Katalog

Cumhuriyet îmtiyaz sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı: özgen Acar •Genel • Gorsel Yönetmen: Ali Acar • Dış Haberler: Ergun Ankara Ternsilcisı: Mustafa Balbay • Haber Müdüru: Doğan Akın AtaturkBul- Muessese Mudürü ErolErkBt •Koordınatör Yayın Koordinatörü Hikmet Çetinkaya •Genel Balcı » t ş - Ekonomi. Dinç Tayanç • tstihbarat: Yalçm vanNo: 125. Kat 4, Bakanlıklar-Ankara Tel:4195020(7Hat),Telex:42344, Fax: Ahroet Kondsan • Muhasebe: Büient Yener Yayın Danışmam: Oıfcan Erinç »Yazuşlen Mü- Çakır • Yurt Haberleri: Mehmet Saraç •Makaleler: (4)4195027 •IzmırTemsılcisı.SerdarKızık,H.Ziya Blv 1352 S.2'3Tel 4411220 «ldare HfceyinGflrer •lşletme:önderÇdlk dürteri: İbrabimYıkta, Cdal BaşUngıç (Sorum- Sami Karaören • Spor: Abdülkadir Yücetaan • Düzelt- Jel J*: Ş2359, Fax: 441911 /' »Adana Temsto. Ç ^ Yigeno^u lnonu Cd. 119 #Bılgı-İşlem. Nafl tmü «Bılgısayar Sistem: lu)»HaberMerkeziMüdûrii:lpekÇİhstar me Abduüah Yancı S No-1 Kat: 1. Tel: 3522550-3522601-3522492, Telex 62155. Fax. 3522570 Mörö*« ÇBer • Reklam. Reha Işıtman Yıyml»» *e Basao: Yem Gün Haber Ajansı, Bas;n ve Yayıncılık A Ş. TürkocağıCad 39 41 Cağaloglu 34334 tst PK 246 İstanbulTel (0 212)5120505(20hal)Telex 22246. Fax (0-212)5138595 23KASIM1993 İmsak- 5 23 Güneş. 6 53 Öğle 11 55 tkındı. 14 25 Akşam 16.47 Yatsı: 18.12 Avrupa Konseyi 3. Kadın Erkek Eşitliği Bakanlar Toplantısı'nda genç kadın gazetecilere şiddetle ihtiyaç duyulduğu vurgulandı Medyadan kadınlara: Evde oturun "SihiPbazII • HOLLYW0OD (Reuter) TRTizleyicısinin "Sihirbaz" dizisiyle tanıdığı aktör Bill Bixby, uzun süredır yakalandığı kanserden kurtulamayarak yaşamını yitirdi. 59yaşındaölen aktörün başrolünde oynadığı ötekidizifılmlerise "Inanılmaz Hulk" ve "Benim Favori MarshnTdı. Bixby, baa tıcari dizi fılmlenn yönetmenlığini de yapmıştı. Greenpeace'in eylemleri • ATİNA(AA)- Uluslararası Çevre Koruma Örgütü Greenpeace Yunanıstan'dakı eylemlerini yoğunlaştınyor. Altı Greenpeace üyesi dün sabah Atina yakınlanndaki Elefsina'daki Petrola petrol rafinerisinde eyleme başladılar. Rafinennin iskelelerinden bınne kendılerini ancirleyen Greenpeace üyeleri tesislerin daha fazla genışletılmesine karşı olduklanıu belirttiler. Çevrede yerleşim bırimleri Çevrecilerden topraklı gösteri Haber Merkezi - Bahçelievler bünyesınde oluşturulan "Hanımlar Masası" tarafından düzenlenen "Çev re ve Toplum" konulu program çok sayıda izleyicinin katıbmıyla Necip Fazıl Kjsakürek Kültürevı'nde gerçekleştırildı. Çevre bilincınin geliştirilmcsi amacıyla. programa kaülan hanımlara kağıt torbalar içinde toprak damtıldı. Happening gösterisiyle, çarpık kentleşme ve sanayileşmenin doğurduğu çirkinliklere dikkat çekilirken İTÜ Öğretım Uyesı Doç. Dr. Mehmet Borat bır konferans verdi ve sorulanyanıtladı. Ağaçlandırmaya korucu fopmölü • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Doğu ve