Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 10 KASIM 1995 CUMA
HABERLER
Kumkapı davası
• İSTA\BIL(AA)-
Kumkapı'da cinsel tacız
idJiasış ia çıkan ka\ gada
araya giren İsmail
Kızılkaya'mn bıçakla
öldürülmesi davasma de\am
edıldi İstanbul 7. AğırCeza
Mahkernesi'nde görülen
tutuklu sanık Zeynep
Uludağ ile tutuksuz
yargılanan annesı Ersin
Sakartay. S.L. ve Zeycan
Demir'in katıldığı
duruştnada. Adlı Tıp
Kurumu'ndan gelen
Kızılkaya'nm otopsı raporu
okundu. Müdahü Gülten
Kızılkaya'nın avukatı
Muzaffer Kaftanoğlu.
geçmişte adınııi kanştığı
adli olaylardan örnekkr
gösiererek Er^in Sakartav'ın
iyi bir anne olniadığını
belirttı. Mahkeme. sanığın
tutukluluk halınin de\amına
karar \crerek duruşmavı
ertcledi.
CHP ve İP'üen
Alevilere mesai
• ANKARA (Cumhurivet
Bürosu)-CHP ve Işçı
Partisı. 15ü'nm üstündeki
Akvi örgiitünün bağımsız
adaylan destekleme
karanna karşı harekete
geçtı. CHP Parti Meclısı
üyesi Kenan Coşar.
geçmişte de ayrı parti olarak
örgütknen Ale\ ilerin.
yeterli destek \e kahci
başan sağlav amadtklannı
belirterek "Sosval
denıokratlarla Akv ilerin bır
iç içeliğı \e yazgı
birliktelıkkri olmuştur. Bu
birliktehğı. hangi
gerekçeyk olur^a olsun
zayıflatmaya ve gıderek
ortadan kaldırmaya dönük •
uğraşları, anlamlı \e doğru
bulmak olası değildır" dedi.
tşçi Partisı Genel Sekreteri
Mehmet Bedrı Gültekin de
"Akv ikre en büyük
kotüKik. Akv ileri diğer
emekçikrden avırarak
yapılır" dedi
MiHl Savunma'da
• ANKARA (AA)-Milli
Savunma Bakanı Vefa
Tanır. Milli Savunma
Bakanlığı'na bağlı
işyerlerınde çalişan 33 bin
îşçiyi kapsayan toplu ış
sözkşmesinin. Harb-İş
Sendikası ık dün
iînzalandığını açıkladı.
Hükümet
lnternette
• ANKARA (Cumhurivet
Bürosu)-DYP-CHP
koalisyonu hükümetinin
icraatlanvta Başbakan
Tansu Çiller"m günlük
proeramı da artık
Internetten izlenebikcek.
DYP'nin bağlı bulunduğu
lnternette. aynca partinin
çıkardığı "Önder
Türkiyem" dergisi de
okunabikcek.
Diyarbakırda 2
faili meçtıul
• DtVARBAKlR
(Cumhurivet)-
Diyarbakır'm Fabrika Köyü
yakınlannda işkence
japılarak öldürükn iki
erkek cesedi bulundu. Dün
sabah saat 09.30 sıralannda
Fabrika Köyü yakınlannda
Tekel ıçki fabrikası
mtntıkasına gıden
yurttaşlar, Ramazan Ayhan
ve Fehmi Akyürek'ın
cesetlerını buldular. Olayın
güvenlik güçkrine
bildirilmesinden *onra
bulunan iki cesedin işkence
yapıldıktan sonra. elkri
arkadan bağlanarak telle
boğuldukları bildirildi.
Yetkilikr. olavla ilgili
soruşturmanın sürdüğünü
kaydettıkr
DİSK Başkanlar
Kurulu toplanıyor
• İstanbul Haber Servisi -
DİSK Başkanlar Kurulu.
erken seçim ve 2821 sayılı
Sendikalar Yasasında
yapılmak ıstenen
değişıkUkkrı
değerlendirmek üzere
bugün toplanıyor. DİSK
Genel Başkanı Rıdvan
Budak. yaptığı yazılı
açıklamada. Başkanlar
Kurulu'nun DİSK'in 24
Arahk ta yapılacak erken
genel seçimler karşiMndaki
tutumunu behrleyeeeğıni de
bildirdi.
