Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
23 KASIM 1996 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
TOFAŞ fabrikası ve traktör üreticilerinin sipariş indirimi, krizi yan sanayiye sıçrattı
Otomotiv sektörü frene hastı
HAVRIVE MENGL'Ç
TOFAŞ. 1997 ocak ayı siparişlerini iptal etme derecesinde azaltti.
• Bedelsiz ithalat kararnamesiyle sıkıntılı günler geçiren otomotiv
sanayii kriz sinyalleri vermeye devam ediyor. TOFAŞ. 1997 için yan
sanayicilere yönelik siparişlerini iptal etme derecesinde azaltırken,
Türk Traktör ise 1997 yılı ocak siparişlerinin tümümü iptal etti.
> ıcilerin bekledikleri başlanna geldi.
TOFAŞ, ocak-şubatayı otomobil iire-
tımıni 6-7 bin olarak planlamasına rağ-
rnen bu rakamı 4 bine çekti. Şimdive ka-
darbu konuda pek sesi çıkmavan Rena-
ulfnun da yakın bir zamanda üretimi
düşürme ve siparişlerini azaltma şeklin-
de bir karar alabileceği belirtiliyor.
Firmalarla ilişkilerini zedelememek
için isimlerinin açıklanmasını isteme-
yen yan sanayiciler. TOFAŞ'ın "frene
basma" karannın 1997'nin ilerleyen ay-
lannda sektörde yoğun işten çıkarmalar
Hükümetin kay nak toplamak amacıv -
la aldığı bedelsiz ithalat karan üzerine
yerli otomobil üreticilerinin icine düş-
tüğü sıkıntı büvüyerek sürüyor. Rahmi
Koç'un "TOFAŞ kendini amorti etti,
her an kapatılabilir" sözlerinin ardın-
dan, 1997 ocak ayı siparişlerini iptal et-
me derecesinde azalttığı öğrenıldi. Böy-
lece üretimine bir hafta ara \eren ve tek
vardiyayageçecekolanTOFAŞ'ın, 1011
işçiyi çıkarmasının ardından yan sana-
\e iflaslarla sonuçlanabileceğini söyle-
diler. TOFAŞ yetkilileri ise sipariş ipta-
linin söz konusu olmadığını. ancak üre-
tim planlamasında yanya yakın bir kı-
sıntı öngörüldüğünü ıfade ettiler.
Sıkıntının otomobil üretiminin yanı-
sıra traktör üretimine de yansıdığı orta-
ya çıktı. Türk Traktör, üretimini düşür-
menin yanısıra yan sanayiye v aptığı 1997
yılı ocak ayı siparişlennin ise tümiinü ip-
tal etti. Yan sanayicilenne 10 gün sonra
1997 yılı üretim sipariş planı geçecek olan
Türk Traktör. çoğunluğu küçük \e orta
ölçekli işletme olan yan sanayicileri ka-
ra kara düşiindürüyor. Türkiye çapında
montaja çalışan 1300 firma ve yaklaşık
65 bin çalışanın olası iptalle, büyük bir
kriz içine gireceği ifade ediliyor.
OSD Başkam'ndan iptal başvurusu
Bedelsiz ithalat
Danıştay'a gidiyor
Devlet Bakanı Ayfer Yılmaz 'kapatılma olasılığını' yorumladı
'TOFAŞ'ın sorunu bedelsiz değiP
İSTA.NBLL(AA)-Oto-
moti\ Sanayicileri Derneği
(OSDı Başkanı Ali fhsan
Ilkbahar. hükümetin bedel-
siz ithalat kararnamesının
iptaliiçin Danıştay 'a başvu-
racaklannı bildırdi. Ali lh-
san flkbahar. başvurunun en
geç pazartesı günü yapıla-
cağını kaydetti.
Jlkbahar, uygulamayla
Türk insanının işinin de el'ın-
den almdığıoı savundu. llk-
bahar. "Türk ekonomisine
yararlı denilen hesap, baş-
tan aşağı yanlıştır" dedı.
OSD Başkanı. bedelsiz it-
halattanen fazla ToOFAŞ'ın
etkilenecek olmasınındogal
oldugunu söyledi.
