Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET
EKONOMI
8 NİSAN1933 PERŞEMBE
PARARAPORU
BORSAVERİLERİ
Endekstef
Birleşık
Mali
Sanay?
önceki
6740 58
3951.74
8345 09
Işlem hacmi(önceki)
Işlem miktan(önceki)
Oünkü
6733.46
398164
8318 79
-010
0 75
-0 31
664.306.736.763
116.733.990
İLAN
İNCİRLİOVA SULH CEZA
MAHKEMESİ'NDEN
Gıda maddeleri tüzüğüne muhalefet syçundan sanık Ali ve Emiş-
ten olma 1.4.1962 D.lu Kahramanmaraş Merkez Döngel köyü nüfu-
suna kayıth Ali Cemek mahkememizin 17.2.1993 tarih ve 1991/181
esas, 1993/11 karar sayılı Uamı ile TCK'nun 396 md., 647 SK 4, TCK
72, TCK 402. maddeleri gereğince 510.000 lira ağır para cezası, üç ay
mflddetle cürme vasıta kıldığı meslek, sanat ve ticaretinin tatili, 7 gûn
müddetle işyerinin kapatılması cezası ile cezalandınlmasına karar ve-
rilmiş olup, bu hüküm 10.3.1993 tarihinde kesinleşmiştir.
llan olunur. 15.3.1993 Basın: 24106
Saracoğlu, altın borsası, 32 Sayılı Karar ve faiz konulannda içini döktü:
Sertifikanın güvencesi yok!
BORSA
fcalı Konut
ana Çim (A)
ManaÇSm (Q
AbanaElefcıro
yon Çifnento
IHtM
Mbank
Akçımenlo
I t n
AlarKo HoKtng
vfco Sanayi
anyunus Çeşme
Maittı
Anadokı Can
Arçe*
Asehan
feUnÇnmnto
wşz
•*•
Bekotefcnk
BHMI Tülun
ofcıÇîmento
nsa
Burçe*
Çanakkaie pmenıo
ÇetkKalaı
Jmentaş
Smsa
iıkurova Elk
•UMİHI
eritnod
MlkNhı
»taş DoOan
OuşDoflan (Yenı
•dnaı
MMas
Hıran Ofsct
(nokaii Itac
ge BıracıM
ie Endûsin
pMftn
ftUnmm
mekSıgorta
EnMHoMng
&•«••••* Ç*k
sbank
emş Alûmnyuni
tankMk
ientaş
»obal YJünm
Good Vear
GortKm Işıl
MfeıMMn
Gümy &naMc
ekUş
•Mfdln.
MMFta.
n«nu
ntema(Yefn)
LMSCPMH
m* lı^Çaft
zocaın
(artoosan
Kav
Ketotek Mobılya
Kent Gıda
Kapez Elektnk
Ktpstfek.(Ym)
VlMV
1
* •' **
Koç.Yrtnnı
KonyaCimentD
(onıma
KSyeş
KüOflya Porseien
iks KIMI
lakına Tatamterdtn ÇimentD
Maret
Mar Altmyunus
MarMvtOM
M a n M
IMyaHoUng
Mensucat Santral
«•»
tetiar* (MartMnk)
NetHoMmg
Nel Tunfln
t*flde (jmenlo
OMnTekstıl
Olmıtea
Olosm
M a ı
P£G ProfihO
Peg Pntffo (Y«n)
Mkta
Pmaf Sût
Pın» Entegre Et
rmmtt
tak
PetrolOfca
Myten
Ratnk
MMBTayacB
Samri HoUmg
Sario/ysan
Uksa
Sönmez Rlament
Sun Etektronk
Sun EleM. (Yen)
TvS|«tı
TOısbar*
TelsUbankfBÜH")
T«*aş
Tezsan
T.enn«Ban
T.I* Banlc (B)
T iş B«* (A)
T 1? Baı* (KU)
TJ*M. INMM
Tj*tMk. fC)
Tıre Kutsan
mmutaM
TofaS OttmoM f
Tolaş Oto Ttcarel
TopcakKafrt
TrtfyaCam
Tfjnsttrit HoMng
T.Samns
TŞseCam
T »
TSKB(Yeri)
T Oemr Dttûm
Turcas PelrolcûKk
Tüpf«
IMtauYrtM
îl*»l
Tûlûnbank
Ûnye (Smento
•tifctaMfe
Vatof VttnmOn
«•M
VatofFın KK
T M I
T«ıMitMfcaı
M a
rPMaMdBk
tnkl
075 000
8400
1950
1500
60 000
vm
3600
6800
17JM
2 425
6 800
3450
t.1M
1350
8 300
6100
9750
9 000
2.451
11.IM
9 000
1200
1100
6900
4450
6200
7600