\
Başbakan, ordunun dinci subaylan ihraç etme girişimini engellemek istedi
Çiller şeriatçdarıkoraduYUSUFÖZKAN
AN KARA - RP' nin yükselişıni önkmek
amacıylatankatlarayakınhkgösterdigisav-
lanan \e Nurcular cemaatınin önde gelen
isimlerinden Fethuüah Güten k kurduğu
\akın ilışkı basına da yansıyan Başbakan
Tansu Çılkrin. ordudâki şeriatçı persone-
lin atılmaması için yoğun çaba gösterdiği
öne sürüldü. Başbakan' ın. Kara Harp Oku-
lu Komutanı Korgeneral Yaşar Büyükanıt'ı
arayarak operasyonun durdurulması için
Tfcada'" bulunduğu öğrenildi. AncakTürk
Süahlı Ku\ vetleri (TS,K> ıçinde şeriatçı fa-
alıyetlere katılanlara karşı artan yoğun tep-
kıler üzerine 1 subay. 2 astsubay. 8"i Kara
HarpOkulu. 16'sı da astsubay okuluöğren-
CİM ile 300 den fazla uzman çavuş ordudan
auldı.
1991 yılından bu yana. şeriatçı faaliyet-
krı nedeniyle ordudan atılan subay, astsu-
ba>, uzman ça\ u^ \e öğrenci sayısının 400'e
ulaştığı bildirildi.
Emniyet Genel Müdürlüğü Teftiş Kuru-
lu"nun raporlannda. -şeriat duzeninıgprir-
mek amacı>la" polis okullannda örgütlen-
meye çahştıklan belırtikn ve "Fethullah
Hoca'nınTalebeteri" adlı örgütüoluşturduk-
lan \ urgulanan Fethullah Gülen taraftarla-
nnın. ordu içınde de faaliyet alanlannı ge-
nişktmeye çahştıklan ögrenildı. Özelhkle
• Nurcular cemaatinin önde gelen isimlerinden Fethullah Gülen'le
kurduğu yakm ilişki kamuoyuna yansıyan Başbakan Tansu Çiller'in,
ordudâki şeriatçılann aülmamast için Kara Harp Okulu Komutanı'nı
aradığı öğrenildi. Çiller'in araya girmesine karşm, şeriatçı faaliyetler içinde
oldukları saptananbir subay, 2 astsubay ve 8'i Kara Harp Okulu. 16'sı da
astsubay okulundan olmak üzere toplam 24 öğrenci ile 300 dolayında
uzman erbaş ordudan atıldı.
uzman erbaşlar ile Deniz Kuvvetkri'nde
yedeksubaylıktan muvazzaflığa geçenkr
arasında etkin olduğu bıidirikn Fethullah
Gükn yandaşlannm. Kara Harp Okulu'nda
da öraütknme çahşmas.ı ş ürüttüâü saptan-
dı.
Ordu içindeki şeriatçı faaliyetkrin artma-
sı üzerine TürkSilahh Ku\\etkri'nde (TSK)
bir "irtica operasyonu" başlatıldı. $eriatçı
faaliyetkre katıldıklan saptanan subay. ast-
subay. uzman çavu;, \e askeri öğrencikrin
ordudan atılması için hazırlık yapılırken. Baş-
bakan TansuÇıller'e yakınlığıyiabılınen Fet-
hullah Gükn'in temaslan sonucu. bu giri-
şimin engelknmeye çahşıldıöı öne süriil-
d^
Çiüer de>rede
24 aralıkta yapılniası planlanan erken *>e-
çiiTide tarikatlann desteğini sağlamayı amaç-
ladığı savlanan Başbakan Çiller'in de. şe-
riatçılann ordudan atılmaması için yoğun
çaba harcadığı sa\ landı. Alınan bilgiye gö-
re, irtica operasyonunun başlaması üzeri-
ne. Çiller, Kara Harp Okulu Komutanı Kor-
general Yaşar Büyükanıt'ı aradı. Çiller'in,
Büyükanıt'tan. şeriatçı öğreneıkrin Harbi-
ye'den atılma&ı karannın durdurulması ko-
nusunda "'ricada'" bulunduğu \ e operasyo-
nun sonuçlandınlmasını bir süre ertekttı-
ği öğrenildi.
Ancak bu gelişmelerden sonra yaşanan
2 olayın. ırtica operasyonunun yeniden gün-
deme gelmesini ve şeriatçıların ordudan
atılmas.ınısağladığı bildirildi. Ediniknbil-
giye göre Fethullah Gülen' ın.azınltkhükü-
metine güvenoylaması öncesinde "orduda
bazı subaylann muhtıra haztriığı k;indc ol-
duğunu" öne sürmesi ve çeşitli makamla-
ra, ordunun darbe hazırlığında olduğu yo-
lunda mekrup gönderen Genelkunrıay tstih-
barat Başkanlığında görevli Denız Pilot
Üsteğmen İsmail Kitapçı'nın Gükn'e ya-
kın olduğunun bildirilmesi dikkat çekti. Ki-
tapçı'nın da soruştunnaya uğrayanlar ara-
sında yer aldığı öne sürüldü.
