Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
20 ARALIK1993 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI 11
AB'den mali
yardım
• ANKARA (AA>- Avrupa
Komisyonu. Avrupa
Birliği-Türkiye işbirliği
projeleri için 3 milyon ECU
(yaklaşık 3.4 milyon ABD
Dolan) aynldığını açıkladı.
1993 bütçesinden aynlan bu
fonla, toplam üç ana hedefe
yönelik 17 proje fınanse
edilecek. Bu hedeflergümrük
birliği için teknik haarlıklar.
AB-Türkiyeticaret
işbirliğinin geliştirilmesi ve
OrtaAsya
cumhuriyetlerinde yatınm
olanakJanndan ticarete,
gümrük duvarlannın
kaldınlmasından
• topluluğun
ortak tanm politikasına
kadar çeşitli konularda
seminer ve araştırmalar
fınanse etmek olarak
açıklandı.
Bankalararası
takas
• ANKARA (AA).
Bankalararası Takas Odalan
Merkezi Yönetmeliği'nde
yapılan değişikliğe göre
Bankalararası Takas Odalan
Merkezi Yönetim Kurulu'na
kalkınma ve yaunm
bankalan temsilcileri
giremeyecek.
Ücretliler, Kurumlar Vergisi'ne tabi şirketlerden daha çok vergi ödeyecek
Dar gelirli yine vergi rekortmeni
• Yeni vergi tasansına
dayanılarak yapılan
hesaplamalar, ücretlilerin.
şirketlerden daha yüksek
oranda vergilendirileceğini
gösteriyor.
ANKARA (Cunüıuriyet Bü-
rosu) - Yeni vergi tasansının
TBMM Plan ve Bütçe Komis-
yonu'ndan geçen ilk bölümüne
dayanılarak yapılan hesaplar.
Gelir Vergisi yükümlûsü bordro
mahkumlan ile serbest meslek
sahiplerinin, Kurumlar Vergisi
ödeyen şirketlerden daha fazla
oranda vergilendirüeceğini orta-
ya koyuyor.
Gelîr Vergjsfne tabi olan, me-
mur, işçi ve esnaf, 75 milypn lira-
ya kadar olan yıllık gelirleri üze-
rinden yüzde 25 oranında vergi
ödeyecekler. Ancak kazançlan
arttıkça gelirlerine uygulanan
vergi oranlan da "artan
oranlılık" ilkesi uyannca yükse-
lecek. Kurumlar Vergjsi'ne tabi
olan şirketlerse. bütün kazanç
düzeylerinde, yüzde 25 oranıyla
vergilendirilecekler. Bu oran.
Kurumlar Vergisi'nden muaf
bırakılan "kazançtardaıT yapı-
i Kesimlere göre
| vergi oranlan
Geür Vergisfne tabi olan kesim
(işçi, memur, esnaf. serbest mesiek) '
Gelir
İIk75mil)onTL.
Ikıncı /J milvon IL
İkinci 150 milyon TL
İkinci ?00 milvon TL
İkinci 600 milvon TL
Vergi oranı
%25
0/ Tfi
%35
%40
%45
Kurumlar Vergisfne tabi olan kesim
Bütûn gelirler %:5
| Vergi sonrası kalacak gelir
Gelir VergisfnetabiO
Toplam yıllık gelirl 50 milyon TL
-
Vergiye tabi
vıllık gelir
Odenecek vergi
Kalan gelir
-
150 milyon TL
41 milyon
250 bin TL
108 milvon
750bin'TL
Kurumlar Vergisi'ne tabi
Toplam yıllık gelir
Gaynmenkul
vatınm fonlan geliri
Menkul kıymet
>atınmortaklığı
geliri
Vergiye tabi
vıllıİc gelir
Odenecek vergi
Kalan gelir
150mılyonTL
(-) 10 milyon
TL
(-) 20 milyon
TL
120 milyon TL
30 milyon TL
120 milyon TL
* Vlaaşlardanyapılan EmeklıSandığı.SSK.konuttasarrufukesintilcri rakamlaradahıldeğıldır.
lacak indirimlcri kapsamıyor.
