Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Koordinatörü: Hikmet Çetin- • Görsel Yönetmen: Ali Acar »Dış Haberler: Er- kaya* Genel Yayın Danışmanı: Ortıan gun Balcı • Ekonomi: Abdurrafaman Yddmm • Erinç#Yazıişleri Müdürleri: Ibrahim Yıldız Istıhbarat: Yalcm Çakır • Yurt Haberleri: Mefamet (Sorumlu), Dinç Tayanç • Haber Merkezi Mü- Saraç • Makaleler: Sami Karaören • Spor: Abdül- dürii. Hakan Kara kadir Yücebnan • Diizeltme: Abduflah Yazm Ankara Temsilcisi: Mustafa Balbay •Haber Müdürü Doğaj) Akın AtatürkBul- van No:125, Kat: 4, Bakanlıklar-Ankara Tel. 4195020 (7 Hat). Teiex 42344. Fax. 4195027 •Izmır Temsilcisi: Sefdar Kızık, H.Zı>a BK 1352 S 2 3 Tel.4411220 Telex: 52359, Fax: 4419117 »Adana Temsilcısr Çetin Yiğenoğtu İnoniı Cd 119S. No: 1 Kat: 1, Tel. 3522550-3522601-3522492. Telex. 62155. Fa.x. 3522570 Muessc* Müdürü. Erol Erkııt • Koordinatör: Ajane, korufcan • Muhasefcfe. Böfent Ytmtr • Idarc Hfeeyin Gürer • Işletme: öoder Çtfik • Bılgı-jkrn Nail ln»l • Bılgısayar Sıstrm: M.-.r.i»CTCiler>Reklam Reha Işrtnuuı Tlj—lıjM n n——ı *ı'ı ııı nüıı II ıl 11 'j ıı ı n ı ııı ı V ı ıııı ılıl 1 Ş TûrkocaiıCad.39;41CagaJoJlu34334İ« PK 246IstanbulTel.(0 2l2)5I2O5O5(2Ohdl)Telex 22246. FJX (0 :i2)5I.W«5 9MAYIS1994 Imsak:4 03 Güneş:5.46 Öğle. 13.08 İkındı. 16 59 Ak>am-2() 15 YaiM-21 51 Silivpi'de kültöp festivali • Haber Merkezi- Silivri Belediyesi Kültürevi'nce, bu yıl ilki düzenlenen "Kültür Festivaii" sürüyor. Silivri Belediye Başkanı Selami Değirmenci ve Silivri Kaymakamı'nın da aralannda bulunduğu çok sayıda kışinın kaüldığı festival yürüyüşüyle başlayan etkinlikler kapsamında tiyatro, söyleşi, mûzik ve şiır dinletisi ile imza günleri gerçekleştirilecek. 21 mayısa kadar sürecek festıvalde, bu akşam saat 19.00'da ise İnsancıl Okuma Tiyatrosu oyunculan, "Paris Komünü" adlı oyunu sahneleyecek. Vücuttaki metal, kısıpfık yapıyop •ANKARA (ANKA)- Çevre kirliliğine parelel olarak insan vücudunda artan ağır metal miktannın. kısırlığa yol açan hormonal bozukluklardan sorumlu olabileceği öne sürüldü. Almanya'daki (Heidelberg Üniversitesi Infertilite (Kısırük)Kliniği'ndeDr. Ingrid Gerhard tarafından yapılan biraraştırma, kısırlığa, organizmada bulunan yüksek düzeyde metal miktannın da neden olabileceğini gösterdi. Tetevizyonve çocuk lİZMİR(AA)- Televizyonda yayınlanan yanşma programlannın. çocuklara "kolay para kazanma" fikrini aşıladığı ve onlan olumsuzetkilediği bildirildi. Ege Üniversitesi Iletişim Fakültesi Reklamcılık ve Halkla flişkiler Bölümü Başkanı Prof.Dr. Ahmet Bülent Gökse), çocuklann televizyondaki mesajlardan yoğun şekilde etkilendiklerini ve gördükleri herşeyi"doğru" algıladıklannı söyledi. İnmemiştesöse dikkat • GAZtANTEP(AA)- Gaziantep Devlet Hastanesi Üroloji Uzmanı Opr.Dr. Lütfü Bay, kısırlığa neden olan inmemiş testisin, 3 yaşından önce tedavi edilmesi gerektiğini bildirdi. Opr.Dr. Bay. yaptığı açıklamada, erkeklere yönelik bir hastalık olan inmemiş testisin basite alınmaması gerektiğini belirterek. "inmemiş testisi çift taraflı olanlann tamamı, tek tarafli olanlann ise yansı, erişkin dönemde kısır olmaktadır" dedi. Anneadayları Kedi