Gükn'in, muhtıra sövkntiknyk. ordu-
dâki şeriatçı faaliyetkre göz yummayan
Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Te-
oman Koman ile Hava Kuvvetkri Komu-
tanı Orgeneral .\hmetÇörek<;i'\ i hedef gös-
terdiğinın savlanması. şeriatçı faaliyetkre
duyulan tepkiyi körükkdi.
Nurcutuğun önemli kollanndan olan Mrf»-
met Kutlular liderlıgındekı w
Vcnt Asya
Grubu*"nun 22 ekimde Koeatepe Gamii'nde
Said Nura için okuttuğu mevlide, ünifor-
malı uzman çavuşlann da katılması tepki-
kridorugaçıkardı. Askeri yetkililer. bukı-
şıknn saptanması durumunda gerekli işk-
min yapılacağını bildırdikr.
Bu gelışmeler üzerineordudâki "irtkaope-
ras\onu"na hız \erildi. Şeriatçı faaliyetk-
re kanştıklan »aptanan 1 subay. 2 astsubay.
8 Kara Harp Okulu. 16 astsubay okulu öğ-
rencisi ile 300'den fazla uzman erbaş "di-
siplinsizlik" gerekçesiyk ordudan atıldı.
1991 \ ılından bu yana ordudan atılan şe-
natçı subay. astsubay. uzman çavuş \e öğ-
renci sayısının 400"e yaklaştığı bildirildi.
TSK'de daha önce gerçekkştınkn irtica
operasyonlannda. 1991 yılında 15. 1994
yılında 7, ağustos ayında da 6 subay. astsu-
bay. uzman çavuş ve asken öğrenci ordu-
dan atılmıştı.
BİRBAKIMA
^Mükerrer seçmen' uyarısı
Eski CHP Fatih İlçe Başkanı Çetin Soysal; Fatih, Şişli, Beyoğlu, Eyüp,
Bayrampaşa'da kütüklere iki kez yazılmış 15 bin seçmen bulunduğunu
İstanbul Haber Ser\isi -
Eski CHP Fatih llçe Başka-
nı \e milktvekili aday ada-
yı Çetin Soysal; Fatih. Şişli.
Be>oğlu, Eyüp, Kâğıthane
ve Bayrampaşa'da yaklaşık
15 binmükerrerkayıtlı seç-
men olduğunu söykdi. So> -
sal. "DurumbelgeterKteor-
tada. Bugün (dün) saat
17.00'ye kadarVüksekSeçim
Kuruİu'na itiranmıny apa-
cağız" dedi.
Eski CHP Fatih İlçe Baş-
kanı Çetin Soysal. dün CHP
Fatih llçe Meclısi'nde bir
basın toplantısı düzenkye-
rek. çeşıtli ılçelerdekı müker-
rer kayıtlı seçmenkrk ılgi-
li araştırmalarının sonuçla-
nnı açıkiadı. 6 ilçede yaptık-
lan araştırmalar sonucu yak-
laşık 15 bin mükerrer kayıt-
lı seçmen tespit ettikkrini
söyleyen Soy sal. "Yaklaşan
24 arâlık mütetvekiti genel
s«;inıteri iein askıya çıkan-
lan seçmen kütükleri, 21.
yürvila a>ak basan Türki-
>Vycyakışma\^n ilkdmetot-
İarla hanrianmaktadır. Bu.
Soysal, düzenlediği toplantıyla yaptıklan araştırma sonucu saptadıklan mükerrer seçmen kavıtlannı açıkladı.
seçimlereşaibe %e gölge dü-
şürür" dedi. Başta Fatih ol-
mak üzere 10 ilçede bu ko-
nuda araştırma yaptıklannı
söyleyen Soysal. şöyle de-
vam etti:
-Bu şckilde Fatihte 6 bin
268, Şişli'de bin 12, Beyog-
lu"nda 3bin 442,Eyüp'te bin
917, Kâğıthane'de 2 bin 814
ve Bayrampaşa'da3bin 126
seçmen tespit ettik. Gazios-
manpaşa, Eminönü. Beşik-
taşve Sanyer* de yaptığımız
çalışmalarda ise bilgisayar
kullanımıotmadığjiçinbir so-
nuç alamadık."
Soysal. bazı sıyasi parti-
lerin seçmen kütüklerinin il-
kellığinden yararlanarak ay-
nı seçmenlerin farklı yerler-
de yazılmalannı sağladıkla-
nnı ikn sürdü. Çetin Soysal.
bu konuda şunlan söykdi:
"Birtakım si>asi partiler
kendi parasal ka\ naklanna
dayanarak oluşturmuş ol-
duklan militan »üçlerlo seç-
men >azımlannın ilkelliğin-
den de istifade ederek aynı
seçmenlerin farklı yerlerde
\anlmalaruusağlamışlankr.