Yeni tasanya göre bir şirket. his-
se senedi ve menkul kıymet
yatınm fonlan. menkul kıymet-
lerin yatınm ortaklıklan ve risk
sennayesinden elde ettiğj ka-
zançlan vergiye esas olan geli-
rinden düşebilecek. Aynca
yatınm fonlan ve gayrimenkul
yatınm fonlanndan doğan ka-
zançlar da matrahtan dûşürüle-
rek vergi oranı yüzde 2O"ye ka-
dar indirilmış olacak.
Bordro mahkumlannı içeren
Gelir Vergisi'ne tabi olan kesim
ise 75 milyona kadar olan yıllık
gelirlerinden yüzde 25 vergi öde-
yecek. Bu kesimler, kazançlan
arttıkça ikinci 75 milyonluk gelir
için yüzde 30:150 milyon liranın
üzerindeki gelirlcri için yüzde 35
üzerinden vergilendirilecekler.
Ankara Serbest Muhasebeci
Mali Müşavirler Odası uzman-
lannın yaptıklan hesaplamalar,
Gelir Vergisi'ne tabi olan kesi-
min, yıllık 150 milyon lira gelir
elde ettiği zaman, 41 milyon 250
bin liralık vergi ödeyeceğini or-
taya koyuyor.
Oysa yılda 150 milyon lira ge-
lir eldc eden bir şirket. kazan-
cının 37,5 milyonunu vergi ola-
rak verecek. Bu rakama Ku-
rumlar .Vergisi'ne tabi olanlara
sağlanan indirimler dahil değil.
Yıllık kazana 150 milyon lira
olan bir Gelir Vergisi yükümlü-
sünün gelirinin ilk 75 milyon li-
ralık bölümüne yüzde 25 oranı
üzerinden 18 milyon 750 bin li-
ralık kesinti yapılacak. Yüzde
30'luk dilime giren ikinci 75 mil-
yon liradan ise 22 milyon 500
bin lira kesilecek. Böylece yıllık
kazana 150 milyon lira olan Ge-
lir Vergisi yükümlüsü, toplam
41 milyon 250 bin lira vergi öde-
yecek.
Yıllık kazana 150 milyon lira
olan bir Kurumlar Vergisi mü-
kellefi ise yüzde 25 oranı üzerin-
den. muafıyetler hariç, 37 mil-
yon 500 bin lira vergj ödeyecek.
Eğer şirket kazancının 10 mil-
yon lırası gayrimenkul yatınm
fonlanndan, 20 milyon lirası da
menkul kjymetler yatınm fon-
lanndan elde edilmiş ise bu ra-
kamlar vergi matrahından indi-
rilebilecek. Bu muafıyetlerden
de yararlanan bir Kurumlar
Vergisi yükümlüsünün 150 mil-
yon lira üzerinden ödeyeceği
yıllık vergi 30 milyon liraya ka-
dar düşebilecek.
