Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
13 KASIM 1995 PAZARTESf CUMHURİYET SAYF
KULTUR 15
Olviııv Idtapla buluşabildi mi?kükur Sem"si-Ba$ladı, başlajacak
cferken hır kıtap fuannı daha
dıludızgın va>adık \e kıtapla dopdolu
b r rnararonun sonuna geldrk ! 0 gıın
bovunca erken bastıran kı>ın
uğmurtına soğuğuna aldmnavan
Kanbullular hatta Istanbul diijindan
Ltap fuan ıçın gelenler sabahın erken
«atfennden ak^amın karanlığına dek
TLYAP'ı doldurdu Fuann gınsınde
gormev ı kanıksadığımız kımı zaman
E'ap Puliman a dek uzanan zıvaretçı
kavruguna bakılırsa anla^ılan soğuk
vjğmur ı,amurgıbı turlu olumsuz
doğa kojullan sadece "iflah olma/
k*apseverieri~değıl TUYAP
çe\resınc konuslanan sevvar satıulan
da _vıldırm.ıva vetmemıştı
Fuan. yayınular vejazarlarla bırlıkle
vaşatan en onemlı kıtle okurlardı
elbette
Pckı okur, ugrunda buncasıkınrna
katlandığı "Girmek bir dert, çıkmak
ayn bir dert" dedığı kıtap fuan ıçın
nelerdujunmordu9
Kıtap fuan kıtapla
buluşacağı bir mekân mı>dı voksa goz
zev kını tjfmın edeceğı zengın bir v ıtrın
rnı' Bu sorulann >anıtını kıtap
Fuan nda ararken gerçekten de
"kitaba, oKumava aç" bır toplumda
va^adığımız gerçeğıvle bır kez daha
karşıfa>iık' Hatta ınsanlar ovlesıne aç
ıdılerkı bırbırlennın oksıjenlennı
ruketmek pahasma olsa da çılgın bır
"göz alışverişrnın peşıne düsmekten
çekınmı>or!ardı
Artık TL Y AP'a sığamavan fuar
bo> unca sadece paneJ ızJemeve gelmıs
bır kesimı de savıja dahıl edersek
fuann ızlevıcı açismdan gorunumunıı
ıkı »ozcukîe ozetlemek nıumkundu
"Çok kaiabalık."
Pekı. bu "çılgın ah^erişten" herkes
pavını alabıfdı 011° Oğrencı gençlığın
dahıl olduğu kıtle bu soru£u pek de
o!umlu>anıtlamıyordu "Ogrenchizve
halivleparasızı/" dıyen unıversıteîıler,
kıtap alabılmek ıçın bırbırlennden borç
alma yolunu seçmı^lerdı Ustelık
yuzde 20'Iık ındınm pek bır ıslenne
yaramamıstı, çunku "zaten dışanda da
aynı oranda indırim *ar"dı
Dolajısnla gençlcr kıtapla aralarına
gıren bu "zorunlu uzakJık"tan pek de
fıoşnut degıllerdı kıtap fıvatlannın el
>akıcıJığı konusunda sabıt gelırlı
vjtanda>ın da sovleveceklen vardı
elbet likokul vocuklarını tuanı
getırmı* bır ogretmen, amacının
"çocuklan kitapla buluşturmak"
olduğunu sovlerken bırazezık bırtonla
şunlan da eklı>ordu "Çok paramız
yoktu, fazJa bir şev alamadık." Henuz
yaşam kavgasımn çok uzağındakı "Biz,
Atatürk'ün havarını ve bilgınJerin
havatını aldık" dıve bağnşan
mınıklerın vanından tızakla^ırken
Turkıye'de kıtap okuyan kesimın
(toplum genelınde) zateıı «.abıt
gelırlılerdeıı olustuğunu dusunmeden
edemedık fuaronlan kıtapla
bulu5.turnuyai.ak dj kımı
bulusturacakt!' \nkaradan kalkıp
gefen bır okur da kitaba olaıı açlığını
fuarlar doîa> ısı\ la gıderebıldığını
sovluvor arx.dk bu amacı
gervcklesfırebılmenın ıruddı
oJarıaksızlıgına degını\ordu Kıtap
ındırımlerı sjdete fuarfjrda değıl, ulke
çapında kıtabın olduğu her \erde
ujgulanmilndı kı ınsınfarkıt<ıba
dosabıKın
Yası bırazdalıa ılerleniüş zı\aretçılerın
jakınma ııedenlen ıse bıraz larklndı
"Fuara «clmek için ö/eflikle sabahın
erken saatlcrini seci>orum, daha tenha
olmor" dıvcn bıı oktııun sozunu.
