Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
:274RALIK 1995 ÇARŞAMBA •*-••• CUMHURİYET SAYFA
HABERLERIN DEVAMI 19
Promosyon
Tergflerl
devletten
• Resmi Gazete'de yayımlanan Maliye
Bakanlığrmn tebliğine göre KDV mevzuatı
çerçevesinde, firmalann, bir malın yanında
foedelsiz olarak verdikleri mal için KDV
ödenelerini öngören hüküm, gazetelerin
promosyon olarak dağıttıklan mallar için
uygulanmayacak.
AMCARA (Cumhtıriyet
Bürosaı)- K.atma Değer Ver-
gisi mevzuatı çerçevesinde.
firmdann sattıkları malla-
n n yanında bedelsiz olarak
verdikleri mal için de KDV
öderrelerini öngören düzen-
leme gazetelerin promos-
yon olarak dağıttıklan mal-
larda uygulanmayacak. Ar-
tık gazeteler. promosyon
olarak dağıtmak üzere al-
dıklan yüzde 8, yüzde 15
veya yüzde 23 oranında
KDV'ye tabi mal için satıcı-
ya ödedikleri KDV'yı gider
olarak gösterip gelir ya da
kurumlar \ergisinden düşe-
cekler. Gazetelerin. okurdan
tahsil edemediği vergileri
devlete ödeyecekleri vergi-
lerden düşmesine olanak
sağlayan Maliye Bakanlığı.
bu kararıyla fiyatlan 5-50
bin lıra arasında degişen ga-
zetelerden KDV alınırken.
telev ızyon ve buzdolabı da-
ğıtımına kadar varan 20-30
milyon liralık promosyon
armağanlarının "KDV'ye
labiolmadığı''görüşünü bıl-
dirdi.
Resmi Gazete'nin önceki
günkü say ısında yay ımlanan
Maliye Bakanlığı tebliğin-
de. KDV mevzuatı çerçev e-
sinde. firmalann, bir malın
yanında. bedelsiz olarak
verdikleri mal için KDV
ödemelerini öngören hük-
mün. gazetelerin promos-
yon olarak dağıttıklan mal-
lar için uygulanmayacağı
belirtıldi.
Tebliğde. promosyon kar-
şılığında dağıtılan mallann.
firmalann iktisadi faaliyet-
lerini genişletme. emsal iş-
letmelerle rekabet edebilme.
üretim 'veVâ' sâtışırff arttır-
mak için reklam olarak ve-
rildigi belirtilerek şöyle de-
nildi:
"Dolayısıvla firmaların
yarattığı katma değer içeri-
sinde vergilenen promosyon
mallannın müşterilere veril-
mesi sırasında, katma değer
vergisi hesaplamasına gerek
bulunmanıakta ve bu üriin-
ler için y üklenilen katma de-
ğer vergisinin prensip olarak
alınmaması gerekmektedir."
Buna göre yüzde I ora-
nında KDV'ye tabi olan ga-
zeteler, promosyon olarak
aldıklan yüzde 8. yüzde 15
veya yüzde 23 oranında
KDV'ye tabi mallar için
ödedikleri KDV'yi. "gider"
göstererek kurumlar ya da
gelir vergisinden düşecek-
ler. Aynca, gazetelerin. ga-
zete satışından elde edilen
gelirden ödedikleri yüzde 1
orantndaki KDV dikkate alı-
narak teslim ettikleri malın
tabi olduğu KDV'yi ödeme-
leri uygulaması da kaldınl-
dı. Tebîığle promosyon ola-
rak dağıtmak üzere ithalatçı
veya imalatçıdan alınan
mallara karşılık firmalara
ödenen KDV'yi. devlet bu
mallar karşılığında gazete
satışından elde edilen gelir
dişındı bir kazanç sağlan-
madıg; için, gazetelere gen
ödevecek. Bu çerçevede. ga-
zetelerin promosyon olarak
dagıttıkları >"üzde 8, yüzde
15 \eyayüzde23 oranına ta-
bi milyarlarca lira değerin-
deki mal. KDV'ye tabi ol-
mazken devlet yalnızca 5-
50 bın lıraya satılan gazete-
lerden kesılen yüzde 1 ora-
nındakı KDV'yi kamuya ge-
lir olarak kaydetmekle yeti-
necek \e gazete okurlann-
dan istenemeyen promos-
yonlann vergi yükünü Ha-
zinekarşılayacak.
Kararı Cumhuriyet'e de-
ğeriendıren \e adının açık-
lanmasını istemeven Hazi-
ne Müsteşarlığı'nın bir yet-
kilısı. şunbn söyledi:
Devlet cebinden
promosyon
" Katma değer vergisi, do-
lav Iı bir vergi olarak, sonuç-
ta tiiketicive yansıtılan bir
vergidir. Ömeğin gazeteler,
promosyon için üretici bir
firmadan 100 adet televiz-
yon aiırken, bunun KDV'si-
ni de ödemektedirler. Daha
sonra gazete satıldığında,
kendiierinin ifk aşamada
ödedikleri KDV yüksekse
aradaki farkı 'Indirilecek
KDV hesabıyla muhasebe-
leştirip bir sonraki ava dev-
netmektedirier. Promosyon
veren gazeteler, okurlann-
dan, sadeee gazete fiyatın-
dan alınan yüzde l'lik
KDY'yi tahsil ettiklerinden,
örneğin dağıtılan televizyon
için ödedikleri y üzde 23 ora-
nındaki KDV'yi tahsil ede-
miyorlar. Böyleee her ay. bir
sonraki aya KDV devri olu-
yor. Böylece gazeteler devle-
te. " Ben satışlanmı arttırmak
için dağıttığım televizybhlar
konusunda okurlardan KDV
alamıyorum. Dolayısıyla
üretici firmaya ödedigim
KDV'nin, ödeyecegim gelir
ve kurumlar vergisinden dü-
sülerek Hazine'ce karşılan-
masını. yani devletin cebin-
den çıkmasını talep ediyo-
rum' demiş oluyoriar. Mali-
ye Bakanlığı da üretici fir-
nıanın gazeteden televizyon
satışı sırasında devlet adına
tahsil ettiği KDV'yi, gazete-
lere geri ödemiş oluyor."
