04 Mayıs 2024 Cumartesi English Abone Ol Giriş Yap

Katalog

Aylar
Günler
Sayfalar
Cumhuriyet tmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı: Orhan Erinç • Genel Yayın Koordınatoru Hikmet Çetinkaya 0 Yazıışlerı Müdürlerı. fbrahim S'ıldız. Dinç Tavanç (Sorumlu) 0 Haber Merkezı Mudürü Hakan Kara # Gorsel Yönetmen Fikret Eser Dış Haberler Ergun Balcı • Ekonomı Bülent kı/anlık • Kültür: Handan Şenköken • Spor Abdüikadir Yücelman 9 Makaleler: Sami Karaören 0 Düzeltme Abdullah Yazıcı 9 Bılgı-Belge Edibe Buğra 9 Fotograf Erdoğan Köseoğlu \ayınkunılu İtıanSeiçilkl Orhan Erinç, Okta\ Kurtböke. HikmetÇetîııka>a.Şükran Soner, Ergun BalcL Dinç Ta> anç, tbrahim V. ıldız. Orhan Bursall. Mustafa BaJbav Hakan Kara. Ankara Temsılcısi Mustafa Balba\ # Haber Mudunı Doğan Akın Ataturk BuKan \o 125. Kat 4. Bakanlıklar- Ankara Tel. 4195020 C hatı. Faks 4195027 • Izmır Temsılcısr Serdar Kızık, H Zıya Blv 1352 S 2 3 Tel: 4411220,Faks 44191 P»AdanaTemsıknsrÇettnV"ığenoglıı, lnönıiCd 1I9S Nol Kafl.Tel 3522550. Faks 35225^0 Mûessese Müdiıru: Erol Erkut 9 Koordınatör Ahmet Koruban 9 Muhasebe Bülent Yener#ldare HûsevinGürer91şletme Önder Çelik 9 Bılgı-lşlem Nail tnal 9 Bılgısayar Sıstem MürüvetÇikr M£DYAC:9YÖDetım ICunjlu Başkanı-Gene! Mudur Gilbin Erduran # Koordınator Reha Işıtifian # Genel Müdür Yarduncısı MineAkdağ MEDVA G : • Yonetım Kurulu Başkanı - Genel Mudur Lstün Akm*n • Murahhas u> e Bora Gönenç V'a>ımla}aa \e Basan: Yenı Oun Haber Aıansı Ba&ın \e Ya\ıncıhk ^ Ş Tr^Ka*ı( ı.l ') 41 tağaloglu 34334 lsl PK 24« Istanbul Tel- (0 212ı 512 05 05 120 hatı Faks 10 212ı 513 85 95 2KASIM1995 Imsak: 5.02 Güneş: 6.28 Öğle. 11.55 tkındı: 14.40 Akşam 17.07 Yatsı: 18.28 M E D Y A C T e l 514 0 " 53 - 513 95 80 - 513 84 60-61. Faks 5118466 Amerika'da reklam çekimi • Haber Merkezi- Arçelık televızyonu içın hazırlanan iki reklam filmının çekimi. ABD'de. Arizona Phoenıx'te bır kovboy kasabasında ve Los Angeles Moja\e Havaalam'nda gerçekleştirildi. Saatchi & Saatchi Türkiye tarafından hazırlanan iki reklam filmının çekiminde yüz kişinin üzerinde bir oyuncu, fıgüran ve teknisyen ekibı rol aldı Yapımın yönetmenlığıni. gerilim filmlenyle tanınan lan Toytnon üstlenırken filmlerde kullanılan maketleri ve patlama sahnelerinı. bugünlerde sinemalarda ızlenilen Apollo 13'ü gerçekleştiren teknik ekip hazıriadı. MESAM, TV'lerle göpüştü • TV Servisi - Türkiye Musıki Eseri Sahiplen MeslekBırliği(MESAM), TV kuruluşlan ile yayın haklan konusunda sözleşme imzalamak üzere harekete geçtı. Bu amaçla Istanbul Swissotel"de TV kuruluşlannın temsılcıleriyle bir araya gelen MESAM yöneticilen. kendı sözleşme şartlannı ortaya koydu. Edinilen bilgiye göre TV kuruluşlan, bu şartlan kabul edip etmedıklerinı önümüzdeki günlerde açıklayacaklar. İstanbul'da hava kirliliği • İSTANBIL(AA)- lstanbul \'ali Yardımcısı Ruhi Paker. hava kirlılığmde son dört yılda belli birazalma bulunduğunu bildirdi. Ruhı Paker. Lıons kulüpleri ve İTÜ öğretim üyesi Prof. Dr Orhan Kural'ın gınşımleriyle düzenlenen "tstanbul Bu Kış Nasıl