Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 29 MAYIS 1996 ÇARŞAMBA
OLAYLAR VE GORUŞLER
Hani Kamuoyu Yoklamalan?!
Prof. Dr. NERMİN ABADAIN - UNAT
G
loballeşme-kureselle^nıe
surecı beş, kıta uzennde
sermavenın dıledıği ver-
deyatınm yapmasını ko-
lavîaştıran bır "ekonomik
tekdunya'modelını okı^-
tururken aynı zamanda ıletı^ım alanında
de£ıs,ıkduvarlılıklarvaratanbır~dunyaka-
mum unun"oluşumuna da aracılık etmek-
tedır Dolav ısıyla sa%dam (şeftaf) v e y urt-
ta^ların beklentılerı doğrultusunda ısje-
yen demokratık sıstemlerde. yasayan bı-
reyler sadece kendı toplumlannda olup
bıten sıvasal olavlarve volsuzluklarlade-
ğıl. baijkaulkelennruiîvet kayırma nufuz
tıcarerını konu alan skandallarladavakırı-
dan ılgılennıektedır Bunun sonucu olarak
yurttaşlık sorumluluğunu ta^ı\an bırev-
ler, hangı ulkenın vatandaşı olurlarsa ol-
sunlar Arjantın dede\ let başkanı Color un
çekılmesını, ru>\et suçlusu eskı Gune>
Kore De\ let Ba^kanı Roh Taei \\oo nun
tutuklanmasinı ABDBaskanı nıneşıHU-
lan Clinton ın emlak ışjen komısvoncu-
luğunda 100 bın dolar haksız kazanç ne-
denıyle sorgulanmasını bu arada valan
bıldırınıde bulunup bulunmadığını. gunu
gunune ızlevebılmektedırler ^ ıne ital-
va nınsıvasetsahnesını vıllardanberı sar-
san mafyaveişodaklarııleılgılı skandal-
lar da sonunda kamuovunun baskısı ıle
"TemizEller"kampanyasına \e son seçım-
lerde sol ıttıfakın ıktıdara gelmesıne yol
açmıştır
Evet eskı Yunan fılozoflannın başlat-
tıkları tartı^madan bu >ana "sivasetahla-
kTeksenlı tartışmalar herkesçe kabul go-
ren mutlak değerler ortava çıkartmamak-
!a beraber, demokratık bır Mstemde kamu
gorevı ta>ı\anlann valan soylememek.
aldatmamak. hıleyapmamak yetkıyı ko-
tuy e kullanmamak gıbı genel ahlak nomı-
lanna uvmalan gerektığı konusunda bıroy-
daşma (consensus) olu^turmuşlardır Bu
o\da>manın ortava çıkı:>ında dınamo ro-
lunu oynayan sureç ıse kamuovunun du-
varlılığı dınamızmı \e onun kendını dıle
getırnıe bıçımıdir Nıtekım daha Ortaçağ
hukukçulan "\o\Ppopuli.vo\ Dei~( Hal-
kınsesı,hakkınsesı)tarzındakı Roma'dan
ben % aygın olan Latınce atasozunu bırçok
eserlennde kullanmışlardır
Turkıvededeçokpartılı rekabetçı sıs-
teme geçtıkten bu \ana yoğunluğu gıde-
rek artan \e son servet edınme. arttırma,
mah ariığı gızleme. para\an şirketlerin ar-
dındasaklanmatutumunundoruknokta-
sına ula>an skandalları karş,ısında sıvasal
ahlaksızlık tartıs.masi son vıllarda arttı
(1) Ancakdemokrasimn vazgeçılmezko-
şulu olan vurttaşın denetim hakkı çe^ıtlı
\ esılelerle o\ unçle \ ar olduğu belırtılen "si-
\il toplum" tarafından henuz belırgın bı-
çımde ele almmamı^tır Acaba Turk ata-
sozlennde ıfadesını bulan "Devletîn malı
deniz. >emeven domuz - Bal tulan. parma-
ğınıyalar'"tarzındakıyorumlar geçerlı \e
me>ru bır değer olarak mı yerleşmıştır'
\oksa ulkevı çeş,ıtlı cephelere bolen ıde-
olopk tartışmalar. grup çıkarı \ e grup da-
yanışması açısından \ergı mukellefıntn
cebınden çıkan ve ıç edılen ödentılere kı-
\ asla daha onemlı mıdır' Bu susktınluğu
ana> asal sıstemde Turk y urîtaşından esır-
genen bır kısım kamu ozgurluklennın y ok-
lugu ıle mı açıklayacağız* Yoksa bızİerın
bılmedığı nedenlerden oturu kifle üetişim
araçlan ulkede \ uksek sav ıda ortay a çık-
nııs bulunan kirli işler konusunda seçme-
