Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
30 KASIM 1993 SAU • • • • CUMHURIYET SAYFA
HABERLERINDEVAMI 15
DEV-SOL TURKİYE'DE
Başarısızfirargirişimi
İstanbul Haber Senisi -
Bayrampaşa Cezaevfnde tu-
tuklu bulunan Devnma Sol or-
gütu uyesı uç mahkum, kendı-
lennı İstanbul DGM'yegetıren
cezaevı aracının havalandırma
penceresını keserek firar gınşı-
mınde bulundular
23 Nısan 1993 gunu, İngıhz
Konsolosluğu yakınlannda
elınde bomba patladıktan son-
ra >aralı olarak yakalanan
Gökban Gündüz ve bu olay uze-
nne başlatılan operasyonlarda
yakalanan Lmit Giıngör, Ağa
Yıldınm, Hasan Hulusi Kulak,
Kılıç Vurgun ve Murat Tuna
dun. istanbul E)GM'dekı du-
ruşmalan ıçın tutuklu bulun-
duklan Bayrampaşa CezaevT-
nden 51 DT 670 plakalı nakıl
aracına konarak yola çıkanldı-
lar Nakıl aracııun ıçınde kelep-
çelennı kesen Gokhan Gün-
duz, Ümıl Gungor \e Hasan
Huseyın Kulak adh mahkum-
lar daha sonra havalandırma
penceresını kestıler Nakıl ara-
cı, Vatan Caddesı uzenndekı
Aksaray Orduevı'nın onune
geldığı Mrada trafik ışıklannda
durdu
Aracın durmasınj fırsat bılen
mahkumlar, kestıklen pencere-
den atlayarak kaçmaya baş-
ladılar Kaçmaya çalışan uç
mahkum. jandarmalar ve olay
yennden geçmekte olan bır çe-
vık kuvvet ekıbı tarafmdan
yakalandı Jandarma ve çevik
kuvvet polıslen kovalamaca
sırasında havava ateş açtılar
Yetkılıler ola>ia ılgılı soruştur-
manın başlatıldığını bıldırdıler
OLAYLAREV
ARDENDAKI
GERÇEK
• Baştarafi I. Sayfada
borç da sırtımıza yuklendı,
ama, sen ona bakma1
Gerçekten 1980'den bu ya-
na yaşananlar, sureklı deva-
luasyonun yorungesıne otur-
muştur Turkıye'de artık
ulusal para kavramı sılınıyor
Ulke "dolarızasyon 'sıyasetı-
nın kucağındadır, ev kıraları
dolar ya da markla saptanı-
yor, ış yaşamında yonetıcıle-
rın aylıkları dovızle olçuluyor,
her yerde alışverış dovızle
yapılıyor, bankalarda dovız
rnevduatı Turk Lırası mev-
duatını sollamıştır, dove bu-
felerı buyuk kentlerı sarmış-
tır, artık herkes cebınde
Amerıkan Doları taş/yor
Turkıye'de rejım "demokra-
tıkleşme ' yolunda yaya kal-
mıştır, kıtaplar gazeteler
toplatılıyor fıkırlercezalandı-
rılıyor, ne var kı ulusaf pazar-
da dovızle alışverış edıp
Amerıkan Doları uzerınden
pazarlık yapmak ozgurluğu
bıze yetıyor, bugunlerı halkı-
mıza gosterenlere şukredı-
yoruz1
1980'de 35 lıra olan Amerı-
kan Doları nın sureklı devalu-
asyonla 14 bın lıraya örman-
masındakı erdemlerı unlu
ekonomı uzmanlarımız da
anlata anlata bıtırememışler-
dır bu sureç ıçınde Türkıye
dunya pazarlarına "entegre"
olmuştur
Bır ulkenın parası pula do-
nuşurken ekonomıde zafer-
denzafere koşması gorulme-
mış bır olaydır, ' dolarızas-
yon ' gun geçtıkçe Turkıye
ekonomısının damarlarına
daha çok yayılmakta, yayıl-
dıkça ekonomı lyıleşmekte-
dır'
Kımseyı tedırgm etmıyor
bu gıdış, donulernez bır yolda
yuruyoruz Dunya cennetı ul-
kemızde durup ufka baka-
rak, Abdulhak Hamıt ın unlu
eserınde Tarık Bın Zıyafa
soylettıklerını yıneleyebılırız
"Endulus hukumdarlannın
hazınelen ıcındesın Tarık
1
Sen nereden gelıp nerede
durmuşsun? Azımetın ne ta-
rafa? " +*+
İŞÇİNİN EVRENİNDEN
ŞÜKRA> KETENCİ
• Baştarafi 11. Sayfada
m^,(pa,kkını1qrçcp|ık(ekendılerının ıstemeyı oğrenecekle-
rı geleceğe bırakafınî Dığer memurların hakları üzerın-
de duralım Acaba toplu pazarlık ve grev hakkı duzen-
lenmeden gelen bırsendıkal orgutlenme hakkı karşısın-
da memurların tepkEi ne olmalı? Doğal olarak ılk tepkı
Sadece sendıkalaşma hakkı ne ıse yarar? olacak
Kendı adımaaksınıduşunuyorvesavunuyorum Memu-
run bıle bıle toplu pazarlık ve grev haklarını kendıne la-
yık gormedığı bır ortamda, çıkacak yasaların toplu pa-
zarlık ve grev konusunda memurların ellerını kollarını
