Katalog

3KASIM1995CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI Diınya Bankası Başkanı • Dış Habeıier Servisi - Dünya Bankası Başkanı Jim Walfhensohn, işadamı Selahattin Bevazıt'ın konuğu olarak eşi ile birlikte Istanbul'a geldi. Istanbul'a resmi bir sıfatla gelmediğını belirten Walfhensohn, ekonomi ile ilgili sorulara yanıt vermekten ısrarla kaçındı. Türkiye ve Dünya Bankası ilişkileri hakkında da konuşmak istemeyen Walfhensohn, Rusya, Arnavutluk ve Özbekistan"a yapmış olduğu ziyaretlerin dönüşünde Istanbul'a uğradığını söyledı. Beyazıt'ın Salacak'taki "Kırmızı Köşk"ünde kalan \Valfhensohn dün gece Nevv York'a geri döndü. 'Akaryakıta zam öüşünülmüyor' • AMvARA (Cumhuriyet Bürosu) - TÜPRAŞ Genel Müdürii Ergun Kuran. akaryakıta zam yapılmasının düşünülmediğıni, ancak 1996 yılı başına kadar da bu konuda herhangi bir güvence verilemeyeceğini bildirdi. Kuran, dün başlayan 2. Petrol Şûrası'nda, piyasada akaryakıta zam yapılacağına ilışkin söylentiler üzerine yapılan stoklamalar nedeniyle satışlannın düştügünü ve zor durumda kaldıklannı söyledi. Şeker ucuzluyor • ANKARA(AA)- lşkolundaki grev sırasında, kilogramı 58-60 bin liraya kadar tırmanan toz şekerin perakende satış fîyatı. ortalama yüzde 15 oranında ucuzladı. kamu fabrikalannın faaliyete geçerek. "'isteven herkese" ucuz şeker sunması. son günlerde perakende piyasasında etkisini göstermeyebaşladı. Belli başlı marketlerde. toz şekerin perakende satış fiyatı 58-60 bınden 49-50 bin liraya düştü. Ziraat Odalan Birliği'ndeki darbeye Çiller-Cindoruk hesaplaşmasının yol açtığı öne sürülüyor Tamııa 6 DYP göHULYAGENÇ Hükümetın. kamudaki grevler sırasında işçi ile çiftçiyı karşı kar- şıya getirme hesabının tutmaması- nın, Ziraat Odalan Bırlığinde dar- beye yol açtığı öne sünilüyor Cum- hurbaşkanı Sûleyman Demirel ve eski Meclis Başkanı Hüsamettin Cindoruk'a yakınlığı ile bılınen Ziraat Odalan Birligi Başkanı Erol Baraz'ın. yönetim kurulunca baş- kanlıktan indirilmesinde. DYP'de bitmeyen çekişmenin önemli rol oynadıgı vurgulanırken, yurtdışın- dan görüştüğümüz Baraz. hakkmı mahkemede arayacağını söyledi. Üreticiye verilmeyen kavnağın. işçiye de verilmeyeceğini söyleye- rek, "işçı ve üreticıyi' karşı karşıya getiren Başbakan Tansu Çiller'le benzer bir tavır sergilemeyen Erol Baraz'ın Cindoruk'u destekledıgi gerekçesiyle görevden alındığı vur- gulanıyor. Yeni TZOB Başkanı Fa- ruk Yücd'in göreve geririldiği gün- den ıtibaren Çıller'e destek verdi- ği ve bunun da TZOB'deki görev değişiminin parti içi hesaplaşma- lara dayandığı söylentilerini doğ- ruladığı ifade ediliyor Türkiye Zıraatçılar Derneği Baş- kanı İbrahim Yetkia politikacılann meslek kuruluşlan ile bu kadar oy- Başbakan Çiüer'e suçlama. • Kamu grevleri sırasında, Başbakan Tansu Çiller'in, işçiyi çiftçiye şikâyet edip bu kesimin tepkisini yükseltmeye çalışmasına destek vermeyen Ziraat Odalan Birligi Başkanı Erol Baraz'ın, kendi yönetim kurulu üyelerince görevden ahnması ve yeni yönetimin Çıller'e açık destek vermesi anlamlı bulunuyor. Erol Baraz'a destek. namasının doğru olmadığını söyle- di. Yetkin, Çiller'e