Isınıcak?" konulu toplantıda yaptığı konuşmada kentte son iki günde yapılan ölçümlerde kükürtdioksıt oranının. sınır değer olarak belirlenen 400 miligram'metreküpün üzerinde çıktığını bildirdi. Havana puroları TÜPkiye'de • Haber Merkezi - Dünyanın en ıyi purolan olan Havana purolan, Türk puroseverlen ile tanışıyor 500 yılı aşkın bir geçmişi bulunan purolar, El Club Del Habano adlı şirket tarafından ithal edılecek. Havana purolarının Türkiye temsılcisı Ünal Özüak. amaçlannın salt puro satmaktan çok. kulübüyle. özgün puro yayınlanyla, servısiyle ve zengin ürün çe>itleriyle gerçek puroyu Türk halkına tanıtmak olduğunu söyledi. Türkçe kanşılıklar • ANKARA(AA)- Atatürk Kültür. Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dıl Kurumu Başkanlığı tarafından dılımizdekı yabanci sözcüklere yenı karşılıklar önerildı. Bazılan şöyle: Deklarasyon: Bildirge. "Deklare etmek" yerine "Bildirmek. açıklamak". "Deklare edilmek" yerine ise "Bildınlmek. açıklanmak". Konformizm: "Yürürlükteki kurum. ölçüt ya da şartlara eleştirici bır değerlendırme yapmaksızın uyma" anlamındakı Fransızca kokenlı sözcük yenne. "Uymacılık. uyancılık". Tıraj yenne, "Baskı savısı". Ülkemizdeki ilaç pazannda söz sahibi olan şirketler dev yatınmlara başladı Daç patentinde fiyat kargaşası GÜNDÜZ İMŞtR Dünyanın sayılı ilaç üreticilen 'sessizse- dasız' çıkanlan Patent Yasasf yla bırlikte gözlerini Türkiye'ye çevirdı. Düne kadarya- bancı mümessillikler şeklinde ülkemizde- ki ilaç pazannda söz sahibi olan şirketler, şımdi de dev yatınmlanyla ülkemizde üre- time geçmeye başladı. Patent Yasası'yla bırlikte harekete geçen dünya ilaç sektörü- nün devlennden Bristol Nİeyers Squibb. Servier. Merck Sharp Dome. Elly Lily ile Glaxo Vv'ellcome. Türkiye'de milyonlarca do- larlık yatınma gırişti. Türk Eczacılar Bır- liği Başkanı Mehmet Domaç. 1999'da uy- gulanmaya başlanacak Patent Yasası'yla bırlikte ilaç fîyatlanndakı astronomık artı- şın ülke sağlığına büyük sekte vuracağına dikkat çekti. Patente geçiş için verilen 10 yıllık süre- nin 4 yıla indirilmesıyle birhkte dünya ilaç devlen 70 trilyonluk ilaç pazanna sahip Türkiye"de milyonlarca dolarlık yatınma girişmeye başladı. İlaç şirketleri düne kadar yabancı mü- messillikler şeklinde Türkiye ilaç pazannın yüzde 70-90"ını elinde tutuyordu. Bnstol-Myers Squibb, ilk aşamada ocak • Türk Eczacılar Birliği Başkanı Domaç: Vatandaş. ilaç fiyatlannın 3-4 kat artmasıyla ilaca ulaşamaz hale gelecektir. • Çokuluslu şirketler: Patente karşı çıkmak, tutuculuk ve çağdışılıktır. Şu anda piyasada olan ilaçlar kanundan etkilenmeyeceği için fiyatlarda herhangi bir değişiklik olmayacaktır. ayından bu yana 6.6 milyon dolarlık bır ya- mal olan Gebze'deki ilaç tesıslerini hazır ha- tınm gerçekleştirdi. Şirket yetkililerı. bu yatınmı 1.5 yıllık süreçte 10 milyon dola- ra yükselteceklerini ifade ettıler. Dünyada BMS dıye tanınan Bristol- Myers Squıbb halen sağlıkhizmetlenalanında dünya dör- düncüsü durumunda bulunuyor. Dünya ça- pında 47 bin çalışanıyla 130 ülkede faali- yet gösteren şirketin yıllık satış cırosu 12 milyardolar. BMS. aynı zamandaMoody's ve Standard and Poors'un AAA kredi notu verdiği 12 firma arasında yer alıyor. 