DUNYA EKONOMSINE BAKIŞ
ERGİN YILDIZOĞLU LONDRA
GATT ve gefişmekte olan ûlkelerABD ve AT'nin aylarca ve yıllarca kendi aralanncia amansız bir
pazarlık sürdürup bir anlaşmaya vardıktan sonra bunun sonuçla-
rını gelişmekte olan ülkelere birkaç saat içinde zorla kabul ettir-
miş olmaları GATT anlaşmasının aslında kime hizmet etmek
üzere planlandığı hakkında bize birfikir veriyor Ama GATT imza-
landı, imzalanarnayacak türünden medya tarafından yaratılan
heyecansırasında "Gelişmekteolan ülkeler nasıl etkılenecekler''
türünden sorular çok az kimsenin ilgisini çekti. Halbuki GATT sa-
dece gelışmiş merkez ülkeleri arasındaki ticaret hiyerarşilerini
ve hegemonya ilişkilerini düzenlemeye yönelik bir anlaşma de-
ğil. GATT'ın aynı derecede önemlı bir başka amacı daha var. Bu
amaç da global ekonomık krizin ve yeni teknolojık gelişmelerin
(özellikle bilgisayar programları. mıkrobiyoloji ve genetik gibi ko-
nularda) uluslararası işbölümü üzerinde yarattığı ve yaratması
muhtemel uzun vadeli etkilerin, gelişmiş ülkeler yaranna düzen-
lenmesi. Ama biz yine de GATT tartışmalannın adetıne uyup,
konuya. uzun vadeli etkilere değinmeden önce salt ticari kazanç
ve kayıp açısından bir bakalım.
Yoksulsun sen, yoksul kal!
OECD uzmanlarının hesaplarına göre GATT anlaşması dünya
ticaretine yılda ortalama 213 milyor dolar ek bir katkıda buluna-
cak. Ne var ki gelişmiş ülkeler bu ek ticaretten faydalamrken en
yoksul Afrika ülkeleri yılda ortalama 2 6 milyar kaybedece*ler.
Diğer taraftan tarım malları ihracat teşvikleri azaltılacağı için
bu ürünlerin fiyatları dünya pazarında yaklaşık en az %10 arta-
cak. Bu koşullarda net besın ürünleri ithalatçısı olan en fakir Afrı-
ka ülkelerii Endonezya ve Karayib Adaları ülkeleri gibi bölgeler
zararlı çıkacaklar Sanayi ürünleri ithalatındada gelişmekte olan
ülkeler açısından durum pek parlak değil. Sanayileşmiş ülkeler-
den gelen ithal mallarına uygulanan gümrük indirimi ortalama
%38 olurken gelişmekte olan ülkelerden gelen mallara uygula-
nacak indırim ortalama %33 ve en az gelişmiş ülkelerden gelen-
lere uygulanan indirim de ancak % 18 olacak Admınaçıklanması-
nı istemeyen bir Latın Amerıka ulkesi GATT pazarlıkçısının Bu
anlaşmada veren hep biz olduk" demesi boşuna değil (WSJ 16
Aralık, s.2). Kısaca, anlaşılan GATT anlaşması zenginı daha zen-
gın ederken yoksulları ise dahayoksullaştıracak.
ARMAĞAN FUAR'INDA
18-31 ARALIK 1993
GUZEL j
/ARMAĞAN /
'KİTAPTIRjğİ
İMZAGUNU
20 Aralık Pazartesi 14.00-16.00
BUGÜN
METE AKYOL
YARIN
21 Aralık Sah 14.00-16.00
A. YILMAZ YÜCETÜRK
. Hergün 11.00-20.00
| FM Fua/ Merkezi, M. AVNİ SÖZEN Cad. Mecidiyeköy
İşçisin sen işçi kal!
GATT anlaşmasının en büyük becerisı gelişmiş ülkelere ticari
kazanç sağlamasında değil. onların gelişmekte olan ülkeler kar-
şısındaki göreli üstünlüklerını korumasında yatıyor. Yeni teknolo-
jik gelışmelerle birlikte. gelişmiş ülkelerin, araştıma/geliştirme
harcamalarına ayırdıklan paralar ve eğitim sistemlerinin göreli
üstünlüğü bir kere daha ekonomık politik üstünlüğe dönüsmeye
başladı. Bu en çok kendini bilgisayar programları ve çizimlerin-
de. mikrobiyoloji ve genetik dallarında ve ilaç sanayiinde göster-
di. Ortayaşöyle bir eğilim çıktı: Kafa emeğınedayalı (entelektüel)
ürünler gelişmiş ülkelerde yaratılıyor, sonra bunlar ucuz emek
alanlarında teknik üretime ve ürüne dönüşüyor. Böylece merkez
ülkeleri kafa emeğini ellerinde tutmanın avantajlarırtdan faydala-
nırken çevre ülkeleri de kol emeğı ile yetinmek zorunda kalıyor-
lardı. Bu gelışmenin uluslararası yasal çerçevesı henüzoluşma-
mış olduğu için de az gelişmiş ülkelerdeki sermaye bugüne kadar
patent vetelif hakkı gibi inceliklerebakmadan bu bilgileri kendile-
rine transfer ederek bu fasit daireyi kırmaya çalışıyordu GATT,
entelektüel mülkiyeti koruma hakkını getirerek bu yolu kapadı.