yakınlığıyla bi- linen eski Samsun Ziraat Odası Başkanı Fanık Yücel'in seçıme 50 gün kala TZOB Başkanlığı'na ge- tirilmesinın bir işaret olduğunu söyledi. Parti içi hesaplaşmanın TZOB'ye yansıdığını kaydeden Yetkin, Baraz görevden alınırken ileri sürülen "Çiftçinin sesini yete- rince duyuramıyor"gerekçesınin inandıncı olmadığını vurguladı. Baraz'ın deneyimli olduğunu söy- leven Yetkin.'iki kez TZOB baş- kanlığına seçılen bırkışinin "Çift- çinin sesini duyuranuyor" gerekçe- siyle görevden alınmasının tartış- maya açık olduğunu söyledi. Köy-Koop. Kırklareli Birlıği de Erol Baraz'ıngörevden alınmasını yalnışbırkararolaraknitelendirdi. Erol Baraz'ın acımasızca infaz edıldığıni söyleyen Köy-Koop Kırklareli Birlıği Başkanj Erdoğan Kantürer. DYP'de yaşanan iç çe- kişmenin bu kararda etkili olduğu- nu belırtti. Çiftçinin sorunlanna sa- hip çıkan Baraz'ın görevden alın- masının üretici arasında üzüntü ya- rattıgını belirten Kantürer, Baraz'ın davranışlannın Çiller'ı rahatsızet- tığıni vurguladı. Kantürer. görev degiijiminı protestoetmek amacıy- la bir telgraf çektikienni bildirdi. Kırklareli Ziraat Odası Başkanı Necmi Koyuncu da Baraz'ın görev - den alınmasını bir komplo olarak değerlendirdi. Baraz'ın görevden alınmasının polıtik olduğunu kay- deden Koyuncu. DYP Edirne Mil- letvekili EvrenBulutıleDevletBa- kanı NecmettinCevheri'nin bu ko- nuda etkili olduğu yönünde söylen- tıler duyduğunu belırrti. Çiller'in tanm politikalanna önem verme- diğinı ifade eden Koyuncu. yeni başkan Faruk Yücel'in yaptığı açıklamalarla Çiller'i destekleme- sinin sebebini anlayamadığını söy- ledi. Baraz'ın görevden alınmasını eleştiren Edirne Ziraat Odası Baş- kanı İsmailBol. Baraz'ın üreticinin sorunlannı doğru ifade ettiğini ve bu konuda zorluk çekmedigini söy- ledi. Bol. Baraz'ın görevden alın- masına karşı olduklannı belırtti. Görevden alınmasının hukuka aykın olduğunu söyleyen Erol Ba- raz, yönetim kurulunca alınan ka- rarakarşıkavıtsızkalmadığınıvur- gulayarak. hakkını aramak için da- va açtığını dile getirdi. Görevden alınmasına ilişkin spekülasyonlar olduğunu belirten Baraz."Hüsa- mettin Cindoruk'a desteklediğim \e Tansu Çiller'in üreticivle işçiyi karşı karşıya getirmek isteven poB- tikalanııı desteklemediğim için gö- revden alındığım belirtilivor" dedı. Çiller'ın pohtıkalannı destekle- mesi için herhangi bir baskıyla kar- şılaşmadığını dıle getiren Baraz. "Baskı görmüş olsavdım da bunu dikkate almazdım" "dıye konuştu. Yeni TZOB Başkanı Fanık Vü- cd ıse DYP içi çekişmelerın birliğe yansımasının mümkün olmadığını bildirdı. TZOB'de bugüne kadar politikayapılmadığını belirten Yü- cel. her sendıka ve odalar birlıği ku- ruluşlannda olduğu gibı TZOB'de siyasi parti üyelerinin bulunduğunu hatırlatarak, Baraz'ın görevden alınması konusundaki sövlentilerin doğru olmadığını söyledi. Tesis değil imar soruldu SEK'in satışında arsa pazarlığı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Üretimin 3 yıl sürdürülmesı koşuluyla sa- tışa çıkanlan Süt Endüstri- si Kurumu'nun (SEK) 5 süt işletmesi ile 2 süt top- lama merkezi ve bir arsası için açılan ihalede, teklıf veren alıcılar. işletmeler- den çok arsaların imar izinleriyle ilgilendıler. 