Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
1 7 NİSAN 1996 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
KULTUR 15
ALLEGRO EVİN İLYASOGLU
Gülsin Onay
Şostakoviç
turnesinde
De\Iet sanatçısı Gulsin Onav, Meister-
konzerte Kurhaus dızılerıne Cıt> of Lon-
don Sınfonıa'nın solıstı olarak katılıyor
Oncekı hafta Istanbul Devlet Senfonı Or-
kestrası eşlığmde seslendırdığı Şostako-
viç ın pıvano konçertosunu bu kez Lond-
ra. Essen. Bonn VVıesbadengıbıkentlerde
dahıl olmak uzere 6 kentte şet Andrew
Watkinson vonetımınde seslendırecek Bu
dızı konserlere Zımmerman, Joshua Bell.
Edode Uaart, Mıshca Maiskv ve Plefne\
gıbı solıst ve şefler katılı>or Gulsin Onay.
A\ rupactâkı turneden sonra Amenka Bır-
leşık De\ letlerı nde Rhod Island'dakı fes-
tı\ ale katılacak De\ let sanatçılanmız, dun-
yanın degışık koselennde seslennı duyu-
runca kıvanç duvuvoruz
İstanburun konserleri
istanbul Devlet Sentonı Orkestrası nı
her yıl getırdıği venı solukla renklendıren
ingılızşef HovvardGrifîithsyyönettı geçen
hafta Stravinski nın Petruşka Balesı Suıtı
bu yılkı renklı soluktu Teker teker sohst-
lenn ıncelıkleny-
leuğraşılmış. bu-
tundekı denge
dıkkatle korun-
muş. Stra-
vınsky"nınozgun
coşkusu yansı-
mıştı Dvorak ın
keman konçerto-
sunun eşlığınde
îse topluluktan
\etennce rafıne
seslerın yuksel-
dıgı soy ienemez
Dvorak"ın ke-
man konçerto-
Giilsin Ona> sunda geçen yıl-
lardan guzel anı-
lar bırakan solıst Antje VVeithaas, yıne par-
lak teknık becensını sergılerken topluluk
ıle ustaca bırdıyalog kurmasını başardı
Milli Reasürans Orkestrası
Yepyenı bır oda orkestrası dınlemenın
tadma vardık geçen hafta Mıllı Reasürans
Oda Orkestrası Şef Howard Griffiths'ın
deney ımlı yonetımı altında kentımızın seç-
kın yaylı çalgılar sanatçılannın bır araya
geldığı bır or-
kestra En onem-
lısı de parlak so-
listlerımızın bu
orkestrada üye
olarak yer alma-
si Bınncı ke-
manda Cihat \ş-
kın, hemen ya-
nında Özcan
Ulucan. ıkıncı
kemanların ba-
$ında Hakan
Şensoy. hemen
vanında Bahar
Biricik. Çellola-
rın başinda ıse
İDSO'nun baş
çellıstı Re>ent Bolukbaşı ve hemen \anın-
da Munif Akaun._ Bu değerlı topluluğun
guzel fonlarını muzıkalanlayışlannıvedı-
siplınlerını coşkuvla overken, konserlerı-
nın devamını dılıyoruz Bunca unlu solıs-
tın bır arava gelebılmesi bır orkestra aıle-
sının uyesı olarak sesını duyurması. ulke-
mızdekı nıce olaya sımgesel olarak duşü-
nulmelı Keşke her konuda bunca solıst ara
sıra bır araya gelebılse Solıst olarak ba-
şarabılmenın otesmde topluluk ıçınde ver
alabılme dısıplını ayn bır ozellık Polıtıka-
mızdan bılıın kurumlarımıza kadar dansı
nıce topluluğun başma
Honard Griffîths
La Scala Ya\ tı Çalgılan St Petersburg Filarmoni
YamidörtyaşındcûdistanbulFestivati24 İstanbul Muzik Festıvalı'nın
programı geçen hafta açıklandı Bız
de geçen vazımızda bu > ılkı festıvalın
çağdaş bır soluk getırdığıne değındık