TOFAŞ"ın. dünya ekonomik
ölçeğine ulaşmış tek Türk
otomobil fabnkası olduğu-
nıı belınen Ilkbahar. "Rüz-
gâr estiğinde alçak bina-
lar bunu hissetmez. Tofaş.
1994krizinden sonra 200
binden 100 bine düştüğü
zaman büviik bir sarsıntı
geçirmiştir. İşçisini ayakta
tutmak için bir seneîik ih-
racat işi almıştır" dedi.
Ilkbahar. Rahmi Koç'un
"TOFAŞ. kendini amorti
etti gerekirse kapatılır"
şeklindeki sözierini değer-
lendirırken de bunun beSel-
siz ıthalatla ilgıli oldugunu
sanmadığını ıfade etti. OSD
Başkanı. "TOFAŞ'ınyöne-
timi konusunda, Fiat'fa bir
sorunları oldugunu biliyo-
rum. Avrupa pazarına bir
model yapıyorlardı. bir ih-
tilaf olmuş olabilir" dedı.
Ovak Renault Yönetim
Kurulu Başkanı Ali Bozer
ise bedelsiz ithalatla ılgilı
sektörde bazı endişelerbu-
lunduğunu, ancak karar ver-
mek için erken oldugunu
söyledi. Bozer. Renaultnun
üretimine bütçe hedefleri
doğrultusunda devam ettık-
lerinı belırterek. "Yarın ne
olur bilemem?" dedi.
SEDAOGUZ
BRÜKSEL- Başbakan Erbakan'ın hiçbir
tav ız vermediği. bedelsiz ithalata, hükümetin
DYP kanadı da tam destek verdi. Devlet Ba-
kanı Ayfer Yılmaz. TOFAŞ'ın sorununun be-
delsiz ithalat beklentisinden değil, stok faz-
lalığından kaynaklandığını söyledi.
Yılmaz. bedelsiz karan almalarının tek ne-
denini iç borçlanmanın uzun vadeye vayıl-
ma amacına bağladı. Türk Tekstil ve Hazır
Giyim Ihracatçıları Birlığı'nın Briiksel tem-
silciliğimnaçılışresepsıyonundayaptığı açık-
lamada. TOFAŞ'ın bedelsiz karanndanönce
de stoklarının yüksek oldugunu ve bugüne
kadarbın hesapaçıldığını bildiren Yılmaz. ~Şu
anda Renault. Opel. To>ota üretimlerini
durdurmuş değil. Koç Holding'in bedelsiz
ithalat nedeni>le üretimi durdııruvorum
demesi, doğru olmaz" dedı. Yılmaz "Bedel-
siz ithalatın. bir borçlannıa olduğu sö\le-
niyor. Halbuki borçlann vadesini u/atip, za-
man içinde faizini düşürmek kav nak sa\ ı-
lır. Hükümet bu \ üzden bedelsiz ithaJatı gün-
deme getirdi. Çünkü iç borçlann ga> rj sa-
fi milli hasılava oranına baktığımızda yüz-
de 20"dir. Yani Atrupa Birliği'ne verebile-
ceğimiz en iy i göstergedir. Sorun iç borç j a-
pısının kısa \adeli oluşudur" dedı.
Yılmaz, vatınmcılara bedelsiz voluvla bir
yıllık vadede yüzde 10 faiz
vermek \eya TL'de kal-
ma tercihlerinın yara-
tıldığını belirterek
şunlan söyledi:
"Hazine'nin
borçlanmasına
\e enflasiona
bakmak gereki-
yor. Konu salt
sektör olarak de-
ğil. genel ekono-
mi çerçevesinde
tartışılmalı. Pi\a-
sadaki faizlerin
düşüp, enflasvo-
nungerilediğinidü-
şünûn. Yatırım ve
üretim hamlesinin
sektörlere döndüğü
çok ince bir nokta-
da> ız.
Vadesi kısa olan iç
kaynaklarla, >atınm
üretim vapaıı bir ülke
olnıa konumundan çı-
karak. makro ekono-
mik istikran sağ-
lamanıız gereki-
\or."
