Katalog

SAYFA CUMHURİYET 9 MAYIS1994 PAZARTESI OLAYLAR VE GÖRUŞLER Türkiyeiçindeğişmeve yenileşme politikalan Hükümetın ılan ettığı ekonomık onlemlen yurütmesı, belkı de inanarak gınşeceğı çabaların sonuç vermesı. sıstemın eskı ve işlemez oluşu nedenıyle de beklenmemelıdır. TARHANERDEM A cılar, vakınmalar Se- çım sonuçlannı hayrct ve kızgınlıkla karşıla- wın v a/ar ve avdınları- mız seçmenımızın ekonomık bunalımı (knzı) tam gorememcsını daha ıvı an- latıvor 196! den bcn "Seçimler, jargı or- ganlarının genel >önetinı \e denetimi altinda japüır." Sıyusal partılenn bu- tün seçım ışlcmlenne katılımı. vasakır- da belırtılmış \e guvenceve alınmıştır Çdpiük'te bulunan muhurlu o> pusu- lasının tek sorumlusu. o seçım çevre- simlc seçımı kaybeden partılenn ılçc. ıl vegenel merkez sommlulandır ıkı partının amacı belirlenmeden bir- teşmesi sorunu da kafalan ve fakslan kanştmyor Kendılenne "sol" >a da "s»ğ" dıyen partıler bırleifirlerse. top- lumu etkılemedığı kanıtlanan sovlem- lennın gucu artmaz Hukumetın ılan ettığı ekonomık on- lemlen yurütmesı. belkı de ınanarak ginşeceğı çabalann sonuç vermesı, sıs- temın eskı ve işlemez oluşu nedenıvle de beklenmemelıdır Siyasal program gereksinimi: Uze- nnde durulması gereken konu kap- samlı bır program gereksınımıdır Bu gereksinimi du\an 14 arkadaş (*) kı yıldan ben ayda ıkı. uç kez toplanarak ulkemızın sorunları ve çozumlen uze- nnde tartıştık ve vardığımız sonuçlan Değişme \e V enileşme Politikalan ba^- lıeı altında bır proaramda topladık Bu yazıda. \onetiminin Yenilenme- si, Ekonominin \ enilenmesi, Toplum- sal Havatın V enilenmesi, Vargının V enilenmesi başlıkh dort bolumden oluşan programın yonetım sıstemı vaklaşımlannı tanıtmak ıstıvoruz Y eniden yapılanma: Turkıve hcr gun bır başka orneğını gorduğumuz ya da ıçınde yaşadığımız tıkanıklık ve zor- luklar ıçındedır Kurumlar eskı. han- lal ve ış vapamaz durumdadır Bırçok vurttaşımız. nedenını anlatamadıklan sıcak bırçatışma ıçındedır Devlet ku- rumlanna guven, parasal ıtıbanmız ve dostlanmız azalmaktadır Butun bun- lar sıyasal duzenımızden (sıstemımız) kaynaklanmaktadır Bu duzenı değış- tırmelı, kurumlanmızı y eniden >apı- landırmalı. kendımıze çeki dıizen vermelıvız Nasıl demokrasi: Sıyasal hayatımızı duzenleyen yasalanmız ve alışkanlık- lanmız boyle bır yenıden yapılanmayı tartışmaya olanak vermekte mıdır' Gerçekte. her hareketınde hukumel komıserlerının denetimi ve ıznıne bağlı deıneklenmızle genelde %IU. seçım çevrelennde o o20\ı geçen barajlı mıl- letvckılı se*,ımı kanunumuzla. her ka- demede ve her hareketı tek tıpe ındır- genmış partılen tanımlavan Sivasi Partiler Kanunu ıle ozgurluklerle ılgılı her maddesındc tanımdan hemen sonra "ancak..." dıye başlavıp o oz- gurluğun hangı bahanelerle sınırlana- cağını vazananavasamız ıleyenıden yapılanmanın tartışılması ve toplum- sal uzlaşım sağlanması engellerle sınır- lanmıştır Turkıve de kışılenn. sadece kendılc- nnı ılgılendıren konularda bıle so/leş- me yapma. vası>et etme. mal ve kul- lanma hakkı. satma. devretme ve duzenleme gıbı kişisel hakları sınır- Iandınlmıştır