daha da fazla bağlayacağını dusunduğum ıçın Bu do-
nemde bu ıktıdarın çıkaracağı yasal duzenlernenın getı-
recek yasaklarla orgutlenmeye de engel olusturacağı
kaygısını taşıdığım ıçın
Memurun sendıkalasması onundekı yasal engellen
ortadan kaldıran yasa olmadan da memurlar orgutlene-
bılıyorlardı Ancak (£7 gıbı derneklesmeyı ızne bağla-
yan bır yasa dururiten uygulamada pek çok sorunla
karşılaşılıyordu Bugun aksını savunan hıcbır sıyasal
partı olmadığından memurlar orgutlenerek 657 yı çok-
tan astıkları halde uygulamada yasanan pek çok sorun-
dan kurtulmak ıcın çıkarılmak ıstenen yasa ışe yaraya-
bılır Memurun sendkal hakkı uzenndekı tartışma en-
gellemeler ortadan kalkarsa memur ıcın toplu pazarlık
ve grev haklannın o»unu açmak ıçın elverışlı ortam ya-
ratılabılır Yasaklı bırtoplu pazarlıklı grev hakkı duzenle-
mesındense yasal duzenlemenın olmadığı ancak en-
gellerın de bulunmadığı bır ortam memurun hakkını ge-
lıştırmesı ıçın cok daha yararlı olabılır
Cıller hukumetınınbu noktadan sonra gerı adım ata-
mayacağını memura sendıka hakkı ıle ışsızlık sıgortası-
nın yasal duzenlememıze gıreceğını dusunmek ıstıyo-
ruz
Âdınıadım yıkınıa doğru
• Baştarafi 16. Sayfada
11.10.1989 - Mahkeme. planla
ılgılı yurütmeyı durdurma karan
aldı
Ekim 1989 - Otel sahıplen
mahkeme karanna ıtıraz tıtı ve
ınşaat muhurlendı
19.12. 1989 - İstanbul 4 Idare
Mahkemesı ıtırazı kabul tttı ve
yunıtmeyı durdurma karannı
icaldırdı
20.12.1991 - Tunzm Hakanı
Abdûlkadır Ateş. "Park Otel
pianlannııı tekrar inceleMnesi"
konusunda İstanbul Buyikjelnr
Beledıye Başkanı'na yetkıverdı
26.12.1991 - Sozen, Parl Otel'-
IstanbuJ
• Baştarafi 16. Sayfadt
kent arazılenne bırtakını çev re-
ler tarafından el konulrnası ola-
rak değerlendınldı
Konuşmalardan sonra yıkı-
ma vıkılacak olan kjsma vcr-
leştırılen bır ses bonıbdsının
patlatılmasıyld başlditlı Bır
ambulansın da hazır beklctıldı-
ğ) yıkımda çahşmalara komp-
resorlenn delık açmaje başla-
masıyla devam edıldı
istanbul Bu>ukşehır Beledı-
yesfnın yan kurulu^uolan İS-
TON. beton blokta delıkler
açarak demırlen ortaja çıkara
cak Demırler>abancıbırfinna
tarafından kesıldıkten sonra
betonlar blok hahnde ındınle-
:ek Yıkım çalışması bır jılda
amamlanacak
ın avan projesı uvgulama proje-
sı. >apı ızın belgelen ve beledıyece
>apılmış tum ışlemlen ıptal ettı
29.12.1991 - Park Otel ınşaatı
Beyoğlu Beledıve Başkanı Hüse-
>in Aslan tarafından guvenhk
önlemlen alınmadığı gerekçesıj le
muhurlendı
2.01.1992 - Inşaat ıkmcı kez
muhurîendı
Şubat 1992 - Otel sahıbı Valçın
Sûrmeii, muhurleme ışlemme ıtı-
raz ettı ve İstanbul 5 îdare Mah-
kemesı'ne başvurdu Mahkeme,
muhurleme ışlemınde hata oldu-
ğu gerekçesıvle ışlemın ıptalme ve
muhrun sokulmesmekararverdı
26.5.1992 - Park Otel ınşaatınj
Alman Konsolosluğu bması sevı-
yesıne ındıren, 33 katlı otel blo-
kunun japılmasını vasakla>an ve
Ağa Çırağı Sokağı'nın açıimasını
ongören >enı plan Buyükşehır
Beledıve Meclısı'nce kabul edıldı
18.6.1992 - Yenı plan Bayın-
dırlık \e Iskan Bakanı Onur
Kumbaracıbaşı tarafından onav-
landı
24.6.1992 - Park Otel. Be>oğlu
Beledıve Başkanı Husevın Aslan
tarafından bır kez daha muhur-
lendı
30.7.1992 - Danıştay, Park
Otel plan veyapı ızın belgelertnın
hukuka uyarlılık taşımadığından
ınşaatın durdurulmasına karar
verdı
8.10.1993-Danıstav fdareDa-
va Daırelen Genel Kurulu Tur
Otel Otelcıhk \ Ş"njn DanışLd} '-
ın ıptal karanna ıtırazı reddettı
t
Mcıcorolojı Ijlt-n Gunci Mudurlugu ndtn almjn hılaıc gorc v urdun
batı kcsımkn t^ok bulullu Marmdra ECL Akdt.nj2 Bjh KdrdJonı^
ılc 1^ Anadolu nun gunc\ \c bjtısı \dgı^lı gcvvxı.iv HJVJ MC ıklıgı bî
ra/drtjcak Dcm/knrmzdc rıagar Gunc\ Egı. M. B.ıtı AkdLniidı.