3 yıllık üretım koşuluna uyulmaması durumunda bildinlecek cironun yüzde 10'u oranında öngörülen ceza ıse. "Cirooünazsa ce- za olmayacağT ge- rekçesiyle etkisiz bir yaptınm olarak değerlendirildi. Özelleştirme lda- resi Başkanlığı'nda dün basın önünde açık arttırma yöntemiyle yapılan SEK'in Adıyaman. Zon- guldak-Devrek. Diyarba- kır. Giresun ve Kastamo- nu süt ışletmeleri. İçel-Ye- nıce ve tstanbul-Silivri süt toplama merkezleri ile Ay- dın-Köşkarsasının satışın- da, ihaleye katılan alıcıla- nn tümü, ıhale komısyo- nuna. arsa büyüklükleri ve işletmelerin bulunduğu ar- salar için "söz verilen r i- mar izinleri konusunda so- rular yönelttiler. Diyarba- kır Süt tşletmesi'nin satışı sırasında alıcılar, önerile- rini "SEK'in Diyarbakır arsası" için verdiklerini iti- rafederken, pazarlık, imar izinlerinin çıkması konu- sunda odaklandı. Idarenin. SEK'in işlet- melerinin satışında getir- diği üretimin 3 yıl devam ettirilmesi koşulunun yap- tınmı "cironun yüzde 10'u oranında ceza" olarak be- lırlendı. Alınan bilgilere göre, üretimin yapılmama- sı durumunda. şu an- da da çalışmayan bu işletmelerde ceza için dikkate ahnacak bir ciro bulunama- yacak. YetkilHer, bu ne- denle, üretimin sürmeme- si durumunda, idarenin herhangi bir yaptınm uy- gulayamayacağına dikkat çektiler. ÖlB'dedün yapılan sa- tışlarda, alıcılann Adıya- man Süt İşletmesi için ida- renin istediği 16 milyar li- ralık taban fiyatı yüksek bularak. ihaleden çekilme- sı üzerine ikinci bir ihale yapıldı. tşletme 12 milyar liraya Ahmet Yaşaradlı bir girişimcide kaldı. KONUKYAZAR YAHYAARIKAN(*) Gümrük Birligi Öncesi Ne Kadar Hazınz? O ncelikle, gümrük birliğine üyelik olgusunun kapsam olarak neleri içerdiğini bilmek gerekmektedir. Nihai olarak 1996 Ocak ayı, ülkemize ilişkin kararın verileceğı tanhi bildiriyor. Sanıyorum, hem bugüne kadar izlenen süreç ve bu izleğin nasıl bir ivme taşıyacağı çok önemli.. hem de olası üyeligimizin; güm- rük birligi için gerçekleşmesinden son- ra, karşımıza çıkacak ortaklık sorumlu- lukları ve yaptırımları açısından çok önemli günler bizi beklemekte... Yırmı yıl kadar öncesinden belleğimiz- de kalan ve ülkemizin bağımsızlık olgu- sunaendekslenmiş bir kurum vardı: Or- tak Pazar... Hani pek çoğumuzun, "Tür- kiye pazar olacak, yabancılar ortak" di- ye nitelediği kurum... Bilindiği gibı, savaş sonrası Avrupa- sı'nda, özellikle ekonomik yıkımın gide- rilmesi olgusu hemen gündeme gelmiş, Benelüks (Belçıka, Hollanda, Lüksem- burg) ülkeleri bırlik yolunu açmışlardı. 1951 yılında Paris Antlaşması ile kuru- lan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu, Avrupa Birliği'nin yolunu açtı. 1957 yı- lında, Avrupa Ekonomik Topluluğu ve Avrupa Nükleer Enerji Topluluğu anlaş- malan imzalanmış ve 1958 başından iti- baren yürürlüğe girmişti. Avrupa Topluluğu'nun temel taşını, AET'yi kuran Roma Antlaşması oluştur- muş. Bu amaçla, Roma Antlaşması; ki- şilerin, malların, hizmetlerin ve serma- yenin serbest dolaşımını sağlayacak bir Ortak Pazar kurulmasını