On programı daha derın ınceleyınce
gerçekten rafıne çağdaş ve de lyı
paketlenmış dınletı ve gostenler
çıkıyor karşımıza İstanbul De\let
Opera \e Bale Orkestrası korosu ve
seçkın solıstlenvle 10 hazıran
tanhınde açılışı vapıvor Orkestrayı
yonetecek Orhan Şallıel, orkestranın
korno uyesı bu v ıl da Aida. Salome,
Turandot gıbı temsıllerı yonetmış ve
şef olarak kazanılmış bıryetenek
Açılış gecesı Efsun Oztoprak Jaklin
ÇarkçuErol Lrasve \>han Baran
gıbı seçkın solıstlenmı/ın katılımıyla
aryalar duetler seslendınlecek
Festıvallenn açıhsinı kentlerın ev
sahıbı orkestralannın yapması guzel
bır konukseverlık Hemen ardından
İstanbul Devlet Senfoni OrkestrasTnı
da yuklu bırprogramla goruyoruz
İngılız şef Andrew Greenwood'un
yoneteceğı konserde soprano Zehra
V ıldız R. Strauss'ın olumunden hemen
once yazdığı "Son DortŞarkı*\ını
seslendırecek Zehra V ıldız aynca
Mahler'ın 4 sentonisinm son
bolumunde cennctı anlatan sozcuklerı
dıle getırecek
Çağdaş programlar ve diinya
prömheri yapüacak yapıtlâr
Rengim Gokmen vonetımındekı İzmir
De\let Senfoni Orkestrası Turk
bestecılen ağırlıklı çağdaş bır
programla katılıvor festıvale Geçen
gunlerde 1. Nejat Eczacıbaşı Beste
Yarışması'nı kazanan Hasan
Lçarsu'nun yapıtı da ılk kez bu
orkestra ıle gun v ûzune çıkacak
\y nca L'l\i Cemal Erkin, en sonunda
90 doğum yılında bu topluluğun
çalacaöı 2 sentonısı ıle anılmış
olacak Bır başkd çağdaş bestecımızın
adına da İskoç Oda Orkestrası
programlannda rastlıyoruz
Topluluğun bır konserını vonetecek
olan Betin Guneş'ın aynı zamanda
orkestra ıçın uverturunun dunya
promıyen yapılacak Aynıprogram
ıçınde çağdaş İngılız bestecı Holst'un
St Paul Suıtı ve çağdaş Italyan bestecı
Nino Rota'nın Trombon Konçertosu
var Iskoç Senfoni Orkestrası R.
Hkkox şeflığındekı avrı programına
VVagner ve Mendelssohn'un yanı sıra
Barfoer ve Copland gıbı çağdaş
bestecılen de seçmış
Festıvalın bır başka buvuk senfoni
ıçermesı, dıyebılırız Resıtallerden
orgcu V\a\ne MarshaU. uzun zamandır
dınlevemedığımız unlu pıyano
ıkılımız Guher-Suher Pekinel.
gunumuzun en onemlı çellıstlennden
Mischa Maiskv. artık efsaneleşen
ıkılılerden Canino-Accordo \e her
konserı bır başka muzıksel tartışmaya
>ol açan değışken ruh hallerı kadar
yaratıcılığı ıle fırtınalar estıren unlu
pıvanıst l>o Pbgorelich. Az ama oz bır
resıtal dızısı
\1ne ünlii Mozart
\orumcularından 'Saraydan
Kız Kaçırma'operası J
Güher-Siiher PekinelRuşen Güneş
^ 4 istanbul Festıvairnın en önemlı özellığı çağdaş oluşu.
ıkıncısı büyük senfonılerı konuk edışı ve üçüncüsü az da
olsa onemlı resıtal sanatçılarını ıçermesı dıyebılırız On
programı daha derın ınceleyınce gerçekten rafıne, çağdaş ve de
ıy ı paketlenmış dmletı ve gostenler çıkıyor karşımıza
orkestrası St. Petersburg Filarmoni
^uri Temirkam» vonetımınde
Brahms ın ıkılı konçertosu
seslendırecek Solıstler I. loff keman
v e S. SJovaçevski. çello Bır de
Brukner'ın en alımlı senfonisi.