gundoğusu «. ke^lcme dıgcrdcnızlcnmızdc\ıld^vı.po\razdjı) 1 ^
\*.r \cr 6 kuvvctındt sduttc 10-^1 \t.r \cr 27 dcmz mılı hı/ij cso-Lk
V an Golu ndt hava J7 bulullu VL MSII goı,ca.k
Adana
AJyon
ASf
Antcara
Antatva
Aydın
Bursa
Canakkaie
D varöak r
EOrie
Erzurum
Esicışeftır
Istanbu)
JZmır
Kare
Konya
Samsun
fraüzon
Zonguldak
5 20
6 -3
1
20 8 '
16 9
-
8 3
12 7
15 30
5 1
12 S
15 6
5 n
9 3
10 3
11 5
6 4
DUNYADA
Amsrerdarr
A/nman
Atma
Bagdal
Sonfi
Brulcsel
Ceoevre
Cezay
r
Pranfcfuri
leftoşa
Petefsburg
Londfa
Madrd
M ano
Mûsttova
Munıh
Osto
Pars
Prag
Hyad
Roma
Vyana
y 2
A M
y n
« 2 5
5
K 0
S 2
B28
S 2
A20
S 5
Y 3
Y 7
Y g
S 5
S 1
S -6
K 1
S -4
A 30
Y 16
S 3
j Yağmurlu ulutlu Sıslı # Gunesh K a r İ 1
Liıa'ıuııönlenemezdüşüşüBaştarafi 1. Sayfada
oranında devalue edılmış oldu
12 Evlul ıle bırlıkte kurulan
(JIusu Hukumetınde Turgut
Özal Başbakan Yardımcısı
oiunca TL'nın kadennı belırle-
meyı surdurdu Bu belırle>ıcılık
de Başbakan veCumhurbaşka-
nı olarak ANAP'm ıktıdan
devretuğj 1991 kasımına kadar
devam ettı
Ulusu Hukumeü donemmde
I Mayıs 1981 tanhınden ıtıba-
ren kurlar Merkez Bankası'nca
gunluk belırlenmeye başladı
Bu uygulamayla dolann fiyatı
kısa surede 101 lıra>a yukseldı
1981 yûı sonunda ıse bır dolar
132 3Olıra>açıktı
Dolar 75 lıra 17 kuruş ıken
ıktıdara gelen Ulusu Hukume-
tı. gorevı I Özal Hukumetı'ne
devrederken dolar 278 lıra 5
kuruşa yuksddı
Ulusu Hukumetı donemınde
TL yuzde 72 96 oranında deva-
lue edılırken 1178 gunde dolar
her gun 17 2 kuruş değer ka-
zandı
Özal Hükümeti
13 Aralık 1983 ıle başlayan
ve 15Kasım 1989a kadar su-
ren Özal Hukumetlen done-
mınde ıse dolar uç sıfırlı rakam-
larla ıfade edılme>e başlandı
1984 yıhnda bankalara kendı
kurlanm gunluk açıklama vet-
kısı tanındı ve ılk a> dolar 278
lıradan 300 lırava yukseldı
1987 yıhnda dolar" ılk kez 1000
lırayı geçtı
Özal'ın 6 yıllık ıktıdar done-
mınde dolar 2^30 lıraya çıktı
2161 günlük bu donemde
TL'nın gunluk değer kaybı 95
kuruş oldu Özal hukumetlen
donemınde TL'nın değer ka> bı
>uzde88"e vardı
Akbulut Hükümeti
2 Ozal Hukumetı donemın-
de kur polıtıkasında bır değı-
şıklığe gıdıp TL'nın hızlı değer
kaybmdan vazgeçıldı ısededo-
lardakı artış ve TL'dekı değer
kaybı genışleyen sarmal halın-
de buyudu
15Kasım 1989'daANAPık-
tıdannın Başbakanı olan Yıldı-
rırn 4kbulut 2330 lıradan aldığı
doian 5 Temmuz 1991 tanhın-
de 4440 lıradan bıraktı
599 gunluk Akbulut Huku-
metı donemınde TL yuzde
47 52 oranında devaluasyona
uğradı Özal donemınde 95 ku-
ruş olan dolann gunluk değer
kazanımı 3 lıra 52 kuruşa çıktı
30
Lira
25
20
15
10
îktidarfarın
ortafama
devalüasyonu
Yıimaz Hükümeti
Akbulut Hukumetı done-
mınde 3 lıra 52 kuruş olan TL'-
dekı gunluk değer kaybı 145
gunluk AN4Fh Başbakan
Mesut \ ıimaz Hukumetı done-
mmde 4 Iıra 55 kuruşa yukseldı
Mesut Yıimaz Hukumetf nın
ılk gununde 4440 lıra olan do-
lar, hükumetın son gununde
5100 lıraya çıktı
145 gunluk donemde TL'-
dekı devaluasyon oranı yüzde
12 94 oldu