Opel'de
sorun yok
MERFH AK
İZıVfİR- Opel Türiciye Ge-
nel Müdürü Kevin Jackson
TOFAŞ'ta yaşanan işten cı-
karma olayının Opel Türki-
ye de yaşanmayacağını be-
İirterek "fşçi çıkarmayı dü-
şünmüyoruz. Bi/im ölçüle-
rimi/dc bir firma için kü-
la> dır. fakat bü> ük ölçüde-
ki fabrikalarda bunu >ap-
mak zor olabilir" dıye ko-
nu^tu.
Jackson. bedelsiz kararna-
mesinin üreticileri zorduru-
ma soktuğunu söyledi. Be-
delsiz ithalatın serbest bıra-
kılmasıyla tüketıcilerin ka-
rularının karı^tıgını bildiren
Jackson. şunlan söyledi:
"Hükümet, yeterü baş\u-
m\a ulaşamadığı için karar-
namenin sınırlarını Türki-
ye'de >aşa>an ki^ileri de içi-
ne alacak şekilde genişletmiş-
tir. Bütün bu kararlar oto-
motiv sektörüne zarar ver-
mektedir. Hükümet soktor-
den favda sağlamak verine.
zarar verivor."
Ekmek fiyatı tartışmasının perde arkasında 100 trilyon liralık kazanç yatıyor
Buğday ve un tüccarı trilyonlar vurdu
IŞ1K KANSl -
AJVKAR\- Ekmek fiyatlınm yüksel-
mesine, buğdav ve un tüccannın trilyon-
luk vurgunlan neden oldu. Toprak Mah-
sulleriOfisi"nin(TMO)alımyapmama-
ması ya da engellenmesi. ürünün tücca-
nn eline geçmesinin ardından REFAH-
YOL hükümetinin ithalata konan güm-
rük vergisini arttırması. buğday ve un
spekülatörlerinin ekmeğine yağ sürdü.
Bu yılki ürünün hemen hemen tümünü
alan tüccar kesimi. buğdayın kilo fiyatı-
ru 20 bin lıradan 27 bin liraya çıkardı. Yal-
nızca bu fiyat artışı. elinde 16 milyon
ton buğday bulunan tüccar kesiminin,
yaklaşık 100 trilyon lira haksız kazanç el-
de etmesine olanak sağladı.
TMMOB Ziraat MübendisJeri Odası
Başkanı ve Hacettepe Üniversitesi Gıda
Mühendislıği Bölüm Başkanı Prof. Dr.
Gürol Ergin. Başbakan Necmettin Erba-
kan'ın ekmek fiyatının 15 bin liraya dü-
şürülmesine ilişkin girişimlerini deûer-
lendırirken, liberal ekonomik sistemde"ek-
meğin fiyatının emirle belirlenmesinin
mümkün olmadı|ını belirterek, "15 bin
liralık fiyat, belkf birkaç gün uygulanır.
Bu da fınncının şaşkınlığmdan olur. Aına
fiyatlar yeniden eski düzeyine yükselir"
dedi. Ergin, yaptıklan araştırrnaya göre.
ekmeğin satış fiyatının en az 16 bin 269
lira olabileceğıni ifade etti. Ekmek fi-
yatlannın yükselmesinin asıl nedeninin
yanlış buğday politikalanna dayandığı-
nı aktaran Ergin, şunlan söyledi:
"TMO, son iki > ıldır yapmasıgereken
alımın yüzde 10'unu bile vapmadı. Bu iş-
te. kasıt \oksa da, toplumu düşünmemek.
laubalilik var. Ofisin çok kesin iki görevi
var: Birincisi üreticiyi desteklemek. ikin-
cisi pivasa>ı kontroi altında tutarak tüke-
tiei\ i desteklemek. Ofis, dev reve girnıe-
mekle ikisini de yapmamış oldu."
