Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz sahibi: Berin Nadi Genel Yuun V onetmenı Özgen Acar •Genel Ya>ın Koordinatörü. Hikmet Çetinkava • Yazı İşlen Müdüru: Celal Başlângıç • Haber Merkezı Muduru Mustafa Balbay Gor^el Yonetmen \h Acar •Duzenleme Mustafa Sağlamer Ankara Temsılcısı Cüneyt Arcayürek •Haber Müdurlen Işık Kansu. Hakkı Muessese Mudur V Erol Erkut • K.oordına- • İstanbul Haberlen Şena> kalkan »Dış Haberler Ergun Balcı Erdem Z.Gokalp Blv.İnkılap S No 19 4, Td. 4331141-47. Telex 42344. Fax tor Ahmet Korukan • Muhasebe Bûient Ye- • Iş - Ekonomı Dinç Ta>anç •Yurt Haberlen Mehmet Saraç (4)4330565• İzmır Temsılcı V. Serdar Kızık, H Zıya Bh 1352S.2 3Tel:83123O, ner •Idare Hüseyin Gurer • tşletme önder • Makaleler Sami Karadren «Spor Abdülkadir Yücefanan »Du- Telex: 52359.Fax (51)895360 • Adana Tems4İcısr Çetin Yiğenoğiu İnönü Cd Çelik •Bıla-lşleni Nail Inal »Bılgısavar Sıs- 119S No- 1 Kat: 1. Tel: 59 37 52 (4 hat). Telex: 62155. Fax: (71)59 25 78 tem: MürnvecÇOer »Rekiam Rehalşıtmanzeltme Abdullah N azıcı YnaalayaK Yenı Gün Haber Ajansı. Başn Türkocagı Cad. 39,41 Cagaloglu 34334 la veYa>ıncılık A Ş B«sım:Cumhun>etMjtbaJcıhk\cGazetecilil.TAŞ PK 246IstanbulTcl 5120505Tetei 22246 Fa\ ılı5138595 2ŞUBAT 1993 Imsak: 5.40 Güneş: 7.05 Oğle: 12.22 Ikindi: 15.02 Akşam 17.27 Yatsı: 18.48 Siyanûrtü altıııa protesto • İZMİR(ANKA)- Hükümetin, Bergama'nın Ovaak yöresinde bir yabancı şirketin siyanürle altın aramasına sıcak bakması, yöredeyapılacak kapsamlı bır mitıng ile protesto edilecek. Bergama Belediye Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada, Çevre BakanlığVnın Ovacık'ta siyanür kullanarak altın elde etmek için hükümete başvuran Eurogold firmasına işletme ruhsatı vermek üzere olduğu bildirilerek, bunun üzerine Bergamahlar ile 14 köy muhtarhğının harekete geçtiği belirtildi. Gögüs kanseri araştırmaları • YVASHINGTON(AA)- Hücre gelışimini düzenleyen birprotein türü üzerindeki araştırmalann, göğûs kanseri için daha erkenden kesin tanı olanağı sağlayabileceği bildirildi. ABD'nin Boston kentindeki Dana-Farber KanserEnstitüsü biyokimyacılanndan Khandan Keyomarsi, en son araştırmalarına göre, "Cyclin-E" adı venlen, hücre büyümesini dûzenleyen bir protein türünün kanserli göğüs dokulannda anormal oranda bulunduğunu saptadıklannı ve bulgunun daha erken teşhis için ileride bir araç olarak kullanılabıieceğinı belirtti. Erkektente akciger kanseri •ANKARA (ANKA)- Erkeklerin yaşamlan boyunca akciger kanserine yakalanma nskleri yûzde 8 olarak saptanırken. bu oranm kadınlarda yüzde 3 olduğu bildirildi. İngiltere'de "Mıddlesex School of Mediane Universitesi" öğretim üyelerinden R. Souhami tarafından yapılan bir araştırmada son yıllarda akciğer kanseri olan erkeklerin sayısında azalma kaydedilmesine karşın kadınlar arasında bir artışın saptandığı bildirildi. Ara öğöntep sağlıksız • İZMİR (AA) - Çocuklara öğün aralannda verilen aperiüf yiyeceklerin sağhklı beslenmeyi önlediği