Katalog

29OCAKt996 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER Bakanlık araştırmasında, mafyanın en büyük kaynağını alt kültür gruplarından sağladığı kaydedildi Mafyayı, yoksuDuk körüklüyorE\ 1\ GOKT\Ş ANKARA - "Organize suçluluk" oiarak tanımlanan malyanın halk arasın- da gıderek daha çok destek bulmaMna. toplumsalyapıdakıçarpıklık eğıtımsız- lık vegelırduzey ınının duşukluğu nede- nıyle iştah duvulan maddı değerlerı ya- sal yollardan elde etmenın olanaksızlıöı gıbı etkenlenn vol açtığı belırtıldı Adalet Bakanlığı A.cİîı Sıcıl \e Istatıs- tık Genel Muduru Dr Mustafa Toren V iicel taratından "organize suçlu)uk"la ılgılı vapılanaraştınnada mafvanın top- lum ıgnde en buvuk besin ka\ naâını alt kultur gruplannı oluşturan ınsanlardan aldığı »aptandı \ uı.el tn araştırma raporunda. mafya- nın tıcarı veyaışletmeturuvapıiarı. kor- kutmayı sağlamavaelvenşlıguçveben- • Adalet Bakanlığı Adh Sıcı] ve Istatıstık Genel Muduru Dr Mustafa Toren Yııcel tarafından yapılan araştırmada, mafyanın güçlenmesıne, toplumun eğıtıınsızlığı. gelır duze\ının duşukluğii sonucu, maddı değerlere duyulan ıştahın gıderek "artması'. buna karşılık bu maddı değerlerı >asal \ollardan elde etmenın ımkânsızlığı gıbı etkenlenn \ol açtığı belırtıldı. zer araçlan kullanarak polıtıka. medva kamu ıdaresı vargt sısteniı veekonomı- yı etkıieyerek varlıgını surdurduâu kav- dedıldı ' Araştırma raporunda. mafyanın oluşu- munda yer alan unsurlar da ırdelenırken şoy le denıldı "Suçlu gruplann çekirde- ğinde yer alan kişilerin ırk. dil. etnik ve- ya diğer bağiaria kenetlenmiş olması. Koruy ucuların bıılunması. grubun menfaatlerini koruyan kisjler ve toplu- mun sağladığı destek ile grubun kazan- cını maksimize etmek u/ere ıızmanlarca her ozel iş için verilen gonullu hUmetler." Suçlu grubun devamlılık gosteıenoı- ganıze olmuş kiMİer topluluğu olduğu belırtılen araştırma raponında bu kısı- lennguç vegelırsağlamak uzerc Aiıııan zaman >ıddet suı, \c volsuzluğaba^Mir- dukları btldınldı koru\ ıiLUİarın siiıju grııba koltuk vı- k.ın kişileroldıığu ka\dcdılcn araştırma- da bu grubun bozulnius de\ let sıstemı- nın kamu gore\lılerı a\ukatlar \e tacır- lerden oluştugu ıtade edıldı Ayrıca bu kişılerın. bıre\sel vev a topluca vasaları ımtıvazları hukukıı ıhlal edcrek su(,lu grubu korumava <,jlistık!an \ urgulandı Arastırma raporunda daha ^onra su belırlenıelere \er \enldı "Sosyal rozul- me ve merkezi-mahalli kamu yonetimi- nin /avıflaması. ıe/a adaleti sisteminin ctkısı/liği. o/el guçlerin sistematik olarak kullaııılnıası ile karakten/e edılen top- lumsal etkileşim surecindegelişmektedir. Bu tur suçluluğun gehşmesı, rnaddi de- ğerlere duyulan iştahın orantısı/ olçude arttıgL buna karşılık bunları \asal vollar- dan elde ctmenin onenııni \ itirdiğı vegay- nnies.ru servet edinmek için fırsatlann çoğaldığı toplunılarda daha suratli ol- maktadır. loplıımun alt kulturlerinde gorülen yapısal eksiklikler bağlamında oluşan suçlu değer ve