beslemeyin' • BURSA(AA)-Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dekanı Prof.Dr. Hanm Gökçen, 'Toksoplazma' parazitinin hamilelikte anne ve bebek için risk oluşturduğunu belirterek. bebek sahibi olmak isteyenlerin evlerinde kedi beslememelerini önerdi. Prof.Dr. Gökçen. yaptığı açıklamada, dünyada ve Türkiye'de yaygın olarak görülen. özellikle anne adaylan ile bebekleri sağlık açısından tehdit eden Toksoplazma enfeksiyon kaynağırun kediler olduğunu bildirdi. Gökçen. Toksoplazma parazitinin, kedilerin bağırsaklannda gelişip çoğaldığını, dışkı yoluyla da dışan atılarak diğer canlılara bulaştığını anlattı. Türkler, kürta] rekoptmeni • ATtNA (AA) - Avrupa'da kürtajın en fazla yapıldığı ülkeler arasında Türkiye ve Yunanistan'ın yer aldığı belirtildi. Uluslararası Aile Planlaması örgütü'nün (IPPF) raporuna göre Avrupa'da en fazla kürtaj Polonya, Bulgaristan, Romanya, eski Yugoslavya, Yunanistan ve Türkiye'de yapıhyor. IPFF'nin raporunda söz konusu 6 ülkede çocuk yapabilecek yaşta her 1.000 kadından en az 50'sinin kürtaj yaptırdığı belirtildi. Her 1.000 kadından en çok 10'unun kürtaj yaptırdığı için kürtajın "en az olduğu ülkeler" kategorisinde ise Hollanda, Belçika, Iskoçya, Isviçre ve Finlandiya bulunuyor. SSK'lı böbrek hastalanna, taşlannı kırdırmak için 3 ay sonraya randevu veriliyor Gün alıııaktaşdüşiirmekten zor CENGİZYILDIRIM Sosyal Sigortalar Kurumu'- nun (SSK) sevk ettiği böbrek ve idrar yollan taş hastalanna, en erken 3 ay sonrasına gün verili- yor. SSK'nın İstanbul'da anJaş- ması bulunan böbrek ve idrar yollan taş kırma merkezlerin- den 4'ünün son iki yılda yapılan yüzde 5'lik ücret artışını kabul etmemesi böbrek ve idrar yolla- n taş hastalannı zor durumda bırakü. Şu anda SSK'nın bir tek merkezle anlaşması bulunu- yor. Böbrek taşı bulunan hasta- lar, çok zor durumda olduklan- nı belirterek SSK'nın, soruna "acil çözüm" bulmasını istiyor- lar Böbrek ve idrar yollan taş- Iannın tedavısı, tüm gelişmiş ül- kelerde olduğu gibi Türkiye'de de 1987 yılından itibaren açık cerrahi yerine ESWL yöntemi ile "vücut dtşından şok dalgalan ile böbrek, idrar yolu, safra ke- sesi taşlannın ameliyatsız, rad- yasvonsuz, ağnsız, anestezisiz taş kırma tedavisi" yapıiıyor. ESVVL diye anılan bu yöntemi SSK'yla .u şimdiBk;' anlaşması bulunan İstanbul Öztel Taş Te- davi Kliniği uyguluyor. Klinik Merkez Müdürü Ürolog Op. Dr. Murat Diren. SSK'dan her- gün onlarca hastanın başvur- duğunu belirterek bu talebi karşılamalannın mümkün ol- madığmı, bu nedenle de hasta- ya verilen randevunun 2-3 ay sonraya sarktığını söyledi. Dr. Diren. bu koşullarda kurumla daha ne kadar ve nasıl calışabi- leceklerini değerlendtrdıklerini kaydederek "Iki yıldır bize veri- len zam oram yüzde 5'tir" dedi. Hastalar birikiyor Yüzde 5'lik ücret artışını ka- bul etmeyen dığer kurumlar- dan sonra SSK'dan sevk edilen böbrek ve idrar yollan taş has- talannda birikme olduğunu kaydeden Dr. Murat Diren, bu hastalara yakın tarihe gün verip tedavi etmelerinin mümkün ol- madığını söyledi. Edirne. Te- kirdağ. Çanakkale. Izmit gibi illerin SSK kurumlanndan has- ta kabul ettiklerini kaydeden Dr. Diren. şöyle devam etti: "Kliniğimizin kapasitesi, bu kadar hastayı kabul ederek