Bır apartmanda. bır konut grubunda. mahalle ya da kovde oturanlann sadece kendılennın mal va da gunluk yaşamlannı etkıleyen ortak karar almalan ve bu kararı yururluğe koymalan vasalarla onlenmıştır Yurttaşlar kendı mahallelennın va da kovlennın ısını bıle. dort yılda bır oy vererek genellıkle şahsen tanıma- dıklan kışılere bırakmaktadırlar Kal- dı kı o seçılenier de merkezı vonetımın vesayetı ve denetimi altındadır Ozetle. ulkemızı ıyı ve doğru vonet- mek ıstıyorsak. vonetım sıstemımızı vc duzeneklennı (mekanızmalannı) yeni- lemekzorundavız Katılım ilkesi: Kışılenn gunluk ha- yatında karşılaştığı sorunlannınçozu- mune katılımı ve bunun ılçe ıl bolge ve merkezı vonetıme yansıma ılkesı devlet vonetım sıstemının temelıdır Kışıler kendı ve yakın çevrelennın (seçmen savısı bını geçmeyen muhtar- lıklann) sorunları olanakları ve ge- reksınımlen hakkında komşusu ve seçmenı olarak fiilen tanıdıklan temsıl- cılen ıle konuşarak tercıhlennı ve ka- rarlannı bildirebilmeleri, alman karar- lann uygulamasını fiilen ızleyebılmelı uygulamanm sonuçlan hakkında gun- luk hayatlannın akışı ıçınde du^unce- lennı temsılcılenne ıletebılmelıdır Sistemin kuruluşu: Seçmenler ve temsılcılen devamlı ılışkıde oldukları muhtarlıkların oluşturduğu (seçmen sayısı ellı bını geçmeyen ılçe bırımının) ılçe meclısı uvesı ya da başkanı olabıl- mclı. üye olmasalar bile ılçc meclıslcu- nın toplantılarına ve kararlanna etken olarak katılabilmeli'dır Busıstem.muhtarlık veılçedu/cylc- rındeolduğu gıbı ılve bolge duzeyınde dedevametrnelıdır Bu mcclıslerın uyelennın \ansı ıçın her iki > ılda bır seçım v apılarak meclıs- lenn devamlılığı ve sct.menlcnn dene- tımının î>ureklılığı sağlanmjlıdır Bır kışının duzevlerı farklı. bırden tazla bınmın meclıs UVCM ve başkanı olabıl- mcbi. ;>eçmcnlenn siyasal kattlımını arttıracaktır Bırımlerın halkoyuna sunarak vergi koyma ve merkezı vonetımın topladığı vergılerden kendılenne duşen payıser- betçe kullanma haklan seçmenlcnn bınm vurutme başkanını halkoyuna gılmcvczorlama vehalkovu ılcduşur- me hakkı sıstemın obur ılkelendır İşbölümü: Bu sıstemde. merke/ci yö- netim dış ulkelerle ılışkılere. ulke sa- vunmasına. ulke bırlığının korunma- sına. genel guvenlığe. ulke ve mılletın genel amaç ve hedeflenne aıt polıtıka- lan belırler ve uyguiar Bınm meclıslc- n. merkezı vonetıme tahsıs edılmeyen her konuda kendı bınm sınırlan ıçınde geçerlı. bır ust makam tarafından onay gerektıremeyecek ve bozulama- yacak. anayasaya uygun karar alırlar ve uygularlar Y argı denetimi: Meclıslenn kararla- nnın anavasaya ve ust meclıs kararla- nna u\ gunluk bakımından vargı denc- lımınde olacağı açıktır Özel hukuka tabı ve tüzel kişiliği olan her bırımın meclısı. bınm başkanı ıle başkana bağlı veoluşum yontemını mecliMn kararlaştırdığı jûnitmeorga- nını, denetlcr Meclıslenn çalışma ve seçmenlenn goruşmelere katılma yon- teını kendı yapacaklan iç tüzüklerinde bclırtılır Yonetım sıstemının başanlı kurula- bılmesı ıçın gecişdonemi kurallan esas kurallar kadar onemlıdır Mevcut sıstemı sorgulamak ve yenı modellerı tartışmak herhalde