öngörmüştür ve söz konusu ortak pazann merkezini gümrük biıiiği oluşturmaktadır. Sonuç itibarıyla GB, Avrupa Parla- mentosu'nun önüne gidecektir. Hatta Avrupa Yatınm Bankası vasıtasryla al- mamız söz konusu olan kredilerin gele- ceği de, GB Anlaşmasfndan çok, an- laşmaya giden süreci nasıl yaşayacağı- mıza bağlıdır. Yani insan hakları ve demokratikieş- me paketini ne kadar hazmetmiş ve sa- hici bir biçimde hayata geçirebilirsek, imza ve üyelik daha rahat gündeme ge- lecek. Fakat önümüzde yaşanacak olan er- ken seçim, partilerin kitlelerine seçim yatırımı anlamında ucu bucağı belli ol- mayan doyuma yönelik vaatler verme- si gibi alaturkalıklar. bizi geriletecektir. Yoksa, tanm ve sanayi kesimlerınin böy- le birentegrasyonu kaldırabilecek altya- pılan vardır. Gene, konuya ilişkin akademik ortam seçkin bir hazırlık süreci yaşamaktadır. Tek sorun. politikacılann olgun inisiya- tiflerinin eksikliğıdir. Sürecin olduğu kadar sonrasının da çok eğitici biryanı vardır: "Yüzçiçekaç- sın "misalifikirlerimiziçarpıştıracağımız bir ortam yaşayacağız, kanaatindeyim. Ufkumuz genişleyecek, öngörü eksikli- ğımizi gidereceğiz. Gümrüklerin kalk- ması düşüncesi ise doğal olarak göre- celidir. Biz de Avrupa Topluluğu üyesi diğer ülkelerde ulusal sınırlarının berisindeya da dışında olabilecek her olayı gene işin ruhuna uygun ve gerekli bir bürokrasiy- le çözümleyeceklerdir. Gümrük birligi, mal alışverişlerinin tümünü içine alan ve üye devletler arasında ithalat ve ihra- catta uygulanan gümrük vergilerinin ya- saklanması ve üçüncü ülkelerle ilişkile- rinde ortak gümrük tarifesinin kabulünü kapsayacaktır. Avrupa halklan arasında gittikçe bü- tünleşen bir birliğin kurumsal temelleri- nin kuvvetlenmesi, Avrupa'yı bölen en- gellerin kaldınlarak ülkelerin ekonomik ve sosyal gelişmelerinin sağlanması, yaşama ve çalışma koşullarının düzel- tilmesi, sağlam bir büyüme, dengeli bir ticaret ve rekabetin sağlanması için mevcut engellerin kaldırılması, bölgeler arasındaki eşitsizlıklerin giderilmesi ve ortak bir dış ticaret politikasının izlenme- si anlamında, ülkemiz ve insanlarımızın yararı adına "çok önemli ve tarihı bir sü- recin önündeyiz. C) İSMMMO Başkanı İşçi şirketi diye. Dok Cemi-İş Sendika- sı'nın 5 yöneticisinin kurduğu şirkete dev- redilen tersanelerin çalışanları. "hileli özel- lestirmeve" karşı protestoJannı artürdılar. "Sendikacılara satış"a büyük tepki Tersane işçisi ayaktaİstanbul Haber Servisi- Pendik Tersane- si ve Motor Fabnkası işçileri tersanelerinin kullanım hakkının 49 yıllığına Dok Gemi- Iş Sendikasf nın beş Genel Merkez yöne- ticısıne ait GESTAŞ fırmasına verilmesini prote»to ettıler. Tersanelerin. '"iddia edildi- ği gibi tersane işçilerine değil, işçilerin sırtından geçinen bir avuç sendika ağa- sına" venldığini belirten ışçiler. Özelleş- tirme Yüksek Kurulu'nun tersanelerin GESTAŞ'adevırkarannı iptal etmesini is- tediler. Işçiler açıklamalannda özelleştir- meye karşı çıkılması konusundaki uyanla- nna sendikalannın ve Türk-lş yönetıminın "kulakvermediğini" vurguladılar. Işçiler Dok Gemı-lş Sendıkası'nın da "patronlu- ğa soy