Sonuç olarak. tnlyonlar-
ca lirayı bulan promosyon
işlemlerinin vergı yükünün
gazeteler veokurlan tarafın-
dan değıl. devlet tarafından
yüklenildiğine işaret eden
uzman. şöyle devam etti:
"KDV istisnası sistemde
van ancakçarpık bir mantık
sisteme sokuluvor. Ömeğin,
fîyatı 20 bin lira olan bir ana
malın. yani gazetenin yanın-
da, fiyatı 30 mih/on lira olan
bir teİevizyonu satış arttın-
cı unsur' olarak dağıtıp bu-
nu da 'pazarlama giderleri"
adı altında KDV yükümlü-
lüğünden çıkanp diğer gelir
ve kurumlar vergisinden dü-
şürtüyorsunuz. Faturayı
devlet, yani halk üstleniyor.
Böyle bir skandai, ancak
Türkive'de olur."
, yeni paket
B Baştarafı 1. Sayfada
kredîfcinde LMF'nin gü>en-
cesi şart" dediler.
IMf'nin de aynı görüşü
taşıdıjını anlatan yetkililer.
fon yjneticileriyle geçen
haftahrda görüşüldüğünü
vAirguayarak "I1VIF, anlaş-
manıı sürmesi için kurula-
cak >eıi hükümetin tavizsiz
uygulınacak ve şok önlem-
ler tanaeak yeni bir istik-
rar paeti hazıriamasını şart
koşuyr" açıklamasını yap-
tıiar.
IV! "nin bu görüşmeler-
de. d a a öncekilerin aksine.
paken ana hatlannı kesin
olaral çizdıgini de belirten
yetkilerşu açıklamayı yap-
tılarz IMF'nin bu kez iste-
diği mlemlerin temelini,
yükst cnflasyon ve devalü-
asvoıu biıiikte piyasaJann
durjgnluğa itilmesi oluştu-
ruyckiKurlar yüksek oranlı
arttaracak, KİT ürün fiyat-
lanni)ü> ük zamlar yapıla-
cak. büyümedurdurulacak.
dolaylı vergilerde oranlar
yükieltilecek. Tabii en önem-
İi şart, kamuda çalışanlann
ücretlerinin gelecek yıl arth-
rümaması."
IMF'nin. sosyal güvenlik
kuruluşlarının yeniden ya-
pılandınlması ve özelleştir-
me konusundaki vaatlerin
kısa sürede gerçekleşmeye-
ceğini artık anladığını belir-
ten Hazine yetkılileri. "IMF,
öncelikle yapısal önlemler-
den çok. kısa vadeli şok mü-
dahalelerle ekonominin da-
raltıiması formülünü günde-
me getiriyor" dediler. lç
borçların ertelenmesi konu-
sunda IMF'nin. "aşamalı,
yumuşak konsolidasvon"
önerisi sunduğunu anlatan
yetkililer. "Fon.tümborçla-
nn ertelenmesi durumunda
sermayenin kaynaklarının
tıkanacağı düşüncesinde.
Daha v umuşak. parça parça
ve isteğe bağlı olarak ertele-
me»i savunuvor" dediler.
G Ü N D E M MUSTAFA BALBAY
• Baştarafı I. Sayfada
de. Herşey biryana, "Bızonlardan fark-
lıyız. Onlarla biraraya gelmeyiz" deyip,
televizyonlarda açıkoturuma bile çık-
mamıştı.
Erbakan alanlarda da sözünü budak-
tan sakınmamıştı. Bu köşenin dilineçe-
virirsek Hoca Efendi seçim öncesi li-
derlere şunları söylüyordu:
"Kıüngton 'un kravatçısı Çiller Hanım,
memleketi Batı'ya sattın, bu ne biçim
j tarzdır? Bu faizci düzenle birtikte sizi
desJlipsüpürmekbizim için farzdır.
Özal'ın kapı dışarı ettiği haşan Me-
sut dürüst çocuksun, seni bir köşede
değerlendirirdim ama, yerim mahdut.
Ey batıl düzenin taklitçi partileri, adil
düzen hepinizidenize dökecek, ileri..."
24 aralıktan sonra Hoca yumuşadı.
Barut gibi sözler şimdi tatlandı, burma-
lı kadayıf gibi. Meğer Hoca, diğer par-
tileri ne çok severmiş. Memleketin so-
runlarını onlarla birlikte çözmeyi ne çok
istermiş. Dünkü ve önceki günkü basın
toplantılan tadından yenmiyor.
Bunu tabii ki yadırgamıyoruz. Takıy-
yede onlann üzerine kim var ki?
