Katalog

SAYFA CUMHURİYET 15 KASIM 1995 ÇARŞAMBA EKONOMI/PARA RAPORU BORSAVERİLERI Endeksler BnesıK EnaeKs Malı Encîeks Sanayı Endeks Onceki seans 41418 73 33318 55 47016.88 1.Seans 41539 93 33343.04 47133.32 Değişim (%) 0 29 0.07 0 35 2. Seans -İ2617 13 34064.50 48459.53 Değişim (%) 2 59 2.16 2 70 Işien Hacmı 4 317.373.892 530.00 BORSA(1. SEANS) UUSMIDSS BORSA (2. SEANS) i4iuaMi895 âiceı. Husâıık» Bufinkî B«pî»ı. ışieı» n crt kiunıı âuûh Rüssk ÜMKS Meılı fmti I-»arjÇnertA K T H M r » 215i 11* 135 73S İ6C 1IS a* = 300 Ktaall.br 121 Bta UM ISIna 14» 'i'S « I * 5 niHn|»lkt 71 CBOShpS» 7» 2S > NftaıfCa S »Jsta» Oüştoşr R kaM.*lk 2 DcgarHoa^g HOjaOısa NEaMşttm OM*» İ52t HM nsai n.» rs Î'S "â ı« 2İ7Î E.SC 2-J2C 7.» Ul '80ÛC •"İSC 1 . * 14* İM 2?ar 5TC a 23.50C K =-?:<*ücaV»; •-5JC KEytte Esaı* İ73 frans ^rersa K. Rta* 0B3 3Oİİİ9UK KttiMIM KSitaıtMlı .:: -a' 55» 131 a») S.330 i-OO İM •,sx "JTVSGBSK* 2.K 1!» Ifttacn mirtnt 137» '1M nm ı« tiHrttt 1*8 'jar^s P<nw 1241*9135 •Î.V.-J*. •3£>«!Tuın "JC Ocsa- UIMn •i: Pr-as •5i IM '07S7J n 15» ıa ijs rs.a 12.91 ŞŞCC 1 1 * "ÎH >• 1SIB ;K0 3T0 9 1 « a C 152" İ3S 57ffl :7X 34730 ifiB 1İK 1ÎOB liMC -4İ5Ö 12.751 •£İ2C -T&SE 1651 2-2-2C '6202 iH I H iH nm iM 14.50C «503 ••a •« J15C0 2C5I B« 1179 S1D0 iffl 7JN vm ifo: »a 3'52 4605 uoc 117= ••r 7M IM rr1I7S t i s ım vm nm •!• •500 2CC !K0 1İM 14İSI MM lî'B '3751 35 SX 3501 JfflC <T1 a 7i İ3K âûffi •JDO ıgco yjSC 25ÜÖC 28X0 2 8 » ! 27,xo roaı 710Û 7.2D3 İ303 8400 0 2 «M a7H 2M l » -an 1125 vm 5520 7» 371 1330 " « 5TC '7» ;.• 5T0 n IN Ljffl itt) 75OC IH U5X 'te-i •İSB 14750 «ia '-273 Z:I J'J2İ 2C5CC 1179 S» 13.337 S-OC -JlKJfö E.-5İ İ50T. 239300 i« rn İ'M ; * ı.M w» <7ST E'CC '3C0 :'2C 3 402 52.29! İ « Ö 112! 721M 1.K v. " 2 2 52' X SM 32311S U 6 !IM « • 213E -251 3İ335C 552C IM » M 4JB 1lü S.M 14» IIM U M 1401 U"S 5712 -İİ53 3951 -ÎJM 395Û! <ea '37200 46T 7SI SIM 8S0C 2-2OC 7M «M 3?X ' 997.262 c.<C 3İ324 24:1. 290O3 5.300 310 27OT 'jJOC 27.3)0 7:00 27J O 7.130 an ".300 İ339 •2 o a »a HM iı» 78 52 '32X 19ÎS m m 11H -012 'IM "ıa 2~ 28)2 İM İW IM &M •35E -İİ32 7.M 7.M İ53C 5 T I 1X0 'OK VM %a H m • G • -x ass asx 1 ® 250C ':!« 115ÛC ü» u.a :«0 İS2C !!H 1 2 1-751 tZM IM S.7M UM 3JSC UOC 5-1 Ul ) C 2*1 32? 11T5İ 12JM vm c : 225" '50202 •30 5102 0 *23C m 137S) 1IM U<M t« •KS U 5 0 1575C 1525Î •30C ' K 4C;~ 4BS2 !.M İ.H 54.C8C Slffi 1.PS 1JR •C.2C M '525C 1C5 İJS Ul •200C 2'S •:o2 = 302 3IM LM 11.79 1 7 9 ıa is» 1S.79 S.79 iZE 3 İM UM HM •İSJ) c 4.H '«CC «M 3M 2S «.79 3-200 1603 tiSDB 1.325 5İ3SC 1,125 «M 1İD0C n i.600 15 SB fM 1*75 İC5 vm UİOJ B» 'M za m 11M 11» 11• 1353C ' Î 5 I 15.5CC tiSSO 'Hiıtjs *6" Scttss •60C İJI 15* 'KC IM IM VM 1 » 1K2 (Jl 222OJ •131 ffllBİUnlıir tm 171 InKaı IM 'TSTİS&onıflfit Î7S '74 7*s»!Tarr -243: •7:1'SıjaCa- î«ü 2.3SC EiCO '27S 11M ;3CC tıjsı a» IM ıa 31M >I,M 2E.CK 2S00C J-"TJO 22.30C 5" 120 7' y*2 İRM IM 1S.SİI IM 571 TSffl 2iOS 23S3 I75S 2.73C IM 650C 1İ5CC iW SHS 117S MM i'ıtf 119 E2B Î3E E3B) «M 1UK H.79 - 520 MM 1CJI i'S 4'2C IN IE 1İ9 >a 3.S5C î-: 1552 351 0 3X M 5JC5 7M 1910 .:,: 2KX2 1525 12IM I M 111* iiM tiM nrı VıS 'İSLJS Z123 5SC •:':« -65* 7] « M İM 1M.M 2I ! 5 35" 225 L272 83H 57300 İJX TSOÛ 36.300 7.İ36 î~f. 537202' 5 - * ?M ItlM 779 LM İ M ' » "2-2 •9033 3S0CC •İ306 4,M 16M 4» •t'S £X0 '2"<5 '•252 2.203 '7İ5C ı« -usa ns İ7M 7M 1GM 791 26520 %M 26.77- 5T£ -J1617J İ6C2 ••&. S1Ş4J' 1S4 iıa S71M nm m 1HM B4 2ZC 'Iffl 2İ0O 2.45C S-OT 2.4T -950C SJB3 13.500 3.35C 3C6JO3 3.350 ua mm i4s iis I«M iai KM IM 11» •33JT T 2 1 ::"6 SK 2C144 SJ-J 5.9CC 5ti)0C EJ)3 5D0D 55BK 5S24 İM 1. 