nın dusuncelerı goruslerı kanıtları uze-
rıne perde çekme konusunda bır "gizlen-
me irtifakı" mı vapmiijlardır' kamuoMj,
bellı bir zaman vc mekânda ortava çıkan
tartışmaİL, guncel bir konu çev resinde. ço-
ğunluk ve a/ınlık »orüslerini vansıtan tu-
tum ve kanılann biliniıiik (alenilik) ka-
zanmasıdır. Gızlı tutulmaya çalı^ılan ko-
nular çevresinde oluştuğunda rivavet ve
fısıltı gazetesi bıçımınde ortaya çıkmakta-
dır O\sa duvarlı demokrasılerde tartüj-
malı bır konunun açıklıga ka\ uş.turulma-
sı. o toplumun bıre\ lennde hemen bır tep-
kı <,ogu kez bıreslem varatmaktadır
Dınamızmı \ e du\ arlılığı. gelı^mış top-
lumlarda. demokrtık denetim mekanız-
malarının ı^lemesı buyuk olçude kamu-
-al alanda tartısma konusu durumuna ge-
len her sorun konusunda, bılımsel kuru-
!u^Iarlamed\anınher\esıleıleaçıkladık-
ları ~kamuovu \oklanıalan"na bağlıdır
ABD Başkanı'nın henuz Arkansas Valısı
ıken bır kadın gore\ h\e cınsel tacızde bu-
lunup bulunmadığı. e§ının haksız kazanç-
lar sağlay ıp sağlamadığı. de\ let baskanlı-
ğı gore\ suresı bıtımınden once harekete
geçıren etken Amerıkan kamuovunun su-
reklı baskısı \ e bu konuda vayımlanan ka-
muovu voklamalarının egılımlen olmuş-
tur
Turkıve'defıkırozgurluğu alanında çok
cıddı engeller bulunmakla beraber basın
veTV toplumun asgarı değer vargılannın
zedelenmıs olup olmadığını saptamada
tum engellere kar>ın serbesttır Esasen ık-
tıdar \e muhalefet gorevlennı tasıvan sı-
\asal lıderlerle kararmevkıınde bulunan
kamu gore\ lılennın haksız kazanç \e çı-
karları sağlamaları konusu \ ıne medvada
"araştıncı gazetecilik" \apan basın men-
suplarınea açıklanmıştır Bugun Turki-
ve'de sivasal >o/Jaşma altında sıralavabi-
leceğimiz ruşvet, /inınıet. si\ asal ka\ ırma-
cılık. patronaj, ov ticareti, rant kollama.
kamu sıriannı sı/dırma. vurgunculuk gi-
bi olav lar hemen her gun medvada karşı*
mıza (.ıknıakladır. Buna kar^ın \ atanda^ın
bu olavlar kar^ısında nasıl bır tepkı gos-
terdığı etnık \e dınsel nedenlerle sıstem
kdn-ıtı guçlere kar;>ı naMİ bır tutum takın-
dığı bılınmemektedır Bunun baslıca ne-
denı bu ifşaadar karşısında Turk kamuovu-
nun tepkısını aynntılı olarak gosterecek ka-
muoyu voklamalarının son zamanlarda
hıçva\ımlanmamasıdır OvsabızlergeJe-
neksel toplumun olçutleri verırıe yeni de-
ğerierolu^muşsa hele bunlar sadece olum-
suz \e yıkıcı ıse bunlan bılmek durumun-
dayiz Demokratık olmak isteven Turkı-
ye, sıyasal ahlaka giden volu ne sadece dm-
sel kurallar ne de kımlık arayışı ıle bula-
bılır *'Kirirtoplumdan'*temiztopluma'"
geçebılmek ıçın bu ulkede >aşayan bızler,
toplumumuzun demokrasılerın vazgeçıl-
mez öğesı sa> ılan ınsan haklarına \ e sıva-
sal ahlak normlanna ne derece baglı ol-
duğunubılmek ıstıyoruz Hertartı^malı ko-
nuda kamuo\ unu oluşturan kanılann yel-
pazesınıgorebılmek vazgeçılmez bır sıva-
sal vol gosterıcıdır Gençlıgın barbarca
hareketlen, netrete davalı tahnpçılığı. oç
(ıntıkam)duvgulan bellı kanı vetutumla-
nn urunudur Bu değerlerın nerede odak-
la^tığını ogrenmenın bıryolu. sokaktakı va-
tanda^ın kamusal polıtıkalar kamusal ça-
tı^malar karşısındakı kanı ve tutumlann ol-
çülmesıdır
(I) Inkara i m\er\ıtesı Sna\al Bılgı-
leı Fakıılte\ı nde "Siyasal 4hlak-Sı\>asal
ihlaksıjtk "komiiundu 22-23 Şubcıt 199 ?