fikirlerle, da> ranış modellerini benimsemis. gmp-çete orta- ya çıkmaktadır. Zaman içinde sos>a) sta- tu \e prestij kazanan bu gruplarla alter- natifsuç yapıları ve alt kultur sistemleri gelişmektedir. Ergenlik çağından başla- yarak suçlu gruplar. alt kultur sistemin- de suç orgutlerinin suçlu girişimlerini, suçlu duşuncelerini ve değerlerini oğren- mektedir. Suçlu bu sureçte, meşru gucun kurum temsilcileri ile kurduğu temas ağı- nı geliştırmektedir. Bu tur kişinin suçlu- luk faaliyeti sırasında vakalanmasına karşın delil \etersızliğinden beraat etme- si\lc, suçlu, kendisini gerçek mafŞanın adamı oiarak gorme>e başlar ve başka- ları da ona 0 gozle bakar. Mağdur da bi- linçli veya bilinçsizce organize suçta iş- birliğine girmektedirf KIRIKKALE'DE FACIA Trafikyine can aldı: 9ölü, 40yarak• Muğla. Bursa, Konya ve Zonguldak'da me>dana gelen trafık kazalarında da 6 kışı öldu. bırı ağır 9 kışı yaralandı KJRIKKALE (\A\- Kı- Gazı Hastanesı'nde teda\ı rıkkale vakinlannda sabaha kar^ı nıe>dana gelen trafık kazasında9kı>ıoldu 40 kı- ^1 de \aralandi Sıırt ten Ankara ıstıka- metıne gıtmekte olan 06 EYS 96 plakalı >olcu oto- busu. sabaha kar>ı 04 00 sı- ralannda Kınkkale-Kır>e- hır karavolunun 15 kılo- merresınde \ırajı alamaja- rak takla attı Kazada. ılk behrlemelere gore 9 kıv ol- du. 19 kı$ı \aralandı \ara- lılar Ankara'dakı çe^ıtlı has- tanelerde teda\ 1 altına alın- dı Kazadaolen9kışıdenbır kadın ile ıkı erkeğın kımlık- lerı belırlenme>e çalı^ılır- ken 6sının kımlıgı >o>le Fatih \ktaş (16) Havrettin Buvukbav (60) Ismail Er- genı 16) Celalettin Karada- maH 45). A» ni> e Büiın (15). Zerafet Biıyukbav. Yaralanan 40 kısjiden Nazmi Indir ( ^ ) Bahri Songiıl (18) Ercan Taşkent (26) \e Mehmet Şentoprak (61) Ankara Hastanesi'nde A>şe Çetin (14) Sanator\ unı Hdstanesi nde Mehmet Şah İnceı 26) Ömer Goçer, HasanKabut(31) AuHar- dım veTra\rnatolojı Ha>>ta- nesı'nde Şehmuz Babur (24) \e VaşarTurkso) (26) >aralandı altına alındı Fevzi Abdal. Gullu Abdal, Saadettin Sa- bar. 41i Çiçek, Cengizhan Kavak. Abdullah \a\uz. M. 4li 4kso>, Nahit Ogutcan. Zubevir \ıldı/, Kemal Ep- guzel, Huse> in Katıksı/, Mehmet Sat, Turan Donın, Hasan Çalış, Serdar Efce- san. kadir \almancı Nıı- mune Hastanesı nde Fe\zi- >e Ateş, 4hmet 4taş da SSK Ankara Hastanesı nekaldı- rıldılar Hastane>etkılılerı\aralı- lardan Mehmet Şentoprak. Onıer Goçer Şehmuz Ba- bur. Gullu Abdal M Alı Akso>. Nahıt Ogutcan ın ha>atı tehlıkesmın bulundu- Öunu bıldırdıler "" Kırıkkale DevJçt ve SSK hastanelerınde tedav 1 altına alınanların ısımfen de şo>- le Abdullah YaMiz, Fahret- tin Er, Zube\ r \ ıldız, Engin Bavraktar. Omer Faruk, Mahmut Inalan. Burhan Bora. Sevfettin Şahin. 