Katalog

14ARALIK1995 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA SEÇIM / 95 Liderlerin ekran savaşında en çok tartışılan üç odak noktası: Kıbrıs, gümrük birliği, malvarbğı Yılmaz: Kıbrısı sattınız ANAP lideri, DYP-CHP koalisyonunun gümrük birliğine geçiş için Kıbns konusunda büyük ödün verdiğini öne sürdü ve hükümeti "Kıbrıs davasını satmakla" suçladı. Baykal: Kimse satamaz Çiller: Cerçekleri çarpıtma CHP lideri, hiçbir iktidann Kıbns'ta ödün veremeyeceğini Başbakan, ANAP liderinin bazı konulan iç politikada belirterek eski bir başbakan olarak Yılmaz'a, "Kıbns'ı malzeme yapmak için istismar ettiğini savunarak GB ve sattınız" sözünü yakıştıramadığını söyledi. Kıbns konulannda gerçekleri çarpıttığını öne sürdü. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz. koaiisyon hükümetinin, Av- rupa Bırliği (AB) ile gümrük birliğine geçiş için "Kıbns davasını sattıgını" öne sürdü. DYP-CHP koaiisyon hükümetinin gümrük birli- ğine geçiş için Kıbns sorunu konusunda ödün ver- diği tartışmaları, atv'de öncekı geceyayımlanan li- derler açıkoturumunun odaklandığı konulardan bi- risi oldu. CHP lideri \e Dışişleri Bakanı Baykal, bir eski dışişleri bakanı ve başbakan olarak "Kıbns'ı sattınız" sözlerini Mesut Yılmaz'a yakıştıramadığı- nı söyledi. Hiçbir iktidann Kıbns konusunda ödün veremeyeceğini öne süren Baykal. gümrük birliği- ne geçiş konusunda bazı alanlarda iyi pazarlık ya- pılamadığı. Türkiye'nin sıkıntıya düşebileceği eleş- tirilennı kabul ettiğini. ancak kendisinin Dışişleri Bakanı olmasının ardından müzakerelerin yapılmış olduğunu. bu nedenle başka bir seçenek bulunma- dığını anlattı. Başbakan Tansu Çiller de ANAP liderinin. iç po- litikada ıstismar etme amacıyla gümrük birliği ve Kıbns konulannda gerçekleri çarpıttığını öne sür- dü. Çillerın: Mesut Yılmaz'ın altını çizdiği. 6 Man 1995 "te imzalanan Türkiye'nin gümrük birliğine ge- çişine ilişkin Ortaklık Konseyi kararının. Kıbrıs ko- nusunda ödün olarak değerlendirilen hükümlerine girmemesi dikkat çekti. Çiller ve Baykal'ın açıklamalannı sert bir dille ya- nıtlayan ANAP lideri. şunlan söyledi: "Dile getirdiğim sözleri bana yakışhramadığinızı söylediniz. Tekrar ediyonım; Kıbns'ı sattınız! 6 martta imzalanan Ortaklık Konseyi'nin 64. maddo sinde, Türkiye'nin. karar mekanizınalanna kabul edilmediği AB \e bağlı organlannın karariarına uva- cağı taahhüt edilmiştir. Bu kararlar arasında KK- TC'\e ambargo uygulanmasına ilişkin AB Adalet Di- vanı'nın karan da var. Aynca Türkiye. Carantöıiük Anlaşması'ndan kaynakianan iriraz hakkını. Kıbns Rum yönetiminin AB'ye tam üyelik konusunda mü- zakere takvimi alması konusunda kullanmadı. O\- sa Türkiye ve Y'unanistan'ın. birlikte ii\e olmadıkla- rı uluslararası kuruluşlara Kıbns'ın alınmasına iti- raz hakkı vardı. Bu hak kullanılmadı \t haziran ayın- da Kıbns