taııhınde \apılun semıneı metınlen ıle
Prvi Dı Türker ilkan ın bu konııdakı ın-
celeımsı 4^4 stnfalık bıı \apıl olaıak
Ekım 1991te Bılgı )aune\ı taru/ındun
\u\ımlanmısııı
ARADA BIR
Prof. Dr. KEMAL ONEN
Saplantılar-Saptırmalar
Saplantı, bır psıkolojık ve de belırtılerıne gore ba-
zen psıkopatolojık bır durum olarak kışıde gozlenen
ve ozellıkle ruh hekımlerını ılgılendıren bır konudur
Son yıllarda toplumumuzda "saplantıya benzer"
yaklaşımlarvesaptırmalargıderek belırgınleşıyor Kan
davası ya da namus uğruna ve aıle meclısı karany-
la ışlenen cınayetler gıbı yoresel davranış bıçımlerı
bır tur saplantı olarak yuzyıllardır suregelmekte II-
kel geleneklerın hâlâ hukum surduğu gruplardakı bu
âdetlerın, geleneklere ve kultur yapılarına dayalı
ızahlarını çok yadırgıyoruz
Fakat değerlı okurlar yazılı ve gorsel medyadakı,
dunya ve zamanı lyı algılayabılmelerı beklenen ve
pek çoğu Batıyı, tanıdığını soyleyen bazı kalem er-
babına ve sıyasal kımlıklerı ıleulkeyıyonetmeye so-
yunmuş bırtakım zevata ne demelı
9
Gerçı zordur,
haftada 3-5 gun tutarlı, duşunceye dayalı yazılar
yazmak, laf etmek ve de bılgılı ve deneyımlı sıyaset
yapmak, burokrat olmak Ama bu, akiına ve ağzına
gelenı soylemek de degıldır Hele "hak-hukuk-de-
mokrası "adına kışkırtıcılık (provokatorluk) hıç degıl-
dır Yazılarını ve soyleşılerını kaçırmamaya çalıştığım
bır kısım medya mensubunu ve de sıyasetçıyı artık
ızlemıyorum bu saptıncı ya da sapJantılı tutumları yu-
zunden Onlar buna 'tutarlılık dıyebılırler', ama bı-
raksınlar da kararı okuyanlar ve ızleyenler versın Şa-
ırın dedığı gıbı "Yegâne vasıtaı ruyet ıken I Gore-
mez kendısını dıde bıle "
Kımıne gore bu toplum artık bıtmış çurumuştur
Zaten adam olmamıza olanak yoktur Çunku bır tur-
lu modernleşemedık Doğrudur, hâlâ modernleşme
çabaları ıçındeyız dahaonaulaşamadık Ancakbu-
nu soyleyenlerın çoğu modernleşmeyı, onun tarıh-
sel ve duşunsel dayanaklarını, ıçerığını hedeflennı
ve ayrıca olumlu ve olumsuz yanlarını algılamamış
Batıyı ve modernleşmeyı sadece gunluk yaşamda-
kı ve en yuzeysel bıçımıyle ele alan saplantılı, ço-
ğu kez oportunıst tıplerdır
Kımıne gore yeteneksız şaıbelı kadroların yone-
tımde bulunması, sıkıntılarımızın tek nedenıdır Kı-
mı kışılere gore ıse butun sıkıntılarımız demokratık-
leşme yetersızlığınden kaynaklanmaktadır Bu ke-
sımlere gore demokratıkleşme, adeta sıhırlı bır değ-
nektır Kımılerının olaylara bakışları daha da yuzey-
seldır Guneydoğu sorunu denınce hemen zevahı-
re ve de bazı olaylara bakarak "konu askere hava-
le edıldı" ya da "sıyası çozum" gıbı ucuz ve muğ-
lak sloganları gundemde tutarlar
Goruluyor kı bırer belırtı ya da gozlemı dıllenne do-
lamışlar ve 'gozlemlerle nedenlen karıştırmakta"
