Katalog

SAYFA CUMHURİYET 22TEMMUZ1993PERŞEMBE 10 EKONOMI PARARAPORU BORSA VERILERI Endeksler Bilesik Mali Sanayi Önceki 10303.88 8038 01 11739.83 Işlem hacmi(önceki) İşlem miktan(önceki) Dünkü 10166.52 8052.58 11538.46 Fartc(%) -1.33 0.18 -1.74 723.311617.025 110 912 695.6 BORSA nîamuznM X I AdanaÇımento(A) 002AdanaCımento(C) 003 Abana Elektromek 004 Anadolu Cam 005 Afyon Çımento 006 Akal Tekstıi 007Aktoank 006 Akc<mento OOSAksa OIOAktaşEleMrık •111 II» nıa 014 Att Marmarıs 015 Alftnyıldız 016Arçelık 018 Aslan C 019Aygaz 021 Banvrt 022Bekoteknk CeSBırlıkTatun 024 Botu Çımerrto CESBrsa 026 Burçeı k 027 Çanakkaie Çımemo 028ÇelikHa)al 029 Ç*men!aş 030Çımsa 031 Cukurova EleMnk 032 Çufcurova Yem 033 Dem.rOank 034 Den^zlı Cam OSfiDenmod m WN 03 ? Dılas Doğan OMDıtaşYenı 039Do$usan OJOOoMas 041 DoSan Holdır>g 042 Duran Otset »UEcacttfitttn k 045 Edıp lpl<K 046EgeBtfacılık 047 Ege EnOustrı 048EgeGübre 048 Ege Seramık 050 Errek Sıgorta 061 Enka Hoıdıng OSÎErcyasBıracılık 053EreğlıDeTiırÇelık INFltffA 056 Fınansbank O57Genta6 OSBGıma 059Glt*a!-'alırım 060Good-Year 061 Gorbon Isıl 06S Gübre Fabrıkalan 063Gûney Bıracılık OMHektaş OSSHaikaifKoout OBBIMotorPıston 070lntefna 071 IntemaYenı 074 izmır Demır Çelık l 076 Kartonsan 077 Kav 078KentGıda 079KepezElektr* 080 Kepez Yenı 081 Kelebek Uoblya 082KoçHo(dıng 063 Kx Yatırırr 084 Konya Çımento OMKordsa 086Kocuma 087Koytas 085 Kutahya Porseiefi 089 Kutahya Yenı OSOLuksKadıfe 091 MakınaTanm 392 Mard n Ç-Tiento OMMare; 394 Marshall 395 Uedya Holdıng 396 Mensucat Santra! OSBMıgros 098 Marmans Martı Otel 100Netaş 101 Netbank(Marbank) 10JNetHo4dıng IMMTrlza !04NıgdeÇımento UKOttanTekstıl 106O)mı*sa 107O(osan 109PegProfılo !10P«kım 111 PetrofcentTurızm 113PinarEntegreEt 114PınarSût \WmrU 116PetrolO(m l17Po»yten IUhnrSi nSRabak 120 Saûah Yayınalık 12' Santraf Hoidıng 122Sartaıysan IZÎSıfaş 124Söksa 125 Sönmez Ftlament 126SunSeMron* 127 Sun Yenı 129TrakyaCam 130 Turfc Oemır Oöfcüm UITMkştMll 133Teletas 134 Tezsan ıWT.m MIII—III 136TûrkHavaYolları 137TlşBKurucu 139TlşBankası(A| 142T Kalkınma Bankası 143 Tolas Otomobı! Fab 144TotasOtoTıcaret 145TopcakKağrt 146 TranstûrV Holdıng 147 Tûrfcıye Şışe Cam 146Tûrk&emens i«tnn 150 Türk Tubofg iK'upraş 1HT '55 Uşak Seramık -56Vakı1Yatınm i5?Vesie: 158Vakrt Fınansal Kır 159Yasaş 160Yap< Kredı Bankası 161 Yjnsa 9 750 2.025 1825 1675 19 500 9300 5700 9750 11500 39 500 4JH 17JH U M 2900 11500 10500 3300 18 750 7600 İ.1M 32 000 7000 1600 2025 9 100 8000 4 300 9300 43 000 26 000 11750 105O0 4350 5000 6200 4JM " 5 0 0 10 750 1725 11750 9500 5500 4.4M U M 2 700 72000 nooo 4650 11000 1 625 15 000 45 000 2075 1.7H U M 4550 7200 7900 3000 20.000 6100 3550 22 500 2550 4000 000 U M İ.1M U M 4000 2400 2200 U M 9.200 1950 1750 1.650 18 500 9.200 5.200 9500 11000 3 42H 17.*» 17M 2800 11000 ioooo 3200 0 7400 U M 0 6800 1450 1875 8700 7700 4 200 9000 41500 25 000 11250 10 000 3900 4 500 6000 4.1 M 10 250 9 750 1550 11250 8 700 5300 «.