Katalog

Cumhuriyet Imtiyaz sahibi: Berin ISadi Genel Yayın Yönetmeru: Özgen Acar •Genel Yayın Koordinatörü: Hikmet Çetinkaya • Genel Yayın Danışmaru: Orhan Erinç • Yazı Işler i Müdürü: Celal Başlangıç •Ha- ber Merkezi Müdürü: Mustafa Balbav Görsel Yönetmen- AJi Acar • Düzenleme: Mustafa Sağfauner •istanbuJ Haberleri: Şenay Kalkan »Dış Haberier Ergnn BaJa • Iş - Ekonomi Dinç Ta>anç #Yurt Haberlen Mehmet Saraç • Makakler: Sami karaören #Spor Abdûikadir Yücelman #Du- zeltme: Abduüah Yazıcı Ankara Temsılası: Cüneyt Arcayürek • Haber Mudürleri: Işık Kansu, Hakkı Erdetn AtatürkBu]vanNo:i25, Kar 4, SBakanlıkiar-Ankara Tel: 4195020 (7 Hat). Telex: 42344. Fax.(4)4195027 •Izmir Temsılcisı Seriar Kmk, H.Ziya Blv. 1352 S.2'3 Tel: 831230Telex: 52359, Fax: (51 $95360 • Adana Temsilcısi: Çetin Yiğenoğhı tnönü Cd. H9S.No:lKat:l.Tel-522550-522601-522492 Te!ex 62155. Fax: (71)5225 70 Muessese Müdürü. Erol Erkut • Koordinatön Afamet Konıban •Muhasebe- Büient Yener • tdare Hüseyin Görer • tşletme önder Çelik • BJgı-İşlem. Nail JaaJ •Bılgısayar Sistenu Müriivet Çiler • Reklam: Reha lşıtnuuı Yıymbt>aıı veBasan: Yenı Gûn Haber Ajansı. Basın ve Yayınahk A.Ş TürkocaiıCad39 4ICağaloğlu34334İst PK 246 İstanbul Tel 5l20505Telex 22246. Fa\ (1)5133595 22 NİSA.N Im-.dk 4 33 Gune> 6 08 Öğle 13 08 İkındı 16 54 Akşam-19.57 Yatsı 21 25 Türk-Ataian Tıp Gûnleri Sempozyumu • KONYA(AA)- Türk-AIman Tıp Günleri Sempozyuınu bugün Konva'da yapılacak.Selçuk Üniversitesı ıleAlmanya'nın Giessen Ünıversitesfnin ortaklaşa ddzenlediği sempozyumda. aralannda 'Almanya'da yaşayan Türkler'de beslenme alışkanlıklan", Tıpta bilgısayanndoktorlariçin hasta bulgulanndakı görevi". "Ünıversite hastanesinde doktor ve işveren arasındaki hukuki sorunlar" gibi konulann bulunduğu bildıriler sunulacak. Sofrabr yeşillendi • İZ\1İR(AA)-Baharla birliktemutfaklanmıza konuk olanyeşil yapraklı sebzelerin. kandakı yağ düzeyini düşürdüğü ve kolon kanserini önlediği bildirildi. Özellikle Ege Bölgesinde daha çok tüketılen ot türii sebzeler. bu mevsımde çeşı tlı])k gösıeny or ve pazarlarda arapsaçı. şevketi bostan, sarmaşık, radıka. Turp Filızi, Turp Otu. ısırgan. gelincık. kuzukulağı yadacıbesesıkça rastlanıyor. Donduralmuş gıdalar • ANKARA (AA)-Son yıilarda ülke içi dondurulmuş meyve ve sebze tüketimınde önemli gelişmeler gozlendığı belirtildi. Milli Prodüktıvite Merkezi uzmanlanndan Caıuuı Arıkbay'ın yapuğı Türkiyegıda sanayiinde teknolojık yeniliklen izleyememenin maliveti' konulu araştırmada, Türkıye'de dondurulmuş gıdasanayiınin 1970'li yıllann başında tamamen ihracata dönük üretim yapmak amaayla faaliyete geçtiği rfade edıldi Yağmalanan tarih • ERZLRLM(AA)- Bıngöl Turizrn Müdürü Şevket Boğatekin, uzun yıllar yayla olarak kullanılan Bingöl"de. tarihin yağmalandığıru söyledi. Boğatekin. geçmişte yöre halkının tarihi eserlerin korunması ve günümüze değin yaşatılması konusunda yeterince duyarlı davranmadığını kaydederek. "Geçmışte yapılan hatalann faturasını bugün ödüyoruz. Zira Bingöl halkı