Katalog

17 ŞUBAT1993 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DIŞHABERLER 11 Rum kesiminde Glafkos Klerides'in başkanlığa seçilmesi, Birleşmiş Milletler'nin Kıbns planını suya düşürdü New York görüşmeleri erteleııiyor Masbhatgüzartp açriıyor • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Başbakan Süleyman Demirel Bağdat Maslahatgüzarlığının 4 martta açılacağını söyledi. Başbakanın Demirel'in açıklamasma göre, Bağdat'a maslahatgüzar olarak Sadi Çahşlargidiyor. Maslahatgüzarhğın açılması ile birlikte, Körfez krizi sonrası, müttefıklerden Bağdat'ta maslahatgüzarlığmı çahşlıran ilk ülkeTürkiye olacak. Dışişleri çevrelen, Türkiye'nin bu karan aiırken kcsinlikle İngiltere ve Fransa'nın görüşlerini almadığını ve egemen bir ülkc olarak kendi iradesini kullandığını bildiriyorlar. Yine aynı çevrelerde, Irak'ın yeni ABD yönetimi ile ilişkilerini geliştirme doğrultusunda yaptığı girişimlerle, Irak'ın, ülkenin güney ve kuzeyinde bulunan fıizeleri çekerek BM kararlanna uygun davranmasının, bu karann alınmastnda etkili olabileceğı ifadeediliyor. Çernomnlin'ıleıı Gaydan'a eleştiri • MOSKOV A (AA) - Rusya Başbakanı Viktor Çernomırdin, geçen yıl sonunda görevini devraldığı Radikal reform yanlısı eski başbakan vekili Yegor Gaydar'a ilk defa suçlama yönelterek'1992deki ekonomik çöküşe meydan verilmeyebilirdi" dedi. Sibirya'yı ziyaret eden Çernomırdin, Tomsk kentinde yaptığı konuşmada. Gaydar hükümeti döneminde öngörülen reformlann stratejik çizgisinin doğru olduğunu söyledi. Gali-Akihito göPüştû ITOKYO(AA)- Japonya'yı BM'dedahaaktif rol oynamaya raa etmek amacıyla 4 günlük bir ziyaret için Tokyo'ya giden BM Şekreteri Butros Gali. İmparator Akihito ile görüştü ve onuruna verilen yemeğekaüldı. Imparatorluk Sarayı'ndan yapılan açıklamada, 20 dakika kadar süren görüşmede soğuk savaş sonrası dönemde BM'ye düşen görevler, çevre sorunlan ve insan haklan konulanna değinildiği bildirildi. GaliTmparator Akihito ile görüşmeden önce Japon NHK televizyonuna yaptığı açıklamada. Japonya'nın yanızca Asya'da değil, Afrika ve Avrupa'daki BM banş güçlerine katılmasını istemişti. üezaylr.utact liderlere ret •CEZAYİR (AA)- Cezayir Yüksek Mahkemesi, yasadışı İslami Şejamet Cephesi (FİS) liderlerinin temyiz başvurusunu reddederek, hapis cezalannı onayladı. Mahkemeyargıa, 12yıla mahkum edilen örgüt lideri Abbas Madara ve yardımcısı Ali Beihadj tarafından yapılan temyiz başvurusunun reddedildiğini ve cezalannı da onayladığını belirtti. İtalya'da siyasi yolsuzluk •TORİNO (AA) - İtalya'da son 12yılda. politik yolsuzluklann ülkeye 20 milyardolara malolduğu beiirtildi. Luigi Einadi adh özel araştırma kuruluşu şubat araştırma bülteninde, kamu sektöründe iki tür yolsuzluk yapıldığına dikkat çekti. Kamusektöründeki yolsuzluklardan birinde, özel sektör kamu kesimine verdiği mal ve hizmetler için, bûrokratlann dûzenli olarak istedikleri riişveti