yakın- maktan yararlıdır (•) Bu 14 arkadaş •.ovadı alfabe iirasıvla ^unlardır Nılufcr Anak Şevkı Bakırcı H Tahsın Emek Tarhan Erdem ^ıvfer Horla»,- su Ahmet Isvan Mehmet Kabasakal Hasan Karacal Tavıi Koletavııoglu Alı Turgan II- terTuran <\>dın Uğur Necdet Lgur Başar \dllı (**) Prognımın onenler kısmı "Turkıye Iı,ın Dcgı^me\e Yenileşme Polıtıkalan adı\- la vdvmldnmı$tır Man 1994 ^2svl-BoNut Matbaauhk AŞ Istanbul (Bu kılap Posta Kuıusu No 9^ Be\oglu Istanbul adresınden ısıenebılır) ARADABIR ATILLA COgKUlS Adalet Bakanlığı'na Lûtfen Geçit Verin Başta Adalet Bakanı Sayın Seyfl Oktay olmak uzere bakanlık bunyesındekı uzman hukukçu kadroların bırbı- rını ızleyen değerlı çalışmaları buyuk bır sabır ve ınanç- la surmektedır Adalet Bakanlığı, TBMM ye en çok yasa tasarısı ureten bırkaç bakannktan bırıdır Adalet Bakanlığı nca hazırlanan demokratlkleşme paketı" ve ' yargının hızlandınlması paketı kapsamın- dakı yasa tasarıları, bakanlığın obur çalışmaları arasın- öa ozel bır yer tutmaktadır Demokratlkleşme paketı ıçerısındekı yasa tasarıla- rının hazırlanarak TBMM ye verılmesınden bugune ne- redeyse ıkı yıla yakın bır zaman geçtı Dokuz yasa tasa- rısından oluşan bu paket, pek çok yasada çağdaş demokratık nıtelıkte değışıklığı ongormektedır Bu pa- kettekı yasa tasarılarından yalnızca bırı (' CMUK değı- şıklığı ) TBMM ce kabul edıldı, henuz Bakanlar Ku- rulu'nu aşamayan 'Adlı Kolluk Yasa fasans/"dışında- kıler ıse, hala TBMM'de beklemektedır Ve bu suskunlu- ğun daha ne kadar sureceğı bılınmemektedır 'Demokratlkleşme paketı ıçerısınde yer alan yasa tasanlannın hangı konularla ılgılı olduğu bıle unutuldu Kımılerını anımsatalım - Çocuk mahkemelerı yasa tasarısı Yasa tasarısı, ço- cukların yargılanmasına ılışkın onernlı yasal duzenle- melerı ıçermektedır suçlama karşısında kalan çocuğu ve onun savunma hakkını korumayı topluma kazand'r- mayı amaçlamaktadır Çocuklar ıçın ulusal bayramı benımseyen bırdevletın, suç karşısında çocukları koruyucu nıtelıkte bır yasal du- zenlemeyı yururluğe koyması anlaşılır bır tutumdur kuş- kusuz, garıp olan boylesıne onemlı konunun surunce- medebırakılmasıdır - infaz ve ınfaz sonrası korumaya ılıskın yasa tasarısı Tasarı, hukumlulere uygulanacak kurallan ıçermekte- dır, hukumlulerın verılen cezayı ınsanca geçırmelerı ve hukumluluk donemı uygulamalarının yargıç guvencesı- ne kavuşturulması cezaevlerınde yasanmakta olan koşulları lyılestırmek tasarının başlıca amacını oluştur- maktadır -Basınyasasıtasarısı Tasarı, sansurutamamenorta- dan kaldırmayı basın ozgurluğunu guvence altına al- mayı amaçlamakta bu yolda bır dızı demokratık nıtelıkte duzenlemeyı ongormektedır Yururlukte olan yasal du- zenlemedekı pek cok eksığı gıdermeyı ve yanlış uygula- maya yol açan kurallan da değıştırmeyı amaçlamakta- dır - Avukatlık yasa tasarısı Avukatlık mesleğının ve meslek orgutlenmesının yenıden yapılandırılmasına bu bağlamda barolar ve Turkıye Barolar Bırlığı uzerındekı Adalet Bakanl'ğı nın vesayetının kaldırılmasına ılıskın duzenlemeler tasarının ele aldığı bellı başlı konulardır Adalet Bakanlığı'nın