>j)inın 70 olduğunu belırten bırba^ka
okurbolınoıdu "Kartat'dan
gelıŞorum... Bura\ı ge/mek ıçın nasıi
bir \ül izlemek gerek, bana biraz
karmaşikgelivorda.." Pekı kıtap
fuannda lın, nıı kıtap satı/madı'
"ÖzellikJe aradığı kifaplar1
* olan
herkesın elınde uç be^ adet kıtap
dolusu po>et vardı Aradığı kıtabı
bulamayaıi bınyle k.ırMİasmak kıtap
çeşıtlerındekı zengınlık nedenıvle.
neredejseolanaksızdı ama ı,e*ıt
açısından fuan \etersız buldugunu
M>>leyenler de sardı Aradıgı kıtabı
alamayanlara bakaok olursak bu savı
• "Oğrencnız \e
halıyle parasızız' dıyen
unıversıtelıler. kıtap
aiabılmek ıçın
bırbırlerınden borç
alma yolunu
seçmışlerdı Üstelık
juzde 20*lık ındınm
pek bır ışlenne
>aramamıştı. çıinkü
"zaten dışarıda da avnı
oranda ındırım var"dı
Ankara'dan kalkıp
gelen bır okur da
kitaba olan açlığını
fuarlar dolayı^i} la
gıderebıldığını
soyluyor. ancak bu
amacı
gerçekieştırebılmenın
maddı olanaksızlığına
değınıyordu
hiı, de j/ım>«jnjcdk jıbı değıldı kıtap
ındırımını yeterlı goren genç
okurlardan bırı ı^e, hangı kıtapları
aldığını iorduğumuzda bıze *u >aş.ırtıı.ı
kar;>ılığı verı>ordu "Özcan Koknel'in
kitapJan, İngilizce Kuran. Yat^r
Özturk'ıin Tasa\\uf \e Anadolu'da
Dinler farihi, bir de laik/ıkle ilgili bir
kitap aJdım."
Hervıl -*uku'*bulan kıtap hırsizlığına
kar^ı bu defa fazlasıyla sıkı onlemler
alınmt^tı Ancak çoğu iiedefını
bulamamı^ oKa gerek bırkaç stand
önuııde "Siz bana hırsı/ mı divorvunıı/
şimdi.'", "Vok efendim. bır tanlışiık
ofdu. o\ lc sandık" tunıııden dıy aloglar
d d
ÜARDAN İZLENİMLER DlVGLDLRGl VTWLR GLZER/ M. \ZİZ FKRFV MLf VRET \KT\Ş
Yazarolmakiçin evinmeleğini öldürünf
Kıtap Fuan"nın onemlı etkmlıklennden
bın de ku^kuiuz panelferdı Duzenlenen,
çeşıtlı konulardakı 80"e >akın paneJ ve
sovleşı oldukça fazla savıda ınsanı salon-
lara topladı Bu etkıniıklenn buv uk bırço-
gunîuğunda salonJann tamammın dolu ol-
ması. sevmdıncı bır gelışmevdı ama her
panel bu mutluîuktan nasıbını alamadı
Orneğın bılım Felsefesi nın tartı^ıldığı
"20.1ı uzMİDuşuncesifKBakı;''adlı pane-
lın 10 dakıkaMndan ıtıbareıı ınsanlar.