Erbakan'ın dünkü basın toplantısının
özeti şöyleydi:
"Muhterem Çiller Hanım, memleketi
beraber kurtaralım. Bu elbiriiğiyle ola-
cak. Koalisyonu beraber kuralım çabu-
cak.
Her zaman değer verdığım kıymetli
Tansut
kardeşim Mesut Yılmaz. Seçim öncesi
söylenenler şımdi söylenmış sayılmaz.
Ey memleketimın değerli partıleri,
meseleleri hep beraber çözeceğız, ıle-
ri..."
Burada Erbakan'ın ne kadar demok-
rat olduğunun da altını çizmek gereki-
yor.
Hükümeti RP kurarsa ülkede demok-
rasi var. Diğer partıler kurarsa bu düzen
taklitçi.
RP'nin resmi yayın organı Milli Gaze-
fe'nin dünkü başyazısında da hüküme-
ti Hoca'nın kurması gerektiğine ilişkin
engin düşünceler vardı. RP'nin karşı-
sında yüzde 80 var demek, halkın yüz-
de 80'i hırsız demekmiş. Seçmen, par-
tilerden birinı büyük yaparak, "Sen bu
ülkeyi yöneteceksin, dığerlen ise sana
yardım edecekler" demiş.
Ipekten çift kışilik yorgan, ütü, elekt-
rik süpürgesi. süperstartrek. zayıflatan
sabun, nevresim takımı. düdüklü tence-
re ve bütün bunlann üstüne bir de ıs-
marlama başbakan veren gazete "Se-
çimleri Atatürk kazandı" yorumu yap-
mıştı.
Milli Gazete'de bu yorum da eleştiri-
liyor ve "Atatürk 'ün kurduğu partiyiyüz-
de 10'a duşürecek, peşınden de 'Ata-
türk kazandı' dıyeceksiniz. Hem çokya-
zık, hem çok ayıp" deniliyor.
• ••
RP'nin "Atatürk'ükoruma"çabası da
insanın gözlerini yaşartıyor.
Görünen o kı Erbakan iktidar koltuğu-
na oturmak için elınden geleni yapa-
cak. Kulislerde Er
bakan'ın azınlık hü-
kümetini bıie deneyebileceği konuşulu-
yor. Güvenoyu almasa da Başbakanlık
koltuğuna oturmak simgesel bile olsa
RP açısından önem taşıyor olmalı.
Hıriaşmadan uzlaşmaya...
ANAYOL cephesi dün oldukça hare-
ketlıydi. Yılmaz, saat 11,00'de Ecevit'le
görüştü. Öteden beri biliniyor ki. Mesut
Yılmaz, Bülent Ecevit'i seviyor. Ecevit
de Yılmaz'a karşı güzel duygular besli-
yor. Bu zemin üzerinde gerçekleşen gö-
rüşme, tarafların söylediğine göre
"olumiu" geçti.
Tanıdığımız Ecevit, görüşme sırasın-
da Yılmaz'a şunu söylemiştir:
"Sız DYP ile uzlaşıp hükümet kurmn
aşamasına geldığinizde, biz buna enge!
olan taraf olmayız. Bizim desteğimize
gereksinim olursa koşullanmızı saklı tu-
tarak veririz."
DSP. 75 milletvekıli ile Meclis'e girdi.
Ecevit. karar aiırken grup eğilımini dik-
kate alacaktır.
Yılmaz, Ecevit'ten sonra Çıller'le gö-
rüştü. Seçmen ağlarını ördü. ıki lıderde
mecburen bunu gördü.
Bu görüşme öncesinde Çiller de Bay-
kal'la telefon görüşmesi yaptı. Çiller'in
favorisı de eski ortağı...
Hükümet arayışlannda genel görünü-
mü şöyle özetleyebiliriz:
ANAP-DYP koalisyon kurmanın ze-
minini oluştuımaya çalışıyor. Bunun için
gerekli sol destek de çok zor görünmü-
yor. Eğer, Ecevit ve Baykal koalisyona
girmemekte ısrar ederlerse, çok ilginç
transfer olasılıklan gündeme gelebilir.
Soldan aynlacak bazı milletvekilleri par-
tı kurup ANAYOL'a üçüncü ortak olabi-
lir.
RP, birinci parti olma olanağını bırak-
mak istemiyor. RP tabanı, iktidar isti-
yor. Bu konuda sabırsız. Erbakan,
ANAP ve DYP'nin içinde RP ile koalis-
yon kurmak isteyenler olduğunu ima
edıyor. Hoca, önümüzdeki günlerde
ANAP ve DYP'yi "yarma harekâtına" gi-
rişebilir.
Başarısız bir ANA-SOL-YOL hükü-
metinin ardından yapılacak erken se-
çimler RP'yi daha geniş kitleler için u-
mut haline getirebilir.
Seçim dönemi, "hırlaşmayla" geç-
mıştı. Şimdikı altın sözcük, "uzlaşma..."
Seçmen, merkezsağı sandıkta "hiza-
ya" getirdi. Şimdi iş "rızaya" kalmış
görünüyor.
Sıra başbakanm adında... "Tansut"
diye btri lazım...