Rum yönetimi, AB ile tam üyelik müzake- relerine oturacak." Baykal'ın. Dışişlen Bakanı olmasına karşın ha- bersiz olduğu pazarlıklar olduğunu. Başbakan Çil- ler'ın ABD Başkanı Bill Clınton"la baş başa yaptı- ğı görüşmenin tutanaklannın devlet arşivlerinde bu- lunmadığını iddia eden Yılmaz. şöyle devam etti: "Sayın Baykal, pazarlık iyi yapılmasa da başka se- çenekolmadığını söylüyor. Böyle şey olur mu? Siz hii- kümetsiniz. Türkhe'nin çıkarlannı savunabilmeniz gerekmez mi? Yann da Güneydoğu konusunda ödün istendiğizaman"Başkaçare yoktu' mudi>eceksiniz? Gümrük birliği müzakeresi yapılırken DYP ba> ram hazırlıklan \apı\or. Yalilikler ile parti örgütlerine, kutlamalar için genelgeler gönderiüyor. Bösle mü- zakere. böyle pazarlık olur mu? Deliye her gün bay- ram!" BaşbakanÇiller'ikorkutanbelgelerçiller çiftinin kuşkulu serveti: 1- ABD"ye tek bina için 95 bin dolar emlak vergisi ödeyen Başbakan'ın, kendi holdingine Türkiye "de 7 \ ılda ödettiği toplam vergi 540 dolar. 2- Tansu Çiller. ABD'deki serveti nedeniyle. Türkiye'nin yurtdışında yatırım yapan ve ülke dışına milyonlarca dolar transfer eden ilk başbakanı oldu. 3- Yurttaşlanndan ek vergiler alan Başbakan. sahibi olduğu Marsan Holding'e. 7 yılda toplam 29 milyon 609 bin 148 lira kurumlar vergisi odetti. 4- Çiller'in holdingi, usulsüz istisnadan yararlanarak vergi kaçırdı. 5- Özer U. Çiller, kendisinin genel müdürlük, Tansu Çiller"in de danışmanlık yaptığı lstanbul Bankası'ndaki usulsüzlükler nedeniyle ""sahtekârlık"la suçlandığı davada hâlâ yargılanıyor. 6- Tansu ve Özer L. Çiller, lstanbul Bankası davalarının kapandığını öne sürerek, kamuoyunu yanıltmaya çalıştılar. 7- Tansu Çiller, kurucusu olduğu Bizim Vadi Kooperatifi'nde "zimmetine para geçirmek'Me suçlandı. Aynı davada sanık olan Özer U. Çiller'e '"sahtekârlık" suçlaması yöneltildi. 8- Tansu ve Özer U. Çiller. sahibi bulunduklan 2 adet yatın "maksimum" değerini. yerli bir otomobilin fiyatının bile gerisine düşürerek holdinglerinin bilançosunda 754.5 milyon lira olarak gösterdiler. DOĞAN AK1N ANKARA - Başbakan Tansu Çiller'in kuşkulu servetıne ilişkin belgeler. müfettiş raporları ile mahkeme ve Yargıtay kararia- rına kadar uzanıyor. Belgeler: ABD'de sa- hibi olduğu Holıday Inn Oteli'nin binası için 2 yılda yaklaşık95 bin dolar emlak ver- gisi ödemek zorunda kalan Çiller'in. kendi holdinginin faaliyetlen için. başındabulun- duğu devlete 7 yılda toplam 540 dolar tuta- nnda kurumlar vergisi ödemekle yetindiği- ni ortaya koyuyor. Tansu Çillerın "zimmetine para geçir- mek"le suçlandığı Bizim Vadi Kooperati- fi'nde sanık sandalyesine oturtulanlar ara- sında. yine "sahtekârlık'* suçlamasına he- def olan Özer U Çiller var. MARSAN Holding BankalarYemınli Murakıbı MustafaTo- sun'un. Maliye Bakanlığı'nın 25 Ağustos 1982 tarihli "telefon talimatı" üzerine yap- tığı