"•\anJış paneie gefdim sanınm..." dı\erek
vava? va\aş salonu boşaltıvordu Beikı
onumu/dekı jıllarda fels.ere konu^malan
da mızah panellerı kadar ılgı eorur Kım
bılır'
Vağmur \e trafık >ıtzunden sık ^ık ge-
cıken \egenellıklepaneiistlenn bırvada
ıkiMnıngelemedığı geçgeldığı paneiler-
de. masanın ba^ına dızılen konuvnacıla-
rın nelerdusunduğu konusundakı merakı-
mızı Toınns [ vargıderdı "*Bura\agefir-
ken ranımadığırıi insanlar topluluğunun
karşısına çıkı\orum. Benı seterter mı, k*-
taplanmı okumıışlar mı bilrtmonım. \a
da bana kufur edebihrier, \uzume çuruk
domatcs atabılırier. Bütıin bunlan gö/e
afarak golıvorum. Madem gcldim konu>-
mak/onında*ım." Konu^mak zorundalar
ama "Beniınçagnlmam>anlışseçim.Ben
konuşmav1 beceremem. htınbu rur roplan-
üJanda hıc se* rtıem" dıvenlernedensepa-
nel suresınce en çok konu^an ınsanlar ol-
du
•Fuann bu yılkı ana konusu olan "Si-
ntnıa'nın 100. 'V ılı" hakkında duzenlenen
panellerde Turk sinemasi çeşıtlı vonlenv-
ie ırdelenırken, ılgınç vorumlara da tanık
olduk
~\eşilçan) sinetnasıbirkaçışsineması>-
dı. l /urıs(in.ha/kıar\on/adı."(Rck!ji Tek-
so\) ".Sınenıanu/enı\ıdöncınini\aşı>or.
Artık \onetnıen ıvifîlm\apnıak /orunda
oiduğunun hılıncınde. Arök muncuiarda
kar$ılanndaki ınsanlara se\i\ormuş gibi
bakabilrvorlar." "'tusuf Kurçenlı "*Deği-
şen hiç bir ş« >oL Eskiden bol boi kapı \e
ağda \apan kadıniar \ardi. Artık kapıiar
azaidı, insanlar. bo$ birsalonda ikikoltuk-
ta oturup 'Bu konu\ 11 v ann ırdelenz ha-
vatım ruriınden "doöa!" kdnuşnıalar>a-
pı>oriar. Başka fark \ok.~{Tomns Lvar)
•*Fümlerçokağırilerfnor\etam bitmesin-
den ünıit kesnıışken pat di\e bithtri-
vor".*InsanJar 0 kadar çok konuşuvoriar
ki, se\işme)e \akjf bulamıjorlar. Ba film-
lere nne para \ere>im. Tele»iz>onda o\-
narsaizlenm."(Tomns L\ar)
• Smemacılann ta\n >uzıınden senar-
vo >azmaktan vazgeçen Fende Çıçekoğ-
İu. :>enaryocu-}onetmen ılı^kisinedoğru-
su hiç de ı\ ımser bakmı^ordu
"Senarjocu başlangıçta bir otobusun
ıçinde \onetmenij önlendıren insan konu-
nunda. Ama oforiüs her durakra durduk-
a. ışıkçısı hınhor. sanat > onetmenı bını>or
e her seferinde senanoeuj u biraz daha
erije itijorlar, Niha>ef 'bunun ne 1^1 \ar
urda dnebakıvoıiar \e sonraki durak-
1 kendimi dışarda buJujonım. Bir bakı-
>nım ofobu$ gitmiş. ben durakta talnız
ılmışım.** Artık neden senjrvo va dd ro-
an sazmamasinın nedenı ıse "Buniar
un »adelı ışler. Tiırkhe'de uzun \adcliiş-
vapılma/. >a frafîk sıkjşır. va çatı akar.
çbıri olnıa/sa on \ılda birdarbe »lur. O
^•den b«n ıkı felaket arasf \aatacak
den şe>ler. şiirler, o>kuler>aa\0rum "
nns L'yar ın ovkülennın fılmeaktanl-
>ı konusundakı duşuncesi ıse oldukça
kaldı "*Eğer ö\kuierimdeki dııjguj u
»ıfama/Aj \onetmenıdeoldürulecekler
TTjTT'olfun "Vazar
ğ/l/ oljbılmek ıçın
V V once e\ ın
meleğini oldurmek
zorundasıni/:" sozlerıne
tamamıvla kalılan
Meulenbelt'm bu sozlen
açıklamak ıçın "E\dekı
melek. \d/ar kadının,
kendı ıçındekı. hoşa
gıtme>ı jıvulavan kadındır
Kadın bu meleğı oldurerek
hoşa gıtme /aafmdan
kurtulmalıdır" demesı
erkek ı/ie>ıcılerden
oldukça tepkı aldı
F
ende (, ıçekoğlu.
senano \e romanı
"u?un vadelı ı^.Jer"
olarak tanımlav ıp.