ya da hemen "toptancı yargılara" gıtmektedırler ve
bunu da çok kez bılımsellık adına yapmaya yelte-
nırler
Hele bır grup sıyasetçı var kı busbutun âlem
Onlara gore 1920-1923 devrımı yapıldığı ve dın, is-
lam, Osmanlı duzenı ve geleneklerı ve de hılafet terk
edıldı ve dolayısıyla butun sıkıntıların temelı ve de
kaynağı budur Oysa ne dın ne de Muslumanlık terk
edılmıştır Ama onları sıyaset sankı bunlara emanet
edılmıştır ve de Tanrı'nın "vahyettığı dını korumaya
dakadırolduğunu' unuturlar(Kuran 15/9) Aslında
bu, "polıtıka- ıktıdar" hedeflı kandırmadır Bunlar ne
kadar olumsuzluk varsa hepsının faturasını Turk
devrımıne ve ozellıkle Mustafa Kemal'e O buyuk
"duşunur-devrımcı"ye çıkarırlar sorumlu tutarlar
Bu bır saplantıdır Aslında ıse devrımlerın yorunge
ve yontemlerının saptırılması, onun asla benımse-
meyeceğı olumsuzluklar ve bugunlere gelınmede
etkılıdır
Buna karşın 1923 devnmını adeta tanhımızden, geç-
mışımızden, kulturumuzden kopmaya yonelıkmış
gıbı algılayan, hepsını bu devrımle başlatacak ka-
dar garıp ve gulunç hale duşen sozde Ataturkçuler,
ılerıcıler, numaracı Cumhurıyetçıler de bır başka tur-
lu saplantı-saptırma ya da yanılgı ıçındedırler Eskı
tarıhımızı one çıkarmayı, en onemlı duşunsel ve
nesnel hedef olarak algılayan, devnmın mımarı Mus-
tafa Kemal değıl mı? Ama duşunsellık azaldıkça,
saplantılı ya da saptırmacı tutumlar artar, belırgın-
leşır
Kuşkusuz medya ve sıyasetçılerdekı bazı yakın-
malar ve eleştırıler yanlış ve ısabetsız de değıldırler
Sıyaset ve dolayısıyla yonetımın emanet edıldığı
kadroların ehlıyet ve guçlerı, gerçekten tartışılabılır
duruma duştu Devletîn duzenıne ışleyışıne ılışkın
krıtıkler, eleştırıler, nufuz suııstımalı ve bu yolla meş-
ruıyetdışına çıkma, çalıp çırpma, sıyasa! kokuşma-
dan vd ılışkın yakınmalar elbette kı yerındedır An-
cak her şeyı kotuleme karalama ve karamsarlığı bır
saplantı halıne sokma laık cumhurıyetın 70 yılı aş-
kın bır surede ulusal ve uluslararası alanda sosyo-
kulturel, sıyasal, teknık ve hatta bılımsel alanlarda-
kı çağdaşlaşmaya yonelık gelışmelerını gormezlık-
ten gelıp sağcısı- solcusu ıle devrımı ve onun lıde-
rını hedef gosterme çabaları yetersızlık. tutarsızlık-
tır ya da saplantıdır Fanatık dıncılık ve solculuk ve
de ıktıdar hakkını ılle de kendınde gorme gıbı tutku-
lar ve bunlarla yaratılan sosyal ve sıyasal kaos ıse
ayıptır
Ekonomik Sorunlar ve Çözüm Önerileri
MUZAFFER GÜMÜŞ Btmkau kooıdmatoı
B
ugun va^anjn ekonomik sıkıntıların
nedenının Ocak 1986 da >ururluge
gıren \ergı vasalarındakı değısıklık-
ler olduğu artık ıvıce anla^ılmıstır
Bu konuda zamanında ı,eşıtlı dergı
\e gazetelerde vaptıgımı.2 yorum \e
a*,ıklamalarıozaman kımseveanlatamanııştık Zıra.
