Katalog

9 HAZİRAN 1993 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Makedonya'ya Tranengeli navut Makedonya Cumhuriyeti'nde yaşayan Arnavutlann tüm haklan verilmedikçe bu ülkenin AGIK üyeüğine yönelik her türlü girişimi engellemeye karark olduğunu bildirdi. Dışişleri Bakanı Alfred Serreki İtalyan meslektaşı Beniamino Andretta ile görüştükten sonra yaptığı acıklamada, "'Amavutluk bölge istikranna katkıda bulunacağı düşüncesiyle bu cumhuriyeti tanımıştır. Ancak diğer taraftan bu ûlkedeki Amavutlann tüm haklannın tanınmasını ve ' korunmasıru istiyoruz." dedi. KKTCdeaçfck grevi • LEFKOŞA (AA) - BM'nin Maraş ve Lefkoşa Havaalanı üe ilgıli önenlere karşı çıkan Milüyelçi Adalet Partisi, dün sabahtan itibaren KKTC Cumhuriyet Meclisi önûnde otunna ve açlık grevi eylemine başladı. Eyleme, MAP Genel Başkanı Zorin Töre ile yönetim kurulu üyeleri katılıyor. Zorlu Töre, AA muhabirine, TBMM'nden milli davada olumlu bir ses gelene ve Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ın Ankara ziyaretinden dönene kadar eylemi sürdüreceklerini söyledi. AIDSaşısı 2yılsonra • DışHaberler Servisi- Berlin'de devam eden Uluslararası AIDS Konferansı'nın dün yapılah 2. gün değerlendirmelerinde çağın vebasına karşı aşının 2 yıl içinde bulunması yolundaki beklentiler ortaya kondu. Görüşmelere kaülan uzmanlar. HIV diye bilinen AIDS virüsünün şekli ve yan hücrelerinin tesbit edildiğıni, ancak bunlann yayılmasının kesinlikle önlenemediği görüşünde birleştiler. Konferans Başkanı Prof. Kaıi Otto Habermehl de bu mücadelede acele edilmemesini istedi ve hastalığın aşısının 2 yıl sonunda buîunabileceği nrüjdesini verdi. Karabağ için yeni öneri •DışHaberlerServisi- Avmpa Güvenlik ve Işbirliği Konferansı (AGİK) Minsk Grubu, Daglık Karabağ konusunda görüşmelere yeniden başlanması için yeni bir öneri haarladı. Yeni öneride 60 günlük ateşkese gidilmesi, ateşkesin süre sonunda kendiliğinden yenilenmesi. görüşmelere başlanması, ön denetim heyetinin ardından da bir AGİK gözlem heyetinin gönderilmesi öngörülüyor. Yeni öneri taraflara İtalya tarafından bıldirildi. Sibipya'da deppem • Dış Haberler Scnisi - Sibirya'nın doğusundaki Kamçatka Yanmadası'run güneybatısında dün çok şiddetli bir yer sarsınüsı olduğu bildinldi. Strasbourg Dünya Fizik Enstitüsü'nün açıklamasına göre çevredekı* ülkelerde de hissedilen sarsıntı, Richterölçeğjne göre 7.5 şiddetinde oldu. KKTC Cumhurbaşkanı, Kıbns halkının BM'in teklifine olumsuz baktığını söyledi AııkaraVa resFü• Denktaş, Kıbns halkının hükümetinin, haarlanan plana "hayır" dediğini, bunun gerekçelerini Ankara'da anlatacağını belirterek ''Görüşmelerimizde, hayır bu yola devam edelim. başka çare yoktur gibi bir karar çıİcarsa ben bu yola artık devam edemem" dedi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, Kıbns hükümetinin ve halkının. Birleş- miş Milletler'in New York'taki teklifine olumsuz baktığmı belirterek "Bir dö- nüm noktasma gelmiş bulunuyoruz. Ankara'daki görüşmeîerimde bunun gerekçelerini anlatacağım. Bizim yapa- cağımız değerlendirme neticesinde hayır, bu yola devam edilir. başka çare yoktur şeklinde bir karar çıkarsa artık ben bu yola devam edemem" dedi. Denktaş "'İnanmadığım bir yolda daha fazla yüriiyemem. Inanmıyorsam, bizim selamete