incelemenin ardından hazırladığı rapor- da. Marsan Holding'in 1981 yılında Başba- kan'ın eşi Özer U. Çiller'in annesi İsmet Uçuran tarafından "paravan isimter" Atilla Suman, H. Demet Suman. M. Hikmet Az- mak ve Avla Azmak tarafından 10 milyon lirasermayeyje kurulduğu bildirildi. Rapor- da. Tansu ve Özer Uçuran Çiller'in 31 Ara- lık 1981 'de holdingin yüzde 99.7 oranında- ki hissesini devraldığı anlatıldı. Cumhuriyet'in Maliye Bakanlığı belge- lerine dayanarak > ayımladığı dosyalara eö- re. Marsan Holding'in 1987.1988.1989 ve 1990 yıllannda dev lete tek kuruş kurumlar vergisi ödemediği saptandı. Türkiyenın sa- hibi Başbakan olan tek holdingi unvanına sahipbulunanMarsan, 1991 vılında lOmil- yon 221 bin lira kurumlar vergisi ödemek- le yetindi. Marsan. 20 Nisan 1993'te Mali- ye Bakanlığf na verilen beyannameye gö- re. Tansu Çiller'in ekonomiden sorumlu Çiller, servet protokolünü iınzalayacak mı? ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz. belgelerle suçlanan serveti üzerindekı kuşkuları ortadan kaldıramavan Başba- kan Tansu Çiller i. "Mallanmızın bağımsızbir kurum tarafından araştınlması için hemen bir protokol im- zalayalım" önerisiyle sıkıştırdı. Yılmaz'ın ısran üze- rine öneriye olumlu yanıt vermek zorunda kalan Çil- ler'in. araştırma için protokol imzalayıp imzalama- yacağı nıerak konusu oldu. Özel televizyon kanallannda önceki ve dün gece yapılan liderler açıkoturumunda üzennde en çok tar- tışılan konu Başbakan Çiller'in. kaynağını açıkla- makta güçlük çektiği kuşkulu servet oldu. ANAP li- deri Yılmaz. kuşkulu servetine ilişkin belgelere ya- nıt veremeyen Başbakan'ın yurtdışına kadar uzanan kuşkulu yatınmlannı sert bir dille eleştirdi. ANAP li- deri. kardeşı ışadamı Turgut Yılmaz'ın da usulsüzlük- leri bulunduğunu öne süren Çiller'e, şu çağrıyı yap- tı: "Size bir öneri getiriyorum; hadi yann bir protokol imzalavalım. Bir yanda, mevzuata göre benimle mal birliği içinde olmamasına karşın kardeşimle ben; di- ğer yanda sizinlt mal birliği içinde olan eşiniz ve siz. Hükümetin güdümünde olmayan bir kurunıa yetki ve- relim, malvarlığımızın kaynağı araştınlsın." Mesut Yılmaz, Çiller'in bu önen>e yanıt vermeme- si üzerine teklifini somutlaştırarak şöyle yineledı: "Senetinizin babanızdan kaldığını söylüyorsunuz. Bu araştırma doğduğumuz günden itibaren başlasın. Mallanmızı. Sayıştay ya da Cumhurbaşkanlığı'na bağlı Devlet Denetleme Kurulu araştirsın. Hemen, ya- nn protokol imzalamaya var mısınız?" Çiller, ANAP lideri Yılmaz'ın kendisini bu öneriy- le sıkıştırması üzerine. "Nerey'e gitmek istiyorsanız oraya gideriz"' demekle yetindi. Çiller, Yılmaz'a verdiği yanıt doğrultusunda hare- ket ederse, iki liderin servetlerinin Sayıştay ya da Devlet Denetleme Kurulu'nca araştınlması için pro- tokol imzalanacak. Ancak Çiller'in. çok sayıda bel- geeşliğinde