Katalog

SAYFA CUMHURİYET 11 OCAK 1995 ÇARŞAMBA OLAYLAR VE GORUŞLER Düzen değiştiriciler-düzen yıkıcılar Kurulu düzenı yıkıp onun yenne daha adaletlı, daha özgür, daha çağdaş bır düzen getırmek ısteyenler, dünyanın hemen hemen her yanında solcular olduğu halde, bızde "sağcılar \e tutucular" değıştırmeye kalkmışlardır kurulu düzeni İlenye değıl, genye götürmek ıçın yıkmışlardır, daha doğrusu. M. İSKENDER ÖZTVRANLl Ataturkçu Düşünce Derneğı îzmır Şubesı Başkam T urkıye'de >enıleşme ve çağdaşlaşma gınşımlen, yuz yılı aşkın bır zaman- dan ben gundemdedır Ne var kı eskı duzenın ye- nne yep>enı bır duzen kurmayı Mustafa Kemal başarmıştır Uygarlık alanını değiştırerek laık bır cumhunyet kurmuştur Bu nedeniedır kı devnmcı bır atılımla düzenı ılen doğ- ru değıştıren bır onderdır Mustafa Ke- mal Ama daha sonrakı ıktıdarlar. Ataturk devnmınden odun verme konusunda bırbırlenyle yanşa gırmışler, Ataturk ılkelennı delıkdeşıkermışlerdır Uygu- lama alanından kaldınldığı ıçın de Ata- türkçu duşunce amacına ulaşamamıştır Butun bunlara karşın. yururluktekı re- jımın "Kemalizm*" olduğu savlan atıl- mıştırortaya Don Kışot'un değırmen- lerle savaşması gıbı hayal urunu bır Atatürkçuluk >aratılmış, durmadan sal- dınlmıştır bu hayale Bu saldın, gunu- muzde de surup gıtmektedır Bu neden- le "yiırurlüktekiduzenin her yanııu de- ğiştireceksiniz ki Ataturk ortaya çıksın ve Atatürkçuluk amacına ulaşsın*1 dı- yenlere hak \ermemek olanaksızdır 197"? yılında CHP, boyle bır düzen değişıklığını getırmıştır gundeme 23 Kurultav 'da Atatarkçüluğun ne oldu- ğunu belırlemeye çalışmiş. "Kimsenin kimseyi ezemeyecegi. sömurcmeyecegi, herkesin vaşamı bov unca geçimi ve sağ- bğı bakımından gonenlik içinde olaca- ğLçahşma veeğJtim olanaklanndan en- gelsiy \e eşitçe yararianabileceği insan- ca ve hakça bir duzen" kurmayı amaç- lamıştır Bu duzen, "Ekonomik gücün halkta vavgınlaşmasını'" \e "yönetime halkın etkin bicjmde katümasını" on- gormektedır Kurulmak ıstenen yöne- tım bıçımının adı "halk yönetimrdır Devletın gorevı. tum vatandaşlan yok- sulluktan kurtarmak olduguna gore hal- kın kuracağı ıktıdar. ülkede sosyal bır eşıtlıkyaratacakttr Halkın ıktıdan, ser- mayenın ıktıdan gıbı "sadaka dağıtan bir iktidar" olmayacak. ekonomık ve sosyal yapıyı değıştırmeyı amaçlaya- caktır Oylesıne bır toplum düzenı ku- rulacaktır kı "Eoıekçiler, üreticiler, ça- lışanlar soz sahibi olacaktır" o duzen- de Alın tenne onem venlecek, emeğe da>alı ekonomık bır duzen kurulacak- tır Halk, hem ekonomık, hem polıtık gucun sahıbı olacaktır Bılındığı gıbı bu ozlem. "emek mi- saki millisT sozcuklennı kullanan Mus- tafa Kemal'ın buyuk ozlemlennden bı- ndır Amaç, çalışanlann cumhunyetı- nı kurmaktır Ne yazık kı bu yolda ba- şan sağlanamamıştır Aradan yıllar geçmıştır Bu kez du- zen yıkıcılar egemen olmuştur sıyasal ıktıdara 1984 yılında zamanın başba- kanı şöyle konuşmaktadır "Sosyal ada- letçiyiz diyenler, bu duzenin de\am et- mesine göz yumdular. V ıllar yılı bu du- zen devanı etti. Biz geldik, düzeni vık- tık. Vıkmaya da devam edece- ğjz."