GATT'a göre komputür programları 50 yıl, patentler 20 yıl ve yarı
iletkenlerin devrelerinin çizimi ise 10 yıl korunuyor. Böylece
GATT sayesinde merkez ülkeleri çevre ülkelerine, uluslararası
işbolümünün uzun vadesinde en fazla vasıflı işçi kaynağı olma
şansı ve hakkı tanıyor.
Biyolojik-genetik talan
GATT'ın entelektüel mülkiyeti koruma yasalarının etkileri bu-
nunla da bıtmiyor. özellikle genetik alanında bu mülkiyet hakları
gelişmekte olan ülkelerin ellerindeki bitkisel genetik hazinenin
gelişmiş ülkeler tarafından talan edilmesi anlamına geliyor. Ge-
lişmiş uikelerde geleceğın en verimli sanayi dallarından biri biyo-
teknoloji ve genetik Genetik mühendisliği 1976-80 arasında ABD
ekonomisıne tanm ürünlerınin geliştirilmesi yolu ile yaklaşık 66
milyar dolar gelir sağladı. Bu, yeni bitkiler ve genlerin bulunması
ve bu genlerin ABD'ye taşınarak burada uygulamaya konması,
sonra da ürünlerinin hem ÂBD'de kullanılması hem de ihracatı ile
oldu. Ne var ki en enteresan cinslere ve genlere g-nellikle geliş-
mekte olan ülkelerin elindeki bölgelerde rastlanıyor. örneğin
ABO pizza sanayii kendine en uygun domatesin genlerini Peru'-
daki bir yabani domatesten alıyor, lösemi için en son ilaçlardan
biri Madagasgar'daki bir bitkide ve bir biohaşarat ilaa için gerekli
genler de Hindistan'dakı bir bitkide bulunuyor (Le Monde Diplo-
matique, Aralık 93, sf 19). Şimdi GATT anlaşmasına göre bunları
bulan (bulabilen) Batılı şirketler, bu yeni ürünlerin teknolojisıni bir
kere kendi adlanna kayıt ettirince de bunun entelektüel hakkını
20-30 yıl bizzat bu ürünün kaynağı olan ülkelere karşı koruyabile-
cekler. Böylece de gelişmekte olan ülkeler kendi doğal çevreie-
ı rinden gelen genlerden faydalanamazken, ileri ülkelerin şirketle-
ri bu doğal/biyolojik genetik zenginlıkleri GATT yasalarından
faydalanarak talan etme hakkını elde ediyor.
Entelektüel mülkiyetin en acımasız etkisini ise ilaç patentleri
alanında göreceğiz. Bugüne kadar gelişmekte olan ülkelerde,
küçük ve orta boyutlu yerel şirketler, araştırma ve geliştirme mas-
raflarının etrafından dolaşarak, çokuluslu şirketlerin sentez ettik-
leri ilaçları kopya edip piyasaya çok daha ucuza sürebiliyorlardı.
Böylece bir ölçüde piyasada tekel etkisi kırılmış oluyordu. GATT,
patent yasasını getirerek bu uygulamaya son veriyor. Sonuç, ilaç
piyasalarının, ilaç fiyatlarının bir avuç tekelin insafına kalması
olacak. Bunun gelişmekte olan ülkelerdeki etkilerini düşünmek
bile insanın uykularını kaçırmaya yeter doğrusu.