25 000
13 500
13 500
1 M M
İ O T
6500
u n
7400
6700
t M
13.500
820
u n
SJM
3000
48 000
5 800
I ^ H
t.1M
1350
7200
29 500
J.1M
1025
5 7W
M7S
2 150
M M
940
12 000
3 1 »
1 J H
22 000
1975
z.m
1.MS
1450
1 250
ıxn
H l
12250
3400
3 800
2900
9200
10 600
9.700
54.250
96 000
t.m
1050
2100
14 750
z^av
590
17 000
4300
1225
1400
8 100
6300
590
m
B.MI
920
t«JM
550
2335
25 000
660
1475
32 500
4M
1425
0
711
« •
4850
850
M M
1.7»
6500
750
460
9 IH
Z.MV
440
17 250
830
I J M
18 500
2 275
1500
I.7M
1325
1500
3150
870
3600
6 700
320 000
65 000
741
•M
i j a
3 950
I J M
41500
92 000
7500
2325
1500
18 000
1375
1.Z7S
1000
14 750
6600
3450
U *
M M
2800
8100
I J M
950
m
1400
1.77»
> IJM
1 »
0
8200
1825
1325
0
f J M
3300
6 600
17JM
2 375
6400
3400
M M
1 350
8000
5900
9300
8 700
2JM
12JM
8700
1200
1750
6700
4300
6000
7600
23 5000
12 500
12 750
I.7M
Mâfl
t ^ M
0
M M
6900
6.200
M t
12.500
0
«JM
SJM
0
48 000
5300
1.4M
um
0
7000
28 500
X1M
0
0
U M
2200
M M
920
11750
2800
» J »
20 500
1950
M M
1JM
1300
1200
L M t
M»
11000
3 150
3 700
2850
9200
9 750
9500
1ZJM
13 000
93 000
L2M
0
2100
14 750
« agM
ZJKH
580
16 000
4250
1225
1400
8000
6300
0
M t
M J M
0
14.7M
530
0
23 500
640
1475
30 500
4M
1050
0
77İ
M t
0
840
I J M
1.7M
| mm»
6200
750
0
2JM
0
17 000
800
1JM
0
2200
1450
I.SM
1325
1425
2950
870
3550
6300
0
0
TM
M t
1JK
3 750
1J2S
39 000
89 000
0
2250
1350
17 500
1375
1J7S
0
13 750
6200
3350
sn
7JM
0
7700
1.JM
950
t M
1375
1.7M
I J M
M M
0
8600
1950
1500
0
M M
3600
6800
17.7M
2500
6900
3400
M M
1 400
8300
6300
9500
9 100
M M
12-2»
9000
1200
1825
6900
4700
6000
8400
24 500
13 250
14 500
11.2M
1OT
M7S
0
1.1M
7400
6600
M t
13 250
0
U H
*.1M
0
50 000
5800
i.s»
M M
0
7200
30 000
M M
0
0
ZJ75
2225
M M
980
12 250
3000
1.1M
22 000
2 100
um
1.4M
1550
1325
M M
M t
12 000
3400
3900
3000
9200
11250
«.060
M J M
14 500
97 000
2.475
0
2 200
15.250
UH
640
17 000
4350
1250
1475
8200
6300
0
(71
MJM
0
1MM
530
0
25 500
670
1550
32 000
4M
1 100
0
M İ
M t
0
870
M M
1 J »
6700
770
0
• aaa
0
17 500
820
I J M
0
2 275
1500
7.1M
1400
1425
3200
870
3800
6 700
0
0
rw
Mt
1.1»
4000
I J M
41 000
93 000
0
2500
1400
18 000
1425
1JM
0
14 500
6300
3500
Mt
7JM
0
8 00
1.4M
1000
I7t
1400
1J7S
1.7M
2.7»
M«M*f
7
0
8400
1825
1350
0
I J M
3600
6600
17 J M
2400
6600
3400
I J M
1350
8200
6000
9400
8900
U »
1L2M
8700
1200
1775
6800
4450
6 000
7600
24 500
12 750
13 500
1MK
^M
^N
1.475
0
M M
«900
6200
171
12 750
0
M M
M M
0
48 000
5500
1.475
M H
0
7 100
28 500
U M
0
0
LS7S
2200
M M
930
11750
2800
1.1M
20 500
1950
L2M
1.4«0
1425
1 225
2.5M
471
12 000
3200
3750
2850
9200
10 000
86M
U J M
13 500
94 000
tM»
0
2100
14 750
590
16 500
4300
1225
1400
800
6300
0
17!
