Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
JAYFA, CUMHURIYET 16KASIM1993SALI
OLAYLAR VE GORUŞLER
Buthelezi, Mandelave De Klerk
GAC. Turkı> e ıle olan ılışkılennı neden > oğunlaştırmak
ıstıyor0
GAC. İsraıl dışmda. Ortadoğu\e Afnka ulkelenyle
Turkıye kadar ıstıkrarlı \e sureklı bır ılışkı kurama>acağının
bılıncınde _ _
Prof. Dr. SUNA KİLİ Boğa:ıç ı Ünıversitesi
G
une\ Afnka Cumhun nesburgdakı ANC Genel Merkez bı-
vetı ndekı gelışmelerle nası gorkemlı Her >onu\le AÎ\C nın
ılgılı haberier gun geç- parasal durumunun ıvı olduğunun bır
tıkçe voğunlaşmakta gostergesı Dr Buthelezı ılkelen konu-
Bu gelışmelenn çarpı- sunda ısrarlı Ancak Zulular ve IFP
n nrnekiennHen bın be\azlara bu\uk çapta terör estırmı-
vetı ndekı gelışmelerle
. ılgılı haberier gun gcç-
tıkçe voğunlaşmakta
Bu gelışmelenn çarpı-
cı orneklennden bın
de ANC (Afnka Llusal Kongresı)-
nın onden Mandela ve Başkan De
Klerk ın kazandıklan Nobel Banş
Odulu
Her ne kadar Mandela ve De Klerk,
Günev Afnka Cumhunvetı (GAC)
ndekı değışımın onden olma konumu-
nu koruy orlarsa da bu ulkede rejımm
btıkran ıç banşın verleşmoı ve surek
lılığı bır olçude Dr Buthelezi ve onun
Inkhata Freedom Party (Inkhata Öz
gurluk Partısı-IFP)sıne dayanmakta-
dır Bu gozardı edılmemesı gereken
bır konudur
Donusu olmayan bır yolda ılerle-
yen GAC nın temel konusu bu de-
mokratıklesme karar ve kararlılıgını
yasama gecırme savasımıdır GAC-
de sıyasal gelışmelenn yonunu te-
melde 3 orgut ve 3 onder belırlıyor
Bu nedenle oncelıkle onlan tanıma-
mız gerekıyor
Buthelezi >e Inkhata Freedom Partv:
M Buthelezi dovuşken gururlu Zulu-
lann onden Llkede bazı etnık grupla
ra ulus denmesine karşın bu tenm en
çok Zulular ıcın kullanılıvor Zulular
çogunlukla Natal bolgesınde yaşıvor
lar ve IFP nın genel merkczı Natdl ın
en onemlı kentı Durban da Ellennde-
kı ılkel savaş araçlanna karşın 18^9
vılında Zululann Ingılızlen venmesi
Osmanlı Imparatorluğu nda sevını,
vaşatmış
Esnek bır federahzmden hatta kon
federalızmden self-determmatıon
(kendı kendını vonetebılmekian vana-
lar Işte bu ısteklen onlan son zaman
larda ıronık bır bıçtmde sıvahlara
karşı sert tutumuvla tanınan Muhata-
zakar Partı (CP) ıle ışbırlıgıne ıtmış
durumda De Klerk ın ba^lattıgı de-
mokratıkleşme surecını durdurama-
>an CP hıç olmazsa belırlı bolgelenn
bevazlara venlmesını ve bu bolgelen
merkeze tabı olmadan kendılennın
yönetmesını ıstıvor
vor Savdıgııruz nedenlerden gıttıkçe
artan bır oranda be\azlann da bu par-
tıvı destekledığını goruvoruz Yurtdı-
şından ıse ozelbkle Almanya, Buthele-
zi ve IFP'>e destek vermeye başlamış
durumda
IFP'nın27Nısan 1994 teyeralacağı
ve tum sıyahlann da katılacağı genel
seçımlerde vuksek bır o> sağlayacağı
sanılmıyor Bunun çeşıtlı nedenlen
var IFP kırsal kesımde daha guçlu
Kente goç eden Zululann bır boîumu
ozellıkle gençler ANC nın etkısıne gır-
mış durumda ANC be>azlarla pa-
zarlıktaenondebırkuruluş ANC'nın
bazı sosvalıst mesajlan hala etkısmı
koruvor IFP'nın seçım hazırlıklan