unduğunu" dile getırdiler Işçiler eski Özelleştirme Idaresı Başka- nı UfukSövlemez'in "Tersanelerinişlet- mc hakkını 49 yıllığına işçilerin kurdu- ğu bir işçi şirketi olan GESTAŞ'a ver- dik" şeklındeki açıklamasını yalaniadılar ve "GESTAŞ hiçbir zaman ışçiler tara- fından kurulmadı. Bu şirketin işcilerle yakından uzaktan hiç bir ilgisi yoktur. Bu iş tamemen Nazım Tur'un (Dok Ge- mi-İş Sendikası Genel Başkanı) deneti- mialtındabeş genel merkez yöneticisinin oldu bittisidir" dediler. Dok Gemi-lş Sendikası Başkanı Nazım Tur tarafından. GESTAŞ'ın A ve B tipı his- »e senetlerinden her işçiye sadece birer tane satılacağı açıklamasınınyapıldığını belirten tersane işçileri şunlan söylediler: "Biz iş- çilere pav senedi alın çağrısı yaptılar. Bu çağrıda X ve B tipi olmak üzeri iki senet alma hakkının olduğunu. fazlasının ve- rilmeyeceğini bildirdiler. Şimdi DokGe- mi-İş üyelerinin toplamını üç bin kişi ola- rak kabul edersek, tüm tersane işçileri pay senetlerinin hepsini alsa bile ancak bin hissenin işçilere ait olacağı ortaya çı- kacaktır. Geriye kalan dört yüz doksan dört bin hisse senedi beş sendika yöneti- cisinin elindedir. Artık bilinmelidir ki GESTAŞ işçi şirketi değildir" dediler Tasarı onaylandı Smai haklar güvencede ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Patent, faydalı mo- del. markalar. endüstriyel ta- sanmlaralanında Avrupa Bir- ligi (AB) ile gümrük birligi (GB) bağlamında mevzuat uyumunu sağlamak üzere çı- kanlan bazı kanun hükmünde kararnamelerın uygulanması ıçın gerekli cezaı hükümleri ıçeren yasa tasansı. TBMM Genel Kurulu'nda -167 oyla kabul edılerek kanunlaştı. Tasarının kabul edilmesi ile caydırıcı olmaktan uzak, uluslararası uygulamalar ba- kımından yetersiz olan ceza- lar arttınldı. Tasarım ve coğ- rafi işaret konularında ise yü- rürlükteki mevzuatta herhan- gi bir cezaı hüküm bulunma- dığından. bu konularda hü- kümlergetıriidi. Endüstriyel tasanmlann ve coğrafı ışaretlenn korunma- sına ilişkin ışlemlerin yürütül- mesı görev ı, Türk Patent Ens- tıtüsü'ne verilirken bu kuru- ma yapacağı hizmetler karşı- lığında ücret alabilme olana- ğı getırildı. Yaş sebze ve mey- velerin toptancı haller dışına kaymasının önlenmesi. mal- lann toptancı hallerde topla- narak hallerın bir borsa işlev ı kazanması ve spekülatıf amaçlı fiyat oluşumunun ön- lenmesi amacıyla cezafar art- unldı. T.C. BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI'NDAN DUYURU T.C. Başbakanlık Özelleştirme Idaresi Başkanlığı (Idare) taraündan, Turban Ttırizm A.Ş.'nin Ilıca Motel, Elmadağ Dağ Evi ve Küçüksu Arsası üe Maliye Bakanlıgı'na ait Karahayıt/Denizli Dinlenrae Tesisi ve Türkiye Denizcilik tşletmeleri (TDİ) Çıragan Arsası "saüş yöntemi" ile özelleştirilecektir. SIRA NO. l 2 3 4 5 TEStSLER Turtm \hcî Motel/Çeşme Turban Elmadag Daj Evı/Anlan Malıye Bafcanlıgı Karahayıt Dınlenme Tesısi/'Denizli ARSALAR Turban Kuçüksu Anasi/'lsanbui İU/İlçesi Istanbul/IJslcjdar TDİ Çıragan Arsaa/kanbu] lli/llçesi tstanbul/'Beşıktâş Mevkii Kuçuksu Mevkıı Çırağan AdaNo. 932 Ada No. 511 TEMİNATTUTARI 5 00C.COO.000. TL 5.000.000.000.- TL 5.000.000000.