Katalog

9MA"YIS1993PAZAR • * • * CUMHURİYET SAYFA HABERLERIN DEVAMI 15 GUTVCEL CUNEYT ARCAYUREK • Baştarafi 1. Sayfada katılaşması... Her etken, her aday için geçerliydi Üstelik bırinci tur, başa oynayan Demirel için çok tehli- kelı olabilr, oyu 226 nın altınadüşerse, ikinci, Çankaya'- ya çıkışını sağlayacak olan üçüncü tur üzerinde çeşitli olumsuz varsayımlarla kamuoyunda "itibar yitmesine uğrayabilir'di. Sonuçlar alındıktan. Demirel'in -üç geçersiz oyla- 237 rakamını tutturduğu ortaya çıktıktan sonra, ilk sözü şu oldu "Koalisyon gücünü gösterdi!" Evet, aldığı oylar Demirel'e Çankaya yolunda yeşil ışık yakıyordu. Gerçekten, günlerdir üzerinde çeşitli baskılarm sür- düğü ıki parti. katı muhalefet karşısında, hem de gizli oyla yapılan bir seçımde gücünü, birlikteliğini dün bir kez daha kanıtladı. Sonuçlar üzerindeki ilk analizlere göre, 54 SHP millet- vekilinden 41-42'si Demirel'e oy kullanmıştı. DYP, -De- mirel'in de katıldığı parti kurmaylarının ifadesine göre- 180 üyesi ile Demirel'e tam destek vermışti. 13 MHP'li oyu Başbakan'mdı. Üç "zayiat" ise, geçer- siz sayılan oy pusulasına üç DYP mılletvekilinin "Sayın Demirel " yazmalarıyla meydana gelmişti. Dikkati çeken başka bir rakamdı. 26 milletvekıli Mec- lis'e gelmemişti. Biri Meclis Başkanı'ydı. öteki DYP'li dün Meclis i yöneten başkan vekiliydi, oy kullanamıyor- lardı. Geriye kalan 24 kışiden 12-13'ü, rahmetli Cumhurbaş- kanı'nın adamlanydı. 11 milletvekili kimdi. şimdi bunlar aranıyordu. Demirel'in aldığı oylar 24O'ı bulsaydı, Meclis çoğunlu- ğunun yüzde 60'nı karşılayacaktı. Seçmen bazında yüz- de45! Tabıi. şimdi bir başka kampanya başlıyor, başlatılıyor- du. Kâmran Inan, ilk turda alabildığince oy almıştı parti- sinden. Ya diğer turlarda... "Boşuna kuyu kazılmasın, çorbada tuzumuz olsun" diyen kimi milletvekillerinin destek oyları beklenıyor; böylece, Demirel'in oylarında daha bir yükselişten -şimdiden- söz ediliyor Meclis, ilk turun heyecanını üzerinden ancak pazarte- si günü atabilecek, çarşamba günkü ikinci tur hazırlıkla- nna geçilecekti. Fakat. görünen köy kılavuz istemiyor. Demirel, üçüncü turda, önceden varsayıldığı gibi 16 Mayıs Pazar günü Çankaya'ya çıkmaya hazırlanıyor. Öte yandan bırinci turdan onbeş saat önce yaşanan, kimi siyasal çevreleri tedirgin eden, kimilerinde durak- samalara yol açan olayın öyküsünden çok, içeriğiyle il- gili gelişmeler ilginç. Dünkü "Güncel" yazımız şöyle başlıyordu "Bu gece saat 24.00'e kadar yeni yeni spekülasyonlara hazır ol- mak gerekiyor." önceki gece geceyarısına 3 dakika kala, beklediğimiz spekülasyonu Refah Partisi gerçekleştirdi. Cindoruk'u aday gösterdi. Ne var ki