Demirel-İnönü hükümeti
DYP Genel Başkanı Söle*-
man Demirerın SHP lıden Er-
dal İnönü ıle bırlıkte kasım 1991
tanhınde kurduğu 7 Demırel
Hukumetı donemmde faızlenn
duşuk olması ve dolann dış pı-
vasalarda değer kazanması
TL'dekı enmeyı hızlandırdı
683 gunluk 7 Demırel Huku-
metı donemınde yuzde 51 28
olan devaluasyon oranı enflas-
yonun gensınde kaldı Bund
karşın dolann değen ıkı kdt art-
tı
Dolar gunde 7 lıra 86 kuruş
değer kazandı Demırel ıkiıdar
olurken 5100 lıradan aldığı do-
lan 10 bın 470 lıradan bıraktı
Çiüer-fnönü Hükümeti
Sulevman Demırel'ın Cum-
hurbaşkanı olması ıle bırlıkte
Turkıye'nın50 hukumetınıku-
ran Turkıye"nm ılk kadın Baş-
bakanı Tansu Çiller, bugune
kadar uygulanan kur polıtıka-
sını surdunmeyeceğinın ışaretle-
nnı vermeye bdşladı
İlk ışaret de TL'nın değennı
koruyan Vlerkez Bankası Baş-
kdnı Ruşdu Saracoğlu'nu ıstıfa-
ya zorlamasıydı
Erdal İnonu'nun başbakan
yardımcısı olduğu hukumete
haaran ayında Başbakan olan
Tansu Çiller. bu tanhte dolan
10 bın 470 lıradan devraldı
Tansu Çıller'ın Erdal Inonu
ıle bırlıkte surdurduğu huku-
metfnın 96 gunluk donemınde
dolar her gun 15 lıra 94 kuruş
değer kazandı
ÇilJer-Karayalçın
hükümeti
Murat Karayalçın'ın SHP
Genel Başkanı olması ıle bırlık-
te I9eylülde Çıller-Karayalçın
donemı başladı Aynı gûn 12
bın lıra olan dolar o gunden bu
günegeçen 71 gunde 14 bın lıra-
>a yukseldı
Bu sürede dolar hergün 28 lı-
ra 16 kuruş değer kazandı 71
gunluk surede TL yuzde 14 28
oranında devalue edılmış oldu
Sorun enflasvon
Turk Lırası ndakı bu kayıp
ve dolardakı artış buyüven sar-
mal hdlınde hizla artacak 24
Ocak 1980 ıle bırlıkte tercıhını
serbest pıvasa ekonomısınden
vana kullanan Turkıye'nın pa-
rası bu günden sonra ve onü-
muzdekı yıl hergeçen gun değer
vıtırmeve devam edecek
ÇunkuTurkıve nınen buyuk
sorunu enfyasyon, her >ıl can
açık, dış tıcaret açığı. butçe açı-
ğı gıbı hedeflen tutturamaması
nedenıyle çozumlenemıy or
Can açık ve dış tıcaret açığı
da gıderek buyuyor Can açık 5
mılyar dolara doğru tırmanı-
vor
1993 yılı ıçın ıhracat hedefi
l
7
I mılyar dolar olarak belır-
lenmıştı *\ncak bu yıl sonunda
ıhracat 15 4 mılvar dolara ula-
şabılecek 25 8 mılyar dolar
olarak hedeflenen ıthalat ıse
28 5 mılyar dolara doğru gıdı-
yor Yıl sonu ıçın hedeflenen
8 7 mılyar dolar açıân 13 1 mıl-
yar dolara ulaşması beklenıyor
Dış ticaret açığı
ürkütuvor
Yanı ıthalat ve ıhracat ara-
sındakı makas ılk kez bu kadar
buyuk açılıyor Ve ılk kez Tur-
kıye'njn dış tıcaret açığı 10 mıl-
yar dolan aşıyor
Yıl sonu hedefi olan 8 7 mıl-
y ar dolar dış tıcaret açığı bu v ı-
lın ılk sekız ayında aşılıp 9 3
mılyar dolara yükselınce huku-
met ıthalatı frenlemeve zorlan-
dı
Ithalatı frenlemenın yolu da
enflasyonun altmda kalan de-
vajuasyonu antırmaktan geçtı-
ğı ıçın hukumet I99> bütçesını
hazırlarken kabul ettığı 11 bın
96 hralık ortalama değennın
ustunc çıktı
Vergî oranlannda iııdiıİ!11 vapılıııavacak
ANKARA (Cumhuriyet Bû-
rosu) - Başbakan Tansu Çiller.