-TL 5.000.000.000.-TL Paısel No. 1 8.000.000.000 TL Parcel No. 59 T.C. BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME I D A R E S I B A Ş K A N L I Ğ I Hüstrn Rüm Gûrp'na 1. Ihaleler, teklil almak ve görüşmeler yapmak suretiyie, pazarük usutü ile gerçekleştirilecekür. 2. Her ba tesii ve arsa ıçın jyn jyn teklif verüebilecektu. Bırden fazla teas »«/veya arsa için teklif vereceöenn lekliDenni ayn ayn vermeleri gerekmektedir. 3. Teaslenn kaa, tanka. borç ve ilacak hesplanna'ala hak ve yükümtöhiklen ile stoklan ve tajıt araçlan saoşa konu elılmeveceküt 4. Tesisler ve analar, varhk sauş sözieşmea ımza arihındeid mevcut durumlanyla akıya devredileceklit 5. Teaslerde, devır teslım tanhı ratanyle. 1475 sayılı kanuna ahı olarak çahsan kaosam içi personel yûnirlükte bulunan Tophı İş SözleşmesTnden rtogan ve/veya dogacak hak ve alacakları üe bulıktt akıya devredilecektıı Devredilecek posMelm laJem azmman yukumlûlûklen, paza±k gte5,melerine tabıdıt 6.Teklıf satuplenrjn. yukanda her bu teas ve arsa ıçın belirten nıBrlardakı, ılk talepte odemeti, süresiz, kayıtaz jartaz, gayri kaMı rûaı banla gegci temınat mektubunu veya geçerlı temınat akçesını aşagıda beliralen adrese tesbm etmelen gerekmektediL Ihalenuı herhangi bir aşimasmda. venlecek en yüksek teklifin peşın degennın % 5'ine kadar ek geçicı temınat Bteneinleceknı 7. îdare, Risk Temerküzu'nden kaçmmak amaayla, venlecek dan geçd ve kean teminat mektuplannın başka bir banka ve/veya finans kuruluşundan gennlmes ksr.jsunda talep hakbm saklı tutar. 8.TekBflenn, temınat mektubu veya geçerlı temınat akçesuıın teslımmde alınacak mjkhuzla birlikte ûzennde "GİZLİ" ibaresi bulunan kapah zarf ıçınde en geç 1.12.1995 giinû saat 17.0O'ye <adar aşagja beSralen adrese tesiım edümesı gerekmektedJi 9. İhale sonuçlandıktan sonra venlen süre ıçınde sözlejmenin teklıf sahıbi tarafından imzalanmaması veya diğer yûkümlûlûklerin yenne geDnlmemesi hslınde herhangi bir ihtara gerek kalmaksızm geçci teminat Îdare tarafmdan nakde çevrilefcüeceiitır. 10. Teklif sahıbi gerçek ve' veya riızel kisıJerin dcari faaliyetlen Je ilgüı olarak yergı daaefen ve Sosyal Sigortaiar Kunımu'na dan malı yükümlüiükienm verme gennp geormedikleîi, tekhflerin degerlendınlna. arasmda degOlendırme knteri olarak dikkate alınabtlecekDr. 11. Tefclıflerm gerçek Kşıler taraindan verilmesı halmde imza arkülen, vekâleten venlmesı halınde bu hususta özel yetkıyı havı noter tasdıku vekalemame ve veldle ait imza sırküleri, tuzel kışı adma hareket edenlenn femsfl ve ilzama yettah oldukiannı gostenr belge ile imza siıtûlen teklıf mektubuna eklenKektır. 12. Teklif sahıplen teklıBennı peşra veya vadeli olarak verebıleceklerdır. TekiıBn vadeli olması halınde teklıf edılen toplam bedslın en az % 50'si peşın ödenecek, bakıyesı ıçn vade bir yıldan fazia olmayacak ve teklifin vadeli kısmına, vade farkı uygtianacaknr İhale lehme sonuçlanan teklıf sahıtnnden, leklifinın vadeli olması halmde. vadeli tutar ve faızı ıçın kesın temina: mektubu alınacaknr. 13. Idare'nın gereklı gönnesı halinde, thalelen kamuoyuna açık olarak yapma hakta saklıdır 14.