(Cumhun>et 19 Mart 1984) Kurulu düzenı yıkıp onun >erıne da- ha adaletlı. daha ozgur, daha çağdaş. bır duzen getırmek ısteyenler. dünyanın hemen hemen her yanında solcular ol- duğu halde. bızde "sağcılar ve tutucu- lar" degıştırmeye kalkmışlardır kuru- lu düzenı İlenye degıl. genye gotur- mek ıçın yıkmışlardır. daha doğrusu "Ben zenginleri se\erim","sosyal ada- let ne demeknıiş" bıçımındekı vakla- şımlanyla genye gıdışın onculuğunu yapmışlardır Türk-lslam Sentezı doğ- rultU!>unda polıtıkalar uretmışler "Mustafa Kemal fanidir. hata vapmış- ür", -Kemalizm miyadını doldurmuş- tur" gıbı sloganlarla Ataturkçu laık devletten bılerek ya da bılmeyerek uzaklaşmışlardır Bu anlamsız sozler ve davranışlar, bır yandan "Neo-Osmanlılar'*ın doğu- şuna neden olmuş, ote > andan da "adil düzencikr"ın ekmeğıne yağ surmuş- tur Sımdı bu "adil düzenciler'" ya da "adil şeriatçılar" hem Atatürkçulenn, hem de Ataturkçu duşüncevı yıkanla- rın karşısında olanca aymazlıklanyla savaş \ ermektedırler Her ne kad?r du- zenı yıkanlarla onu daha da genye go- tuımek ısteyenler arasında ekonomık konularda bazı ayrılıklar varsa da her ıkı kesım sıvasal açıdan tam bır bırlık ıçındedır Çunku her ıkısı de Ataturk'e ve <\taturk ılkelenne karşıtçılıkla bır- leşmışlerdır Bılındığı gıbı Ataturk ılkelerınden odunler venlmesı 1950"lerde başlamış- tır Daha sonrakı yıllarda gıttıkçe artış \e <\taturkçuluk tanınmaz bır duruma gelmıştır Ne varkı bazı kışılerbugune bıle resmı ıdeolojının "Kemalizm"' ol- duğunu sovleyebılmekte \e Ataturkçu- luğu bıraz daha torpulemeve çalışmak- tadırlar Bunlann arasına son gunlerde başka bır polıtıkacımız da katılmıştır Turkı- ye'de resmı ıdeolojının sosyalızm ol- duğu yanlışından >ola çıkarak "Özel- leştirme yasasıvla son sosyalist devletin de yıkıldığı"1 savını ortaya atmıştır Sa- yın Başbakanımız "'Sosyalist devlet" nıtelemesı. hıç kuşkusuz Ataturk'un "sosyal adaletçiligrnın çarpıtılmış bı- çımı olsa gerektır Bu sozler. yurdu- muzda sosyal ve sıyasal alanda yenı bır kavram kargaşası yaratmaktan başka bır ışe yaramayacaktır Kavramlann boylesıne alt ust edılmesı, ne yazık kı daha once de yanlış uygulamalara ne- den olmuş \e Ataturk'un ozerk olarak duşledığıkurumlardevletleştınlmıştır Şımdı ıse bu >enı kavram kargaşası. Ataturk'un kamu kurumu bıçımınde duşunduğu kurulubjan ozelleştırme >o- lundadır Bır yandan Turk Dıl Kurumu ve Turk Tanh Kurumu devletleştınlır- ken ote yandan "devlet kamu kuruluş- lan", ozelleştınlmıştır Bu arada unu- tulan şey Turkıye Cumhunyetı'nı ku- ranlann, ozelleştırmeye karşı olmadık- lan, ancak bunlann satışından elde edı- lecek kaynaklarla yenı yatınmlaramaç- ladıklandır Bu kaynaklann havaya sav- rulmasını, hele dış borçlann odenmesı yolunda kullanılmasını hıçbır zaman duşunmemışlerdır Çunku dıs.borçyap- maya nıyetlere >oktur "Bizi mahvet- mek isteyen emperyalizme ve bizi yut- mak isteyen kapitaiizme'* karşı dunya- da gorulmemış bır bağımsızlık savaşı veren 1923devnmcılen,kapıtulasyon- lan kaldırdıktan sonra Hıç kımseye el açmamayı. oğutlemışlerdırbıze "Ûlke- nin gelir kaynaklannın yeteıii olduğu- nu" söylemışler "Parasal gucumuzûn ülkeviidareedecekveamaca ulaşacak" durumda olduğunu behrtmışlerdır