yenı vergı ddzenlemeiennı ıçe-
ren tasan hakkında bılgı venr-
ken, vergı oranlannda ındınme
eıdılmeyeceğını resmen açıkla-
dı
Başbakan Çıller dun akşam
TRT ıle baa ozel televızyonlar-
da yayımlanan konuşmasında,
yenı vergı duzenlemelen getıren
yasa tasansı hakkında bılgı ve-
nrken. yurttaşlardan destek ıs-
tedı Çiller. vergı yasa tasansı
Bakanlar Kurulu'nda ımzaya
açılmadan metnını basına da-
ğıttırdığı konuşmasında. devle-
tın vergı toplayamaması duru-
munda butçe açığıntn buyuve-
ceğını, ışsızlığın artacağını ve
buvumenın duracaânı belırttı
Başbakan. "düğunlerde saçı-
lan paralar" ıle ılgılı olarak. va-
tandaşlara şoyle seslendı
"Şundan eminim; zaman za-
man gazetelerde gordiiğümüz,
televi/yonlarda iziediğimiz, »er-
gisini ödemeyenler ilc sigorta
primini »atırmavanların yaptık-
İan düğunlerde görulen olçıisüz
harcamalar, sizi de duşıinduni-
yor. Havalarda fırlatılıp yerlere
saçılan dolarlar, marklar. vergi-
sini namusuyla öde>en insanlan-
mızı ûzüyor. Herkes kazandığı
parayı. dilediği gibi harcamakta
seıtesttir. Ama bir tek şartla:
yeter kî kazancından vergisini
ödesin."
Başbakan Çıller. ucret gelın-
nın vergı dışı tutulan kısmının ^
kat artınlarak, yıllık 5 rrulvon
760 bın lıraya yukseltıleceğını
açıkladı Çıller vergı venmeme-
yı "adet edinmiş" baa kcsımle-
nn dıreneceklennedıkkat çektı
Başbakan Çıller. tasannuı
yasalaşması ıle 1995 yılından
ıtıbaren sonuç alınmaya başla-
nacağını ve aynı yıl yurttaşlar-
dan 125 tnlyon lıra toplanaca-
ğını açıkladı
Vergî vergi tasansı ne getiriyor?
• Baştarafi 1. Sayfada
tutulurken "sigara. icki, luks
otomobil. vat, kotra, kiırk, raiı-
cevher*'gıbı urunlenn uzennde-
kı vergı. harç ve resımlenn "özel
tüketim vergisi"' adı altmda top-
lanması benımsendı
Bakanlar Kurulu'nun dünku
toplantısında. yenı vergı duzen-
lemelenne ılışkın yasa tasansı
ele alındı Malıye Bakanı İsmet
Attila. yaklaşık 2 5 saat suren
toplantıdan sonra yaptığı açık-
lamada, tasannın bugun
TBMM'ye sunulacağını bıldır-
dı Attila, duzenlemeienn ger-
çekleştınlmemesı hahnde.