Özelleşorme ıslemlen her turlû vergi.resımve harçtan rmıafar. 15. Sanş ile ligü' diger hususlar pazarlık goruşmelen sırasında tum teklıf sahıplenne t-ıldinleceknr. 16. Soz kjn-jsu tesisler ve arsalar için hazuiarun tanıtua dokûmanlannın her bm 1.000.000.- TL karşüıgında. Idare'den termn eüebılıt 17. Idare 2886 sayılı Deviet İhale Kanunu hukumleR.ie tabı olmayıp ıhaley. yapıp yapmamakta, dıledıgine yapmaka, şerekogınde teklıf verme suresını uzatrnakta serbesttir. YORUM OZTIN AKGUÇ Türkiye Hızla Kalkınabilir mi? Günlük polıtik oyunlar. yaklaşan seçim kaygıları ıçindeTürkiye'ninkalkınmasorunugeriplanaıtilmiş, hatta unutulmuş gibi gözüküyor. Oysa, Türkiye'nin birçok sorununun çözümü hızlı, dengeli ve düzenli kalkınmaya bağlı. Türkiye'nin ekonomik büyüme hızı son yıllarda dü- zenli olmadığı, büyük dalgalanmalar gösterdiği gibi, yıllık ortalama olarak da düşme eğilımi içindedir. Ör- neğin 1985-1994 dönemınde yıllık büyüme artı yüz- de 9.2 ile eksı yüzde 6.0 arasında dalgalanmış, or- talama yüzde 3.7 olmuştur. Bu ortalama, 1985 ön- cesi 10'ar yıll/k dönemlerle karşılaştırıldığında, belir- gin bir şekilde düşüktür. Son beş yıllık dönemde ise ekonominin 1995 yılında yüzde 6.0 büyüdüğü var- sayılsa bile, 1991 -1995 arasında yıllık ortalama yüz- de 2.9 düzeyinde kalmıştır. Kuşkusuz ekonomik kal- kınma salt ekonomik büyüme değildir. Kalkınmanın bir de niteliksel yönü vardır. Ancak büyüme hızı, bir ekonominin başansını (perfoımansını) ölçmede en önemli göstergedir. Bir ekonominin büyüme hızını belirieyen iki önem- li etken, yatınm hacmi ve yatırımların dağılımıdır. Tür- kiye'de sabit sermaye yatınmlannın GSMH'ye (gay- ri safi milli hasıla) oranı yüzde 20 dolayındadır. Tür- kiye, dış kaynak bulduğu. büyük cari işlemler açığı verdiği yıllarda, bu oran yüzde 25.0'a değin yüksel- mektedir. Türkiye. kabaca ulusal gelirinin beşte birı- ni tasarruf ederek yatırıma yöneltebilmektedir. Bu o- ran, kalkınmada ıddialı olan bir ülke için yeterli de- ğildir. Kaynakların dağılımı, kullanımı belki yatınm hac- mınden de önemlidir. Ekonominin temel sorunu, sı- nırlı kaynakları en iyi sonucu verecek şekilde kullan- mak, daha teknık bir deyişle optimum kaynak dağı- lımını sağlamaktır. Türkiye. tasarruf yapmada, bunu gerçek anlamda yatırımlara çevirmede yetersiz kal- dığı gibi, kaynaklarını da iyi kullanmamaktadır. Tür- kiye, konut başta olmak üzere daha çok hizmet sek- törüne yatınm yapmakta: buna karşı uzun sürede Türkiye'nin büyüme hızı üzerinde olumlu etki doğu- racak üretken yatınmların, daha açık bir deyişle ta- nm, jmalat sanayii ve enerji yatınmlannın payı gide- rek azalmaktadır. Böyle bir yatınm dağılımı ile Türki- ye'nin hızlı bir büyümeye ulaşması olanağı yoktur. Kalkınma için fızıki varlıklara, makine ve donanı- ma değil, kalkınmanın itici gücü insan kaynağına da yatırım yapmak gerekır. Bir ülkede yaşayan kişılerın değer yargıları. davranış bıçimlerı değişmeden. bıl- gi ve becerı düzeyleri yükselmeden, kurumsal yapı yenilenmeden kalkınma olmaz. Türkiye'de son yıl- larda insan kaynağına fazla yatırım yapılmadığı gibi, aşılanan