Kısaca, medyanın, dünya tıcaretinin sözde serbestleşmesini
kutlamasına bakarken enayi yerine konmamak için bu gerçekleri
de aklımızın bir ucunda tutmakta yarar var sanırım.
Galeri • Atölye
Y 232 64 26 • 230 21 87
PABEIUM)cafe • restaurant
SUNA ÖZKALAN
Resim Sergisi
13Arol.k93-23Ocak94
Büyükdere Cad. 57 / 1
MaslokTeJ: 0-212 285 1568
Resım Sergısı
6 Anlık. 25 Aralık 1993
Hviciy* Konığı Sok. NO:1 Stel *pt
Gumuyuyu T* (0-212) M9 92 K
U7
RESİM SEROtSl
1-31 ARALIK 1993
PEYAMİ
S A N A T G A L E R 1 S 1
aır/wtdete Cod Sıvnfos Sok hbcı Hol.i Kafar Işhanı
No H / 7 8 Meaayelov IST Te. ,212ı 272 58 5Ç
SANATÇILARA
D U Y U R U"7. İstanbul Sanat Bayramı" içinde yer alan
Yeni Egilimler Sergisi 3-31 Mart 1994 tarihleri
arasında yapılacaktır. Katılma koşulları
Mimar Sinan Oniversiteıi. Kûltür Komitesi Sekrelerliği
Fmdıklı, İstanbul adresinden saglanabilir.
Semra Ongan
'Seramık" Sergısi
Elske Straatsma
"Tekstil " Sergısi
20 Aralık 93/7Ocak94
İ A K I C A L E R I S I
Şakayık Sok. 62/5 Nışantaşı
B0200T9İ (0-212)241 76 33
BUBIGCRSEl N f î N E l f î S E R G I İ 1
17 A r a l ı k 9 3 / 1 2 O c o l U
Caltrtnıı fazar - Paıorlııı kopoltdır
VtAanaâı Gxi Alimak Sok. No : 22
Ni^ariioTd (0-2121232^0 81
YUSUF TAKTAK
16 A r a l ı k ' 9 3 - 2 9 O c a k ' 9 4
GALERİ B
G a l e r i m i z P a z a r - P . t e s i k a p a h d ı r .
HûsrevGeredeCad. FırınSok 2/1 Teyıkıye Tel:(p-212)227 03 63
EYLUL
SANAT GAIİRİSİ
AVNİ ARBAŞ HAYATİ MİSMAN
ATİLLA ATAR GÜLSEREN SÜDOR
CİHAT BURAK TEOMAN SÜDOR •
GÜL DERMAN BERNA TÜREMEN
FEVZİ KARAKOÇ İSMAİL TÜREMEN •
ÖZGÜN BASKI SEROİSİ 17 Arailk 93-11 OeA 94
Açılış 17 Araiık, Cuma saat. 17 00
Nişantaşı A(*fmanS<* No 5S Ş^lı Tsl (212)2316*46- 23169 56
AKBANK BEBEK SANAT GALERlSÎ
SEMİRAMİS SOKUL
Resim Sergisi
15 - 30 ARALIK 1993
Tatil gönleri dışında 9.00 - 12.00 & 14.00 - 17.00 saatleri arasında
Ce\det Paşa Caddesi, ZiH Bebek - Isunbul
AKBANK
ANKARA PAZARI
YAKUP KEPENEK
Gösterge Doğru Değilse
Ekonomik işlemler, çalışmalar ve davranışlar, sayısal
göstergelere dayanır, onlara bağımlıdır. Eğer gösterge
ya da göstergeler gerçeği yansıtmazsa sonucun ne ola-
cağı çok açıktır. Ekonomik verilerin gerçeği yansıtması,
bu nedenle, araştırmacılar kadar sokaktaki yurttaşı da
ilgilendirir.