"ekonominin hipcrenflasyon sü-
recine gireceğini, >ergive karşı
direncin artacağını. dış ticaret-
ten alınan »crgilerdeki kavıpla-
rın telafi edilemeyeceğini. 2001
yılında vergi gclirlerinin
GSMH'ya oranının yu/de 17'ye
dûşeceğini, istikrarsızlığın arta-
cağını" v urguladı
Bdkanlar Kurulu toplantısı
sonrasında Malıye Bakanı At-
tıld ıle Addlet Bakanı Seyfî
Oktay'ın bırarayagelerek tasa-
nnın vergı cezalanna ılışkın
hukumlennı yenıden gozden
geçırdıklen. mevcut kanunlarla
çelışcn hukumler olup olmadı-
ğını kontrol ettıklen oğrenıldı
Lüks tüketinukn özelvergiahnacak
Malije Bakanı İsmet Atılla'nın dun yapılan
Bakanlar Kurulu toplantısından sonra verdığı
bılgıleregore, yenı vergı tasansı ozetleşu hukum-
lenıçenyor
- Herkese »ergi numarası >erilecek, çek, senet »e
poiice kayıtfan incelenecek
- Vergılemedegoturu usul ddraltılacak buyük
şehırlerde kaldınlacak
-1 niter sisteme geçilecek
- Kurumlar vergısınde ıstısnalar darallılarak
şu anda yuzde46 olan oran. yüzde 25 e düşurule-
cek
-4mortısman suresı uzatılacak
- Halka açık şırketlenn vergı yuku hafifletıle-
rek. pıyasada ışlem goren kağıtlar uzenndekı
mudmele vergılen kaldınlacak Halka açık şırket-
lerde dağıtılan kâr paylanna 225 mılvon lırava
kadargelırvergısı uvgulanmavacak
Katlamalı faiz uygulamasına son terilecek
- Vergı borcunu zamanında odemeyen yukum-
luler toplu olarak teşhır edılecek
- Gıda, gıvım, eğıtım ve sağlık harcamalan be-
lırlı oranlarda vergı matrahından duşulebılecek
- Gelır vergısı tanfesının yuzde 25 oranının uy-
gulandığı ılk dılımının tutan, 12 mılyon lıradan
75 mılyon lırava çıkanlacak
- Tek beyannamede topianacak butiin \ergiler,
yuzde 25 ıle vuzde55 oranlan arasında vergi)e tabi
tutulacak
- L'cretlılere uygulanan ozel ındınm lutan. 150
bın lıradan 480 bın lıravd çıkanlacak
- Ozel sıgoru şırketlenne odenecek pınmler
vergı matrdhından ındınlebılecek
- Tek evi olanlar. veraset vergisi kapsamı dışında
tutulacak.
- Halen y uzde 10 v ergıye tabı olan faız. temettu
(kar paylan), rant gelırlen gıbı kalemler tek be-
yannamede toplanarak artan oranlı gelır vergısı-
ne tabı tutuldcak (Ekonomı çevrelen. kıymetlı
kdğıt dolaşimmın takıp edılemeyeceğıne dıkkat
çckerek buradakı amdcın gerçekleştınlemeyece-
ğını vurguluyorlar )
- V uksek harramaların kaynağı somlacak. Top-
lumda vergi direncine neden olan ">uksek masraflı
duğunler yapan. eş-dost ve yakınianna değerii be-
diyeler yağdıran" kişilenn gelır kaynaklan araştı-
niacak
- Kdçakçılık suçunda hapıs cezasının ertelen-
mesı va da para cezasına cevnlmesı uygulamasın-
dan Vdzgeçılecck
- Işletmelerin esas faaliyet konusuvla ilgısi/ vat,
kotra, otomobil, ucak, helikopter gıbi araclara iliş-
kin giderlen matrahtan indirilmeyecek.
- Luks tuketım maddelenneozel tuketım vergi-
si uygulanacak. Sigara, icki. luks otomobil, >at,
kotra, kurk. muce\her gibı urunler uzerinden deği-
şik adlarla alman »ergi. resim. fon benzeri kalemler
özel tuketım tergisi altında topianacak
- Özel tuketim vergileri, kurkte yüzde 20'den
120\e, parfîımde vuzde 52'den 92'ye. viskide viız-
de 67'den 177'ye, puroda yüzde 541
ten I44'e yuk-
seltilecek.
- İjven kapatma cezalan. paracezasındçevnle-
bılecek Bu durumdakı vukumlulerden ısteven-
ler yıllık asgan ucret tutanndan az olmamak
kaydıyla. kazançlannın yuzde 5 ı oranında para
cezası odeyerek. ışyerlennın kapatılmasını önle-
yebılecekler
Avrupa ülkeleri PKK'ya
• Baştarafi /. Sayfada
Almanya Içışlen Bakanı Manf-
red Kanther de Bruksel'de dun
basına yaptığı açıklamada.
"BoJücu
terör orgutu PKK'vı yasakladık.
Bunu eleştirmek doğru değildir.