hazırladığı ve halen TBMM de bulunan yargının hızlandınlması paketı kansamında- kı yasa tasarıları ıse yargı sıstemınde kokıu bır reform ongormektedır Hukuk ve yargı tarıhımız bakımından, ozgun bır oneme sahıptır yargının çağdaşlaşmasının onemlı bıradımı olacaktır Yargı sıstemını uluslararası standartlara uygun ola- rak tumuyle değıştırmeyı amaçlamaktadır Yargının hızlandınlması paketı yargının ıs yukunu azaltarak, hakkın elde edılmesının onundekı pek cok engelı kaldır- maktadır Hukuk yargılamasıusulu yasa tasarısı ış mahkemele- rı gorevlerı ve yargılama usulu yasa tasarısı, adlıye mahkemelerı ıle ust mahkemelerın kuruluşu ve gorevle- rı hakkında yasa tasarısı uzlastırma kurullarının kuruluş gorev ve yetkılerı yasa tasarısı yargının hızlandınlması pa/re//"kapsamındakı kımı yasalardır Bu yasa tasarıları TBMM den nıçın hala cıkamamış- tır? Şasılacak bır durumdur bu Cunku soz konusu yasa tasarıları, toplumyaşamının demokratıkleşmesıyledoğ- rudan ılgılıdır Genış toplumsal kesımlerın meslek gruplarının guncel yasamına ılışkın lyıleştırıcı nıtelıkte duzenlemelerı ıçermektedır Hak ve ozgurluklerın gu- vence sıstemlerını getırmektedır Hangı sıyasal kaygı, bu tur konulann onune geçebılır? Dahadaılgıncı Meclıs egonderılen yasa tasarıları koa- lısyon protokolunde ve hukumet programında yer alan gorevlerdendır garıp ama koalısyon protokolune des- tek veren DYP ve SHP TBMM de çoğunluğu olustur- maktadır Gorulen o kı DYP koalısyon protokolunun 'demokra- tlkleşme programı nın uygulamasında kararlı davrana- mamaktadır Gunumuzde yasanan sorunların kaynağı da bu durum değıl mıdır7 Cumhurbaba'ya mektup: 2 'Okullara camılere ve kışlaya dın sokulmasın dıyen benım' gıbı övunç ıçeren sözlerde sızın Babacağım. gücenmeyın, kışla ıçın bır şey dıyemem, ama okullara ve camılere dını sokan bırkaç sorumludan bınsı sızsınız Prof. Dr. M. TAHİR HATİBOĞLU Gcızi Üniv. Tıp Fakültesi S evgılı Babacağım. sıze ılk mektu- bumu sız başbakan ıken yazmış- tım (1) O mektubun ıçenğı unı- versıte konulan ıdı Ne yazık kı mektup boşuna yazılmış oldu. hıç etkı yapmadı Dılenm bu mektubumu onemsersınız İlk mektupta, başbakan değılken unıver- sıtelerle ılgılı soyledığınız guzel sozlen yaz- mıştım Bızler o sozlennıze yurekten ınan- mıştık Her yerde "Baba VÖK'û VOK eder" demıştık Zaten sız de seçım oncesın- de gazetelere boy boy "özgur uni>ersite, YÖK'ün iki noktasını kaldırmak sizin eii- nizde" dıye duyurular vermıştınız Belkı ben koylu saflığımla dıyelım, açıkgoz geçı- nen kentlı arkadaşlannız da ınanmıştı sıze Bır buçuk yıllık başbakanlığınızda bunla- nn "fos" çıktığını gorduk Bınncı mektu- bunun ozetı budur Sel\ı gıbı umıtlenmızın ığdeye bıle donemedığıne uzulerek tanık oldu'k Ikıncı mektubumu nıçın yazıyorum 0 Ba- bacağım. son gunlerde. hem cumhurbaba- ya hem de laık bır ulkede yetışmış bır ınsa- na yakışmayacak sozler soylemeve başla- dınız O sozlen laık TC Devleü nın başı olarak değıl de partı onden olarak soylesı- nız yıne bır dıyeceğım olmayacaktı Baba- mın huyudur. soyler deyıp geçecektım Şımdı sız en ergın, en deneyımlı. elı ayağı yere basan