beiirtilerek, aileler uyanldı. Ege Universitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hastahklan Şağlığı Ana Bilim Dalı Öğretım Üyesi Prof. Dr. CihangirÖzkınay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ailelerin, ana öğünlerdeyemek yemeyen çocuklanna. ara öğünlerde damak zevki yûksek yiyecekleri sunarak hatah bir davranış içine girdiklerini belirtti. Prof. Dr. Özkınay, "Çocuklara hiçbiryaran olmayan bu beslenme yöntemi, ana öğûnleri ortadan kaldınyor. Bu yüzden ara öğünler zararlıdır"dedi. Pastörize sütü kaynatmayın • ADANA (AA) - Pastörize edilmiş sütün kaynatılarak tüketilmesinin gereksiz' olduğu, kaynatmanın besin ve vitamin kaybına yol açtığı bildirildi. Çukurova Universitesi Ziraat Fakültesi Gıda Bilimi ve Teknolojisi Başkanı Prof. Dr. Atilla Konar, yaptığı açıklamada sütün, hastalık yapan mikroplardan pastörize edilerek tamamen anndınldığını, soğuk veya ılık içilmesi gerektiğini bildirdi. Pastörize işleminin, sütün besin değerinde hcrhangi bir değişiklik yapmadığını, sadece hastalık yapan mikroorganızmalan (patojenleri) yok etmeye yönelik olduğunu vurgulayan Prof. Konar, bu sütlerin 2 gün içinde tüketilmesini önerdi. GribeBaç • İZMfit (AA) - Gribe karşı en iyi ilaan, sebze ve meyve ile beslenme olduğu bildirildi. Kış mevsiminde insanlann genellikle tath ve karbonhıdratlı gıdalara yöneldikleri, oysa bunlann yerine bol rniktarda sebze ve meyve yenilmesi gerektiği belirtildi. DokuzEylül Universitesi Tıp Fakültesi Diyet Uzmanı Süheyla Sevkal Mutlu, havalar soğuyunca kişilenn beslenme şekillerinin de değiştiğini söyledi. Taşlann uğuru ile yaşama ısınan taşlann gücüne inanan araştınalar ve taş tutkunlan var Taşlarbir de (lilleııipkonuşsaydı•Taşlar insanlann hep ilgisini çekti. Çevremizde taşlann gücüne inanan araştırmacılar ve tutkun- lar var. Onlar, kuartz kristalleri, kaplan gözü- nü, siyah bir mercan yu- varlağını avuçlannda tu- tup, ellerindeki enerji yu- mağı ile dünyaya ba- kıyor, taşın tılsımına ina- nıyorlar. ŞULEALPASLAJS Siz hiç, bir taşa inanıp onu yıl- larca yanınızda taşıdınız mı? Taşlar, doğanın sonsuzJu- ğundâ parçalanmış bileşımler olarak renkleri. şekillen ve ya- pılanyla hep ilgimizi çekti. Ba- zen deniz kıyısında uyuyan bır taş, pürüzsüz yüzeyinde bann- dırdığı rengi ya da dalgalann kıyıdaki ayak izleri olan aşın- mış görüntüsüyle bize kendinı belli etti. Çevremizde, boyunlannı küçük bir taş kolyenin güvenı- ne yaslayıp gecelere uzanan. günboyu onlann varlığırun uğuru ile yaşama ısınan, taşla- nn gücüne inanan taş araştıncı- lan, taş tutkunlan var. Onlar. kuartz knstallen, kaplan gözü- nü, siyah bir mercan yuvarlağı- nı avuçlannda tutup. ellerinde- ki enerji yumağ] ile dünyaya bakıyor, taşın tılsımına inanı- yorlar. Elmasayrıcalıklı Taşlar doğada az bulun- malan, sertlık dereceleri, renk- leri, optik özelliklen ışık üzenn- de yaptıklan kınlma ve dağıl- ma etkılenne göre değerli ve yan değerli olmak üzere aynşı- yor. Bunun yanısıra herbiri kendi değerliliğinde