Saptığımız araştırmalarla
bu kayıtlann. örgûtlenmesi
güçlü olan Refah Partisrne
yönelikolduğunu izkdik. Bu
Kâğıthane ve
ileri sürdü
seçmen Ustelerinde ana adı.
baba adı. doğum >eri tutu-
>or. Sadece sandık \erieri.
sandık seçmen numaralan
farkh.Örnegln,Be\oğlu"nda
bir kişinin 4 sandıkta adı
\ar."
Bu arada CHP Gençlık
Örgütü'nde çalışan Hakan
Durmuşadlı genç, 24 arahk
seçimleri için kaydını yap-
tırdığı sıradabircaminin ika-
metgâh olarak gösterildiğı-
ne sahit olduğunu söykdi.
Durmuş. olayı şöyle anlattı.
"•Muhtara seçimiçin ka>-
drnıt y^ptırmaya gittiğjmde
3kişinin,muhtaraikamet«âh
olarakTopkapı Kakiçi" nde-
ki Arpa Emini Mahalle-
si'ndeki bir camiyi göster-
diklerinifarkettim. Kapı ııo-
su" 2" olan camiden bir kişi-
vi seçmen olarak gösterdi-
ler. Nluhtar. önce buna kar-
şı çıktu fakat kişiler *Bu her
mahallede > apıiıyor. Sen de
yaparsın' deyince sanırım
kabul etti. Yakamda CHP
rozetiolduğu için benîm ya-
nımdafazla konuşmadılar."
Reuters
muhabirine
beraat kararıİstanbul Haber Servisi - Reuters muhabı-
ri \tizaMareus. Özgür Clke'de yayımlanan
-Ordunun Hedefı Kürt Köyleri" başhkh
haben nedeniyle ~lrk farklılığı gözeterek
halkı kin \e düşmanhğa tahrik etmek" su-
çundan yargılandıfiı davada beraat etıi.
İstanbul 5 Numaralı DGM'de dün yapı-
lan duruşmayı. çok sayıda yabancı gazete-
cı de izkdi. Savcı. haberin sanık Aliza Mar-
cus tarafından yazıldığına ılişkın kesin ka-
nıt olmaması ve suç işkme kastının bulun-
maması nedeniyle beraat kararı •verilmesi-
ni istedi. Mahkeme. suçun unsurlannm oluş-
rnadığı gerekçesiyk Mareus hakkında be-
raat kararı verdi.
İHD üyekrinin kırmızı karanfıl verdiğı
Mareus. karardan sonra gazetecıkrin soru-
lannı yanıtlarken Türkiye'deki yasaları ih-
lal etmek için haber yapmadıklannı, dava-
nm beraatk sonuçlanmasının kendisini mut-
lu ettıömı sövledı.
'Düşüncesuçlusu' KesMnikgiir
Düşüncesuçlusu av ukat Eren Keskin.8.
maddedekideğjşiklik uyanncayeniden
yargılanmak için tahliye edildi.
YAHVA KOÇOĞLİ.
Terörle Mücadele Yasası'nın değişen 8.
maddesinin uygulamasıyla 'düşünce suçlu-
lan" tahliye edilırken. değıştirilen maddeye
ilişkin "anayasaya aykınlık** itırazlan da uy-
gulamayla bırlikte başladı. Bir vazısı ve ya-
\ımladığı bir kitap nedenı\k iki ayrı dava-
da 8. maddeden mahkûm olan avukat Eren
Keskin'le ügilı davalarda sa\ unma av ukatla-
rı, değıştirilen maddenin de 'anayasaya ay-
kın
11
olduğunu ikri sürdükr.
Kapatılan Özgür CIke gazetesinde yayım-
lanan "Dünyanın Kürt Halkına Borcu Var"
başlıklı yazısı \eyay ımladığı *ParisKürtK(m-
feransr adlı kitabı nedeniyle 8. maddeden
açılan iki ayrı davada toplam 30 ay hapse
mahkûm edikn Eren Keskin'in dosyalan,
yasanın değişmesi nedeniyle istanbul 3 Nu-
maralı DGM tarafından dün yeniden ek alın-
dı. Duruşma başlarken Eren Keskin'in elle-
rindeki kekpçelerin çözülmeden salona alın-
dığını gören mahkeme başkanı Mehmet Ko-
lukısa. askerieri azarlarken. söz alan sa\ un-
ma avukatı Ercan Kanar. Terörle Mücadele
Yasası'nın 8. maddesıni degiştıren yasanın yç-
ni bir suç tanımı getirdiğini. bununla birlık-
te yasanın geçici maddesinm "cetalann.de-
ğiştirilen maddeye uygun hale getirilmesini"
öngördüğünüsöyledi. Değiştırikn suç tanı-
mının eski maddeyi yürürlükten kaldırması-
na karşın yeni ceza verilmesini öngörmenın
"anayasaya a>'kın">
olduğunu ileri süren Ka-
nar. Keskin hakkındaki cezalann kaldınlarak
tahliye edilmesini istedi.