kendi elleriylegeçmışini silmiş" dedı. Hacmevsimi öncesinde seminer • ANKARA (AA) - Diyanet İşleri Başkanlığı'nın 1993yılı hac organizasyonunda görev alacak kafıle başkanlanna hac ibadeti sırasında karşılaşılabilecek sorunlar karşısında alınması gereken önlemlerle ilgili bir senimer düzenlendi. Seminerde konuşan Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Nuri Yılmaz, kafıle başkanlanndan. hacı adaylannın ibadetlerini eksiksiz yenne getirmeleri içinyardımcı olmalannı istedi. Ankaray • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ankaray inşaatı çalışmalan nedeniyle, Ziya Gökalp Caddesi'nin Kolej ile Kurtuluş arasında kalan bölümü dün gece yansı ulaşıma kapauldı. Anakent Belediyesi yetkilileri bu bölümde 741 metre aç-kapa tünel inşaaünın sürdürüleceğini ve on ay süreyle ulaşıma kapalı tutuîacağıru söylediler. Yolun ulaşıma kapatılmasının ardından, Ataç Sokak'ta park yasağı başlayacak ve Tuna Caddesi. Mithatpaşa Caddesi'nden Marmara Sokak yönüne, Süleyman Sırn Sokak ise Sıhhiye pazanndan Mithatpaşa Caddesi doğrultusuna tek yönlü olarak kullarulacak. Bu arada, Ankaray'ın. Kurtuluş ve Dikimevi istasyonlannın yapımına üniversitelerin ögretime ara vermesinden sonra başlarulacak ve bu proje 12 ay sürecek. Bu istasyonlann açılması ile birlikte, Ankaray projesi kapsamında 11 istasyonun yapımına başlanılmış olacak. Bugün Dünya Çevre Günü. Önce kendi ülkemizde olana-bitene göz atıp sonra bu coşkulu bayrama katılmak gerekiyor Türkiye çevreiçin kan ağlıyor• Işte, 1993'ün Dünya Çevre Günü'nde. Türkiye'den bir panorama... Gökova dramı, zehirli altm, Park Otel. işgal altındaki İzmir Konak Meydanı, güneyde artık boş yer bulmak mümkün bile değil, tehlikedeolan Erciyes ve yağmalanan suhavzalan. OKTAY EKİNCİ Bugün, 22 Nisan Dünya Gü- nü. Yani. dünyayı "•yaşanıhr" kı- lan değerlerin bir kez daha anımsandığı. dünya güzellikle- rinin korunması ve yaşatılması için bir kez daha söz verildiğı. ""ortak geleceğımiz"' için tüm ınsanlıkla birikte aynı duygu ve özlcmleri paylaştığımız bir ev- rensel sorumluluk günü: bir "•ycryüzü bayramı"... Hcr yıl 22 nisanda > aptığımız gibi bu yıl da "Türkiye'nin ev- renscl değerlerinin ne durumda olduğunu" saptayıp geçmişın yanlışlann yinelememek için geleceğe doğrulan aktarmamız gerekiyor. Ve, yıne her yıl 22 nisanda ol- duğu gibi önce kendi ülkemizde olana-bıtene göz atıp sonra dünyanın bu coşkulu bayramı- na "bız de vanz"" diyerek katıl- mamız gerekiyor. İşte. 1993'ün Dünya Günü'- nde, Türkiye'den bir panora- ma. Ve. bu panoramanın yaratıl- masında önde gelen isimlerden biri olan Cumhurbaşkanı Tur- gut Özal'ın toprağa verildıği bir günde. yaşadığımız topraklar- dan genel bir durum saptaması: Dünya Çevre Günü'nde, cennet Gökova yas ruruyor. Bu güzellikieri se>enler. 