getıııleıı bu degı>ıklıklerle sozu edılen tjrıhten on-
ce belırlı kesımden alınmaktaolan \e\azgevılen \er-
gı tutarı bugunkuolçulerlevaklaşıkolarak vıllık ^00
trılvon 10 vıllık beş katrılvon lırava \armaktadır
, Cumhurivet gazetesının 24 Ocak 1990 taııhlı sa-
vısinda ver alan \ergı kanunlarıvla ılgılı bır vorum-
da a\nen "Me\cuf sıstfnı ıcındt, tuketkının alış gu-
cundekı gerılemeler surecek. sana\ inın surunları da-
ha artacak, ulke ekononıısının gereksinım duvdıığu
kavnaklara devletîn el atması devam edecekhr" de-
mıjtık Sovlenenler avnen gen,ekle>mı$tır Gen,ek-
tn kı Hazıne nın sıtıı nıalıvetlı \ergı kavnagı verıne
boKİannıava gıtnıesi bunalımın esas nedenıdır
Bu saptamavı vaptıktan sonrj sorunlannvozuınu-
ne gelelını Bugun sade \atanda>lann bıle dıle ge-
tırdıgı (.ozumler uç ana ba^lıkta toplanmaktadır
- ls.IT lenn \e BİT lenn ozelle^tırılmesi
- De\ let gelırleunın arttırılması,
- De\ let gıderlerının azaltılması
Bunlardan ılk ıkı>ı vetennte kamuda lartısılmı>
bınncisi. ıkmcı \e uvıınctıden alınacak sonm,lara go-
re c.ozumleneeek ınte uzun bır voldur Ikıncısı uze-
nnde durursak pek ı,ok kez degındığınıu onerılen
\ ınelemı» oluruz Anıak hemen sov lenıek geıekır kı
siyaKilotonteveburokratlar sozu edılen onerılen Ara-
lık \W\ sonunda sulandırarak kısınen duzeltmı^.
csaslı ba/ı noktalar iş çevrelennin otel lobisı baskısı
ıle ertelenmı^tır Geçmı^te pek ı,ok orneklerı ve uv-
gulamalan bulunan vev asal olanaonerıler savınbas-
bakan "gerivedoğnı vurutülemez" ımakablc teşmıl
edılemezl denılerek kaı pavı gelırlerı ve rantıve ke-
sım gelırlennın \ergılenduılme^ı !996\e 1997 \ıl-
lannasarkıtılmı^tır Bunlar vapılmı^daneolmu^tur'
Bu^uretle 1994 tealınmasigereken ıvı bır vergı kav-
nagı tırsatı kaçınlmı^tır L Ike mevcut darboğaza da-
vanamaz duruma gelmı^tır Bu siıretle dar ve sabıt
gelırlıler ba^ta olmak uzere de\ lete santınııne kadar
vergiMiıı odemı^ olanlar dahıl toplumun butun ke-
sinıien 5 Nısan Kararları na katlanmakzorunda kal-
mı^lardır
Bu vesıle ıle bır hususa değınmeden geçemeyece-
ğız Cerçevesı |9>0"lerde çızılen ve Mman uzman-
Farca hazırlanan çok modern vergı yasamız. zaman
la burokratlanmızı.j sadelık veaçıklıktan uzakla^tı-
rılmı* 100 den tazladeıa değı^tırılerek vevapılanek-
lemelerle">amalıbohça~vadonuiturulmu>tur Ba^-
ka bır hata da sankı daha fazla gelır elde edecekler-
mı> gıbı ış.ın kolavına kaçılarak \asa "stopaj mues-
sesesi"ne donu^turulmu> gelın olsun va da olnıasın
"havatstandardresasında vergı aranmıstır Buna bır
ornek verırsek geçen yıllarda, bır T\ programında
Ankaralı bırkuv umcuv la vapınuı arasında ^ov le bır
konu^ma geçmı^tı "Avlık kazancın ne kadar?** "Bir
mihar". "Ne kadar vergı oduvorsun?" "30 müvon".