•Romantik' ver alıvor bu programda
Ziırich Oda Orkestrası bınncı konuk
şetlerı HowardGriffithstarafından
yonetılıyor Barok vevımııncı yuzv.il
arasında bır program sunulacak
Herterın trompet konçertosuna
yeteneklı bır trompclçı. R. Friedricb
solıst olacak Nvtçrelı nco-romantık
bestecı OttmarSchoeck'ın Pastoral
Internıezzo su \e Bizet nın Carmen
Suıtı nın çağdaş bebtecı Skednn
duzenlemesınden sunulmasi bu
konserın ılgınç ozellıklerı Deutsche
Kammerphilarmonie. Mahler ve
Brucknerden oluşan post-romantık
bır program sunuyor Mahler'ın
Toprağın Ezgısı başlıklı senfonık
yapıtına herzaman rasthıydmjyız
Soprano Randi Stene ve tenor
Christian Elsner solıstlığınde şef
Daniel Hardingyonetımı ıle bu
topluluktan dınleme fırsatı bulacağız
bu gorkemlı yapıtı Aynı topluluk
ıkıncı programını şet Thomas
Hengelbrock>onetımınde daha klasık
ağırlıklı vapıtlara ayırmış
Çağımızın yapıtları genellıkle
ekonoınık topluluklar ıçın yazılnııştır
Buyuk senfonıler yenne kolay
taşınabılen oda mtızıklen
kullanılmıştır I Flamminghi. bu savı
doğrulasan bır programla konuk
oluyor Ntanbul Festıvalı'ne Gökecki,
Bross, Hovhaness, Part, Şostakoviçgıbı
çağdaş bestecılerın de yer aldığı
mozaık programlan sunacak
Bır de ozgun çalgılarla eskılerın sesını
duy uranlar gundemde CD'lerınden
tanıdığımi7 The Hanover Band şeflen
unlu kcmjncı Andre» Manzejılc.
tumuyle Barok ıkı program sunuyor
Ikıncısı ıse baştan sona Brandenburg
Konçertoları Meraklıları ıçın çok
ılgınç konserler
Çilingir>an Va>lı Çalgılar Dortlusü
ingıltere'de son derece unlu bır
topluluk Her ne kadar onculen
Çılıngıryan ın geçen vıl orkestramızla
başansız bır solistlığıne tanık olduksa
da oda muzığınde aranan bır ses elde
ctmışler La Scala Yavlı Çalgılan ıse
festıvale renk katacak bır başka
topluluk Unlu soprano Danieila Dessi
topluluğa solıst olarak katılacak
Az ama öz bir resitai dizisi
24 İstanbul Festıvalı'nın en onemlı
özellığı çağdaş oluşu, ıkıncısı buyuk
sepf^mlerı konuk edışı ve uçuncusu
az r'ı olsa onemlı resıtal sanatçılarını
TallisOda Korosu ıkı konsen ıçınde
Ronesans tan gunumuze kadar uzanan
bıryelpaze sunacak vokal muzığı
tarıhsel gelışımını ızlemek ıçın bu
konserlenn her ıkısını de dınlemek
gerek Sara>dan Kız Kaçırma operası
geçen yıldan ben dunyaca unlu
Mozart yorumculan ıle
seslendınlmekte Bu yıl SirCharles
Mackerras kadar unlu bır ısım olmasa
da Londra Kralıyet Operası'nın
şeflennden Rkhard Hkkox yonetecek
iskoç Oda Orkestrasfnı Yıne \kJan
Lang'ın rejısınden ızleyeceğız temsılı
Bu ortamdakı operanın fılme alınacak
olması İstanbul Festıvalı ıçın guzel bır
duyuru
Genç Solıstler dızısının yainız
Istanbullu gençlerden seçıimesı
herhalde bır rastlantı İstanbul
Unıversıtesı Devlet Konservatuvarı
Oğrencı Orkestrası'nı da şef Ramiz
Meük Aslanov yonetımınde çok
solıstlı bır programda dınleyecegız
Danstaiki karşıthk
Dans dalında ıse ıkı karşıttık var
Bınncısı Mark Morris'ın dans grubu
Elınde nota olmadan, muzığı ıyıce
sındırmeden koreografı yapmavan bır
•\menkah sanatçı Mark Morrıs Once
muzık. dıyor
Ote yanda muzığı dansın duşmanı ılan
etmış bır sanatçının. Mehmet
Sander'ın topluluğu Muzıksiz dansı
yeğleven, koreografıde muzığın
tutsağı olmayı reddeden, bedenın
yerçekımı ıle savaşımını sergıleyen bır
anlayış Mehmet Sander uzun
yıllardır Amerıka ve Avrupa'da
surdurduğu etkınlıkknnı ılk kez
İstanbul'da sunacak Boylece 10
hazıranda başlayacak 24 Festr.al.
