Katalog

21. Yüzyıl Bankacıhğında HER ŞEY İNSAN İÇİN VdkıfBonk2* Yuzyıl Bankacılığı Cumhuriyet ÇAGDAŞ BANKACILIK UYGlLAMALARIYLA VakrfBdnk21 Vjzv I Bankacılığı 70. YIL SAYI24906 / 7000 TL (KDvlç ,nde) KURUCUSU YUNÜS NADİ (1924-1945) BASYAZARI NADİR NADİ (1945-1991} 15ARAUK1993ÇARŞAMBA Bir Küçük Uyarı... Yerel seçimler, ülkemizde artık genel seçimler ölçüsünde önern kazandı. Çünkii son çeyrek yüzyılda hızlı bir kent- leşme süreci yaşadık; btıgün nüfusumuzun yarısından çoğu şehirlerde bulunuyor; İstanbu- lumuz yaklaşık on milyon nii- fusuyla dünyada hatırı sayılır bir metropole dönüştü. İstanbuTun altyapıdan yok- sun büyük bir köy sayılmasına bakmayalım; ülkemizin ulusaJ gelirinin büyük bir bölümünün bu kentte kazamlıp harcan- ması, "iki cihanın mültekasın- daki inci'Ne daha çok değer kazandınyor; şair Nedim Efendi'nin ünlü kasidesindeki iki dizesi gerçekleşmiş gibidir: "Bu şehr-i Sitanbul ki bimüslü bahadır / Bir sengine yekpare acem mülkü fedadır." Arap şeyhlerinin İstanbul Boğazı'nın tepelerine göz dik- meleri. gü/eİim koruluklan tapulanna geçirmek için bun- ca zahmete girmeleri boşuna mı sanıyorsunuz?.. En büyük kazançlar. daha doğrusu rant- lar, Boğaz'uı iki kıyısına yığıl- mtş tarihsel kentteki "gayri menkul spekülasyonu'ndan doğmaktadır. Cumhuriyet dö- neminden sonra gelişen ve son yıllarda bir hayli atılım yap- mış görünen yerli sermayemi- zin hırslı çevreleri bu ekono- mik kuralı çok iyi bilmekte- dir. Bilmek, bilinçlenmenin ilk koşuludur; trilyonların döndü- ğfi bir alanda at koşturmak için bilinçlenenler, istanbul Büyükşehir Belediye Başkan- lığı'nın önemini kafalarına nakşetmişlerdir. Denebilir ki artık İstanbul Belediye Baş- kanı olmak, Başbakanlık kol- tuğuna oturmaktan bile daha önemlidir. Çünkü nüfusu nice küçük Avnıpa ülkesinden bü- yük olan bu kent. çıkar dağıtı- mında neredeyse Ankara'nın da önüne geçecektir. İş bu kerteye varınca, yerel seçimlere üç ay varken İstan- bul belediye başkan adayları üzerine kıran kırana bir yan- şın başlamasma şaşılır mı!.. Daha şimdiden kavga başla- mış, lobiler oluşmuş, kulis yapmak ûzere kollar sıvan- mış, medyamız adaylar üzeri- ne kavgaya girişmiştir. Şaka değil ve bu metropolde yirmi katlı bir yapıya yüz katlı gök- delen ruhsatı verildi mi, sağla- nacak çıkann hesabını yap- mak da kolay değil!.. Bir yeşil alana imar durumu verildiğin- de mal sahibinin neler kazana- bileceğjni düşünebiliyor musu- nuz? Dünyada hiçbir tarihsel kentte oluşmasına göz yumu- lamayacak imar oyunlarının şu plansız ve başıboş İstan- bul'da yüriirlüğe girebilmesi belediye başkanlığını büsbü- tün çekici bir makama dönüş- türmektedir. İnanılması güç: ama. İstanbul'un na/ım plan olgusu, 12 Eylül döneminde ortadan kaldınlmıştı. Kentin saray bahçelerine beş yüdızlı beton otellerin. yeşil alan ola- cak giizide köşelerine gökde- Senlerin kondurulması kolay mıdır?.. Belediye başkan adaylan- nın kavgası. temelindeki ge- rekçelere bakarsanız, geç bile kalmıştır. • Ancak İstanbul'un bütün Türkiye