M J M
0
1L7M
540
0
23 500
640
1 475
32 000
« t
1 ioo
0
n t
t n
0
850
M M
6300
750
0
« ^M
0
17 250
800
I J M
0
2200
1450
7.1M
1325
1425
3000
870
3550
6600
0
0
M İ
M İ
I J M
3 750
1JIS
40 500
90 000
0
2300
1400
17 500
1375
I J M
0
13 750
6300
3450
5M
7.2M
0
7800
I J M
950
M İ
1400
M »
1.7M
Z.7M
NİSAN 1993
0
8300
1850
0
0
M M
3.550
6600
17 J M
2 375
6500
3100
M M
1325
8100
5900
9300
8800
M M
12J5İ
8600
1200
1750
6700
4300
5700
7500
24 000
12 750
12 750
I.7M
aV
MM
0
M M
6800
6200
M t
12 500
910
M M
M M
2 700
48 500
5500
1.475
M M
1200
7000
28 500
M M
0
0
M M
2200
M M
920
11500
2750
i.ts»
20 500
1900
2.2M
1JM
1400
1225
2JM
M t
11750
3200
3700
2900
9200
10000
»«00
« J M
13 250
94 000
u a
0
2 075
14 500
9 AM
550
16 250
4300
1225
1325
800
0
0
171
MJM
0
1S.7M
540
0
23 500
640
1475
31500
M İ
1075
920
771
N t
5200
840
M M
1JM
6300
750
0
0
17 000
740
1JM
18 500
2200
1400
7.1M
1325
0
3000
780
3550
6500
0
20 000
7M
M t
1 J S
3 750
1 J S
40 000
89 000
7 100
2 275
0
17 250
1375
1.275
1000
13 500
6300
3350
M İ
7.1M
0
7800
IJM
950
M İ
1400
1 J »
1.7M
M7S
10 000
8400
1875
1350
0
I J M
3600
6700
17.5M
2400
6600
3400
1
1350
8200
6000
9500
8900
M M
1
8800
0
1775
6800
4550
6000
7700
24 500
13 000
13 750
1 M M
1.471
0
M M
7200
6300
171
13 000
0
S.1M
M M
0
49 000
5600
I J M
t
0
7 100
29 000
M M
0
0
ısn
2225
M N
930
11 750
2.800
M M
21000
1950
1
1 4 »
1425
1250
2.5»
571
12 000
3250
3 750
3000
0
10 750
«800
1 U M
13 500
95 000
M M
0
2150
15 000
580
16 500
4350
1250
1 400
8100
6300
0
t
I7.IM
900
1 M M
550
0
24 000
680
1525
32 500
M İ
1 100
0
CM
M İ
0
850
1
IJS
g
6500
770
0
ı •••
0
17 250
800
M M
19 250
2225
1 450
t
1375
1425
3050
0
3 600
6 700
280 000
50 000
Mt
t
1.1M
3800
i.sst
40 500
90 000
7500
2.350
1400
17 500
1400
I J M
11»
13 750
6400
3500
t
7JM
2700
7900
I J M
1000
M t
1425
I J M
1
2.7»
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Merkez Bankası Baş-
kanı Röşdü Saracoğlu, altın
borsasının henüz kuml-
madığııu, sadecc 32 Sayılı Ka-
rar'da dcğışiklik yapıldığını be-
lirterek "altın karşılığinda ser-
tifıkaya faiz veriliyorsa, altınla
borç da verilebilir. O zaman or-
tada altın kalmaz. Altınını gö-
lüriip sertifika karşılığında tes-
lim edenlere karşı taahhütler
nasıl yerine gctirilebilecektir"
dedi.
Faizlerin "tuşa basmakla"
düşiiniimesine karşı olduğunu
vurgulayan Saracoğlu, "Mer-
kez bankalan, genelde faiz in-
dinminden yanadır. Ancak enf-
iasyonla gcrçckçi biçimde
mücadele edilmeden faizleri in-
dirmckle arzulanan sonuca
ulaşılabileceğine inanmıyo-
rum" dedi.
Merkez Bankası Başkanı
Rüşdü Saracoğlu, kurulacak
altın borsasının, belirlenen şek-
liyle ekonomiye nc kazandıra-
cağını anlayamadığını söyledi.
Saracoğlu, enflasyonla müca-
delede başan sağlanmadan
tuşa basarak faiz düşürmenın
de kendisine ters geldiğini be-
lirtti.
Saracoğlu, ASİAD tarafın-
dan düzcnlcncn 17. Başkent
ToplantısT-
nda bir
soru üzeri-
ne altın
borsasını
eleştirdi.
Altın bor-
sasının he-
nüz kurul-
madığını,
alün bor-
sasının ku-
nılmasına mani oldugu söyle-
nen 32 Sayılı Karar'da değişik-
lik yapıldığını hatırlatan Sara-
coğlu ,"Değiştirilen hüküm
nasıl mani oluyordu? Onu bcn
henüz anlayabilmiş değilim'"
dedi.
"Altın borsası kurulması so-
nucunda nc olacak" diyc soran
Saracoğlu, sorunun cevabını yi-
ne kcndisi şu şekilde verdi: "Di-
yelım ki bütün alunlar ekono-
miye girccek. Altını, bır adam
gelecek borsada satacak. Hcr
alışverişte bir salan varsa, bir de
alan vardır
Dolayısıyla birisi satıyor, (ü-
ğeri alıyorsa, bu, ekonomiye ne
kazandıracak, ben anlamış dc-
ğilim. Bunlan birileri alacak
yurtdışına gönderecek,
karşılığında döviz alacak deni-
yörsa, bu başka bir yöntem. O
zaman bir faydası olabilir mi
diye düşünebiliriz."