8 may ısta Ören'de tuplanarak son kitlesel direnişlerini yapmava hazuianıyorlar. GOKOVA DR.AMI: Geçen yıl 22 nisanı. Demirel'in ••Gö- kova Santralfnı taşıyacaâz" sözü vecoşkusuyla kutlamıştık. Derken söz tutulmadı ve "ara formülü ' yıne santralın miman Özal buldu: "•Tamamlansın. ye- dekte tutulsun" dedı. Enerjı Bakanlığı ve TEK. bu formüle dört elle sanldılar. santralı hızla tamamlatular 1993'ün Dünya Günü'nde. cennet Gökova ye- niden yas tutuyor. Bu güzel ül- keyı sevenler. 8 mayısta Ören'- de toplanarak son kitlesel dire- nişlenni yapmaya hazırlanıyor- lar ZEHİRLİ ALTIN: Bakırçay bölgesinin duyarlı insanlan, Alıağa termık santral projesini geri püskürttüler; ama, yabancı kökenli altm madeni fırmalan- nın Kuzey Ege'yezerursaçacak girişimlen hala durdurulabil- miş değil. Avrupa Parlamento- su Yeşiller Grubu, siyanürle altm çıkartmaya izın veren Türk hükümetini parlamento- ya şikayet ederken Edremit ve Bergama yöresındekı yurttaşla- nn "yaşam sigortası" taleplen- ni sıgorta şırketlen kabul etmı- vor PARK OTEL "DİRENİ- YOR": İstanbul'un. güzellikie- ri korunmuş bir dünya kenti olmasında en büyük engeller arasında bulunan Park Otel. Danıştay'ın iki kez aidığı "hu- kuka aykınhk" karanna kar- şın, yine de yıkılamıyor. Beton canavar bu ayncalığını. zama- nında Bakanlar Kurulu kara- nyla elde ettıği "tunzm merke- zi" haklanndan alabiliyor. O yıllarda Başbakan olan Özal. son olarak Cumhurbaşkanı sı- fatıyla da Park Otel'ı savunmuş ve "camla kaplandığında üzel olacağmı" belirterek ınşaatının durdurulmasının yanlış oldu- ğunu açıklamıştı 1993'ün Dün- ya Günü'nde kamuoyu, bu kent suçunun İstanbul siluetın- den temizlenmesi için artık yet- kılılerden kesin ve net bir tutum bekliyor. KÖNAK İŞGAL ALTTN- DA: 1980'li yıllarda İstanbul'- un Ataköy sahillerini "ranta çeviren" Galeria kompleksi. Adana'nın Seyhan Nehri kıyı- lanna da el attıktan sonra, şim- di de İzmir'in Konak Mey- danı'ni ışgal edıyor. Kent halkı- nın hemen tüm kesimlerinin muhalefetineveyargıkararlan- na karşın uygulamada dırenen belediye, kentin sımgesi olan ta- rihsel bir meydanı tarihe göm- mekte kararlı görünüyor. GÜNEYDE ARTIK "BOŞ YER" YOK: Çevre değerlennı gözeten imar anlayışından ötü- rü bir zamanlann en başanlı planlaması olan Güney Antal- ya Turizm Projesi. turizm poli- tikasının "turistleri sağmak" ilkesine oturtulmasından sonra yeni ımar kararlanyla bir yağ- maplanınadönüştü. 1989yıbn- dakı "Başbakanlık tahmatıyla" tanrn alanlannın da ımara acıl- ması, aynı talimatla SİT alanla- nnın da "turizmi engellemeye- cek" şekilde yenıden düzenlen- mesi, Türkiye'nin en zengin doğa ve kültür değerlerini çok yıldızlı tesislerin arsası konu- muna geürdi. 1993 Dünya Günü'nde Güney Antalya kıyı- lannda arük boş yer yok. O nedenle yatınmcılar, gözlerini Anadolu'nun dağlanna ve yay- lalanna çevırmiş durumdalar. ERCİYES TEHLİKEDE: 1982'de yürürlüğe giren Turiz- mi Teşvik Yasası, Türkiye'nin en değerli doğal ve tanhsel böl- gelerinin "49 yılhğına" yaünm- çılara kiralanmasını sağladı. İstanbul'daki gökdelenlerden, Ege ve Akdeniz'deki ormanla- ra ve SİT'lere kurulan otellere kadar yüzlerce çevre dnayetine dayanak olan bu yasa, şimdi de Erciyes Dağı'nın eteklerini be- tonlaşurmak için kullarulacak. Kayseri'deki