70 trilyon olarak hesaplanan Türk ilaç pazanna daha sonra sırasıyla birçok ilaç devi yatınmyapmayabaşladı. Bunlann ara- sında Servier, Merck Sharp Dahme ile Eli Lily başı çekenlerdi. Türkiye'deki ilaç pa- zannda hayli söz sahibi olan Roche de Geb- ze'deki yeni bir tesis için 100 milyon dolar- lık bir yatınm planladı. Son olarak da Gla- xo Wellcome yaklaşık 800 mılyar liraya le getirdı. Şirketin başta Ingiltere ve ABD olmak üzere bu alanda çalışan 10 kişilik personeli mevcut. Glaxo Wellcome'un Türk ekonomisine yıllık katkısının yaklaşık 350 milyar lıra olması bekleniyor. Mehmet Domaç. Patent Yasası'yla ilaç fiyatlannın astronomik bır şekilde yükse- leceğine dikkat çekiyor. Domaç, yasanın getireceği gelişimleri şöyle sıralıyor: "Bugün eşdeğerlerine göre ucuzolan ilaç- lar, kısa bir siire içinde patentli ilaçlar kar- şısında piyasada kalmayacak, patentli ilaç- lar rakipsiz kalacaktır. Yüzde 40 sosyal gü- venlik kapsamında olmayan ihtiyaç sahibi vatandaş, ilaç fiyatlannın 3-4 kat artmasıy- la ilaca ulaşamaz hale gelecektir. llacm en büyük alıcısı durumunda olan \e halen bu- gün aldıklan ilacın parasını ödemekte güç- lük çekeru hatta bir kısmına dev let tahvili ve- ren SSK ve Bağ-Kur gibi kurumlar ilaç pa- rasını ödeyemeyecektir. Patent, tekelci yak- laşımlan güçiendirerek ülkemiz ilaç piyasa- sının tamamen çokuluslu ilaç şirkeâerince belirienmesini getirecektir. Yerli üretici, pa- zann daralmasıvla ilaç üretememekle kar- şı karşıv a kalacakbr. İlaç fivatlan, patent, ila- ca reklam gibi olgularla daha da hızlı yük- selecektir.*' llaçta patenti savunanlann başında ge- len çokuluslu ilaç şirketleri. yasanın geti- rece|i yararlan ise şöyle sıralıyor "Patent, dünva ekonomisine uyum sağ- lamanın, dünya ekonomisi ile bütünleş- menin moda deyim ile globalleşmenin önemli bir adımıdır. Serbest ticaret an- laşmalarının ön koşuludur. İ Ikenin sa- navileşmesine katkıda bulunur. Yabancı sermayenin girişi artar. Teknolojinin ser- best dolaşımını sajğlar. Artan teknoloji ile piyasa gelişir. llaçta kalite yükselir. Patente karşı çıkmak tutuculuk ve çağ- dışılıktır. Şu anda piyasada olan ilaçlar kanundan etkilenmeyeceği için fiyatlar- da herhangi bir değişiklik olmavacak- tır.İleride de yeni ilaçların fıyatları dün- y a piy asasındaki şartlar v e kurallara gö- re saptanacagı için patentin bu fiyatlara etkisi olmavacaktır." T T 1' 1 Bahkçmınvazgısıhiçdegişmez.Hepumutla /#/71/YV 7 f*rj SiÇTf* I £* çıkılır vola. hep bereket dileğivle atılır y CJ ağlarve hep zahmetle çekilir. Bır v anda son derece geiişmiş sonarlarla sudaki her canlıyı silip süpüren modern balıkçı tekneleri denizleri arşınlasa da. öte yanda bir uzak kıyıda ya da gölde değişen pek bir şey olmamıştır. Oralarda dünden biraz farklı olsa bile yine aynı umut ve zahtnet yaşanır. "Vlra Bismillah"la yola çıkar bahkçı,"Ya kısmet" diyerek atar ağını ve bekler. Sonra umutla yapışılır iplere. "Hep bir