılecegını omeklerle kurala bağlıyor 25 Aralık 1995gunlu Resmı Gazete nın 37 ncı sayfasındayer alan orneklerden bınnı aşagıya alıyorum u Ornek 3 (A) gazetecılık ışletmesı okurlanna 300 kupon karşılığında çamaşır makınesı ı erecegını taahhut etmış ve Aralık 1995 do- nemınde (B) fınmasından 200 bın adet çamaşır makınesı satın almıştır Bu alış ışlemı sırasında 4 tnlyon lıralık mal bedeh ıçın 920 mılyar lıra tutarında katma deger vergısı yuklenılmıştır Gazete ışletmesının okurlanna vereceğı çamaşır makınele- nnın bedellen gelır ve kurumlar vergısı açısından pazarlama gı- den olarak kabul edılebılecek ve aynca bır bedel alınmaması koşuluyla bu urunlerın teslımınde katma deger vergısı hesap- lanmayacaktır Bu ışlemde satışı yapılan mal gazete olup teslımı yuzde 1, promosyon unınu olarak venlen çamaşır makınesı ıse yuzde 23 oranında katma deger vergısıne tabı bulunmaktadır Gaze- te ışletmesı promosyon mallartnın alımı ıçın yuklendıgı katma deger vergısı nın tamamını oncelıkle ındırılecek katma değer vergısı hesabına alacaktır Promosyon mallarının tumunun ay- nı donemde muşterılere venlmesı halınde ışletmenın çamaşır makınelen ıçınyuklendıgı katma deger vergısınden sadece ana malın tabı olduğu orana (yuzde 1) ısabet eden kısmı ındınm hesaplannda kalacak artan kısım gıder hesaplanna alınacak- tır Yukarıdakı formul çerçevesınde ındınm konusu yapılacak katma değer vergısı, 920 mılyar TL X (1 23)=40 mılyar TL olarak hesaplanacak- tır (920-40=) 880 mılyar TL ıse gıder olarak dıkkate alınabıle- cek katma deger vergısı olacaktır" Ornek gosterıyor kı |A) gazetecılık ışletmesı 880 mılyar lıra- yı gıder olarak yazabılecek başka bır deyışle vergı matrahın- dan duşecektır Vergı oranlarınıgoz onune alırsanız devletın (A) gazetecılık ışletmesıne yaptıgı parasal katkıyı da hesap edebı- lırsınız „ Kaynak dıye dıye cJmadık kapılan çalmaya kalkan 8EİFA0- YOL ıktıdarı bunu bılmıyor mu yoksa pazarlık ıçın elınde fcoz olarak bulundurmayı daha mı yararlı goruyor dersınız • Unlu şaır ve yazar Attılâ llhan da Cumhunyet aılesıne katıl- dı Soyleşı başlığı altındakı yazılarını pazartesı çarşamba ve cuma gunlen arka sayfamızda okuyacaksıruz • Kuzey Irak ta Barzanı ve Talabani aragında suren çatışma- lar Saddam'ın bolgeye saldınsı ve ABD'nın Irak polıtıkası Ku- zey Irak ta kurulması planlanan guvenlık bolgesıne ılışkın ge- lışmeler Lale Sanıbrahımoğlu ve Yusuf Ozkan tarafından ha- berleştırıldı Kuzey Irak a geçen Yusuf Ozkan, bolgedekı ge- lışmelenn yanı sıra Barzanı ıle yaptıgı roporta)tadatarafların go- ruşlerını yansıttı Washıngton muhabırımız Fuat Kozluklu da Çiller ıle ABD Buyukelçısı Grossman arasındakı anlaşma sonunda CIA ajan- larına Turkıye de kamp yerı verıldıgını ılk kez duyurdu * Durdane Kocaoğlu ve BulentSanoğlu tarafından hazııia- nan Merkez Sagda Sonbahar başlıklı dızıde merkez sağda- kı partılerın