Cindoruk duvarına çarptı. TBMM Başkanı daha önceki demeçlerine koşut olarak aniden gelen ve bir siyasal tezgâh kokusu veren adaylığı resmen reddet- ti. Demirel de RP olayını "zihinleri karıştırma" diye nite- liyordu. Bir yandan da estirilmek istenilen fırtınayı doğal bulu- yor, "kaçınılmaz" görüyor, geçmişe şöyle bir değinir- ken, "Bu. ufak bir şey değil. Cumhurbaşkanlığı için ne devirler gelip geçmiştir. Sokak kavgaları olmuş, entrika- larçevrilmiştir. En kolay bugün seyrediyor" diyordu. Cindoruk'un başka sorunları vardı. Milletvekillerinin genelbaşkanhktjaskjsı... Arkadaşlarma söyîedrkieri her gazetede değişik biçimde yer almıştı. Oysa, "Şu anda Cumhurbaşkanı vekiliyim. Parti içi sorunlara zaten karı- şamam. Istifaetmem lazım, edemem. Cumhurbaşkanlı- ğı boş kaiır. Ama, seçimden sonra sizin eğilimlerinizi dikkate alacağım ' demiş, ayın 16sından sonraki geliş- meleri beklemelerini salık vermişti. Birinci tura bu çalkantılar içinde geçildi. HAFTAYABAKIŞ AHMET TANER KIŞLALI • Baştarafi 4. Sayfada Demirel'in çok "has" bir bakanı, "Biz dinin emrinde devlet ıstiyoruz" dediği zaman; "memleketin ali menfa- atlenni düşunerek" seslerini çıkarmamak gibi bir "bü- yük özveri"y\ gösterdiklerini nasıl unuturuz! (Dahason- ra o bakanın -kendisinden yaşça küçük olan- Sayın Er- bakan'ın elini herkesin önünde öpmesi de, elbette bu özverinin ne kadar yerinde olduğunu gösteriyordu..) Erdal Beydeilkbüyüközverileri, genel başkan olmayı "kabul" ederken; ve "Ben gidiyorum" deyip de "Aman bizı bırakma "diye eteklerine yapıştıklarında yapmıştı. Hem de, kayınbiraderi Sayın Metin Toker'in, "Illa bir Inönu arıyorsanız biraz sabredin, torunu bekleyin; üste- lik O'nunadı İsmet" demesine karşın özveriden vazgeç- memişti. Şimdi de, Sayın Toker'in; "Erdalİnönü 1993: Dün dün- dür, bugün bugündür. Üzüm üzume baka baka kararır. Kendi düşen ağlamaz" demesine karşın bu özverisini sürdürüyor.. Ve, "sol" özveride buluna buluna, siyasal sistemimiz sol kanadı olmayan bir kuşa dönüyor!.. Gazete kağıdına • Baştarafi 1. Sayfada den yapılan açıklamada, zam nedeni olarak gırdi fıyat- lanndakı artış gösterildı. Be- yaz gazete kâğıdı yüzde 14.6 oranında zam gördu. Böylece yılbaşından bu >ana gazete kâğıdı >üzde 34.14 oranında zam görmüş oldu. le: Ciağ ı- 1 Hamurkiğıt60gr m'bobın 2 Hamurkâğıt6O-l5Ogr m 2 bobin Bej az gazete kâğ (-Mısu-Balıkesir) Kıtap kâğ. 54-r gr m 2 (Izmıt) Krafttorbakâğ.70-100gr m' Kraft hner 120-150 erm 2 Bristolkarton 180-220 gr m 1 Kromo karton 300 gr m2 G n karlon 300-840 gr rrr Pelurkâğ.30ET m"(be\az) Normal sülfıt"40-60 gr m2 1 Beyazsü]Jlt40 + gr m2 EskiFüat KDVhariç TI./Ton 10 9(10 000- 8000000- 4.800.000 - 5 400 000.