Refah Partisi'ni dıslama turlarıANKARA (Cumhuriyet Bürosu)
- Merkez sağ \e sol partıler. seçım-
den birinci partı olarakçıkan RP'nin
dışında kalacağı bir hükümet oluş-
turmak ıçın arayışlara başladılar
ANAYOL-SOL formülünün gerek-
lılıği üzerinde uzlaşmaya \aran
ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz
ile DYP lideri Tansu Çiller. hükü-
met kurma ınisıyatıfini ellennde bu-
lundurmak amacıyla DSP ve CHP
ile avrı ayrı temasa geçerken anlaş-
mazlık çıkmaması ıçın ılk aşamada
"haıtgi liderin başbakanolacağı" ko-
nusuna gırmedıler. DYP Genel 1da-
re Kurulu (GİK) üyeleri. gümrük
birliği veişçı-memurücretlenne ılıs-
kın yaklaşimı nedenıvle DSP lıderı
Bölent Ecevit'le 31ü koalisyon ya-
pılmasına soğtık bakarken DYP Ge-
nel Başkan \'ardımcısı Ismail Kara-
kuyu. "En fazla millet\«kiline sahip
olan partinin lideri başbakan olur"
dedı.
ANAP Genel Başkanı Yılmaz. dı-
şandan başbakan11k veya döner baş-
bakanhk formülüne açık oldukları-
nı dile getırirken "Sayın ÇiDer, be-
nim ba^bakanlığımda bir koalisyona
girmevi kabul ederse. memnun olu-
rum. Ama bunu kabul etmeme hak-
kını da teslim ediyorum. Benim de
buna hakkım var" dedı.
Koalisyon görüşmeleriyle Cum-
hurbaşkanı'nın gırişıminı kolaylaş-
tırmak ıstedıklerinı belirten Çiller.
hükümet kurma görev inı RP'den ön-
ce alabıleceklerini ıma etti.
Merkez sag ve sol liderler. RP've
karşı koalisyon formülleri için dün
yaptıkları görüşmelerde olumiu me-
sa/ verdıler. Bülent Ecevit başbakan-
lığında ANAP. DYP. DSP koalisyo-
nu senaryolan dile getirıldiğı sırada
ANAP lıderı Mesut Yılmaz. dün D-
SP liderinı genel merkezdeki maka-
mındazivaretetti. Yılmaz.zıyaretın
ardından yaptığı açıklamada. ülke-
nın çok ağır sorunlarla karşı karşıya
olduğuna dikkat çekerek, partılerın
uzlaşmak zorunda olduğunu bıldir-
dı. Hükümet bunalımının Türkiye
için en yararlı şekilde sonuçlanma-
sı bakımından temaslann sürdürül-
mesı gerektıginı ıfade eden Yılmaz.
Başbakan Çıller'legörüşmesınin ar-
dından Ecev ıt'le yeniden durum de-
ğerlendırmesı yapacağını bıldırdi.
Yılmaz, sorulan yanıtlarken so-
mut bir formül üzerinde durmadık-
lannı belırterek. "Nâlnız içinde bu-
lunulan bu koşullar karşısında uz-
laşma gereğinde uzlaştık" dedi. Ece-
Başbakan Tansu Çiller, CİK'te yaptığı konuşmada seçim sonuçlannı değerlendirdi. (Fotoğraf: A A)
vıtbaşbakanlığında ANA^OL-SOL edeceğı \e Yılmaz'm başbakanlığı- AD Başkanı Halis Komili'nın "See-
formülünün gündeme gelıp gelme-
dıgıne ılişkın soruya Yılmaz vanıt
\ ermezken Ecev it. "Seçmen bize ik-
rida*görcvivermedi.Seçinılt'r önce-
sinde ANAP'la DSP'nin bir koalis-
yon oluşturabileceğini düşünüvor-
duk. Ancak çıkan tabk) buna i/in ver-
mivor. Bu koşullarda u/Jaşmacı bir
yaklaşım gerektiğine inanıvomz. İI-
ke ağır koşullar içinde bulunmakta-
dır. Bu nedenle güçlü bir hükümet
gerekmektedir. Bu konuda ilkeleri-
miz dogrultusunda gerekli katkıyı
vapmaya hazınz'" dedı.
Yılmaz da hükümet görevinın
RP'ye verılmesının teamül gereğı
olduğunu. bu teamülün işletilmesı
gerektiğini söyledi. RP hükümet ku-
ramazsa Cumhurbaşkanrnın kınıe
görev vermesı gerektığı ya da bir
başka ıfadeyle hangı partinin ikıncı
parti oldugu yolundakı bir soruyu
yanıtlayan Yılmaz. şöyle konuştu:
"Kaderin cilvesi. verel secimlerde
DYP, ANAP'ın 0.4 puan önüne geç-
miştir. Çiller bu farka rağmen birin-
ci parti iddiasıyla bugüne kadar hü-
kümet görevini sürdürdü. Bu kez
ANAP, DYP'yi 05 puan geride bn
raktı. Ben birinci partiviz. demivo-
rum. Seçmen bizi RP'nin gerisinde,
DYP'nin önünde görmüştür. Göre-
vin otomatikman bize vcrilmesi ge-
rektiğini sövltnıivorum. Cumhur-
başkanı görev vermeden önce IkJer-
lerle temas vapmalıdır."
ANAP cephesınde. DSP lıderı
Ecevit'in. ANAP'la birlikte hareket
na daha sicak baktığı görüşlerı dile
getirıldı. ANAP yöneticileri. bu du-
ı umda DYP'ye karşı daha genış bir
çoğunlukla hareket ettiklerinı belır-
terek. hükümet kurma görev inın
Yılmaz'a verilmesi gerektiğini sa-
\ undular.