«M U M 0 71000 ioooo 4450 10250 1575 14500 44 000 1950 1.7M U M 4400 6 700 7BO0 Z700 19 500 6100 3400 21500 2400 0 U M İ.IM U M 3600 2 325 2150 U M 9800 2050 1850 1725 19 000 9600 5 700 9 800 11750 0 4.7M 17JM 17M 2800 11 750 10 500 3350 0 7700 U M 0 7.2O0 '550 2025 9 IX 7900 4.250 9500 43.000 26 000 11500 10500 4450 4900 6000 4.4M nooo 10 500 1750 12 000 9500 5500 4JM U M 0 73 000 10 750 4 600 11.250 1650 15.250 46 500 2075 1JM U M 4 700 7000 7800 3000 20250 6100 3650 22 500 2500 0 U M U M 7.1M 3 700 2400 2300 i.tM 9500 1975 1750 1650 18 750 9 300 5300 9500 11500 0 4.7M 17JM 17M 2800 11250 10250 3250 0 7400 U M 0 6900 1450 1925 8800 7900 4200 9000 43 000 26 000 11250 10 250 3900 4500 6000 4.4M 10 750 10 250 •625 l* 50C 8 700 550C 4JM U M C 72000 10 500 4550 11000 1600 14 500 44 000 2000 1J00 LMO 4400 6700 7800 2 750 20 000 6 100 3500 22 000 2450 0 U M U M U M 3600 2325 2200 U M 672.550 650 000 210 000 55 490 9220 2 326.557 83.226 27 800 337100 0 UMJM İMJM 4JM 10 450 1 104X1 1 130 980 618 5X 1 781 184_2X UKJM 0 261.250 6000 2055 367 156.514 48.000 25.672 29 892 681050 212.2X * 019 955 < 144 875 203400 •69521 iooo UHJM 23 0X 54 000 289126 94 175 1284 500 3000 UM.1M U7UM 0 87 840 396 500 658624 1.329 0X 449000 101 5 X 25 000 16.552 672 17 JM 7JM 64 800 38 000 5000 1822 500 105 180 2 0 X 509 809 58.500 120285 0 H J M 41 .Mt LM7JH 4.000 38000 186 000 uaja 9 541 1997 1764 1673 18583 9375 5358 9559 11278 0 4J7I 17.4M L7M 2 300 11238 10162 3.259 0 7 512 l i ö 0 6.936 1475 1933 8878 7 818 4202 9.206 42.387 25 300 11338 10.241 4118 4 582 6 X 0 l » 10 445 10041 1620 11.516 8988 5366 4J11 Mt4 0 71950 10 356 4604 10 738 1613 14818 45 020 1986 1JM t m 4505 6794 7800 2 801 19819 6 1» 3 5OC 22 008 2432 0 U M 1 1711 3.675 2335 2211 U M 1.125 U M 8000 4000 10 000 13500 •2 000 8100 17000 24 000 145 000 £750 2000 2250 4500 3600 5200 1275 23 000 5300 ioooo 9000 950 Z02S 87 000 1925 31000 1300 1525 4JM 40 000 1375 £450 53 000 1JM 1950 1080 1550 17.500 £125 14 500 4.1M 8800 1425 UM 1 ioo 3500 1000 20 500 1850 5300 38 000 3100 £275 UM 4000 11750 UM 14M 7 700 900 4.7M '250 45 000 000 UM 380 000 17JM UM 1 525 53 000 56000 aooo 1300 £900 9200 «71 14500 9100 4350 UM 15.000 £000 2^50 1375 4200 6500 £750 6.000 111M 11M 1050 UM 7800 3900 0 12500 11750 7400 16 750 22 500 145 000 2650 0 2050 3950 3450 0 1225 22000 5 100 9 750 0 0 1850 86 000 1900 29 000 1250 1425 UM 38 500 1225 2.200 51000 1.0M 1 850 1000 1525 16.500 1925 14 000 4.1 M 8.300 1400 1 1 M 0 0 0 19 500 1.775 5.000 0 3000 2 175 1 100 11M 8.200 4X0 0 13.250 12.500 8-00 17000 24.500 150 000 £850 0 2 300 45X 3.500 0 1300 23.500 5300 110TO 0 0 2050 88 000 1925 30 500 1425 1500 4.4M 40 000 1350 2.250 53 000 1J7* 1975 1 125 1550 17 750 2 075 14750 4JM 8.900 1425 UN 0 0 0 20 500 1.850 5.100 0 3150 £275 1.1I1JM 1 975 165 3 750 3.950 11.250 12.0M U M l « M ZJM U M 72X1 7 900 850 940 47M U M 1 150 1.250 35O0C0O0 350X000 UM 1050 11M 79X 3950 0 13250 