"\7 degil mı.'" "Malıve o kadar ıstivor." Havat stan-
dardı ıştebu'Gerçekgelırınvergılendırılmesı ı^tebov-
le vozla>tırılı\or Işı ıvı gıderken gerçek gelınnı bıl-
dırıp v ergısını odeyen mukellef. onu ızleven v ılda or-
neğın bıravukat hastalanınca ve o vıl gelın olmasa
ondan havat standardına gore vergı aranıvor Bu mu-
kelld gerçek gelınnı bır daha bevan eder mı'
Gelır vergısı kanunumuza sonradan bunun gıbı
gırmi!)pekçoktutarsızlıklarvardır Nasanın63 nıad-
desınde ucret gıbı savılan çıkarların (menfaatlerml
vergılendırılmesısozkonusudurvevasalarıntum va-
tanda^lara e^ıt uvgulanması esası v jrdır Durum bov-
levken kamu kesımınm sağladığı yan çıkarlar (loı-
man kıra vakacakyardımıvblveıgılendırılmemek-
te ozel kesımde avnı statude çalı^anlara sağlanan
avnı çıkarlardan vergı aranmaktadır Bunlar da bord-
rolarda bu tur ucretlerı vergı dis bırakılmasını ıste-
seler \e anla^mazlık laf konusu vapsalar davavı ka-
zanırlar' Işın ılgınç vanı. yıllardıryasavaaykırı ola-
rak uvgulama bulan bu durum, benını bıryazımuze-
unevasavaeklemevapılaıaksozdeme^rulaijtırılma-
vaçalı*ılmı>tır Bunun gıbı "tamamlamavergisi"ve
benzerı eklemeler bu vasava "vanıalı bohça" dev ı-
mını getırmı^tır Ayncavasadan seneiın bıldınlme-
sının çıkarılmasi buvuk bır talıhsızlık olmustur Dı-
leğınıız. \eıgı mevzuatının olu^turulacakbırkomis-
von marıtetıvle muvatık ve muhalıtının ıtıraz ede-
nıeveeeğı valın bır vapıva kavuşturıılması ondan
sonra da sık sık değı^tırılmeden Batı dakı onıeklerı
gıbı anavasanın ongorduğu gerçek gelırlerın tek (unı-
ıer)sistenıde\ert;ılendınlmesi dolavlı (vasitalı)\er-
TARTISMA
Üfiirükçüler, Hoca Efendilerustafa Kemal
Ataturk.
^ L / H kaldırdıktan
WT H altı av sonra
•^ • _J&_ Samsun'da
genç oğretmenlerıne şov le
seslenıyor "Dunvada. her
şev için: havat için, medenivet
için. başan için, en hakıki vol
gostencı bilimdir. fendir. Fen
ve bilimın dışında vol
gostencı aramak, gaflettir,
cehalertır" dıvordu Mustafa
Kemal 1924 te halıfelıgı
kaldırdığında Alevı
toplumu derın bır soluk aldı
Osmanlının "ceberrut"
sıstemınden soluklanarak
sıyrılmışoldu Alevı
toplumu Ataturk unve
laıklıgın değerını şuphesız
herkesten fazla bılıyor Cem
evleıınde Alevı vakıfve
derneklerınde Ataturk un
resmı baş kosededır Ancak
gelın gonın kı bınleıı bır-ıkı
yıldır Alevı toplumu
uzennde kırlı ovunlar
denıvor Partıleraçılıp
kapanıvor gazete ılanı ıle
Alevı ovlan ıstenıvor \eson
oyuıı Zohre ana' Kımdır
Zohre ana
7
Ankara nın
\lamak ılçesınde, bırkaç
y ıldır faalıyet gosteren ^e
gerek kendısı gerekse
"murit~lerı tarafından
"ermiş" olarak tanımlanan
kışı' Son bır-ıkı vıldıı neden
kendını gosterdı Zohre ana'
Adına bıı ıem evı açılıvor
Akşamiey ın. ozel bır T\
kanalında. ılk reklamı
yapılıvor "Nakşibendi" ve
•cemaat" kehmelen
dola^ıvor ortada Ataturk un
ve laıklıgın adı bıle
geçmıvor Zohre ana gıbıler
çıkarcıların elınde bır
kukladır Aklı başında tek
ınsanın kabullenmeveceğı
bılımle ters duşen
"ufürukçuluk. falcılık,
çelebicilık, hurafccilikle" ılgı
çekmeve çalı^anlaıın
kuklasi' Zohıeana Alevı
toplumun peşınden
suruklenılmesi ıçın varatılan
bıı "FethullahGulen
Hocaefendi"dıı Laıklık dıncı
ortaçag guçlerıne kar>ı
mucadele ılkesınden saptırılıp
bu kez onlarla uzla^manın ve
onları korumanın adı oluvor
Aklı ba^ında hıçbıı ınsanın