ANAP Genel Başkanı Yılmaz.
CHP Genel Başkanı Baykal'la bıı-
lıktekatıldığı Shovv T\"de yay ımla-
nan "32. Gün" programında DYP
Genel Başkanı Tansu Çiller'in baş-
bakanlıktan feragat etmesinden
memnun olacağını belırtırken Çil-
ler'ın bunu kabul etmeme hakkı bu-
lunduğunu da söyledi. Yılmaz. dışa-
ndan başbakan formülüne de açık
olduklarını ve bu konuda önyargıla-
rı bulunnıadığını bıldırdi. Başbakan-
lığa partı, program ve kadro olarak
hazır olduğunu kavdeden Yılmaz.
"Başhakanlıkbana büyük birengel
gibi gelmivor. Başbakanlığı bırakıp
almaktan zivade. bu seçim sonucunu
doğnı yorumlamak sorunuy la karşı
karşıya olduğumuzudüşünüvorum.
Seçim sonuçİarınagöıv. biz05 önde-
yiz. Seçmenin mesajı net değil. Ne
Sayın Çiller'in ne benim başbakan-
lık konusunda birbirimize çözüm
empozeetme hakkına sahip olduğu-
muza inanmıyomm. Savtn Çiller. bu
konuda ısrarlı olmazsa ben de bu ko-
nuda ısrariı olmamaya. bu uzlaşma-
ya katkıda bulunmaya hazırım. Şu
anda belirieyici olan Çiller'in tutu-
mudur."
Programa telefon la katı lan TÜ Sl-
men tercihini ortaya koymuştur.
Merkez sağın birleşmesi gerektiğini
ortaya koymuştur'" sözlerı üzerine
Baykal. TL'SlAD'ın hükümet yıktı-
ğı kadar hükümet kurmaya çalıştığı-
nı söyledi. Yılmaz ıse seçmenin me-
saıını anladıklarını belırterek "Bunu
algılamamız için TÜSİAD'ın ter-
cümanlığına ihrivacımızyok" dedı.
Buna karşın Çiller de hükümet
kurma görev ıni alma yanşında. mer-
kez solda daha az mılletvekılıne sa-
hip olan eskı koalisyon ortağı
CHP'yey öneldı. Çiller. ANAP lide-
rının, Ecevıt'ın ardından görüşmek
için randevu ıstediğı saatlerde CHP
Genel Başkanı Deniz Baykal'la tele-
fon görüşmesi yaptı. Baykal. görüş-
meyle ılgilı oîarak Cumhuriyet'e
yaptığı açıklamada şunları söyİedi.
"Çilkr'le telefon görüşmemiz ne-
zaketdüzeyindeydi. Herhangi biriş-
biıiiği olasılığı üzerinde durmadık.
Kaldı ki, ANAP ve DYP ile birlikte
hareket etmeye ha/ır bir sol parti
vardır. Sayın Ecevit. \ ılmaz'la ya-
kınlığı olduğunu secim öncesi soyle-
mişti. Bizim ne ANAP ile. ne DYP'ile
yakınlığımız yoktur. Bizim DYP ile
koalisyonumuzyakınlıktan değil. zo-
nınluluktan dogmuştur."
ANAP lideri Yılmaz. Ecevit'le
görüşmesinden sonra Başbakan Çıl-
ler"ı. DYPGenel Merkezi'ndeziya-
ret etti. Yılmaz. görüşmeye gider-
kcn öneri yapma noktasında olma-
dıklannı belırterek, "Formülü bera-
ber bulmaya çalışıyoruz. İ> i niyetli
ve yapıcı olarak gidiyomm. Diliyo-
rum ki ay nı y aklaşımla ortak bir şey-
leryapalım" dıye konuştu. Yılmaz.
daha sonra seçim ıttıfakı yaptığı
BBP Genel Başkanı Muhsin Yaacı-
rtğlu ile de kendi konutunda bir ara-
>a geldi. Yazıcıoğlu. görüşmeden
sonra yaptığı açıklamada. "BBPay-
n bir tüzelkişilik. ama biz ANAP'ısı-
kıntiya sokacak hiçbir adım arma-
>ız" dedı.
Çiller \e Yılmaz. kurmaylanyla
birlikte. DYP Genel Merk'ezı'nde
vaklaşık bir saat süren görüşmenın
ardından yaptıkları açıklamada.
ANAYOL-SOL için ılımlı mesaj
verdıler Yılmaz, Çıllerle birlikte
yaptığı açıklamada. Türkiye'nın
içinde bulunduğu koşullar karşısın-
da genış tabanlı. güçlü bir koalisyon
gerektiğini söyledi. Bu çerçevede
Ecevit'le de görüştüğünü kavdeden
Yılmaz. Başbakan Çıller'le de "bu
uzlaşmanın gerekli olduğu konusun-
da" anlaşmaya vardıklannı. ancak
ılk aşamada başbakanın kım olaca-
ğı ve hükümet dağılımı konusunu
gündeme getirmediklerını belırttı.