te- • SSK'nın İstanbul'da anlaşması bulunan böbrek ve idrar yollan taş kırma merkezlerinden 4'ünün son iki yılda yapılan yüzde 5'lik ücret artışını kabul etmeyereİc çalışmayı bırakması, hastalan zor durumda bıraktı. SSK'nın anlaşması bulunan tek merkeze yığılan hastalar, çok zor durumda 9 olduklarını belirterek, kurumun soruna acil çözüm Taşlar nasıl kınlıyor. bulmasını istiyorlar. macılardan biri olduğunu anla- tan Dr. Murat Diren. taş kırma merkezi sayısının ülkemizde 30"a ulaştığını. bunlardan 10'- unun da İstanbul'da bulundu- ğunu kaydetti. davi etmeye uygun değiMir. Çünkü bircok hastaya birden fazla seans uygulayarak, hastayı yakm takibe alarak tedavi ediyoraz. Kaldı ki bizim özei hastalanmız da var. SSK'nm bize verdiği >^zde 5lik oranm arttıntması yönündc bir eğilim de yok. Geçen yıl bu oranla çalışnuştık. Bu yıl da oran aynı kaldı." Dr. Diren. böbrek ve idrar yollan taşının kınlması için santimetrekaresine, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na bağlı SSK'nın 1 milyon 600 bin lira, Sağlık Bakanlığı'nın ise 5 milyon lira ödediğini anımsattı. Dr. Murat Diren. tedavisini yaptıklan hastanın parasının kurumdan kendilerine öden- mesinin de iki aya yaklaştığını. bunun da kendilerini zor- ladığını ve bürokratik işlemle- rin çok zaman aldığını kaydetti. Dünyada ve Tûrkiye'deki uygulamalar Böbrek taşlannı vücut dışından şok dalgalanyla kıra- rak iyileştiren ve dünyada böb- rek taşı tedavisinde 3. evre ola- rak tanımlanan sistem, dün- yada ilk kez 1979 yıhnda Al- manya'nın Münih kentinde gerçekleştirildi. Bugünedek söz konusu yöntemle 2 milyon kişi tedavi gördü. ESWL yönteminin, Türki- ye'de Haziran I987'de uygula- maya başladığını ve ilk uygula- Böbrek ve idrar yollan taşlan nasıl kınlıyor? Hasta, iç ça- maşın veya mayo ile sisteme alınıyor. Hasta bel kısmına dek suya temasettiriliyor. Hastanın bel kısmına değen su. yansıtıcı olarak kullanılıyor. Suyu taşı- yan çanağın altındaki 3000 adet piezo element yüksek volıaj altında genleşereİc şok dalgalan meydana getirip böbrek taş- lannı kınyor. Taş kırıcı "litotrip- tör" 1 santimetrelik taşı. bir saat içinde binlerce atışla kınyor. Şok dalgalan vücuda zarar vermiyor. Vücut içinde taşı kırmak için kullanılan basınç seviyesi taşın üzerinde ayarlanıyor. Taşın dökülmesi ise en çok 1 hafta 10 gün sürü- yor. Birçok hasta, kum haline ge- len taşı dökme sırasında ağn çekmezken, bazı hastalar d;' birkaç geceyi hastanede geçir mek zorunda kalabiliyor. Sö/ konusu yöntemle taş kırdırdığı- nı belirten bazı hastalar, bir ke? taş kırdırmaktansa 30 kez do- ğum yapmayı yeğliyor. Kırma ücreti ve taşın anali/i Taş kırma ücreti, taşın bü- yüklüğü, verleşim \eri itibanyla sınıflandınlarak fıyat tespiti yapıiıyor. Türk Tabipler Biriiği (TTB), taşın kınlması için san- timetrekaresine 8 milyon, Sağlık Bakanlığı 5 milyon. SSK da 1 milyon 600 bin lira veriyor Taş kırma ücretine, aynca yapı- lan muayaneler. sonografık tet- kikler ve tüm röntgen filmleri dahil. Tedavi sırasında, hastane gözetimı, ilaç, drenaj tüpü,,kan tahlılleri. taş analizi gibi mas- raflar söz konusu ücretin dışın- da kalıyor. Taşın analizi. has- tanın daha sonraki sağlık ya- şamı