karşılamak için faturayı kabank tutuyor. tkinci ve daha dolaylı olan yol ise, bürokratlann yatınmlan daha verimJi alanlardan. daha çok komisyon alabilecekleri alanlara yöneltmeleri şeklinde gerçekleşiyor Makedonya heyecanı • ATİNA(AA)- Makedonya Cumhuriyeti'nın BM üyeliğı ileilgili olarak Güvenlik Konseyi'nin karar planının Atina'ya ulaşmasının "an meselesi" olduğu bildirildi. Hükümet sözcüsü V'asilis Manginas, Güvenlik Konseyi'nin öneri planının dün akşam ya da bugün Yunan hükümetinin elinde olmasının beklendiğini açıkladı. • K.KTC basını, Rum kesiminde iktidara Glafkos Klerides *in gelmesi ile görüşme sürecinin aksadığını ve BM Genel Şekreteri Butros Gali'nin ağır bir darbe yediğini belirtiyor. Vasiliu'nun seçimi kaybetmesinden en çok İngiltere ve ABD'nin düş kınklığına uğradığı bildiriliyor. tZZETRIZAYALIN LEFKOŞA -1993 martında New York'ta yapılmaa planlanan Kıbns görüşmeleri er- teleniyor. Hemen hemen tüm kaynaklar, Glafkos Klerides'in Rum başkanhğına seçil- mesinın BM planlannı gerilettiği. hatta bu planın suya düştüğü noktasında birlesjyor. Bu yöndeki haberler, BM kaynaklanna dayandınlmakla berabcr Başkanbğa seçilen Klerides'in de, seçim kampanyası sırasında başkanhğı kazanması halinde görüşmelerin bir süre erteleneceğini söylediği biliniyor. Nitekim önceki gece yandaşlannı kabu- lünde yaptığı konuşmada "seçim öncesı ver- diği bu söze sadık kalacağını" açıklayan Klerides "Atina'da Panetnik bir toplantıda izlenecek tutum konusunda bir konsensüs (uzJaşma) arayacağmı; bunun için de bir sü- reye gereksinim duyduğunu" söyledi. 28 şubatta Rum Temsilciler Meclisi'nde ant içerek başkanlığı devralacak olan Kleri- des'in. Türk tarafıyla yeniden görüşmelere başlamak için uzun süreden beri öngördüğü panetnik bir konferansta, panetnik bir karar çıkarmayı deneyeceği kesin görünüyor. Kle- rides, Kıbns Rum siyasal çevrelerinin yanı sıra Yunanislan'da parti ve kuruluşlan da arkasına alarak hareket etmeyi ve Rum Ulu- sal Konseyi'ne verilecek biçimle değişmez çözüm yöntemi saptamayı amaçlıyor. BM'den olumlu bakış BM'irrde Klerides'in başkanlığmı resmen üstlenmesi ve ortaya gerekli tavn koya- bilmesi için bir "erteleme süresi"ne olumlu baktığı öğrenildı. Mart ayı görüşmelcnnın crtelenmcsinc ilişkin görüşleri destekleyen olgulann başı- nda. KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denk- taş'ın Klerides'le Kıbns'ta önkoşulsuz gö- rüşme önerisi de geliyor. Kıbns Türk gazeteleri de. "görüşme süre- cinin aksadığına; Kleridesin seçilmesiyle Ret Cephesi'nin iktidara gelmesınin, Anka- ra-Lefkoşa ve Batı'da endişe yaratüğına ılış- kin haberlerle do|u. Vasiliu'nun seçimi yitir- mesinden en çok İngilizler'le Amerikalılar'ın düş kınklığına uğradığı kaydedilirken "Ga- li'nin de ağır darbe yediği" vurgulanıyor. Kıbns Türk larafı. görüşme merkezinin Lefkoşa olmasını savunurken iktidardaki Ulusal Birlık Partısı "seçimlerin