kolye, yü- zük, kemer tokası. halhal gibi aksesuarlara rengmı ve yapısını vererek insanlar için taşıdığı an- lamlarda da bırbırlerine taş cı- kanyor. Örneğın elmas, paha- da değerinin yanısıra, saf ve te- miz bir aşkın simgesi olarak da taş diünde ayncalıklı bir yere sahip. Vücudun alın bölgesini etki- leyerek bırçok psikolojik ra- hatsızlığı dengeleyici ışığı kendı içinde banndırdığı öne süriilü- Sedat Kandemir (solda) bir taşbilimci. bir gomoiog. Çocuk yaşlannda doğa ilekurduğuher ilişkinin aitından bir taş ç^aran Kandemir, şehre göçtüklerinde eUndeki bir taş torbasıyla kendini ifade etmiş, taşlarm sihirine uyanmış her sabah.Kandemir "Taş yuvarlaksa uzun yoUar tepmiştir, köşeli ise kaynak yakındır" diyor. (Fotoğraf: HAYRETTİN SAĞNAK) KıiviieUUVUSU11C yor. Ancak bunlann gerçekleş- mesı ipn taşın ınsan tenine değ- mesı gerekiyor. Bir firuze taşı, olumsuzu olumluya çevınyor ve boyun. boğaz ağnlanna lyi gelıyor. Sımgesı ıse, cesaret Bu değerli ve şıfalı taşlara safır. zümrüt. ametıst, neceftaşı. firu- ze ye diğerlerinı ekle>ebilinz. İstanbul"un Kadıköy yaka- smda 43 yıldır dağlara. taşlara başkoymuş, ekmeğini ve yaşam deneyimlerini taştan çıkarmış yorgun bir ınsan yaşıyor. Sedat Kandemir bır taşbılimci. bir go- molog. Çocuk yaşlannda doğa ile kurduğu her ilişkinin aitından bır taş çıkaran Kandemir, şehre göçtüklerinde elindeki bir taş torbasıyla kendini ifade etmiş, taşlann sihirine uyanmış her sa- bah. Yıllar boyunca taş maden- lenni keşfetmeye çalışan, renkli taş arayıcısı olarak Türkıye'yi adımlamış. Kendısi, sevgı çem- berinde küçük bir sıvrisineğin, ya da bir kedi yavrusunun nasıl bir yeri varsa. taşlann da öyle önemü bir yeri olduğuna inanı- yor. Kaynağı Brezilya Burçlara inanmasa da taş- lann arkadaşlığına, uğuruna ve değenne inanıvor. Kandemir, bütün çabalanna karşın kıy- metli ve yan kıymetli taş kay- naklan bakımından çok zengin olduğunu söylediğı ülkemizde, ılgilileri hiçbir biçimde uyara- mamış. Kendi araşürmalan için de hep engelleyici yasalarla boğuşmuş."Taşlar dünyanın antıkalandır. Batıdaki değerli taşlann kaynağı Brezilya ve Uzakdoğudur. Ancak, memle- ketımizde hiç kımsenın bilmedi- ğı büyük zenginlıkler var Tür- kiye'de taşın değerini bılen pek yok Jeoioglar bile taştan an- lamıyor. Kuyumcular ise daha yakut ile graniti birbirinden a>ırdedemiyorlar. Değerli taşlann Maden Ya- sası'nda avn bir statüye tabı tu- tulması ve yasal işlemlerin ma- den ara>ıcılanru desteklemesı gerekiyor. Oysa yasal işlemler oldukça engelleyici. Örneğin, yılda 10 tonluk değerli bir taşı ortaya çıkarmak için ahnacak bir toprak ruhsatı için aylarca uğraşıp alamıyorsunuz. Ben Türkiye Cumhuriyetı kurukluğundan beri. yakut müracaatı yapan ikinci kişiyim. Ama çıkanlan zorluklar karşısında bu hayahmi gerçek- leştiremedım. Bu yüzden hiç kimse, Türkiye'de maden ara- maya teşebbüs edemiyor. Böy- lece. bır süru kaynak araşünl- madan ölü bır potansiyel ola- rak yeraltında yatıyor. Dünya maden haritasında