'Steıiin gıbi sertifıka"
KuruJması durumunda alün
karşılığı bir sertifıka verileceği-
ni belirten Saracoğlu, cebinden
Sterlin çıkararak sertifikanın
bu sterlinin benzeri olacağını
söyledi. İngiliz Sterlini'nin üze-
rirlde yazılı olan,"One Pound
Sterling" ifadesinin bir pound
ağırhğında gümüş karşılığında
verilmiş olmasından. İngiliz pa-
rasına Sterlin denmesinin sebe-
binin de gümüş ayannı göster-
mesinden kaynaklandığını an-
latan Saracoğlu, bu benzetme-
den sonra altın borsasına yöne-
lik şöylc konuştu:
" Şimdi sertifıka verecekler,
ama tabii allında benim ımzam
Rûşdü Saracoğlu
• "32. sayılı kararda değiştirilen hü-
küm altın borsasının kurulmasına
nasıl mani oluyordu, ben anlayabil-
miş değilim."
• "Ben herhangi bir kimsenin bü-
yük miktarda altınını vereceğini zan-
netmiyorum."
• "Döviz piyasalannda istikrann
sürrnesi için faizlerin yükselmesi ge-
rekiyorsa yükselecektir.
• "Munzam karşılık ve disponibili-
te oranlan düşürülmelidir."
olmayacak. Fakat ncticede,
özellikle bayanlar alünlannı
götürüp verecekler. Karşılığı-
nda böyle bir kağıt alacaklar.
Kağıdı kendilerine veren kişi
bunlara bir taahhütte buluna-
cak.
Bu kişı, bır banka diyecek ki,
'Bu kağıdı isicdiğin zaman
bana geri getir, ben alunı sana
vereyim' öyle değil mi? Peki bu
olay devlet güvencesi olmadan
yapılabilirmi?
Yani, hakikaten insanlar alü-
nlannı, götürüp üzerinde 'isten-
diği anda karşılığında altın veri-
rim' diye bir kağıt çıkaran bir
özel kuruma verirler mi? Bcnim
birinci sorum bu. Diyelim ki
verdıler.
İkınci sorum; böyle bir kuru-
mu böyle bir işı, bir kamu kuru-
mu yapsa daha iyi olmaz mı?
Vatandaş altınını veriyorsa bu
kağıdı, sertifıkayı bir kamu ku-
ruluşu çıkarsa daha iyi olmay
mı?
Bır kamu kuruluşu çıkara-
caksa, banka çıkarâcaksa nıye
Merkez Bankası çıkarmasın?
Peki, Merkez Bankası 'ben bu
kağıdı çıkanyorum, yann bana
bunu getinn alun olarak vere-
ceğım' niyc diycmiyor? Niye
buna inanmıyoruz"'
Bakın, bir kurumun, allın,
hatta döviz karşılığı çıkaracağı
scrtıfıkalann, istcndiğı zaman,
aynen hıçbir kayba uğ-
ramaksızın aynı miktarda allı-
na \eya dövize çevrilcbilır hu-
susuna halkı inandınyorsak,
gelin hep beraber kuru sabitleş-
tırelim, enOasyonu durdururuz
Buna zaten cevap ve-
remıyoruz, sorun bu.
Bunu yapabiliyor-
sak vc bunu üstelık
bir özel kurum yapa-
bilıyor ve Merkez
Bankası yapamıyorsa
o zaman bu, devletin
ayıbıdır. Ama bcn
zannetmiyorum kı
herhangi bir kimse
hakikalen büyük
miktardaki altınını versin."
Böyle bir kuruluşun müştcri-
lerinın ' esasında birbirlerini
tanıyan, bu ticaretin zaten için-
dc olan kişıler olacağını savu-
nan Saracoğlu, altın borsasına
hızmet vermek üzere kurulacak
bankanın da esasında bu kişi-
lere,"depolama" hızmetlen ve-
receğini öne sürdü. Saracoğlu.
altın karşılığı venlecek sertifı-
kalann güvencesi konusunda
ise şunlan kaydeti:
" Kaldı ki bu altınlan alan
banka, sertifıkalar karşılığı faiz
ödüyorsa, altın karşılığı borç da
ycrmesi lazım. Altını borç veri-
yorsa o zaman sertifıkalar var,
altınlar yok. Sertifıkalann gü-
vencesi kim? Bankadan borç
alan kuyumcular. Yani müşte-
rinin güvencesi altın bankası
aracılığıyla borç alan kuruluş-
lann güvencesi kadardır. Başka
söyleyeceğim bir şey yok."
Saracoğlu, Merkez Bankası'-
nın uyguladığı para politikası-
na ılişkin bir soru üzerine de
Merkez bankası olarak orta va-
deli politikalannı, "yapabildik-
leri ölçüdc enflasyonla mücade-
le yönünde" yürüttüklerini be-
lirtli. Günlük politikalannı ise
özelliklc döviz piyasalannda is-
likran sürdünneyc yönelik be-
lirlediklerini vurguladı.