hemen ardı- ndan kendisini tüm Kıbnslılar'ın Cumhur- başkanı ilaneden Klerides'in Kıbns Türkü"- ylc olumlu bir diyalog kurmasını bekleme- nın hayal olduğunu" savunuyor. Newsweek'e göre Iran, dev potansiyeline rağmen ekonomik gelişmeyi başaramıyor Mollareiimi kalkınmayaeııırel• İslam rejimi, yıllar bo- yunca ekonomik krizden ötürü suçlayacak dış so- rumlular bulabildi. An- cak artık hiçbir mazaret- leri yok. Dış Haberier Servisi - News- week dergisinde yer alan bir ha- ber yorumda, Şah rejimini yıkan İslam Devrimi'nden 14 yıl sonra İran'ın bugün mo- dernleşmenin cazibesi ile gele- neğin güçleri arasında sıkışmış durumda olduğu belirtiliyor. Yazıda şu gönlşlere yer veri- liyor: lran. bereketli topraklan ve dünyanın en büyük üçüncü pet- rol rezervleri ile dinamik bir ekonomi yaratmak için gere- kenden fazlasma sahip bir ülke. 60 milyon nüfuslu İran. bölge- nin en güçlü ordusuna sahip. Batı ile tüm siyasi farkhhklan- na rağmen Tahran yönetimi ül- kenin kapılannı Batılı yatınmcı ve işadamlanna sonuna kadar açmış durumda. Ancak bölge- sel bir büyük güç olma umut- lanna ve hedeflerine rağmen İran hala bir uyuklayan bir dev. Ve fundemantalist ideologlar yönetimi ellennde tutuklan sü- rece dCİran; yjjıklayân bîr de\, olarak kalacağa benziyor. Rafsancani'nin çabası Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani, geçen yıl nisan ayında yapılan seçimler- de, radikal fundemantalistleri ve mollalann çoğunu Meclis'- ten temizledi. Bu seçim zaferi, Rafsancaninin yardımcılann- ca "Tahran Bahan" olarak müjdelendi. Ancak Rafsan- cani'nin söz verdiği kabine de- ğişikliği hiç yapılamadı. ekono- mik reformalar bocaladı. Şimdi yardımcılan, değişimin, hazi- ran ayında yapılacakseçimler- den sonra gerçekleştırileceğıni söylüyorlar. İran'ın diplomatik olarak Kuzey Kıbnsla genel kanı, "seçimi fedc- rasyonu da istemeyenlerin kazandığı ve Rıım •sivaspttnin Hepısmrvprp&ı" vöminrle KKTC Cumhurbaşkanı Denktaş dün İs- tanbul'a gelerek. Dışişleri Bakanı Hiknıet Çetin'le birlikte Söz Meclis'ten İçeri progra- mının konuğu oldu. Nazlı llıcak'ın TV-1 için hazırladığı programda Rauf Denktaş, Klcn- des'ın zaferiyle sonuçlanan Rum kesiminde- ki seçimlen değerlendirdi. Klerides'i 5u'iı yıllardan tanıdığını ve kendisiyle 6 yıl müza- kerelerde bulunduğunu söyleyen Denktaş "Klerides'in bir dezavantajı var. Kıbns"ta uzlaşma istemcyen Kipriyanu'nun oylanyia seçimi kazanmıştır Biz Klendcs'e davct yaplık. BM gözetimınde görüşeiim dedik. Ne cevap vereccğini bekliyoruz" dedı. NOTLAR Yııııan bayraklan altıııda kutlamaERDALGÜVEN İran, modemleşme isteği ile geleneksel eğUinüerin arasına sıktşmış durumda. Bu çattşmanm gaJibi şimdUik geleneksel güçler. yalruzlığa ıtilmiş ve uzlaşmaz yönetimi pek çok fırsatı harca- mış bulunuyor. Körfez Savaşj sonnjsında, pek çok Arap ülke- si İran'la ilişkilerini geliştirmeye çalışü. Ancak İran. önce Birle- şik Arap