suçlanan serveti için böyle bir araştırma- yı göze alamayacağı savunuldu. Yılmaz kardeşler, döviz ve gayrimenkııl zengini TBMM Liderlerin ve Yakınlannın Malvarlıklannı Araş- hnna Komisyonu'ncahazırlanan raporda. ANAP lideri Me- sut Yılmaz'ın komisyona çeşitli tarihlerde mal bildirimin- de bulunduğu kaydedilerek Yılmaz'ın servetiyle ilgili şu bil- giler aktarıldı: GavrimenkuUer: - lstanbul Suadiye'de bir daire. - Ataköy'de bir daire - lstanbul Beyazıt BeVazsaray Işhanı'nın 1/6 hisses»<ve- raseten). Alanya Kargı Yapı Kooperatifi. Kooperatif 18 Ya- pı Kooperatifi'nde birer arsa Menkuller: - Delta Den Giyim Sanayi A.$."de 19 milyar 997 milyon 250 bin lıralık hisse. - 2 milyar 500 milyon lira değerinde mücevherat. - 1 il kg altın. - 1992 model Suzuki marka otomobil. - Bankada 103 milyon 207 bin liraîık mevduat - 5000 dolan nakit, 37 bin 940 ABD Dolan (2 milyar 119 milyon TL) ve 70 bin Alman Markı (2 milyar 700 milyon TL) döviz tevdiat hesabı. Yılmaz'ın kardeşı Turgut Yılmaz"ın. komisyona sundu- ğu mal beyanında şu bilgiler yer aldı: - istanbul Eminönü'nde 72 metrekare dükkân - lstanbul Kadıköy Suadiye'de 152 metrekare daire - lstanbul Şişli'de 159 metrekare daire - tstanbul Beyoglu'nda 86 metrekare daire - lstanbul Kadıköy'de 330 metrekare daire (eşine ait) - Istanbu! Şişli'de 62 metrekare arsanm yan hissesi - lstanbul Eminönü'nde veraseten elde edilen 1407 met- rekare Beyazsaray lşhanı'nm 6'da bir hissesi - 84 bin ABD Dolan, 117 Cumhuriyet Altını. mücevhe- rat (tahminen 5 milyar lira). 43 parça Selçuklu koleksiyonu (tahminen 2.5 milyar lira), 2 adet tabanca (tahminen 70 mil- yon lira), 1991 model Mercedes oto (1 mityar 250 milyon îira kasko değerinde), gümüş ev eşyası (tahminen 1 milyar lira), 69 adet tablo (tahminen 3 milyar 690 milyon lira değerinde). banka hesaplan (kendisine ve eşine ait yurtiçi veyurdışımuhtelifbankalarda 11 milyar 678 milyon 53 bin lira ve 2 milyon 83 bin 705 Alman Markı beyan edilmiştir) - 5 ayn şirkette hisse - Ücret, faiz. kira ve temettü geliri olarak toplam 19 mil- yar 52 milyon lira yıllık gelir. Necmettiıı Erbakan döviz ıııilyarderi RP lideri Erbakan'ın 1 Ekim 1994'te TBMM Başkanlığf na verdiği mal bildirimi ile ilgili olarak şubil- gilere ver verildi: "Sinop L'zungören'de 572 parsel nolu 3/128 hisseli 9 bin 640 metrekareük tarla. 734 parsel nolu 96/768 hisseli 7 bin 300 metrekarelik me^e bahçesi \e 733 parsel nolu 3/32 hisseli 2 bin 940 metrekarelik tarla,tapudan alman kayıt- lar arasında yer almamıştır." ~ Avnca Erbakan"ın sahip olduğu döviz tut&n da dünkü kurlarla yaklaşık olarak 72 milyar 500 milyon lirayı bu- luyor. Erbakan'ın sahıp olduğu döviz ve Türk Lirası karşılıklan şöyle: 421 bin ABD Dolan (23 milyar 518 milyon lira). 532 bin Isvıçre Frangı (25 milyar 340 milyon lira). 