1131 3 11M IM im ıv mm :sa 13.91 W M 11M 7=7/. İS2'"2 T74' 5.100 3.«73?2 5'3i C C •cr* TEKr -:;e; İM "*« f« 11M 2U» HB 11251 5«« 1)t8 »M IMM a n 1:497 iieo 57SK0C 4Sffi 77X 100E ''650 UM 152JC 'iffi 21M a M !7SS 2650 -2-:S22 162 K.7ŞI H.M 1İM) 4£û3 iflOC 4$X 2_SQQ 247 3Q£ 2İ32 "2T 1C57.T '.222 !55£C aOK 15491 Ijü2 Î21332 'İS 4«2 » ü :r. ! « 1MO1 t« 52MC i'70 532(t m •52-Ş 50O2 ffl 152 \M 111 OM •S75 23*5.X0 •5;: " 2 i K HM 7İM f»! '"G20 W5C İEJI B ZZUSI 455C S?B 11252 '1330 15293 İM 11M İJS 1İ75 1MJ74 1 S 940. 75S2ÜC- 1175 &29 »79 S.M 15» vm mm iun MSttı "41XC 11ÛX 2I2C 6.300 2.17: fj,r ';xC £403 '£ [ü T2 XC •£OX ua m.M tm •9-92 -2220 - Ş - S 79 S M 7.125 2Ei İ İ M 171 7(7 m nm um iı» ' C •"." i~l: 1W 1173 313 ! » 1191 5T34» Il.a IS.M HIM 1İEİ •5.51 32.200 -İ5O0 2571 '~: 'ÜSCC 1 5£B İM H M 1171 ıa ıatn JÎ^; ^ T 'K ~*J* lia 121M 0.29 l.« !7M I» •••;: 4Î:CO 'i'to HM 11M H M Î5.XC ILim 2SJCC 22C 241 [02 2 J E 2230C !'S« 2-~- 15.251 3H4M « k L« SM 1171 n~. i.ıı: 2-;ı •61 -54JE İS1 6«C 2S« 2.80C '.862*3 E.5CC «'•10 '275C i9i-£ IIW W "Ifl II.I3I IX *l İ30C 4 537 2 * liı n * !(S* « 1 9 :aı fiiM !M MM 6J'2 2JSJ; isı SM UN K M 2.750 £« 1IH7 1171 ıts 1 K cC03 15» ıa 2K2 Î ÖC 5S5Ü0C £.6X 3" 30C MtonfmılD'C. MUTMH 30E»«Jnrt: RIIMHiıı SM 1J75 57» 13M İM i.m •4SC 1179 m fji İM 12 79 İM ıa £29 1.E5 9M a » ii79 n a ili İM 7M 7M 21M 22S B-52 «Ina EllraCm C 2 k r DSKtaıte M(ttHM 2^ Çra IBCMS 7M 7M 179 0 1360 ' L'75 N UM iM y* 2.M : * 4Jİ IM '-532 '-'S. ua 1İ.75I IJ9 741 !M 7M 3J9 24330 2SJKI !7M VM 7,M 7.M •233C İ2O6 •3K 0 2121 I M 2.M ıa UM 1379 79 1.M 7 M İM MIDHlNfcl HB^Mjı B< g T O İM •Î23D0 -22OC I1M HM M9 118 KtDMs B D n l U HEyfan E P n M Klbta 5M 71 İM 2J75 İJI ;M U9 ım İM 1İ75I IIM İM 1179 rz: •C5 279 İ?N 35M 13M 2125 İ12S SM 721 İM Z29 IM :m ım İ6Û0 7.7I IM H19 1179 İM »5» 17İ5C 9 F3ESİ* m SM 13 a 7M 771 »i« s.a :7['j •55 11a 5.6K m ııa 2İ21 1129 «I 119 21M >1 Mafttatan • M ı 1IM MM-to MHıta V -at 5ç>-i !4SI «79 İ S 1SI 14M 14 M : î'l S Jffi •7S :m 12M 1!M 11M HM İM İM LM İM İM K l H7U MTJjbfasK! İM 117) Viİ !M iıM »a IICO; '5083)2 TtM HM İM SM IKIaimı lEla İM 14M 1Iİ9 1179 IM IM UM 1129 ifbtrıra IHMMM* ÇÇ 112 Urtu miaMı ı ffitanTıMI ı fflttaMa IM «• OTtnmUIU »M »M İX ! M iı a IIJ9 •" 20" "ı'w "• İM ÜM M9 1179 119 411 İM U l n,a 1J8 İJS SM U l lia 11M SM 132llnslUii| '33leaş «HTnı 137 IhıldsS HtiftMB ladttlMBbrl. •4' 2:=-3-sFactri: M2Pnı 141 M» 1«Pms 11.79 H79 a a m «a •5252 '5002 6 6 1 ÛSC 1.17i ıa 1J75 S.7S -m 221 «M »a 11.79 •5»»MÜI s.700 m ıa 11M ICI 17 M 1ES : • * 1IJ9 İM IN '.II m ıa 3400 1125 171 HM 21M İM 2M ıa ''191 «M 119 "I ıa 791 ıa 24J0C an İM 12C0OC 1!S 23 !.M sa 71 IM !M 1.91 771 ıa :7a: IM 121 17 a 1179 IH 11.29 •7252 ıa !H ı?a UM ıa î7.a 5"X •053 t1« 171 1,175 Î6.Ü 19İ SM ıa U19 5S20 1J9 1221 1179 İM IM ; JL -u. $i im 1£M :M m a SM mm •}» m.m ııa '650C "İ3X '5322 «M S M 4,«9 SIM '-5X 32:53 |7M 1İM « J l 1B 1RM İM 21M E.M S.SB 11M OIM 1179 İM 161135 !M 15C.a 721 17K.R3 Itl 711M 419 1İK.Cİ 3 : 3400 1"5X0 ••25 15JC300 01 İHM BM 1173135 » M * M IM IJ5SM !S!5 1.72i H4 tJH 1.7H M •-a: •:;:« -4i': 14-51 K İ 14.33 UM . T » 14(71 «M 41M HM 1-51 714M 4R1 H 1CM 15! )» 13!» IN 7« 5CM 7« İM U d M 4.I7S ;.5X 133 M 2451 23 f«! 44.İK 2317C ra IM 7.H İ M IS30 1C0GO ] 3 S S'Sl « M 13T 219H.M.M LM 2M.M 12OOJ2 1 S 0 '233C 11,751 «M na ız 7,m a IM 1R129 İM IHJ1İ IM IM SB İM IMZ '440: 12(1 3,5e 7a LBI SJE UM 2.«7 U17 27.03 7.13 Î20 2.İ7! İM 210 2.1SJ 579 7H Ul » M LM HUH 7.M KM IM 231 1 1.251 iM U l ı a LM m i 19 H I7M W l l « m 1179 4KM 11117 IJ9 1.19.M 47« I1J9 M M 1'E" •7İS 113DC : 7if0 1,8 H4» 2.H 1S1M 721 «M vm mm *« MM İ1İM 13M IM 7*1 M m !