Diğer a\ukatlann da bu savunmaya katıl-
masından sonra söz alan Eren Keskin. Tür-
kiye'yi bölmek gibi bir suçtan yargılandığı-
nı. ancakkendisinin yazdığı yazıda da yayım-
ladığı kitapta da "TürkveKürÜerinbanşiçin-
de bir arada yaşamasınt sa^nnduğunu" dık
getirerek hakkında beraat karan verilmesini
istedi.
Savcının görüşü dogruitusunda, iki ayn
mahkûmiyeti bulunan Keskin'le ilgili tahli-
ye karan veren mahkeme. dosyalann 16 ocak
tarihinde ek alınmasmakarar verdi. Mahke-
menin bu kararı. 8. maddede değişiklik ya-
pan 4126 sayılı yasanın "„. dosyalar bir ay
içinde ele ahnarakkararabağlanır" hükmü-
nün "iş yoğunluğu" gerekçesiyk uy-
gulanamaması anlamma geliyor.
GORUŞ DOCU PERİNÇEK
E
ski DPT Müsteşan Yü-
dınm Aktürk. özelkş-
tırmeyı ancak polısre-
jimiy'k uygulayabik-
cekkrini zamanında
söykmişti. lMF'nin özelkştirme
programı. işçi barikatını yarama-
dı. sert kayaya çarptı. Öyk poli-
sin eline cop falan vermek yetmi-
yor. rejimın kendisini polisin eli-
ne \ ermek gerekiyor.
Ve polis şefleri bu kritık anda.
toplucaistifa edip rejime baskrn ya-
pıyorlar. Türkışe, bu tür bir polis
baskmını tarihinde ilk kez yaşı-
yor. Özelkştirmenin şanına uy-
gun bir baskın'. Çiller-Türkeş or-
taklıgı. ıktıûar kadrosunu önün-
deki göreve göre oluşturuyor. Bu
görev deTürkiyetarihininilklen-
ne gırecek önemdedir.
DYP-MHP iktidanna M
maddelik program
ABD. planladığı DYP-MHP yö-
netimıninönüne ikimaddelikprog-
ram koyuyor.
Binncisi. daha sert bir 1MF re-
çetesini sopayla uygulamak.
İkincisi. knz bölsekrine müda-
hak.
Programın birinci maddesi için
kadro tamam. Emniyet Genel Mü-
dürlüğü kurmayları politikaya gi-
riyorlar Artık iç kabinenin yolu.
Rejime polisbaskını...
emniyet müdürlüğünden geçiyor.
12 Eylül siddetının sorumlulan.
sanık sandalyesine değil, hükümet
koltuklarına oturtuluyor
Ikinci maddenin şampiyonu ise
DoğanGüreş'ti. AshndaGüreşde
subaydan çok. polis sayılabilir.
"TürkSBahlıKuAA'etleri'ninasfig&-
revlerinden bin, kriz bölgelerine
müdahaledir" diyerek yenı bir dö-
nembaşlatmıştı. "•Kriz bdlgeteri-
ne müdahale" görev i. Türk ordu-
suna Amerikan polisliği işkvi yük-
lüyordu. Çiller, çok uğraştıysa da
Doğan Güreş'in genelkurmay baş-
kanhğını uzatamadı. 19^4 Eylü-
lü'nden sonra Türkiye Genelkur-
ma> ı'nın *krizbölgelerine miida-
hate" görev ine sıcak bakmadığı-
nı ABD kaynaklan saptıyor.
ABD'li uzmanlar ve Çiller. öy-
k görülüyor ki bunun da önkm-
lerini alıyorlar. Doğan Güreş. plan-
lanan Çiller-Türkeş yönetiminin
kurmayları arasında otacak.
Ekonomik program. politikayt da
belirkdi. IMF reçetesı, serbest pi-
yasa ekonomistkrinden çok. po-
lise ıhtiyaç duyuyor. Empery alızm
çağında liberalizm. demokrasi ge-
tırmivor. polis rejimi kuruyor.
Özelkştirme. 5 Nisan istikrar
paketi derken Türkiye. bu ekono-
mik programlann doâasına uygun
bir rejime doğru itilmektedir. Re-
jime polis baskını. polis rejiminm
hazırlığıdır. Polis rejimi de aske-
ri-faşist bir darbenin yolunu açar.