Sander'ın 10 temmuzdakı gostensı ıle
çağdaş çok boyutluluğun doruğunda
sona erecek
Ankara Müzik Festivali
ve genç yetenekler 'Yürü, atd, devîr karanbğı!
9
\HMETSA\
-Geçen hafta Ankara Muzık
Festıvalı parlaketkınlıklerledoluvdu Bel-
çıka Kralıyet Balesfnden AvşemSunalve
partnerı Eric Frederic ıle Ankara Devlet
Balesı solıst sanatçılannın katıldığı gor-
kemlı gosteny ı "TheAcademj ofSt.Mar-
tin in the Fıekİs" oda orkestrası Jorge Car-
doso ve Ahmet Kannecigıtar resıtalı. Em-
re Tamer-Faal Sa\ ıkılısının keman-pıya-
no solenı ızledı
AysenıSunal ıle Eric Frederic'ın "pasde
deu\" vetkmlığı ve zarıflığını nasıl ozet-
lemelı' Gozlerıme ınanamadım Ankara
Devlet Balesı solıst dansçılarını ızlerken
ıse gozlerıme ınandım Çokıyıydıler
Dunvanın en ıyı oda orkestralarından
bın belkı de bınncı olan •'The Academy
of St. Martin in the Fields" ıçın şu soy le-
nebılır Bu topluluğun muzığme doyamı-
voruz vıne gelmelıler sıkça gelmelıler
Bntısh Councıl e teşekkur borçlanmızın
katlanmasında varar var. veter kı katkıla-
nnı surdursun bu kurum ve bız de yenıden
muzığın doruklarında vaşavabılelım
Cardoso-Kannecı ıkılısı klasık gıtarın
tınisal renklennı sergılerken bır de onem-
lı dersverdı Gıtar muzığı. ^kdenız'ıngu-
neşlı sıcak parlak ıklımıvle smırlı değıl-
dır Cardoso gıbı bu alanın en olgun mu-
zıkçı kışılıklerınden bın ıle ovuncumuz
Ahmet Kannecı programın ılk yansında
Bach ve Granados'tan gıtar ıçın başyapıt-
lar seslendırdığı zaman Ankaralılar koz-
mıksınyalleraldılar Ikıncı yanda ıse Turk
bestecı lerden uç "duma promheri" dın-
ledık Turga> Erdener'ın "Vunus Emre
İlahisi". Ertuğ Korkmaz'ın "Allı Tur-
nam"! ve Ertuğrul Bavraktar'ın
-Dans"ı Bravo'
Fanl Say Oda Müziği
Atöiyesi'nin kapanış konseri
Festıv al kapsamında olmasına karşın.
tanıtımı yetennce vapılmayan çarpıcı bır
etkınlık bu kez Ankara Devlet Konserva-
tu\an'nda gerçekleştı Fazıl Sav Oda Mu-
zıgı Atolvesı'nın "Kapanış Konseri." Her
seansı \aklaşık uç saat suren aktıfkatılım-
cıların vanı sirapasıfkatılımcılara vetum
muzıkçı gençlere açık olan konservatuva-
nn konser salonunu sekız gun boyunca an
kovanmaçev ıren bu "işlik" sonuçta negı-
A.yşem Sunal ve
partnerı Eric
Frederic ıle Ankara
Devlet Balesı solıst
sanatçılannın
katıldığı gorkemlı
•gosterı. The
Academv of St
Martin ın the Fıelds
oda orkestrası.