Bu olgu kuşkusuz ekonomi politikasım yapanlar için
de geçerlidir.
Ekonominin tümüne ilişkin büyüklüklerin başında da
katkılı toplam ulusal üretim (ya da eski ve yaygın kullanı-
mıyla gayri safi milli hasıla, GSMH) geür. Ulusal gelir,
sektörlerin üretim değerlerinden bu üretim için yapılan
tüm hammmadde ve ara girdilere ilişkin masraflar çı-
karıldıktan sonra kalan bölümdür. Katkılı olan bu top-
lamdan, amortisman giderleri çıkarıldıktan sonra kalan
bölümü, üretime katkısı bulunan emek ve sermaye ke-
simleri arasında bölüşülür.
Tüketim, yatınm, vergileme gibi ekonominin toplamı-
na yönelik değişkenlerin eğilimleri ulusal gelire göre
yorumlanır. Tanm, sanayi ve hizmet sektörleriyle bun-
ların alt sektörlerinin gelişmesi, gelir, istihdam, verimli-
lik ve kişi başına gelir hesapları da ulusal gelir serileri
kullanılarak değerlendirilir.
Ekonominin tümüne ilişkin değişkenlerin tartışmasız
en önemlisi olan ekonomik büyüme, ulusal gelirin sabit
fiyatlarla artışından başka bir şey değildir.
Dlkemizde, ulusal üretim değeri Başbakanlığa bağlı
iki kamu kuruluşu, Devlet istatistik Enstitüsü (DİE) ve
Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) tarafından hesaplanı-
yor.
Ancak ilginçtir, ekonominin bu en önemli, bu işle
uğraşanları en çok ilgilendiren değişkeni, bu iki kamu
kuruluşu tarafından çok farklı bulunuyor. örneğin son
verilerin bulunduğu 1992 yılında, DİE toplam ulusal geli-
ri 1.072,1 trilyon, DPT de 779.5 trilyon olarak açıklamış
bulunuyor.
Ve sıkı durun, bu sayılardan ilki Maliye Bakanlığı'nın
1994 Bütçe Gerekçesi ile birlikte dağıtımaçıkardığı Yıllık
Ekonomi Rapor'da (s.7) yer alıyor. ikincisi de 30 Ekim
1993 tarihli Resmi Gazete'de Bakanlar Kurulu kararı
olarak yayımlanan 1994 yılı programında (s.22) yer alı-
yor.
Kolayca görüleceği gibi, ulusal üretimin bu iki değeri
arasındaki fark 292.6 trilyon liradır ve bu miktar 1992 yılı
konsolıde bütçesinin 225.4 trilyon olan toplam harca-
malarından yaklaşık %30 daha fazladır.
Eklenecek bir nokta daha var. Bu iki güzide kamu
kuruluşunun ulusal gelir ve kimi başka konulardaki
"veri uyuşmazlığı" otuz yMa yakın bir süredir sürüyor.
Nedenleri ne olursa olsun, bu farklılık. çok daha önce-
leri ortadan kaldırılmalıydı. Kaldı ki burada söz konusu
olan, aynı nesneyi ölçen iki kamu kuruluşunun yıllardır,
değişik sonuçlarla. iç ve dış kamuoyunun karşısına çıka-
bilmeleridir.
• • •
Gelecek yıl (1994) için DİE'ye Genel Bütçe'den ayrılan"
ödenek 493.67 milyar, DPT'ye ayrılan ödenek de 440.85
milyar liradır. Bu kurumlann görevlerini yapmaları,
başarılı olmalarını istemek, bu ödenekte katkısı olan
tüm toplum kesimlerinin en doğal hakkı sayılmalıdır.
Veri üretmek güç ve pahalı bir iştir. Bu nedenle birey-
sel olanaklarla yapılamaz. Veri üretiminde asıl görev
kamu kuruluşlarının olmalıdır. Çünku ekonomi politi-
kasım yürütecek olanlar yöneticilerdir. önemli verilerin
kamu eliyle uretilmesi, aynca bunların doğruluğu ya da
güvenilirliği açısından da gerekli sayılır.