ve tarafsız konumlu bır ınsansı- nız Istenm kı sozlennız doğru. guzel ve ıç açıca olsun Babacığım. dıncılere hoş gorunmek ıçın bılımse! temelı olmayan. mılyonlarca laık ve çağdaş ınsanı çıleden çıkaran o sozlen soylemeve hıç hakkınız yok dıye duşunu- yorum Sıze yakın bır gazetecıden oğrendı- ğımıze gore son gunlerde tarih'e merak sarmışsınız Tanh okuyan bırınsan. ınsan- lar arasında bolucu etkı vapan konulara gınnez Geçmışımızde tankatlar ve dınler yuzunden çok sayıda kavga ve kıyım \dr Uzulerek soyluyorum, sız otuz yıldır hıç değışmemışsınız Hep aynı sozcuklen kul- lanarak bır omur nasıl geçer babacağım' Çok uzgunum ve hoşgorunuzu dılıvorum Geçen gunlerde çevrenızde olanlardan bınsıne. "Babaya soyleseniz de rekior ata- malarında şeriatçı olanlara dikkat etse" dedım Çunku. bır yıl once. 21 yenı unıver- sıte>e rektor ataması yaparkcn şeriatçı profesorlere oncelık vermıştınız Soyledı- ğım kışı bana"Sennesanıyorsun, baba otuz yıl din üzerine siyaset yapmıs. Bu yaşında dinci iledindarın ayırdına >eni >ardı" yanıtı- nı verdı Son sozlennızledeğışmedığınızı ve o kışının doğru soyledığını anladım Sızın dındar dedığınız kışıler dıncı (şeriatçı) ba- ba Bakınız baba neler soylemışsınız "Jba- det etmek. camiye gitmck, ilahi söylemek, vaaz dinlemek niye tehlike olsun?" Babacı- ğım. bu ulkede ıbadet edene. camıve gıde- ne. ılahı soyleyene. vaaz dınleyene bır şey dıyen var mı va da oldu mu 1 Asla Olmadı- ğı gıbı tam tersıne bu ınsanlara fazlasıyla saygı duyulur YılJardır sûregelen davranış bu ıken nıçın bızı saygısız olmakla, bu ın- sanlan tehlıkelı goruyor olmakla suçluyor- sunuz Bu sozler bana kalırsa boluculuk- tur Sız burada yıne dındarla dıncıyı ayırt etmıyorsunuz Dıncılenn savsozlenyle on- lara odun venyor ve bızlere karşı tavır ko- yuyorsunuz(2) On nısanda bır gencı ayaklanması oldu Bunun ıçın de "Herkes gösteri yapma ve toplanma hakkına sahiptir" dedınız Bu so- ze bız de katılıyoruz Ne var kı sozun ozu herkese eşıt uygulanmalıdır Bır gruba "çi- çek" dığer gruba "cop" olursa. olmaz Kal- dı kı bu sozunuz. gencı guçlere odundur İlende daha ne tur ayaklanmalar ve goste- nler olacak. sağ olursak bırlıkte goreceğız Babacağım. olmuyor. olmadığı da açık. lutfen az ve oz konuşun Evet. 'Konuşan Tüfkiye' dıyen sızsınız Öyle ama bu hakkı sadece sız kullanıyorsunuz gıbı Cstelık en duyarlı konularda konuşuyor ve bır çeşıt yangına korukle gıdıyorsunuz "Bazı ınsanlar Allah'm adının anılmasın- dan rahatsızlık duyuyor" demışsınız Bu sozunedıyeettınızaniamışdeğılım Aynca gereğı yoktur Bu ulkede kımse Allahın adından rahatsızdeğıldır rahatsızımdıven de yoktur Bana gore si7 de bu gruba gın- vorsunuz herkes Allah'ın adını somurcn- den rahatsız Bulunduğunuz gorev Alldh a ınanlar Allah a ınanmayanlar ve hatta Al- lah'tan rahatsı/ım (varsa)dıvenlenn temsil cdıldığı verdır Bunlar vctmıvoımuş eıbı "Insanlar. Muslumanlıkla o>unebilmeli ve Allah'ın adını rahatlıkla anabilmeli" dıvor- sunuz Olmuvor babacağım Bcn bu sozle- rı sovlememış kabul cdıyorum Kınıın ney le ov uneceğı sızın ışınız değıldır Her ın- san kamu sağlığına ve kamu