4li Bulbul. Mehmet Necip İn- ce, Kerem Çetin. Nihat Bo- zan. Muğla Bursa. Konja \e Zonguldak'ta mevdana ge- len trafık kazalannda da 6 kışı oldu bırı ağır 9 kışı Aras Kargo dayanışma gecesi Vras kargo grevi 229. gunünü doldururken, işçiler gre\in 227. ^unünde du/enledikleri w Aras Kargo Grevi\le Da>anışma (ıecesi"nde surdurdukleri kararlı mucadelelerine a\nı coşku\la devam edeceklerini açıkladılar. DİSK NakJivat-lş Sendikasına bağlı Aras Kargo işçileri onceki akşam dü/enlenen da>anışma gecesinde bir arava geldi. Bahçeliev ler'deki Zafer Sineması'nda gerçekleştirilen gece\ i kalabaJık bir davetli topluluğu izledi. Gecede çok sa> ıda sanatçı grev deki işçiler için sahne aldı. Orhan Avdın'ın sunduğu program sık sık \ inelenen "^aşasın Aras Kargo direni^imiz" sloganı ile kesildi. Gecede, Dh riği Kultur Derneği Halk Danslan. konuklara kısa bir rivatro o\unu sergilerken, Adıvaman vöresinden sunduklan halkovunu bu_\iik beğeni topladL Geceje a>nca Tuncel Kurtü, Suavi, Grup Agire Ji\an. Gani Nar, VvnurHaşhaş, Işsi/lik ve Pahalılıkla Savaş Derneği Kultur ve Sanat Komitesi de (İPSD) katıldı. Gecenin en çok ilgi çeken bolümu Vfezopotamya Kültür Merkezi (MKVI) Çocuk Korosu'nun sunduğu «ostcri bolumu oldu. \aşlan 5-10 arasında değişen 25 çocuk banş şarktlan sov ledi. (Fotoğraf AYKLT KUÇUK.KAYA) TRT, RTUK duyurulannın yayınını yasakladı ANK.AR.A (Cumhuri>et Bürosu)-TRT Genel Muduru Tayfun Akguner TRT Haber Daıresı Baskanlığf na verdıgı talımatla Rad\o ve Televızvon L^tkurulu(RTUK) dusurularının TRTUen \a\ınını va^akladı Tavfun Akguner'ın resmı duvurulara kovduğu \asak TRT Haber Daıresı Başkanlığı nca RTLK >onetımıne bıldınldı RTUK Başkanı Ali Baransel Akguner"ın tutumunu cıddıve almadıklannı behrterek "•Resmi görev lerle duvgusaUığı kanştırmamak gerekir" dedı TRT Genel Muduru Ta\fun Akguner ile RTLK arasında bir sure once başlavan gergınlık Akguner ın TRT ekranlannı kurula kapatmasıv la tırmandı Akguner'ın TRT Haber Merkezı'ne sozlu talımat vererek RTLK'ten \apılan resmı duvuruları rum haber bultenlennde vasakladığı bıldınldı AJınan bjlgıvegore TRT"nın vasak uvarınca. ust kurulun geçen hafta bazı verel telev ız>on \e rad\o kuruluşlannı kapsavan u>an cezalannı ıçerendu>uru metnını >a>ımlamadığı ogremldı Tavtun Akguner ın bundan sonrakı duvurulara da kovduğuvasak TRT Habıîr Daıresı vetkılılennce ust kurul vonetımıne bıldınldı 'L'zgünüz' TRT Haber Merkezi \ asjk UNgulamasını ust kurula, "Bizinı vapacağımız bir şej vok. Kamu kuruluşunda çalışıvoruz vcvasağa uvmakzorundavız. Bundan doİavı ozur dilenz" bn,ıınınde aktardıkları oğrenıldı RTUK Başkanı Alı Baransel Cumhurnet e vaptığı açıklamadd \kguner 111 tutumunu tiddı\e almadıklannı. TRT çahşanlarının zarar gormenıesı iı,m heriıangı bir gınsımde bulunmav jcaklannı sovledı "Karan nasıl karşılıvor sunuz" sorıtsuna Baıansel "Resmi gorev lerle duvgusallığı birbirine karıştırmamak gerekir" \ anıtını verdı RTlk TRT nm ^Oekımde vavımladıgı Basbakan Tansu Çiller ın " l lusa Sesleniş" konuşmasını sıvası çıkar sağlama amaçlı olarak değerlendırdı Ust kurul 3984 savılı Ozel Radvo ve Telev ızyon Vasasfnın 35 maddesının son fıkrasi uvarınca TRT Genel Muduru ve \onetim kurulu uvelerının gorev lennın duştuğunu açıkladı Göreve iade Akguner karann ıptalı