11750 74X 16 750 22 500 145 0X 27X 0 2 150 4000 3.450 0 1250 22-5X 5.100 10 0X 0 0 1850 87 000 1900 30 0 X 1250 1.500 4.4M 39.500 1.250 2.2S0 52 000 1J7İ 1850 1025 1550 17000 2 000 14250 4JH 85X 1425 S.1M 0 0 0 20 500 1850 5 000 0 3050 22X UM 3BSC T250 L4M 7 300 £012018 850 37 0O0 493900 232.300 0 260.910 17 023 65000 277 501 887236 14 600 317 651 0 104 2 X 28 300 23.800 0 178570 438100 36220 270 1X 0 0 7 537 060 51600 35 000 4 165400 309 000 182.000 17JM 64110 61000 24.600 344 075 47131 2254150 58970 73000 356000 273 X0 1M.417 891.950 42.000 7JM 0 0 0 319230 96261 18X0 0 52.000 320 0X 17.1» 1267 690 31966 U4UM 0 17JM İ.7M 1450 50 0X 52 000 0 1 150 27X 3 800 u» 14 0X 9 100 4050 11M 14500 1975 2025 1250 40X 61X 2600 5 7X 3 1UM 4JM 15X 53.X0 55X0 0 1.300 2 900 9 I X Z.4M 14 500 9 200 4 400 L1M 15250 2 000 2425 1350 42X 6500 2950 6 IX 11JJJ 1200 35 0X000 UN 0 17.ZM UM 1475 52.0X 53 000 0 1.225 2.750 8.900 L4M 14.250 9.100 4 100 1.1 N 14 750 2X0 2 150 1300 4 150 6 400 2750 5 800 7HJ11 203335 1 tttJM 143 417JM H1J4» 28 000 606620 85 060 0 47 0X 1775465 143 500 981 100 8 400 766.405 UH 297 325 14 000 661000 2500921 201097 904 503 3984 025 304,5X 11JT1JM U4I 1077 un 7929 3.937 0 12.868 12.088 7690 16.805 22.925 146.071 2.729 0 2 115 4030 3 478 0 1262 22.554 5 134 10 110 0 0 1903 87 I X 1903 3O0O5 1269 1460 4JM 39179 1258 2229 51698 1JH 1889 1030 1549 16985 1984 14150 4JN 8.495 1419 I.1M 0 0 0 20 061 1813 5 017 0 1072 £214 M» 3.876 11.604 U7I UM 7463 860 4JH 1 191 35 0X000 U17 0 17.4M uıı 1467 51504 53 654 0 1213 2 76' 8902 LM7 14 341 9125 4 216 L1M 14644 1978 2250 1313 4087 6294 2 755 5844 111M BORSAdan dakika dakika NAKLEN V A V T V Tlrldy«'ıtol«<yw«MM«iUla«8S83TL'«r l A Y l I N s t A / H m a c S A ^ 900 991100 ÜNLÜ YÖNETMEN BAHA GELENBEVİ'NİN ABD yapımı DVRY marka el le çevrilir antika film kamerasısatıhktır. llgilenenlerın 19.00'dansonra 3263810no.lutelefonbaşvurmalarıricaolunur. Kayıt dışı ekonominin devlet izniyle büyüdüğü vurgulandı ' yeraltıekoııoıııisi Ekonomi Servtsi - Türkiye'de çok yaygın olan "kayıt dışı eko- nominin" devlet izniyle geliştiği vurgulandı. Çözümün siyasi otoritenin tercihiyle mümkün olabileceği ve herkesin vergi mükellefı yapılmasıyla gayri resmi ekonominin önlenebile- ceği belirtildi. Haftalık ekonomi dergisi Trend'in düzenlediği panelde öğretim üyeleri Prof.Dr. Gülten Kazgan, Prof. Dr Osman Altuğ ile İstanbul Sanayi Odası Yöne- tim Kurulu Başkanı Memduh Hacıoğlu "kayıt dışı ekonomi"- yi târtıştılar. 'Enflasyon nedeni siyasal' Osman Altuğ, devletin vergi alma yerine borç almayı yeğ- lediğini. vergj mükellefi olma yerine olmamanın devlet eliyle teşvik edildiğini savundu.Altuğ şöyle dedi: "Türkiye'de enflasyonun kaynağı ekonomik değil, siya- saldır. Enflasyonun temelinde her- kesin vergi mükellefı kılın- maması yatmaktadır. Herkes vergi mükellefı kıhnmayınca da kayıt dışı çahşmaktadırlar. Gayri resmi ekonominin önlen- mesi herkesin vergi mükellefi olmasına bağlıdır. 