duzenıne za- rar vermeyen duşunce ve ınançlanyla ovunebılır Ancak bunu. cumhurbaşkanı da olsa. bınlennın soylemesıne gerek yok- tur Babacığım. lutfen sız dınsel konulara gırmeyınız Sız, bırlığınvebutunluğunsım- gelendığı bır yerde buluyorsunuz Toplum- da bırleştıncı ve bolucu kuvvetlenn oldu- ğuna ınanıl'r Bıhm. teknolojı. demokrasi ınsan haklan gıbı değerler bırleştıncı rol oynar Dın. tankat. taassup. ırk ve dogma gıbı değerler bolucudur Baba ve cumhur- başkanı olarak sız. bırleştıncı kuvvetlere sanlmalısınız Toplumun her zamandan daha çok bırleşmeye ve butunleşmeye ge- reksınımı vardır "Okullara camılere ve ktşiaya din sokul- masın diyen benim" gıbı ovunç ıçeren sozler de sızın Babacağım. gücenmeyın. kışla ıçın bır şey dıyemem. ama okullara ve camılere dını sokan bırkaç sorumludan bınsı sızsı- nız İmam hatıp lıselennı bır sıyasal göru- şun okulu şeklınedonuşturen yonetımlenn çoğu kez başında sız bulundunuz Bu du- rum camıler ıçın de geçerlıdır Bu yanlışı. aynldığınız partınız bugun de surduruyor Sevgıh babacığım. kırk sekız yıllık omru- mun otuz yılıru bırlıkte geçırdık Altı yıl dahageçeceğebenzıyor Bu sure ıçınde go- ruşlennızı paylaşmadım. partınıze de oy vermedım Ancak devlette gorevlı olduğu- nuzda soyledığınız sozlerle ılgılenme gere- ğını duvdum Hele cumhurbaşkanı olarak soyledıklennız benı daha çok ılgılendın- >or En azından oy verdığım partının des- teğı ıle bu goreve geldınız Sız şımdı TC Devletı'nı temsıl edıyorsunuz Bır koylu çocuğu olarak sızın gıbı koylu bınnın ora- lara yukselmesı benı sevındırmıştır Ancak koylu olmak bıraz da dınsel tortulan sırtta taşımak demektır Sız de ben de bu tortula- rı aşmak ya da taşımamak durumundayız Laık. çağdaş. ınançlı olmak bıreysel so- rumluluğumuzdur Ne var kı ben bılım adamı nıtemımle. sız devlet başkanı nıte- mınızle bıreyı ılgılendıren konularda ta- raflı olmak gıbı bır luksumuz olamaz Bız- ler ılgımızı bırleştıncı kuvvetlere yonelt- mck zorundayız Bu mektubumu kamu onunde gonden- vorum Goruşlenmı pavlaşmak ıstedım Çankdva'va voüasam ulaşmazdıyededu- ^undum Bınncı mcktubum sıze hıç etkılı olmadı Dılcrımbuolur Savgılanmla Tahıı ıl ı( u ı n h u r u ı W 6 ! W 2 Dı>er ııuııı L nı^ı.rMU N *() V h ı > (\mlin \CIK ırı CW4 | 2 K umhuıiM.1 \>. / mı ııı n i A k l . n 22 4 İ'Hİ PENCERE TARTIŞMA 'Bekçi Baba'mızın dedikleri S avınİskender Özturanlı 24 Nısan 1994 gunlu Cumhurıycûe "Bekçi"ye sordu "Geceninneresindeyiz?" Buyuk bırhayranlık vesaygıvl.ı okudum bu her sozcuğunu yurekten paylastığım duşuncelennı Ilgınçtır. sorununyanıtı Sayın Cumhurbaşkanı nın 22 nısanda Turkıye devabancı dılleyayınyapanbırgazeteye verdığı demeçteyer aîmıştı Vc v ıne ılgınçtır. 23 Nısan gunu. Turkıve delaık Ataturk Cumhunyetı nınyılinaz savunucusu Savın Yekta GungorÖzden'ın Cumhunyet tc oy uğruna avnıazlığınderınlıklerınde kavbolmuşpolıtıkaı.