- 5.500 000.- 5.100 000.- 8.650 000.- 5.100.000.- 3.650.000.- 14.500.000.- 8 800.000.- 11 000.000.- Yemfiyat KDVhariç TL/Ton 12.000.000.- 9.200.000.- 5.500.000.- 6.200.000.- 6 600.000.- 6.150.000 10.400.000.- 6 150.000.- 4.400.000.- 17.400.000.- 10.550.000.- 13.200.000.- Arö< % 10.1 15.0 14 6 14.8 200 20.6 20.2 206 205 200 199 20 0 J Yerlikaya gümüş ıııadalva I (Baştarafi Spor'da) 1 nin büyük desıeğıni alan Azcri • srx>rcular, turnuvanın gözdesi ol- dular. A>nca dağılan So\yet . cumhurivetlennin sporculan he- 1 menherkiloda\a fînalısi \a 3.lük • çıkardılar. I Kimler kazandı? Dun yapılan fınal maçlanndan | sonra sıralama şöyle oluştu. i 48 kilo: 1-Zafer Gulicv(Ru-) 1 2- \ık Zagrdnitchnı(!sr), 3-Gcl. ı Papasshvilı(Gürcü). I 57 kilo: M. LınedgrenÜ ın». ;2-R. Hakimov(Ukr.), 3-M. San- du(Rom). 68 kilo: O Tocarev(Mold), 2- I. Duguchiev(Rus), 3- Kaman- dartB Rus) 82 kilo: I-Thomas Zander- s(Alm), 2-HAMZA YERLİKA- YA(Türkıye), 3-Murat Karda- no\(Rus) 100 kilo: S. Demidske\ich(B Rus), 2-İbrahim Shakalov(Rus). vTengız Tedoradze(Gürc). TÜRKİYEDE r Gene MiKJuriifğLi nden a ınan bıtgıye gore Marmara mn MÜSJ >te ktyı Ege parçalı ve az buiutlu dığer boiçeıertmız parçatı çok buitriu sağanaK, yer yer gokguruitulu sağanak yağ.ş geçece* Hava sıcaklıgı bıraz aza acak. Ruzgâr guney vebatı yonterden haM arasıraorta*uwette ya$i5ar*ın<Jakuv- veth oiaratc esecek Denız'enrmzde ruzgar Doğu Karadenızdegurvjoğusu ve keşısıeme a ger dentzjenmızde kıb'** ve icxîostan 3-5. yer yer 6 kuvvefcnde sa- aîte 10-?i de n z T hizla esecek Van Üoiu ntfe hava çok bulutlu ve y gececefc Adana Afyon *5n Ankara Anîalya Aydın Bursa Canakkale Dıyarbaoır Edıme Erzurum Eskışetıır isıanbul Izmır Kars Konya Samsun Trabzan ZongukMc Y25 Y 20 B 15 Y 23 Y 22 Y 2 6 Y 1 9 Y 17 B 20 Y 20 B 16 Y23 Y 18 Y24 B 15 Y 2 3 Y2< B 2 5 Y 18 15 11 3 12 17 17 12 12 8 r -2 11 12 16 5 9 13 15 12 GOZLEM j Yağmurlu Bulutlu Stsli Güneşli § Karlı CUMHURIYETTEN OKURLARA OZGENACAR I Baştarafi 3. Sayfada **• Niye ayrı bir gazete? Bir aıledeki okurlar "Cumhuriyet"\ bu biçimiyle arala- rında daha kolay paylaşabilecekler. Ayrıca "2. Cumhuri- yef'in içindeki TV program sayfası da aradan kolayca çekilip çıkartılabilecek. • • • Hafta içinde birıncı sayfada Türk basınının alışmadığı türden bir duyuru vardı. "Cumhuriyet-Hurriyet işbirliği" başlıklı duyurunun özünde ilginç bir ekonomik uygulama yatıyor. The New Yorfc Times Gazetesi (NYT) Amerika'daki Is- panyol kokenliler için şu günlerde bir ispanyolca ek hazırlıyor. Amacı, her zaman almakta olduğu Ingilizce reklamlara ek olarak Latin Amerika kökenli okurlara;hi- tap edecek