"Turkıve'de uzun \ddeJı
ı^leryapıimaz Ya trafık
sıkı^ır. VJ çatı akar Hıçbın
olmaz^a on >ılda bır darbe
olur O \uzden ben 'ıkı
felaket arasi* vazılacak
turden şe\ ler. şıırler,
o\ku!eı \a/ıvorıım'"
derken. Tomrıs Uyar
oykulerının fılme
aktanlması konusunda
""Eğer oykuierimdeki
duyguv u y ansıtamazsa
yonetmenı de
oldürulecekler Jıstesıne
yazanm"goru$unû dıle
sefınvordıı
Jer \erme>en gazeteJer, orneğin Cumhuri-
>et. haber açısından diğer gazetelerden
farklı degiL hatta daha kdhj~> du
• 68'den Gunumuze Bağımsızlık
isımlı panele İlhan Selctık. \ecla Ükû
Kuglin.Suna> Vkın\eHaeıTonakkonu^-
macı olarak katıldılar Panelı Tuncer Su-
mer\onertı Jlhan Selçuk un panelj ızle-
meve gelenlerın buvuk (,oğunluğunun
genç olma^mın mutluluk \encı olduğunu
belırttıkten \onra "Izlejio'Ier arasında 68
kuşağından olan bazı arkadaşfan goru\o-
rum. Onlan alkjşl:)\abilir mnız'* demesı
uzenne salondan buvuk bır alkı^ koptu
Sıınav Akm "saplı gazetelerin'(tencere.
ta\a \eren gazetelerl vazarLırına "\azar-
kasa"vabenzen:ı
İlhan Selçuk 68 kuşağtnın Istıklal Sa-
\a»ı ku^ağı gıbı .ıdını tjnhe vazdırdığını
belırterek "Bağım$ıziık.bırdun\agnruşu-
dür. Ben ozgunım' dijen bır kişı, bağım-
sızlığa karşı olabiiir mi? Ozguriiık, aneak
bağımsı/ bir de^^efin kap»amı ıçerisinde
gerçekJeşebıhr. Bağımsızhk. bbîm onuru-
mııidur \e gerekırse onun için olebîlıriz,
Özgurlüğumıizu de bu bağımsıztık ıçeri-
sınde wsla>abiliriz. Ben 68 kuşağının ^
nılgısıni kabul etını\orum.68 kıışağı mhu
" d d
"Vfedva \e Küftür" konulu panelde
?u Asena'va gore "Kuponla bir şey-
•7 (. ^ AP taduzenlenen " Vnılarda \ziz
Nesin" panelınde. mızalı ustası Xxu \e-
sin'ın. anılarda degıl va^amın ıçinde ol-
duğu gerçegıvle bır kez ddlıa kar'jila^tık
NeMn toplumumuz.1 ılı^kın katı gerçek-
lerı mızalı \o\w\ la dıle getıren u^talıgn l.ı
ttıar bo\uncager»,ekle>.tınlenen renkh p 1-
nellerden bıııne de ımzjsını junı^ oldu
Z«>nep Üral. Demırta$ Ce>hun\e A>dın
Bo\san ınkatıldığıpanelınyonefıcisi Afa-
ol Behranı»ğlu. "Turki\i''nin Azîz Vesın
gibi bir usta ysuar \e du$unuru. ce/aole-
ri>ieödüliendırdığinr belnterek NeMn 111
mızah vazan oJnıasina k ır^ı kendismı ge-
nellıkle ağljttığını sovledı Nesın ın top-
lumun değer_\argılanıid kar^ı çıkmaktan
hiç çekınnıedığını \ uıgulavan Belıramoğ-
lu'ndgoreavdınlanmız kımı zanıanlulk-
tan djha tutucu olabıiıjorlardı Nesın ın
•*Ben ne Amenkan, ne Ru«s. ne de Turk
devko
tıninadami'vım"'de% ı>ı ^e keııdisi de
djhıl butun Turk a\dınlannı sarsicı bır
etkı \arataeak kadar ce^ur bırçıkistı
• Ze\nepOral ıse Azız NeMn'ın bılın-
me\en bır ozellığmı aktjr.irak "Insanlar
ktndısinibırşey bilmnyrsanmasındhe so-
kakta adres sornma bıle çekınirdi" iledı
• Demırtai C evhun. Azız Neyn'ın hak-
kındj açıLın davaları kızjnmamak i(,m
vok uğraştığını kazandıgı tdkdırde"Turk
halkının aptaJ ulduğunun n ıcc beliı olnıa-
sından"(,ekındıgını belırftı
• \\dtn Bo>>ın ın "\/ı/>aşasa\dıbıı-
gun Kenan h\ ren'in tablolarına 500 rtıil-
von \erenJerin \uzde kaça gireeeği konu-