ve vurutmenın durdurulması ıstemıv le açtığı davav 1 kazanaıak gorev ıne iade edıldı Lst kurulun karara ıtırazı da reddedıldı Ilgılı >asanın i5 maddesi TRT'nın >asada ongorulen va>ın ılke veesaslanna u>gun ya>ın yapmasını zorunlu kılıyor Yasa uyannca TRT nın belırlenen >avın ılke ve esaslannı ıhlal etmesı durumunda ust kurul tarafından uvanlması. durdurmavı gerektırecek >a\ın vapıldığının saptanması halınde de TRT Kurumu Genel Muduru ve vonetım kurulu uvelerının gorev lennı duş.urecef ını hukme bağlıvor Eğitimde karmaşa Bisküvi fabrikasından öğretim görevine HALİL NEBİLER Istanbul Lnıversıtesı Fen Fakultesı Nukleer Fızık Ana- bılım dalında bir eğıtım kar- maşa^ı vaklaşık bırbuçıık v ıl- dır hukum suruvor Karma şa, Işık Muhendıslık \ ukse- kokulu nun Elektnk Bolu- mu nden mezun olmak dışın- da bir ozelhğı bulunmavan oğretım gorev lisi Erdoğan ^ ılmaz ın mastır oğrencıle- rıne nukleer fızık derslerı vermesınden kavnaklanıvor Yanı. lıse mezunu bınnın hukuk fakultesı bınncı sınıf oğrencılerıne "idare huku- kuna giriş"™ dersı vermesıne benzeven bir durum vaşanı- vorOlavın ortasındakı Erdo- ğan ^ ılmaz 1946 vılında doğdu Fakultedekı sıcıl kav- dına gore > ılmaz İstanbul Devlet Muhendıslık ve Mı- marlık Akademısı Işık Mu- hendıslık ^ uksekokulu Elektnk Bolumu nden 1972 >ılında mezun oldu Bundan sonra da vuksek lısans yanı mastır ve doktora yapmadı 1979 y ılından üıbaren Kamel Bıskuvı Fabnkası'nda çaliş- tı İstanbul Lnıversıtesı Fen Fakultesı Dekanı ve \ukJeer Fızık Anabıhm Dalı Başkanı Prof Çetin Bo/cai Erdoaan \ ılmaz 1 5 10 1994 tanhın- de kendı anabılım dalına oğ- retım gorev lisi olarak aldı Mastır veya doktorasi olma- van Erdogan \ ılmaz ın oğre- tım gorev lısı olarak lısansus- tu oğrencılerıne vanı mastır v e doktora oğrencılerıne ders vermesi bolum tarafından uvgun goruldu Nukleer tı- zık hsansustu oğrencılenne ders veren elektnk muhendı- sı oğretım gorev lısı Erdoâan \ ılmaz mİ99^- 1996 oğre- tım vılındakı derslerının îsimlen ve konulan ıse şoy- le "\ uksek \akum Tekndo- jisH,'S üksck Vakum Tekno- lojisi, "Nükleer Elektronik." F'kci 1 4, Af*rf>pf>f\i* « ^ r i ı ı l ^ ı t i f l ı ^ot ** ' ı a > a Ş a r f ' a n BaJtık knılannda da kendisini gösternor. Eksi 14 dere- muş dunımda. Yaşamını bu böl^de siirdiiren Yunan asıflı Vnastasios Racho> itsas ise bir cesaret göstcrisinde bulunarak su\a gir- me>e kalkmış. \ncak, buz tutmus deni/de 1 dakikadan fa/la kalnunı beccrememiş. (Fotoğrat RLUTERS) CUMHURİYETTEN OKURLARA ORHAIV ERİNÇ Tekelleşme Tıpmamyor Basında tekelleşme konusu 1970 lerin başında gundeme gelmış o donemdekı adıyla Ortak Pazar a gırdığımızde yaşanacak olası gelışmelerle bırlıkte meslek kuruluslannda ırdelenmeye başlanmıştı Kıb- rıslı ışadamı Asıl Nadır ın Gunaydın Tan ve Guneş ga- zetelerını satın aldıgı 1988-1989 yıllarında tekelleşme ile bırlıkte yabancı sermayenın basına gırışı de ele alı- nıp tartışılır olmuştu Gerıye donup bakıldığında o donemde tekelleşme- ye karşı yurutulmek