ispanyolca reklamları da gazetede topla- mak. NYT, tüm reklam şirketlerine "Bana vereceğiniz her reklamı, ayrıca İspanyolca yayımlanan irili-ufaklı sayıla- n bınieri aşan gazetelerle de paylaşacağım " diyor. Boy- lece NYT bir yandan ispanyol kökenlilere haber ve rek- lam iletirken bir yandan da kendi ekonomik girdilerini güçlendirmış olacak. Fransa'da ise son yıllarda değişik bir uygulama dikka- ti çekiyor. Gazetelerin. televizyonlarla haber ve reklam rekabetinin yanı sıra kendi aralarında da reklam reka- beti var. Bu nedenle Fransa'da bazı gazeteler kendi araların- da, fakat "kendi gazetecılik çizgileri ve malı guçlen dı- şında" ortak reklam, pazarlama ve tanıtım şirketleri kuruyorlar. Böylece, farklı bir "paketreklam tarifesi"uy- gulaması yaparak, daha fazla ekonomik girdi sağlıyor- lar. Bugün Türkiye'de üç büyük yayın grubu var. Bu grup- ların arasındaki reklam toplama mücadelesi ve ayrıca dağıtım masraflarını azaltma kaygısmdan dolayı, piya- saya her hafta yeni bir dergi çıkartılıyor. Böylece bu üç gruptan birgazete "bana vereceğiniz bir reklamı, sahibi olduğum şu ya da bu dergide yayımlanm'' diyerek reka- bet koşullarını kendi yönüne çevirmeye çalışıyor. Cumhuriyet-Hurriyet işbirliği de aynı amaca yönelik. Bu konuda imzalanan ve önümüzdeki günlerde Ortak Pazarlama Şirketi (OPS) adlı bir anonim şirkete dönü- şecek olan girişimin özünde, "Cumhuriyet Gazetesi'ne daha fazla reklam sağlamak ve Cumhuriyet'i tanıtmak" amacı yatıyor. Cumhuriyet ve Hürriyet'ın yüzde49ar paya sahip ol- dukları bu şirkette bazı bireylerintoplam payları ise yüz- de 2 oranındadır. Bir yandan "Cumhuriyet Vakfı", öte yandan "Ortak Pazarlama Şirketi", Cumhuriyet'in yeniden yapılanma- sında gerekli olan ekonomik kaynaklann güvencesi ola- caktır ••• "Cumhuriyef'ın 69. kuruluş ytldönümünü cuma günü gazetemizin bahçesinde geleneksel döner, pilav ve bira ile alçakgönüllü bir biçimde kutladık. Geçen yıl 4 mayısta bu köşede yazdığım ilk yazıda işi- mizın çok zor olduğunu yazmıştım. Geçen yılki "dönervebira "ilebuyılki "döner ve bira" arasındaki farkı acaba okurlarımız nasıl algılıyorlar? Bir yılda nereden nereye geldik? Ben bu yılki ' döner ve bira'dan çok daha fazla tat aldım. Geçen yılki biraz bu- ruktu.. Bızim için kesin olan bir nokta var. Cumhuriyet daha guçlü bir ekonomik yapılanma ile okurlanna daha güçlü bir gazete verme savaşını aralıksız sürdürecektir. 