611 bin Alman Markı (23 milyar 600 milyon lira). Erbakan'ın menkulleri ve gayrimenkulleri de şöyle : -lstanbul Fatih'teicraen 1973yılındasatınalınan 147 ve 65 metrekarelik iki daire. - Ankara Ayrancı'da Nahit Poyraz'dan 1970 yılında satın alınan 135 ve 160 metrekarelik iki daire. - Ankara Kazan'da Üniversitelıler Yazlık Kooperati- fi'nde 590 metrekarelik arsa hissesi. - tzmit Bahçecik'te 1978 yılında FikriTantaveCemile Kansu'dan satın alınan 132 ve 2 bin 140 metrekarelik i- ki arsa. - Ankara Çayyolu'nda 1991 yılında ME-SA Mesken Sanayii A$'den satın alınan 700 ve 651 metrekarelik i- ki arsa. - Balıkesir Altınoluk'ta 1983 yılında özel şahıslardan satın alınan 1180, 4 bin 480 ve8 bin 440 metrekarelik üç zeytinlik. - Sınop'ta annesınden intıkal eden 21 parça arsa-tar- la. - Kendisine ait Mercedes 200 E otomobil. eşine ait Mercedes 300 SE otomobil, kızına ait Opel Vectra oto- mobil. RP lideri Erbakan'ın kardeşlen Kemalertin. Nizamet- rin Erbakan ile Selahattin Erbakan. komisyona mal bildinminde bulunmadılar. Komisyonun tapu kayıt- lanndan edindiği bilgide. özellikle Kemalettin Er- bakan'ın "arsa zengini"' olduğu dikkat çektı. devlet bakanı olduğu 1992 yılında da 8 mil- yon 549 bin 16 lira kurumlar veraisi öde- di. Marsan'ın. Çiller'in başbakan olduğu 1993 yılı için ödediği kurumlar vergisinin de sembolik olduğu belirlendi. Maliye Ba- kanlığı'na 15 Nisan 1994 tarihinde verilen beyannameye göre Marsan. 1993 yılı faali- yetlen için 10 milyon 839 bin 132 lira ku- rumlar vergisi ödemekle yetindi. Aynı be- yannamede, Marsan Holding'in 7 milyar 376 milyon liralık kurumlar vergisi ıstisna- sından yararlandığı bildirildi. Vergi dışın- da bırakılan bu miktar için yeni hisse se- *nedi çıkarma ve borsada kote ettirme ko- şullanna uyulmayarak vergi kaçakçılığı ya- pıldığı. belgeler üzennde saptandı. Türkiye'de 7 yılda ödediği toplam ku- rumlar vergisi birişçinin ücretinden 1 yıl- da kesilen gelir vergisinin bile altında ka- lan Marsan. ABD'de milyonlarca dolarlık yatınmlar yaptı. "M. Carl Levine Morgu- İas ve Foreman Attorney Hukuk Büro- su^nca 16 Ağustos 1994'te Türkiye'ye gönderilen yazıda. Çiller ailesine ait olan Holiday Inn Oteli'nin 1993 yılına ilişkin emlak vergisinin 47 bin 286 dolar, emlak vergisinin de 23 bin 638 dolar olduğu kay- dedildi. Yazıdaki rakamlardikkatealınarak aynı y ılın ikinci yarısı için de bu kadar v er- gi hesaplandığı varsay ıldığında. Tansu Çil- ler'in ABD'deki oteli için iki yılda sadece emlak vergisi için yaklaşık 95 bin dolar ödemek zorunda kajdığı dikkat çekti. Başbakan'ın eşi Özer Uçuran Çiller'in 11 Ocak 1979-19 Ekim 1982 tanhleri ara- sında vaklaşık 45 ay genel müdürlük yap- tığı tstanbul Bankası, sahnelenen büvük soygun operasyonunun ardından batınca. BakanlarKurulu'nun27 Ekim 1983 tarih- li 83 7242 sayılı kararı uyarınca. bütün ak- tif ve pasiflenyle Ziraat Bankası'na