için gerekiyor. Uzmanlar taşın cinsine göre. ilaç ve bes- lenme alışkanlığı öneriyor. Konserleryüzündenaııtik tiyatrolar yoreundüştü* * ^-^ konseriere kapatıln ASUMAN ABACIOĞLU İZMİR- Her yıl konser, gösteri ve tiyatro gibi çeşitli etkinliklere sahne olan antik tiyatrolann; aşın ses, ışık düzeni ve izdiham nedeniy- le tahrip olduklan ve yok olma teh- likesi aîtında bulunduklan bildiril- di. Antik tiyatrolardan Efes, Side ve Aspendos'un. değil konseriere ve gösterilere açılması, ziyaretçiler tarafından gezilmesinin bile tehlike yaratt/ğı vurgulanarak Kültür Ba- kanlığı tarafından konuya du- yarlılık gösterilmesi istendi. Efes Antik Tiyatrosu, 1993 yılı ağustos ayında, yörede kazı, resto- rasyon ve onanm yapan bilim adamlannın hazırlaaığı raporlar doğrultusunda Kültür Bakanbğı'- na bağlı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü'nce konser ve gösteri gibi etkinükiere kapatılmıştı. Efes Antik Kenti'nde kazı yapan Avus- turya kazı ekibindeki uzmanlar da tiyatronun onanmı sırasında, gö- riinürden daha fazla tahrip olduğu- nun ortaya çıktığını belirterek et- kinliklerin yanı sıra ziyaretçilere açılmasının da sakıncalı olduğunu bildirmişlerdi. İzmir Festivali prog- ramındaki etkınliklerin büyük bö- lümünün gerçekleştirildiği Efes Antik Tiyatro'su. Züllû Livaneli- Theodorakis, Joan Baez, Sfing, tbrahim Tatlses gibi binlerce kişi- nin izlediği konserlere mekan oldu. Efes Antik Tiyatrosu'nun konser ve gösterilere kapatılma karannm hala geçerli olduğunu belirten yet- kililer, Kültür Bakanlığı'na, bu yıl karann uygulanmaması konusun- • Efes, Side ve Aspendos antik tiyatrolannın, değil konserlere ve gösterilere açılması, ziyaretçiler tarafından gezilmesinirı bile tehlikeyarattığı vurgulanarak Kültür Bakanlığı tarafından konuyaduyarlılık gösterilmesi istendi. da voğun baskılaryapıldığını söyle- dıler. Roma donemı mımansının Ana- dolu'daki en güzel örneklerinden biri olarak nitelendirilen Side Antik Tiyatrosu için de Efes'te olduğu gibi konserlere ve özel tahsislere ka- patılma karan bulunuyor. Ancak bu karara karşın gecen >ıl Side An- tik Tiyatrosu'nun Kültür Bakanlığı tahsisieriyle konserlere açıldığını belirten yetkililer, şu bilgileri verdi- ler: "Side Tiyatrosu çökme tehlike- siyle karşı karşıya. Tepeden bü\ük taşlar düşüyor, çatlaklar giderek ge- nişliyor. Buna rağmen. riyaretçile- rin ginnesi bile tehlikeliyken tiyatro- da konserler oluyor. Tiyatronun res- torasyonunun bir an önce tamam- lanması >e bu süre içerisinde ziyare- te kapatıiması gerekiyor. Ancak bi- lim adamları bu ödeneklerie yılda 1.5 aylık gibi ktsa bir süre çalışabili- vorlar. EUerinden geleni yapıyorlar ama ödenek vermiyor. Bu hızla restorasyon 50 yıl daha sürer. Tiyat- ronun daha fazia yıpranmaması ve tehlike yaratmaması için özellikle kalabalık insan gnıplanıun geldiği kapatıiması gerekiyor." Side ve Bölgesi Eski Eserleri ve Müzeleri Sevenler Demeği, Side Tiyatrosu'nda yıllann verdiği tah- ribata, özel kişi ve kuruluşlara çe- şitli gösteriler için tahsis yapı- lmasıyla daha bü>ük hasarlar ekle- neceği görüşünde. Bu nedenle, bundan böyle tahsis yapılmaması, restorasyon çahşmalannın da hı- zlandınlması