3. ve 4. Cumhuriyet'lerde de buluşmak dileğiyle... UĞUR >IUMCU • Baştarafi I. Sayfada ğer bir simgesi olarak anılacaktır... Devrim, insanın insan tarafından sömürülmesine son veren bir kavganın adıdır. Ulusal bağımsızlık bir devle- tin, bir başka devlet tarafından sömürülmesini reddeden bir onurlu ortak bilinçtir... Sosyalizm, bu ulusal ve sınıf- sallığı iç içe taşıyan bir kuram, bir yaşam biçimi ve dev- let yönetimidir... Tito'nun kavgası, bütün bunlan, bir altın zincirin halka- ları gibi yan yana, iç içe ve birbirleriylesımsıkı bağlı ola- rak tutmasıyla bambaşka bir anlam ve soylu bir içerik kazanmıştır.. Ve Tito adı bunun için büyüktür, Tito'nun yaşam öykü-- sü ve siyasal çizgisı bunun için saygıdeğerdir... Yirminci yüzyıl; savaşlar, devrimler ve karşıdevrım- lerle yaşanıyor... Eski ile yeni, aydınlık ile karanlık. emek ile sermaye, bu süreç içinde çeşitli adlarla. çeşitli yön- temlerle savaşıp duruyor. Bu devrim ve karşıdevrim çağında büyük devletler çevresinde bir dizi uydu devletier oluşuyor ve dünya böyle bir kutuplaşmanın gergin ortamında bölüşülüp paylaşılıyor.. Tito, bu kutuplaşma içinde, inandığı sosyalizmin ba- ğımsızlıkçı çizgisiyle "Bağlantısızlar" odağını oluştur- muş ve Yugoslavya'ya özgü bağımsız sosyalizmin yanı başında, bütün dünyada bağımsızlık bilincinin elden ele dolaşan kutsal bayrağı olmuştur... Bu "bağımsızlık"görüşübizTürkler için hiçdeyaban- cıdeğildir. KurtuluşSavaşı'nın "antiemperyalisf've "an- tikapitalist" çizgisi, adına "Kemalizm" dedığımız bağımsızlık kavgası, Tito'nun bağımsızlığı ile birçok yönden benzerliklertaşır. "Mazlum miHetler bir gun za- limleri yok edecektir" diyen Mustafa Kemal'in bağımsız- lık görüşü ne yazık ki Mustafa Kemal'den sonra sürdü- rülememiş, bu kutsal inanç, Tito'nun sosyalizmi ile ayakta durabilmiştir... Bu yüzden, biz Türkler bu ulusal kurtuluş kavgasını, sosyalist sistemle sürdüren Titoizm ile "tam bağımsız- lık" ilkesinden kaynaklanan "Kemalist"görüş arasında- ki benzerliklerin altını çizmek ve Tito'nun kavgasını en iyi anlamak, anlatmak ve yorumlamak durumunda olan bir ulusuz... Tito, bağımsızlığın ve sosyalizmin bir "yurtseverlik bi- linci" ve "yurtseverlik sanatı"olduğunu kanıtlayarak öl- müstür. Anısı önünde saygıyla eğiliriz... SEVİŞMENİN GÜDÜKLÜĞÜ VE YÜCEIİĞİ Melih Cevdet Anday 2. bası 20.000 lira (KDY içinde) Çağdaş Yayınlan Turkocağı Cad. 39-41 Cağalağlu-lstanbul Ödeneli göDderilnıez. OLAYLAR1N ARDINDAKl GERÇEK M Baştarafi 1. Sayfada çen veufuslararast bir une ve— güce kavuşan Asil Nadir'in Babıâli'deki bu girişimi olum- suz nitelikler taşıyordu; başa- rı kazanılsaydı, bu olumsuz- luğu ülke basını elbette hem ekonomik alanda hem basın özgürlüğü kapsamındayaşa- yacaktı. Başarısızlık. Ba- bıâlı'de bir yıkıntıya dönüşe- cek, serpıntileri çalışanlar kesiminde etkilerinı duyura- caktı. Nitekim ikinci olasılık ger- çekleşti; yüzlerce basın çalı- şanı