Türkiye'de taş çıkmaz görünüyor. Oysa, bu kaynaklann ancak yüzde bin işleruyor. Taş bilinci Topkapı Sarayı'nın mü- cevherat dairesini gezdiğinizde bir sürü kıymetli taş göreceksi- niz. Bunlann yüzde 10'u hediye ise, yüzde 90"ı OsmanL top- raklanndan çıkmıştır. Benim hocam Topkapı Sarayı'dır. Dostum ise, dereler, çaylardır. Sular taşlan sürükleyip size ge- tırir. Taş yuvarlaksa, uzun yol- lar tepmiştir gelesiye. Köşeliy- se, kaynak yakındır başlarsınız taşın izini sünjıeye" diyerek "taş bilinciyle", konuşm^lannı sürdürüyor Sedat Kandemir. Sedat Bey, hep bırilerini uyarmaya cahşmış, ancak artık hali lAlmamış. Şimdi dünyayı kanş kanş kendisi için adımla- yacak ve taşlann izini sürecek. Her taş, yeralünın derin kat- manlanndan renginı ve değeri- ni ahr ve kendi ışığını bırakır te- nimize. Bir zenginliği elde tut- mak istiyorsak onu yeryüzüne çıkarmaü ve dünyanın ışığı ile karşılaştırmalıyız. inananlara göre Taşların dili farklı Kamn koyulaşmasmı önlüyor. Mavi Topaz: Düşünrne yeteneğıni geliştiriyor. Düşüncede konsantrasyonu sağlıyor. Diş ve boyun ağnlanna iyi geliyor. Ametist;(Mor erguvan):Tüm ağnlara, özellikle de mıgrene iyi gelıyor. Donuk Akik Sindirim bozukluklannı ve mide ağnlannı geçıriyor. Kalsit:(Kireç karbonat): Yeşilimsi taş, vücut enerjisini koruyor. PembeKuars: Kalbe yararlı olan gül renkli taş, insana sempati kazandınyor ve Sinir bozukluklannı ortadan kaldınyor. Taşlardaki ışığın farklı boyutlan olduğuna ınananlara göre taşlann dili: Kaplan Gözü (Sarı kahverengi taş): Kişinin kendini ışıne vermesine yardımcıoluyorve sindinmi düzenliyor. Malakit(Bakır taşı):Koyu yeşil taş kendini tanımaya, sinirsel depresyonlara yararh oluyor. Finzze: Olumsuz şeyleri olumluya çeviriyor. Boyun ve boğaz ağnlanna yararb oluyor. Topaz:(Alön rengi): Kalbi güçlendirip. sinirleri yatıştmyor. Konsantrasyonu sağlıyor. NecefTaşı: Kendine güvenmeyi sağlayıp, kalbi güçlendınyor. Taşlann anlamı Elmas: Saf ve temiz aşkın simgesi. Sadakati temsil ediyor ve banşma anlamını taşıyor. Seylan: Açıklık ve dürüstlüğün simgesi. Yeşim: Akıl ve vefa simgesidir. Safin Bilinç ve gerçekçıligi simgeliyor. Akik: Sevinç ve huzur simgesi. OB>in: Sadelik ve ölçülü davranış belirleyicisi. Opal: Sevgi ve şevkat simgesidir. Kendini anlatma isteğini vurguluyor. Ünlü modacı Rıfat Özbek, etnik tasanmlan çağdaş giysilerde kullanıyor Eski dünyayıyetd dünyayapan modaa • Önceleri Türk motiflerini kullanan Özbek, son birkaç yıldır dünyada el atmadığı köşe bırakmadı. Afrika'dan Nepal'e, Hindistan'a, Endonezya'ya kadar birçok geleneksel giysiden yararlandı ve bunlan çağdaş unsurlarla birleştirdi. Özbek- Gelenekselci. Dış Haberler Servisi - İngilte- re'de yılın modacısı seçüen Rıfat Ozbekın özel olarak ta- sanmladığı bir çanta İngılız The Independent gazetesinin düzenlediğı bır yanşmada ödül olarak verilecek. Rıfat Özbek, yeni ile eskiyi yan yana getirmeyi seviyor. Bunu "tekno-kabilesel" stil olarak adlandınyor. Gelenek- sel etnik tasanmlan