amaayla bir imza kampanyası başlatıldı. Ancak yet- kililer, Kültür Bakanlığı tarafından önümüzdeki yaz aylan için bazı özel kişi ve kuruluşlara tahsisler yapıldığını öğrendiklerini söyledi- Aşpendos kötü durumda Kalabalık insan gruplannın izle- diği konser ve gösterilere sahne olan antik tiyatrolar içinde en kötü durumda olanının Aspendos Ti- yatrosu olduğu bildirildi. Arkeoloji ve Arkeologlar Deme- ği Başkanı Ahmet Tırpan. antik ti- yatrolann konser ve gösterilere tahsis edilmemesi için gösterilen ca- balan desteklediklenni belirterek "Derneğimiz, kültür varlıklanmızın her ne şekilde olursa olsun, özgün iş- levleri deşında kullanılnıasına karşıdır. Kültür varlıklannın özgün yapısına ve kullammına uymayan yeni işlevler yükletilmesi, onları yı- pratmakta, tahrip etmekte ve yok olmasına neden olmaktadır" dedi. Kültür Bakanlığı yetkilileri ise antik tiyatrolann tahsisi konusun- da kişi ve kunıluşlardan başvurular bulunduğunu, ancak bu başvuru- lardan hiçbirisine henüz kabul veya ret yanıtı verilmediğmi söylediler. Müze uzmanları eşitlikistiyor İstanbul Haber Senisi- Müzeler- de antropolog. etnolog. sanat ta- rihçisi, klasik filolog, epigraf, nü- mizmat, sümerolog ve hititolog olarak çalışanlar. arkeologlarla eşitlik istiyor. Müze uzmanlanna. arkeologlar gibi teknik eleman ko- numuna geçebılmelen ıçın daha önce dava açmalan önerisinde bu- lunan Kültür Bakanhğı. davalann sonuçlanmasından sonra önerisine ters bir davranış içine girdi. Türkiye çapında 468 gibi çok az sayıda personelin çahştığı müzeler- de, 223 kişi teknik eleman ödene- ğinden yararlanıyor. Aynı işi yapan 145 kişi ise halen müze araştırmacı- sı adı altında daha az ücret alıyor. Üniversitelenn Prehistorya, Pro- tohistorya ve Önasya Arkeolojisi, Klasik Arkeoloji anabilim dallann- dan mezun olanlara teknik eleman tazminatı, 17 Eylül 1987 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan 12018 sayılı kararla verilmişti. Bu kararla diğer bölümlerden mezun olan uzmanlar, arkeologlarla aynı müfredatlan gördükleri halde tek- nik eleman sayılmamış. arazide ve müzelerde daha düşük ücretle aynı işleri yapmak zorunda bırakılmış- lardı. Kültür Bakanlığı'nın tavrı SHP'nin koalisyonda yer alması- nı yeni bir umut ışığı olarak gören müze araşürmacılan, 1991 yılının sonunda Kültür Bakanlığı'na tek- rar başvurdular. Kültür Bakanlığı müze araştırmacılannı haklı buldu- ğu halde. bu konuda yapabilecekle- ri bir şey olmadığıru söyledi ve on- lara karşı dava açmalan önerisinde bulundu. Bu öneri üzerine Ankara'da Bölge İdare Mahke- mesi'nde ilk davalan açanlar kaza- nıp "teknik deman" hakkını alır- ken daha sonraki atamalar ise Ma- liye Bakanhğı'nca "kadro yetersiz- liği" gerekçesiyle gerçekleştıril- medi. Müze araştırmacılanna "dava açm" önerisinı getiren Kültür Ba- kanlığı ise politikasında değişiklik yapıp kendi personelıne değil sahip çıkmak, uzmanlann kazandığı da- valar için temyizegitti. Müze uzmanlan. devletten çö- züm yolu bulmasını beklivorvedü- şüncelerini şöyle dile getiriyorlar: "tşe aluıırken hepimizden mûzeci- lik görevini yerine getirmemiz bekle- niyor. Oysa ücretlerde bu eşitlik sağlanmıyor. Devlet bir an önce bu dengevi