duyarlı kesimler, Erciyes-Tekir Yaylası yöresin- deki doğal yaşarru ve özgün güzeilikleri tehdit eden "turizm merkezi" karannın kaldınlma- sıru ve bu bölgenin doğal SİT olarak korunmasını istıyorlar. SL HAVZALARI DA YAĞMALANIYOR: İstanbul ise 1993 Dünya Günü'nü, su havzalannın bile yağmaya açıl- masıyla birlikte kutluyor. I988'de alınan Bakanlar Kuru- lu karanyla Büyoikçekmece Gölü içme suyu havzasındak arazilerde bir serbest bölgeniiı kurulmasının ardından, bu kez Ömerlı Barajı koruma alanm- daki araziler, toplu konut ama- ayla devlet destekli bir vakıf tarafından saün alınıyor. İstan- bul'un diğer su havzalanndaki kacak yapılaşmayla birlikte bü- tün bu gelişmeler. Türkiye'deki çevre sorunlannın kökeninde öncelikle "spekülasyonun" yat- tığını gösteriyor. Rahip adaylan İskoçya'daki tapınakta dört yıl inzivaya çekiliyorlar BudizmIskoçya'dadaöğrenilir • Dünyanın dört bir yanından gelen rahip adaylan İskoçya, Eskdalemuir vadisindeki tapınakta (Samye Ling) Budizmi öğreniyor. Tapınakta dört yıl önce inzivaya çekilen 35 kadın ve erkek rahip adayı. çağdaş dünyaya geri döndü. Inziva, tam bir yalıtılmışlık içerisindeydi. Haber Merkezi - Budist olmak için mutlaka Asya'ya gıtmenıze gerek yok. Kimsenin aklına gelmez ama İskoçya'- da büyük ve görkemli bir Budist tapı- nağı bulunuyor. Dünyanın dört bir yanından gelen rahip adaylan İskoçya, Eskdalemuir vadisindeki tapınakta I Samye Ling) Budizmi öğreniyor. Tapınakta dört yıl önce inzivaya çe- kilen 35 kadın ve erkek rahip adayı, çağdaş dünyaya geri döndü. İnziva, tam bır yalıtılmışlık içerisindeydi. Adaylar. yatakhane kapılannın dışına adım atmadılar. Zamanlannın çoğunu, uyumak için de kullandıklan tahta ku- lübelerde meditasyon yaparak geçirdi- ler. Radyo, televizyon ve gazetelerden dört yıl boyunca yoksun kaldılar. Şaşıran Budistier Sürgün edilmiş Tibetli bir rahip olan Lama Yedıe, adaylan bazı olaylar hakkında bilgilendirdi: Berlin Duvan'- nın çöküşü, Körfez Savaşı'run çıkması ve sona ermesi gibi. Baalanru, dışanda akrabalan bekli- yordu. Adaylan en çok şaşırtan, kendi- leriyle konuşmak üzere dışanda bekle- yen bir düzine fotoğrafçı, kameraman ve gazeteciyi görmek oldu. Samye Ling'deki Budistlerin en çok yakındığı Rahjp adaları İskoçya, Eskdalemuir vadisindeki tapmakta Budizmi öğreniyor. sorunlar, kendileri hakkındaki önyargı- lar ve halbn gösterdiğı hoşgörüsüzlük olmuştur. Önderler, inziva yaşamının sona ermesini. kendilerini ifade etmek için bir fırsat olarak değerlendirdiler. Toplumsal bir tehlike olarak görülme- meleri gerektiğini açıklayabilmek için gazetecilerin gelmesine izin verdiler. Eskdalemuir'deki çiftçileı. hem ilk kez yirmibeş yıl önce bölgeye gelen Ti- betlilere. hem peşlerinden getirdikleri Avrupalılar güruhuna alışmış gibi gö- rünüyor. Tıbetüler. Çinliler kendilerini sürgün ettikten sonra, kültürlerini de- vam ettırmek üzere bu vadiye yerleşmiş- lerdi. Avrupah yandaşlannın yardımıy- la ve büyük ölçüde toplanan bağışlarla yaptırdıklan tapınağın inşası beş yil önce