Jorge Cardoso v e
4hmet Kannecı
gıtar resıtalı. Emre
Tamer-Fazıl Say
ıkılısının keman-
pıyano şolenı,
geçen hafta Ankara
Muzık Festıvalfnın
parlak
etkmlıklerıvd)
DUŞUNCEYE SAYGI
bı verımlergetırdı
9
Bunu anlatmalıvım
Uç pıvanolu trıo bırı klarnet ve pıvano
otekı keman ve pıvano ıçın ıkı duo. solo
pıvano ıçın kendı vapıtlarından oluşan ıkı
genç bestecı-pıvanıstın resıtallerı "işlik'*ın
kapanış konsen çercevesınde vedı kosko-
caman vegeçıcı olmavanolaydı Bugece-
v ı ızlerken geleceğımızın guvencesını va-
şadık Brahms'ın M major trıosundan ıkı
bolum seslendıren Ebru Doğaner (ke-
man). \lev -Vkcoş(vıvolonsel) A>linÇa-
kıcı (pıvano) tum detaylanyla ovle bır
Brahms sundularkı 19 vuzvılınsonunda-
kı muzıksel sentezı koklerıvle bırlıkte or-
tayaçıkartıverdıler Vınebu vapıtın "ada-
gta" \e "allegro" bolumlerını seslendıren
Kerem Berkalp (keman) Erkan Ozbek
(vıvolonsel) Sezi Seskır (pıvanoI A\ru-
pa"nın pıotesyonel oda muzıkçılerı h<ıva-
sındaydılar Şostakmiç'ın mı mınor pıva-
nolu tnosunda Evlem Onder (keman)
Çağla Kahmoğlu (v ıvolonsel). Canan Ko-
caav (pıvano) y apıtın esprılı akışındakı nu-
ansları pırıl pırıl sunmasını bıldıler Schu-
mann'ın klannet ve pıvano ıçın "Fantezi
PançalarTnda klanııetçı Gonca Elitok ve-
teneklı bırogrencı gıbı değıl sanatını tum
dunvada kjnıtlava«.ak bır profesvonelın
ozguvenı ıçındeydı Cesar Franck'ın ke-
man ve pıvano ıçın sonatını kemancı Tuğ-
ba Tamerve pıyanıst Senem Berkalp ına-
nılmaz bır derınlık \e ıncelıkle sergıledı-
ler Ikı genç bestecı ve pıvanıst Emre Eli-
var (doğ 1976) ıle Mahir Cetiz'ın (doğ
1978) \urgulavarak soylevelım. bırı 20
otekısı 18 yaşında olan bu ıkı varatıcı pı-
v anıstın y apıtlannı dınlevınce herkes sov -
le du^undu "Polirikacılar ellerinden gele-
ni artlarına ko> nıasalar da bu ulke bat-
maz."
Atalannın Yunus la başladığını. Cemal
Reşitve Ulvi Cemal lerle suıduğunuaçık-
layan Fazıl buveteneklı gençlerıçın"On-
lar benim kardeşlerımdir. aynı sovdanız.