çağdaş giy- silerde, aksesuarlarda kullanı- yor. Özbek'in giysileri, Diana özbek'in Macintosh bilgisayarı için hazırladığı süet deri çanta. Ross, Angelica Huston, Eliza- beth Taylor. Prenses Diana gibi ünlüler tarafından giyiliyor. Başlangıçta Türk motiflerini kullanan Özbek, son birkaç yıl- dır dünyada el atmadığı köşe bırakmadı. Afrika'dan Ne- pal'e, Hindistan'a, Endonez- ya'ya kadar birçok geleneksel giysiden yararlandı ve bunlan çağdaş unsurlarla birleştirdi. 1991 bahan için hazırladığı ko- leksiyonda, Afrika tarzı küpe- ler kompakt diskten yapılmışo. Bu nedenle, eski dünyayı yeni dünya yapan modacı olarak ün kazandı. Özbek'in kültürler arası ge- çışlere eğilimi, çağdaş Batı toplumunun çok çeşitü etnik doğasını yansıtıyor. The Independent gazetesinin Apple ile birlikte düzeniediği on sorud?n oluşan moda yanş- masında. ödul olarak bir Ma- cintosh Power-Bookl45 taşına- bilir bilgisayar ve Özbek'in özel olarak bu bilgisayar için hazır- ladığı bir süet deri çanta verile- cek. Çantarun üzerinde Ameri- kan yerlilerinden esinlenmiş bir kemik süsleme bulunuyor Rıfat Özbek eski ile yeniyi yan yana getirmeyi seviyor.Bunu tekno -kabilesel stil olarak adlandınyor. Sağlıksız çalışma ile trilyonlar kayboluyor İSTANBUL (AA) - Çalışma ve Sosyal Gfrvenlik Bakanı Mehmet Mogultay, "Ülkemiz- de sağlıksız çalışma koşullan- nın bedeli, ner yıl için, yüzbin- lerce hasta, onbinierce kaza, binlerce sakatnk ve bini aşkın ölümün yanı sıra. trilyonlaria ifade edilebüecek maddi kayıp olmaktadır" dedi. İstanbul Tabip Odası ile Türk Tabipleri İşçi Sağlığı Ko- lu tarafından ortakJasa düzen- lenen, işyeri hekimüği kursla- nndan kasım-aralık 1992 dönemi ile ocak ayı dönemi için- de mezun olan 880 kişiye, Atatürk Kiiltûr Merkezi'nde düzenlenen törenle sertifikaları verildi. Öldürükn Prof. Dr. Muam- roer .AJksoj, Prof. Dr. Bahrne Üçok, Çetin Emeç, Turan Dur- sun, LJğur Vlumcu ve diğer de- mokrasi şehitlerinin antsına saygı duruşuyla başlayan töre- nin açılışında konuşan Mehmet MoğuJta). çalışma hakkınm korunup geliştirilemediği koşul- larda, sağlıklı yaşama hakkın- dan söz edilemeyeceğini söyle- di. Sağlıkla ilgili göstergeier de- ğerlendiriidiğinde, bu aianda ulaşılan düzeyin, toplumsal \e ekonomik gelişmişlik düzeyinin gerisinde kaldığını belirten Mo- ğultay, "Ancak bu eksiklikkr bizim zamanonızda yoktu. Bunları devraldık. 15 ay gibi bir süre içinde de bunlan halletme- tnizin imkânı yoktur" diye ko- nuştu. SSK'nın 1991 yılı verilerine göre, 10 bin işciden ortalama 4'- ünûn meslek hastalığına yaka- landığını. her bin işciden birinia sakat kaldığını. her işgününde de 5 işçinin yaşamını yitirdiğiııi anlatan Bakan Mogultay, "Ul- kemizde sağlıksız çalışma ko- şuUarının bedeli, her yıl için, yüzbinlerce hasta, onbinierce kaza, binlerce sakatlık ve bini aşkın ölümün yanı sıra trilyon- larla ifade edilecek maddi kayıp olmaktadır" dedi. İşçiierin kumllara katılımı İşyeri hekimlerinin sorunları- nın. hekimlerin genel sorunla- nndan