Güneydoğu Anadolu'daki bölgel'enn ağaçlandınlmasına, bölgede görev yapan 40 bin köy korucusunun yardıma olması önerildı. Akdeniz'defok kolonisi • İZMİR (AA) - Akdeniz'de Eskı Sahra olarak bilinen bölgede nesli tükenmekte olan Akdenız foklanndan oluşan yeni bır koloni belirlendıği bildirildi. Doğal Hayaü Koruma Derneği'nden alınan bilgiye göre Akdeniz'de Fas ile Moritanya arasında bilinen 90-130 foktan oluşan koloniye ek olarak yeni kolonide 125fok bulunuyor. Ispanyol araştırmacılar tarafından bulunan yeni koloninin, nesli tükenmekte olan Akdenız foklannın (Monachus Monacus) varlığını sürdürebılmesi için büyuk bir umut olduğu belirtıldi. GÜNEŞGÜRSON ANKARA - Kadınlann. medyada "ev kadmı" olarak kamuoyuna sunulması eleş- tirildi. Kadm ve Sosyal Hizmetlerden so- rumlu Devlet Bakaru Tfirkan Akyol, med- yadaki karar mekanizmalannda kadınlann olmadığını belirterek, "Erkekfcr, bin ticari bir malm satılması için araç olarak görüyor" dedi. Türkıye'de bir yılda ışlenen 36 bin suç- tan 19 bin 754'ünün, "kadınlara tecavüz" ol- duğu belirlendi. Kadını "dnsel obje" olaraJc algılayan ve sunan basının "cinsiyetçi" bakış açısı eleş- tirilerek, medyada "kadın sorumluluğu" oluşturulması yolunda ilk adım atıldı Av- rupa Konseyi 3. Kadın - Erkek Eşitliği Ba- kanlar Toplantısı'nda, medyada kadına karşı şiddetin önlenmesi konusunda görüş birliğine vanldı. Önümüzdeki yıl yapıîacak olan 4. Bakanlar Toplantısf nın ev sahıphği- ni üstlenen Türkiye. medyada "kadma karşı şiddet konusunda duyarlıİık" oluşturulması gerektiğini vurguladı. Kadın ve sosyal hiz- metlerden sorumlu Devlet Bakaru Türkan Akyol'un da katıldığı toplantıda, medyada- ki karar alma mekanizmalannda daha çok kadına yer verilmesi gerektiği kaydedilerek, Avrupa Konseyi 3. Kadın - Erkek Eşitliği Bakanlar Toplantısı'nda, medyada kadına karşı şiddetin önlenmesi konusunda görüş birliğine vanldı. Önümüzdeki yıl yapıîacak olan 4. Bakanlar Toplantısı'nın ev sahipliğini üstlenen Türkiye, medyada "kadına karşı şiddet konusunda duyarlıİık" oluşturulması gerektiğini vurguladı. "Medyanın, özellikle şiddet içeren pornogra- fik ürünlerin yapımı, yeniden iiretimi, dağıtımı ve > ayımı konusundaki sorumluluğu- mın geliştirilmesi" yonünde çalışılması öne- rildi. Konferansta, sansasyonel haberlerden kaçınarak, medyanın yapıcı rol üstlenmesi konusunda görüş birliğine vanldı. Türkan Akyol. konferansla ilgili olarak Cumhuriyet'e yaptığı açıklamada, med- yarun karar verme mekanizmalannda kadı- nlann yer almadığına dikkat çekerek, "Er- kekler, bizi ticari bir malın satılması için araç olarak göriiyorlar. İngiltere'de, kadına, çocu- ğa ve gence doğal ve sağlıklı olanın dışında şeyler empoze edilmemesi konusunda ciddi bir savaşun veriliyor" dedı Akyol. "Bu komıda- ki savaşımı Türkiye'de başlatmak için somut olarak ne yapacaksınız?" sorusuna, "Henüz düşünmedim. Benim uzmanlık alanıma