îa 1A1H 2LSS 5tC'i5S.£29 is& ' 325 "2S20G 1JE" riJ9 !•• nm n IJHM m 147S SM : « 5JI 1111 5441 ! * 07 US 167 a a 2.U1 a Mm m mm \« 14.79 34 M UM 5530 H2'0 ua » M Ba r * tne na •nı «» 1.H İ.M.M i» İM 1ÜM 1447 5.M S7M S K 1 » 22179S HI7 ır 1441 2ITT 172 lffl 2JZ5 2 2 1 9 1 M •2Jı 12.2CC ıTSi'; 2.19 279 ' t a HM 1379 SHM •7X.3X I «52,2a 52: HM G M 7711171 SM SM « «21! 5 3 Î129 11* İM SM «79 SM ıa 13.79 1129 1ta '•I 2B7I7 fn nm 1179 2.H7.M 1179 MSM SM G!M !M I73M 1319 174.M 1211 11 S» 181:'43 IEİ İ'S 11M 1H İM 11C2 1IC1 »711 IS1 İM 7.71 5M 1İM Ü9I !M 17 a i« ıa !M IM 1S9I IM ıa ıc s.m t.a 1S ıa IM SM 1.(9 IM IM 15,79 27M 12.29 L22O İM tlM IM «79 265C ı a 171 IM 11M «79 IM İM IM 1B 5» IM i» na »a 2M 17 a İM IM 2M •27S 1İM 1375 m 5IM 1125 2ia 1575 UM İH IIM M 479 15İ5C 6.600 1 9 mı IM »m <!T9 L20C 7.11 1I.M sa a.a 11 tı a a 171 İ.79 SM n<3» seı İM 1IM 7B1 İM em m KM 2I7M 1İH 891 MM I S I !M UEM 279 vm mm ın* 1M 11CM IM am 2M 7ÜM irı tiis.M 1İ M 2O.M 3.272 ıa 1S79 IJffl 429 mm UM ı « : !2JÖ:X :>•: 9M 1111 S5.H u s IIÜM i.m l'iîi 1IH.33! i a <ım mm N B 5N S.72I SM tlM I37M uı xm 4-51 t l 1Î11IIJ 33E3X 6bX 3Ğ.DGC 11.17! m HM LE3.a t.H SC.Cl I M 7CM :539 IX 1.K I5.S4 1ta MM 12.M3 niii £m i.» 1lü CM H.U5 KM 1122J9 E« nm 9.M a.B •'32 •::<:•: " « 2cr2 2£ı-" 2SS 1111 1I1I.12I ! S ! 2LM mm 1!5ii İW 37! M 2.19 ıtsa İS7I 2.H 1!J» «M •5c Ti» Tjooq i5J T s«*art IHTeM; 1W Imsfirtıfnı B a 1*575 3J5I ua 4M 1179 İ-M 2£XOi m 1575 IM İ59 I7H VM 449 SM İİM 2S.2OC 2İ2C 2'75 SM 21.» TlM 1529 İ4H 141 TlM 17SUJ1&1 17ltaMhMq '"T5KB "ir«t3mr[lıiıı itır«« ıa ıa 2M İM 12.79 1179 1M 11ü 5M İM İM 2M îıi 1291 1151 III 1191 'i:2T.*na* 1UUU$ 2CM 245M 11 te»1 •-: a- r-r i l!t los 111 İM ım 1 M :i20 . t30û 1N 319 'ta İM ' 5f21 m İM 3450 0 18 M 2£0C 1İ7İİ 119 1SS IM 171 111 22 io: UM IM 12.29 1ta 2!5X 222 MM Î5.M HTJt IM 2-32 SM IM İM İM 2 D2 İM 13 M 11» İM 11» 232 29.M 1.19 ıa 2175 K,M 2«EM KtH ;«X •"»: :?CC »a mm iu< 119 524M ıf IM 33U» 1,|7 1 « 1JUM 1H1 171 2.7İ7M 301 İM IXIX IS4 :i 5oc r.m 2- 4w H,a 1.I73JH 13.932 1.59 KM 4J41 \IH 114M 12.M 31.M 25M 31.4ü 2S0C '31.205 2-CC 22a 335203 2198 MM 5J2SM 2 2 » 7SM 3.1KM 1579 3MM IM 1.17IM 2E: S3OS 72121 1472 saIM m2.1C m am tm nm• >T 29JÎ 4.19 İM İM 731M 5.M M,B 3JSM TlM O4I ii«.M 7Üİ.M «M "1 : İ ( *'* 3» 21 !77a 324 M 1534 IN 112 IH İM (521 İ475 112 - ^ 1537 12DI HC! 1421 11724 o:2S14I 4137 181 2J2I m SM IM 3552 9X Uif 153SM 1417 3 » <S3M İS4 35.I52Cî4flî e 3 « '3 4Î2K 5 5 Şok faizli süper bonodan bu yana devlet, büyük rant dağıtıyor Hazine, bire beş verdi HACERGEMİCİ Parasını Hazıne'ye tes- lim eden yatırımcının 1 mıl>an. Ma\ıs 1994'ten bu yana 5"e katlandi. 5 Nisan 1994 tarihinde doların 40 bine fırlaması ve gecelik faizlerin bınde lOOOMere ulaşmasi ıle oiuşan knzı. yine yüksek faızle çözen Hazine'nin iç borçlanmada ya^adığı çıkmaz. yeni borç krizleri doğururken de\letı finanse eden yatırımcının cebini dolduruyor Bu arada 1994 ekono- mik krizinden darbe yıyen borsanın 1995"te siyasi be- lirsizliğe yenilmesı \e kon- tol altında tutulan dövız. faize \onelik talep ve bek- lentilen de körüklüyor. 1993 \ılında bankaların yüksek faiz baskısına bo- yıın eğmek yerine ıhaleleri iptal etmeyi tercih eden Hazine. 