Emidikleri'ne ait üç adayı zaptederek sonra da Rus- yadan tanklar ve bir denizalü satın alarak bu yumuşamanm önünü kesti. Mısır ve Cezayir gibi müslüman ülkelerde de ye- rel İslama hareketleri destekle- yerek ve cesaretlendirerek, bu ülkelerin kendisinden uzaklaş- masına yol açtı. Hatta, Bosnalı Müslümanlar lehine yürütülen diplomatik çabalar bile Tahran yönetiminin Sırplar'a gizlicc petrol sattığının kanıtlanması üzerine inandıncüığını yitirdi. İran ekonomisi de zor du- rumda. Son altı ay içinde petrol üretimi artünlarak ülke dünva- nın en büyük ikinci petrol ihraç eden üljcesi durumuna gelmiş bile olsüraajû.milyaıiflolarr lık l»sa *adeli dış 4>orf)annı ödeyemedi. Finans yokluğu ne- deniyle yönetim, çok sektörlü sanayi programını gerçekleşti- remiyor. Enflasyon yiizde 30 dolayında . Ancak ülke hala şaşırtıcı bi- çimde Batılı işadamlanna acık. Coca Cola, yıllar sonra Meş- hedde üretime başladı.Molla- lann Amerikan karşıtı tavırlan, bu ülke ile iş yapmalannı engel- lemiyor. Özel yaşamın düzenlenmesi, başta orta sınıf olamak üzere pek çok İranh'yı rahatsız edi- yor. Yoksullar arasından devşi- rilen "basıcı" adb gönüllüler. evleri basarak alkol denetimi yapıyor, örtülerinin altından saçlan görünen kadınlara saldı- nyor ve izin venlen dini müzik dışında müzik dinkyengençleri üıtukluyorlar, . '1 Raftatlama lüksfi Bir Batılı dıplomatın deyişiy- le "Yıllar süren karmaşa ve sa- vaştan sonra ekonomik durum çok kötü. İran'm liderleri için sosyal rahatlama bir lüks". İran'ın içine girdiği hızb si- lahlanma da dünyayı kaygılan- dınyor. Tahran sadece geçen yıl silahlanma için 2 milyar dolar harcadı. İslam Devrimi'nin liderleri uzun yıllar iç sonınlar için suç- lavacak "dış" birilenni bulabil- diler. Ancak şimdi ekonomik kriz için hiçbir mazeretleri yok. Bir Arap diplomat, "halk artık. Sudan'daki dincileri destekle- mek için neden para harcandı- ğını merak ediyor" diyor. Dev- rimin ateşi sönmüş durumda. Halk, "devrim ihracı" değU sa- dece "ihracat" yapmak istiyor. Değişen bir yeş yok Kimi Tahranhlar'a göre, yıl- lar sonra değişen hiçbir şey yok. Tersine her şey daha da kötüye gidiyor. Bir Tahranlı şunlan söylüyor: "Eminim bir gün her şey değjşmeye başiayacak. Ama sorun. o zaman çok mu geç kabnmış olacağı". Geçen yıl üç büyük kentte yönetim karşıtı ayaklanmalar çıktı. Yönetimin buna yanıü. ıdamlar dalgası oldu. Ama bu ayaklanmalar uzun vadede et- kisini gösterecek. İran'ın dünyada kendini gi- derek dostsuz hisseden rejimi artık içerde de yeteri kadar dost bulmakta güçlük çekiyor. LEFKOŞA-•Güney Kıbns'ta geçen pazar günü yalnızca başkan adaylan değil, gazetelcrde yanştı. Eğer bir ycnilgi söz konusu ise bu. Yorgo Vasiliu vu tek başına destekleyen komünist AKEL partisı yayın organı Haravgı'nin hanesine yazıldı. Tarafsız kalan Filelefthcros dışında diğer yedi gazete ' kampanva dönemindeyoğun bıçimde Glafkos Klerides c hızmet