Borçluluğun tam bağımsızlığa engel olacağını çok lyı bıldıklen ıçın ımpa- ratorluğun borçlannı son kuruşuna ka- dar odemışler, Turkıye'y' hıç kımseye borçlu olmayan bır ulke durumuna ge- tırmışlerdır Boylesıne gorkemlı ve onurlu bırko- numdan nıçın uzaklaştık ve bugunku duruma nasıl geldık9 Anlatılması uzun surecek bır sorudur bu Şımdılık bıze ozgur, bağımsız ve onurla yaşayacağı- mız bır vatan armağan eden buyuk Ata- turk'un şu sozlertnı tum polıtıkacılan- mıza ve devlet adamlanmıza anımsat- makla yetınmek ıstıyorum "Bir ülke- nin halİu üzerine hk; kimsenin egemen- lik kurmaya hakkı yoktur. Bu ülkeyi başkasına el açmadan geçindirmek ve yaşatmak hepimizin görevidir." TARTIŞMA Onurlu yaşama savaşımıeN remızdekı bazı ulkelerde ınsanlar. "Onurluca vaşıvo uygarhğınkahul ^ ettigı tiım degerlere Olkemde onem verilir. korunur ve yaşanır" dıyorsa, mutlaka bır bedel odenmıştır Aynca bu ulkeler sozde değıl. yazılı olarak anavasalanna almışlarsa ve yaşıyorlarsa doğrudur Yoksa kım ınanır S Arabıstan, Kuvevt. lran. Lıbya gıbı ulkelere Ancak bu gıbı bazı .şenat uygulayan ulkelerde, sosyal pâtlamayı onlemek ıçın elektnk. telefon gıbı hızmetler ucretsızdır Bızım gıbı anayasasına sosyal hukuk devleti yazan ulkelerde akşamdan sabaha zam yapılır Ulkemızde "İnsan gibi onurluca vaşamak istivorum" dıyen herkesın, ınsan haklannı ve demokrasıyı savunması. orgutlenmesı ve mucadele etmesı gerekır Insan haklan derneklennın çalışmalannı yakından ızlemesı ve aynca da uye olması gerekır Insan Haklan Evrensel Bıldırgesı 10 Aralık 1948 gûnu Bırleşmış Mılletler tarafından yayımlanmıştır Buna gore M 1 2(26) Herkesin eğitim hakkı vardır. tnsan, kışiliğinı tam geliştirmeye ve ınsan haklanna ve temel ozgurluklere saygıyı güçlendirmeve yönelik olmalıdır. M 23. 4 Herkesin çıkannı konımak için sendika kurma ve sendikxya ûye olma hakkı vardır. M 23, 1 Herkesin çalışma, işini özgürce seçme, adil ve elverişli koşullarda çahşma ve işsizliğe karşı konınma hakkı vardır. M 23, 2 Herkesin herhangi bir ay ınm gbzetilmeksizin eşit işc eşit ücret hakkı vardır. M 23. 3 Herkesin kendisi ve ailesi için insan onunına yaraşır bir ücrete hakkı vardır. Evet tum bu ve bunlara benzeven rı^klar vardır Aynca ILO sözJeşmeleri TB\1M de onaylanmıştır 1982 Anayasası'na gore de 90 madde 1LO sozle^melerı bır ulkenın TBMM'de usulune uvgun onaylanmışsa bu konuda anayasaya aykınlık ıddıa dahı edılemez kaydı vardır Mahkeme kararlan vardır, hukumet genelgesı vardır Hukumetın programında ve koalısyon protokolunde vardır Tum bu >avdıklanmız. bız kamu çalı>anlannın grevlı ve toplusozleşmelı sendıkalanmızın ulusal ve evrensel hukuk açısından tartışma goturmez bıçımde \zsd\ olduğunun bır kanıtıdır Vıllardır olduğu gıbı 1995 butçesı de çalışanlara bır şey vermıyor, adaletlı bır şekılde uygulanacağı (yuzde 140 enflasyona karşı yuzde 23 çalışanlara) bevanlannın demagojı olduğu ve yalan olduğu apaçık ortadadır Butce konuşmalannı dınledınız. uygulamalannı ızledınız, çare sızde. umut sızde, bızde ve mucadelemızdedır Savgıdeğer kamu emekçılen Grevlı ve toplusozleşmelı sendıkalanmız vardır Ve yukanda saydığımız haklanmız da