girmi- yor. önemli olan, kadın gazetecileri, prog- ramcılan, yapımcılan yanımıza afanak. Genç kadın gazetecilere, şiddetle ihtiyaç var" yanıtını verdi Kadına yönelik şiddet Konferansta. basına ilişkin yasal duzenle- melerde "kadını birey olarak algılayan bir yaklaşun benimsenmesi"nin sağlanması öne- nsi benımsendi. "Kadın bedeninin, erkek ege- men tanımlanmasj" ve "kadın bedenine şiddet yöneltibnesi"nın. "bu beden üzerindeki erkek egetnenliği züıniyetinin dolaysız bir sonucu" olarak tanımlandığı konferansta. Türkıye'de kadına yönelik şıddete ilişkin şu konularda görüş birliğine vanldı "Sarkıntılık, cinsel taciz, sokaktaki her kadın bedeni üzerinde erkeklerin istedikleri zaman hak sahibi olacaklan düşüncesinin açı- ğa çıkmtş şeklidir. Kadın bedeninin reklamlar ve pornografî aracüığı ile sergilenerek nesne- leştirilmesi. bu beden üzerindeki her türlii er- kek egemenliği fıkrini > aygınlaştırarak ano- nimleştirir. Çünkü erkek, sosyalleşme süre- cinde nesneleştirme (kadını bireysel obnay an bir kategoriye koyma ve genelleştirme). fik- sasyon (kadın bedeninin belirli parçalarına odaklaıuna), fethetme (kadını bir şeye indir- geyip. kadının isteği olsun olmasın egemen olarak kurulan paylaşıma dayanmayan Uişki- ler) olarak üç temel özeliik ka/anmaktadır." Toplumlarda. "dayak" olgusuna sıklıkla rastlandığına ışaret edılen konferansta şu bilgilere dikkat çekildi: "örneğin; Türkiye'de resmi ka\ ıtlara göre, bir ydda kansını döven erkek saytsının 1 mil- yon yûz bin civarında olduğu düşünübnekte- dir. Bir y ılda işlenen 36 bin suçun 19 bin 754'ü kadınlara tecavüz suçudur. Bu konuda yapılmış sağlıklı ve geniş ölçejkli bir araştmna ve istatLstik henüz yoktur. Özel alan olarak tammlanan aile içinde yaşanan şiddet olaylan genellikle açığa çıkmamakta, kay ıtlara geç- memektedir. Bu nedenle mevcut kayıtlar, gerçeğin yalnızca bir bölûmüdür." Medyanın kadınlann temsil edılme oranırun "sınıriılığına" dikkat çekilen konfe- ransta. "Medyanm acilen demokratikleşti- rilmesi" nın önemine değınılerek. şöyle de- nildi: "Çeyrek yüzyıidan beri kitle Uetişün aracları. kadınları hiç haketmedikleri rollerde göstererek, bu rolleri pekiştirmektedir. Med- >a. erkeklerin tekelindedir. Dolayısıyia kadı- nların modern gi> silerle tüm geleneksel rolleri sergilemeleri şaşırtıcı değildir. Vledya, kadı- nları yardıma muhtaç göstererek, onlarm en iyi savunmasının evde oturmak olacağını vur- gulamaktadır. Kadınları kontrol altında ruta- bilmek için, medyayı tekelinde bulunduran er- kekler, kadınlann cinsetliğini belirli kalıplara indirgeyerek, kendi fantezilerinin yarattığı kalıp yargılan oluşturmaktadırlar." Tihkkcuhmmn sancıh işyaşana l?