32 milyon seçmenin olduğu bir ülkede 8 milyon vergi veriyor, geriye ka- lan vermiyorsa. burada sağlıkh bir ekonomiden bahsetmek mümkün değildir." 'Sürekli borçlanıldr İSO Başkanı Memduh Ha- aoğlu da kamu açıklannın fı- nansmanı için iç ve dış borçlan- maya gidildiğini, Hazine'nin sürekli borçlandığını ve artık bu yolun sonuna gelindiğini vurguladı. Döviz kurunun Prof. Dr. Gülten Kazgan. OSMAN ALTUĞ- Türkiye'de enflasyonun kaynağı ekonomik değil. siyasaldır. Enflasyonun temelinde herkesin vergi mükellefı kılmmaması yatmaktadır. MEMDUH HACIOĞLU Rant kesimine bir servis veriliyor. Bugün aklı başında kişi, işini gücünü bırakıpbuna meylediyor. Ülkenin de uluslararası alandaki rekabet gücü azalıyor. CÜLTEN KAZGAN-Tıpkı nufüs kayıtlannın bilgisayara geçirilmesi gibi, gelir ve harcama yönünden Türkiye'deki herkesin bilgisayar kaydı olmalıdır. Ahm-satım ve ticari faaliyetleri bilgisayardan izlenmelidir. aşağıda. faizin yukanda tutula- rak "dış rant kesimine" ödenen faizin arttığını savunan Hac- ıoğlu daha sonra sözlerini şöyle sürdürdü: "Bu bir servistir. Rant kesi- mine bir servis veriliyor. Bugün aklı başında kişi. işini gücünü bırakıp buna meylediyor. Ülke- nin de uluslararası alandaki re- kabet gücü azalıyor. Sanayinın de üretim gücü azalıyor. So- nunda bu ülke bir fatura ödeye- cek. Çözüm, kamunun bu borç meselesini bir türlü halletme- sıne bağlıdır. Kamunun faiz yükü kamunun hasılası üzerine çıktığında orada durmak gere- kır. Ya parasal genişlemey le. ya özelleştirmeyle ya da öz\eriyle bu iş çözümlenmelidir Bu nok- tada borçlanmaya devam et- mek bütün diğersorunlan egale eder. Önce bu borçlanma dizginle- melidır. Yoksa devleti ıflasa sü- rükleyecek. Devlet de iflas et- meyeceğine göre fatura yine bize çıkacaktır." 'Ekonomi disiplinsiz' Prof. Dr. Gülten Kazgan ise 1984 yılında vergılerin düşürü- lerek ekonominin arz yönünün harekete geçirilmek istendiğini. buna paralel olarak iç ve dış borçlanma olayının gündeme geldiğini söyledi. Vergi bağışıkhğının getirilmesınin arzı arttırmadığına işaret eden Kazgan. bu kadar disiplinsiz bir ekonomi ile devam edilmesi- nin mümkün olmadığını kay- detti. Kazgan şunlan söyledi: "Tıpkı nufüs kayıtlannın bil- gisayara geçirilmesi gibi. gelır ve harcama yönünden Türki- ye'dekı herkesin bilgisayar kaydı olmalıdır. Alımlan satı- mlan ve ticari faaliyetlen bilgi- sayardan izlenmelidir. Aynca 20 yaşına gelen herkes asgari ücret vergisine eşit bir kelle vergisi ödemelidır. Servet bildirimi de geüril- melidir." Türk insanı dövizle tasarrufu yeğliyor TLrdoviz nuıkasıaçıhyorANKARA (ANKA) - Yurtiçi kavnaklı döviz tevdiat hesapları (DTH), Türk Li- rası tasarruf moduatları ile arayı açıyor. Yılbaşında. Türk Lirası tasarrufların yüz- de 82'si düzeyinde bulunan DTH, haziran sonunda lira mevduatlarının yüzde 109.4'ü düzeyine ulaştı. Yurtiçi dö>iz tevdiat besap- lan bu yıl da hızlı bir artış gös- terdi. 