1994'un ilk ayında patlayan krizle birlikte yıl- lik yiizde 200 net faızlere dahi razı olmak zorunda kaldi. İlk zamanlarda yaşanan belırsızlik nedeni ıle üç a\a kılitlenen bono ihalesıne yatırılan I mılyar. aradan geçen 1.5 yıllık sürede 5 milyar liraya ulaştı. Hatta 26 mayısta süper faizli bo- no ihaîesi alan bir kışi. geri ödemeleri takıp eden ihale- lere \adesine ve faızıne bakmadan gırdiğı halde parasını 5'e katladi. Bu noktada Hazine bo- • 26 Mayıs 1994'te yıllık yüzde 200 net faizli üç ay vadeli süper bono alan yatınmcı. geri ödemeleri takip eden ihalelere vadesini ve faizini dikkate almadan gırse dahi bu dönem içinde parasını beşe katladı. 1 mılyar mayıs 1994'ten bu yana ne oldu? VADESİNE BAKMADAN HAZİNE BONOSU ALIRSA Tarıh 26.5.94 6.9.94 14.2.94 21.3.95 Vade 3Ay 3Ay 3Ay 1 Yıl Faiz (Yıllık Net} 200 87.98 96.48 125.50 Son ihaienin vade bitim tarihi: 20.3.96. 1 Mılyar NeOldu?) 1.500.000.000 1.829.850.000 2.271.209.820 5.121.578.144 KISA VADELİ 3 VE 6 AYLIK BONO İHALESİNDE DE6ERLENDİRİRSE Tarıh 26.5.94 6.9.94 12.12.94 19.06.95 19.9.95 Vade 3Ay 3Ay Faiz {Yıllık Net) 200 87.98 6Ay 106.94(53.47) 3Ay 153 gün 71.93 8.8.99 Son ihalentn vade bitim taribi: 21.2.96. UZUN VAOEDE DEĞERLENDİRİRSE Tarib 26.5.94 ' 21.8.94 6.2.95 5.8.95 Vade 3Ay 6Ay 6Ay 273 gûn Faiz (Yıllık Net) 200 104-13 127-97 83-22 Sop ihalenm vade bitim tarihi: 15.5.96. (1 Milyar NeOKhı?) 1.500.000.000 1.829.850.000 2.808270.795 4.117.363.503 5.653.140.089 (1 Milyar NeOlde?) 1.500.000.000 2.280.000.000 3.740.219.820 6.068.132.635 nolannın en büyük müijte- risi olan bankaların bu alandaki uzmanlıklannı hatırlatan yetkılıler. söz konusu kânn on-vırmi kata kadar çıktığını ıfade edi- yorlar. Öte yandan Hazine iha- lelen. kısa veya uzun vade- ve bakılmaksızın her kesi- me kazandırdı. Yatırımctnın 3 aylık ilk bono ihalesinin ardından vade bozumlannda sürekli 3 veya 6 ay vadeye yatır- ması durumunda 1.5 yılda 1 milyardan 5.6 milyara çı- kanrken uzun vadeyı dene- mesi halinde bu rakamın Mayıs 1996'da 6 trilyona kadar çıkacağı tahmin edi- liyor. Bu arada ihalelere vade ve faizine bakmadan katılsa dahi hesaplamalara göre aynı süre içinde 1 milyan 5.1 milyara ulaşı- yor. Bilindiği gibi ekonomiyi 1994 yılı krizine taşıyan düşük kur-yüksek faiz zin- cin 5 Nisan ekonomik pa- ketinden daha da güçlene- rek çıktı. Bu arada Mart- Eylül 1995 tarihleri arasın- da başan olarak sergilenen uzun vadede borçlanma politikası da oldukça kısa sürdü. Siyasi belirsizlik ve Ha- zine'nin Eylül 1995 tarihi itıbarı ile 1.2 katrilyona ulaşan iç borç yükü yeni- den yüksek faiz baskısı ya- ratınca yüksek faiz-düşük kur politikasının uzun bir dönem daha sürecegi sin- yalleri alınmış oldu. Hazine'nin son olarak açtığı 81 gün vadeli bono ihalesınde yıllık net yüzde 92.5 faiz vermesine karşın ugradığı hüsran da yüksek faiz döneminın devam ede- ceğinı gösteriyor. 4 ay vadeli halka arz bugün başlıyor Boııolan 21 banka satacakANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Hazine'nin halka arz olarak çıkardıği 4 ay va- deli net 31.5 dönem faizli bonoların satişına bugün ba^lanıyor. Toplam 5 tnlyon lira tutannda çıkanlan bono- ların satişı, aralannda Mer- kez BankaM. Ziraat Bankasi ve 1^ Bankasfnın da bulun- duğu 21 banka tarafından gerçekleştırilecek. Hazine, halka 4 ay vadeli devlet kâğıdı satarak 3 ay- dan daha uzun vadeli bonolan kabul etme yen bankalara mesaj vermeye çalışacak. Hazine yetkılıleri, bankaların özellikle ~-e erken genel seçım nede- niyle belirsizleşen ortamda 3 aydan daha uzun vadeli yatınm yapmak istemedık- İerine dikkat çekerek. "An- cak, halkın 4 ay ve daha uzun vadeli yatınm araçlan- na güvenmesi durumunda. bankalar da 4-5 av gibi kırık vadeli ihaİelere sıcak bakarlar" dedi- ler. Yetkılıler, bonola- ra yüksek talep gel- mesı durumunda, mik- tarın 10 trılyon liraya çı- kanlabileceğını de kaydetti- ler. Hazine