sunda bugıın muttaka bır şe>Jer sınlerdi"
vozîcrı ı^e ızle\ itilerın ı.o*kulu kjhkuha-
l.ırı \e alkı>hn\la kjrşıhmdı Son ^ozu
jlan Demırtai Ce\hun patıoh \ıne \zız
VeMîiden bır ınekdotfa noktjladı ~H.S
daıası sırasında ya/ar arkadaşlanmı/ın
çoğu. ana* asanııı çeşiflı nıaddelerini çiğne-
mekten uçerbeşervılık hapis eezasıalmış-
n. Içımı/denbiri, Yahu bır ınsan Ceza Ka-
nunu nuıı butun maddelennı ugnesc ne
olur dne sorunca \Aı <
Be% 'in ^anıtı be-
nıt'n gt'ldı: \ t olatak (.unıiıurba^kanı
olur ."
• "Konuşnıam için Vlesleğı ıle Askı
Aı.ısına Sıkivin K ıdttı başlığını ben seç-
medim. buradakiinsanlarbeni konu^ma-
mın başlığını belirloetek kadar i\i fanı-
>orlarnıış." Bu sozler "l tançBıltı", "Gun-
de/ık Muriuluğa Alışma". "Sosvahzm »e
Fenıınıznı"gıbı kıtapların Hollandalı un-
lıı \a/arı Anja Meuienbelt e aıt fik kez
Hollanda da 2^ \ ıl once kadın harekerme
onculuk ederek jdını du\ uran Meuien-
belt 1 Turk okuvucu \ jzarlıgının \anin-
dj NO^\ j/ijstlıyı Jezbı\eıılıgı \e temmı>t-
lıgı ıledetanıvor "Kadınlara VfahsusGa-
/ete* - Kırmızı Pa/artesi cıler konu^mj
onceM Ijr^atı hiç kaçımusıp reklanı pa-
nolannı kapının onune dıkmı^lerdı bıle
Fuarkap;>amında duzenlenen etkıniıklenn
en canlı \e ılgı çekıeılertnden olan konuş-
manın <,e\ ırnıenı de vıne bıriosvalı»t-fe-
mınisî ol.ın GülnurSa^ran ıdı
• An/a Meuienbelt kadıniar hakkında
kıtapkır \azmava 70 lı \ıllarda başkal.ırı-
nın kendiM ıçın kıtap \jzmalarini bekle-
seınedıgınden \cvazılanlanda%ctcılı bul-
nudıguıdan ba^lamı^ Ozaınanlarroman-
larda kadınlara va^atılan tek mjeeıanın
koea\a ıhjııet \e sonunda olmek olduğu-
nu kendiiinm ıse ıhanet edeıı kadınlann
sonuııdaolmedıgı lomaıılarjradıgını NO>-
le>en jazarın rom ınlat ındj kendı havatı-
nı kı>nu jlınjsının tek nedenı ıse kbm^u-
sunun liavatım çjlamavacak kadjrdurusî
olması
• Meuienbelt'e gore vazar olmak ıçın
en gereklı ozellık duıust olmak ama ko-
misinasinda dıırıı^t bıreıkeğın kadınlarta
lafımlan se\ılıp erkekler rjratından s.n-
gı gordugunu duııı>t bır kadmın ıse ıkı
c ınsın depek ho>una gılmeveceğını belırt-
meden edemedı
• Son dereee ılgı çekıcı bır konu^ma
gerçeklc>tıren Meuienbelt ınençok>ozu-
nu ettığı v azar remınistlenn tanrıçasi \îr-
ginia Holfıdı V\oll da zaınanmda durusf-
İuk hjkkında da hır >e\ler sovlenıis
Uolf un -\a/arolabilmek için(in<ee\in
meiegMuoidürrnek/orundasııuı" sozlen-
ne tdiiunıı\ la kjtılan Meuienbelt bu soz-
len jçıklduuk ivin "E\dekı melek, >azar
kadmın, kendıiçındekı, ho^a gıtme\ 1 ar/u-
layan kadındır. Kadınhu meleğı oldurerek
hoşa gitıne zaafından kurtulmalıdır" de-
mesı erkek ızieyıcıierden olduk^a tepkı
aldı Bo\ le bır tırsatı bekleveıı erkek ızle-
vıcılerden bın "Şimdıkanmınbaşanbol-
ması ıçın ıçındeki meleğı mı oldurevinı
ben" dıve sorunca. her turlu »oruva kar>ı
son derece donanımlı gelmı> \azartn ığ-
nelemelennden nasıbını aldı "Birşev vap-
manıza gerek vok, siz sadec? bula^ıklan
>ıkavm, 0 kendı meleğini keııdısi oldurur."