1992 sonunda 12 mihar 400 milyon dolar düzeyinde bu- lunan söz konusu mevduatlar altı ayda yüzde 18.3 oranında 2 milyar 265 milyon dolarlık artışla 25 haziranda 14 milyar 665 milyon dolara ulaştı. DTH'in Türk Lirası karşıbğı da yaklaşık vüzde 50 oranında 52.9 trilyon "liralık artışla 159 trilyon 12 milyara çıktı. tamamına y akını bu dövizterden oluşuyor. DTH'nin Türk Lirası değeri itibarıyla Türk Lirası üzerinden açılan vadeli ve va- kaydertiği yüzde 50'ye yakın artışta dolar desiz tasarruf mevduatları ile mevduat ve markın TL karşısındaki değer ka- sertifikalannın toplamı ise 1992 sonuna zanımı da önemli etki yaptı. Anılan dönemde ABD Dolan Türk Li- rası karşısında yüzde 26.7, Abnan Markı da yüzde 19.6 değer kazandı. DTH'nin Yılbaşında, Türk Lirası tasarruf mevduat- lannın yüzde 82'si düzeyinde bulunan dö- viz mevduatı. haziran sonunda lira cinsi mevduatlann yüzde 109.4'üne ulaştı. Yurtiçi döviz tevdiat hesaplan. altı ayda yüzde 18 oranında 2.3 milyar dolar artarak 14.7 milyar dolara, bunlann Türk Lirası karşılığı da yüzde 50'ye yakın oranda 52.9 trilyonluk artışla î 59 trilyona çıktı. göre yüzde 12 oranında 15 trilyon 558 mil- yar lira artarak 145 rrilyon 347 milyara ulaştı. Buna göre Döviz Tevdiat Hesapları 25 haziranda, Türk Lirası üzerin- den açılan mevduatların yüzde 109.4'ü düzeyinde gereekleşti. Bu oran, 1991 sonunda yüzde 60.9, 1992 sonunda yüzde 81.8 düzeyinde bulunuyordu. Bu yıl içinde, ay sonlan iti- barıyla sürekli DTH lehine yükselen söz konusu oran, ilk kez mayısta yüzde 100'ü aştı. Mayıs ayı sonunda yüzde 103. 7'ye çıkan oran, haziran sonun- da da yüzde 109.4 oldu. DTH'deki hızlı artışta, sayı- ları her geçen gün artan döviz büfeleri ile yurttaşların tasar- nıflannı kolayca dövize çe\irebilmeleri ve banka faizinden de yararlanmak amacıy- la döviz hesabı açtırmaya yönebnelerinin etkili olduğu belirtiliyor. YAT1BIMF0HLARI MTBHJUZ19«3 Katolma Bugün Katima betgesiadı Bugün Değ. lşYatınm-1 lşYatınm-2 lşYatırım-3 lşYatırım-4 lşYatırım-5 lşYatırım-6 lşYatırım-7 lnterfon-1 lnterfon-2 lnterion-3 !nterfon-4 lnterfon-5 lktisatYat-3 lktisatYat-4 Ikt. Aülım Fon Gar Yatnm-1 Gar. Yatrım-2 Gar Yatınm-3 Gar Yatırım-4 Gar Yatınm-5 Esbank Fon 1 Esbank Fon 2 Esbank Fon 3 YKBYaörımF. YKBSektörF YKBHısseF. YKBKamuF. YKBLikitF. YKB Karma F YKB Döviz F. YKB Kapital F. YKBAktifF. VakıfFon-2 VakıfFon-3 VakıfHısse VakıfDünya VakıfFon-6 Dış Mavı Fon Dışbank Beyaz Dışbank Pembe Tutun Fon-1 253.137 128 684 67 625 45 027 23 294 48.482 13 012 173397 130111 73 288 74 201 18 411 61.020 60 876 57 435 192.458 71.895 47.253 31.539 31 105 188 435 62.170 46.227 165.762 133.674 184.983 131.078 114.237 130.350 61.907 46.015 42.849 307.413 57.433 44.705 49.875 34.941 110.483 196.696 50.627 133.418 0.15 -0.72 0.15 0.12 0.01 0.14 -0.79 0.14 0.14 0.14 0.14 0.28 0.15 -0.37 -0.30 0.13 0.13 0.13 -1.41 -1.36 0.15 0.15 0.15 0.15 0.14 -0.32 0.14 0 14 0.14 0.15 015 -0 56 014 0.13 -1.51 0.18 0 14 -0 84 -0 32 -019 014 Tutun Fon-2 Mıtsui Fon-1 Mıtsuı Fon-2 Finans