Müsteşarlığf ndan dün yapılan açıklamaya göre bugün satışı başlayacak 4 ay vadeli net yüzde 31.5 ora- nındaki dönem faizli bono- lann yıllık net getirisi yüzde 95.55 düzeyine ulaşıyor. Bonolan satacak bankalar şöyIe:"Akbank, Dışbank, Emlakbank, Finansbank, İktisat Bankası, Kent Bank, Pamukbank. Sümerbank, Tiirk Ticaret Bankasu Yapı Kredi Bankasu Merkez Ban- kası, Bank E\pres. Egebank, Esbank. Garanti Bankası, ls BankasL Osmanlı Bankası, Şekerbank. Tütünbank, Va- kıfbank ve Ziraat BankasL"* Türkiye'deki ilk kamu bankası özelleştirmesinin iptali isteniyor Sümerbank'ın saüsı mahkemelik Ekonomi Servisi- Türki- ye'nın özelleştırilen ilk ka- mu bankası olan Sümer- bank"ın satı^ı konusunda Özellestırme Yüksek Kuru- lu karannin ıptalı ıçin Idare MahkemeM'ne dava açıldı. K.amu İşletmecılığıni Ge- li^tırme Merkezfnın (Kl- GE\1) katkılarıvla T.C va- tandışı sifatıvla A\la \ ıl- maz tarafından açılan dava- da avnca Ozellestinne Yük- sek Kıırulu karannın uygu- lanmasının telafiii mürnkün olmavan zararlara yol açabı- leceği belırtılerek vürütme- nın durdurulması talebınde bulunuldu. Idare Vlahkemesi Baş- kanlığı'na verilen dava dı- lekçesınde 4046 sayılı Özel- le^tırme Yasasfnda. özelleş- tımıenın amaçlan arasında. ekonomıde verımlılik artışı Cenel Mudur Karahasanoğlu temkınli: Gözler üzerimizde olacak Ekonomi Servisi- Sümerbank'ın yenı patronu Ipeks Iplik Sanayıı özelleştiıme sınavmdan geçiyor. Dört yıla yakın bir süredır özelleştırme çalışmaları süren ve bilançosu parlatılarak satılan Sümerbank'ın yenı patronu bankayı büyütme operasyonu başladı. Sümerbank'ın genel mudürlüğüne yıne kamudan gelen Emlak Bankası eski genel müdürü Şükrü Karahasanoğlu getirilırken şube şayısının arttırılması ıçin de çalışmalar başlatıldı Özelleştinlen ilk kamu bankası olması nedeni ıle ağır bir yük altmda oldukların belirten Sümerbank Genel Müdürü Karahasanoğlu çok önem- li bir sorumluluğun altına imza attıklannı kavdederek. "llk defa özellfşririlen bankanın başında olmak birtakım baskılan da beraberinde geümor. Gözler üzerimizde olacaktır" dedi. ve kamu gıderlerinde azal- mayı saglamanın kastedıldı- ğı ıleri sürülürek. Sümer- bankın özelleşlirilmesı ile ekonomide vertmlılik artışı- nın elde edilemeyeceği sa- vunuldu. Sümerbank'ın satı- şından önce Özelleştırme Kanunu'nun belırttıği Değer Tespıt K.omısyonu'nun oluş- turulmadıgı ifade edılen da- va dilekçesinde, "Eğer ka- muoyuna açıklanmayan bir değer tespiti var ve davalı idare bu asamada bu değeri ortaya çıkanr ise. bu kezde davalı idarenin açıklık-sef- faflık' ilkesine aykırı dav- randığı ortaya çıkar ki bu da aynı biçimde 4046 sayılı vasava a\kırıdır" denildı. MERKEZ KURLARI CİNSİ 1 ABD Dolan 1 Alm.ai Markı 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şılını 1 Belçıka Frartgı 1 Danımarka Kronu 1 Fın Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Flonni 11spanyol Pezetası 1 isveç Kronu 11sviçre Frangı 100 İtalyan Lıretı 1 Japor Yenı ' Kanada Dolan 1 Kuveyt Dınan 1 Non/eç Kronu 1 ingılız Sterlını 1 S. Arabtstan Rivalı • BANKASI DÖVİZ ALIŞ 52.030 36.646 38.627 5.209 1.784 9.456 12.229 10636 32.723 422 7.798 45.457 3.261 508 38.449 173.460 8.311 81.062 13.874 SATIŞ 52 291 36.830 38.821 5.235 1.793 9.504 12 290 10 689 32 867 428 7 837 45 685 3 27 7 513 38.542 174 332 8353 81.469 13 944 15 KASIM 1995 EFEKTİF ALIŞ 51874 36 536 38.048 5.183 1.775 9.409 12107 10 604 32 396 411 7 759 45 321 3.228 496 38 065 169 991 8.269 80 819 13 666 SATIŞ 52.448 36.940 33.937 5.251 1.798 9.533 12.327 10.721 32.986 435 7 861 45.822 3.287 520 38.758 174.855 8.378 81.713 