Çünkü emekçi hareketini. o plan-
ladıklan polis rejimi de bastıra-
mayacaktır.
Haikgüçleri ne yapacak?
Dahası, Türkiye'ye. Ortadoğu,
Balkanlar ve Kafkaslar'da ABD
taşeronlugu yaptıımak o kadar ko-
lay değil. ABD'nin Türk Silahh
Kuvvetleri'ni "kriz bölgelerine"
sürebilmesi için, ordunun hizaya
getirılmesi yanında, parlamento-
nun ve seçimin rafa kalktığı bir
rejim gerekır. Neresinden baksa-
nız meşru olmayan bir erken se-
çimk bunun yolları da açılıyor
Ne seçimin anlamı ve itiban kalı-
yor ne de parlamentonun.
Peki bu süreci halk güçleri na-
sıl göğüsieyecek' Emekçi hare-
keti, Türkiye tanhinin hıçbir dö-
neminde bu kadar güçlü degildı.
Dahası işçi hareketi. İMF'yi esas
hedef alarak İşçi Partısi'nınçizdı-
ği mücadele çizgisıne girdi. Ancak
bu kadarı yetmez. Rejime polis
baskınına. pohs rejimi hazırlıkla-
nna ve faşist tırmanışakarşı. emek-
çi hareketınm doğru politikalar
uygulaması gerekiyor.
Oncelikli görev, sınıfm kendi
öncü partisini güçkndirmesidir.
Emekçi hareketi ne kadar canlı ve
güçlü olursa olsun. siyasal alanda
yeterince örgütlü değilse ve lMF'ye
karşı iktıdar seçeneği geliştiremi-
yorsa yenüir. Sendikalizmin sınır-
lannın aşılmasının can alıeı önem
kazandığı bir döneme girdik. İşçi
Partisi, sımfın bu ihtiyacını karşı-
layabilir.
Programıyla, politikasıyla ve
pratiğiyle sınanmış ve geniş emek-
çi kitkkrin güvenini kazanmıştır.
Seçimkrde emekçi halkı, IMF par-
tikrı karşısında seçeneksız bırak-
mamıştır. Son otuz yılı kapsayan
önemli bk tecrübe ve kadro biri-
kimi vardır. İşçi Partısı'ni güçkn-
dımıek. paninin kendi ihtiyacın-
dan önce. sınıfın ve bütün solun ih-
tivacıdır.
tkincısi, sosyal demokrat \ e sos-
\alist partileri emekçi ekseninde
bir araya getirecek 'sol guçbirliği"
planı.Türkive için hay ati önemde-
dir. ABD v'e IMF pâtentli DYP-
MHP iktidannın. polis rejiminin.
faşist ve şeriatçı tırmanışın yolu-
nu kesebikcek bıncık siyasal çö-
züm budur. 'Solgüçbirliği'nin da-
yanacağı çok güçlü bir toplumsal
dinamik var. Program da hazır. Iş-
çilerin. kamu çalışanlannın. köy-
lünün. esnafın ve bütün halkın
açıkladığı talepkr.
Peki bu kadar zorunlu olması-
na rağmen "solgüçbirliği" niçin zor
gözüküyor? Çünkü 'solgüçbiriiği',
ABDplanlannı bozacak bü> ük bir
iştir. Onündeki engel de Ecevit'in
inadtndan ve Bay-karın ÇillerTe
kol kola gırmesinden çok. ABD'dir,
emperyahzmdir. ışbirlikçı üüçler-
dır.
Zorluklann üstesinden gelinebi-
lir. Çünkü hayatı bir ihtiyaç ve da-
yanılacak büyük bir kuvvet var.
Öykyse CHP ve DSP üzerinde
baskı oluşturacak bir güç örgütle-
mek, *sol guçbirliği* polıtikasının
bugünkü anahtar görevidir. Bura-
da DYP-MHP iktidan tehdidinin
ne anlam taşıdığmı gören ve sorum-
luluk duyan her örgüte. sendikalara.
siyasal kümelenmekre. tek tek ın-
sanlarımıza görev düşüvor.
SERVER TANİLLİ
Toz-Duman Arasında...
Falih Rrfkı'nın ünlü Çankaya sını daha ilk çıktığın-
da okuyan genç kuşaktan geldiğim için, Atatürk üs-
tüne yazılmış bir eseri elime aldığımda titizlenirim.