• Batı kulturundekı "Butundahılerval-
nEdırlar"ın<)nisınıdaçtırutmu^ Anıa \te-
ulenbelt "\aJnızca kadın dahiler. valnı/-
ea onlarvalnızdıriar. PıcassoŞa bakın. her
/ama 11 en u bir. genelde ıki >a da üç kadı-
nı vardı ve Mir\ onun havatinda sadece
diş fırça«ına div macunu kovnıak için sıra
bekleven bır karreı \e üç kıa »ardı. Pekı \a
Freııd'' Bır kansı, baldızı ve bır suni ki/ı
ona hi/met ederlerdL" Meulenbelt kımse
tırçjsina dış macunu kovmadan 30 kıtap
vazmış Eğer be? erkek sureklı ona bak-
savdı' O zaman kıtapljnnı Nj\3mazdık
• Ama kadıniarın va^amıııa bırerkegın
gırmesinın de ters lepkı varartıgı gorusun-
de Tıpkı Maria Callas \e Clara Schu-
mann ornegınde olduğu gıbı Callas a^-
kını buldu \e ?arkı sojlemevı bıraktı
Schununn ıse dunyjnın en ıvı bestetı ve
pıvanistlennden bın ıken ev lendı vekoca-
sı Robert Schumann ın baikoıvla muzı-
ğı bıraktı ve S çoeuğuna ba(inıa>a ba^la-
dı Onu tanımamızın nedenı ıse kocas,mın
olümu Çunku kocasinın ojumuvle. ço-
Luklanna bakmak ıçın nıuzık derslen ver-
meve ba^ladı
• Anja Meulenbelt sureklı olarak dak-
tılosuvla erkeklerdrasinda^eçımvapınak
zorunda kalmı> daha doğrusiı bırakılmı*
Bu vuzden bu kadar a/ ılı>kii,ı olduğunu
sovluvor "l fanc Bıttı"1
kısa surelı lezbı-
venlık donemının bıtımınde sazıimı? bır
kıtap Izieyıcıierden bırı cınsel tercıhlerı-
nı değiştırdıkten sonra nıve tekrarav m er-
kegegen dondugunu sorunta \anıtı "Ben
a>nı erkeğe geri dönmedım. o erkek a>nı
erkekdeğildi"oluvor Meulenbelr. kırabı-
nın adının jkiine lezbıvenlığını utanç ha-
lıne getırmıvor Kıtabı uzenne femınist
çevrelerden gelen tepkılen de pek umur-
samıvor Bıroğlu olan vazar -Dunyayafe-
mınistbırerkekgen'rdira oğiumgerçek bir
feminist" dıvor ve bununla gurur duyu-
\or Ama etrafındakı kadınlann sureklı
Neden 30 kıtap vazacağına 30 feınınıst
erkek çocuk buvutmedın sorusuvla kar-
>ı karsıva kalmii
• Meulenbelt. valnızca bır femınist de-
ğıl avnı zamanda guçlu bır sosvjlıst Fe-
mınist kadııılann sınıf eiitsızlığıne kar^ı
serdıklen savasi unutmadıklarını ama
Mjrksistlenn sınıf avnmın 1 kjrşı ımıca-
delelenııde kadınljrı dıijunmedıklerm-
den sikasct cdıvor
Mdrksısrlenn çalişjtı ve isveren sııııfı
ıncelerken ucret>ız emek sart eden kadın-
ları gozardı ettıklennden de 25 v ıldırka-
dın sorunlarına Marksıst eevaplar aravan
yazarın remıııızm tanııııı da kadınlann
daha çok 15 vaparak daha a/ para kazan-
nularına, siv.isjl v isjnı.ı katılımlanııın
engelleıımesıne kar>ı çıkııuk ve k.ıvnak-
Idrın sorunlann ve ıktıdann esit pavla^ı-
mını sjvunnuk aniaınına iieJı\or
BU AŞAMADA
ŞÜKRAİN KrRD.AKUL
"Rosa üfxembıırg"
Oyundan once Dılek Turkere sordurn
- Neden Rosa Luxernburg?