biıiikte muzik vapacağız. onlan \ urtdışın-
da tanıtmaya çalışacağım" dedı Bır gaze-
tecının "Kaç kışismız şımdi" sorusunu
"Koalisvon hukumetınden fazla>ız herhal-
de" dıve yanıtladı
Gürer Avkal vönetimindeki
CSO konseri'
Cumhurbaşkanlığı Sentonı Orkcstra-
si'nda cuma aksaını testıval dışında
"ata'"lardan FaıkCanselen'ın (doğ 1911)
"Ko> Duğunu" adlı orkestra vapımı Gu-
rer \vkal vonetımınde seslendınldı 1935
şılında C umhurıvet gazetesinın açtığı
kompozisvoıı varisinasındabınncılıkodu-
lunu alan bu vapıtın ozellıklerıne geçme-
den Cumhunvet'ınogunlerdekı haberın-
deiı bıı paragraf aktaralım
"Batı tekniğı ile ulusal ruhu belirtmek
uzere açılan varışırıada muzik otoritelerin-
ce ilk elenıevı kazanan vedi vapıt, 16 Ma-
vıs 1935 gunu vapılacak konserde seslen-
dirilecek\ese\ırcılerden oluşan halkjuri-
si tarafından değerlendırılecektir.~
Buvıık orkestranın tınisal olanaklarını
ozellıkle arp tahta uflemelıler ve vurma-
lılarla çok ıvı değerlendıren ~Ko> Duğu-
nu" bılınçlı duvarlıklı ınceltklıorkestra-
laması ıle kuşaktan kuşağj sevgı bağları
aktarıvor Cumhıırıvet Turkıvesı nın ılk
cıddı varjtılanndan olan bu vapıt yazıldı-
ğında l)hi Cemal *Koçekçeler"ı henuz
bestelememıştı
Oldvın bu vanını da du^unelım Beste-
(.ılığın hemen hemen "sıfırdan başladığı"
bırdonemde bu denlı olgun bır vapıtın ya-
idtılmasi Atatuık devıımlerının muzıksel
vaşamımıza daha başlangıçta kazandırdı-
gı ıvmevısımgelıyor Başka bır ılgınç nok-
tavı da eklevelım Cumhurıvet gazetesı-
nın açtığı bu van^manın seçıcılerkurulun-
da Hindemith \e Şostako\içde bulunuvor-
du
Hindemith ın adı bızım açımızdan An-
kara Devlet Konservatuvan nın kurulu-
şuy la ozdeşleşmıştır Cumartesi gunu kon-
servatuvarda araştırma gorev lısi olarak ça-
lı^an genç vıvolacımız Gorkem Çalgan,
pıvanıst Ehan Alpugut eslıgınde bır "de-
but resitaP v erdı
Her >ev ın y erl ı verıne oturduğu duzgun
kusuısuz "akademikçizgi"de ba^anlı bır
vıvolacıdınledık Bırkaı, saatsonra ısefes-
tıval'ın "Şûra Salonu'nda (akustık ko^ul-
ları hıç ıyı olmavan bu 1300 kı^ılık salon-
da) Emre Tamer-Fazıl Say resıtalı vardı
Mehmet Nemutlu nun "Guduk Ga-
zerınındun\apromı\erınıngerçekle^tığı
bu resıtal dolayısıyla Emre vı kutlamava
dovamadım
Bu vazıyı >4
ata"lardan FaikCanselen'ın
unlu "İleri'" marşının ılk dızesivle bıtır-
mek ıstıvorum "V uru, atık devir karan-
lıgı!"
MEMET FUAT
Gazetelerde Öykü
Bılındıgı gıbı, Nâzım Hıkmet ıle Vâlâ Nureddin on-
ce Kurtuluş Savaşı'na katılmak ıçın Anadolu ya geç-
mış, savaşta gorev alma olanağı bulamayınca da, bır
sure Bolu'da ogretmenlık ettıkten sonra Moskova'ya
gıdıp Doğu Unıversıtesı ne gırmışlerdı
Vâlâ Nureddin Bu Dunyadan Nâzım Geçtı adlı kı-
tabında, Fransızca Almanca, Rusça bılen bır kışı ol-
duğu halde, Turkıye'ye dondukten sonra geçımını
sağlayacak doğru durust bır ış bulamadığını yazar
Bır ay kadar "Vakıt" gazetesınde çalışmış elıne azı-
cık bır para vermışler Bırtakım çevırı ışlerı yapmış,
onlardan da emeğını karşılayacak bır şey alamamış
Gezıcı bır sergıyle dılmaç olarak Avrupa lımanlarını
dolaşmış
Yılsanırım 1926
Gazetelere oyku çevırı -» konusu 6u Dunyadan
Nâzım Geçtı'de yok Nerde okudugumu bılmedığım
şoyle bır bılgı var kafamda
O gunlerde bır arkadaşı, gazetecı Selâmi Izzet
Sedes kendı bırakmak ıstedığı bır ışı Vâlâ Nureddın'e
onermış "Akşam" gazetesıne her gun bır oyku sag-
lamak Çevırmek, uyarlamak ya da yazmak
Her gun bır oyku nasıl yazılır?