olmadığını anımsa- yabilirsek neşemizi bozacak ve ağzımızını tadını kaçıracak bir olumsuz bir gelişmeyi de fark edebiliriz: Mart ayındaki yerel seçim yalnız İstanbuTda değil, bütün yurtta yapılacaktır. Gerçi ulusal gelirin payla- şım kavgasının en büyüğü İs- tanbul'da olmaktadır. ama, Hakkâri, Şırnak, Batman, Si- irt gjbi yerlerde de belediye başkanları seçilecektir. Üste- lik bu yörelerde doğnı düriist seçim yapılıp yapılamayacağı konusundaki kuşkular gün geçtikçe büy ümektedir. İstan- bul daki büyük pastanın pay- laşım kavgasında kararan gözlerimiz, Güneydoğu bölge- sindeki durumun eski deyimle "vahim" olduğunu görebile- cek midir? Eğer Güneydoğu'da yerel seçimler serbestçe ve özgürce yapılamıvorsa. İstanbul'daki seçimin üstünc de koyu bir gölge düşebileceğini düşün- mek gerekmeyecek midir?.. "Bu şehr-i Sitanbul" üzeri- ne erken ve hırslı bir paylaşım kavgasına girmiş olan kesim- de başı çekenlere küçük bir uyarı bilmeyiz ki işe yarar Ankara Rusya'dan Türkiye, Rusya 'da aşırı milliyetçilerin ve eski komünistlerin kazandığı başarının bu ülkenin dışpolitikasına olumsuz yansımalar yapabileceğinden endişeli Hükümeî, Yeltsin 'in, aşırı uçların baskısı alîında izleyeceği dışpolitikanın, milliyetçi ve eski komünist 'imparatorluk' söyleminin güçlenmesine yol açabileceğine dikkaî çekiyor HALUK GERAY ANKARA - Rusya'da yapı- lan parlamento seçimlennde aşın milliyetçilenn ve eski ko- münistlerin önemli bir ağırlık kazanmalan Ankara'da tedir- ginlik yaratü. Türkiye. Rus parlamentosunda tutucu ka- nadın ağırlık kazanmasının. Rusya'nın stratejik öncelikleri- nı değiştireceğine ınanmamakla birlikte. "aşınlann" siyasi baskısını ensesınde hıssedecek olan Devlet Başkanı Boris Yelt- sin'in. Kafkaslar'da ve yakın komşulanna ilişkin anlaş- mazlık içeren konularda "uzlaş- maz bir tutum" izleyip izlemeye- ceğını sorgulamaya çalışıyor. Türkiye, seçim sonuçlan ke- sinleşmeden ve değerlendirme- lerinı tamamlamadan resmi bir tepki vermek istemıyor. Ancak. Ankara'da, aşın milliyetçilerin ve komünistlerin başansının Rusya Federasyonu'nun dış politikasında yaratabileceğı sonucun. "ilk izlenim" düze- yinde "tedirginlik yarahcı" nitelıkte oldu- ğuna inanılıyor. Dışişleri Bakanlığı. parla- mento ve Cumhurbaşkanı arasındaki amansız mücadeleden kaynaklanan iç so- runlar nedeniyle Yeltsin'in gerçekleşmeyen Rusya Jirinovski Polonya'yıistiyor • Rusya seçimlennde birinci parti olan Liberal Demokrat Parti'nin lideri Jirinovski'nin 2 ekimde Alman Neonazilerinin toplantısında yaptığı konuşmada, Polonya'yı devre dışı bırakarak 'Rusya ile Almanya'nın sırurlannın ortak olması gerektiğini' söylediği açıklandı. •#. Sayfada BAYK.AL: TÜRKİYE RUSYADAKİ GELİŞMELERİ DOĞRU TESHİS ETMELİ • 14. Sayfada Türkiye gezisinin yapılması için çalışma- lannı hızîandıracak. Yeltsin'in. Türkıye'ye mart 1994"te gelmesiyle. iki ülke arasındaki ilişkilerin rayına oturtulabileceği kanısı ha- kim durumda. Ankara'yı kaygılandıran konular arası- nda. Yeltsin'in iç politikadaki istikrarsızlık