ayn olmadığını bildiren Mogultay, işyeri hekimine, ge- reksinim duyduğu destek hiz- metlerinin sağlanmasını üstle- necek, İşçi Sağlığı Daire Başkanlığı'nı İşçi Sağlığı ve İş Gihenliği Genel Müdürlüğü'ne dönüşrürmek için hazırladıkları yasa tasarısının TBM.M günde- mine geldiğini. şubat ve mart ayında çıkmasının beklendiğini ifade etti. İşyeri işçi sağlığı ve iş güven- liği kurullarının amaçlarını bu- güne kadar çeşitü nedenlerden dolayı yerine getiremediğini kaydeden Bakan Mogultay, yapılacak tüzük değişikliğiyte, işçiierin bu kunülara kardım yollannın açıiacağmı belirtti. Avusturya, İtalya, Isveç ve Almanya'dan sonra sıra Brezilya'da Nükleer santraüardan vaz mı geçiliyor?RIO DE JANEIRO / AN- KARA (AA) - Nükleer santral teknolojisi üreten ülkeler başta olmak üzere pekçok ülkenin nükleer santral projelerini iptal etmeleri, "Dünya nüldeer sant- rallardan vaz mı geçiyor" soru- sunu gündeme getirdi. Avusturya, İtalya, İsveç gibi nüldeer santral projelerini ener- ji yatınm programlanndan çı- karan ülkelere son olarak Bre- zilya da katıldı. Nükleer sant- rallarda ilen teknolojiye sahip ve diğer ülkelere bu teknolojiyi transfer eden Almanya ve ABD'mn ise 1975'li yıllardan beri kendi ülkelerinde hiç reak- tör inşa etmedıklerine ışaret eden uzmanlar. bu gelişmelen dünyanın nükleer santrallar- dan uzaklaşması şeklinde yo- rumluyorlar. 1.1 milyar dolar çöpe gitti 1975'li yıllardan beri "Latin Amerika'nın nükleer gücü" ol- ma hayalleri kuran Brezilya, bu hayalinden vazgeçti. Halen bir adet nükleer santrah bulunan Brezilya, yapırru neredeyse ta- mamlanmak üzere olan 2. sant- rahn yapımını durdururken, bugüne kadar sadece arazi ça- hşması için 1.1 milyar dolar (9.9 trilyon TL) harcadığı 3. santra- lın yapımmdan da vazgeçtiğıni açıkladı. Brezilya Devlet Başkanı Ita- mar Franco'nun sözcüsü tara- fından yapılan açıklamada, yapırru planlanan Angra III nükJeer santralından vazgecil- diğini ve hiçbir şekilde bir daha gündeme de gelmeyeceğini bil- dirdi. Başkent Rio de Janeiro'ya 154 kilometre uzakta sahil şeri- di üzerinde yer alacak olan Angra III, Brezilya'nın 2. nük- leer santralı Angra II gibi Al- man teknolojisi ik yapılacaktı. Brezilya 1964-1985 askenrejim yıllan sırasında 8 kadar nükleer santral yapımını programa al- mışü. Bunlardan Angra II ve III santrallerinin kontratlan o zamankı Devlet Başkanı Gene- ral Ernesto Geisel tarafından imzalanmıştı. Bu çerçevede Al- manya, Brezilya'ya atom bom- bası da üretebılmelerini de sağ- layacak olan gizlı (fuel cyclee) diye bilinen teknolojiyi de vere- cekti. Brezilya Enerji Kurumu Baş- kam Marcello Siqueira'mn ver- diği bilgiye göre, yapırru nere- deyse tamamlanmak üzereyken durdurulan Angra II nükleer santralı, hiçbir faaüyette bulun- madığı halde, Brezilya halkına ayda 10 milyon dolara (90 mil- yar TL) mal oluyor. Çevrecı gruplar tarafından yapılan araştırmaya göre 128'i ABD'de olmak üzere dünyada bugüne kadar yapımı süren 159 nükleer santral iptal edildi