ıçın jetennce maddı olanağı da yok
Ancak IFP vı gozardı ederek ulkede ıç
banşın sağlanması olanak dışı IFP
başından ben tutarlı Ozel gınşım dı-
v or kendı kendını > onetmeyı sağlaya-
cak esnek bır federal sıstem ıstıvor
Mandela ve ANC
determınatıon konusunda gorüş bırlı
ğı ıçındeler
IFP dış ulkelerden tazla destek gor
muvor Maddı olanaklan sınırlı Bu
nun çarpıcı bır orneğı Durban dakı
IFP Genel Merkezı Bına eskıce Bına
ıçındekı olanaklar kısitlı Ovsa Johan-
G AC dekı çagdışı rejımı dunyaya
en etkın bır bıçımde duyuran kuruluş
kuşkusuz ANC ve onun kanzmatık
onden Nelson Mandela'dır Mandela
ve arkadaşlannın Marksıst goruşlen
Soğuk Savaş donemınde onlara ve
ANCve Sovyet Rusvadan ve obur
sosvalıst ulkelerden destek sağlanma-
sına vardımcı oldu ANC mılıtanlan
sosvalıst ulkelerde eğıtıldı Bır vurucu
guç oluşturuldu
Ote v andan çogunlukta olan sıyah-
lann snaset dışı bırakılmalan. ınsan
haklan ıhlallen çağdışı vaptınmlar,
başta Iskandınav ulkelen olmak uzere
pek çok ulkevı ozellıkle ANC >ı des-
teklemevevonelttı ANC gerektığınde
teror kullanarak amacına ulaşmak ıs-
tedığınden vasadışı ılan edıldı ve uzun
bır sure ulke dışında faalıyetlennı sur-
IFP ve CP self- durdu ANC GAC rejımını demokra-
tıkleştırmek dogrultusunda vaptığı
gınşımlerde dunvadakı çeşıtlı teronst
orgutlerle de ılışkı kurdu Nıtekım bu
ılışkı Mandela nın Ataturk Odulu"nu
kabul etmemesının nedenlennden bın
olarak gostenlı>or
ANC son zamanlarda daha ılımlı
polıtıkalar uretıyor Ancak çelışkıler-
den kurtulamıyor Asbnda ANC tu-
tarlı olmadı olamadı Orneğın seçım-
len kazanacağından emın olduğun-
dan unıter devlet sıstemını benımsedı
Ancak bu konuda buvuk bır muhale-
fetle karşılaşınca federal tenmını kul-
lanmadan federalızme bır olçude razı
oldu Hep dev letleştırmeden yana ol-
duğunu belırttı Ancak ulkenın eko-
nomık sorunlan, ışsızlık karşısında ve
bovle bır pohtıkavı güttüğu takdırde
>abancı sermavenın gelmeveceğını an-
layınca ozel gınşımden soz etme\e
başladı Aslında bu çelışkı, bır olçude
ANC Yonetım Kurulu nda bırçok ko-
munıst partısı uvcsı olması ve bu par-
tıyle ANC'nın yakın ılışkılennden de
kaynaklanıyor GAC'ye uygulanan
yaptınmlar sonucu artan ışsızlığe çare
bulabılmek ıçın Mandela eyjul ayında
dunyaya seslenerek yaptınmlann kal-
dınlmasını ve yabana sermavenın ul-
keye gelmesı ıçın çağnda bulundu
ANC halen bır partıye donuşmek
ıstemıyor Verdıklen gerekçe kendıle-
nnın bır halk hareketı olduğu dogrul-
tusunda Ancak gerçek bır başka
nedende saklı olabıhr Partıye donuş-
tuklen halde dış ulkelerden >ardım
alama>acaklannı, bu ülkelenn > asala-
nnda > abancı partılere maddı > ardım-
da bulunma konusunda yasaklar
olduğunu bılıyorlar Mandela ve
ANC'nın şu aşamada karşılaştıklan
en onemlı sorunlardan bın kendı uret-
tıklen eskı polıükalardan ka>naklanı-
vor \illarbovuANCyoneticilenikti-
dara geldıklennde bevazlann mallan-
na el koyacaklannı, sı>ah halkın
>aşam koşullannın tumuvle değışece-
ğını vurguladılar Pek çok sıvah da