Ergin. buğday ve un fiyatlannın çok
yükselmesine neden olan diğer yanlış bir
karann da. buğday ithalindeki gümrük ver-
gisınin yüzde 3'ten 15e çıkanlması ol-
duğuna işaret ederek şöyle konuştu:
"Bu karann zamanlaması son derece-
de vanlıştı. Gümrük vergisinin arttml-
masının bir amacı şudur: Dış pivasada-
ki fiyatı. en azından iç pivasa fiyatlarına
çekerek. üreticinin malını eiinden ucuz
çıkarmasım önlemek. Oysa, bu kararçık-
tıgında. çiftçi zaten ürününü eiinden çı-
karmış. mal tüccarın eline geçmişti. Bu
noktada gümrük \ergisini arttırmak, dı-
şarıdan gelen ürünün fivatını da ve iç fi-
yatı da yükseltmek demektir. Burada su-
ni olarak vükseltilcn iç fiyat doğrudan
doğruva una, daha sonra da ekmekfiva-
tına yansıyacaktır. Zaten gördük ne oldu?
Yalnı/ca spekülatörler çok özel para ka-
zandı. Viçin bu spekülatörler üzerinde
durulmuvor? Fırıncılann. ekmek fivatı-
nı > ükseltmesinin en başta gelen nedeni.
buğdav ve un fiyatının birden bire fnia-
masıdır. Buğdav ın kiiosu 20 bin liradan
27 bin lirava, 50 kiloluk bir çuval unun fi-
v atı da 1 milyon 500 bin liradan 2 milyon
İirava vükseldi. Buğday ve un speküla-
törteri. inanılmaz vurgun vurdular."
Gürol Ergin. buğday spekülatörlerinin
haksız kazanç pastasının nasıl hesapla-
nabileceğıni şövleaçıkladı:
"Türkiye'nin buğday üretimi yaklaşık
17 milyon ton. Ofisin elindeki miktar>ak-
laşık 1 milvon 125 bin civarmda. Bu mik-
tarın hepsini bu yıl aldığını varsavsakge-
riye 16 milvon ton buğdav kalıyor. Bu
miktardaki buğday tüccarın elinde. Buğ-
day ın kilo fivatını bir anda 20 binden 27
bin lirayaçıkardılar. Aradaki farkı vurun
tüccarın elindeki buğdav miktanna, vur-
gun rakamı çıksın ortava."
Bu hesaba göre. buğday tüccarlarına.
valnızca 7 bin liralık fiyat farkı\la>ara-
tılan haksız kazanç miktarı toplam 112
tnlvon lira düzevine ulaşıyor.
Ekmekte 10 günlük zoraki indirim
HÜLYAGENÇ
Istanbul Esnaf ve Sanatkârlar Odalan Birliği
ekmeğin pazartesi gününden itibaren 15 bin lira-
dan satılacağını açıklarken. esnaf ve tüccar fınn-
cılar. un fiyatları ucuzlamadan indirim yapılma-
yacağı konusunda diretiyorlar.
250 gram ekmeğin 10 gün süre ile 15 bin lira-
dan satılması karan aldıklannı açıklayan tstanbul
Esnaf ve Sanatkârlar Odalan Birliği Genel Sek-
reti Hasan Pehlivan, birliğin karanna odanın ve
sendikanın uvmasını beklediklerıni söyledi. Istan-
bul'daki fırıncıların bu karann dışında da hareket
edebılmevetkılen bulunduğunu söyleyen Pehli-
van. "Fiyatlar kurtarmıyorsa. fınncılar da hak-
lı olarak indirim vapmak istemeyeceklerdir"
dedi. Birliğin dünkü toplantısında hükümetin ek-
mek fiyatlannın 15 binde rutulması konusunu de-
ğerlen'dirdiğinı bildiren Pehlivan, "TMO'nun
buğday fiyatlarını 23 bin liraya indireceğini
hesaba katarak. ekmek başına bin liralık ucuz-
luğun bu şekilde sağlanacağını düşündük" de-
di. Bakkallara verılenbayi kânndandabin lırake-
silmesinı karara bağladıklannı vuıgulavan Pehii-
van. "Bu şartlar altında fınncılar da bin lira-
lık fedakârlıkta bulunurlar"" dive konuştu.