Aradıklarım vardır: Yazannın ufuk genışliğine baka-
rım; evrensel ve çağdaş tarihle alışverişinin derece-
sini yoklarım; Osmanlı'nın -en geç-19. yüzyıl başla-
nnda girdiği -o derin- değişim sürecini ne ölçüde içi-
ne sindirmiş. onu bilmek isterim; emperyalizme kar-
şı oluş, yanı bağımsızlık bilmcinin neresindedir, araş-
tırırım: ve bütün bunlara ek otarak, biçem ararım ka-
lemde.
Falih Rıfkı'nın kitabında fazlasıyla vardır bunlar.
Hadi soımuş da olayırrv. Okudunuz mu Çankaya'yı?
Yo, kusurabakmaymız, herşeyi bağışlanm, ama Çan-
kaya 'yı okumamış olmayı hayır!
Nadir Nadi'nin Ben Atatürkçü Değilim adlı eseriy-
le, Attilâ Uhan'ın Hangi Atatürk adlı kitabı da, bu ko-
nuda verilmiş önemli ürünlerdir. Bin, Atatürk konu-
sundaki ikiyüzlülüklere karşı çıkan çarpıcı bir reddi-
ye; öteki neyin ne olduğu, ne olmadığı konusunda.
adım başında belge sunan bir tarih tanıklığı.
Attilâ llhan'ın. kıtabına başiarken söylediği şu sap-
tamasını dahıç unutmam: "Mustafa Kemai'ın, iç içe
üç büyük eylemi var. Emperyaiizme karşı kurtuluş sa-
vaşı, padişaha karşı demokratik devrim, toplumun üm-
met aşamasından 'millet' aşamasına dönüşümü."
Tanhe uygun bir saptamadır bu!
Ve hatasıyla sevabıyla. bızi bizyapan bu üç eylem-
dir...
Elinizdeki Atatürk'le ilgili listeye, şimdi şu iki eseri
de eklemelisiniz:
Bıri, Vecihi Timuroğlu'nun yazdığı. Prospero Ya-
yınlan'nda çıkan Kurtuluş Savaşçısı Atatürk adlı ki-
taptır. Yazannı sizlere tanıtmaya kalkmak, haddini aş-
mak o!ur. Timuroğlu. öpülesi elinde tuttuğu kalemiy-
le, çağdaşTürkiye'nin edebiyat ve edebiyat dışı önem-
li konulannda. düşüncesine duyarlığını dakatarak, bir-
birinden güzel eserler veriyor son yıliarda. Yukanda
belırttiğım kitabı, aslında80'liyıllann başında yayım-
lanmıştı. Bu yıl çıkan, eserin ikınci basımı ve o yıldan
bu yana yazarımızın gözlemlerini de yansıtıyor.
Neler olmadı ki o yıllar boyuncaî
Timuroğlu'nun kitabı. ılginç gözlemierin yanı sıra,
üzerinde durup düşünülecek hatırlatmalarla da do-
lu. Şöyle söylüyor eserinin bir yerinde:
"Atatürk, bır 'kurtuluş savaşlan devrimcisi'dir. Bü-
tün düşüncelen ve eylemlen bunu doğrutuyor. Ata~
türk'ün kurduğu devletin sonu, Atatürkçülüğün var-
dığı yer, kurtuluş savaşlan devrimlerinin, sosyalizm-
le bütünleşmedikçe, dünya kapitalist sisteminin için-
de eriyeceğini ve emperyalizme teslim olacağını bel-
geliyor. Tam bağımsızlık için, dünya işçi sınıfınm ev-
rensel devrim ılkesini izlemek gerekiyor. Ve de, Sov-
yetler Birtiği deneyi gösteriyor ki, dünya işçi smıfı, de-
mokrası savaşımmı kazanmadıkça. mazlum halklann
sömürüimesi son bulmayacaktır."
Ve ekliyor. "Atatürk'ün, açtığı yolun namusuna ina-
nıyorum. Ne ki, bu yol, sosyalist devrime çıkmadık-
ça, emperyalizmin kıskacından kurtulamıyor. Lumpen
burjuvazinin kolayca iktidarolabildiğiazgelişmiş top-
lumlarda, demokrasi oyunu, iki yüzlü bir 'halkçılık'a
dönüşüyor. Emeği planlayacak bir demokrasi sava-
şımmı kazanmak zorundayız."
O "lumpen" burjuvazinin, kurt ulurnalan veilahiler-
le katılacağı bir seçimin eşiğinde, durmak istemez mi-
siniz bu düşüncelerin üzerinde?
Aynca. bu kitabı mutlaka okuyunuz. derim.
Ikinci kitap. BülentTanör'ün, DerYayınlan'nda çı-
kan, Kurtuluş Üzerine 10 Konferans adlı çalışması.