etti. • Kuzey Kıbnsbasınıda Rum Yönetimi Başkanlık Seçimi sonuçlanna geniş yer verdı. En yüksek tirajlı (yaklaşık lObın) Kıbns gazetesi, 'Ve Klerides... EOK A iktidarda' başhklanyla I. sayfasını tamamen seçim sonuçlanna ayırdı. Dikkat çckcn spot ise Denktaş'a söyletilen "Makarios'u, Kipriyanu'yu. Vasiliu'yu hallettim. şimdi sıra sende" biçımindeydi. Diğer gazctcfcr de Kleridesin seçilmesiyle Kıbns'ta çözüm içinzor bir döncme gi rildiği noktasında odaklanch. Au{cC Başkahlıkseçirhîntleoyr . ,... kullananlararasında Kuzey Kıbns'ta yaşayan 340 Rum da vardı. Dip Karpaz vc Koruçam köylcrindcn gclen Rumlar. aynı gün gazetecilere Rum yönetiminin kcndilerine karşı ılgısi/liğındcn vakındılar. Fileleftheros gazetesinegöre Kuzeyli bir Rum huzursuzluğunu şöyle dilcgetirdi:"Buncayıldır bizimle ilgilcnmezlerdı. Ama ne zaman seçim olsa hepsi de bize koşuyor. Bu oy kullanmak ıçın son gebşimdir." • Klendes'in seçilmesi ardından bınlerce Rum sokağa döküldü. Arabalı Kleridesçıler tarafından zaman zaman Türk işgali" kınandı. Diğer bir ilgjnç noktada Yunan bayraklarınm Rum bayraklannı gölgedc bırakması>dı. • Başpiskopos Hrisostomos kılıscadına\enibaşkana kurtuluşsavaşımını sürdürdüğü sürece destek \ereceklcnni söyledi. Hrisostomos "Helen ve Hırislıyan olduğumuzu unutmamalıyız. Buada | Helen'dirveöylekalacaktır" I dıye konuştu. | • YenikAKEL'inGenel Şekreteri Dimitris Hristofyos ise bundan böyle >apıa rnuhalefete geçeceklerini söyledi ve BM çerçevesinde ç"özüm arayışlannı desteklemcyi sürdüreceklerini belirtti. Hristofyos, parti üyelerinden 'başlannı dik tulmalannı'istedi. • Kıbns Rum tarafının, man ayında New York'ta yeniden başlaması planlanan görüşmelerin. liderdeğişikliği ncdcniyle ertelenmesıni istcycceği öncsürüldü. Erteleme isteğinin 28 şubatta görevi devralacak olan yeni ıRum yönetimi lideri Glafkos Klerides tarafından BM Genel Şekreteri Butros Gali'yeiletileceği beiirtildi. Yüksek tirajlı Rum Fileleftheros gazetesi, Klcridcs'in seçilmesiyle Kıbns sorununun yeni bir döneme gırdiğini. bu nedenle Birleşmiş Millctler'in de görüşmelerin ertelenmesinden yana olduğunu ileri sürdü. BM'nin. yeni Rum liderine görüşmelere hazırlanması için bir süre tanınmasından yana olduğunu savunan gazete. görüşmelerin crteleneceğı süre içinde Klerides'in Alina'ya giderek Yunanlıyetkililerlc lemaslaryapacağını. aynca BM temsilcileri ilcde görüşcceğini belirtti. Sabrın sonu IMPERIAL Yılın en hesaplı kampanyası! FRANSA H E M E N E S L I M ! 