sağlamalı." Güzelliklere doğru bakış... Gökvüzü. penceresini çoktan maviye açmış bile. O\sa bu çocuk dünyaya, bir kapı aralığından bakı> or. Biraz ürkek. biraz utangaç, biraz da şaşkın. Belki de ağlamak üzere. Kesrirmek güc. Gözbebekleri merak dolu. Kimbilir baktığı yönün ötelerinde bir gelincik tarlası v ar! Tıpkı. "> aşanmamtş" bir ha> at, "bo/ulnıarnış" bir insan gi- bi. Gelincikler ışık içinde. Çocuğun gözleri ise gelinciklerde... Belli ki, dünyayı her gün biraz daha keşfettiği güzelliklerden ibaret sanı> or. O da bir gün büyüyecek, büyüdükçe dün\ adaki güzelliklerin giderek kay bolduğunu görecek. Ardından bazı kavTamlar peşinde koşarken, bir \ anda > aşamı ogrenecek, diğer yanda dünyayı ve insanları sevmesini. (Fotoğraf: Özgür Sargın) îngiltere'de bir seks skandalı daha LONDRA (AA) - İngiltere'de yerel seçimlerde üçüncülüğe düşerek hezimete uğrayan iktidardaki Muhafazaİcar Parti. dün ortaya çıkan seks skandalı ile yeni bir darbe daha yedi. Muhafazakar hükümetin parlamento işlerinden sorumlu üyesi Michael Brown, bir gazetenin 20 yaşında bir erkek öğrenciyi Barbados'a tatile götürerek eşcinsel ilişkiye şrdiğini iddia etmesi üzerine görevinden istifa etti. News of the World adlı skandal haberleriyle ünlü pazar gazetesi. muhafazakar milletvekili Michael Brown'ı, Londra Ekonomi ve Siyaset Fakültesi öğrencisi Adam Monis'i eşcinsel ilişki için yasal yaş sının olan 21 "e ulaşmamasına rağmen, eşcinsel erkek arkadaş olarak kullanmakla suçladı. Eşcinsel öğrend, a>nca Sa- vunma Bakanlığı'nın Nato ve Avrupapolitikalan danışmanı 36yaşındaki Paul Martin ile de eşcinsel ilişkisi bulunduğunu söyledi. Gazete, Iskoç kökenli Paul Martin'in Başbakan John Major'ın yakın arkadaşı olduğunu. sık sık ülkedışına resmi gezilere katıldığını, NATOveAvrupa konulannda Başbakan iie Savunma Bakanı Malcobn Rifkind'e brifıngler verdığini hatırlattı ve bu derece hassas konumdaki birinin eşcinsel ılişkiler yüzünden fngil- tere'nin güvenlik sırlannı tehlikeye düşürmüş olabileceğini savundu. Çalınan 'Çığlık' bulundu OSLO (AA) - Norveç'in başkenti Oslo'da, üç ay önce sergilendiği Ulusal Sanat Müzesi'nden çabnan ünlü ressam Edvard Munc'un "Çığlık"isimlitablosu bulundu. Polis yetkilileri yaptıklan açıklamada, "Çığlık" isimli tablonun Oslo'ya 6 kilometre uzaklıktaki Asgardstrand'da bulunan bir otel odasında ele geçirildiğini bildirdiler. Tablonun hasargörmediğini belirten yetkililer. olayla ilgili olarak üç Noneçlinin tutuklandığını kaydettiler. Munch'ün "Çjğlık" isimli tablosu Oslo'da sergilendiği Ulusal Sanat Müzesi'nden 12 şubattaçalınmıştı. Akrabaevliliği alerjiriskini arünyor KAHRAMANMARAŞ (Cumhuriyet) - Çağımızın hastalığı olarak nitelendirilen (ürtike) alerjinin, Doğu ve Güneydoğu'da daha çok görüldüğü, kalıtsal yolla geçen bu hastalığın akraba evliliği sonucu açığa çıktığı belirtildi. Hastalığın, Türkiye'de aşın artış kaydettiği bildirildi. Doğallıktan uzaklaşma, beslenme alışkanhğının değişmesi, gıdalardaki katkı maddeleri. hormonlu vıyeceklerle birlikte hava kirlıliği gibi çe\ resel etkenlerin yanı sıra akraba evlilığinin hastalığa zemin hazırladığmı anlatan eski Tabip Odası Başkanı vealerji uzmanı Dr. Sait