çıkaracağına kani değil- sem, görüşmecilikten çekilmem lazımdır. Başka bir görüşmecinın bu- lunması laamdır. Dolayısıyla ala- cağımız neticeye göre bunlan değerlen- direceğiz" diye konuştu. • KKTC Cumhurbaşkanı Denktaş, beraberinde Kıbns Türk Cumhuriyeti Başbakanı Derviş Eroğlu, Dışişleri ve Savunma Bakanı Kenan Atakol ile bir- likte dün Ankara'ya geldi. Esenboğa havalırnanında Devlet Ba- kanı Orhan Kilercioğlu, Cumhurbaş- kanhğı Genel Sekreteri Kemal Yamak tarafından karşılanan Denktaş, bura- daki konuşmasında rest çekerek Anka- ra'daki temaslannda, BM Genel Sekre- teri'nin sunduğu planın onaylan- masının istenmesi halinde görüşmeler- den çekileceğini bildirdi. 'Zorlama var' Denktaş, New York'taki görüşmeler sırasında kendisine sunulan formüle " Ya hayır ya da evet de" şeklinde zorla- ma yapıldığını belirterek şöyle dedi. "Toz pembe bir resim çizilmişti. New York'ta bu pakete evet veya hayır de- memde ısrar edilecekse hayır diyeceğı- mi, çünkü bizim oraya Ercan havaala- nını açmak için gittiğinıizi. ambargola- nn tümüyle kalkmasını talep ettiğimızi. kaldı ki bunlann hiçbirinin yerine getirü- V. mediğini. dolayh şekilde ambargo kal- kacak denildiğini, yüzde 80-85 ambargo kalkmış olur denildiğini. fakat bu konu- larda teknik zorluklar olabileceğıni, ar- kadaşlanmla görüşmem gerektiğını du- yurdum. 4 gün bizi mecbun ikamete sevk ettiler. 4 gün sonra Türkiye'nin de girişimiyle bize istediğımiz mühleün bir kısmı verilmiş oldu. Lefkoşa'ya gelip durumu anlattım, partiler kendi arala- nnda durum değerlendirmesi yaptılar. araştırdılar. Halkımızda büyük bir he- yecan vardır. Çünkü arkasından ne ge- leceği bilinmez. Ve bizde arkasından ne geleceğini bilmez durumda olduğumuz için endişeliyız." KKTC Cumhurbaşkanı Denktaş, Türkiye'ye her seferinde biraz buruk ve hüzünlü geldigini. ancak güler yüzle ay- nldıklannı da ifade etü. YUGOSLAVYA Karadağ Belgrad'a başkakürdıDış Haberler Servisi - Sırbistan'la birlikte Yeni Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'ni oluşturan Karadağ'da Belgrad'a karşı hu- zursuzluk artıyor. AA'run haberinegöre Karadağ'da önce- ki akşam binlerce kişi Sırbistan karşıtı gös- teri düzenleyerek bu ülkeden aynlma le- hinde sloganlar attı. Karadağ'ın güneyindeki Cetinje'de Ka- rabağ Uberal İttifakj (LSG) tarafından "fa- şizmi durdur" sloganıyla düzenlenen gös- teriye muhalefete mensup siyası kuruluşlar katıldı. Faşizme Karşı Hareket'in (PFF) lideri Milika PavJoviç, "Sırbistan'm Slobodan Miloseviç rejiminin faşıst yumruklan altın- da olduğunu"bildirdi. Boşnak komutan azledüdi Bu arada Bosna-Hersek Cumhurbaşka- nı Aliya tzzetbegoviç, hükümete bağlı si- lahlı kuvvetlenn komutanı Sefer Halilo- vic'ı görevden alarak yerine Rasim Deliç'i atadı. Görev değişıminin Boşnak kuvvetle- rindeki komuta başansızlığının Saraybos- na yönetimince kabulü manasına geldiği bildınliyor. Öte yandan Avnıpa Toplulu- ğu ülkeleri Bosna'da kurulacak güvenli bölgeler için bu ülkeye yeni asker ve tec- Saraybosnalı Boşnak Mehmed Mumanoviç, 7 keçisinden birisini. sevgiyle kucaklı>or. Mumanovic, kecilerinin, Sırp hizat sevkiyatı çağnsında bulundular. saJdınlannı hissedip haber »erdiklerini savunuyor. (Fotoğraf:REUTER) Katalanya ve Bask bölge partilerinin yeni hükümete destek vermeleri