vardır Buhaklar dev redılemez, savsaklanamaz. vok sayılamaz ^ncak bu haklan kullanacak ınançlı ve kararlı kıtleye gereksınımımız vardır Uretımden gelen gucunu çok yuzlu ınsanlara kanıtla Hukumetı toplusozleşme masasına oturt ,_( rtM MemoAkçasoy PENCERE Derdine Mum Yak!..Kaptan-ı Oerya Halil Rifat Paşa olağanustu yetkılerle do- natılmış elçı olarak 1829'da Rusya'ya gıtmış, orada Hanya'yı Konya'yı gordukten sonra demış kı 'Kesınlıkle ınancım odur kı bız Avrupa'ya kendımtzı uy- durmakta gecıkırsek, yenıden Asya 'ya goç etmekten başka çaremız kalmayacak ' Pekı, Hanya Gırıt'te, Konya Anadolu'da olduguna gore Ha- lıl Rıfat Paşa bunları Rusyada nasıl goruyor9 Insanoğlu baktığı zaman gorurse, gorduğunu de algılarsa, dünyanın her yerınde Hanya ıle Konya'yı bulabılır Halıl Paşa 1830 da Rusya dan donuyor 1839'da Tanzımat Fermanı okunuyor 1843'te bır ırade-ı şahane' ıle ılkkarma mahkemeler kuruluyor, tıcaret konularında uyuşmazlıkları ıncelemek ıçın gereklı yargı onlemlerı alınıyor O gunlere degın, bu ışler oylesıne saçma sapan, oylesıne karışık yontemlerle yurutulurmuş kı istanbul da anlaşmazlı- ğa duşen tuccarlar, mahkemeye gıtmez, aynı boyda, aynı kalınlıkta ıkı mum yakar, seyrıne bakarlarmış Geç sönen mum, sahıbının haklı olduguna kanıtsayılırmış, dava da bıtermış. • Mum, ılgınç bır aydınlanma aracıdır, dınde ve edebıyatta yerı onemlı. Ermışlere, ululara, velılere, azızlere mum yakmak, ateşe tapanlardan kalma bır tore Mum, ateşe tapanlardan bu yana buyuk dınlere sızmış, bugun bıle guneşın çekıldığı akşam saatlerınde, istanbul'un koşesınde bucağında ya da en ışlek bır caddesınde, hangı dınden olduğu bılınmeyen bır yatırın başucunda dızı dızı mumlann yandığını gormek ışten değıldır Edebıyatta mum daha çok eskı şaırlerın mum ıle pervane ıkılemınde yınelenır Dılımızde muma ılışkın bır dızı deyım var Derdine mum yakmak Mum gıbı sararmak Kırmızı dıplı mumla davet etmek. Eskıyı mumla aramak Mum gıbı erımek Muma çevırmek Eskıden çocuklar, mahallemn duvarlarına yazarlardı 'Anastas mum satsana! ' - Ne demek ulan bu"? -Tersıneoku' • Beklenen oldu, sonunda mılyonluk banknot da çıktı Beş yuz bınlıkler basılınca ne demıştık "Mılyonluk banknotun elı kulağındadır 1 " Ama mılyonluk banknot ne yazar? Hıçi Turkıye nın ekonomık tarıhını yazmak isteyen için Ikinci Dunya Savaşı'ndan sonrası kolay Menderes meydanlarda dolaşıp nutuklar atmıştı - Her mahallede bır mılyoner yaratacağız Mahallemn lafı mı olur' 60 mılyonluk Turkıye de herkes mılyoner oldu, ama, mıl- yonluk banknot uç kuruş otuz para etmez oldu Bızım yakın ıktısat tarıhımız, madenı bozuklukların banknotlaşması tarı- hıdır Paranın değerı bozuldukça bozuk paralan banknota donuşturuyoruz Pekı, halk neyapsın"? Hep duyar ışıtır, okurduk, Bırıncı Dunya Savaşı'nda "harp zengını" haramzede bınlık banknotla sevgılısının cıgarasını yakarmış Turkıye o gune geldı kı artık herkes -metresının de değıl- karısının sıgarasını mılyonluk banknotta yakabılır Çek bır nefes, havaya ufle Sonra derdine mum yak' ROUTE 6 Amerıkan kalitesi, uygun fiyat. 1986 YILI VE 86/10911 SAYILI BAKANLAR KURULU KARARINA GORE SIGARA SAĞLIĞA ZARARLID1R