"Fethulla hoca"lara "Zohre
ana**lara gereksınımı voktur
Volkan Durma/
Ankara
gılerın asgarıve ındınlmesıdır
Dev letın çe^ıtlı aşırı gıderlerı vardır Bunlann ıçın-
de hıç kuşkusuz en a^ırisı ve en fuzulısı lojman ve
dinlenmetesislensaltanatıdır Işin ılgınç \anı. bun-
lann elden çıkarılması. dev let hızmetİerını aksatma-
v acağı gıbı bugunku darbogazdan çıkmada kullanıl-
masıgereken bır nımet olarak gorulmesidır Aslında
dev let hızmetlerı bellıdır Bu hızmetlenn vapılmasin-
dasınır 'devletinişverleridır Bunlardaıre.buro. ka-
mu hızmetı goren mekanlar. karakol kırsal verlerde-
kı sos\ al bınalar v b dır Bu sinırlama dışında kalan
en buvuk dev let memurundan beledıye ışçısı veme-
murlarına kadar ınenlere tahsıse çalı^ılan lojmanlar-
la, dinlenme tesıslerının dev let hızmetı ıle ılgısı vok-
tur ve satılması dev let hızmetını aksatmayacaktır
Dev let ve van kurulu>!annın v ıllık bııtçe fasılları ara-
sında ver alan bunlara aıt gıderlerın bovutlarını ha-
>al etmek bıle ınsana urpertıcı gelmektedır
Sozuedılenlojmanlarvakla^ık500bındır Dinlen-
me tesıslerı de değer olarak lojmanlann uzennde bır
tutarla ıfade edılebılır ve genelde katrılvonlar mer-
tebesındedır ve enflasvonu sıtırlavacak boyuttadır
Mahmutpaşadakı ı^veren tezgahtarına buyuk bır
banka baş hukuk mu>av ırıne işine uvgun ueretı ve-
nyor ve yattığı kalktıgı yerı sormuyorsa dev let de
Danı>tay Baskanı ıle kamu kuruluşu ışçısıne neden
avnı şeyı yapmasin
1
\1ev cut uygulamanın sosyal dev-
letyapisi ıle ılgısı yoktur Sozgetımı 3 mılyon kamu
valı^anindan vaklaşık 300 bınıne ozgulenen (tahsis
edılen) bu uygulama tam tersıne sosval adaletsızlı-
ğı Tçermektecfır Zıra ozel kesımde de dev lettekıle-
nn 2-3 katı ucretleçalışan vardır Dev letteozgulene-
bılen lojman ıse bu statudekılerın sadete vuzde 3-4 nu
kapsamaktadır Durum bov levken geçmışte. sosyal
adaletteıı soz edılerek lojman saltanatına sahıp çıkıl-
nıasını kınamaktayız Sosval adaletçılenn yapması ge-
rekenasgan ucretlılerın odedıklen vergılerın nereve
gırtığını takıp. ozel sektorde çalişan 10 mılyon dar
gelırlının. kendı oz tabanlan olduğunu duşunmelerı
olmalıdır Batı ulkelennde de sosyal mekanlar var-
dır, aına bunlar dev lette çalı$anlara değıl. duşkunle-
re verılır Dunvada bov lekohne dev letçtlıkanlav ı^ı-
nın kalmadıgı bır çagda gerçeklen gorehm Sonuç
olarak elımızde bulunmakta olan bır olanak vardır
Bugun va^anan ekomık bunalımdan çıkmak ıstıvor-
sak lojman ve dinlenme tebislerının derhal ve en kı-
sa surede satılarak paraya donuştıırulmesı. bu suret-
le bunlan alanlardan pıvasadakı ^ersen paraların emı-
lerek Turk Lırasi nın devrevesokulmasi olmalıdır Bu-
gunku koşullarda bu olanak tek yol olup kaçırma-
malıyız O zaman devlet. memuruna bakabılecek,
sosval varalar sarılacak enflasyon duracak. ulke
esenlıge ve mutluluğa ula^acaktır Değınılen konu-
lar ve malı sistemde sozunü ettıgımız tutarsızlıklar
gıderılmezse vıllardırdevam eden parasal sıstemde-
kı bozukluklar artarak surecek. bu suretle sureğen (kro-
nık) duruma gelen enflasvon nedenıv le sısteme yer-
le^en 2 3 yabancı mevduat ulusal parayı sıstemden
kovacaktır Lnutulmamalıdır kı sonuç alıcı radıkal
kararları "buvukler",eyyamcı ve populıst kararları
u
kocamanlar'*alır bu ulkenın bınncılere gereksınımı
vardıı
PENCERE
Çamuplaşmak...