Ülkemizde, ulusal gelir gibi. ekonominin en önemli
göstergelerinden biri bu durumda olunca, geriye söyle-
necek çok şey kalmıyor.
• • •
Verilerin kullanıcılarına da sorumluluklarını anımsat-
makta yarar vardır.
Önce, ekonomi politikasıyla uğraşan siyasetçilerin bu
veri karmaşasında sağlıklı politika üretecekleri nasıl
beklenir? Neden doğru veri konusuna gereken önemi
vermezler?
Yanlış gösterge ile doğru ekonomi politikası kararı alı-
namaz. Asil sorun, daha doğrusu sorumluluk düğümü
buradadır.
Öbür kullanıcılar, özellikle araştırmacılar ve ekonomi
konusunda yazıp çizenler için de büyük ozan Can Yü-.
cel'in şu dizeleri çok anlamlı değil mi?
Aman ne zor ımiş yonca yolması
Bizim memlekette adam olması.
MERKEZ BANKASIKURLARI 18 ARALIK 1993
chm
1 ABD Dolan
1 Alman Markı
lAvustralya Dolan
1 AvusturyaŞılini
1 Belçika Frangı
IDanimarkaKronu
IFinMarkkası
1 Fransız Frangı
1 HoltandaFlorini
11svec Kronu
11sviçre Frangı
100halyanüreti
UaponYenı
IKanada Doları
1 Norver. Kronu
1 Sterlin
1 S.Arabistan Riyali
DflVİZ
14078.79
8254.93
9548.24
1172.55
39603
210858
2435 78
241584
7378.04
1679.50
9684.79
836.03
128.11
10542.75
1902.54
20998.51
3747.35
SATIŞ
14107 00
827147
9567.37
1174.90
39682
2112.81
2440.66
2420.68
7392.83
1682.87
9704.20
837.71
128.36
EFEITİF
AUŞ
14064 71
824668
9405.02
1171.38
392.07
2087.49
2411.42
2413.42
7370.66
1662.71
SATJJ
14149 32
829628
9596.07
1178.42
398.01
2119.15
2447.98
2427.94
741501
1687 92
9675.11
827.67
126.18
10563.88
1906.35
2104059
3754.86
10384.61
188351
20977 51
369114
9733.31
84022
128.75
10595.57
191207
21103 71
3766.12
ÇAPRAZKURLAR
1AB0D0UUH
1.7055
1.4745
12 0070
6 6769
5 7800
5 8277
1.9082
140.26
8.3827
14537
1634 00
109.90
1.3354
7.4000
3.7570
IStftrtİE
1ECU:
SOR:
Hffi:
AMM Markı
Avıstnlyı Dotan
AvnttpyaŞNM
DMinarfcaKrsM
FkMarkfcası
FMMsaFraagı
tsnyıl Pszstuı
»ıçKroM
rtFç
RalyaıUrtd
JaiMYHİ
SJIraMstMRIyali
1.4915AB0Dtian
1 133iAB0D»ton
1.3854 AN Mart
19543.14TI.
SERBEST DÖVİZ
CİNSİ
ABO Doları
Alman Markı
Isvıçre Frangı
Fransız Frangı
Hollanda Florıni
IngılizSterlını
S.Arab.Rıyali
AvusturyaŞılini
100hal.Lıreti
AUŞ
14330
8375
9790
2440
7460
21300
3800
1187
840
SATIŞ
14360
8400
9840
2465
7520
21500
3840
1200
860
ALTIN
CİNSİ
Cumhunyet
Reşat
24ayaraltın
22ayvMeztk
AUŞ
1 175.000
1240 003
178 500
159 750
SATIŞ
1 205 000
1 300 000
178 500
176.000