ıstenılen savaşımın bugunku ya- pılaşma karşısında pek de haklı sayılamayacağı one surulebılır Turk basınında bugun promosyon ve lotarya sılah- ları ile de guçlendırılerek surdurulen tekelleşme olgu- sunun korkutucu boyutlara uiaştıgı gorulmektedır Aydın Ooğan ve Dinç Bilgin grupiannın eşıt sayı- da ve toplamı 14 olarak yayımladığı gazetelenn ulke genelınde satılan gazete toplamının yuzde 67 5'ını oluşturması tekelleşmenın gostergelerınden yalnızca bırını oluşturmaktadır Ikı buyukdağıtım şırketının hazırladığı çızelgelerden Kasım, Aralık 1995 ile Ocak 1996 nınbırerhaftalıkor- talama gunluk satış sayıları hem tekelleşmenın tırma- nışını hem promosyonun eskı çekıcılığını yıtırdığını, hem de genel seçımlerın yapıldığı haftada bıle bası- nın okur kaybettığını ortaya koymaktadır Basındakı gerılemeye karşılık tekelleşmedekı ıler- leme şoyledır 20-26 Kasım 1995 haftası gunluk ortalama Gunluk net satış 6 554 741 Doğan Grubu nun payı (6 gazete) Yuzde 38 5 Bılgın Grubu nun pay, (6 gazete) Yuzde 29 7 Promosyonlu 6 gazetenın payı Yuzde 28 9 Promosyonsuz 10 gazetenın satış toplamı 177 992 18-24 Aralık 1995 haftası gunluk ortalama Gunluk net satış 6 423 141 Doğan Grubu'nun payı (6 gazete) Yuzde 37 6 Bılgın Grubu nun payı (7 gazete) Yuzde 31 8 Promosyonlu 6 gazetenın payı Yuzde 27 8 Promosyonsuz 10 gazetenın satış toplamı 170 530 15-21 Ocak 1996 haftası gunluk ortalama Gunluk net satış 5 525 674 Dogan Grubu nun payı (7 gazete) Yuzde 44 9 Bılgın Grubu nun payı (7 gazete) Yuzde 22 6 Promosyonlu 6 gazetenın payı Yuzde 28 4 Promosyonsuz 10 gazetenın satış toplamı 222 888 Sayılar ve oranlardakı değışmelerm nedenlennı bı- lımsel bıryaklaşımla ırdelemek ıletışım, ışletme eko- nomı. sosyolojı ve sıyaset konularının uzmanlarına duşen bir gorev Kasım ayındakı ortalamaya gore satış duşuşu ara- lıkta 131 600 olmuş ve ocak ayında da 1 029 067 ye tırmanmış Dergjlerdekı tekelleşme konusunda boyfesı somut sonuçlara ulaşmak pek olası değıl Yabancı dergılerı saymazsanız 17 degışık alanda yayımlanan 301 der- gı bırı Doğan oburu Bılgın grubunun kontrolundekı ı- kı kuruluş tarafından dağıtılıyor Hazırlanan çızelgenın ıçınden çıkmak ıçın de deneyımlı bir satış elemanı ol- mak gereklı O nedenle bu konudakı bılgıyı bir gaze- teden aktarma zorunluğu doguyor 6 Ocak 1996 gun- lu Hurrıyet gazetesının 26 ncı sayfasında yer alan bir haberde şoyle denılmış "Bunyesınde 15 dergi bulu-- nan Hurrıyet Dergı Grubu, pazar payı açısmdan ta-"" kıplennın haylı onunde yer alıyor Hurrıyet Dergı Gftl-'' bu'nun pazar payı yuzde 57'yı bulurken en buyuk ra- kıbı olduğu ıdoıasındakı Sabah Dergı Grubu 'nun pa- zar payı yuzde 29 'a kadar genledı ' Yukarıdakı bılgıler basındakı tekelleşme olgusunu gosterıyor ama, tekelleşmedekı tırmanmanın başlan- gıcını da oluşturan ve gazete sahıplerının basın dışın- dakı ışlerını ve sermaye çevrelerı ile ılışkılerını yansıt- mıyor Bu konuda da elımızde çok onemlı bir kaynak var Turkıye Odalar ve Borsalar