13.986 SERBEST DÖVİZ CİNSİ ALIŞ SATIŞ ABD Dolan 52200 Alman Markı 36825 ISb'içre Frangı 455?0 c ransız Frangı 10650 Hollanda Flonni 32775 Ingılız Sterlını 81500 S.Arab.Rıvalı 13810 Avusturya Şılını 5220 100 ıtal. Lıretı 3250 52300 36950 45750 10725 32950 82000 13900 5240 3300 ALTIN CİNSİ ALIŞ SATIŞ Cumhurye; -İ30000Ü -350000 Reşat 4450000 4700000 24a,ara!tın 649000 650500 22 ayarbıleak 581500 637000 ÇAPRAZ KURLAR 1 ABD Dolan 1.4198 1.3470 9.9890 29.1700 5.5020 4.25^7 4.8920 1.5900 122.19 6.6721 1.1446 1595.82 102.00 1 3532 6.2600 3 7500 1 Slerlin: 1ECU: 1SDR: 1SDR: Alman Markı Avusturalya Dolan Avusturya Şilıni Belçika Frangı Danımarka Kronu Fin Markkası Fransız Frangı Hollanda Flonni Ispanyol Pezetası İsveç Kronu Isviçre Frangı İtalyan Lireti Japon Yenı Kanada Dolan Norveç Kronu S. Arahlstan Riyali 1.55 80 ABD Dolan 1.2926 ABD Dolan 1.4929 ABD Dolan 78 065 TL. YATIRIM FONLARI u Katılma belgesi adı ATİPİFONLAR ls Yatmm 2 Iş Yatrırr 3 Iş Yatrnn 7 lktsa'Yat4 Garanti Yat.4 Garanti Yat.5 Esbank Fon 3 VatafHısse Dışbank Beyaz Dışbank Mavı Dışbank Pembe TutuciFon.1 Tutıırt Fon.3 Fınans Fon 2 Ftnans Fon 4 Halk Fon 3 E-nlak FOT 2 Emlak Foi 5 EgeFon-2 Kalkınma Fon-2 DefnırFon-' 1 Turkbank Fon TSKB Uzman Fon AkCarıs A Tıpı Tekstıl Fon-3 Atafon Koçbank Fon-1 Koçbank Fon-3 Gtobal Fon Korfez Fon-1 Tebmfon Kentfon CU Sıgorta Fon Attematıf F- 1 Hakfon-1 Şekef Fon-1 Oyakfon-1 Ekspres Fon-1 Ged'k Hı^e F BTİPİFONLAR ış Yatırım 1 Iş Yatınm 4 Iş Yatınm 5 Iş Yatınm 6 Interfon 4 Interfon 5 İktisat Yat.3 Ikt Abum F. Garantı Yat 1 Garanti Yat.2 Garanti Yat.3 Yonca Fon-1 DUNYA îugunku Değ. Katılma 489765 292002 50794 342284 119825 253360 125935 204120 676260 702098 221824 253042 14233 528519 239532 169295 207718 21728 54487 32219 93869 86230 93348 32142 42915 90134 123873 41804 56585 60714 41914 25671 40429 19140 23285 22529 20106 11685 10486 817592 126078 90679 265475 241871 62079 322324 375697 943698 345478 213512 26012 % belgesi adı Esbank Fon 1 -1.09 Esbank Fon 2 -0.28 YKB Fon-1 -0 81 YKB Fon-2 -1.38 YKB Fon-3 -0 61 YKB Fon-4 -0.39 YKB Fon-5 -0 49 YKB Fon-6 -112 YKBFon-7 -0.97 YKB Fon-8 -1.04 YKBFon-9 -0 94 Vakıf Fon 2 -0 47 Vakıf Fon 3 -0 77 Vakıf Dunya -0.33 Vakıf Fon 6 -0 54 Tütun Fon 2 -0.84 Fınans Fon 3 0.06 Fınans Fon 5 -0.34 Ziraat Fon 1 -0.22 Ziraat Fon 2 -0.80 Ziraat Başak F. -0.06 Ziraat Fon 4 -0 72 Halk Fon 1 -0.16 Halk Fon 2 -0 52 Pamjk Fon-1 -0.39 Pamuk Fon-2 -0.19 EmlaKFoni -0.34 Emlak Fon-3 -1.63 Emlak Fon-4 •1.94 SumerFon -0.19 Ege Fon-1 -0.65 Kalkınma Fon-1 -0.96 Demır Fon-2 -0.19 Tarış Fon-1 -1.49 Tarış Fon-2 -0.95 Etıfon -0.35 Akfon-1 -0 96 Ak Karma Fon -0.68 Tekstıl Fon-1 -0.36 Tekstıl Fon-2 Koçbank Fon-2 013 Korfez Fon-2 0.11 Tebm'on-2 0.09 Altematıf F-2 -0.07 Eczacıbaşı F-1 0.32 SYKB Yatnm-1 0.42 Ekır Fon 0.14 Turkbank-2 0.19 KASIV 1995 Bugunkü Değ. 713799 231283 809993 628117 734890 678733 500943 605315 366815 265097 207199 1341539 266458 236202 124383 146904 401467 231516 382656 292745 320710 304145 364057 222594 278180 204831 290369 100796 299840 171245 177503 217832 109412 216021 99675 195912 83494 39316 51628 40713 53472 17783 12553 11799 20846 11587 10705 10222 0.14 AA FON ENDEKSLERİ 0.11 AABİLEŞIK 022 A A (Al TİPI -012 AAİBİTİPI BORSALARI t AltınT orsu. 385.60$ Dolar-Mark Pantesı 1 4160 Dolar-Yen Parıtesı: 101.80 Sterlın-Doiar Parrtesı: 1.5590 Ham Petrol ıvanl): 1683$ 605814 5398 46 7149.93 MERKEZ BANKASI % 0.35 0.36 0.11 0.16 -0.25 0.17 0.11 018 0.18 0.15 -0.19 0.17 0.16 0.05 0.16 0.22 0.19 0.11 -0.10 0.16 0.17 0.16 0.30 0.33 0.06 0.05 0 41 0.46 0.42 -0.12 0.16 0.17 