Bu konferanslar, 1994-1995 öğretim yılında, İstanbul
Hukuk Fakültesi'nde "Atatürk ilkeleri ve Inkılap Tari-
hi" derslerinde verilmiş ve 1918-1923 yıllannın Tür-
kiyesi'ni anlatıyor.
Nasıl da bilimse! bir cidditik içinde ve nesnelcilik-
le!
12 Eylül'ün paşaları. o dersleri. bu başlıkla prog-
ramlara sokarken, konular böylesi btr yöntemle an-
latılsın diye düşünmediler elbette.
Ama anlatıldığı da oluyor işte!
Şeriatçı gericiliğin, o "kurtu/uş"u "batış" diye gös-
terip yaygara yaptığı ve şoven milliyetçiliğin de her
şeyi çarpıttığı bu ortamda, özellikle de gençlerin, Bü-
lent Tanörün kitabını okumalannı ne kadar isterdim!
Hele hele bu toz-duman arasında...
ittifak trafiği hızlandı
DYP,MHPMen
yeni teklif bekliyor
ERGl N AKSOY
ANK.\R\ - DYP Genel
Başkanı Tansu Çiller ile
MHP Genel Başkanı Al-
parslan Türke^'in isteği
üzerine. uzlaşmazlıkla so-
nuçlanan ittifak görüşmek-
rine bugün ya da yann ye-
niden başlanacağı bildiril-
di. Masaya oturacak olan
taraflann anlaşamamalan
durumunda. Çiller \e Tür-
keş'in tekrar devreye gıre-
cekkri öğrenildi. DYP adı-
na toplantılara katılan Ne\ -
şehir Milkrvekili Esat Kı-
ratlıoğlu, ''MHP'den veni
teklifbeklediklerini" vuru-
larken MHP Genel Sekre-
teri Yaşar Erbaz, partisinin
ilkelerinı ortayakoyduğunu
kaydetti. BBP ile seçim it-
tıfakı konusunda anlaştığı
bildirikn ANAP'ın.bupar-
tıden 15-nkıştyelistekrin-
de yer vereceği. BBPGenel
Başkanı Muhsin Yaaeıoğ-
lu'nun da Sıvas'tan lıste bi-
nncisi olarak gösterileceâi
belirtiliyor. Her iki parti li-
dennın bugün \apacaklan
görüşmede. seçim ittifakı
protokolünün tmzalanma-
sı bekleniyor.
Seçimkrden birinci par-
ti olarak çıkmayı tasarlayan
ANAP ve DYP. sağkes'im-
deki küçükpartılerk ittifak
arayışlannı yoâunlaştırdı-
lar.'DYP ve \fHP. kopma
noktasına gelen ittifak gö-
rüşmelerinin sürdüriilmesi
kararını alırken taraflann
bugün ya da yann yeniden
masaya oturacaklan bildi-
rildi. Dahaönce yapılan gö-
rüşmekrde DYP. MHP'ye
32 milktvekili önerisinde
bulunmuş. MHP ise bunu
yetersız buiarak 5 ilde birin-
ci. 30 ildede ıkinci sırayı is-
temişti. tki parti yöneticik-
rinın anlaşma sağladığı tek
konu ise MHP Genel Baş-
kanı Alparslan Türkeş'in
Türkiye milletvekılliğı lis-
tesinden aday gösterilmesi
oldu. Yeniden bir araya ge-
lecek olan taraflann yine
anlaşamamalan durumun-
da. ÇillerTe Türkeş'in tek-
rar devreye girecekkri be-
lirtildi. DY'P
r
ik sürdürdii-
ğü görüşmekrin kilitknme
aşamasına gelmesi üzeri-
ne. Türkeş'in direktifleriy-
k MHPTİkrin, ANAP ve
RP'ye de yanaştıklan be-
lirtiliyor. MHP Ankara Mil-
letvekil i HaBlŞıvgın'ın ba-
zı ANAP'hlarla temasa geç-
tiği. kulislerde konuşulurken
RP'nin Ankara Büyükşe-
hir Bekdiye Başkanı Meilı
Gökçekin de 1991'dek
"kutsal ittifakı" yaratmal
için çeşitli görüşmekr y ap
tığı savlanıyor. Gökçeİc'ir
KÎHP'likrin isteği üzerin
partisine RP-MHP ittifa
önerisinde bulunduğu, aı
cak RP'likrin buna pek s
cak bakmadıklan ifade ec
liyor.
DYP adma gorüşmek
katılanlardan Nevşehir V
letvekilı Esat Kırathoğ
yapılacak toplant
MHP'den yenı biröneri b
ledıkknni söyledi. Kıra
oğlu. bu görüşmenin de
laşmazlıkla sonuçlann
halinde Çiller ve Türke
yeniden devreye girece
rini de sözkrine ekled