Katalog

SAYFA CUMHURİYET 17 NİSAN 1996 ÇARŞAMBA 12 DIZIYAZI 6 Daha aktifeylem yapmahyız' Mahir'in esas fikri dönüşümü Fransa'ya gıdip geldikten sonra oldu. Bir gün İstanbul'da Tünel'de bulunan TMGTde Mahır. Uluç Gürkan, Yusuf Küpeli \e Alp Orçurf a düşüncelerini anlatır. Mahir onlara. "ileri eylem planları yapılması gerektığıni, söyler. Ona göre Türkiye'de yapılanlar yeterlı değildir. 6.Filo gemılerine motor kıralayarak gidilmeli. boya atılmalı ve Filo'dan adam kaçınlmalıydı. yusuf Kupeli nın F k F baskanı olması. gençlık ıçmdekı bır değisimm de habeıcısı\dı ArtıkTIP yonetımının "Faşizm gelir dikkatli olun'" u\anlannı gençler dınlemıvorlar ve kendı ınandıkları voııde lıarcket edışorlaıdı '\uMit kupeli vonerımındekı FKF'lı gençler unnersıtelerde egemenlık kurmuslardı Oğrencı derneklerı seçımlermı neredeyse butun unı\ersıielerde devnmu gençler kazanıyordu Gençlık eylemlerının Turkıye nın dort bır yanına yay ılması. ısçı \e koylu gosierılerıyle gençlık eylemlennııi paralellığını de sağladı FkF'lı gençler her yerde ısçı \e koylu eylemlerının iıjnde yer aldılar Eylem \e mııhalefet ınısivatıfı TİP yonetımının elınden çıktı FKF'nın elınegeçtı >usııt unFkFGenel Da^kanı olduğu donemının sonuna doğru Mahir Çayan Avrupa'dan dondu Tarılı kasim 1968"dı Mahır'ı yonetıınden ala>aöı eden TlP'lılerın gençlık ıçınde cıddı hıçbır ağırlığı kalmamıstı Mahır ıçın Sıyasal Bılgıler'de \e gençlık evlemlerınde yenı bır donem açılmıştı Mihri Belli ıle TİP ın yonetımının gençlık ıçındekı etkiMiıın kmlması hemen Araştırma T urtıan Feyızoglu Yayına hazırlayan Oral Cal<s!ar X-/eevrimci gençler TİP'ın meşruıvet engellerını aşıyor ve yenı eylemlere >önelı>orlardı. Bu sırada devnmcı gençliğin karşısma Türkeş'ınCKMP'lı komandoları çıkarıldı. Gençliğin her anti- emperyalıst ve ABD aleyhtarı gösterisi ülkücülenn saldınsına uğruyordu hemen paralel bır se>ır ızler Mıhn Bellı nın MDD stratejısının bel kemıgı. gençlık \e askerlerdı Ama unnersıtelı gençlık. bır sure bunun ya tarkına \amıadı ya da farkına vardı da bıraz Kemahst kokenlerı dolayiMyla buna çok uzak değıldı Ama bır sure sonra gerek Latııı Amerıka deneylerını. gerek Çın deneyleıını oğrenmeve ve onlara hayranlık beslemeye başlaması. MDD stratejısınde Mıhn Bellı'den uzaklaijmaya baslayan bır ruh halını ortaya çıkardı Mahır ıle SBF Fıkır kulubu'nde bırlıkte yeralan "uisuf Kupeli Parıs te kaldığı sure ıçınde Mahır'e mektuplar yazar 8 Tenınıuz 196^ tarılılı mektubıında -Biz vurduğumuz zaman. çatı>ı bekçileri ile birlikte paramparça edeceğiz. Teori \e kavganın tekniğini çok i> î oğrenmek gerekir. Açık çalışma içerisinde bilimsel çahşmalar vaparak ve kavganın tt-kniğini oğrenerek, gizlice afeşli kavgava ha/ırlanmak zorunda olduğumuza inanıyorum" der Hemen ardından >ine 16 Temmuz 1067'de Pans tekı Mahır'e sunları yazar "İnsanların kurtuluşu. bizlerin emperyalizmin çemberini kırmasına bakıyor. Hem kendimizi hem de insanlığı kurtaracağız." Oktay Etiman, TİP ten kopuş \e yenı sekıllenmelere vonelışı soyle anlatır Gençlık e\lemlerinin Turkiye'nin dört bir yanına \ayılması, işçive kovlu gosterilerhle paralelliğini sağladı. "Kendi aramızda disiplin diyecek kadar organize bir yapı oluşmanııştı. Daha çok TİP içindeki çahşmalar sırasında birbirini gorup tanıyan ve birbirine belli e> lem biçimleri konusunda gu\enebilen insanların vakınlaşmalamdı bunlar. Ben ovle tanımlayabilivorum bugun. V>k_sa planlı. programlı. duşunulmuş değildi. Orneğin Huseyin İnan. \usuf Arslan. ben. Susuf kupeli ve Tavlan Özgur'ün Amerikan Kutuphanesi'ne molotofkoktev li atnıak uzere. molotofkoktev lleri hazırlayıp bir noktada buluşnıak uzere anlaştıktan sonra. o noktada buluşmak uzere Hüseyin İnan'ın buluşma \erine gelirken. bir bekçi tarafından takip edildiği için eylemden vazgeçtiğimi/i hatırlıvorum. Bu. gerçekleşnıemiş bir olay." 'Komando ve gerilla' Desrımcı gençler TlP'ın mesruıvet engelleunı aşıyor \e \enı ev lemlere yonelıyorlardı Bu sırada de\rınn_ı gençliğin kaıysına Tiırkeş'm CkMP lı komandoları çıkarıldı Gençliğin herantı-emrteryalıst \e ABD aleyhtarı gosterısı ulkuculenn saldınsına ugru\ordıı C kMP lılcrın hjzıılıklan o doncmde tıım kamııoyuıuın oııunde gerçeklesiyordu 1968yazında gazeteleıde bazı haberler \e resiniler çıkmaya basladı Bunlarda Iznıır cıvannda C kMP"lı mıllet\ekıllerınden Mahir döner dönmez dergi işine girişti M ahir v urtdısından donduğunde kardesı Huseyin Ergun Çayan, sunları anlatır "Abim. > urtdışından Turkiye'ye gelip SBF'ye gittiğinde. karçılaşttğı durumu şoyle anlatmıştı: Bır sene okuldan uzaklastığımdan. okula gıttığımde herkes bana yabancıydı Oysa SBF Fıkır Kulubu baskanlıgı yaptım Benı tanımıyorlar Ben de buna aldırmıyorum demişti." Bu nedenle Mahır eskıden tanıdığı \e halen de\ıımcı mucadelenın n,erısınde \eı aljn arkadaslaıını bulur Oniarla yenıden ıliskı kurar Bıınlardaıı bııısı kaıadenız Eıeğlısi Demır-Celık Fabrıkalaıı nda muhepdis olaıak çalışan ve o donem çalıstığı tabııkadakı TIP'lı isçılerle îsçı temsilcılenyle. bolgede bulunan avdınlarla ılıskılerı olan Bingol Erdumludıır Bu sırada TİP karadenız Ereğlı ılçe voııetımınde baskan olarak Çetin Gozaçtı. sekreter olarak Vlehmet Necmettin Giritlioğlu. uve olarak da Valçın Gurfouz. Osman Aslanbay. S. Ahmet Gecenoğlu v e Kemal Dağcıoğlu bulunuyordu Daha sonra bır kısını THkP-C hareketı içerisinde yer alacak olan bu grup Sina Çıladır ın dergıv ı basma redakte etme vazıyazma destegı veımesi soıuıciında ılk savısi \VM ">ubat avında basıLuı "Çıkış" IMIIIII deıgıvı vavınılamava b<ı>laı Deıgıye Malııı Cayan. Sına (, ıladıı Bingol Frdumlıı Tulay Tat-Erdumlu, Cetın Gozaçtı \e Neemettın Gıntlıoğlu katkıda bulunıırlar