ağızdan söylenir tiirküter" \e "hep beraber çekilir ağlar" sudan. Dışardan bakanlar ise tek sözle yardım eder onlara: "Rasgele!" (Fotograf: KUBlLAY TÜNTÜL) Almanlardan Dalyan yardımına tepki • Bölgedeki çevre koruma çalışmalan için daha önce verilen 6 milyon markın yerinde kullanılmadığını öne süren Alman yetkililer ve çevreciler, 15.5 milyon marklık yeni yardım için temkinli davranıyor. AHMET ARPAD STLTTGAKT-Dalyana yeniden milyonlarca mark akacağı haberi Türk gaze- telerinde duyun^lunca Al- manya'daki çevreciler ve doğaseverler heyecanlandı. Nesli giderek tükenen ca- retta caretta kaplumbağala- nnm Akdeniz'deki en önem- li yumurtlama ve üreme ala- nı Iztuzu Kumsah'nda 1986- 1990yıllan arasında yaptı- ğı koruyucu çalışmalar ile ünlenen Günther Peter'in ilk tepkisi, "Sevinsek mi, üzülsek mi" sözleri oldu. Bilindiği gibi daha önce Alman Ekonomik Işbirliği Bakanlıgı'nın vermişoldu- ğu 6 milyon markla özel çevre bölgesi Köyceğiz ve Dalyan'da koruyucu hiçbir çalışma yapılmamıştı. Hi- beyi alan Özel Çevre Koru- ma Kurulu'nun (ÖÇKK) yöreye en büyük 'yatınmı'. kuplumbağalann yumurt- ladığı kumsala gelen günü- birlik 3-4 bin turiste yeni lokantalar inşa etmek ol- muştu. Aynca binlerce turis- ti taşıyan motorlann yanaş- ması için de kumsala yeni bir ıskele yaptırmıştı. Dal- yan kanalında trafik artar- ken burada yüzyıllardır ya- şayan Nil kaplumbağalan da son 3-4 yılda hızla azal- dı. "Sadece lztuzu ve Dalyan değil, Yânıklar Kumsalı da eldengidiyor" diyen Peter ise "Biz fzruzu'nun kumsalla- nnda kaybolan 6 milyon markın gerçekte hangi ka- nallara akıtıldığmin peşin- deyken,ştmdi de 155 mihTHi markhk yeni bir hibeden söz ediliyor" diyor. 19*90-1993 yıllan arasın- da verilen 6 milyon markın Dalyan'da nerelere harcan- dığı bir türlü ortaya çıkma- MüfettişLerden sınıf geçme sistemine vize yok EMtNE KAPL.4N ANKARA - MiHi Eğitim Bakanhğı müfettişlen. "zaman kay bı" olarak nite- lendirilen ders geçme ve kredi sistemi- nin yerine. "eğitim sistemine çözüm" sa- vıyla sunulan sınıf geçme sıstemi konu- sunda olumsuz görüş bildirdiler. Müfet- tişlerce hazırlanan raporda, eğitim yılı so- nunda önemli sorunlann yaşanabilece- ği belirtildi. Müfettişlerın. üniversite sı- navlanna girişte sıkıntı yaşanmaması için imam-hatip liselerinde "alan-bö- lüm" düzenlenmesi yapılmasını isteme- leri dikkat çekti. Milli Eğitim Bakanlığı'nın ders geç- me ve kredi sistemi yenne getırdiği "sı- nıf geçme sistemfnın uygulanmasına yö- nelik olarak müfettışlerin ortaöğretım kurumlan üzerinde yaptıklan inceleme tamamlandı. Müfettişlerce hazırlanan raporda, Ortaöğretim Kurumlan Stnıf Geçme Yönetmeliği'nde açıklık kazan- mayan birçok hükmün bulunduğu belir- tilerek eğitim yılı sonunda önemli sorun- lann yaşanabileceği vurgulandı. Rapor- da şöyle dendi. "İmam-hatip liseleridışındakimeslek liselerinde öğrencilerin mezun olabile- cekleri bölümler bellidir. İmam-hatip li- selerinde ise herhangi bir bolüm yoktur. Halen uy gulanan üniversite seçme sınav- lanna göre, bu durum bir proUem yarat- mamaktadır. Ancak. üniversite