bekleniyor Gonzaleshükümetkurmakiçinortakanyor • İspanya'da sosyalistler, seçimi Gonzales'in karizmatik kişiliğiyle kararsız seçmenleri son anda etkilemesiyle kazandı. Gonzales halktaki gizli 'Franco korkusunu' da kullandı. ALİKIŞLAK MADRİD - İspanya secım- lerinde en fazla oyu alan sosya- listler hükümet kurabilmek için koalisyon ottagı aramaya baş- ladı. Katalanya ve Bask bölge partilerinin yeni Gonzales hü- küfnetine destek vermeleri bek- leniyor. Seçimlerde büyıik oy patla- ması beklemelerine karşın, ıste- dikleri sonucu elde edemeyen komünistler, sosyalistlere des- Hükümet kurma olasılıkları yıllic tatüin 5haftaya çıkanknıısBH, çaiışnu saaderinis 6saate indkilınesiffi âtiyor.mactvekili çıkarsııaayaB Sosyalist Parti büyâk btrofctsıMtla koafe)oo «tağıanmıa yotoıa ^decek. Gonzaks'ialıSluTOetkHrabünMsiiçin hfik&netikiffaİHHr. • SosyaMİşçi PartisiTcKomöaistPjutisi koafeyomSoJBSrHk(18mifietTekirı). Komöıast Partisi Bd«iJırfioAng«üıA>Tupa Ifirfigi'ne ktûtaayı referanduana götnrmek istiyor. 'lş payts^ou' adı attıada prognsnıyla y y ç çoğuniuğa Birkşik Soi ie koaisyon faüyor. • Sosyalist t«iParttsiveBirfflcveKatffla (CTL^Partia(17m8fctvekffi). Krük veKaöten,yatezca K*taianYa'<k l i r i Y l f f i y ç p , y koa&yona sıcak tnktvor. Katalaoyaiçifidaba çoközarkfikitaklaniöeyebüir. tek verip vermeme konusunu göriişüyor. İkı milyonun üze- rinde oy alarak meclisteki san- dalye sayısıru 17'den 18'e çıka- ran komünisderin Gonzales'i desteklemeleri halinde, sosya- listler hükümeu rahat kurabile- cek. Öte yandan "Katalanya Bir- lik ve Katılım" ile Bask Milü- yetçi partilerinin sosyalistlere güvenoyu verebilecekleri bildi- rilh'or. fspanyol gazeteleri de, Gon- 'zales hükümetindeki kadın ba- kanlann sayısının ikıden beşe çıkanlacağını belirtiyoriar. Gonzales karizmatik İspanya'da sosyalistler seçı- mi Felipe Gonzeles'in, karizma- tik kişiliğiyle kararsız seçmenle- ri son anda etkilemesiyle ka- zandı. Gonzales kararsizlarda- ki 'gizli Franco korkusunu' bugünün sağını, gecmişin sağı ile özdeşleştirerek değerlendirdı ve üst üste dördüncü kez seçim- lerden zaferle çıktı. Sosyalistlerdeki kıpırdanış, geçen secimlere oranla daha a? milletvekili çıkarrnalanna kar- şm yine de önemli bir zaferdir. Seçim sonuçlannı izlemek için bir araya gelen' sosyabstler da- ha çok bir cenaze törenine gel- miş gibiydi. En iyimser sosya- hstler bile ancak kıl payı bir zafer bekJerken ılk sonuçlann açıklanmasıyla sessızlik, fiesta- ya dönüştü. Sosyalist İşçi Parti- si lideri Felipe Gonzales "Hal- kın mesajını aldım. Halk değişi- min değişimini istiyor" dedi. Değişim sloganı Sosyalistler 1982 yılında "Değişim için" sloganıyla ilk kez iktidara geldıklerinde, halk sağdan sola bir değişim istiyor- du. Ancak sosyalistlerin vaat ettiklen ilerici programlar za- man içinde yumuşadı, liberal- leşti. Halk şimdi, Gonzales'in 1982'den bu yana uyguladığı "değişim"ın yeniden değişimini istediğini gösterdi. İspanyol halkı daha ilerici daha sosyalist programlar istiyor. POLÎTİKADA «UJNLAR ERGUN BAIXI Nazizm Leon Troçki, "Faşizmin hedefi işçi sınıfını atomize et- mektir" der. Bolşevik lider, faşizmin yalnızca büyük ser- maye tarafından yaratılmadığmı, küçük burjuvazinin faşizmin iktidara gelmesinde önemli rol oynadığını