Sına (, ıladu ın verdığı bılgıve gore "Mahir'in 1969 FKF Genel Başkanı Yusuf Küpeli, Pans'teki Mahır'e 8 Temmuz 1967 tarihli mektubunda sunları yazar: "Biz \ urduğumuz zaman, çatıyı bekçileri ile birlikte paramparça edeceğiz. Teon ve kavganın tekniğini çok iyi oğrenmek gerekir. Açık çalışma içerisinde bilimsel çalışmalar yaparak \e kavganın tekniğini oğrenerek, gizlice ateşli kavgaya hazırlanmak zorunda olduğumuza inanıyorum." olarak vetiştiriyoruz. Gençlerimiz, memleket va/ifelerine ha/ırlıklı bulunuyoıiar. Bulunacaklardır." Turkes'ın bu konuda verdığı bılgıye gore. bını askın genç Genel Idare Kurulu uyesı Dündar Taşer'ın gozetımınde Ankara \e İzmır'de bulunan komando bırlıklerınde her gun eğıtıme tabı tutuluyorlardı Bu eğıtım Turk Sılahlı Kuvvetlerı'ne bağlı Eğırdır Komando Okulu'ndakı eğıtımııı esıvdı Kamplarda eğıtılen komandolar dev rımcı gençlere saldınvor ve gençlık ıçınde sağ-sol çatı^ması adı venlen çatısnıalar yaygınlık kazanıyordu Yusut Kupeli Fransa'da olan Malıır'e yazdığı bır mektubunda. o gunku manzarayı anlatır "Lçaydırbirçok kavgava girdim. Fakat bunlar yetmiyor. Ağır bir balyoz gibi kohnemiş çatinın temellenne gum gum v urmak istivorum." SBF de boykot 1968 Hazıranı nda boykot ve ışgaller basJadığı zaman bu eylemlere katılmayan okullardan bırisı de SBF'dır Bunun nedenı. bılınen sorunların daha onceden çozumlenmıs olmasıydı kasım ayında okul açılınca oğrencı sorunlan anlamında yapacakları bır seylerı olmayan SBF'lıler 1 kasım 1968 Pazar ak^amından ıtıbaren siyasal taleplerı olan bır boykot başlatırlar SBF Oğrencı Derneğı Başkanı Murat koğacıoğlu duzeniedığı basııı toplantısinda amaçlarını şovle anlatır "Gençliğin temel amacının emekçi sınıfın iktidannın gerçekJeştirilmesi olduğunu ileri surerek. universitede reform yapılması. emperyalizm kulturune son verilmesi, ulusal ve hatka donuk eğitım yapılması, işçi ve koylu çocukJarının universiteve alınması. ozel okulların dev letleştirilmesi, oğrencilerin vonetime katılmalannın sağlanması \e fakultenin beş y ıla çıkarılmasım istiyoruz." Yusuf Kûpelı. bu olay hakkında $un?an anlatır "SBF'nin ışgalini Mahir'i devirenler istemişlerdi. Aslında ben işgalin vapılmasına karşıydım. İşgal başlamadan once Fikir Kulubu yoneticilerivle altı saat tartıştığımı hatırlıvorum. Onlara bu işin maddi toplumsal ortamının olnıadığını anlatmava çalıştım. Dinletemedım. Çunku. TİP yonerimi ovle istiyordu. Onlar da TİP vonetimine fanatik biçimde bağlı idiler. Bır de Deni/ler'in o sırada gerçekleştirdiği Mustafa kemal yuruyuşune alternatif yaratmak istiyor gibiydiler.