girişte alan-bölümün etkili olması durumunda ortaya ciddi bir problem çıkacaktır. Bu nedenle imam-hatip liseleri için de genel liselerimizde olduğiı gibi alanlann belir- • Milli Eğitim Bakanhğı müfettişlen, hazırladıklan raporda, üniversite sınavına girişte sıkıntı yaşanmaması için, imam-hatip liselerinde "alan-bölüm" düzenlemesi yapılmasını istediler. lenmesinde yarar görülmektedir." Raporda. sistemde yaşanması olası olarak görülen diğer sorun ve çözüm önerileri şöyle sıralandı: - Sistemdeki alan-bolüm seçmeli ders- leri ders geçme ve kredi sistemi uvgula- masmda karşılaşılan branş öğretmeni ve fiziki kapasite eksikliği gibi sorunlan yeniden gündeme getirecektir. Öğrenci- lerin kontrolsüz duruma gelmelerini ön- lemek için. ya seçmeli dersler alan-bö- lüm dersleri kapsamına alınmalı ya da seç- meli derslerin savısı asgari düzeyde be- liıienmelidir. -Öğretmenin. öğrencinin sınıf içi et- kinlık ve başan durumunu dikkate ala- rak takdir hakkını subjektıf olarak kul- lanması. öğrencıler arasında hak ve ada- lete aykın bir ışlem yapılmasına yol aça- caktır. Bu nedenle. takdir hakkının kul- lanımına ilışkın üst sınır getirilmelıdir. - Gcnel ve meslek liselerinde yabancı dil dersine aynlan saat sayisı az olduğu için, haftalık ders saati süresi içerisinde öğrencilere okuma. anlama. konuşma v e yazmadan ayn ayn vazılu sözlü ve ödev puanı verilmesi mümkün ve doğru dcğü- dir. Yeni bir düzenlemeye gidilmelidir. -Öğrencilerin yıl sonu notu. ortalama yükseltme veya sorumluluk sınavlann- da alınacak notla belırlenecektir. Orta- lama yükseltme sınavına katılmasına karşın geçer not alamayan öğrenci hak- kında nasıl bir işlem yapılacağı. iki dö- nem ortalaması ile ortalama yükseltme- me sınavından almış olduğu notun bır- likte değerlendirilıp değerlendinlmeye- ceğıne ilişkin düzenleme yapılmalıdır - Genel liselerin birinci sınınnda mut- laka başanlması önşarrlı Türk dili ve ede- biyatı dersi varken yönetmelik gereği meslek liselerinde bu ders sayısı ikiye çık- maktadır. Oğrenciler. lise 1 'de tek bir ders yüzünden sınıfta kalabileceklerdir. Bir- çok öğrencinin mağdur edilmesinin ön- lenmesi açısından, bu durumdaki oğren- ciler için yeni bir düzenleme y apdmahdır. yınca, Yeşiller Partisi'nden CemÖzdemir'in Meclis'e sunduğu soru önergesi ge- çenlerde gündeme alınmış ve bağışı yapmış olan Al- man Ekonomik Işbirliği Ba- kanhğı 'nı zor duruma sok- muştu. Peter" ın başkanlığı- nı yaptığı AGA da 23 Ekim 1995 tarihh dılekçesi ile ba- kanhğı Sayıştay'a şikây^ı etti. Günther Peter. Dalyan'a verdikleri 6 milyon markın amaç dışı yerlerde çarçur edildiğinin kanıtlannı da di- lekçeye ekledı. 15.5 milyon markhk yenihibe Bütün bu uğraşlar sıra- sında Alman Kalkınma Kre- dileri Teşkilatı KFWnin. Köyceğiz ve Dalyan'a 15 5 milyon marklık yeni bir hıbede bulunmaya hazırlan- dığı savı ortaya atıldı. Teş- kılatın yetkılilennden Tre- de ile hemen bir görüşme yaptık. Kendisi Cumhuri- yet'e verdiği demeçte, "Muğla \'aKiiği vç Özel Çev- re Koruma Kurulu her şey olmuş bitmiş gibi davranı- yor" dedi "L'zmanlanmız Türkiye'den veni döndü. Biz kesin karannıı/ı projeler ha- zırlanıp görüşüldükten ve tarafımızdan ona\ landık- tan sonra vereceğiz.