devre- dildi. Bankalar yeminli murakıbı Mustafa Tosun'un 1982. bankalar veminlimurakıp- lan Onur An,Cemalettin Yükselve İsma- U H. Karakaya'nın da 9 Ekim 1984 tarihli raporlannda, Tansu Çiller'in de danışman- lık yaptığı lstanbul Bankası'nın batınlma- sı sürecınde Özer U. Çillerağır suçlamala- ra hedef tutuldıı. Çiller. sahibi ya da orta- ğı bulunduğu -Marsan Holding, Marhas Holding, İTS Intertrans Nakliyat, BMT Beynelmilel Mühendislik Taahhüt, Mar- min Madencilik. Martur Turizm, Mareks Gıda, Serfin Sermaye >e Finansman, Mar- marin Dcnizcilik" adlı anonım şırketlere yasadışı kredı aktarmak ve kasıtlı olarak bankayı zarara uğratmakla suçlandı. Ziraat Bankası'nca 21 Haziran 1988'de tstanbul Asliye 7. Ticaret Mahkemesi'nde açılan davada. Özer Çiller'in sermaye ar- ttınmı işlemlerinde sahte ve karşılıksız çekleri kabul ederek hayali tahsilat ve öde- meler yaptığı voırgulandı. Ziraat Banka- sı'nındavadilekçesinde. Çiller'in "evrak- ta sahtecilik yaptığı'* kaydedildi. Vlahke- menin 26 Nisan 1994 tarihinde Çiller aley- hine davay ı reddetmesi üzerine Ziraat Ban- kası Yargıtay'abaşvurdu. Yargıtay 11. Hu- kuk Dairesi. aralannda Çıllerin de bulun- duğu 27 sanık hakkındakı davayı reddeden lstanbul 7. Aslive Ticaret Mahkemesi'nin karannı bozdu. 27 Ekim 1995 tarihinde yaptığı yazılı açıklamada. tstanbul Banka- sı davalarının tamamının noktalandığını öne süren Çiller'in, bu açıklamadan 9 gün önce Yargıtay karanna karşı hukuki giri- şimde bulunduğu ortaya çıktı. Çiller. bitti- ğini öne sürdüğü tstanbul Bankası davası için 4 Eylül ve 18 Ekim 1995 tarihlennde verdiği iki dilekçeyle Yargıtav'dan "karar düzeltme" ısteminde bulundu. Bu konuda kamuoyunu yanıltma girişimlerinden bıri- si de Tansu Çiller tarafından yapıldı. Kooperatifte yolsuzluk Tansu ve Özer U. Çiller. 1987 yılında kurduklan Bizim Vadi Konut ve Yapı Ko- operatifi'ndeki usulsüz işlemler nedeniyle de ağır suçlamalara hedef oldular. 22 İco- operatif üyesi tarafından Sanyer Cumhuri- yet Başsavcılığı'na verilen dilekçede, Tan- su Çiller "zimmerine para geçirmek". Öz- er ü. Çiller de"sahtekârlık*'la suçlandı. Ko- operatifin müteahhitliğinin Çillerçiftine ait Markim AŞ'ye verildiğı belirlendi. Mar- kim AŞ'nin "taşeron'*olarak tuttuğu Topa- ğacı Inşaat ve Ticaret Ltd.'nin de Çillerçif- tine ait olduğu ortaya çıktı. Dava üzerine Prof. Dr Erdener Yurtcan. Prof. Dr. Çetin Şanlı ve Prof. Dr. Hamdi Yasaman tarafın- dan hazırlanan bilirkişi raporunda, Marsan Holding'e usulsüz ödemelerde bulunuldu- ğu Özer Çiller'in yetkisiz imzalarla banka işlemleri yaptığı. kooperatifin paralannın Marsan Holding adına repo edildiüi anla- tıldı. Kelepir yatlar Çiller çifti 1993 yılının aralık ayında al- dıklan President adlı yatın satın almabede- lini 500 milyon lira olarak gösterince. ver- gi kaçakçılığı tartışması gündeme geldi. President'ın