değer yargıları ve davranış bıçimleri de kal- kınmaya yardımcı veelverışli değildir. Bu koşullarda Türkiye'nin hızlı, düzenli ve dengeli bir büyümeye u- laşmasına olanak yoktur. Kötü ekonomik yıllann ar- dından matematiksel olarak yüksek büyüme hızlan görülebılecek, büyük dış kaynak bulunduğu dönem- lerde büyüme hızı ortalamanın üstüne çıkabilecek, ancak büyüme düzenli ve dengeli olmayacaktır. Türkiye, 1980'li yıllarda dış odakların dayatması, hatta zorlaması ile özel sektör özendirilerek, piyasa güçlerıne dayanarak, ekonomik sorunlannı çözme' stratejısi izlemıştir. Kaynak dağılımı, serbest rekabe- tin olmadığı bir piyasa düzeninde, az sayıda girişim- cinin hevesine, takdirine. eğilimıne bırakıldığında, alınan sonuçlar başansız. ıç karartıcı olmaktadır. Piyasa güçleri, serbest rekabet düzeninin olmadı- ğı, girişimci yeteneğinin sınırlı olduğu bir ekonomi- de. ekonomik büyümeyi ıstenen ölçüde sağlayama- maktadır. Türkiye, son on beş yıllık denemeden sonra başa- nsızlığı görülmüş, gelecek için de umut vermeyen modelden geri dönmek, ciddı bir planlama dönemi- ne girmek zorundadır. Yatırımların dağılımını değiş- tirmeden, parasal birikimleri ekonomik açıdan yatı- nmlara dönüştürmeden Türkiye'nin düzenli, denge- ii ve hızlı bir büyüme sürecine gırmesıne olanak yok- tur. Toplumun, sonuçları dayatılan politikaları ırdeleye- rek gelişme yönlerini bulması gerekir. Partilerin de bu konuda yol gösterici olması, bu günkü düzene ger- çekçi alternatifler sunması beklenir. Ne yazık ki, gün- lük politik hesaplara kapılmış, belirli etkili çevrelerin yönlendirdiği partilerimız, sorunlara doğru tanı koya- rak gerçekçı çözümler üretememekte veya öne- rememektedir. ŞİRKETLERDEN HABERLER • DERBANK 12.10 1995 tanhınde yaptıâı Olağan Genel Kurul Toplantısı'nda sermayesini I tnlyona çıkarma karan alırken, Genel Müdiirlük görev ine de Mehmet Şerif Erden'i aetirdi. • \AKIFBANK Genel Müdür Yardımcılığrna Erkan Çelıkoğlu. Genel Sekreterliğe de Hüseyin Durmaz'ı getirdi. • BERBEN EXPRESS uluslararası taşımacılık sektöründe ISO 9002 Kalite Güvence Belgesi almaya hak kazanan ilk kuruluş oldu. • IBM TÜRK 1 Kasım 1995 Çarşambagünü Swiss Otel'de düzenlediği ve ıkı bolümden oluşan seminer çerçevesinde uygulama geliştiren fırmalar için hazırladıgı yeni olanaklan tanıttı. • GARANTt YATIRIM BANKASInın Genel Müdiirlük aörevine Mustafa Gürtin aetinldi. • FENİŞTJ1Ş TİCARET 1995 için belirlediği ihracat rakamımn yıl sonunda 40 mılyon doiara ulaşacağını açıkladı. Paranızı Zincire Vurmayın AZ PARA ÇOK PARA FARKI YOK MİKTARINEOLURSAOLSUN 7 GUNIHBARU HESAPIARA % 7 3 FAİZ VERİLİR (Yıllık Bileşik Getirisi % 106.46'dır) DERBANK YENİLMEZ GÜCÜN ESERİ MEVDUATINIZ1N TÜMÜ DEVLET GARANTİSİNDEDİR Şiştı Merkez Şubesi' Abde-ı Humyet C d No: 125 Şışıı /İstanbul T e 0 212 23' 4 ' £1 Fax:23147 59 Sirtecı Şubesi: Der«ışo9lu Sk Dervış Han No ' 4 Srt<ecHstarıbıJ( Te C 212 512 10 59 Fax'513 9C87 Erenkdy Şubesi: Bağoat Cd Kantarcı Pıza 3K SeyranApt No 16 Erenkov/lst Tei C 216 362 23 04 Fax 355 3182 Ankara Şubesi: Cınnah Cd No 24'^Çanka,a;Ankara Tel C 312 -S£ 61 82 F » 466 6186