Nasıl yazılacağını da oğretmış Selâmi izzet Sedes
Yabancı dıllerdekı bır ya da bırkaç oykuden esınle-
nıp kendın Turkçe bır oyku yazıyorsun
Uyarlamadan bır adım daha ılerı
1941 de Remzı Kıtabevı'nce yayımlanan Mihail
Zoşçenko'nun Çarın Çızmelerı adlı kıtabının çevır-
menı Hasan Âli Ediz onsozunde şoyle dıyor
"Zoşçenko 'yu Turk okuyuculanna ılk tanıtan Vâlâ
Nureddin olmuştur Va-Nû'nun dılımıze çevırerek
1927yılından ıtıbaren Akşam' gazetesınde neşret-
tığı Zoşçenko 'nun hıkâyelen mevzularının ve uslup-
lartnın onjınallığı ıle derhal dıkkatı çekmıştı "
Anlaşılan Vâlâ Nureddin esınlenerek yazma ya da
uyarlama değıl de, çevırı yolunu seçmış
1931 yılında aynı ışı "Ben" takma adıyla "Yenı
Gun" gazetesınde yapan Nâzım Hıkmet'ın ıse esın-
lenerek yazmaya agırlık verdığı goruluyor Uyarlama-
ları da var ama genellıkle oykulerın başına "Zoşçen-
ko uslubuyla" "Zoşçenko dılıyle", ya da "malum us-
lupla" dıye bır not koyup kendı gonlune gore gırış-
mış Bırçoğunun ıse esınlenme olup olmadığını be-
lirtmek gereğını bıle duymamış
Gazetelere oyku yetıştırme ışını, daha sonrakı yıl-
larda bır çevırmen olarak Hasan Âlı Edız'ın de yaptı-
ğı onsozunden anlaşılıyor
Butun gazeteler oyku yayımladıklanna gore herhal-
de bu alanda daha bırçok yazar çalışıyordu Bayağı
genış bır ış alanı
Çalıştınlanlar ıse bayağı nıtelıklı yazarlar
Şımdı bır de o donemdek/ oykuculerımızı gozden
geçırelım
1930 oncesınde çağdaş yazın anlayışımız çerçe-
vesıne gırebılecek kımler oyku yazıyordu
17
Tahir Alangu'nun Cumhunyet'ten Sonra Hıkâye
ve Roman adlı antolojılerınde yanlanna ılk oykulerı-
nın yayımlandığı tanhler de konarak şu adlarsıralan-
mış
f. Celâlettin (917), Selâhattin Enis (1918), Sad-
riErtem (19t9), Osman Cemal Kaygılı (1920),
M.Ş.E. (1925), Sabahattın AN (1928), Kenan Hulusı
(1928), Nahit Sım Orik (1929)
Ne kadar az Ustelık son uçu bır ıkı yıllık oykucu-
ler
Gerçı Halit Ziya Uşaklıgıl, Hüseyın Rahmı Gür-
pınar, Halide Edip Adıvar, Yakup Kadri Karaos-
manoğlu, Refik Halıt Karay, Reşat Nun Guntekın,
Peyami Safa gıbı unlu romancıların yazdıkları oyku-
ler duruyor bır yanda, ama hepsı bır başka turu us-
tun tutmuş, bır başka turu seçmış yazarlar
Eskılerden bır tek Ömer Seyfettın var seçımıyle
gençlerı oyku yazarlığına çekebılecek
Oysa 1920'lerde, 30'larda, gazetelerde her gun bır
kısa oyku yayımlanıyordu
Demek kı oyku okunuyormuş
Okunmasa gazeteler yer verır mı
1