îll«>i* t * > n i e î v r k v r > i m l p r t*ri\i\jrkr Taylandlılann çok sevdiği sporiardan birisi de fillerie futbol oynamak.. Poloya da i 111C1 l c p i ^ l J U l , ^ l l l l l C l C A U 1 J " ! benzeyenbuspordalındabinicilersadecefıllerekumandaediyorlar.toplarafiUervıı- nıyor. Yüzleree kiloluk hayvanların büyük gürültüyle koştukları ve toplara vıırdukları karşılaşmalar seyredenlere eğlenceli anİar >aşatıy or. Hakemin elindeki zilin sesi ile birlikte başlay an fillerin futbol maçlarmda seyirci rekorları kırılıyor. Sanıların aksine karşüaşmada oy nay an fillerden ve biniciler- den yaralanan veya sakatlanan olmuyor... Ancak olan çimenlere oluyor. Keacası filler tepişiyor çimler e/iliyor. Tıpkı günlük yaşamda olduğu gibi... ASUMAN ABACIOĞLU IZMtR - Türkiye'de kadmlar çalışma yaşamıyla bütünleşemı- yor. rutin işlerde. daha düşük ücretlerle çalışıyorlar. 15-65 yaş arası kadınlann son 40 yılda ışgü- cüne katılımlan. yüzde 70'lerden yüzde 32"lere kadarındi. Uzman- lar. bu durumu kırdan kente göçe bağlıyorlar. Türkıve'deki kadın ışgücü •'marjinâl." ODTÜ'den sosyolog Doç.Dr. Yıldu Ecevit. marjınal olmanın tanımını, "Çalışma ya- şamıyla organik bir bağ kurama- ma, tam katılamama ve dıslanma" şeklındeyapıyor Kadının ışgücü pıyasasına katılımının, 1950'ler- den sonra düşme eğilinn göster- meye başladığını \urgulayan Doç Dr.Ecevıt. "Son 3540 yılda 15-65 yaş arası kadınlann işgiicü- ne katılım oranları yiizde 70'ler- den yiızde 30'lara dtişmüş. Nereye girri bu kadınlar? Evlerine çekildi- ler" dıyor. Kıraan kente goçün. kadınlara ev kadınhğı statüsü ka- zandırdığını şöyle anlatıyor Doç. Dr. Ecevit "1992 vılı rakamlanna göre 15-65 yaş arasındaki kadınlann yalnızca yüzde 32'si çauşıyor. Bu, tüm tanm, sanayi ve hizmet sek- törierinin toplamını ifade ediyor. Yani kadınlann vüzde 68'i işgücü- ne dahil değil. Çalışan kadın, genç işgücüdür. Ancak düzenli ve kaucı bir işgücü değildir. Elrken yaşta çauşmaya başlar ve erken terk eder işgücü piyasasını. Türkiye'de 20-24 yaş arasındaki kadm nüfu- sun işgücüne katılımı yüzde 40, erkeklerde bu oran yüzde 88'dir. 4044 yaş arası kadınlardaki çalış- ma oranı yüzde 38"e düşüyor, er- keklerde Lse aym yaşlarda çauşma oranı yüzde 96'ya yükseliyor. Ka- dmlar en verimli çağlarmda, 40 yaşlannda emekli oluyorlar. Evle- nince işlerinden aynlıyorlar, ço- cuklan olunca işlerinden ayTilıvor- lar." 'İlk Dans'ın yönetmenı AIDS'eyenildi LOS ANGELES (AA) - "Sister Act" (Yırtık Rahibe) ve "Dirry Dancing" (İlk Dans) fılmlennin yönetmenı EmiJe Ardolino öldü Ardolıno"nun fılmlerinın yapımcısı Cnıdy Gilmore, > önetmenın cumarte- sı günü AIDS'den öldüğünü belirtti.Ardohno.Cboreognıphy bv Balandıine' (Balanehınc- nin Kareografısı) adlı fılmiyle 1978 yılında Emmy Ödülu'ne layık gorulmüş. "He Makes Me Feettng like Dandng" (Onu Gorunce Dans Etmek Is- tıyonım) adlı filmıyle de 1983 yılında "En İyi BeJgesel Fifaa Oscan'"nı almıştı. Patrick Swayze ile Jennifer Grey'ın başrollennde o>nadık- lan" "Dirty Dancing" (İlk Dans) adlı fılmi buyük bır hası- lat yapmış ve Ârdolıno'yu Hollj^voodda onemü bir yere getınnıştı. Yönetmenın dığer fılmleri arasında, ünlü siyah oyuncu Whoopi GoMberg'ın oynadığı "Sister Act" (Yınık Rahibe). "Three Men aod a Little Lady" (Cç Adam ve Kuçuk Bayan) ile "Chances .