Bırlik tarafından alınan karann tüccar fınncı-
lara v önelik olmadığını söyleyen Pehlivan, "Bu-
na karşın tüccar fırıncıları temsil eden sendi-
kanın da bu karann dışında kalmakistemeve-
ceğini düşünüyorum" dedı. Fınncılara pazarte-
sinekadarsüreverdiklenni kavdeden Pehlivan. "Fı-
rıncıların ellerinde bulunan pahalı unu tüket-
L
Ekmekte 10 günlük bir indirime gidilerken fiyatlann tekrar değeıiendirileceği açıklandı.
mesini beklivoruz" diye konuştu. Fiyatlann 10
gün sonra yeniden değerlendirileceğini aktaran Peh-
livan. girdilerde beklenen ucuzluğun sağlanması
halinde uvgulamanın sürdürülebileceği mesajını
verdi.
Fınncılann sürekli fedakârlık yaptıklannı öne
şüren İstanbul Fırıncılar Odası Başkanı Fahri
Özer. "Biz ekmek fiyatlarını 20 bin liraya çı-
karmadık. Zam vapmak için buğday fiyatla-
nnın oturmasını bekiedik. Buna karşın, mali-
vetlerimizi arttıran birçok girdive zam geldi.
En önemlisi akarv akıt ürünlerine v üzde 7 zam
geldi. Bizden daha nasıl fedakârlık yapmamı-
zı bekliyorlar" dedi. Un fiyatlan ucuzlamadan
ekmek fivatlarını düşürmeveceklerini bildiren
Özer. unun çuvalmın hâlâ 1 milvon 850 bin ile I
milyon 900 bin arasında değiştiğini bildirdi. Özer.
"T.\lO kime ve ne zaman ucuz buğdav sata-
cak? L n değirmenleri bize gerçekten ucuza un
verecekler mi? Lnun çuvalı 1 milvon 450 bin
lira olmadan ekmek fiyatlarını düşürmemiz
mümkün değil" dedi.
Tüccarın kârı TMO'nun zararı olacak
TMO buğdayı düşük
fiyattan satacak
A\kARA(Cumhuriyet
Bürosu) - Hükümet.
tüccara sağladığı rantın
faturasmı Toprak
Mahsülleri Ofisi'ne
(TMO) çıkanyor. Buğday
ithalatının kısılmasının
ardından tüccann yüksek
fiyat u>gulaması> la artan
ekmek bedelini düşürmeve
çalışan hükümet.
TMO'nun buğdayı aldığı
fiyattan satmasına olanak
veren kararnameyi çıkardı.
Resmi Gazete'nin dünkü
sayısında vayımlanan
Bakanlar Kurulu karanv la.
TMO'nun buğdayı aldığı
fivatın altında olmamak
kaydıyla istediği bedelle
satmasına olanak verildi.
Daha önce TMO. hububatı
en az aldığı fiyatın yüzde
15 üzerinde bedelle
satabıliyordu.
Hükümetin. ekmek
fiyatını 15 bin liraya
düşüreceği vaadinı
gerçekleştırmek için
değermencılere düşük
bedelle hububat satma
hedefi çerçevesinde
eıkartığı kararnamenin.
TMO'nun büvük oranda
zarar etmesiyle
sonuçlanacağı vurgulandı.
^'etkililer. hükümetin önce
buğday ithalatını kısarak.
tüccarın stoklanndaki
hububata bü\r
ük kârpayı
koyup, yüksek fiyattan
satmasına olanak
tanındığına difckat çektiler.
Tüccann yüksek fivattan
buğdav satması sonucunda
ekmek fiyatlarındaki
vükselişin hükümeti telaşa
düşürdüğünü belırten
vetkililer. "Sonuç olarak
fatura yine TMO'va çıktı.
Tüccar bu arada
kazancağını kazandı.
Şimdi TMO, değermincive
düşük fiyattan buğdav
satmak için zarar edecek"
dediler.
Emekli Sandığı'nm otelleri satışa çıkıyor
ANKARA (Cumhurhet Bürosu) -
Hükümetin kamu arsa ve
lojqmanlannın satış planında ilk sıraya
Emekli Sandığı \e Sosva Sigortalar
Kurumu'nun taşınmazlannı aldığı
öârenildi.
KJT"lerden de ilk aşamada Sümer
Holding'in lojman vearsalan ihaleye
çıkanlacak.