Fon-2 Finans Fon-3 Finans Fon-4 Finans Fon-5 Zıraat Fon-1 Zıraat Fon-2 Zir. BasakFon Zıraat Fon-4 HalkFoı>1 Halk Fon-2 HalkFor>-3 Pamuk Fon Pamuk Hisse Emlak Fon-1 Emlak Fon-2 Emlak Invest Emlak DenizF lmpexFon1 lmpexFon2 SümerFon Ege Fon-1 Ege Fon-2 Kalkınma Fon Demir Fon-1 Demir Fon-2 Tariş Fon-1 Tariş Fon-2 OrtakForı Türkbank Fon MarFon EtiFon TSKBUzmanF. AkFon Ak Karma Fon Tekstıl Fon AtaFon Koçbank Fon 36.369 410117 44.372 82.207 64 663 46 902 42.128 74.322 54.076 54.001 49.507 74.467 53.984 47.110 72.492 48.034 60.787 46.820 17.239 57.294 61.544 46.649 44.392 43.781 18.774 49.505 43.010 22.446 51.509 21.221 40.002 38 968 39.973 40.714 27 395 20 171 10106 13306 10881 10 660 0.14 0.14 0.12 -0.87 0.14 -1.16 015 -0 60 -0.43 013 0.11 -0.37 -0.07 0.03 -0.06 -0 26 0 15 -0 51 -0.19 017 015 015 009 014 0 14 015 -0 03 013 015 015 015 0 07 014 0.09 -1 14 014 015 014 -0 63 002 DUNYA BORSALARI Altının on*u: 392.60 dolar ABD Dolan: 1 6950 Alman Markı 108.50 Japon Yenı 1.5190t.Sterlinı PatroUn varti: 16 65 dolar MERKEZ BANKASI • Emısyon (20 temmuz) 54 736 0 milyar • TL lnterbankfaızlerı-%58 75 Işiem Hacmı 4.269 8mılyar Gecehk % 45-50 Haftalık repo: %58 Avlık repo "/nfi3 MERKEZ BANKASI KURLARI ZZTEMMUZIK» 1 ABD Dolan 1 Alman Markı lAvustralya Dolan 1 AvusturyaŞilini 1 Belçika Frangı IDanımarkaKronu IFİnMarkkası 1 Fransız Frangı 1 HollandaFlorinf 11svec Kronu 11sviçre Frangı 100ltalyanLireti 1 Japon Yeni 1 Kanada Doları 1 Norvec Kronu 1 Sterlin 1 S.Arabistan Rıyalı DÖVİZ «UŞ 11212.53 6609.22 7627.88 940.33 320.18 1707.85 1950.75 1934.86 5876.58 1410.00 7482.51 702.10 103.26 878863 1545.06 17022.87 2989.93 MTI? 11235.00 6622.46 7643.17 942.22 320.82 1711.27 1954.66 1988.74 5888.36 1412.83 7497.50 703.51 10346 8806 24 154816 17056.98 2995.92 EFBTTİF AL* 11201.32 6602.61 7513.46 939.39 316.97 1690.77 1931.24 1932.93 5870.70 1395.90 7475.03 695.08 10171 8656.80 1529.61 17005.85 , 2 9 4 5 0 8 MHŞ 11268.71 6642.33 7666.10 945.04 321.78 1716.40 196052 1944.56 5906.03 1417.07 7519.99 705.62 103 77 883266 1552 80 17108.15 3004.91 ÇAPBAZKÜRLAR 1 ABD MIARI 1.6965 1.4699 11.9240 6.5653 5.7478 5.7950 1.9080 133 65 7.9521 1.4985 1597 00 108 59 1.2758 7.2570 3.7501 /UMM Martı AvnstmyıDtian rHMartkan Fr>KaFrM|i p»HPtz İstraçKpm I l F ItalyuLlrttJ JapnYtM 1ECU: SOR: SDR: Ç S.ArabistaıRiyaH i5i82AB0Man 1.1483 ABD Dolan 13932AB0IMan 15652.52TL SERBEST OÖVİZ CİNSİ ABD Dolan Alman Markı Isviçre Frangı Fransız Frangı HollandaFlorıni IngılizSterlını S.Arab Rıyali AvusturyaŞilini 1901ta! üretı AUŞ 11270 6610 7505 1935 5890 17050 2980 938 706 SATIŞ 11300 6640 7550 1955 5920 17200 3000 945 715 ALTIN CİNSİ ALIŞ SATIŞ Cumliurıyel 965.000 965 000 Reşat 1050000 1100 000 24ayaraltın 142.700 143 200 22ayarbılezık 127 500 140 200 PARANINYONU ABDURRAHMAN YILDIRIM Parayı Zaptetmek Yılbaşında 57 trilyon olarak hedeflenen bütçe açığı yıl sonunda 160 trilyona varacakmış. Yıl sonuna kadar toplam 140 trilyonluk iç borç geri