** Artık Türkiye'de bir şeyler yapmak lazım' 1969 yılı Ocak ayında. İstanbul Taksım de Mahır Çayan'la karşila>an Alp Orçun sunları anlatır "Fransa'dan dondıikten sonra tamamen rastlantı olarak İstanbul Taksim'de karşılaştık. Bırbirimize sanldık. opuştuk, hal hatır sorduk. Mahir,'Senınle konusmak ıstıvorum dedi. Taksim'de bulunan Saray Muhallebicisi'ne gidip ust katında oturduk. Mahir o dönemde Fransa'ya gidip bir sıire kaldığı ve arkadaşlarının buy uk çoğunluğu okuldan me/un olduğu için, arkadaşlan dağınıktı ve ilişkileri vok denecek kadar azalmıştı. Mahir, bu nedenle bana. 'Okulda kımlerı tanıyorbun' Oniarla benı tanıştırmanı ve goruşturmenı istıyorum Artık Turkıye'de bır şeyler vapnıak lazım dedi. Mahir. eskiden tanımış olduğumdan çok farkhydı. Okuyan bir insanın dışında mılitan bir yapıvı bemmsemişti. Fikirlerindeciddi değışiklikler vardı. Daha çok militan bir duşuncevi benimsemişti. Daha onceden, esas olarak kendisini. teorik olarak yetiştirmeye uğraşan, teorik eğitime çok onem veren bir yanı vardı. Mahir'in esas fikri donuşumu Fransa'ya gidip geldikten sonra olmuştur. Mahir'le Tünel'de bulunan TMGT'ye gittik. L'luç Gurkanlar da o sıra 'daha sert politikalan seviyorlar. Orada konuşuldu. l luç Gurkan. Yusuf Kupeli vardı. Mahir orada, 'ılen eylem planları vapılması gerektığıni Fransa'da çok tarklı goruşler oğrendığını. çok farklı ınsanlar tanıdığını çok farklı olay lar gorduğunu çok tarklı eylem yolları olduğunu bu nedenle Turkıye'de yapılanlann veterlı olmadığını. çok pasıfbulduğunu 6 Ftlodanadam kaçırılması gerektığıni. 6 Fılo gemılenne motor kıralayarak gıdıp boya atmak geıektığını. orneğin Turkıye'de bomba atılmıyor bomba atmak lazım geldığı' gibi şeyler soyleyerekfikirleriniaçıkJadı. Ama Mahir'in soyledikleri orada olmadı. Fakat daha sonradan yaptıklarının çok benzerini o toplantıda soyledi. TMGT'de 6. Filo eylemleri sırasında toplanılmıştı. O toplantıdan sonra Mahir. ben. l luç ve Nusuf dordumuz beraber çıktık. Ha\a soğuktu ve paltoluvduk." Yarın: THKP-C kuruluyor Rıfat Batkal ın C KMP lı gençlere komando egıtımı vaptırdığı bıldırılıyordu Hatta bu arada elı bastonkı Rıfat Ba\kal"ın belden ustu çıplak gençlerle bır arada resmı de \aymılandı 19 Ağustos 1968 gunu CkMP Genel Başkanı Alparslan Turkes ın haber aıansma \erdığı bır bevanat vay ımlandı Hurnvet \e Yenı Gazetede yayımlanan bu bcvanat sovle\dı "Gençlık kollan. çeşitli sportif \e kulturel faali\ette hulunuyorlar. Bu arada. kendilerine judo da oğretiliyor. Komunistler. memleketi sahipsi/ sanıp da sokak hâkinıİM'lini kuramazlar. onların anla\acağı dilden konuşacak. memleketçi. milliyetçi çocuklar \ardır. Bunun için gençlerimizi. nıucadeleci yılında temel problemi TIP"e karşı. TIP"i temsıl eden onun başındaki Aren'in. Boran'ın. Aybar'ın temsil ettiği, guler yu/lu sosyalizmin oportıinist te/lerine karşı, MDD (c/inin derinleştirerek onu Marksizmle iy iee butunleştirmek. ka\ naştırmak gibi bir amacı \ardı. Onun için surekli okuvordu. surekli olarak çalışıyordu.