PKK adam olduriiyor, soygun ya-
pıyor, evleri kundaklıyor" dedı
Kanther. Almanya'da 400 bm
Kurt asıllı kışı bulunduğunu,
bunlann da PKK'nın bır teror
orgütu olduğunu anladıklannı
sozlenne ekledı
İngılız yetkılıler, Almanya'nın
PKK yı yasaklama karannı
"saygıyla"karşıladıklannı açık-
ladılar Kaynaklar u
bu tür bir
karar alacak olan ulkenin \T\e
veya başkaianna daıusması ge-
reİunediğini" belırttıler
AT Adalet ve İçışlen Bakanla-
n Konseyı toplanüsının dun sa-
bahkı oturumunda fspanya,
Belçıka'dan ıltıca talebmde bulu-
nan 2 ETA terönstmın taleplen-
nın Belçıka tarafından mceleme-
ye alınmasının kabul edılemez
olduğunu bıldırerek, topluluğun
ıltıca ve göçmen ışlen konulann-
da ortak polıtıka ızlemesını on-
goren kararlara çekınce koydu
Demokraük ve çoğulcu yapıya
sahıp Ispanya'da sıyası düşünce-
lennden dolayi Ispanyol vatan-
daşlannın yargılanmadığını
ancak soz konusu 2 ETA uyesı-
nın teronst oiduğunu ılen suren
Ispanya, Belçıka'nın bu konuda-
kı tavn değışene kadar. dığer AT
uyesı ûlkeler tarafından kabul
edılen kararlara çekınce koyaca-
ğını bıldırdı Söz konusu karar-
lar 12 uye ulke tarafından onay-
lanmadıkça yurürluğe konamı-
vor
Belçıka kaynaklan. Belçıka'-
nın 2 ETA üyesının ıltıca talebı-
nın ıncelemeye almasının anaya-
sal çerçeveye dayandıgını ve
anayasada değışıklık yapılması-
nm zorve uzun zaman alacak bır
sureç olduğunu bıldınyor
Dünku topfantıda aynca. baş-
ta eskı Yugoslavya'dan topluluk
ulkelenne siğınanlarolmak uzere
sığınmacılann topluluk uyesı üJ-
keler arasında paylaştınlması
onensı AT'nın gundemıne ahndı
Avrupa Topluluğu Içışien ve
Adalet Bakanlan Konseyı top-
lantısı bugun sona erecek
Isviçre tartışıyor
PKK'nın yasaklanması konu-
su. Isviçre de de gundeme geldı
fsviçre Konfederasyon Başkanı
Adolf Ogi başkanlıgındakı top-
lantıda Adalet Bakanı Aroord
Coüer'm PKK nuı İsvıçre'dekı
faalıyetlenyle ılgılı bılgı vereceğ)
oğrenıldı
Hazıran ayında Turkıye'nın
Bern BuyTjkelçılığı'ne PKK'hlar
tarafından yapılan saldın sonu-
cunda ıkı uİke arasındakı dıplo-
matık ılışkıler gergınleşmış bu-
nun iizenne Türkıye ve Isvıçre
karşıhklı olarak Bern ve An-
kara dakı buyukelçıiennı gen
çekmijlerdı
Atina kucak açtı
Yunanıstan hukumet sozcusü
Evangelos V enizelos. dun Auna*-
da duzenledığı basın toplantısın-
da, PKK ya da dığer Kurt orgut-
lennın Y unanıstan'dakı faalıyet-
lenne yasak getırmeyı düşunme-
dıklennı soyledı
PKKgösterileri
Frankfurt'takı Kurt kultur
merkezının oncekı gun PKK
yandaşlan tarafından ışgal edıl-
mesınden sonra, dun de Berlın ve
Mannbeım'dd Kurtlenn faaliyet
gosterdıklen ve pohsın muhürle-
dığı bınalann ışgal edıldığı bıldı-
nldı Işgaller. pohsın mudahalesı
ıle son buldu
PKK'nın300 milyon
Markı olduğu yalanlandı
DtLEK ZAPTÇIOĞLL
BERLİN - PKKnın Al-
manya'da el konulan banka
hesaplannda 300 mılyon mark
ışledığı yolundakı haberler. Al-
man Içışlen Bakanlığı'nca ya-
Idnlandı Bakanlık Sozcusu.
PKK'nın Almanva'dakı hesap-
larında "çok cü/.i tniktarlarda
para ortaja çıktığım" ve sadece
kayda değer olmayan bu meb-
lağlann dondurulduğunu soy-
ledı
Başbakan Tansu Çiller'-
ın ••PKK'nın yalnız bir bankada
300 milyon marklık hesabının işle-
diği te bu hesaplara el konduğu"
şeklındekı açıklaması ıle Alman-
ya da bu tutarda bır parava el
konduğu ızlenımı yaratılmıştı
Bu PKK ya karşı operasyonu
yuruten makamlarca yalan-
îanmış oldu PKK, Almanva'da
yasaklanacağını basında çıkan
haberlerle gunlerce onceden oğ-
rendığı ıçın gerek onemlı belgele-
nnı gerek parasını kaçırma ım-
kanı buldu Bu paralann nereye
gıttığı araştınlıyor Lzmanlar,
paralann şımdı nerede olduğu-
nun bulunmasının çok guç oldu-
ğuna dıkkat çekıyorlar Operas-
yonlardan sonra Almanya'da,
polıse bıçak çeken bır kadın
dışında hıçbır tutuklama da ger-
çeklejmedı '
Artık Türkîye'nin de
MBaştarafi I. Sayfada
rak "Bovlece Turkiye uzaya ilk
çentiği almış olacak. İkinci çen-
tik ise temmuz ayında ikinci uy-
dunun fırlatılmasıyla atıimış
olacak" dıye konuştu
Daha sonra Aerospatıale
yetkılılerı. TLRKSAT'ı basın
mensuplanna tanıttılar Turk
basınının yanı sıra Fransiz bası-
nının da buyuk ılgı gosterdığı
torende Kostepen. TLRK-
SAT'ın kurdelesını keserek
uyduyu devraldı
Daha sonra gazetecılenn so-
rulannı vanıtlayan Kostepen.