Gozlennde sanatçılararası akrabalıgın sıcaklıgı
"Ben tıyatroyu her sanatçı gıbı kendımı ıfade etrne
amacıyla yapıyomm ' dıye yan tladı benı "Rosa, bu
amacm bırparçası Yuz yıl önce yaşamasına karşın
bugun de goğuslemek zorunda oldugumuz kaygı
vencı toplumsal olaylann ıçmde goruyorum O 'nu
Aynca kadın olarak da ınsan ve doga sevgısı. usa
baglılıgı, coşkuları, ınadı, ınandıgı dogrular ugruna
olumu goze alışıyla vazgeçılmezlık benım ıçın '
Çağdaş vak'anuvıstlerın ulaşamadıgı yertanh bı-
lıncımız
Yadsımalara. saptırmalara ınat sanatçılar da uza-
gında degıl artık bu bılıncın
Dunden bugune
Bugunden yanna
Rosa Luxemburg 1871-1919 yılları arasında yaşa-
mıştı Dunyada guç bela mısafîr kaldığ» 48 yıl ıçinde
kaç kez parmaklıklar arkasına goturuldu, karanlık
hucrelere kapatıldı ölumle burun buruna geldı kaç
kez
Gunumuzun "yukselen değerler" duşkunlerının
haberı olsun Oılımıze çevnlen 10'u aşkın yapıtı var
Rosa'nın
Yaşam seruvenınm kışılıgmn aravışlannın ege-
menlerın yedegıne gıren Almanyalı sosyal demokrat-
larla savaşımınm anlatıldıgı krtaplar da var
Rekin Teksoy'un dedığı gıbı "Ölumun oldureme-
dıgı ınsanlardan bırı Rosa Luxemburg
Oyununda Rosa'nın doneme damgasını vuran top-
lumsal'sıyasal olaylar ıçinde Dırey olarak somutluk
kazanmasına ozen gostermış Rekın
Kendı yarattığı bır oyun kışısı gıbı yaklaşmış ona
Aşkları, beklentjlerı, dırencı, kımı zaman korku veyıl-
gjnlıklarıyla ınsana ozgu olandan uzaklaşmadığı ıçın
sınırları, zamanîarı aşarak bıze kadar uzanan bır ya-
kınlaşma ortamında bufuyoruz kenaımızı
Hapıshane hucrelerınde dogayı arayan bızım ka-
dınlarımızdan bırı sankı
Tutsak, amasevınçlerı kaygılan kalabalıktan kop-
mama ınadıyla "Bazen tek oy bıle gozlennı açar ın-
sanlann ' dıyebılen guven yttımıne ugramamış bır
tutsak
Devnmın bır parçası ama, korkuya kapıldığı za-
man gızlemıyor korkusunu
"Kan kanı getırır " dıye uyarırken de devnncı
"Halkım ben Dun de vardım Bugun de vanm
Yann da olacagım " dıyerek olumsuz olanın dalm-
dan kopmadıgı zaman da
inandırıyor sahnedekı Rosa bıze kendını. Temelde-
kı dogruları, tartışmaları. kararlılıgı kalaoalıktan kop-
mayışı, ruhsal degışmelerıyle inandırıyor
Orasından burasından çekıştırılerek karşımıza ge-
tınlmemış çunku
En guzelı, yaşamoykusunu bıldıgımız Rosa'ya hay-
ranlıgımızın getırdığı onyargıdan kaynaklanmıyorbe-
genımız
Yer yer sımgelere dayanan yontemlerle ayrıntıları-
na kadar hesaplanarak kotanlmış bır oyun var sah-
nede ,
Dıyor kı Rekın Teksoy ^
"Oyunun yalın bır dekorla ıştk golge oyunlanntn
one çıktığı yer yer Imk, yer yer destansı bır anlayış/a
bırsınema fılmının akıcılığıyla bıçımlenmesıne ozen