nedeniyle şimdiye kadar Azerbaycan'a göndermekten kaçındığı Banş Gücü'nün Kafkaslar'a göndenlmesi karannı alması da yer alıyor. Ankara. Kafkaslar'da tek ta- raflı müdahaleler yerine. "birlikte" oluştu- rulacak bir gücün görev yapmasını tercıh ediyor. Kafkaslar'da Avrupa'da Konvan- siyonel Silahlar Anlaşması (AKKA) çerçevesındeki tavan sınırlannı aşmak isteyen Rus- ya'nın bu doğrultudaki ça- balannm hızlanması da kaygı yaratıyor. Rusya'da geçtiğimiz pazar günü yapılan seçimlerde. Vladi- mir jirinovski önderliğindeki aşın milliyetçi Liberal Demok- rat Parti (LPD), Yeltsin'in des- teklediği "Rusya'nın Tercihi" bloğunu geride bırakarak. bi- rinci parti oldu. Komünistler ıse üçüncü sırayı aldı. Seçmen- ler. Yeltsin'in desteklediği ana- yasa taslağını az bir farkla ka- bul ettiler. Seçim sonuçlanna ilişkin Türkiye'de değerlendirilen noktalar arasında şunlar bulu- nuyor: - Türkiye ve Rusya'nın işbir- liğı yapması her iki ülkenin çı- kanna olacaktır. Bu nedenle Rusya'da siyasi veekonomık is- tikrarsızlığa yol açabilecek gelişmeler Tür- kıve'nin çıkanna değildır. Anayasanın hal- koylamasıyla kabul edilmesi ve seçimlerle bir parlamento oluşması. olumlu bir gelış- medir. Eğcr Yeltsın'in istediği anayasa red- m.4rkasıSa.14,Sü.3'te Tamklar,Baytap9 ı teslıis ettiİslami Hareket liderlerinden Ekrem Baytap'ın istanbul Silivri'de polisle çatışmaya girenlerden biri olduğu site sakinlerince tespit edildi. İran uyruklu Abbas Golizade'nin eşi de kocasını kaçıranlar arasında Baytap'ın da bulunduğunu fotoğraflardan saptadı. EVREN DEĞER ANKARA - Gazetemiz yazan L'ğur Mumcu'- ya yapılan suikastla da bağlantısı araştınlan islami Hareket Örgütü'nün lider kadrosundan olduğu belirtilen Ekrem Baytap'ın. emniyet vc savalık ifadelerinde silahlı eyleme karşı çıktığını bildirmesine karşın bu tür eylemlere kanştığj belirlendi. İstanbul'da geçen yıl sonun- da kaçınlan ve bugüne kadar\endisinden ha- ber alınamayan İran uyruklu Abbas Golizade'- nin eşi Şehnaz Zehra Golizade, kocasını kaçıran kişıler arasında Baytap'ın bulunduğunu. fotoğ- raftan saptadı Aynca bir süre önce. İstanbul Silivri'de Muratsuyu Deniz Apartmanı'na dü- zenlenen operasyonda, polisle çaüşarak kaçan kişinin de Baytap olduğu. sıte sakinlerince tes- pit edildi. Baytap. savcılıkta verdiği ifadesinde ise "Ben eylemlere karşıyun, benim arkadaşlarım eylem yapmış olabilirler. ancak herkes kendi eylemin- den sorumludur. Hiçbir arkadaşun benim emir ve komutamda eylem yapmış değildir. Herkes bağımsız hareket eder" dedı. İstanbul Emniyet Müdürlüğü'ne bağlı ekıp- ler tarafmdan sorgulanan. ancak kendisıne yö- neltilen sorulann tümünu yanıtsız bırakan ve hatta bir süre kimlığinı kabullenmeyen Baytap. ifadesini de imzalamadı. Emniyet ekipleri bu- nun üzerine yaptığı incelemede. İran uyruklu Ali Akbar Gorbani nın önce kaçınlması. Yalo- \ada PınarSitesi'ndesorgulandıktansonraöl- dürülmesi olayında Baytap'ın da bulunduğu- nu. "tahkikattan ve evrak arasında sunulan teş- hislerden ve ifadelerden" behrledı. Baytap'aaıt lOEkım 1993 tarihindedüzenle- nen ıfade tespit tutanağında. 