Mavi, Türkiye'de genel bir istatistik yapılmamakla birlikte yüzde 20-25 oranında alerji hastası bulunduğunu belirtti. Çocuk, dayak yemeden deu adam' olur Okul öncesi egirimde velilere çok önemli görevler düşüyor. FtGEN ATALAY Okul öncesi egitim yaygınlaş- ması, otoriteye dayalı egitim sistemini değiştirebilecek mi? Kişiliği güçlü çocuklar, otoriter öğretmenler tarafından "prob- lemli çocuk" damgasını yemek- ten ne zaman kurtulacak? Eği- timde aile ve egitim kurumu- nun görüş birliğinde olması nasıl sağlanacak? Çocuk, da- yak yemeden "adam" olamaz mı? Bunlar, ana-babalann, peda- goglann, eğitimcilerin üzerinde tartıştığı binlerce sorudan yalnızca birkaçı. Okul öncesi egitim ve dayak üzerine "ana- baba ve okul öncesi çocuk sorun- lan dergisi" Pembe Bağcık'ın Genel Yayın \ uiıetmenı Sevgi özkan ile görüştük. Özkan, çocuğun çevresindeki herkesin aynı egitim görüşünde birleşmesi gerektiğini vurgulu- yor ve şöyle devam ediyor: "Okulda kazandıklan, evde bir-iki lafla yok ediliyorsa eğifi- min fazla bir anlamıyok. Bunun tersi de olabihŞ or. Örneğin, ço- cuğu evde dövmüyorsun, lafını kesmiyorsun, itina ile yeriştiri- yorsun, sonra her şey okulda kö- künden sökülüvor. Bu da okulla ailenin birlikte hareket etmesi- nin ne kadar anlamlı olduğunu gösteriyor. Okul öncesi egirimde velilere sanıldığından çok büyük iş düşü- yor. Okuldan medet ummak, kendine düşeni sadece okul seç- • Her şeyi okuldan beklemenin yanlış olduğunu hatırlatan Sevgi Özkan. 'Ailenin görevi sadece okul secmek değildir' diyor. mek olarak algılamak, çok bü- yük bir yanlış. çocugun yetışn- riimesinde bire bir aklına hitap eden bir vöntem seçilmeli. Okul- la ailenin görüş biriiği içinde ol- ması da yeterli olmuyor. Çocu- ğun çevresindeki her yerişkin, onun eğitiminden sorumludur." Se\ gi Özkan. okul öncesi eği- tim alan çocuk sayısının art- masıyla sosyal kişilikli çocuk sayısının da arttığını söylüyor. Ancak, bu çocuklar ilkokula başlavnca bazı otoriter öğret- menler tarafından "problemli çocuk" olarak algılanıyorlar. Peki. çocuğa nasıl kişilik ka- zandırabiliriz?Sevgi Özkan, ço- cuğun kişilikli olması için önce- likle ailedeki yerinin bir insan olarak belirlenmesi, ailede söz sahibi olması gerektiğini vurgu- luyor. Özkan. "Çocuğa değer vermek ve bunu göstermek ge- rek. Sadece sarılıp öpmek yeterli değil, her sonısunu cevaplandı- rmak çok önemli" di>or. Sevgi Özkan dayağı, "toplumumuzda çok pratik bir çözüm diye düşünülmüs. büyük bir kesim tarafından, egitim açısından bazılarına göre son çare, bazılarına göre ise tek çare olarak kabul edilerek sık sık başvunılan, atasözleriyle temel- lendirilmiş bir işlem'" olarak nitelendiriyor. Özkan. şöyle diyor: "Dövülerek adam edilmeye caltşılan çocuklar, bu yolla adam olduklanru kabul etmişlerse doğal olarak onlar için de anne-baba olunca çocuklarmı adam etmenin tek yolu dayak olacaktır. Böylece nesilden nesile miras kalan bu egitim biçiminin sorgulanması bile düşünülmeyecektir. Yetişkinler, yetiştinneye çalıştıklan kücük insanJarla ya- şamlarınm ilk gününden itibaren sözlü anlatımla ilişki kurma yolunu seçmiş olsalar, dayak denilen araca başvurmadan da insanlarm adam olduklanm görürier."