TLRKSAT'Ia Turk cumhun-
yetlenne doğrudan yayın yapı-
îabıleceğını. avnca Avrupa tele-
vızyonlannın da kuçuk çaplı
antenlerle rahatlıkla ızlenebıle-
cegını sövledı TURKSAT uy-
dusunu kıralamak ıçın çok sa-
yıda yabancı kuruluşun sırada
olduğunu anımsatan Koste-
pen, CNN ve BBCnın TÜRK-
SAT uzennden Orta Asya'ya
yayın yapacağını bıldırdı
Aerospatıale tarafından
anahtar teslımı olarak yapımı
tamamlanan TÜRKSÂT. sı-
gorta. personel yetıştırme, uza-
ya gonderme de dahıl olmak
uzere Turkıye'ye 315 mılyon
dolara mal oldu Kapsama ala-
nı Avrupa, Asya ve Afnka olan
TÜRKSATıleherturlu teleko-
murukasyon hızmetlen hızlı bır
şekılde gerçekleştınlebıjecek
16 transponden olan TLRK-
SAT'Ia 22 televızyon kanalı
yayın yapabılecek Telefon.
faks data haberleşmcsıne bu-
yuk kolaylık getırecek olan
TLRKSATtan Turkıyede
doğal engebeler nedenıy le ıletı-
şım zorluğu çekılen bolgelere de
kolaylıkla ulaşılabılecek
Bürokrasidefaiz stopajı
Baştarafi 1. Sayfada
mevdudttd da yuzde 5'e çekıle-
ceğını bıldırdı Dev letın bu ope-
rdsyondan 18 tnlyon lırahk bır
kayba uğrayacağını. ancak bu
duzenlemeıleme\duattan kaçı-
şın onleneceğını belırten Ünsal,
mevduatın uzun vadelı hesap-
larda toplanacağını açıkladı
Ekonomı çevrelen. hukume-
tın faızlerdekı yukselmeeğılımı-
nı durdurabılmek ıgn bu volu
seçtığını \ urgularken şu eîeştırı-
yı dılegetırdıler
"Sermayenin >e rant gelirleri-
nin tergilendirilmesindc yuzde
10'luk oran bile oteden beri dtı-
şük bulunarak eleştiriliyor ve bu
oranın MJkseltilmesi savunulu-
tam tersi bir diızenleme ıle ora-
IUD daha da azaltılması voluna
gidilivor. Gelir vergisinde I pu-
anlık bir indirimi bile urkütücü
bulan bir hükümetin rantiyeliğe
prim verireesine, 18 trilyon lira-
lık »ergiden bir kalemde vazgec-
mesi pek akıl kan değil. Bıınlar
yaklaşan mart seçimlerine yöne-
lik promosjonJar. Faizlerdeki
yülıselme eğilimine boylece dur'
denilmiş olunacak ve halk işlerin
görünürde doğru gittiğine inan-
dınlacak." Avnı çcvreler huku-
metın 18 tnlvon lıradan bu ka-
dar kolav vazgcçcbılmesınde.
Mİbıişinda yururluğe gıreceğı
bıldırılen ozel tuketım vcrgıstn-
den beklencn 20 tnlvon lıranın
verdıeı rahatlıeın da eıkılı oldu-
yordu. Şimdi ise bu eleştirilerin ğunu savundul.tr
Erez, reformu savundu
MBaitarafi I. Sayfada
lınen nokta dıkkatealındığındd
kımsenın hukumete başansız
dıyemeyeceğını savundu ve
"Şimdi ise sıra ekonomide" dıyc
konuştu
Yalım Erez Cumhunyet'ın so-
rulannı şoylevanıtladı
- V ergi tasarısına nasıl yakla-
şıyorsınuz?
EREZ: Vergı tasansmda bır-
kaç madde ıle ılgılı goruşlenmı-
zısunduk Bır kere temel goru-
şumuz vergı mukellefi olmayan
kesım bırakılmasın. her kazanç
mutldka vergılendınlsın Tur-
kıye'de vergı kanununda temel
çdipıklık belge duzcnının otur-
tulmamış olması Belge duzenı-
nı ortadan kaldıran bır tıcaret
duzenınc ı/ın vcrdığınız tdkdır-
de vergı loplamanı/ mumkün
değıl
1- Scvyar sdtıcılık vc goturu-
lukte yenı bır sıstem onerdık
Basıt bır deftcr tutmalan yolu
ıle belgesız mal dlmalannı onle-
vecek bır sıstem Seyyar saiıcı-
nın bıle ben vergjsınden vazgeç-
tım. belgesız mal almasının
onune geçmek lazım
2- Belge kesmeyene ceza var.
almayana ceza yok Onu öner-
dık. çunku belge almamakla
kaçakçılığı teşvık edıyoruz
3- Faızlenn bır kısmının mas-
raf yazıimaması şeklınde bır
madde vardı, buna karşı ç\k-
mıştık. aksı takdırde ekonomı
kılıtlenır