ardından Çiller çiftinin bir yatları daha olduğu ortaya çıktı. Özer Çil- ler. 1 Mart 1995 tarihinde yaptığı açıklama- da. "Denge" adlı yatın da 7 yıldır Marsan Holding'e ait olduğunu bildirdi. Ancak Marsan'ın bilançolannda yapılan incele- meler sonucu söz konusu iki yatın sembo- lik fiyatlarla kayıtlara geçirildiğini ortaya çıktı. Yatınmları ABD'ye kadar uzanan Marsan Holding'in taşıt araç ve gereçleri hesabında diğer vasıtalar da bulunabılece- ğine. dolayısıylayatların yaklaşık 755 mil- yon liralık değerin de altında gösterilmiş olduğuna işaret edildi. Bilanço rakamlan 55 bin liralık döviz kurunaçev rildiğinde. i- ki teknenin "maksimum" değerinin 13 bin 721 dolar olarak gösterilmesi dikkat çekti. Işler tasfiye edilmedi Özer Çiller'in. Tansu Çiller başbakan ol- duktan sonra işlerini tasfiye ettiği \e ban- kalarla bütün ilişkilerini kestiği iddiası da doğruçıkmadı. Marsan Holdingbilançola- rı üzennde yapılan incelemeler, şırketin 1993'te 2 milyar 857 milyon liralık kredi kullandığını ortaya koydu. Özer Çiller, 27 Ekim 1995'te yaptığı yazılı açıklamada.iş- lerin tasfiye edilmediğini gösterdi. Özer Çiller. Marsan Holding'in. eşi siyasete gir- dikten sonra, 29Temmuz 1992 tarihınin ar- dından. Demirbank'tan aldığı 400 bin do- lar krediyi yurtdışına transfer etti âini bildir- di. ABD'deki mallar satilmadı Çiller çifti yaklaşık 540 gün önce söz ver- melerine karşın, değeri 7 milyon dolan bul- duğu söylenen ABD'deki yatınmlannı Tür- kiye'ye getirmedıler. TBMM Liderler ve Yakınlannın Malvarlıklarını Araştırma Komisyonu üyeleri. ABD'de yaptıklan ın- celemesırasında, Çillerçiftine ait binaların üzerinde "Satılık" değil. "Kiralık" ilan- lanyla karşılaştılar. Parti liderlerinin TV kanallanndaki beden dilleriERDAL ATABEK Aslmda TV kanallanndaki politik lider tartışmalan pek çok vönden önemli. Söyıedikleri kadar söyleme- diklerihaldetavırlanyla. davranışla- nyla. oturuş. bakış. jest ve mimikle- riyle anlarhklan da çok önemli. İç dünyalannı ortaya koyan bu yanlan ruhsal durumlannm da avnası. MESLT YILMAZ: Ad'renalin do- zu çok vüksekbirtav ır sergiliyor. Si- nirli ve öfkeli. Tansu Çiller'e yöne- lik bütün tavırlan saldırgan bir öfke- yi yansıtıyor. Gözlerdeki hiddet el hareketlerinde şiddete dönüşüyor Ocaktaki yeıneği yakan kansını azar- layan koca görünümünde. Tavnndan hcşnut. kendini haklı buluyor. Kafa sallamalannın arkasında. "Bunlaraz bile, şimdi kalkıp şunun ağzuıa iki to- kat atnialı' tavn \ar. Adrenalin sal- gısı azalıp da sakinleşince renksizle- şiyor. Deniz Baykal'la oracıkta Tan- su Çiller'e karşı ittıfak kuruverme adımlan atıyor. Kararsız seçmeni Re- fahPartisi'ylekorkurupçekmeniye- ti çok açık. Bı> ıksız olduğu halde ko- nuşurken sanki bıyıklan çıkıp ağzı- nın iki yanından sarkıyor. Politik bir kızgınlıktan çok kişisel bir öfkeyi yanMttıgı izlenimini yeriyor. TANSl! ÇtLLER: tftiraya uğrayıp haksız yere suçlanan güzel komşu kızı gibi duruyor. Gözler buğulan- mış, ha ağladı ha ağlayacak. Yanak- lar öfkeyi gizleyemiyor. elma gibi parlıyor. Haksızlığa uğruyor. ama ba- şını dik tutuyor; gene de gözlerde. "Peki öyle olsun ama doğrusunu Al- lah biliyor' bakışı. Mesut Yılmaz'ın beklediği tavnna karşı hazırladığı bu bölümü oldukça başanlı. Kadınlara. 