söy- ler. Ne ilginçtir ki iktidara geldikten sonra faşizmin, işçi sınıfından sonra en fazla ezdiği kitle, kendisine iktidar yolunu açan küçük burjuvazı olmuştur. İtalyan faşizminden sonra ortaya çıkan ve faşizmin bir türü sayılan Alman Nasyonal Sosyalizmi (Nazizm) aslını aşan bir taklit Günümüzde Almanya'da terör yaratan Neo Nazilerle Hitler'in nasyonal sosyalizmi arasındaki en büyük fark ise Tyssen, Kruppgibi Aiman kapitalizmi- nin dev fırmalarının komünizme karşı Hitler'i destekle- melerine karşılık komünizmin yıkıldığı günümüzde böy- ie bir şeyin söz konusu olmaması. Faşizm'le Nazizm'in beyni büyük sermaye, vurucu gücü ise küçük burjuvazi- dir. Almanya'daki Neo Naziler büyük sermayenin destegi- ne sahip olmayışları bakımından, Hitler'in nasyonal sos- yalistlerinden aynlıyorlar. Ama felsefe ve dünya görüşleri aynıdır. Nazizm Al- man ırkının üstünlüğüne inanır, eğitim sisteminin devle- te saygı temeli üzerinde kurulmasını savunur ve parta- mentarizmi yozlaşmış bir sistem olarak görür. Hitler'in 25 şubat 1920'de Nasyonal Sosyalist Partisi'nin ilk top- lantılarından birinde açıkladığı programında, basındaki "Yahudi ve materyalist oğelerin " temizlenmesi, Roma kaynaklı kozmopolit hukukun yerini Cermen hukukunun alması, devletin merkezileştirilmesi gibi maddeler yer alıyordu. Programda uluslararası sermayeye karşı milli kapitali korumaktan da söz ediliyordu. Nasyonal sosyalizmin dayandığı başlıca öğeler ırkçı- lık, milliyetçilik, halk ve Führer'dir. İtalyan faşizminde devletin yüceligi ilkesinin yerini nasyonal sosyalizmde üstün ırk kuramı alır. Ne var ki 'üstün ırk' kuramını ilk ortaya atanlardan hiçbiri Alman değil. Fransız Kont Gobineau ile Ingiliz Houstan Cham- berlain geliştirmişler üstün ırk teorisini ya da safsatası- nı. Halk ve Führer kavramları ise mistik bir anlam kazanır nasyonal sosyalizmde. Führer en geniş biçimde yücelti- lir. Führer ulusun isteklerini, özlemlerini, benliğinde duyan, onun yazgısını belirleyen liderdir. Verdiği buy- ruklara tarbşmasız uyulması zorunludur. Führer'in, ulusun yanı sıra temsil ettiği devlet de ken- dine özgürdür. Anti liberal, anti parlamenter, anti mark- sist ve partilere karşıdır. Hiyerarşiye dayalı olup korpo- ratif yapıtıdır. Nasyonal sosyalist devlet, bi rçok açıdan faşist devlete benzemesine karşılık ikisinin arasında önemli bir fark vardır. Mussolini'nin faşist devleti.totaliterve kendi ken- dinin amacıdır. Onün üzerinde hiçbir şey yoktur. Oysa nasyonal sosyalizme göre devlet bir amaç değil araçtır. önemli olan onun içeriğidir. Bu içerik halktır (Volk). Halk da kan bağına dayanan bir ırk birikimidir. Devlet bu içeriğin korunmasını ve devam etmesini sağ- layan bir araçtır. Devletin görevleri, dışarıda yeni yaşa- ma alanlan (Lebensraum) ele geçirmek, içeride ise ırka dayanan dünya görüşünü gerçekleştirmektir. * • • Almanya Cumhurbaşkanı Richard von VVeizsaecker'- in "Alman uygarlığını tehdit ettiğirti' söylediği, Başba- kan Helmut Kohl'ün ise "Bırkaç dazlak çetesinin" eyle- mi olarak göstermeye çalıştığı Nazizmin felsefesi özetle bu kadar. Weizsaecker, giderek büyüyen tehlikenin bilincinde Helmut Kohl ise tehlikeyi görmezlikten gelmekte ısrar ediyor. Çifte vatandaşlık yasasmm çıkartılmasını savunan Sosyal Demokrat Parti'nin