\re" (Şans Bu) bulunuvor İstanbul Devlet Modern Folk Müzik Topluluğu ilk konserini verdi Nazım'ıntürküsündenDede Efendi'ye Külrtir Servisi - "Halk müziğini çokseslı bir yapıyla ve yeni bir bakışla ele alarak sunmak" amaayla İcunılan İstanbul Devlet Modern Folk Müzik Topluluğu. ilk konsennı öncekı gece Atatürk Kültür Merkezı Küçük Salonu'- nda verdi. Kiiltür Bakanı Fikri Sağlar'ın da iz- lediğı konsere kalabalık bir davetlı topluluğu katıldı. Zülfü Livaneli, Atilla Özdetniroğlu, Doğan Canku, Mebmet Dunı, Celal Akatiar'dan olu- şan sınav komısyonu üyelennce behrlenen sa- natçılardan oluşan topluluğun kurulmasma aynca Kültür Bakaru Fikri Sağlar ile Güzel Sa- natlar Genel Müdürü Mehmet Özel de destek verdi. Kültür Bakanı Fikri Sağlar; topluluğun daha geniş bir kesıme ulaşması için. yerli ve ya- bancı televizyon kanallan gibı kitle iletışim araçlannı kullanacaklannı ve çeşitü konserler gerçekleştırileceğinı söyledı. İzleyıciyle ilk kez buluşan İstanbul Devlet Modern Folk Müzik Topluluğu'nun repertu- an. düzenlemesinı Atilla Özdemiroğlu'nun yaptığı "Nazrnı Türküsü"nden. Dede Efendfnın "Dtifat Et Bana" adlı yapıtının da bulunduğu genış bir yelpaze>e sahıp. Saim Perker, Ahmet Koç, Ferhat Livaneli, Atilla Özdemiroğlu ile Eylem Pelit'in düzenle- melerinı üstlendığı repertuarda aynca bır çok anonim yapıtın yanı sıra Atilla Özdemiroğlu. Zülfü Livaneli, Eylem Peht. Dede Efendi. İbra- him Efendi. Cemil Bey, Hasan Özçıvı. Keman Sebuh ile A. Sehmı'nın; "Ben Ağlanm Yane Yane", "Turna Semahı", "YoUanna Baka Baka". "Nazım Türküsü", "Karadeniz Potpu- ri", "Süaya Doğnı", "San Kız", "Şafak". "Ööne BülbüT, "İltifat Et Bana", "Acemişah Saz Semaisi", "İşveboz", "Nihavent Sirto", "Kürdili Hicazkar Longa", "Aynlık", "Vağ- mur \ ağar Taş L stüne". "Dağlara Küstüm" ve "AUam Allam" adlı yapıtlan yer alıyor. Ferhat Livanelı'nin genel yönetmenlığıni ustlendiğı, Sevingül Bahadır, Jülide Karan ile Cihan Okan'ın solist olarak yer aldığı topluluk şu sanatçılardan oluşuyor: Saim-Sevil Perker- (keman). Bora Kayalaitvıyola), AU Koç (flüt), Yeşûn Madanoğlu (vıyolonsel). Ercan Irmak (ney), Deniz Selman (ney). Göksun Çavdar (klanıet). Engin Denürtaş (kemane). Ahmet Koç-Zafer Dalgıç (bağlama). Ferhat Livaneli- Berç Yeremvan (gitar). Cengiz Baltepe (piya- no), Asım Ekren-tskender Küselman (vurma sazlar) ile Eylem Pelit (bas). AKM'deki ilk konseri . izleyenler arasmda Leman Sam, Zülfü Livaneli, Selmi Andak, Çoş- kun Demir ve Ahmet Gülhan gibi sanatçüar da vardı. (Fotoğraf:MLHARREM AYDIN) Karanbk günlergöz kırpmaya başladı Başta İstanbul olmak üzere elektrik kesintileri yeniden başladı. Türkiye Elektrik Kurumu Genel Müdürü Sedat Yıldız, 'Yatınmlar hızlandınlmazsa, Türkiye