Tans Hanım ofkelendı
"Çamuradam
1
"
Kım bu çamur adam?..
Yılmaz!..
Hüsamettin Cindoruk yorumladı
"Mesut Bey çamur adam olamaz "
Gazetecıler
- Neden''
Cindoruk.
"Çunku çamur adam Adem Baba'mızdır, Allah,
Adem'ı balçıktan yaratmadı mı? "
•
Çamur nedır?
Suyla karışıp kaygan ve yumuşak nıtelık kazanan
toprağa çamur denjr
Vıcık vıcıktır çamur
•
Bektaşı babası yıkanmaktan pek hoşlanmazmış,
çevreden uyarmışlar
- Baba neden yıkanmıyorsun? .
Bektaşı
- Suyla pek oynamaya gelmez
- Nıçın?
- Allah ınsanı topraktan yaratmadı mı, suyla oyna-
dın mı çamurlaşırsın
•
Ömer Hayyam'ın çamur ustune bılgelıkle dokun-
muş dortluklerı pek çoktur
Bır testıcı gordum çamur ıçındeydı
Ayağı çarkında elınde bır testı
Testının başında bıryoksulun ayağı
Kulpunda bır padışahın kellesı
Kutsal Kıtap 'a gore balçıktan yaratıldık, olunce de
toprağa karışıyoruz
Yunus Emre, Tanrı ya ne dıyor
Ademı balçıktan yuğurdun yaptın
Yapıp da neylersın, bundan sana ne
Halkettın ınsanı cıhana saldın
Salıp da neylersın, bundan sana ne
•
Çamur sozcuğunun anlamları kapsamında bır su-
ru deyış yer almış
Çamuru karnında, çıçeğı burnunda
Çamura basıp çalıya asmak
Çamura bulaşmak *
:
Çamura yatmak.
Çamur atmak..
Çamurlaşmak
Bızım polıtıka ortamına bır goz attığımız zaman, ne-
ler goruyoruz?
Çamurlaşan çamurlaşana !
•
Ancak çamurlaşmak da bızım sıyaset dunyamız-
da temız kalmak anlamına gelebılır . '
Neden''
Çunku kırlenmek ya da pıslenmek yolunda çamur-
laşmak da bır mertebedır, daha beterı var '
Nedır o'' \
Çırkeflık
Çırkef, bok çamurudur.
:
Çamur var çamur var
"Boka nıspetle tezek amberı sahra gıbıdır" de- ,
mışler ya çamurun lafı mı olur... ı u,,',
Ortalık çırkef kokuyor - „ ,
ÇAY \SLh E HUKUK
HÂKİMLİĞİ'NDEN
DosvaNo 1996 1
Davacı MehmetBavrak vekılı Av Salım Sanal tarafın-
dan mahkememıze açılan çek ıptalı davasının yapılan du-
ruşmasında verılen ara kararı uyarınca,
Davacı vekılı dılekçesındemuvekkılı tarafındanGaran-
tı Bankası-Halk Cad subesinden 66014~")-6 No'lu hesap-
tan alınmış bulunan çek karnesını 2 1 1996 gunu ka\bet-
tığını soz konusu çek karnesinın de ımzasız ve dığer ha-
nelerıbo^olarak kaybedıldığını davakonusuçeklerın ıp-
talıne karar venlmesını talep etmıştır
Dava konusu Garantı Bankası-Halk Caddesı. Denızlı
subesinden alınma 6601479-6 No lu hesaptan alınma da-
vacı Mehmet Bayrak a aıt 8004793 - 8004794 - 8004795
- 8004795 - 8004796 - 8004797 - 8004798 - 8004798 -
8004799 - 8004800 serı nolu çeklen elınde bulunduran-
ların mahkememızın 1996 7 esas numaralı dosyasına ıb-
rat etmelerı etmedıklerı takdırde çeklerın ıptalıne kaıar
venleceğı hususu ılanen teblığ olunur 24 4 1996 Duruv
magunu 16 5 1995
Basın 87484
A Hısar Mah Antalya Cad No 23 Manavgat/Antalya
Tel (0 242) 746 46 17 Faks (0 242)746 52 91