ödenecekmiş Açığı finanse etmek için ek bütçe istenecekmiş. Dola- yısıyla ek bütçenin yüzde 15i Merkez Bankası kaynak- larından karşılanacakmış. Tahkim Yasası ile Hazine'nin Merkez Bankası'na bor- cundan 13.6trilyonu silinecekmiş. En yetkili kişilerin yaptıkları bu açıklamalardan, kamu kesiminin artan kaynak ihtiyacının bir bölümünü Merkez Bankasından, bir bölümü de iç borçlanmayla piyasa- dan sağlayacağını anlıyoruz. PARABASMAK-Hazine'nin ödemeler için Merkez Bankası kaynaklarına başvurması para arzını daha da hızlandıracak. Zaten Körfez Savaşı'nın getirdiği kon- jonktür ve seçim yılı olmasından dolayı 1991 de para arzında patlama olmuştu. Para arzındaki patlama 1992'de de devam etmişti. Bu iki yıllık şişkinliğın üzerine şimdi üçüncü yılda da yeni ilaveler yapılıyor. Ekonominin en basit kuralı, fazla olan malın değersiz olduğudur. Piyasaya ne kadar çok TL çıkartılırsa pa- ranın değeri o ölçüde düşmektedır. Vatandaş da bunu çok iyi bildiğinden endeksleme yöntemine gitmiştir. Şu anda Türkiye'deki tasarrufların yaklaşık üçte biri dövize endekslenmiş durumdadır. Gerçi tasarufların yüzde 34'ü devlet iç borçlanma se- netlerinden oluşmaktardır, ama bunun 10 puanlık bolü- mü zorunlu olarak dısponibiliteye ayrıldığından gönüllü bölüm yüzde 24'e düşmektedir. Buna karşılık, yurtiçi dö- viz tevdiat hesaplarının toplam tasarruflar içindeki payı yüzde 30'dur. Bu nedenle piyasaya çıkarılacak her Türk Lirası kar- şılığında döviz talep edilecektir. Gerçekte birinci sırada olan döviz tasarruflarının payı daha da büyüyecektir. Kaldi ki yeni açıklanan mayıs ayı verileri, dış ticaret açığının yüzde 100ün üzerine çıktığını gösteriyor. Gidiş vahimdir. Hem dış ticaret verilerindeki kötüleşme hem yurtiçi kaynakh döviz talebinin kurlar üzerindeki baskısı çok büyük olabilir. BORÇIAKiMAVA GİTMEK- Kaynak ihtiyacını karşılamada Hazine'nin ikinci alanı iç borçlanmayı art- tırmaktır. Bu aynı zamanda piyasaya çıkan paranın dövize vö- nelmesini önleme açısından da önemlıdır ve so. lahtır. Bu silah da etkili kullanılamazsa, kale teslim alı- nacaktır. Normalde faizi borç alan değil, borç veren empoze eder. Ve talep artacağı için de paranın fiyatı olan faiz ar- tacaktır. Zaten bu faiz yükselişine hazırlıklı olan para sa- rnpleri de tetikte beklemektedir. Ve ellerindeki fonları yüksek oranlardan kamuya borç vermeyi planlamak- tadırlar. 1989'dan bu yana yılın ikinci yarısında faiz hep artıyor. Dört yıl süreyle tekrarlanan bu eğilimin 1993ün ikinci yarısında ortaya çıkacağı anlaşılıyor. Para bollaşınca değeri düşer, ama bu kadar talepkar bir devlet olunca da ucuzlayamaz. Çünkü parasal artışın bizatihi kendisi en büyüksorunu yaratır. Piyasaya çıkan para, enflasyondan dolayı cep- lerde, kasalarda duramaz, mutlaka gidecek bir yer arar ve bulur da. SONVÇ: "Parayı zaptetmek, deliyi zaptetmekten zordur.' 