ı vebır bolıım aydın gevıncnlerı bd$uı Say m "Bekçi Babamı/" olmak u/cre uvarma amacındakı çok değerlı goruşlerı kendı kalemınden\a>,ımldnmıştı Mılyonlannpavlaştığı bu anlatınıdakı iman, şaşma/ ışıltılarla ulke ııfuklannı bır kez dahanurlandırıvordu Sayın Demirelıscdemecınde 19^0'lu vıllardakı laıklık anlayışını oldukça v umuşak bır ınışlc "...Marksizmin ateist ideolojisinden etkilenen", "...Bir parça yanlış..." olarak nıtelıvordu Sorununvanıtını. ışie bu teNpıtın dev letın en v m.e kjlındıin ustelık bi(,emoljrak Ataturk C umhurıvetı'nın go/upek. ısrarlı sav unıiLiısu tok değerlı aydınlarve bılım adamlarımı/ı adeta ığnelcyerek vapılması oluşluruvordu Hem de konunun şu sırada ulke gundcmındckı canlılığı go/ardı edılcrek Anlaşılan Savın "Bekçi Babamı/". bekledığı sanılan karanlıklarda kdvbolmusvadakaranlık odada kara kedı kovalamava Dcmccın bırbolumundede mcvdanlardakı gostcnlerden korkmamavı onemordu "...V ollar \ urumeklc aşınmaz" mantığını çagnştıran bu goruş belkı demokratık hoşgoru cinl.ışırtı seslcnclırmektı ama vakın tarıhımmnolaylan bellckleı dc lum tanlıîığını korumaktavdı "Konuşan Turkiye"vcyurckıen "evet". anı.ak ıkı ılen bırgcn mchter ddımıvla Aimanvcorıamı yoklayarak. mılyonlanngozu onunde "kara ses, karaçarşar ısbırlığının ulkeyı suruklenıeye ozendığı karanlık gclcceğın kılometrctaşlannın oluşturulmasina sonsuza dek havır. havır. hayır' Turhan N. Aral Tutuneksperı ÇAĞININTAMĞIÜÇYAZAR Hikmet Çetinkay a 2 bası40(XX)(KDV ıçınde) (,ıii.tlu$ > ı/1 mlurı TıırkIHüiı Catl&-41 CagubÇlu-hlanhul Odemeli gondcnlme/ ATATÜRK'TEND l ŞÜNCELER Enver Ziya Karal (\ ayına hazırlayan) 6 bdsıS()O0Ü(KDV ıı.ındı.1 (,a%dai )a\ınlıırı Turkoıuçıtad W-4I (ın;tıloghı-htuıılvıl Ödemelı gonderilmez Ne Biçim Solculuk Bu?.. Arkadaslarımız Yılmaz Gümüşbaş'la Işık Kansu, bır arastırma yaptılar 27 Mart secımlennın matematıksel anlamı Cumhunyet te yayımlanan dızıde beklenen so- nuclar ortaya cıktı 27 Mart yerel secımlerı genel secım olsaydı parlamentodakı butun dengeler değısecektı sol,Meclıs te havar hayok olacaktı DYP 162 RP153, ANAP 105, SHP 30 mılletvekılıyle Meclıs e gırecektı DSP ıle CHP parlamentodan sılıneceklerdı Bugun Meclıs te 18 sandalyesı bulunan CHP ve 3 mılletvekılıyle temsıl edılen DSP yuzde 10 luk barajı asamadıkları ıcın Meclıs dısına duşeceklerdı 27Mart ta alınan sonuc cok onceden bılınıyordu 'Sol bırleşmezse 1996 da parlamenter yasamdan sılınecek- tır" dıyenlerın uyarılarını Mısırdakı sağır sultan duy- muştu, seçımler laboratuvar deneyımı oldu • Ulkemızde sol Batı dakınden farklı bır onem tasıyor Çunku Turkıye nın solu demokrasıyı ve laıklığı ayakta tutuyor Avrupa dabusorunlar tarıhtekı kanlı hesaplas- malarsonucundaçozumlenmıstır bızdeısedumanı us- tunde tuten konulardır Solsuz parlamento Turkıye ıcın demokrasının sonu anlamını taşımakla kalmaz serıatcılıgın da başlangıcı olur Çunku gerıleyen solun yerını parlamentoda -sağ değıl- Islamcı sağ dolduracaktır 27 Mart ta genel seçımler yapılsaydı DSP ıle CHP bır mılletvekılı bılecıkaramayacaklardı SHP nın parlamen- todakı sandalye sayısı da 30 a dusecek buna karsılık Refah Partısı kaç mılletvekılıyle Meclıs e gırecektı7 153' • Bızans ın son donemındekı curumusluğune ılıskın ce- şıtlı tarıhsel oykuler anfatılır cogu uydurmadır ama bır gerçeklığı vurguladıkları da kusku goturmez Sultan Mehmet ın