"Bülün Merkez Bankalan,
beklenen ve inananılanın tersı-
ne faizlenn düşmesini ister" di-
yen Saracoğlu, "Ama faizlerin
enflasyonla başanlı bir müca-
dclenin sonunda, ycrulecek tatlı
bir mcyve olarak düşmesini is-
lerler.
Yoksa enflasyonla mücade-
lcde başan kazanılmadan, faiz-
leri indirerek işe başlamak, bü-
tün dünyadaki merkez banka-
lannda olduğu gibi bize de ters
gelir'" şeklinde konuştu.
Saracoğlu, döviz piyasalann-
da istikrann sürmesini istedik-
lerini de belirterek "Döviz piya-
salarında islikrann sürmesi için
bankalararası para piyasasında
faizlerin yükselmesi gerekiyor-
sa yükseleceklir. Bunda hiç
kimsenin tercddüdü olmasın"
dedi,
Saracoğlu, "32 Sayıh Karar'-
da yapılan değışıkÜk .vç.bunu
İMF'nin tescilındcn
sonra TL'nin konver-
libl olup olmadığına"
ilişkin bır soru üzerine
ise şunlan söyledi:
"Nasıl dış ticarette
rekabet, kullanılan
mallann kalitesinin
yükselmesi nc sebep
oluyorsa, sermaye pi-
yasalanndaki rekabet
de paranın değennin
yükselmesinı gerektirir. 32
Sayılı Karar'ın getirdiği ortam,
sermaye hareketlerini serbest
bırakmak suretiyle TL'yi ya-
bancı paralarla rekabete itmiş-
ür. Nctice itibanyla TL yabancı
paralarla, dolarla, markla reka-
bet etmek durumundadır. Re-
kabel cdebilmek için paramızın
kalitcsini yükseltmemiz gerckli-
dir. Yükseltemediğimiz ölçüde
bunu faizlc kompanse etmek
durumundayız. 1989'da 32
Sayılı Karar'la gelinen ortam,
1990'da IMF tarafından tescil
edildiğindc, siyasılcnmiz
olaym, 'seksi' larafına baktılar.
Olayı 'seksi' bir şekilde pre-
zante etmeye çalıştılar. Aslında
32 Sayılı Karar, sermaye hare-
ketleri üerindeki kıatlamalann
kaldmlmasıdır. Bu, sizin pa-
ranızı konvertibl yapar mı, yap-
maz mı? O başka bir şey. IMF'-
nin tescıi ettiğı de sermaye hare-
ketleri üzerindeki kısıtlama-
lann kaldınlmasıyla ilgilidır."
Türkiye'de mali sistemin diğer
ekonomik büyüklüklere göre
kücük olduğunu söyleyen Sara-
coğlu, mali sistemin reel olarak,
enflasyon olmadan büyümesi-
ne katkı
sağlamak
için, mali
sisle üzeri-
ne gcüril-
miş bir-
takım ver-
gilcrin
kaldın-
Iması ge-
rektiğini
beürui.
tlk bakışta devletin gelirleri-
nin zaten az olduğu bir ortam-
da böyle bir uygulamaya gj-
dilmcsinin ters bir şey gibi gö-
züktüğünü anlatan Saracoğlu,
bu vergılenn niçin kaldınbnası
gcrcktigini şöylc acıkladı:
"Bugün Banka Sigorta Mua-
meleleri Vergisi dolayısıyla, bir-
çok işin bankaalık sektörü dışı-
na çıktığını hepimiz biliyoruz.
Veya senetler üzerindeki birta-
kım vergiler dolayısıyla işlemle-
rin senetle yapılmayıp başka
türlü yapıldığını hepimiz biliyo-
ruz. Mali sistem üzerinde ve tek
tek ışleme dayanan vergileri
kaldırmadıkca, biz mali sistcmi
büyütemeyiz.
Bir üçünçüsü de enflasyon
polilikamız imkan verdiği ölçü-
de munzam karşılık ve disponi-
bilite oranlannı da düşürüp
bankaalık sektörü ve mali sis-
temin büyümesini sağlamak
zorundayız."
500 binlik banknot
Rüşdü Saracoğlu, "500 bin
iiralık banknotlara imza ata-
cağınız akhnıza gelir miydi"
şeklindeki bir soru üzerine ise
"Bunu doğrusu hiç düşünme-
dim, ama gereği neyse yapanz"
dedi.
Saracoğlu, "Ben başbakan
olsam şöyle yapanm, böyle
yapanm diye düşünüyor musu-
nuz" şeklindeki bir soruyu da
espriyle yanıtladı. Saracoğlu,
"Ben Merkez Bankası baş-
kanıyım. Başbakan oLsaydım
ne yapardım diye hiç düşünmü-
yorum. Sadcce kanmla konu-
şuyorum. Ama o kadar" dedi.