0.17 0.19 0.15 0.16 0.13 0.16 0.12 -0.01 0.04 0.27 0.14 004 0.40 0.23 0.10 0 05 -0.19 -0.58 009 Emısyon (14 Kasımı 213 550 8 nmtyar Interbank faızlerı: %50-76 Işlem Hacmı 47 097 2 mılyar Gecelik % 65.77 Haftakk repo: % 72 33 Aydkrepo %79 SOYLEŞILER KORKUT BORATAV İşletme mi, Kamu Hizmeti mi? Birkaç ay önceydi. Üniversite sorunlarının tartışıldı- ğı bir açıkoturumda seçkın devlet üniversitelerınden birinde görev yapan bir öğretim üyesi konuşmasını bağlaı-ken: "Üniversiteler birer ışletmedir. Buna uyum sağla- mamız gerekiyor" dedi. Dikkat edersenız, meslektaşımızı üniversitede "gö- rev yapan" bir öğretim üyesi olarak nıtelendirdim. Nasıl bir görev? Bir kamusal görev, bir "kamu hizme- ti" söz konusudur. Üniversite öğretim üyelerı, nıtelikli insan gücü yetiştirerek ve bilimsel araştırma ve üre- tim yaparak "işletmecilik" değil, kamu hizmeti ifa ediyorlar. Devlet üniversitelerinde çalışan öğretim elemanlan Darülfünun'dan bugüne kendı mesleklerinı "kamu hizmeti" olarak gördüler, bu zıhniyetle çalıştı- lar. Fakat şimdi içimizden yeni sesler çıkıyor: "Üniver- siteler kamuya hizmet sunan kuruiuşlar değil, müşte- hye hizmet satan işletmelerdir." Yükseköğretim bir kamu hizmeti" ise yaptığımız işlerin tüm topluma yarar sağladığı kabul edilır. Malıyetı, "fiyatlandırarak" değil, tüm vatandaşlar tarafından (yani vergilerie) kar- şılanır. Üniversiteler bırer işletme olarak kabul edilır- se, hizmet müşteriye (yani öğrencıye) bir fiyat karşılığı satılacaktır. Satın alınan "mal" ise aslında, öğrencinın edindıği becerilerı belgeleyen diplomadır. "Parayı ve- ren, dıplomayı -er veya geç- alacaktır." Yükseköğretimin ticarileşmesı fikrini bızim gibi ül- kelere "pazarlayan" Dünya Bankası, ilköğretimden yükseköğretıme yaklaşıldıkça eğitimin sağladığı "ka- musal" yararın adım adım azaldığını ilen sürmüştür. Buna göre ilkoğretımde kamusal yarar esastır. Bu ne- denle parasız olabilir. Daha yüksek aşamalarda, ka- musal yarar azalır; diplomanın bıreye sağlayacağı maddi çıkar artar. Bu nedenle "yarartananın ödeye- ceği" bir finansman biçımine adım adım geçmek ge- rekir. Yükseköğretim dıplomasının ileriki yıllarda geti- receği gelır artışı öğrenciden "peşinen" (bir "fiyat" veya "harç" karşılığında) alınmalıdır. "Paralı devlet üniversıtelen" çözümünü savunanlar bu düz mantığa Türkıye gerçeğine ilişkin iki eklenti daha yapıyoriar: Bunlara göre, üniversite öğrencileri- nin içinde varlıklı aile çocuklan Türkiye ortalamasına göre daha yüksek oranda temsıl edilmekte; ayrıca da Türkiye'de vergi yükü yoksul sınıflara daha yüksek oranlarda yansımaktadır. Böylece, parasız üniversite, yoksullann ödediği vergilerie zengın çocuklann oku- tulması anlamına gelmektedır. Çozüm yolu: Paralı eğitim ve üniversitelerin işletmeleşmesi... • • • "İşletme" çözümünün sakatlığını gostermek için, onun dayandığı mantığı en uç noktaya kadar sürdü- relim: Hukuk. mali müşavirlik, yüksek düzeyde devlet memuriuğu gıbı oyle meslekler düşünelim ki bunlara giriş sadece üniversite diploması ile mümkün olsun. Ustelik bu mesleklerin esas olarak okulda değil, iş başında deneyim ile öğrenildiğinı kabul edelim. Bu koşullarda paralı üniversite öğretimini "dıploma satı- ş/"nın örgütlenmesi olarak görebilırdik. O zaman, bel- ki de en uygun finansman biçımı açık veya kapalı aıt- tırma yöntemi olurdu: Her yıl dıyelim hukuk alanında 500 kişilik "diploma kontenjanı" ilan edilir; başvuran- lar kapalı zarf yoluyla fiyat verirler; zarflar açılır, en yüksekten en düşüğe teklifler sıralanır; beşyuzuncü teklife gelince liste kapatılır. Her aday önerdiği kadar