Yılmaz. "Günümüz. siyasi polemik
gtinü değildir.günümüz uzlaşinagü-
nüdür. L'zlaşmaya davalı bir çözüm
konusunda şu anda meseleye daha
umutla bakngımı ifade edebilirim"
dedi.Yılmaz'ın ardından konuşan
Başbakan Çiller. kendısının deCHP
lideri Baykal'la görüştüğüne ve "ya-
pıcı bir rutum gördüğüne" dikkat
çekti. Çiller. seçim sonuçları ve ko-
alisyon olasılıklannı Yılmaz'la gö-
rüşmesinden sonra topladığı GlK'te
konuştu. Hertürlü koalisvon görüş-
melerini yapmak üzere GİK'ten tam
yetkı alan Çiller'in. seçim sonuçla-
nnı değerlendirirken "Daha iyi so-
nuç alabilirdik. Ancak bu da iyi bir
sonuç. Vslında ittifaklan say mazsak
DVP birinci partidir" dedığı öğrenil-
dı. Edınilen bılgıye göre. GİK üye-
lerının önemlı bir bölümü. ANA-
YOL koalısyonuna DSP'nin de ka-
tılmasının iyi sonuç \ermeyeceği
görüşünü dile getirdiler. Bir DYP
yöneticısi, ANAP'la pekçok konuda
uzlaşabileceklennı. ancak Ecev it'ın
gümrük bırliğı başta olmak üzere ba-
zı dış polıtıka yaklaşımlan ile ışçı
ücretleri konusundaki yaklaşımıyla
anlaşma sağlanamayacağını söyle-
di. GtK üyelerine. koalisyon olası-
lıklan konusunda kesın tavır takın-
manın henüz çok erken olduğunu
söyleyen Çıllerin. RP ile hükümet
kurmak istemediğı görüşünü yinele-
diği belirtildi.
6
ANAYOL isteyenler gerici
9
• Baştarafı 1. Sayfada
partisıne en fazla oy vererek altın madalya
kazanan illerin Bingöl. Elazığ ve Konya ol-
duğunu bildirdi. Halkın sandıkta. "takütçi-
lere ders verdiğini"' ve tek çözümün RP ol-
duğunu ilan ettiğıni savunan Necmettin Er-
bakan. RP'nin. Seçim Yasası, iklim koşul-
lan ve medyanın olumsuz propagandası gi-
bi engelleri aşarak büyük birbasan elde et-
tigini söyledi.
Halkın. içinde bulunduğu feiaketten kur-
tulmak için elinden geleni fazlasıyla yaptı-
ğını savunan RP lideri. koalisyon görüşme-
leri konusunda da, "Bundan sonra ne ola-
cak? Türkiye demokratik bir ülke. Yeni hü-
kümeti medya kurmaz, karanhk odalarda
kurulamaz. Bütün çırpınışlan boşuna. resmi
prosedürvar. Sayın Cumhurbaşkanı görevi,
elbette. millefin karanna saygı gereği en çok
oy alan partinin başkanına verecek. Bunlar-
dan önce söy lenenlerin hiçbir hükmü yok. Bi-
zim daha kime \e ne teklifgöfüreceğimiz bel-
li değil. Biz nediyeceğiz,dinieyeceksin. sonra
kurullanna soracak. sonra da karannı vere-
ceksin. tki tane çözüm yok. bir tane çözüm
var. Medyanın, bazı karanhk odacılann ba-
ğınp çağırması hiçbir şeyi değjştirmez" diye
konuştu.
RP lideri. sözlerini şöyle sürdürdü:
"ANAYOL, sol, dol. bu uydurnıa şeylerin
hiçbir kıymeti yok. Senin o aklın. hangi vic-
danın emrinde? Bu ANA^ OL, sol. dol diyen-
lere acımak gerek. Ne diyorsun sen yahu? Hâ-
lâ bu abesle iştigalden vazgeçmeyecek misin?
Niye seçimden önce bunu yapmadınız? Mil-
letvekili sayısı 450 iken. ANAYOL'un sayısı
28? idi. O zaman bu gücünüz varken niye
yapmadınız? Seçim oldu, bindiğiniz dallan
kesti attı." Böy le saçma şey olmaz' dedi. Şim-
di 267 millervekili var. 81 milletvekilleri azal-
mış. Şimdi bu karanhk odacılara. birtakım
medyacılara. bir kısım abesle iştigal edenlere
sesleniyorum. Yahu bunu o zaman yapama-
dınız da. şimdi iflas ermiş, ici boşalmış bu tor-
balaria mı bu elbiseyi dikeceksiniz? Bunlann
çözüm olmadığı görüldü."
ANAYOL formülünde ısrar edenleri geri-
cilıkle suçlayan Erbakan. "Millet çözümün
RP olduğunu gösterdi. Sen milleti seçimi hi-
çe sayacaksıru hâlâ gericilik yapacaksın. Işte
gericilik bu. gerici bunlar. Geriye takılıp kal-
mayın, bu hayalleri/ıiz kursağınızda kaldı.
Kendilerini ilericiliğe davet ediyorum" dedi.
Erbakan. "Sözleriniz. RP söyleminde bir
yumuşamanın işareti mi" di\ e sorulması üze-
rine. "Seçim dönemi bitti. Şimdi halkın iste-
diği doğrultuda hizmet zamanı. Samimivetlc
rüm partilerin sırtını sıvazlayıp. Gel evla-
dını. gel yav rum. Halkımız hizmet istiyor' di-
yeceğiz" karşılığını verdi. Erbakan. DSP li-
deri Bülent Ecevit başkanlığındaki hükümet
senaryolan ile ılgılı bir >oru üzerine de. "Bir
kısım karanlık odalarda, kendi kendimize bir-
takım kombinasyonlar kurup loca hüküme-
ti tesis gay reti, memlekete bir şey getirmez.