YATUtlMFMUUn
KaMma
b*tg«*iadı
lşYatın(T>-i
IşYaönm^
işYaonm^
lşYat>nnv4
lşYaûfim-5
lşYatınnv6
lnt0noo-2
tnterfon-3
Irrterfo(v4
lnterfoo-5
İM<satYat-3
lktisatYat-4
IktAblımPon
Gar. Yatınm-1
Gar. Yabnm-2
Gar. Yatırım-3
C3ar.Yatınm-4
Gar Yabnm-5
EsbankFoni
EsbankFonZ
EsbankFonS
YKBYatınmF.
YKBSektörF.
YKBHisseF.
YKBKamuR
YKBLıkıtF.
YKBKarmaF.
YKBDövızF.
YKBKapitalF.
YK8AktrfF.
VakrtFon-1
VakıfFoıv2
VakriFon-3
VakılHısse
VaMDünya
VakıfFcnv6
Dış.MaviFon
BugOn
Oefl.
216.827
82.368
57.092
40.865
19.374
41472
149.472
111.610
63.167
63.770
14.518
5Z226
52.758
43.644
165.322
61.884
40.815
23.653
23122
161.637
53.605
39563
142.107
114.970
135.620
112906
96.426
11Z155
53.043
39.477
37.112
109.7S7
262.406
49.470
30.270
42.779
30.130
97.839
%
015
1.05
0.15
0.10
0.05
0.15
014
0.15
0.15
015
-0.21
0.15
0.15
1.10
0.14
0.14
0.13
1.07
4.89
0.T4
0.14
0.14
015
0.14
0.01
0.14
0.14
0.14
0.15
0.14
-0.55
0.14
0.17
0.M
-0.30
1.20
0.14
0.68
Kattma
betgosiMİi
Dışbank Beyaz
DişbankPembe
TOtOnFoo-1
TütünFo«v2
MteüiFon-1
MitsuıFon-2
FınansFof>2
FinansForv3
Fınans ForvA
FınansFoo-5
ZiraatFon-1
Ztraat Fon-2
Zir. BaşakFon
2iraaJFocv4
HalkFoo-1
HalkFooZ
HalkFoo-3
PamukFon
PamukHısse
EmiakFon-1
Emlak Fon-2
Emtak Invest
EmlakOenizF
lmpcx Fon 1
lmpexFon2
SumerFon
KalkınmaFon
DemirFoo-1
Demir Fon-2
TarişForvi
Tarişfon-Z
OrtakFon
TûrkbankFon
N«tFon
EtiFon
TSKBUzmanF.
Akton
TeksölFon
•ifeMIMS
BggCn
Oefl.
156.011
45^22
115^26
31.515
362 450
40.656
69.935
55.558
40.081
36.182
60.999
44.557
46.345
42.436
62.745
46.715
40.803
61533
39.910
52543
39.612
15.505
49252
5İ547
40.123
38.879
42594
38.769
19529
44.133
18.234
34.403
33.649
34568
34.729
21.578
17.371
11.449
%
0.99
056
0.14
0.14
0.14
0.12
0.14
0.14
013
0.14
052
0.39
0.14
0.16
0.47
0.49
0.09
057
0.17
0.15
0.14
0.23
0.13
0.13
0.12
059
0.15
0.13
0.12
0.15
0.14
0.15
0.31
0.15
053
3.79
0.14
0.14
MERKEZBANKASI KURUUU
ctod
1A8ODo1an
1 Alman Markı
1 AvustralyaDolan
1 AvusturyaŞilini
IBelçikaFrang!
IDanimarkaKronu
iFinMarfckası
IFransızFrangı
1HoltandaFk)rini
HsveçKronu
ilsvıçreFrangı
100hatyanLiretı
UaponYeni
IKanadaDolan
INorveçKronu
ISîerlin
1S Arabistan Riyali
ririz
«uı9499.96
5895.11
6714İ7
837.55
286.36
1534.72
1628.10
1742.47
5245.12
1242.64
6338.68
59623
83.52
7533.07
1383.83
14416.19
2533.66
um9519.00
590652
6728.03
83923
2S&93
1537.80
1631^6
1745.96
5255.63
1245.13
6401.48
599.43
83.68
7548.17
1386.60
14445.06
2638.74
8NfcM1ttS
BBtif
9490.46
588821
6613.85
836.71
2835)
151957
1611.82
1740.73
5239.87
123021
638229
59225İ
82.26
7420.07
1369.99
14401.77,
2495.66
»m964756
5924.64
6748.21
841.75
287.79
1542.41
163626
175120
5271.40
1248.87
6420.68
80123
83.94
7570.81
1390.76
14488.42
254636
SERBEST DÖVİZ
CİNSİ
AeOOoIan
Alman Markı
Isviçfe Frangı
Fransiz Frangı
HollanflaFtorıni
IngilızSteriıni
S.Arab.Riyaü
AvusturyaŞilini
ICOltaJ.Ureti
AU$
9650
5990
6490
1765
5320
14630
2560
850
603
SAT1Ş
9670
6010
6510
177S
5350
14700
2590
855
610
CAPRAZKBRUfl
MERKEZ BAflKASI
• Fmisyon (6 N*«n>; 41462
• T lntcrbwikfatzlsri:%63
k; % 45-60
Haftalık rspo: %58
A e
AltmtnoRMc 337.60 dolar
ABODotan: 1.6110 Alman Marto
113.90 JapooYeni
1 517Oİ.St«rtini
PevoMn ıwW: 18.84 dolar
ALTIH
CHSt AU$ SATTS
Cumhurıyet 700000 715000
Beşal 730.000 750.000
10Ş300 106 700
22»y»fbllOTl1t »1.150 104JO0 Ofc 1335156a
PARAMNYONU
ABDURRAHMAN V1LDIRIM
Konuta Kredi Dopingi
ve Gayrtmenkul Rantı
Türkiye, dünyada nüfusu en hızlı artan ülkeler arasın-
da. Üstelikyoğun bir kentleşme, doğudan batıya yönelik
büyük bir göç dalgası var. Bu demografik geiişme, bü-
yük bir konut ihtiyacını doğuruyor.