~ Çıkış dergısının UÇIMKLI sayismda yazı islerı mudıırlıığııne bu kez Bingol Erdumlu nıın hemsıre olan haııımı Tulay Tat l rdumlıı getırılıı Sına ÇıLufır ın verdığı bılgıve goıe "Turk Solu ve Vhdınlık S«svalist Dergi çev R'lerinden gelen bu (ineriler u/erine \e i>\"i çc\ a'lerinde pek fa/la satmanıası. beda>a dağırılması uzerine dergi 3 sa\ı çıkarvt'kapatılır." POLİTİKA VE ÖTESİ MEHMED KEMAL Miijdafın Şöleni... Müjdat Gezen bızım gazeteye geldı. Hoş geldı, safa geldı Mujdat Gezen demeyın sız, guldurulennın yanıba- şında anlattığı fıkralarla ağzından bal akar Mujdat Gezen bana Ulvi Uraz'ın armağanıdır Kalem Aşevı'nı ışlettığımız gunlerde Ulvı Uraz Tıyatrosu, Ankara'day- dı Gece oyun bıttı mı cumbur cemaat soluğu Ka- lem'de alırlardı Bır cumbuş de oyun sonrasında baş- lardı Oyıllannkuşağındankımleryoktukı' Hepsıtı- yatro akademısını orada bıtırdıler, dıplomalarını ora- da aldılar Şımdı Mujdat Gezen kurdugu akademıde yazar arkadaşlanna şolen verıyor Nasıl da kalabalıktı Dıyelım kı konuklar aitrrvş kışıyse "Mu/dat'ın şole- nı var" yabancı sayılmayız dıye altmış, 120 olmuştu Gerçekten gelenler çağrılıların ıkı katı Kırmızı et ya- sak, beyaz et de bulunmuyor, Mujdat ne yapsın, var olanla ıdare etsın Beyazlar tavuk Zırrrrrr Telefon Karşımda Ekmekçi: "Mujdat'ın yemeğıne gelıyor musun°" "Ne yemeğı, hıç haberım yokr "Mujdat okulunda yemek verıyor, butun Cumhu- nyetçıler çağrılı Bana arkadaşlan toparla gel", de- di Ekmekçi, arkadaşlan toparlıyor Bır ben, ıkı daha uç kışı olduk şımdıden Şukur Mujdat'ın okulu kar- şıda, Zıverbey'de gıdış gelışı zor Yoksa muştenleruç, dort katını bulurdu Ahmet Bey'ın arabasında, Etıler'den Zıverbey'e revan olduk Şolende kımler yoktu, gazete de goaı- şemedıklerımızle orada kucaklaştık Derken kapıdan ilhan Selçuk'la Cüneyt Arcayü- rek gırdı Cuneyt'le epeydır kucaklaşamamıştık "Vay"dıye kapıştık Cuneyt Ankara'da oturuyor, ben İstanbul'da oturuyorum Bu şolende bulunmak ıçın gelmıştı Ozlem sozcuklerının en koyusu bızım oldu. Nerelere gıttık Cuneyt benım mahalle arkadaşımdı Çocukluğu- muz, Denızcıler'de geçmıştır Hoş beşten sonra ılk so- rusu "Denızcıler" oldu "Yennde duruyor mu?" "Bılmem " "Dort yıldır var gıttığım yok " "Benım de " Gozlerımın onunden anılar geçtı Cuneyt'ın ağabeyı Dündar'la yaşıttık Mahallede oynarken hep bır baltaya sap olmak ısterdık Cuneyt, Tıbbıye'ye gıderdı, ama gonlu gazetecılıkteydı Bel- kı de dayısı Münir Müeyyet Bekman gazetecıydı de ondan ısterdı Ben edebıyatçı olmak ısterdım Gunumuzun unlu şaırı Enver Gökçe de Denızcı- lerde otururdu Onun gonlunde yatan aslan da şaır- hktı Şaır oldu da Şoyle bakıyorum da Yetmışı aşan, seksene dogru kayan yıllar gozlen- mın onunden akıp gıttı Ulaşılamaz sanılan şeylerın çoğuna ulaştık, geçtık Ucundan yapıştığımız ve en- şılmez sandığımız sıvrılıklen torpuledık Çoğu sertlık- leryumuşadı, bız de yumuşadık Gozlerımızın