'Avol, nedir bu Mesut Bey'in yaptığı? Vallahi kadına resmen eziyet ediyor" dedirtiyor olmalı. Ama bu tavnyla mahalle kahvelerindeki erkek seç- menlerini kaybeder. Onlar şimdi bir- birlerini dürtüp 'Gördün mü Me- sut'u, tam benzetti ha" diyorlardır. Deniz Bev 'e biraz kırgın. "Hiç beni saMinmuyorsun, bu hoyrat adama karşı valnız bıraktuı' diyor. ama De- niz Bey oralı değil. Ama bıraz sonra bu iftiraya uğra- mış güzel komşu kızı boş durmuyor, Mesut Yılmaz'a bir çimdik atıyor. Hayda. Mesut Bey yeniden fitıli alı- yor. Yeniden azar. yeniden şamar. Gene gözler doluyor, ufka bakıp ken- dini teselli ediyor gibi durmalar. Keş- ke şu seçim ramazandan sonra olsay- dı. DENİZ BAYKAL: İki tarafa da kendi koyduğu bir mesafede duru- yor. Duruşu bile belli bir stratejinin ürünü. Ne göğsünü açıyor ne sırtını dönüyor. Verdiği mesaj. "Benfarklı- yım, işte onlan da görüyorsunuT, bu basit kav ganın ortağı degilim".. Bun- ları söylüyor da. Yakışıklı olduğunu bilen. ama bunu dert etmeyen bir far- kındalığı yansıtıyor. Her davranışı kontrollü. Sesini kontrol ediyor. ha- reketlenni kontrol ediyor. istediğı sözleri söylerken de istemediklerini sövlemezken de kontrollü. Bu oto-kontrolü yansıtmaya da bellı bırönem venyor. Hareket kabi- liyetini kendi elinde tutmaya özen gösteriyor. Her konuşmada birçok alanda puan almayı başanyor. Tansu Çiller'e de Mesut Yılmaz'a da tav n, 'İkinizi de tanıyorum, yapnğınız ya- pacağınız meydanda, ikiniz de bu ka- darsuıız'diyor. Refah Partisi'ne kar- şı tavırlararasındaki farklılığı atv'de çok iyi koydu. daha açık da konuşa- bilirdi. BLLENT ECEVİT: Sınıfın efen- di, çalışkan, parasız yatılı öğrencisi. Ne zaman derse kalksa çalışkan bir öğrenci olduğunu ortaya koyuyor. Epeyce aşınsa da performansı her za- man ortanın üzerinde. Bu ortanın ne- resinde olduğu konusuyla geçmişten beri çok uğraştı. ama şimdi gene or- talarda dolaşıyor. Her zaman aynı şeyleri söylemenin mistifikasyonu ile ilgi toplamayı sürdürüyor. Bülent Bey'in ötekilerden asıl farkı partinin her şeyini tek başına temsıl etmesi. Bu durum da garip bir 'odaklanmış güç'yayıyor. RP'nin 'dürüstiktidar" eksenine en güçlü ortak olmaya a- day. ALPARSLAN TÜRKEŞ: Başa nyla çizilmiş bir 'mask'. Sadece 'oto- rite'yitemsiledivor. Söyledikleri hiç önemli değil, laf olsun diye söyleni- yor. Tavır çok önemli. Anlattığı, 'Biz konuşmaz, v-apanz." •Nemiyapanz?" 'Onu da yaptığımız zaman görür- sünüz.' O kadar.