gosterdım "
Ben de kışısel olanla olaylar zıncınnın kaçınılmaz
bağlantılanndakı doğallığın yerlı yerındelığını vurgu-
lamak ıstenm
Oyundan once Dılek Turker e sormuştum
Perde kapanınca ulaşabıldıgım seyırcılerın ızlenım-
lerını oğrenmeye çalıştım
Yanıt Alkışlarımız gostermıyor mu
Ben de coşkuyta alkışladım sahnedekı Rosa'yı
Umutlarım yentlendı
Kültür
Bakanlığı'ndan
kitaba destek
ANKARA (Cumhumet
Burosu) - Kultur Bakanı
^ikı^Saglar. siddet porno
v e mustehcen japıtlann dı-
>ında kalan tum kultur kı-
taplarını basimında kulla-
nılaeak kağıt ıçın dev letten
subvansıvon ısiedıklerını
bıldırdı
Konu_\a ılı>kın onerının
BakanlarKurulu nasunul-
duğunu belırten Sağlar. ka-
bui edılmesı durunuında
kagıttan vuzde ÎO'J \aran
bır ındırım vapılacağını
so>ledı
Kultur Bakanı Fıkn Sağ-
lar. dun duzenledığı basın
toplanrısında jazılı kültu-
run gelışmesı doğrultusun-
da vaptıklan çjlısmalan
ozefledı Bu yıl ondordun-
cusugerçekleştınlen Istan-
bul TL\AP Fııan"ndan 5
mıKar lıralık kıtap alımı
>apıldığını ka>deden Sağ-
lar. japıtjarın sinemanın
100 vıldonumu nedenıvle
nınema veccn.uk vavınları-
nı ıçerdığmı ka> dettı
\azılı kuiturun destek-
lenmeMnı kutuphanelerde-
kı okur sayısının artı^ına
bağla>an Sağlar 1993-94
vılında bır oncekı vıla
oranla okur >a\ isinda 5
mıhon artı> belırledıkierı-
nı d L" getırdı Sağlar bu
gerekçelerle alınan kıtap-
İJrın vurt gtnelındekı tum
kutuphanelere çocuk esir-
geme kurumları ıle sanat
kurumljrınj gonderılece-
ğını bıldırdı
Telifsayesinde
Fıkır ve Sanat Eserlerı
^asasj'nın korvın kıtaplar
konusunda bakjnlığa bır
jetkı Umdıgını ka\deden
Sağlar bunun vavıncı >a-
zar \e okur vonunden bu-
>uk kolj)fıklaı sağlavaca-
ğını ıfade ertı Smema \ı-
deo ve Muzık Fserlerı Ya-
sası nın da çıkması duru-
mımdn ozellıkle Miıema
vapıtlan ıçın bırsaıısurdo-
nemının sona ereceğıne
dıkkdt çeken Sağlar venı
\a->anııı sınemj)apıtlanna
va> gnıplanna gore sınır-
Idndırma ı»elırdı»ını bıldır-
dı
Sağlar. bakanhğın 1995
vılı ivin hedefledığı 300^0-
>ıt kıtap va) ınından ancak
23ı,esıdıııınpi}asa>tiıf
ıkd-
rıldığını >ıl sonuna kadar
daenaz 100 «,e^ıt kıtap ba-
siniı vapmjvı plaııladıkla-
rıııı so\ ledı
Atatürk Haftası 'nda
Piyano Resitali
Kultur Servisi- Ozel Bevlerhevı S..ıut Merkezı ıle
Ozel EjuboğluKolejı nın ışbıılığıyle I6kjsım I99> Per-
şenıbe ;>aat 14 OO'te Eyuboğlu Koleıı koııser Salonu nda
pıvano resitali duzenleneı.ek
Ataturk Hdftasıetkınlıklen kapsamında vapılacakolan
konsere Fevza Sonınezöz ıle BaharÇ ekemoğlu solıst ola-
rak katılataklar
konserde L Van Beethoven C Debuss_v UlvıCemal
Erkın'ın eserlen seslendırılecek