bu yüzden acılar çekti- ler. işler tersine dönünce, Asil Nadir. basın dünyasında çok sorunlu, çok davalı ve çok so- ru işaretli bir duruma girdi. Hiç kuşkusuz bu süreç içinde kendisine birtakım haksızlık- lar da yapılmıştır. Çunkü es- kilerin deyişiyle "hüda gös- termesin asar-ı izmihlâl bir yerde..." Sonuçta Türk basını açısın- dan bakıldığında Asil Nadir'i tedbirli ve dengeli bir işada- mı kimliğiyle görmek güçtür; ama gazeteciliği yalnız işa- damlığıyla tartıp ölçmek; hat- ta bağdaştırmak da olanak- sızdır. Asil Nadir'in girişimlerinin ardından ülke basınında te- kelleşme süreci hızlanmıştır. Tekelleşme iş dünyasında sakıncaiı bir gelişmedir; ba- sın dünyasında ise basın öz- gürlüğünün en büyük düş- SULEYMANDEMIR TARİHİ AÇIKLAMALARI "SİYASETveİHANET P A N O R A M A ' D A Bununla birlikte Asil Na- dir'in Babıâli'deki iş ılişkileri- nin haklı haksız ya da hukuk- sal ve yasal sorunlarını çözmek apayrı bir konudur. Ancak bu işlerin de sanıldı- ğınca kolay olmadığı ilk ba- kıştaanlaşılıyor SÖYLEV (Belgeler Bölumü: Cilt 3) Hıfzı V. Velidedeoğlu 3 bası 20 000 lıra (KW\ ıcındel Çaçdaş Yayınlan Tıırkınaîı Cad 39-41 Cağaioihı-lsianbıı! Ödemeli gonderilme/. ANIDEGIL Y4ŞAM Oktay Akbal 20 000 lıra (kDV ıçındc) Çosdus Yıivtnları Turkocupı Cud 39--H Cdüuloğlu-fslanbııl Odemeli gonderilme/. SAHİBİNDEN Selimpaşa Araptepe'de 191 m2 denıze yakın VİLLA arsası satılıktır Akşam 20 00den sonra Tel: 230 89 61 • ÖZEL BİR ŞAPKA ÖZEL BİR SÖYLEŞİ Süleyman Demirel ile şimdiye dek hiçbir basın-yayın organında yayınlanmamışözel bir söyleşi. Demirel'in yıllarca bir- likte mücadele ettiği poliHkocılarlo ilgili kişisel değer- lendirmeleri. Hamzakoy'dan Çankaya'ya uzanan yol- da 'Sıyaset ve İhanef • OOĞU'NUN MONTE CAR- LO'SU İçkinin su gibi tüketildiği Türkmenhacı Köyü... • OLAĞANÜSTÛ'DE 23 NİSAN Şırnak'ta gergin 23 Nisan kutlaması. Ve Şırnak 23 Nisan'ından 'Oku- nan fotoğraflar' • HEKİM HATALARI Yanlış neşter- ler Panoroma'nın ameliyat masasmda... I Ç Ö P 'ÇIĞ'LIĞI Ümraniye'deki çöp faciasından içler acısı sahneler... • SEZEN AKSU 'Bir portrenin psikolojisi' • ONUNCU GEZEGEN Bahçesaray'dan yaşam ve insan kesitleri... • BİR ÇIKMAZ SOKAK Türkiye'de ilk kez erkeklikten kadınlığa dönen kişilerin içinde bu- lundukları durum. Ve onlar şimdi 50'li yaşlarda... • DAHİ ÇOCUKLAR Çocuğunuz dahi ise işiniz hayli zor... • BOVVİE TARİHİ 1970'lerden bu yana David Bowie • HAYIR KOMÜNİZM ÖLMEDİ Soljenitsin şimdi nasıl yaşıyor? • ÖZEL EK İbret Fotografları • FİLMAFİŞİ 'YılanlannÖcü. H E R Ç A R Ş A M B A B A Y İ N İ Z D E G E R Ç E K H A B E R A Y R I N T I L A R D A D I R A Y R I N T I L A R P A N O R A M A ' D A