Hükümet, her kaynak paketinde temel
proje olarak öngördüğü kamu lojman
ve arazilerinin satılmasına ilişkin
hedefini gerçekleştirmek için
çalışmalannı hızlandırdı.
Emekli Şandığı ve SSK'nin
taşınmazlannın satışı için listeler
çıkanldığı öğrenildi.
Alınan bilgılere göre, ilk aşamada
Emekli Sandığı'nm İstanbul'daki
Hilton ve Tarab\a otelleri. Vali Konağı
Caddesi ve Maçka'daki arsaları ile
Ankara'daki Jtfaiye Meydanı ve
Balgat'daki arsalan. Anafartalar
Çarşısı satışa çıkanlacak.
SSK'nin mal varlığına ilişkin listelerin
de tamamlanmak üzere oldugunu
belirten yetkililerşöyle konuştular.
"Oaha sonra jojmanlar için çalışma
başlatılacak."
Özelleştirme kapsamındaki
KİT'lerden de önce Sümer Holding'in
ve Devlet Demir Yolları'nın lojman \e
arsalan satılacak.
Yetkililer. KİT'lerin önce boş
arsalarının ihaleye çıkarılacağını.
lojmanlardan da şehir ıçindekilerin
satış kapsamına alınacağını bildirdiler.
Emekli Sandığı ve SSK'nin mal
varlıklannın sıtışına ilişkin yasa
tasarısı TBMM Genel Kurulu'nda
göriişülecek.
Hükümet öncekı gün yayımladığı
genefgeyle de kamu taşınmazlarının
satışı için gerekli düzenlemelerin
başlatılması talimatı verdi.
BEYEV GUCUNUZU ARHRMAKIÇEV
TRANSANDANTAL MEDİTASYON
Ucrcbiz bir taıutma seansına katılmak ıçın Mjbjnshj Etorleşık Man
Teknolo|isı Dernekleri'mn telefonlarından randevu alabdırsınız
istanbul Tel (212)2.^02 28-250 01 Sl HerÇtırfamha HerPazar
Curahunyet Cad 3~ 8. TaLsım 14 O.Htr 19 00 U 00
Ankara Tel. (312) -t.W 93 <h Her Çarjombn HerPazar
AbduIUh Codel Sok 3" =>. Çankjya 1400 ve 1900 1200
Izmir Tel. (232)163 21 43 MrÇarşamba —
Saır Eşref Bh 65 4. Alsanrak 12 UO ve 18 30
Adaıu Tel: (322' 45" 0^}} Her Çarşamba —
GazıPaşaBN Toros ü d 33.3 İ4.00 ve 18.30
İŞÇİNİN EVRENİNDEN
ŞÜKR4N SONER
Halk Mahkemesi Bitti
Sedat Bucak'ın MP-5 silahlannı, susturuculan, ara-
badan alınan çantayı reddetmesi, acemice komplo
kurulduğunu öne sürmesi aklanmas/nı getirir mi?
Uyuşturucu kaçakçılığından kırmızı bültenle ara-
nan, Ağca'nın "Türkiye'dekiliderimızdi"dediği, kat-
liamlar sanığı Abdullah Çath'ya. yeşil pasaport ve
özel devlet görevi veren bir çarkın, örgütlenmenin
içinde neden olmasın?
Abdullah Çath'yı "Tanıdığım en büyük vatanper-
ver, ü/kesını çok seven, uğrunda her şeyi yapmaya
hazır.." insan ilan etmesı, milletvekıli-mafya-aşiret-
devlete sızmış örgütler, çeteler suç ortaklığını orta-
dan kaldırır mı?
REFAHYOLıktidarının.Erbakan-Çillerortaklığı-
nm devamı, bu hesabın sorulmamasına bağlı oldu-
ğuna. yüzsüzlüğün, pervasızlığın sonu olmayacağı-
na göre neden olmasın? Yolsuzlukların kapatılma-
sı üzerine kurulmuş iktidar ittifakı, ne yapar eder, hu-
kukun, yargının, Meclis'te hesap sorulmasının önü-
nü tıkamanın yollarını bulur yaratır.