1987 sonbaharında yapılan genel seçimlere kadar ko-
nut yapımından dolayı inşaat sektörü belli dönemler iti-
barıyla benzer trendler gösterirdi. Iki yıllık durgurtluk
dönemini üç yıllık canlılık veya üç yıllık canlılık dönemini
iki yıllık bir durgunluk izlerdi. Ama bu eğilim, '87 genel
seçimleriyle birlikte son buldu. Toplu konut kredilerinin
seçimlerden sonra kesilmesiyle birlikte durgunluğa gi-
ren inşaat sektörü, önce faizlerin, sonra borsanın, daha
sonra dövizin ve en son da bonoların yüksek getirileri
nedeniyle tam 4.5 yıl kendine gelemedi.
Ancak geçen yılın ikinci yarısında canlanmaya başla-
yan inşaat sektörü, 4.5 yıl süren durguniuğun verdiği iv-
meyle bu canlılığını kış aytarında da sürdürdü. Şüphesiz
canlılığın kış aylarında dahi sürmesinde en büyüketken,
devreye yeni giren banka konut kredileri idi.
•••
Şimdiye kadar 14 banka, konut kredisi açmış. Isteyene
Türk Lirası üzerinden, isteyene ABD Doları'na veya Al-
man Markı'na endeksli, 5 veya 10 yıl vadeli kredi verili-
yor. Türk Lirası'nın faizi bankasına göre aylık yüzde 5-7
arasında değişiyor. Dolar kredisi yüzde 1-1.5, Alman
Markı ise yüzde 1.25-1.75 arasında dolaşıyor. Bazı ban-
kalar konutun tümünü finanse ediyor, bazısı yüzde 80'-
ini.
Elimizde kesinleşen veriler yok, ama bankacılardan
edindiğimiz bilgilere göre TL kredisi ile döviz kredileri
birbirine yaklaşan oranlarda kullanılıyor. Dövizler ara-
sında dolara endeksli kredi daha fazla tercih ediliyor.
Herhalde hem faizinin düşük olmasından hem de 5-10
yılı kapsayan bir uzun vade içinde markın dolardan da-
ha fazla artacağına inanıldığmdan.
Konut kredisini en çok iyi hesap yapabilen, orta yaşlı-
lar ile gençler kullanıyor. Aralarında önemli sayıda ban-
ka ve fınans sektör çalışanının bulunduğu, daha çok üc-
ret ve maaşlı orta ve üstü gelirliler, konut kredisini tercih
ediyor. Konut kredisini en yaygın kullanan şehirlerin
başında Ankara geliyor. Ankara'nın bürokratları, teknis-
yenleri hesabını kitabını iyi yaparak kredi kullanımında
öncü olmuşlar. Bu nedenlede Ankarada bazı semtler-
de konut fiyatları her ay yüzde 10-15 artmış.
•••
Fiilen konut kredisi kullanımı şöyle oluyor: önce ban-
kadan kredi çıkarttınlıyor, sonra konut bulunuyor ve kre-
di satıcıya ödeniyor.
Buradaki ince aynntı ise şu: Bankadan konut kredisini
çıkarttıran alıcı ev aramaya çıkıyor. Beğendiği evin fiya-
tını soruyor. Klasik, alıcı-satıcı mücadelesi başlıyor. Sa-
tıcı düşündüğü fiyatın üstünde bir fiyat söylüyor. İkinci,
üçüncü alıcıya söylenen fiyat ise doğal olarak daha yûk-
se* oluyor. Artık satıcı ilk önerdiği fiyatı unutuyor bile.
Talep, konutun fiyatını durduk yerde yukarı çekiyor.