umutları başarısızlıklan lıderlerı merkez sagın ıçın- dekı çekışmeler tartışmaya açıldı • SSK ye bağlı çalışanların emeklılık yaşınagetınlen sınırlama- lar ve bu tasarı uzerındekı tartışmalar Banu Salman tarafın- dan kamuoyuna duyuruldu • 1996-1997 eğıtım -oğretım yılında ılk ve orta oğretım kurum- lannın soruniarı oğretmen açıgı eğıtımde yaşanan tıkanıklık- lar şerıatçı gınşımler Figen Atalay ve Emine Kaplan tarafın- dan haberleştırıldı • Ekonomı Servısı Şefımız Bulent Kızanlık TUSIAD Yonetım Kurulu Başkanı Halis Komili ıle yaptıgı roportajda Halıs Ko- mılı nın ekonomıde mevcut durumun surdurulemeyeceğı ka- nısında olmasna ragmen TUSIAD ın hukumete zaman tanımak ıçın sessız kalma politikasını benımsedıgını aktardı • Refah Partısı Agrı II Başkanı Suleyman Enm'ın Yonetım Ku- rulu Başkanlığı nı yaptıgı Ag-Et fırmasının Ozelleştırme Idare- sı nden geçen yıl 25 mılyar lıraya aldıgı Ağn Et Kombınası nı dev- lete bır yıl sonra 64 mılyar lıraya sattıgını Nurten Yalçın haber- leştırdı • Çımento sektorunde Sabancı Grubu ıle Uzanlar arasındakı rekabet sonucunda çımento pazarının bu gruplar arasında bolgesel olarak boluşûlduğunu haberleştıren Sabıha Semer- ci, Akçımento ıle Çanakkale Çımento'nun bırieşmesı sonucu Trakya bolgesıne tumuyle Sabancı Grubu nun hâkım olacağı- nı bıldırdı • Kara parayı engellemek ıçın 1 mılyar lırayı aşan mevduatla- ra kımlık tespıtı zorunluluğu uygulamasının kara parayı borsa ve bono pıyasasına yonelttıgını Sabıha Semercı ortaya çıkar-ı dı Dovızle konut kredısı kullanıp 1994 yılındakı ekonomık krız- den sonra borçlannı odeyemeyen dovızzedelere Emlak Ban- kası nın Evını ver borcundan kurtul şeklındekı onerısını Ha- cer Gemicı haberleştırdı • Mehmet Demırkaya, 2004 Olımpıyatlan ıçın en şanslı kent-t ler arasında bulunan Istanbul un altyapı eksıklıklennın olımpı- yatlar ıçın yapılacak tesısler ve duzenlemelerle buyuk oranda' nasıl gıdenlecegını araştırdı • , Kultur Bakanı Ismail Kahraman başkanlığında istanbul'da basına kapalı olarak gerçekleştırılen koruma zırvesının ' per- de arkasını Istanbul Haber Servısı araştırarak haberleştırdı. . • Alparslan Türkeş'ın MHP mafyalaşıyor" ıddıasında bulu- nan eskı MHP II Başkanı Raşit Bırgüvi'yı kongrede hedef gos- termesı ve ardından Ulku Ocaklan Izmır Temsılcılığı nde mey- dana gelen sılahlı çatışmayla ılgılı haberı Izmır Burosu duyur- du • Turkıye'de geçen hafta yıne çok sayıda yurttaşın yaşamına mal olan trafık kazalan meydana gelırken Celal Yılmaz, trafık- te olum oranını azaltacak acıl yardım sıstemının gelıştınlmesı gerektığını haberleştırdı ı • Mıllı Eğıtım Bakanlığı nda Buyuk Bırlık Partısı kadrolaşması- nı ve Izmır Buca Cezaevı nde muvekkıllen ıle goruşmek ıste- yen avukatların ayakkabılarının aranmasını Necati Aygın yaz- dı • ' Onumuzdekı pazartesıye kadar gonlunuzce bır hafta geçır- menız dıleğı ve saygılanmızla