Ayrıca, Vâlâ Nureddin, Nâzım Hıkmet, Hasan Âlı
Edız ışı başlatanlar değıl, surdurenler Rus yazfhın-
dan once, ozellıkle Fransız yazınından oykuler çev-
rılmış, uyarlanmış olmalı
Şımdı bır de 1930'dan sonra oyku yazanları gene
yanlarına ılk oykulerını yayımladıklan tarıhlerı de ko-
yarak sıralayalım
Bekir Sıtkı Kunt (1930) Reşat Enis (1930). Um-
ran Nazif (1933), Samet Ağaoğlu (1933), Sait Fa-
ik (1934) ilhan Tarus (1935), Mehmet Seyda (1937),
Kemal Bilbaşar (1938) Halıkarnas Balıkçısı
(1939), Samim Kocagöz (1939) Orhan Kemal
(1940), Sabahattın Kudret (1940), Kemal Tahır
(1941), Ahmet Hamdi Tanpınar (1942) Oktay Ak-
bal(1942) Azız Nesın (1943) Faık Baysal (1943),
Haldun Taner (1944), Orhan Hançerlıoğlu (1946),
Tank Buğra (1948), Necati Cumalı (1948)
Bırden bıre bır çıçeklenme
1917-1929 arasındakı 8 oykucuye karşı, 1930-
1948 arasında 21 oykucu Ustelık, çok guçlu adlar,
değışık yaklaşımlar, değışık usluplar
1950'den sonrakı ıkıncı gelışmeyı hıç karıştırma-
dan bu ılk belırgın gelışme neden oldu, yazar aday-
larını oykuye çeken neydı, nıçın oyku yazarlığınayo-
neldıler, onu araştırmalıyız
BUGUN
SC» LEŞİ
Kadıkoy Sahaf Cafe'de saat 19 OOcla duzenlenen Şı-
ır Işlığı nde Sunay Akın. Huseyın Alemdar ıle Şıır ve
Sınema" uzenne soyleşecek
FILM GOSTERİMİ
F J SchafTer ın "Patton adlı fılmı saat 12 30 ve
17 30'da Aksanat ta laser-dısc ten gostenlecek Mel Bro-
oks unyonettığı DunvaTanhı adh tılmısesaat 15 OO'te
Evrensel Kultur Merkezı nde »ostenlıvor
KONSER
Meral Uğurlu'nun Gonul Paçacı nın vapıtlannı ses-
lendıreceğı "Ayrılık Sevdava Dahıl' adlı konser saat
19 30"da Cemal ReşıtRey Konser Salonu nda V ıldız Sa-
rayı Çır Kasrı nda ıse Şehnaz Lğurel Feralınaz Gun-
doğdu, Gulnaz Rızelı \ Kadrı Rızelı \e Satınaz Rıze-
lı'den oluşan Grup Beşıbıryerde nın konsen yer alıvor
TİV ATRO
Bakırkov BeledıyeTıyatrosu. Ayy Hıtler adlıoyunu
Turgay Kanturk'un rejısıyle \unus Emre Kultur Merke-
zfnde sahnelıyor
AÇIKOTURUM
İstanbul Unıversıtesı Ogrenu Kultur Merkezı nın dıı-
zenledığı 4 Edebıyat Şenlığı kapsamında saat 14 ()ü"te
sınema salonundagerçekleştırılecek "Çagdaş Turk Şıırı-
nın Bır Poetıkası Var mı' konulu açıktoturuma Tuğrul
Tanyol Osman Hakan A Alı Gıınvar ve Lale Muldur
katılıvor Oturumu M Lutfı Şen \onetecek
13. ULLSLARARASI \ N K \ R A MLZİK
FESTİNALİ
Şetıka Kutluer.gıtarda Tımothv VValker'ın e^lığınde Re-
sım Heykel Muzesı"nde bır flut resıtalı verecek