26 Aralık 1992 ta- MArkastSa.l4,Sü.7J ae Baytap- Daha önce konuşntamıştı Güreş'in oğluna ayrıcalık • Genelkurmay Başkanı Doğan Güreş'in oğlu, İstanbul Devlet Konservatuvan öğrencisi Serdar Güreş'e Konservatuvar'da sağlanan ayncalık ve beş yıl süreyle Gûreşü. oğlu Ko^ yapılan "torpil" öğretim üyelerinin ser>atu>ar'ı kanştırdı tepkısıne neden oldu. • 14. Sayfada 'Anten în yapımcısı ve muhabiri gözaltında F.BahçeK Cemü bıçaklatuh Erhan Ak> ıklız \U Tevfık Berber • HBB'de yayımlanan Anten programının yapımcısı ve yönetmeni Erhan Akyıldız'la muhabiri Ali Tevfık Berber, Genelkurmay Askeri Mahkemesi'nin "gıyabi tutuklama karan' ile gözaltına alındı. Aky ıldız ve Berber. bugün Genelkurmay Askeri Mahkemesi'nde ifade verecekler. U6. Sayfada Bıçaklı saldından sonra hastanede tedavi altına alman Cemil Turan'ın dunımunun iyi olduğu belirtildi. • Fenerbahçe Kulübü Futbol Şubesi Sorumlusu Cemil Turan ve iki arkadaşı, önceki gece kimliği belirsiz kişilerin bıçaklı saldınsına uğradı. İki yerinden yaralanan Turan *Saldın bir komploduf dedi. uSpor'da SEK'te özeBeştirme vurgumı önlendi Murat Karayalçın, Başbakan Tansu Çiller'i ikna etti, SEK'te yeniden ihaleye çıkılacak IŞIK KANSU ANKARA - Kamu Ortaklığı İdaresi'nin (KOİ). Süt Endüstnsi Kurumu(SEK)fabn- kalannın "daire fıyatına" saülmasına ilişkin anlaşmalan iptal edildi. Başbakan , Yardımcısı Murat Karayalçın'ın. Başbakan i Tansu Çfller'i ikna etmesi üzenne. SEK fab- I rikalannın özelleştirilmesi için yeniden ıhale- j ye çıkılacak. I Kamu Ortaklığı İdaresi. SEK'e ait fabn- I kalan. geçen yıl içinde ıhale ile satışa çıkarmış, ancak alıa bulamamıştı. Bunun üzerine. pazarlık yöntemiyle fabrikalann özelleştirilmesine karar veren KOİ. SEK'e aıt 25 tesisin. çok düşük fiyatlarla satılmasına ilişkin anlaşmalar yapmıştı. 1992'de ihale- ye çıkıldığında, 25 fabnkanın en dü- şük bedelıni toplam 1 trilyon 152milyar93l milyon lira olarak saptayan KOİ, biryıl son- ra özel pazarlıklarla bu fabrikalann toplam 555 mılyar 200 milyon liraya satılmasına ka- rar vermiştı. Bu karar. KOİ Yüksek Ku- rulu'nda Başbakan Tansu Çiller ile Başbakan Yardımcısı Murat Kara- yalçın'ın imzasına açılmıştı. Bu imza aşamasında. Kara- yalçın. fabrikalann çok ucuza saüldığına dikkat çekerek yeniden ihale acılması gerektiğini savundu Konuyu, geçen günlerde Başbakan Tansu Çiller'e açtığı bildirilen Karayalçın, SEK'te bu koşullarda bir özelleştirmenin kamu vic- danını büyük ölçüde yaraluyacağını. KOİ"- nin satış anlaşmalannın iplal edılerek yeni- den ihaleye çıkılmasını önerdi. Çiller'in de Karayalçın'ın görüşlerine katıldığı öğrenildi. Çiller. bu görüşme sonrasında. KOİ'nin. SEK ile ilgjli tüm satış anlaşmalannın iptal edılerek yeniden ihaleye çıkılması talimatını verdi. SEK fabrikalannın satışına ilişkin ye- ni ıhalelere, üretıcı birliklerinın de katılması MArkasıSa. 