Kaza sonrası arabadan gotürülen çanta olayı i\e
ilgili kanıtlar yok olur. Daha once mafya hesaplaş-
masında görev yapmış korumaları uçurulur. MP-
5'ler. susturucular sahipsiz kalır. Adalet Bakanımız
Sayın Kazan'ın dediği gibi, zaten diğer ikisı ölmüş
olduklarından haklarındaki dosyalar kapanır. Erba-
kan ve Çiller'in istekleri, buyrukları üzere, Meclis de
bu işle uğraşmaktan vazgeçer.
Medyayı susturmak üzere belki de sansur yasa-
sının çıkanlmasma gerek kalmaz. Köşe başlarında-
kiler "ülkenin âli çıkarlan" adına bu konulann kapa-
tılması gerektiğine ikna (!) edilirler. ikna olmayanlar
için başka çarelerdüşünülür.
PKK ile mücadelenın devlet içinde devlet olmuş,
hertür karanlık yasa dışı ışe bulaşmış çetelere, aşi-
retlere teslim edılmesinin hesabı sorulmak şöyle
dursun, Çiller'in zaten "vatan kahramanr ilan etti-
ği, Bucak aşireti ve Sedat Bucak ülke kahramanı ola-
rak yeni görevlerie ödüllendirılır.
Bu da yetmez, kaç kışınin. kaç katlıamın, yargı-
sız infazın birinci elden katilleri, uyuşturucunun. maf-
yanın ağababalan ülkücü tosunlar. bundan sonra giz-
li gizli değıl, açıktan, göğüslehnı gere gere. "Devle-
tin en önemlı görevlilerı, vatanperverler, kahraman-
lar" olarak ortalıkta dolaşırlar. Yeni görevlerle ödül-
lendırilirler.
Başbuğ Türkeş açıklamış, "Ülkücüleriçindekimaf-
ya yüzü geçmez" diye. Ondan iyı mi bileceğiz? BBP
Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu ise bir adım öne çıkar
ve devlet adına yapılmış hizmetlerin (!) ölçü alınma-
sını ister.
Doğrusuna bakılırsa özellikle 12 Eylül sonrası,
Özal'la başlayan sıvıl iktidar anlayışlarında, PKK ile
mücadelenın, ozel tim, korucular adlan altında aşi-
retlere. gizlı örgütlenmelere, polis gücünün. sonuç
olarak önemlı yargısız infazların, faili meçhullerin ise
ülkücü tosunlara teslim edildığını toplum olarak biz
zaten bılıyorduk. Hepsinin birden devlet içinde ya-
sa dışı devlet gücü oluşturduklannı, resmi görevli-
ler ve siyasi iktidarlar, kimi kışilerie tek tek büyük çı-
kar ilişkileri içinde, özel çeteler oluşturduklannı her
tür mafya, kaçakçılık, suç eylemine ortak oldukları-
nı. kımi patlak veren skandallarla oğrenıyorduk.
Süper kamyonun çarpması, Susurfuk olayı sade-
ce ve sadece bu işlerde nerelere varıldığının çıplak
aynası oldu. Bu işlere olağan bakan bir gazeteci yo-
rumcunun dediğine hele bir bakalım:
"Sapla saman karıştırıldı. Başka ülkelerde de suç-
lulann devlet tarafından kullanılması olaylan vardır.
Ancak bunlar münfeht olaylardır ve devlet bu adam-
ları kullandıktan sonra bırbıçımde düzenın dışına çı-
karır. bertaraf eder. Bızdekınde ise doğrudan ülkü-
culerle, bir örgutle ış yapıldığı için ve doğal olarak
devletm kullandıkları kazandıklan gücü kendı yarar-
lanna da kullandıkları için, ışin rengı değişmiştir.."