bitti. Şimdi de, İngiltere'deki en büyük Tibet kutsal kitaplan koleksi- yonunun yer alacağj bir kütüphanenin inşasına başlayacaklar. Hızla çoğaldılar Eskdalemuir vadisi, yüzlerce Budis- tin yurdu. Hatta yöredeki ilkokulda yalnızca bir tane Hıristiyan öğrenci var. Geçen bir iki yıida topluluk öyle hızlı büyüdü kı. yenı bölgelere yayılmak kaçınılmaz hale geldi. Merkez. iki yıl önce Arran Adası'nı satın aldı. Adada, biri Budistler, öteki tüm dinlerden baş- ka insanlar için iki inziva merkezinin inşa edilmesi planlaruyor. Tabii. yöre halkı Budistlerin yayılmasını herzaman hoş karşılamıyor. Bazı kesimler, adanın saülmasmın ada halkının geleneksel de- ğerlerini hiçe saymak anlamına geldiği gerekçesiyle. satış işlemine karşı kam- panya başlattı. Lama Yeshe konuya diplomaük bir şekilde yaklaşıyor: "Bazı dini gruplar, örneğin Hare Krishnalar, çok kötü iliş- kilere girdi Şimdi insanlar, saçı tıraşlı bi- rini görünce bir Krishna ile karşı karşı- ya olduklannı düşünüyorlar." Niye sürgündeki Tibet kültürü için İskoçya'yı seçtikleri sorusuna da şu yarutı veriyor Yeshe. "Bizi buraya geti- renin kader olduuna inanıyorum. Yok- sa bu soğuk, yağmurlu ülkeye niye gele- lım ki?" Araştırma alkolle ilgili çelişkili sonuçlar veriyor Alkol sağlığı olumlu ııııı etkiliyor? • Alkolün sağlığa olumlu etkileriyle ilgili tartışma, Fransa'da kalp-damar hastalıİclanndan ölüm oranının diğer sanayileşmiş ülkelere göre çok daha düşük olduğunun bulunmasıyla başladı. Haber Merkezi - Günde bir iki kadeh şarap, kalp-danıar hastalıklanna yakalanma riski- ni azaltıyor. Öyleyse, uzmaniar niye öğle yemeğinde iki kadeh martini, işien sonra bir bardak bira, yatmadan önce biraz rom recetesi yazmıyor? Çünkü cesaret edemiyoriar. Alkol pek çok kişide bağunlılık yaratır; çok fazla içil- diğinde yüksek tansiyon, felç, mide ve gırtlak kanseri, siroz, kazalar, intihar ve kalp-damar hastalıklarından kaynaklanan ölümriskiniartırır. Son çaltşma- lar, meme kanserini de bu listeye ekledi. "Çok fazla" kavramı, ki- şinin metabolizmasına göre, günde üç kadeh ya ds> daha azı bile olabilir. Gebe kadıniarda düşüğe, doğumsal kusurlara yol açabilir. ABD'de aşırı miktarda alkol tükerimi. prematüre (erken do- ğum) ölümlerine yol açan neden- ler arasında ikinci sırada yer alı- yor. Alkolün sağiığa olumlu etkile- riyle ilgili tarttşma, Fransa'da kalp-damar hastalıklarından ülüm oranının diğer sanayileş- miş ülkelere göre çok daha dü- şük olduğunun bulunmasıyla başladı. Doymuş yağlardan. ha- mur islerinden zengin bir diyet uygulamalarına karşın, Fransız erkeklerinde kaip krizi oranı Amerikalı erkeklerin yansı ka- dar. Bu sonuclara "Fransız pa- radoksu" deniyor. Dünya Sağlık Örgütü, tüm dünyada kalp-damar hastalık- larından ölüm oranı ile doymuş yağlardan yüksek bir diyet, ko- İesterol düzeyi, kan basıncı, si- gara içilmesi gibi hastalığa yol açabilecek risk faktörleri ara- sındaki ilişkhi araştırıyor. Alkol alunı da araştırılan konulardan biri. Araştırmalann sonuçlan, Amerika. İngiltere ve