Sözcüsü Cornelie Sonntag geçen hafta yaptığı açıklamada şöyle diyordu: "Sosyal Demokrat rnilletvekilleri giderek artan biçimde aşırı sağcı ve ırkçı mektuplar alıyor. Bazılarında ölüm tehdidi var. önceleri mektuplar imzasızdı. Şimdi birçoğu imzalı geliyor." Helmut Kohl, vakit geçirmeden VVeizsaecker ve Cor- nelie Sonntag'ın sözlerine kulak verse herhalde çok iyi eder. Vichy hükümetinde içişleri bakanıydı Fransa9 da Nazi ışbırlikçısı oldıırıılau Dtş Haberier Servisi - Fransa'nın Nazi işgali döne- mindeki isbirlıkçı Vichy hükü- metinin içişleri Bakanı Rene Bousqnet dün sabah evinin önünde tabanca ile öldürüldü. Polis, Bousquet'yi öldürdü- ğünü söyleyen CTıiristian Didi- er adlı bir kişiyı tutukladı. 49 SONY, VİDEO FİL.MLERİNİZİ . _ ÖDÜLLENDİRİYOR. SONY 2. AMATÖR YETENEKLER YARıFMASı BAŞLıYOR. YA- RıŞMADA BU VıL DA, SEYAHATLERINIZDE, AILE OR- TAMıNıZDA YA DA YAKıN ÇEVRENIZDE SAPTADıÖıNıZ IL- OINÇ VE KOMIK OLAYLARLA BELOESEL NITELIKTEKI OÖRONTÜLER ÖDÛLLENDİRILECEK. YARIŞMAYA KATILIN, HEU BA- ŞAMINIZI RANITLAYIN, HEM DE BİRBİRİNDEN DEÖERÜ ÖDOLLER KAZAMIN. NASIL KATILACAKSINIZ? • Filmler 8 mm'lık kasetlere çekilecek ve 5 dakıkadan uzun olmayacak • Ka- setler en geç 30 Haziran 1993 Çarşamba gününe kadar, aşağıdaki adrese elden teslım edılecek ya da postayla gönderılecek • Yarışmayı kazananlar 15 Temmuz 1993 Perşembe günü Hürriyet Gazetesi'nde açıklanacak • ödül alan filmlerin yayın hakkı Sony'ye ait olacak • ödül kazanamayanlara kasetleri, sürprız armağanlarla birlikte lade edılecek. J, NELER KAZANACAK8INIZ? ^_ Birinciye Uzakdoğu'da (Singapur. Bangkok, Pattaya), ikinciye Kıb- ' rıs'ta, üçüncüye ise Alanya'da, bir hafta süreyle, seyahat giderlerı dahil, ıki kışilık tatil ımkânı sunuyoruz. Ayrıca, yarişmaya katılan herkese, Sony'densürpr'iz armaganlar. BAŞVURU ADRESİ: Sony 2. Amatör Yetenekler Yarışması" Korukent A-1 Blok Daıre: 2 80630 Levent /Istanbul BASVURU FORMU yaşındaki Didier'nin dün sa- bah bir paket getirme gerekçe- siyle Bousquet'nin evine geldi- ği ve Bousquet'ye dört el ateş ettiği bildinldi. Bousquet hak- kında "insanlıga karşı suç işle- mekten" açılmış bir dava var- dı. Reuter'in haberine göre 1942-43 yıflan arasında Mare- şal Petain yönetiminin Güven- lik Genel Sekreteri olan Bous- quet, 84 yaşındaydı. 1942'de binlerce Fransız Yahudisi'nin Nazi ölüm kamplanna gönde- rilmesinden sorumlu bulunan Bousquet 1991'de suçlanmış, fakat mahkemeye çıkanlma- mışü. Fransız Yüksek Mahkeme- si, insanlık suçu işlemekle yar- gıladığı Bousquet'nin beş yıl için tüm vatandaşlık haklannı elinden almış, ancak daha son- ra Frnansız direnişçilerine yar- dım ettiği gerekçesiyle cezası kaldınlmışü. Bousquet'yi öldürdügünü söyleyen Christian Didier, po- lise verdiği ifadede "onu kötü bir insan olduğu için vurdum" dedi. Reuter ajansı Didier'nin yazarlığı denediğinı, ancak ba- şanlı olamadığını bildirdi. Otele çağırdı Didier, Fransız televizyonu ekibini bir otele davet ederek cinayetj nasıl işlediğini anlattı. Didier şöyle dedi: "Bous- quet'nin evinin kapısını çal- dım. Kapıyı o açtı. Ancak evde bir kurt köpegi vardı. Bu beni tedırgin etü. Çünkü o pisherifi öldürmekte tereddüt etmez- dim. ama köpegi öldürmek is- temiyordum. Ancak Bous- quet'ye ateş ettikten sonra köpek ürkerek kactı."