onun- de yıkılmaz sanılan Halk Partısı yıkıldı Demokrat Par- tı erıdı Askerler çokmez sanılan bır partıyı bır gece- de yerle bır ettıler Bızım ne gucumuz var da bu partıye takılıyoruz, karşı çıkıyoruz 9 Çok gozu karaymışız 1 Sonra partıler geldıler, partıler gıttıler Askerler gel- dıler, askerler gıttıler Hepsı de sıyasal kadroları bır çoplukten alıp. bırbaşkaçopluğedoktuler Cuneyt'le bır şeyler konuşuyorduk ama benım aklımdan bun- lar geçıyordu Ya Yassıada 1 Yassıada çok uzaklarda, karanlıklar ıçındeydı Tansu Çiller'le uğraşıyorlardı, sıyasal oyuncakları buydu Cuneyt'le konuşuyordum, aklım Denızcı- ler'deydı Mujdat'ın şolenı ve Denızcıler BULMACA 1 2 3 4 5 6SOLDANSAĞA: I/Çogunluklaes- kı yazma kıtaplar- da goıulen \e ısık golge oylum duy- gu>u vansıtılma- 3 yan kuçuk\erenk- . lı ıesım 2/ Sat- rançta bırtaş Im- 5 kân 3/ Bır mev- \e Kııpton ele- mentının simge- si italva'nın en uzun ıımağı 4/Elı ° açık comert yı- n gıt Irmakları geçmek ıçın kullanılan sal 5/ kafı gelmeyen Bo- yun arar. bûyun —. tenın gevher. saçınhındu"(Şey- hı) 61 Asya'da bır ulke 3 Oğutulnıus tahıl 7/ Eskı- 4 den esnaf loncalarının ka- rarlarını yuruten kımse 8/ Bezekçılıktekullanılanve- " sil \epembedalgalıbırçe- 7 sıt sedef Balık vakalama Q aracı 9/ Bır organımız • Boduı bır kopek cınsı \ l KARIDA\ AŞAĞI> A: 1/EgeBolgesı nde Bodrum \e Dıdım yarımadalaıı aıasin- dakı kortez 2/\erme odeme Afnka'da bu ulke 3/ Eskı Mısırdagunestanrısı ""Bev denılenbırdısıaııvlakovan- dan ı,ıkan an topluluğu 4/ Hayıı anlamında kullanılan soz ^ol uzenndeolusmusçukıi! 5/Gokkusagı Bırsanat vapıtında ıslenen konu 6/Halk ınuzığıneozgu tellı bırçal- gı Sırıkla atlamada ust ııste kııdığı dunva r ekorlarıv la bu dalıngelmışgeçmısen IM sporcu>usavılan L kravnalı atlet 7/Ses Mandolın gıtargıbı tellı çalgılan çalmava varayan aıaç 8/B11 ıncelemesonucunu ıçeıen kagıt Sıgsulardaağır yuklerı taşımak ıçın kullanılan altı duz tekne 9/ Bır nokta- nın seçılen bırkarsıla^tııma duze\ıne gore vukseltisi Ko- yun. keçı ya da de\e piblığı ILA.N T.C. KONYA EREGLİ 2. ASLİYE HUKÜK HÂKLMLİĞrNDEN Sa\ı i w : MK Da\acı Bekır\e Şerıte Dıımjn \ekılı a\ukat Mehmet Topbas taratıııdan d<ı\alılarCemıl Erturk ve \hmet ^ ıl- 11137 alevhlerıneaı,ılanıa/ıııınaı djvasinın ıııahkenıenıı/ de vapılan at,ık vargılamasi sirasinda \erılen arj kararı gereğınce. konva Çumra Bakkalbaşı Mahallesi kocatepe Sokak \o 14 teoturuı da\alı Ahmet ^ ılıııaz J gereklı teblıgal vapılamadıgından \e leblıgata sarıh açık adrcsı de lespıt edılcmedıgınden da\alı \hinel ^ ılmaz ın durusıııa uu- nuolan2 ^ ll W6tarıhındedurusıııada bızzjt ha/ıı bulun- nusı \e\J kendısını bıı vekıl vasilası ıle teniMİ etlımıe- sı olm.idışıı takdııde \arjilamava vokluuuııda dev.ım edıJıp kaıar \erılebılev-egı da\etı\e verıne kaıııı olmak uzeıe ılanen teblıû olunuı 20 1 BJMH ~4^