1. S E Ç E N E K 2. SEÇENEK U r ü n l e r TELEVİZYONLAR Imperiat Prima 37 UK RTV Imperial 40 UK RTV Imperial 51 UK RTV Imperial Prima 51 UK Tltxt RTV Imperial 55 UK RTV Imperial Prima 55 UK Tttxt/Str RTV Peşinat 690.000 780.000 890.000 990.000 1.050.000 1.250.000 6 Taksit 690.000 780.000 890.000 990.000 1.050.000 1.250.000 Topiam 4.830.000 5.460.000 6.230.000 6.930.000 7.350.000 8.750.000 Peşinat 510.000 570.000 650.000 720.000 760.000 910.000 10 Taksit 510.000 570.000 650.000 720.000 760.000 910.000 Toplam | 5.610.000 6.270.000 7.150.000 7.920.000 8.360.000 10.010.000 VIDEOLAR Imperial VCP 4301 VPL UK Imperial 422 Vıdeo UK MINI MUZIK SETLERI 510.000 820.000 510.000 820.000 3.570.000 5.740000 370.000 590.000 370.000 590.000 4.070.000 6.490.000 Imperial TW 415LMIni Imperial TW 715LMini Imperial TWP 7252 Mini Goldstar CD 300L Mini Imperial PP-5200 CD Mini 200.000 260.000 290.000 390.000 400.000 200.000 260.000 290.000 390.000 400.000 1.400.000 1.820.000 2.030.000 2.730.000 2.800.000 150.000 190.000 210.000 280.000 290.000 150.000 190.000 210.000 280.000 290.000 1.650.000 2.090.000 2.310.000 3.080.000 3.190.000 MIDI MUZIK SETLERI Imperial 3129SMidi Imperial 3329S CO Midi Imperial PM 2100 CO Midi 480.000 670.000 880.000 480.000 670.000 880.000 3.360.000 4.690.000 6.160.000 350.000 490.000 640.000 350.000 490.000 640.000 3.850.000 5.390.000 7.040.000 Fiyatlara KDV dahildir Kampanya 28 Şubat I993'e kadar sürecektir. Televizyonun "İmparator"u, 3 yıl garantili, uzaktan kumandalı IMPERİAL Prima ve IMPERİAL televizyonlar, 3 yıl garantili IMPERİAL videolar, mini ve midi müzik setleri 10 ay taksitle, hemen teslim ! Pekelin Türkiye'de yaygın 450 yetkili servisinin güvencesinde ! fÖPEKEL Yetkili Satıcılan'nda Cend Midiriût Tel II|274 7I 79-274 7180-274 71 86 AnkaraŞubeMGdâriugS 141431 89 30t6hat! bmlr Şııbe Mudurfü#l: (51' 63 17 43-22 05 86-22 64 01 Adana Bolgc Mlduriati: |7tl 53 16 01-53 -J8 17 PEKELA ş bır^VEHa Şırketlet Crubu kumluşudur 960 01 40 42 980 01 40 43 Klerides'in zaferi şaşkınlık yarattı MİŞEL PERLMAN ~ PARİS - Glafkos Klerides'in Kıbns Rum vönetimi başkanlı- ğına seçilmesi Kransa'da "sürp- riz" olarak nitelendi ve söz ko- nusu tercihin "Birleşmiş Millet- ler'in işini zorlaştıracağı" görû- şûne yol açtı. Buradaki kitle ilerişim araç- ları her şeyden önce emektar po- litikacı Klerides'in nihayet "TÖ- vanşını kazandığım" vurguladı- ktan sonra oy sandıklanndan çıkan sonucun "özellikle" gele- neksel sivasal çevrelerin galibi- yeti" olduğuna işaret ednor. Bu görüşü benimseyen Le Fi- garo gazetesi BM Genel Sekre- teri Butros Gali tarafından Kıbrts sorunu'nun çözümü için hazırlanmış düşünceler dizisinin seçim kampanyası boyunca gün- demde bulunduğunu kaydetti ve "Klerides, Butros Gali'nin işini zorlaşöracak" dedi. Le Figaro, "yetenekli strateji uzmanı" olarak tanımladığı Rauf Denktaş'ın, New York'ta önümüzdeki ay yeniden sürdü- rüJmesi gereken müzakerelerin iptalini istediğine dikkati çekti. Gazete böylece "müzakereterin süriincemede kalabileceğini ve Klerides'in, Kıbrrs'ın (Rum yö- netimi) ÂT'ye üyeliği konusu- nun, adanın 2 toplumunda 2 ayrı referanduma sunulmasma karşı çıktığını" yazdı. Klerides'i "Kıbrıs'h Rum sa- ğmın önderi" biçiminde tantm- layan Liberaiton gazetesi de Rum yönetimindeki sağ kanadın "rövanşı aldığını kaydetti.