secımlerden sonra boyle bır beklentı
ıçınde Sıvahlara çok şey soz venldı
venlmekte de devam edılıyor Bu soz-
lenn dozu seçım oncesı artacağa ben-
zer Bu sozlenn uygulanması ıçın şıd-
det kullanmak gerekecek Her ne
kadar Mandela ve bazı ANC vonetıcı-
len halkı sağduyuva davet edıyorlar
daha ılıman polıükalar guduyor ve
şıddetı kınıvorlarsa da venlen sozlen
umuüan kısa dönemde değıştırmek
olanak dışı Seçımler oncesı vesonrası
olası şıddet olaylannın belkı en onemlı
nedenlennden bın de bu
De Klerk ve Llusal Partı: GAC dekı
olumlu gehşmelenn belkı de en onemlı
ıtıcı gucü F W De Klerk Bu başkanın
durumu kavraması, yıllar bovü sure-
gelen her alanda sıyahlann alevhıne
ışleyen sısteme dur dıyebılmesı, sıyah-
lann haklı ısteklennı anlayabılmesı
başlı başına bır olay Hele uvesı bulun-
duğu NP'nın 1948'den ben sıvahlann
haklannı daha da kısıtlayıcı sıvasalar
ureten bır partı olduğu goz onunde
bulundunılursa De Klerk ın koktencı
>aklaşımının onemı daha da ıvı anlaşı-
hr
De Klerk ulkesınde bazı konularda
guç durumda Partısı uzun \ıllar ıktı-
darda olmanın bazı vorgunluklannı
taşıyor Kendı partısı ıçınde ve dışında
bazı be>azlar onu demokratıkleştır
me surecını fazla hızlandırdı kapsa-
mını genış tuttu hatta bevazlara ıha-
net ettı dı>e eleştınvorlar Ote yandan
bazı bevazlar ve sıvahlar vaptıklarını
veterlı bulmuvorlar Ancak baskıcı bır
panının yapısal ıdeolojık bır değışık-
lık geçırerek ılen adımlar atmasinda
De Klerk ın rolu buvuk Partısının ge
letcğı hakkında çeşıtlı scnarvolar ure-
tılı>or Partısının ve kendısının sonu-
nun geldığı sovlenıyor Ancak gerçek-
çı bır değerlendırme, NP nın ıktıdara
geleme>eceğı fakatıktıdanpaylaşabı-
leceğı dogrultusunda vapılmalı An-
cak çok beklenmedık olavlar sonucu
bu partı dışlanırve ulke tumu}lesıv,ah
egemenhğıne geçer Aslında bu zavıf
bır olasılık Ulkevı vonctecek bılgı bı
nkımı sermavc be>azların elınde Şu
aşamada onlarsız ulkenın bır kaosa gı
receğı, v,abanu sermavenın \,etenncc
gelmeveceğı goruşunde ılımlı duşunen
pek çok sıyah bırleşıvor
Yırmının ustunde sıvasal partı ve
kuruluşun katıldığı W orld Trade Cen-
terdakı anavasa çalışmalannda epev
yol alındt Federal sıstem uzenndc
konsensus var Anavasava bır Insan
Haklan Manıfestosu eklenmek ıstenı-
vor Ancak IFP gıbı kuruluşlar grup
haklannın da bu manıfestova konma-
sını ıstıvorlar IFP CP gıbı seçımlerde
vuksek oy alamavacaklannı duşunen
partıler secımlerden once anavasanın
tamamlanmasını ıstıvorlar Ote van
dan ANC ve NP ılkelerını bırolçude
saptanmış bulunan anavasanın esas
bıçımını secımlerden sonrakı çalışma-
lara bırakmak egılımındeler 2"* Evlul
1993 tanhınde Parlamento % v a karşı
211 ovla Tansıtıonal Exccutıvc Coun-
cıl (Geçıcı Yonetım Konsevj TEC) ı
kurdu Bu konse>de tum partı ve ku-
ruluşlann tcmsılcılen var Seçımler
vapılıncava kadar TEC hukumetınsı-
vasasına von verecek kararlar alma
ulkevı seçımlere hazırlamak vetkısıne
sahıp Avrupa Topluluğu (AT) da
TEC kurulduktan sonra GAC ıleeko-
nomık sorunlannı tartışmava başlaya-