parayı bastırıp diplomayı elde etme hakkına sahip olur. Bu durumda eğitıme gerek kalır mı? Belki evet; belki hayır. Adaylar, belki de hızlı bir temel eğitimden sonra büyük ölçüde staj yoluyla mesleklenni öğrene- ceklerdir. • • • Biz, ünıversiteleri sadece meslek icra yetkisi sağla- yan diplomaları pazarlayan kuruiuşlar olarak kabul edemeyiz. Üniversitelerdeki bilimsel bılgı üretımı, ünı- versite eğitiminin kendisi ve bu süreç içinde genç ku- şaklara sağlanan ortam, yarınkı Türkiye'nin sadece nıtelikli işgücünü yetiştirmeyı değil, aydın ve özgür kadrolarının ve yurttaşlarının oluşumuna katkı yap- mayı da üstlenmiştir. Yükseköğrenim, bu işlevleri ile toplumun tümune katkı yapar; yani bir kamu hizmeti ifa eder. öğrenciler yannki mesleklerinde hiçbir za- man kullanmayacakları bılgılerı ve formasyonu üni- versite sıralarında, kantinlerde, seminerlerde. açık oturumlarda elde ederler. Yannın avukatları veya yar- gıçlan hukuk felsefesı okurken öğrendiklerinı; yarının iktisatçılan anayasa hukuku derslerinde sağladıklan edinimleri mesleklerinın icrasında belki de hiç kullan- mayacaklardır. Üniversitelerin tiyatro-sinema toplu- luklarına katılan tıp, mühendislik, işletmecilik öğrenci- leri bunu "kariyerist" güdülenmelerie mi yapıyorlar? Işte "kamu hizmeti olarak üniversite" demek, biraz da bu tür "işe yaramayan" uğraşlar sayesinde aydın vatandaşların oluşumuna katkı yapmak demektır. Varlıklı sınrflann vergi yükünü arttırarak devlet üni- versitelerine daha fazla kaynak aktaran, bu kurumlan hantal. boğucu ve antidemokratik YÖK sisteminden kurtaran, yükseköğretimı halk çocuklanna daha fazla açan eğitim reformları için çok daha fazla mücadele edelim... Ve eğıtimi ticarileştirerek; üniversitelerimizı "işletmeler" haline getırerek bu sorunlan çözeceği- miz yanılgısına karşı da uyanık olalım. SPK'ye yeni yetki yasası hazırlandı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Hükümet, Anaya- sa Mahkemesi'nin Sermaye Pıyasası Yasasfnda (SPY) değışıklik yapan kararname-' yi iptalinin ardından, yenı bir yetkı yasası tasarısı ha- zırladı. Yüksek mahkemenin ıptal gerekçelerinin dikkate alına- rak hazırlandığı \urgulanan tasannın bakanların ımzası- na açıldığı bıldirildi. SPY ıle 91 sayılı Menkul Kıymetler Borsası Hakkın- daki ICHK'de değişiklik ön- gören tasannın Bakanlar Kurulu'nda imzaya açıldığı bildirildi. Anayasa Mahkemesi'nin. 4113 sayılı Yetki Yasasfnı "amacın belli olmaması ve hükümetin istediği yetkiye TBMVI Genel Kurulunda ekler yapılmasrnı anayasa- ya a> kın bularak iptal ettiğı- nı savunan kaynaklar. "Yeni tasan. iptal gerekçeleri dik- kate alınarak hazırlandı. kapsam ve amaç net olarak tasaroa geçirildi" açıklama- sını yaptılar. Yetkıliler. Cumhuriyefe şu bılgılen verdıler: "SPY'ye tabi ortaklık ve kurumlann standart oranla- nnın tespit edilmesi gibi bü- yük önem taşıyan bir hükiim de bu değişiklikler kapsa- mındadır. Esas sözleşmenin SPK izni alınarak değiştiril- mcsi, kurula arama yetkisi verilmesi. şirketi zaafa düşü- ren yönetim kurullarını - Lzanlar'ın \önetimindeki Çukurova Elektrik AŞ'de ol- duğu gibi- değiştirme. so- rumlu ortaklann iflasını iste- me yetkileri de bu değişiklik- lerle geririlmiştir" İSTANBUL ALTIN BORSASI 14 KASIM 1995 Öncekı Kapanış Fıyatı En Düşûk Ryat En Yûksek ^ a t Kapanış = ıyatı Ağırlıklı Ortalama Fiyat Toplam ışlerr Mıktan (kg) Işlem Hacrm '$) Toplam 'şlem Sayısı Biok ısterr. l/ıktan ıkaı US Ş/ONS TL'GRAM TOPLAM 387.00 n 650.100 648.200 648.550 648.25C 848.372 215 2.704.118.25 1139 400.000.000 TLj 11 215 2.704.11825 fl 10.11 1995 (anr* teparaj fiya*