14,Sü.3'te 'İTAAT EKEN İSYAN BİÇER' MUSTAFA BALB.U'IB nsttaPlB 14. Sayfada İktidarpartisinde huzursuzluk yatışmıyor DYP'de peşpeşe istifalar GAZİOĞLU GİTTİ • Başabakan Çiller, partisinde istifalarla başlayan huzursuzluğu yatıştınnak için milletvekillerine. "Meclisteki siyasi ömrünüzün teminatı benim" diye seslendi. Ancak Başbakan'ın bu sözleri eski bakan ve Bursa mılletvekıli Gazioğlu'nun DYP'den istifasını engelleyemedi. KEÇELİT)E\VEDA • DYP İstanbul İl Başkanı Orhan Keçeli. Çiller'in isteği üzenne. il başkanlığı görevini "genel merkezin temayülü" vurgusuyla bıraktığını açıkladı.Keçeli."Partiyezarar vermemek için kamuoyu önünde tartışmadan arkadaşlanma veda ediyorum" dedı. • 5. Sayfada "BÜYÜKLERİN YAPTIĞI İHANETE PLAN' DENİR" CHJtL BAŞlANGIÇ'm notün U5. Sayfada DEPkongresi Yunanistan'a protesto notası • DEP kongresine katılan ve yaptıklan konuşmalarla 'terörizme arka çikan ve ona cesaret veren sözler söyleyen' Y'unan milletvekilleri nedeniyle Atina'ya nota verildi. ANKAR.4 (Cumhuriyet Bürosu) - Türkiye, Yunan milletvekillerinin DEP kongresindeki konuşmalan nedeniyle Atina'ya protesto nota- sı verdi. Dün Dışişleri Bakanlığına çağnlau Yunanistan'ın Ankara Büyükelçisi Aleksander Filon'a verilen sözlü notada. Türkiyenin bölü- cü teröristlere arka çıkılmasına müsamaha gös- teremeyeceği ve "ciddi tepkide" bulunacağı bildirildi. Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Bü- yükelçi Tugay Liucevik tarafından ıletilen nota- da. "Türkiye'nin başkentinde, Türk milletiniıı en hassas olduğu bir konuda terörizme arka çıkan ve ona cesaret veren sözler söyleniyor. Bunun de- mokratik hakların kuUandması ile izahı mümkün MArkanSa. 14, Sü. 7'de Demirel: Dağdaki eşkıyahalledilmeli • Cumhurbaşkanı dış ülkelere, 'Teröre desteği kesin' denince 'Siz önce kendi içinizde sorunuçözün' yanıtı ahndığını belırterek 'Türkiye Cumhuriyeti. meseleyi önce kendi dağlannda halletmek zorundadır" dedi. • TİSK'in panelinde konuşan Demirel, Güneydoğu sorununun çözümü için. askeri ya da sivıl diye iki ayn önlem olmadığını, bu tür tartışmalann. devleti tereddüte düşürmekten başka bir işe varamadığını vurguladı. • 6. Sayfada Saldırıya uğrayan komiser şehit oldu • Gebze Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesi'nde görevli komiser Mustafa Kına, Pendik'te uğradığı silahlı saldın sonucu şehit oldu. • 75. Sayfada Piyasa değeri 525 milyar lira Ahnanya'dabüyük eroinoperasyonu • Alman polisi Türkiye çıkışlı bir Ingiliz TIR'ında 291.5 kilo eroin ele geçirdi. Alman polisinin Alman-Çek sınınnda yaptığı bu en büyük operasyonda TIR'ın Türk şoförü tutuklandı. M14. Sayfada BORSA Oönceki 17.345,20 DLH 17.143,53 DOLAR ûOncekı 14.230 Dun 14.280 MARK Önceki 8.400 Dün 8.340 ALT1N ÛOncekı 177.400 Dün 178.000 Ozelleştirme derde deva mı? • İstanbul Üniversitesi İküsat Fakültesi'nin VI. Ulusal İktisat Sempozyumu'nda ozelleştirme tartışıldı. TÜSİAD Başkanı Halis Komili, KOt Uzmanı Salih Taştan. Dr. Öztin Akgüç ve Prof. İzzetın Önder. özelleştirmenin Türkiye'nin tek veen önemlı sorunu olmadığı konusunda bırleştiler. • 10. Sayfada