1 Yurtdışı sermaye yarım milyar dolar ANKARA (ANKA) - Yurtdışına sermave ihraa yanm miKar dolan aştı. Ser- best bölgeler de dahil olmak üzere yurtdışına yatınm yapan 389 fırma aracılığıyla toplam 540.7 milyon dolarlık sermaye ihracı gerçekleştirildi. 13 Nisan 1993. itibanyla Türk fırmalannın 31 ülke ve ülke topluluğunda yatınmı bulunuyor. Serbest bölgeler dışında yurtdışına sermaye ihraca ger- çekleştiren fırma sayısı 323. ih- raç tutan da 523.1 milyon do- lar düzeyinde en çok sermaye ihracı İngiltere'ye gerçekleştı- rildi. Bu ülkeye yatınm \apan 43 Türk fırması aracılığıyla ger- çekleşen sermaye ihraanın 132.1 milyon dolar olduğu be- lırlendi. İngiltere'yi 118.5 mil- yon dolarla Almanya izlıyor. Almanya. 60 adetle. Türk fır- malannın en çok bulunduğu ülke olma özelliğini taşıyor. ABD 83 mılvon dolar. Hol- landa 42.9 milyon dolar. Ba- ğımsız Devletİer Topluluğu 36.7 milyon dolar. Lüksem- burg 30.9 milyon dolar. İsviçre 19.3 milyon dolar. Avusturya 19.2 milvon dolar ve Bahreyn 15.3 milyon dolarla en çok ser- maye ihraa gerçekleştirilen ül- keler arasında yer alıyor. Bağımsız Devletİer Toplulu- âu'nda 43. Isviçre"de 41. ÎCKTCde 33. ABD'de 22. Bulgaristan'da 12. Romanya'- da 11. Hollanda'da 9, Fransa"- da 7. İtaKa ve Belçika'da 6'- şar. Lüksemburg'da 4. Suudi Arabistan. Avusturya, îspan- ya. Ürdün. Macaristan, Po- İonya, Pakistan ve Danimar- ka'da 12'şer. Tayvan, Cezayir, Japonya. Finlandiya. Bah- reyn. Nijerya, Malezya, Irak, Çekoslovakya ve Kuveyt'te de birer Türk firmasının yatınmı bulunuvor. Haziııe bonosu revaçta ANK-\RA (ANKA) - İkinci el menkul kıymetler piyasası- nın işlem hacmi, yılın ilk dört ayında geçen yılın aynı döne- mine göre iki kattan fazla ar- tışla 452 trilyonu aşarken ağırlığı yine Hazine bonosu iş- lemleri oluşturdu. İkinci el piyasada işlem hac- mi ocak-nisan döneminde 452 trilyon 57.8 milyar lira düze- yinde gereekleşti. Geçen yıhn aynı döneminde ikinci elde 142 trilvon 409.9 milyarhk iş- lem gerçekleştirilmişti. İşlem hacmı, geçen yıla göre yüzde 217.4 oranında arüş gösterdi. Bu yıl ilk dört aydaki işlem haciminin yaklaşık yüzde 60"ı oranındaki 269 trilyon 961.4 miKarlık bölümünü Hazine bonosu ışlemleri oluşturdu. Hazine bonosunda işlem hac- mi, geçen yıhn aynı dönemine göre yüzde 303.6'lık artış kay- detti. Devlet tahvili işlemleri de yüzde 172.5'lik artışla 118 trilyon 963.9 milyara ulaştı. Hisse senedi işlemleri yüzde 68'lik artışla 38 trilyon 191 milyara yükseldi. En büyük artış gelir ortakhğı senetlerin- de gerçekleşti. Söz koruısu menkul kıymetlerde işlem hac- mi yüzde 742.8 artarak 13 tril- yon 851.2 milyara çıktı. Aynca 4 trilyon 162.2 mil- yarhk dövize endeksli tahvil, 2 trilyon 622.8 milyarhk özel sektör tahvili, 124.1 milyarhk banka bonosu ve banka ga- rantili bono. 123.1 milyarhk fı- nansman bonosu, 1.6 mil- yarhk konut sertifikası işlemi gerçekleştirildi. İşlem hacmi dövize endeksli tahvi1lerde yüzde 31.9. banka bonolann- da v üzde 31.1 artarken konut sertifikalannda yüzde 82.5, fı- nansman bonosunda yüzde 41.3. özel sektör tahvillerinde yüzde 34.7geriledi.