ordusu Istanbul u kuşattığı zaman papazların Meleklerm kanatlan var mı yok mu? yada 'Hazretı Isa goge cıktığında vaktıyle kestıgı tırnaklarını da bırlıkte goturdu mu? konularını tartıştıkları soylenır Papaz deyıp gecmeyın' Isa dan sonra 15 ıncı yuzyılda Roma dave Bızans ta kılıse devlet demektı ama Dogu ve Batı kılıselerı arasında sankı kan davası vardı Os- manlılar şehrın çevresındeyken bır ara Roma dan yar- dım ıstenmesı dusunuldu Bızans ın papazları karşı cık- tılar Istanbul surlannın ustunde dedıler Papa nın tak- kesını gormektense Osmanlı nın sarıgını gormeyı yeğ- lerız ' Carpıcı bırornektır Kımı zaman aynı dınden aynı mezhepten aynı ıdeolo- jıden olanlar bırbırlerınden nefret ederler Hırıstıyan Hı- rıstıyanı Musluman Muslumanı solcusolcuyuen buyuk duşman gorur kı bu duygunun kaynağı coğu zaman kol- tuk sevdasıdır kımse kendı çoplugunde bır başka horo- zun eşınmesını ıstemez bu uğurda her seyı goze alabı- lır Bızım solcu onderlerımızın durumu sımdı budur bır- leşme sozcuğunden korkuyorlar • Bızım solcular demokrasi ve laıklık uğruna bırles- mektense Meclıs ı şerıatcılara teslım etmeyı yeğlıyor- lar Kutlarız' Boyle solculuk dostlar başına 1 • *"J- Bızım bıldığımız solculukta dusonce bıcımını belırle- yen bırkaç sozcuk vardı Sağduyu Akıl ve bılınç Ûzverı Anlaşılantumunudedefterdensıldık ama busozcuk- lenn geçerlı olmadığı yerde solculuk kalır mı 9 BEKLENEN KİTAP ÇIKTI TAM S ÇİLLER'İN SİYASJBT ROMANI T A N S U - ' vjj ÇİLLER'İN SÎYASET ROMANI Nursun Erel • Ali Bilge BÜTÜN KİTAPÇILARDA 130.000 TL. 1 r f J \ i • Isteklennızın tutar kadar posta ya da damga pulu gondennız YAYINEVİ Meşrjty» Cacttes- No 46 A leiışeHr-06420 AMABA --le'on C-3 2 43 8122 *3* 2 ' 1 434 49 98-434 49 99 c aks 0-3'2 43 " 5 S KİTABEVİ Sakarya Caddea No 8 K2iay-06420 ANKAflA C-3t2 434 4106 434 410' DAĞITIM Batıa Caoaes ^3 1» i Caçacğü 34360 IS T ANSUL Telelon 0-212 522 5201-526-09" Faks 10-212 52" 41 19 SS GAZETE MLHABİRLERİ İŞÇİ KONT T VAPIKOOP. GENEL KL RLL Kooperdtıfimızın I W \ılı olagan genel kurul toplantısı \*< Hazı- ran 1994 Çarv,.ımba gunu vıal 11 00 de kooperjııf merkezı olan Etı- ler Llus \ olu Oazete Muhabırlen Sıttsı E I Blok altındakı Mİondu \c a^ıgıda \azılı gundcmı goru^mek ıızerc \apıkn_aktır Çogunhık viglanamam.iM halınde ıkını_ı îoplaıılı a\nı mahalde ve avnı uıındenıı goru^ıiKk uzere 2> Hazıran 1 W Cumartesı günu saat II ÜOdcvapılacakııı VONETIM KLRULL GINDEM: 1 "t oklama aı,ılış \e genel kurul dıvan he\etının sevımı 2 Dıvan hcvetıne genel kurul toplantı tutanagını ımzalama veikısı verılmesı ^ Vonetım kurulu IW? vıiı laalıvet raporunun okunmasi ve mu za keresı 4 199> \ılı bılanvogclır mderdurumunun okunmaM vemuzakere- bl 5 IWvılıdenctı,ıle! laporunun okunması vemuzakeresı 6 Voneıım kurulu u dene(ı,ılenn 1991 \ılı faalnetlennden dolavı ıbralan husubiında kar.ıralınması 7 Lı, a>>ıl \e u<, \edek voneıım kurulu u\esı ıle ıkı asıl \e ıkı vedek dcnctıi scvımı \ea\lık huzur lıaklarının te-.pıtı hakkında karar alın- ması S Sıtcmız ı,ar^ısının dam duıumunun muzakeresı \e gereklı kara- rın alınmdM 9 Dılcklcrvekapanış