Evet. artık sokaktaki sağır sultan bile duydu. Her-
kes, PKK ile mücadeleden başlayın her tur polise,
devletm gızli örgütlerıne dayalı işlere, biryandan aşi-
retlehn, diğer yandan ülkücülerin. resmi devlet gö-
revlileri ile iç içe bulaştıklarını, çeteler oluşturdukla-
nnı, pek çok kirli ışe cinayete, kaçakçılığa karıştık-
larını. uyuşturucu kaçakçılığından, önemli mafya
suçlarına, failı meçhul cinayetlere kadar uzanan suç-
lar halkasından sorumlu olduklarını biliyor. Ağar'ın
istifası ile iktidar sorumluluğunun ortadan kalkma-
dığına. Çiller'ın bu işlere çok fazla bulaşık olduğu-
na, Erbakan'ın ise başka bulaşık işlere bulaşık ol-
ması ve de iktidarı bırakmamak niyeti ile sustuğuna
inanıyor.
Halk mahkemesi bitmiştir. Suç sabit, suçluların
hepsı tam bilinmese de beş aşağı beş yukarı tah-
min edilmektedır. Kaldı ki aslında tam bilinmemesi
bilinmesınden daha sakıncalı ve suçu yaygınlaştın-
cıdır.
Bu tabloda bile Çath'yı "kahraman" ilan etmek,
toplumu Bucak aşiretine borçlu kılmaya kalkışmak,
Çiller'i, Erbakan'ı saygıdeğer liderler olarak alkışla-
mak da olasıdır. Çağdaş devlet özleminden vazge-
çilir. hukuk, yargı, güvenlik.. yaşamın düzenlenme-
sine dair her şey, çeteler-şeriat düzeni yanlılannın in-
safına terk edilir. Bu da bir seçimdir.
Ama gerçek şu kı maskeler böylesine düştükten,
suç kanıtları halk yargılaması için yeterli ölçülere
ulaştıktan sonra. ya çağdaş devlet, hukuk duzenın-
den vazgeçtiğimizi kabul etmek. teslim olmak ya da
gerçekten sonuna kadar hesap sormak gibi sadece
iki seçenekle karşı karşıyayız.
Dünya Bankası'ndan
özelleştirnıe uyarısı
ANKAR\ {XX) - Dün-
v a Bankası, Türkıve'de son
v ıllarda özelleştirme uygu-
Iamalannın ertelenmesine
yol açan engelier yüzün-
den. özelleştirme v e sosv al
güvenlik bağı ile ılgilı ça-
lışmalann ağır yürüdüğü-
nü bildirdi. Dünya Banka-
sı'nın Ankara Temsilciliği.
Türkıve'de özelleştirme
programının yürütül-
mesini destekleme
amacıvla banka ta-
rafından finanseedi-
len projenin uygu-
lanmasını gözden ge-
çırmek için geçen hafta An-
kara ve Eskişehir'de temas-
larda bulunan heyenn görüş-
lerine ilişkin bir değerlen-
dırmeaçıkladı.
Ankara temsilciliğinden
yapılan açıklamada. "Söz
konusu projenin tümünü
oluşturan parçalar konu-
sunda bazı ilerlemeler kav-
dedilmesine karşın, Türki-
ve'de son > ıllarda özelleştir-
me u\guİamalarının erte-
lenmesine>ol açan engelier
yüzünden. özelleştirme »e
sosval güvenlik ağı ile ilgili
çahşmalar ağır işliyor" de-
nildı.
Bundan dolayı. bankanın
sağladığı 100 milyon do-
larlık kredinin ancak yüzde
20*sinden daha az miktan-
nın kuilanılabildiği belirti-
len açıklamada. -Türk hü-
kümetinin özelleştirmenin
hızlandınlacağı konusunda
kararlılığı ile telekomüni-
kasvon vasasının
değiştirilmesinin"
memnunlukla kar-
şılandığı kav dedıI-
dı.
Açıklamada.
özelleştirme konusunda.
"ku\-\etli siyasi destek" ve
program hedefleri nedeniy-
İe. Dünya Bankası ve Türk
hükümetinin. Dünya Ban-
kası destekli projenin de-
vamı konusunda anlaştık-
lan belinildi. Özelleştirme
tdaresi. Dünya Bankası'nca
desteklenen projeyi. arala-
nnda PTT'nin T'si ile çok
savıda enerji santrallarının
da bulunduğu kuruluşlann
özelleştirılmeye hazırlan-
ma>ı ve \ ürütülmesinde kul-
lanmavı hedefliyor.