** Dalyan ve yöresindeki doğanın yitirilmekte olma- sından Türk yetkilıleri so- rumlu tutan Alman KFW yetkilisı Trede. "Çahşma- dılar. En başta da Anka- ra daki ÖÇKK. Bu giizel yörede çok zaman yitiril- di"dedi. Günther Peter, böl- ge ile ilgili diğer gırişimle- rini şöyle anlatıvor: "Dalyan ve Yanıklar'a tu- rist götüren Alman seyahat acentelerini 19% yaz sezo- nunda buralan boy kota ça- gırdık. Bana ünlü acentele- rin isimleri verildi. Hepsin- den de olumlu yanıt aldık. 1989'da ulusal park ilan edi- lince, Dalyan kurtuluy or di- yesevinmistik. Ancak olum- lu hiçbirçaltşmanın \apilma- masL paralann ortadan kay- bolması. bir günde gelen tu- ristlerin 4 bine. motorlann 600'e ulaşması bizi çılgına döndürüyor." Peter. belkı şımdı acen- teler boykot ederse ılgilıler yaptıklan hatalan daha ko- lay kavrar diye düşünüyor. Geçen yıl koruma bölgele- ri Türk çevre kuruluşlanna paylaştınlırken Dalyan-Köy- ceğız yöresı ile Göksu Del- tası'nın. Doğal Hayatı Ko- ruma Derneği'ne verildıği- ni, ancak bu kuruluşun elle tutulur hiçbir çalışma vap- madığını da anımsatıvor Pamfilya ve Likya'dan Balıkçı'ya merhaba! Prof. FAHRİIŞIK Akdeniz C Arkeoloji Bölüm Başkanı Hellen söylencelerine göre, "İÖ 1200 sulannda. utkuyla bitirdikleri Truva Savaşı'mn ardından, Akhah sav aşçılann birkaç ovmağı Hellenis- tan'a geri dönmez. yeni yurt aray> şıy la ve üç önbilicinin peşinde Ana- dolu'nun güneyine, Akdeniz'e doğ- ru yol alır ve biroymak, Antaly a'nın doğusunda uzanan bitek Pamfilya düzlüğüne konar". Perge'nin kent- kapısı kazısıyla günyüzüne çıkan "kentkurucular"ın yontu altlıklan arasında o üç önbiliciden ikisinin adlan okununca da hüküm verilir bilimcilerce: "Pamfilyalı Hellen soy- ludur." Ve bilim der kı, kentkurucu yiğit- lerin Hellenliligi bir "masardtr. Çünkü çağlar sonra Hellen kültürü- ne tutkulu bır Roma Imparatoru Hadrian(tS 117-138). Atina'da bir "Birlik" kurar ve buna salt "Hellen kökenli kentler" katılabilır. Katılı- mın sınırsız olanaklanndan yararlan- mak isteyen Perge'nin, Aspendos'un "Hellenİi yiğhierce kuruMugu" ma- salı bu çıkar uğrunadır. Gerçekten de bilimci yadsıyamaz ki, limanıy- la Pamfilya'nın en önemlisi olan Si- det yerli Anadoluludur, kuruluşu -İO1400" sulanna dek iner. Ve Hi- tit başkenti Hattuşa'da 1986'da bu- lunan bir tunçyazıt, Pergelinin de özde ve kökte Anadoluluğunda hiç kuşkubırakmaz. Birsınıryazıtıdırbu ve Kral IV. Tuthaüyazamanında (İÖ 1250-1225) güneyde Hıtit sınınnı "Parha kenti yakınındaki Kastraya lrmağı''nın çizdiğini çızer: sözde "Heöencesi'" ile özde tamtamına ver- lı dilden uyarlanmışhğı ile Perge'nin dibinden akan Kestros. bugünkü Aksu... Antalya'nın doğa cenneti dağlık batısı, antikçaglann "Lik- ya'sıdır. Ve burası da bir "HeDen top- rağıdır" söylencelere göre \e söy- lencelerin "dilinde" herkeslere gö- re ki; bilgide üstünlüğü, bilim evre- ninde tanınmışlığı tartışılmaz olanı- mızın ilk kitabınm adı