Her şey halkın önünde olmalı. Cumhurbaş-
kanı yetkiyi verene kadar hiçbir şeyin kıyme-
ti yok" yanıtını verdi.
Erbakan. dün gece Shovv TV'de yayımla-
nan 32. Gün programında, seçim öncesinde
gümrük biriığini tanımayacaklarına ilişkin
sözlerinınanımsatılması üzerine şunları söy-
ledi: "Şimdi hangisiyle olsa, gümrük biriiği
için yapılan anlaşma Türkiye'nın lehine de-
ğildir. DYP ile koalisvon kurma olanağınıız ol-
sa, "Gel bakalım konuşalım" desekonlarda
kabul edeceklerdir. Eğer onlar "Ne yapalım.
biz de bıliyoruz. Kabul ettiremedik Avru-
pa'ya' derİerse biz kabul ettiririz. Bu anlaş-
manın Türkiye'nin zaranna olduğunu hepsi
kabul eder." dedi.
Erbakan. muhalefette bırakılmalannın
"RP'nin ekmeğine yağ sürmek" anlamına
geleceğini savunarak "RPozaman ne güzel
karşıdan kahvesini içer, tiyatrosunu sey reder.
Ondan sonra muazzam birşekildeyergökoy-
nar" diye konuştu.
Danimarka
6
Kanh
dııgün
STOCKHOLM (Cumhu-
riyet)- Kopenhagın Vallby
semtinde önceki akşam ya-
pılan düğünde havaya ateş
açılması sonucıı 2 Türk yurt-
taşıyaşamını vitirdi. 1 "i ağır
olmak üzere 9 kişi de yara-
landı. Isveç basınında ya-
yımlanan fotograflarda ve
televizyon haberlerindekı
görüntülerde salonda PKK
bayrağınınasılıoluşudikka-
ti çekti.
Danimarka'da Noel tatili
sırasında Türkıyelı ıki aile-
nin 'kanlı düğünü' dehşet
yarattı. Vallby semtındekı
düğünde bir konuğun hava-
ya 12 el ateş açnıasıvla 9
mm'iik mermılere hedef
olan 42 vaşındakı bırbayan
olay yerınde. 20 yaşındaki
genç kız da kaldırıldığı has-
tanedeyaşaniını y itırdi. Ağır
yaralanan bir konuk ıse ha-
yatı tehlikeyi henüz atlata-
madı.
Düğünün kana bulanma-
sına neden olan kişi. yaranı-
ğı dehşetten habersiz bir sü-
re daha masada oturduktan
sonra olay vennden uzaklaş-
tı. Daha sonra bölgc poüsi-
ne gıderek teslim oldu ve
Noel günü çok sarhoş oldu-
ğu için hiçbir şey anımsama-
dığını. düğünde ateş etnıc-
nin bir halk geleneğı olduğu-
nu söyledi.
"Kanlı düğün'e yer veren
Isveç gazetelerinın salonu
gösteren fotoğraflannda ve
televizyon haberlerinde sa-
londa PKK bayrağının asılı
olduğu dikkat çekti. Ölenle-
rin ve yaralananların isimle-
ri polısçe basına duyurul-
madı.
Yazıcıoğlu,
RP-ANAP
ittifakı
istiyor
ANK.AR.A (Cumhuriyet
Bürosu) - ANAP listelerin-
den Snas milletvekıli seçi-
len eski Büyük Birlik Parti-
si (BBP) Genel Başkanı
Muhsin Yazıcıoğlu. DYP-
ANAP ittifakının istikrar
açısından trereklı olduûunu
belirtirken"RP-ANAP ittifa-
kının demokratik kurallar
içinde değerlendinlebılece-
ğini söyledi. Yazıcıoğlu.
ANAP'tan ayrılmalarının
söz konusu olmadığını da
belirtti
ANAP lıstelerindeıı 7
milletvekili çıkaran BBP'-
nin eski Genel Başkanı Ya-
zıcıoğlu. Cumhuriyet'e
yaptığı açıklamada. seçim
sonuçlannın koalisyonu zo-
runlu kıldığını belirterek
"Siyasi partıler. kıl payı fark
atabildiler. DYP-ANAP itti-
fakı, gerek uzlaşma gerekse
istikrar açısından gerekli"
diye konuştu.
RP-ANAP ittifakının da
demokratik kurallar için-
de değerlendirilebıleceğini
kaydeden \azıcıoğlu. "RP,
Türkiye gerçeklerinden bf-
ridir. Yüzde 2l'in üzerinde
oy aldı. Bu gerçekten yolaçı-
karsak neden ittifak olma-
sın" dedi. ANAP'tan istifa
ederek başka bir partiye
geçmelerinin söz konusu ol-
madığını belirten Yazıcıoğ-
lu. "ÂNAP'la güç birliğine
gittik. Sonra da ister iktidar-
da. ister muhalefette işbirli-
ği yapma karan aldık. Ayn-
ca. bakanlık pazarlığına da
gjrmedik'' diye konuştu.
MHP'nın. içinde bulun-
duğu durumun muhasebesi-
ne başlaması gerektiğini
kaydeden Yazıcıoğlu. şunla-
n söyledi:
"Yüzde 8'in üzerinde oy
alan MHP'nin Meclis"e g>-
rememesL demokrasinin bir
ayıbıdır. Bu. milli iradenin
Meclis'e j ansımadtğını gös-
teriyor. Bizim. MHP'deki ar-
kadaşlanmızdan bir farkı-
mızyoktur. Bizim eleştirdiği-
miz, üstyönetimin izlediği si-
y asettir. L'lkücü tabanla her
zaman barışıktık. BBP'nin
bir misyonu var, bu rutariılı-
ğımızı uzlaşmada zemin
hazırlayacak şekilde kul-
lanacağız."