karanlıkta kalır' dedi EMLAK BANKASI'NDAN ANKARA (LBA) - Enerji ya- tınmlannın ertelenmesi. Alıağa Termık Santrab'run çevrecilerce engellenmesi yüzünden Tür- kiye'de karanlık günler göz kııpmaya başladı. Türkne Elektrik Kurumu (TEK) Genel Müdürü Sedat Yıldız, "Enerji yatınmları hıziandn-ıunazsa, Türkiye karanlıkta kalabilir" de- di. Gökova Termık Santrah'run üretıme gecmemesı halinde de Ege Bölgesı'nın kısa sürede enerjısiz kalabileceği öne sürül- dü. Türkiye'de, başta İstanbul ol- mak üzere elektrik kesintileri yeniden başlarken termik sant- rallara karşı eylem yapan, Alia- ğa Termik Santralı'nın inşasını engelleyen, Gökova Termik Santrah'ru devre dışı bırakan. nükleer santrallann ınşdsını durduran çevrecı hareketlenn. elektnk kesintilerinde etkilı ol- duklan öne sürüldü. TEK, Başbakanhğa sunduğu raporda. "Gökova Termik Sant- rab'nün kesinükle devreye sokul- kanın talimatı doğrultusunda. nükleer santral yatınmlan için çp.hşmalannın hızlandınldığmı söyledı. TEK Genel Müdürlüğü yet- kılılerinden abnan bılgıye göre • Elektrik kesintilerinin artmasından sonra yapılan açıklamalarda. deneme çalışmaları başlayan Gökova Termik Santralı'nın enterİconnekte sisteme alınmasmı istediler. Sistem zamanında devreye girmezse Ege Bölgesi'nde de elektrik kesintileri yakın bir zamanda başlayacak. masını" savunurken Başbakan Tansu Çiller de Türkjye'nin ka- ranlıkta kalmaması için, "Nük- leer santral yatınmlarının huJan- dınlmasını" istedi. Enerji \e Tabii Kaynaklar Bakaru Veysel Atasoy da başba- Türkjye'nin ilk nükleer santrab 2000 yılının başlannda enerji üretimine geçecek. Nükleer santral için tekhf veren 11 ya- bancı firmarun teklifleri. TEK Genel Müdürlüğü'nde değer- lendirilırken Japon, Kanada, ABD, Alman, Anantin, Fransa firmalannın "kredi için devlet garantisi" taleplen de Başbakan tarafından kabul edildı Bu fır- malann, nükleer santral yatınmı ıçın getırecekJen kredıye. Hazi- ne garantı verecek. Gökova devreye giriyor Elektnk kesıntilenyle Tür- kiye'de, "Karanlık günlere yeni- den göz kırpdmaya baslanırken" Enerji ve Tabıi Kaynaklar Ba- kanbğı ile TEK Genel Müdürlü- ğü. deneme çalışmalan başlayan Gökova Termik Santrah'nın, enterkonnekte sisteme alınması- nı istediler. Gökova, zaman ıçın- de devreye girmezse Ege Böl- gesi'nde kısa sürede elektrik kesintilerinin başlayacağı bildı- riliyor. Bosna - Hersek ve Azerbaycan'da savaştan zarar gören. yaklaşan kış nedenıyle sorunlan daha da ağırlaşacak olan ınsanlarımızın yaralarını sarabıl'r acılarını hafıfletebılırız Emlak Bankası 250 mılyon TL ile başlattığı yardım kampanyasına sızı de davet ediyor 15 11 1993 - 16 12 1993 tarıhlerı arasındaki yardım kampanyası suresınce bağışlarınızı Emlak Bankası nın tum şubelerınden aşağıdakı hesap numarasına ucretsız havale edebılırsınız Merkez Şube 16900 - 7 no lu yardım hesabı EMLAK BANKASI DAHA UYGAR BIR YAŞAM İÇİN