bile "likya İÖ 6. yy Hellen Kabartmalan r "dır Çünkü yurttaşımız Herodot'a göre. Likya halkı "Giriı"tengöçme'"dir. ba- tıdan gelme. Çünkü biribırleriyle çelışkilı onlarca "masal"dan binne göre Lykia'yı "Atina Kraü Pandi- on'un oğlu Lykos" kurmu^ur, adı- nı vermıştir, örnegin ikinci başkent Patara'vı da •'Tann ApoDon'un \ant- hos Superisi Lykia'dan doğma oğlu Pataros'" kurar ve adını verır. lnsa- nı böylesıne " Hellen soylu" olunca, dogaİdır kı. uygarlıgın adı da "Hel- len uygariığı'* olacaktır Likya"da. Likyalılar özlerine hep Tramılı derler ya; Patara Yol Kılavuz Anıtı yazıtlanvla adım adım ızlenen an- tik karayolu, yurtlarından aldıklan bu adı bugünün benzeradlı rirmil'i ile çakıştınr ve Herodot'u yalanlar. tlk Homer'in dediğı Lykıa adı da Hellen diline Atinalı Lykos'dan de- gıl, doğu dillerinden, Hıtit ve Mısır- lının bu halka çok daha öncelen Lukka deyişinden uyarlamadır ve kent adlannın sözde "HeUenüliği*' de kökü Anadolu'ya sıgındıklan İÖ 2. bin yıl sonlanna dek inen Panhel- lenızmin ürünü bırer yakıştırma: Çünkü 10 14. yüzyıldan bir Hitit yazısında Dalavva Lukkı toprağında bir Lukka kentidır: Lıkyalı Xanthos koyağındaki bu görkemli Kale'ye Tlawa der, Hellenistanlı da Tlos. Ve çünkü biryüzyıl sonrası Lukka ül- kesine yaptığı seferi anlatırken Hi- tit Kralı IV. Tuthalya Yalburt resım- yazıtında. "Tannİara şükrünü Pa- tar Dağı'nın karşısında sunduğu- nu" da söyler; Likyalının Pttara. Hellen'ın Patara dediğı liman ken- tidir bu ki, "Hellen yiğidi Pataros kurmuş, ve adını venniş*' olabile- mez. Ve kazıyla günyüzüne vuran bir demırçağ öncesı taşbalta. onun Ana- doluluğu'nun arkeolojik belgesıdir; tüm Likya'nın yerlıliğınin belgesı. Pamfılya-Lıkya odağında konum- lu .Antalya'nın eski limanında, için- de yuvarlak sunağıyla şımdilerin bahkçılanna "umut" dagıtan bir mihrap; doğuda Urartu'dan batıda Frigya'ya dek tüm Anadolu insanı- na bin yıllar boyu benzer bıçim ve işleviyle umut olmuşsa eğer. bunun adı Anadoluluk'da ınançla direniş- tır. tskender'ın "HeUenleşmeye kar- şı çıkışın cezası oiarak" Side'de bek- lettiğı bır garnizon da Pamfilya in- sanını kendi yerli özünden koparma- da dırenişin bekçisiydi ve yerlıya- zıyla yerli dilde ve Hellence çev ıri- li üç yazıttan bellı ki. Iskender öl- müş, kurduğu dünya devleti dağıl- mış. ancak Sideli "Hellenleşmesige- rektiğini" yine unutmuştu. Sürgünü kökünden koparmanın mümkünü olabilememişti çünkü. Seninle Balıkçı. bir "Mavi Sür- gün" Anadolu gerçeğine bir kök tut- muştur ki. bunu da sökebılmenin mümkünü yoktur; "Güneşi bandan doğurmanın" mümkünü olmadığı gibi yoktur. Ve "Güneş"in Batı uy- garlıgı üzerine Ege'nın dogu yaka- sından ışımışlığı, özlediğın "lyon- ya'dan Merhaba"ya kalsın Balık- çı; bilgimn izinde öze güven ve sana saygıylaiııc susulmasm...
Abone Ol Giriş Yap
Anasayfa Abonelik Paketleri Yayınlar Yardım İletişim English
x
Aşağıdaki yayınlardan bul
Tümünü seç
|
Tümünü temizle
Aşağıdaki tarih aralığında yayınlanmış makaleleri bul
Aşağıdaki yöntemler yoluyla kelimeleri içeren makaleleri bul
ve ve
ve ve
Temizle