N O T L A R
Mesut Yılmaz, Çifler'le baş başa görüşmedi
BÜLENT SARIOĞLU
Kaybolan toprak değil, ekmekrir.
T.E.M.A.
"Irkıye Erozyonla MücadeJe. Ağaclandınna ve Dofal
N'arlıkları Koruma Vaktı
Tel.: (0212) 281 10 27 - 268 09 85
ANKARA-ANAP Genel Başkanı Me-
sut Yılmaz'm ılk kez ziyaret ettiği Selanik
Caddesi'ndekı DYPGenel Merkezı.gaze-
teci akınına uğıadı. "Hükümete 0rmeyip
muhalefette kalarak güçlenelim ve erken
seçimde iktidar olalım" ıçerikh önerileri
Tansu Çiller tarafından şımdılik cıddiye
alınmayan DYP kurmaylan dışmda herkes
hoşnut görünüyordu.
Çiller. saat 15.30'dakı randevu için
15.20'degenel merkezegelırken görüşme-
nin henıen ardından DYP Genel Idare Ku-
rulu(GlK)toplantısının planlanması nede-
niyle dc büyük karı^ıklık yaşandı. Bırkaç
televizyonun birden canlı yayınla sunduğu
görüşme sırasında. çok say ıda muhabır. fo-
to muhabırı ve kameramanın panık hava-
sıyla koşu>turduğu bırkaç odadan oluşan
genel başkanlık makamında. masa üstle-
rinde duran bazı eşyalar da kırıldı. Gaze-
tecıler çıkanldıktan sonra Çiller'in maka-
mında kalan bir DYP'lı kadın. az kalsın
"ANAYOL-SOL" formülü üzerinde buna-
lıma neden olacaktı. Çiller. ANAP'tan ge-
len biryetkilı sandığı bayan ıçın Yılmaz'a
dönerek. "Başbaşagörüşmeyecekmiydik"
dıye sordtı. Y'ılmaz'ın. "E\etöyle olacak-
tı" sözlerı üzerine. "kurmay" olmadığı an-
laşılan partilı dışarı ı,ıkanld].
Ecevitle baş ba^a görüşcn Yılmaz. da-
ha önceki hükümet görüşmelerı nedeniyie
deneyım kazandığı Çıller'e giderken yar-
dımcısı Rüştü Ka/ım Yücelen'ı de cötür-
dü. Göriişmeden aldıklan havaylaGÎK sa-
lonunda bekleyeıı gazetecılerin yanına ge-
len DYP aenel başkan vardımcıları İbra-
hinı Yaşar Dedelek. Hasan Peker ve Genel
SekreterTevfîkDiker'ina^ık suratları.zır-
venın ıçerığı konusunda ılk belırtılen ve-
nvordıı. Henüz bir hafta önce Yılmaz'a
hakarcte varan eleştırıler yönelten DYP yö-
neticilennın muhalefette kalnıak ibtedık-
lerını bılen gazetecıler. "anlaşmaya vanl-
mış" göniştıyle. bürolarına cep telefonla-
ııııdan ılk ızlcnımlen geemeyc başladılar.
4. kattaki toplantıdan GİK salonuna i-
nen Çiller. salonun tam ortasındakı makam
koltuğuna oturmayıp Yılmaz'a. eşit pozıs-
yonda bulunduğunu ima ederek "jest" yap-
tı. Yılmaz. oturduğu masada GİK üyeleri
ıçın ayrılan DYP'nin yayın organı "Önder
Türkiyem'" dergisinı. "Bunu bize hediye
eder misiniz?" dıye alarak. Çiller'in jesti-
ni gördü. Yılmaz. gaflannı aylarca eleştir-
diği Çıller'ın teamül(gelenek)sözcüğüye-
rine rernavül (eğilim)' demesı üzenne gü-
lümsemesını gızleyemedı.
Dedelek. lıderlenn açıklaması süresınce
dalgın gözlerle Yılmaz'ı süzüyor, bir haf-
ta önce "kaçaklık, uyumak v« beceriksiz-
lik" bıleşımlerınden oluşan hapını DYP ör-
gütleri aracılığıyla tüm Türkıye'ye yayan
Diker. açıklamaları zaman zaman itadesız
bir yüzle sankı duymuyormuş gibi dinle-
di. ÖYP'nin her an gülen Genel Başan Yar-
dımcısı Hasan Peker ıse salona gırdığinden
ben henüz bir kez gülmüştü.
Çiller. ortak açıklama bittıkten sonra.
DYP genel merkezınden ayrılmak fızere
yerinden kalkan Yılmaz'ı uğurladı
"Kacak Mesut" ile "Masalcı Bacı"nın
ifadelen izleyenleri >aşırttı. Iki lıderarasın-
dakı güven bunalımı aşılmış mıydı'.' Bir
şey dışında her şey yolunda görünüyordu.
DSP lideri Bülent Ecevit ile baş başa görü-
şen Yılmaz. daha önceki denevıınleri ışı-
ğında Çiller ile teke tek konuşmavı gözc
alamamıştı!..