Fransa'da doymuş yağ bakımından benzer bir diyet uygulandığuu, koleste- rol düzeylerinin bu ülkelerde bir- birine çok yakın olduğunu, buna karşın Amerika ve fngilterede kalp hastalıklanndan ölüm oranının Fransa'nın iki katı ol- duğunu gösterdi. Fransa'da kalp hastalıklann- dan ölüm oranının. az miktarda içkinin (çoğunlukla bira) tüketil- diği Japonya >e Çin'e yakın ol- duğu da görüldü. Ne var ki Dünya Sağlık ör- gütü'nün yürüttüğü çalışma göz- leme dayalı. Yani bu çakşmada, bir özeüiğin (az miktarda içki tü- kerimi), diğer özellikle (kalp- damar hastalıklarının oranında düşüş) birlikte olduğu görüldü. Ama bu gözlem bir neden sonuç ilişkisi kurmak için yeterli değil. Tartışmayı en çok ateşleyen, Fransa Ulusal Sağlık Ensti- tüsü'nden Dr. Serge Renaud'un sözleri oldu. Dr. Renaud. "Fransız paradoksu"nun anah- tannın Akdeniz tipi diyette yattığını düşünüyor. Dr. Renaud, özellikle Toulou- se'da, kalp-damar hastalıklan- na niye bu kadar seyrek rast- landığını araşOrdı. Toulotse halkı çok miktarda tereyağı tü- ketmiyor. Ama ekmek, sebze, meyve, peynir, bitkisel yağ ve şa- raptan zengin bir diyet uygulu- yor. YÖrenin özel yemeği, yağ deposu kazciğeri. Toulouse'de kalp hastalıklanndan ölüm oranı. yılda 100 binde 78. ABD'- de, Stanford'da ortalama koles- terol düzeyi daha düşük olmakla birlikte, kalp hastalıklarına bağlı ölüm oranı Toulouse'daki- nin iki katı. Harvard Halk Sağuğı Bö- lümü'nden Dr. Walter C. Wil- lett, Serge'nin soruna yeni fikir- krte yaklaştığını söylüyon "Uzun süre, sağlık-diyet-kalp ilişkisini, tamamen doymuş yağ ve kolesterola bağlı. sınırlan bel- li bir konu olarak ele aldık. Geç- mişte, dar kafalı davrandık." ABD'li uzmaniar, az miktar- da alkol almanın olumlu etkikri- ni gösteren bulgularla Ugilen- mekle birlikte, şimdilik yalnızca, günde bir iki kadeh içenlere, bu 'günahtan' vazgeçmek zorunda değilsiniz, demekle yetiniy orlar. Tehlikeli hayvan Yobon domuzju tngittztnutfağında • Ana besin kaynağı bitki ve kökler olan bu hayvan, ortada serbestçe dolaşmasına izin verildiği takdirde, bulduğu bütün diğer havvanlara ve insanlara saldırabilir. Haber Merkezi- İngiltere de bir çift- çi ailesi yaban do- muzu yeüştinyor. Yüzlerce yılbk bir aradan sonra ya- ban domuzlan İngiliz sofralan- ndaki yerini alıyor. Ian ve Tracy Bal- lard isimli çiftçıler, Abberley'deki çıft- liklerinde, 42 başlık bir yaban domuzu sürüsü besliyor. Yöredeki otel ve lokantalara et sağ- layacak kadar işi büyüten Ian ve Tracy Ballard'lar, pazarda yaban do- muzu diye satılan etin her zaman ger- çek yaban domuzu olmadığını, tadının çok farkh olduğu- nu, kendi sürüleri- nin ise Fransa ve Danimarka'da ya- kalanan gerçek ya- ban domuzundan üretildiğini söylü- yor. Yaban domuzu oldukça tehlikeli bir hayvan. Ana besin kaynağı bitki ve kökler olan bu hayvan, ortada serbestçe dolaş- masına izin verildiği takdirde, bulduğu bütün diğer hayvanlara ve insanlara saldırabilir. Yaban domuzlanna karşı yü- rütülen avlanma kampanyalan sayılanrun azalmasına neden oldu.