• • •
Türkiye'de konuta büyük ihtiyaç var. Şimdiye kadar
gelir düzeyintn düşükfugü bu ihtiyacın efektif talebe dö-
nüşmesini önlüyordu. Devreye giren ve bundan sonra
girecek olan banka kredileri, ihtiyacın talebe dönüşme-
sini sağhyor. "Dünyada mekan'ı özleyenlere bu olanağı
veren banka kredileri konut sektörüne doping etkisi ya-
pıyor. Bu yaz konut sektöründe büyük bir canlılık yaşa-
nabilir.
Bu canlanma, yatırım amaa ile paranın yönünü bir öl-
çüde konuta da çevirebilir.
Sonuç: "Fırsata egemen olan, hayata egemen olur."
m m
Ozkaynak sınırı
yükseltildiEkonooıi Servisi - Bankaiann
ve şubelerinin sahip olması ge-
reken asgari özkaynak tutarlan
yükseltildi. Bankalara özkay-
naklannı öngörülen yeni limit-
lere uydurmak için 1994 sonu-
na kadar Süre tanındı.
Bankalar Kanunu'nun ilgjli
maddelenndc değişiklik yapan
Bakanlar Kurulu karan Resmi
Gazete'de yayımlandı. Buna
göre, bankaiann sahip olmak
zorunda olduklan asgari öz-
kaynak lutan 20 mil-
yardan 50 milyara
yükseltildi. Bu tutara
merkez şube dışındaki
her şube için sahip
olunması gereken öz-
kaynak dahil bulun-
muyor.
Bankaiann. nüfusu
bir milyondan fazla
olan yerlerdeki, açılmış
vc açılacak şubeleri
için en az 5 milyar, nü-
fusu 500 binle bir mil-
yon arasında olan yer-
lerdeki şubeleri için 2.5
milyar, 500 binden az
nüfuslu yerlerdeki şu-
beler için de bir milyar
250 milyon lira tutan-
nda ozkaynağa sahip
olmalan gerekiyor.
Daha önce söz konusu
lutarlar sırasıyla 2 mil-
yar, bir milyar ve 500
milyon düzeyinde bu-
lunuyordu.
Bu arada, bankaiann yetkili
kişi ve organlannın kredi açma
yetki limitleri de birer kat artü-
nldı. Gerçek ya da tûzel kişilere
teminat karşılığında genel mü-
dürlerce ya da bölge ve şube
müdürlerince açılabilecek kre-
dilerin tutan 250 milyon lira-
dan 500 milyona çıkankiı. Te-
minat karşılığında 5 milyar lira-
ya kadar olan krediler genel
Genel
yönetim kurulu karan ite açds»
bilecek. Söz konusu limit dal
önce 2.5 milyar lira olarak esas
alıruyordu.
Kjşisel taahhüde dayanan ve
tek imza karşılığında verilen
açık kredilerde ise genel müdür-
ler ya da yönetim kurulunca ve-
nlecek yetki ile bölge veya şube
müdürlerince açılabilecek kredi
tutan 25 milyondan 50 milyona
çıkanldı.
müdürlüğün yazıb
önensı ve komite
karan ile açılabi-
lecek kredi limiti
250 milyondan 500
milyona yükseltildi.
Bu limitin üstünde-
ki krediler ise genel
müdürün yazıb öne-
risi üzerine yönetim
kurulu karan ile açı-
labilecek.
öte yandan, ara-
dan on yıl geçüği
halde sahiplen ta-
rafından aran-
madığı için Merkez
Bankasına devredi-
lecek olan mevduat,
emanet ve alacak-
lardan tutan ya da
değeri 250 bin lirayı
aşanlar, mektupla
sahiplerine bildirile-
cek. Devir işlemi
mektupla biidirimi
izleyen altı ay içinc'
rilecek. Merkez Ban-
kası devraldığı söz konusu
mevduat, emanet ve alacaklar-
dan 250 bin liramn altında
olanlan tasarruf mevduatı si-
gorta fonuna intikal ettirecek,
bu tutann üstündekileri ise
Resmi Gazete'de ilan edecek.
İlandan itibaren bir yıl içinde
aranmayan mevduat, emanet
ve alacaklar gelir kaydedilecek.
Onceki uygulamada, söz konu-
Jt5ankalann
sahip olmak
zorunda
olduklan
asgari öz-
kaynak tutan
20 milyardan
50 milyara
yükseltildi.
Bu tutara
merkez şube
dışındaki her
şube için
sahip
olunması
gereken öz-
kaynak dahil
bulunmuyor.
müdürlüğtin yazıb önerisi ve su işlemlerde 250 bin lira yerine
kredi komitesinin karan ile, 5 bin liramn altı ve üstü esas alını-
milyann üstündeki krediler ise yordu.
1 Ü. lletişim Faküllesi,
1991-1992 öğretim yilına ait
öğrenci kimliğimi yitirdim.
Geçersiaiir.
YILD1R1M ÖZCAN
Nüfus cüzdanımı, ehliyetimi,
araba ruhsaümı. okul
kimliğimi kaybettim.
HukUmsüzdür.
AYŞENAZAK