Bırlığı nın aylık yayın organı olan Forum dergısı 15 Kasım 1995 gunlu sa- yısında çeşıtlı bılgılerın yanı sıra Medya Sektoru ve Holdıngler" başl/ğı altında bir de çızelge yayımlamış Hangı yayın kuruluşunun basın dışındakı hangı alan- larda ış yaptığı, hangı basın dışı kuruluşlarla ortak ol- duğu ayrıntılı bir bıçımde gosterılmış Bu bolum bu- gunku gazeternızın arka sayfasında yer alıyor Bu koşedekı sayılarla arka sayfamızdakı çızelgeyı karşılaştırmak basınımızın ve ulkemızın geleceğı ko- nusunda ayn bir yoruma gerek duyulmaksızın onem- lı ıpuçları verıyor • Yazanmız Uğur Mumcu, bombalı suıkast sonucu aramızdan ayrılışının 3 uncu yıldonumunde yurtıçın- de ve dışında torenlerle soyleşılerle anıldı Aradan geçen surede somut bıradım atılamayan soruşturma- dakı durum ile yetkılılerın değerlendırmelerını de Gü- neş Gurson ile Yusuf Ozkan aktardılar • Gazetecı Metin Göktepe'nın polıste ışkence sonu- cu oldurulmesının yankıları ve polıslerle ılgılı soruştur- ma geçen hafta da surdu Hakkında soruşturma açı- lan kımı polıslerın meslektaşlanndan ışkence gorduk- lerını açıklamaları Istanbul Polıs Teşkılatı nın Menzır- Taşanlar kadroları arasındakı çekışmeyı de ortaya çı- kardı Istanbul Haber Servısı her ıkı konudakı bılgıle rı ayrıntıları ile aktardı • Erken genel seçımın ardmdan 35 gun geçtı ama ko- alısyon arayışlan sonuçlanmadı ANAYOL SOLAN- YOL gıbı senaryolann yaşama geçırılmesı olanağı lı- derlenn tutumundan kaynaklanan çekışmelerle yıtırıl- mış goruluyor Onumuzdekı hafta yenı gırışımlere ta- nık olacagız Geçen haftanın gelışmelennı Ankara Bu- romuz aynntıları ile ızledı • Devrımcı Işçı Sendıkaları Konfederasyonu nun (DİSK) olağanustu genel kurulu oncesınde tartışılan genel merkezın Ankara ya taşmması yonetım kurulu uye sayısının azaltılması gıbı konulan ve genel kuru- lun çahşmalarını Gunnurllhan ızledı ve yazdı • Yunanıstan'ın Ege Denızı'ndekı yerleşılmesı mum- kun olmayan adalarda bıle yerleşık duzen kuıma ve sılahlandırma çabaları karşısında Dışışlerı Bakanlığı ıle Genelkurmay Başkanlığı nın Ege Denızı nde toprak envanterı çıkarma çalışması başlattıgı Lale Sarııb- rahımoğlu'nun haberıyle kamuoyuna aktarıldı • Mıllı Guvenlık Kurulu nun TRT ye aıt 1800 verıcının yerının değıştırılmesı ıçın çozum arayışı başlattıgını Hülya Karabağlı duyurdu • Turkıye genelınde 23 bın tetıkçısı bulunan mafya- nın yargı ve kolluk guçlerıyle ılışkıde bulunduğu Ada- let Bakanlığı'nın yaptıgı araştırmayla ılk kez resmen açıklandı Bu araştırmayı Evın Goktaş haberleştırdı • Turkıye'dekı ozudu çocukların eğıtım konusunda da yaşadıklan sorunları ve aılelerının çektıklerı zorluk- ları aılelerın ve uzmanların goruşlerını de yansıtarak Figen Atalay gundeme getırdı • Hatice Tuncer fotograflarını da çektığı Mostar ve Splıt ızlenımlennı aktardı Mostar'ın savaş sonrasın- dakı gorunumu de Tuncer ın goziemlerı ile kamuoyu- na aktarıldı • Onumuzdekı pazartesıye kadar gonlunuzce bir haf- ta geçırmenız dıleğı ve saygılarımızla