cağını ve AT ıle GAC nın nasıl bırlıkte
çahşabıleceklerını gundeme getıreceğı-
nı bıldırmıştır
Inceledıgımız ^ sıvasal kuruluş ve ^
onder dışında hangı orgutlcr ulkedekı
ıstıkrann sağlanmasında >a da şıdde-
tın artmasında rol ovnavabılır
0
FP ve ANC arasındakı şıddet olav-
lannın kokenı nedır
1
Tum bu gelışme-
lere ordunun tutumu nedır ve ne ola-
cakıır' Bu sorulann >anıtlannı bır
başka vazımda ele alacağım GAC-
dekı gelışmeler başlıca ıkı nedenden
ırdelenmesı ıncelenmesı gereken ko-
nular 1- Ulkedekı gelışmeler bır sıya-
set bılımı laboratuvannın tum ozellık-
lennı taşımakta 2- Aynca bu gelışme-
ler Afnka Ortadoğu ve Avrupa >ı
dogrudan etkıle>ecek bo>utlar ıçer-
mekte Bugunku sıyasal eğılımlen de-
gerlendırerek ve uygulanacak seçım
sıstemını de goz önunde bulundurarak
27 Nısan 1994 tanhınde >apılacak se-
çımler sonucu konusunda bır tahmın
vüruteceksek sanınm şoyle bır tablo
ortava çıkabıhr
ANC ojlann °o 40 ını toplavarak
en çok ov alan partı halıne donuşebı-
lır NP, ovlann >aklaşık % 20 >a da
bırazustunualabılır IFPvePACher-
bın o>lann yaklaşık % 10 unu topla-
vabıhr
Demokratık Partı % 5 veCP%4oy
alabılırler Gcn kalanlar ıse daha
kuçuk partıler ara^ında pa>laşılabılır
Bovle bır sonuç buvuk bır olasılıkla
^\C-NP-IFP ve hatta PAC ve DP >ı
de içine alan bır koalısyon hukumetı-
nf yol açabılır
Güney Afrika ve Türkiye
1991 vıhndan ben GAC ıle dıplo-
matık ılışkımız var GAC 1993 ün
Mart ayından ben buyukelçılık duze-
vınde temsıl edılı>or Buyukelçılık bı-
nasının 2^ ekımde resmı açılışına, en
ust duze> jonetıcılennden bınnı, Dı-
şışlen Bakanlıgı Musteşan Renıer
Schoeman'ı Ankara'va gondererek
Turkı>e >e verdığı onemı vurgulamak
ıstedı GAC Turk vurttaşlanna vıze
u>gulamıvor GAC, eylul avjnda Is-
tanbul u da zıvaret eden bır gemı ıle
Bosna Hersek tekı Muslumanlara bır
gezıu hastane gonderdı GAC Turkı-
\e ıle olan ılışkılennı neden >oğunlaş-
tırmak ıstı>or° GAC, israıl dışında
Ortadoğu ve Afnka ulkelenyle Turkı-
>e kadar ıstıkrarlı ve sureklı bır ılışkı
kuramavacağının bılıncınde Dogu
Avrupa ulkelen ve Balkanlar ekono-
mık sıkıntılar >aşıvorlar Turkıye ıse
onemlı bır pazar Ote vandan venı
Turki cumhun>etler'e >anı Kafkasla-
ra ve Orta Asva va Turkıye aracılığıv-
la açılmasi olanaklı Bu doğrultuda
Ankaradakı GAC Buyukelçısı a>nı
zamanda Azerbavcan a Turkmenis-
lan a Ozbekıstan a ve Kırgızıstan a
da akredıte GAC nın Moskova Bu-
v ukelçısi de Kazakıstan a akredıte
GAC çok şe> başardı Daha da çok
şev başarmak çozmek zorunda Eskı-
den vapılmış bınkmış olan haksızlık-
lann duzeltılmesı şımdı ve bu kuşakla-
nn omuzlannda Başanlan GACvı
dc aşacak ınsanlıgın başansi olacak
PENCERE
ARADABIR
SÜREY\ A HAMİ ŞEHÎDOĞLU
Düşünmek...
Ernest Mach, Duşunce ozellıkle duşuncenm çabası
acılıdır dogal egılımlenmız yasamımızı duşunmeden
gecırmemızı onenr H Ford da Dusunmek zor şeydır,
bu nedenle pek az kısı ona basvurur dıyorlar
Uygarlık tarıhıne felsefe bılım sanat teknolojı alanı-
na bakıyoruz hepsı dusuncenın meyvelerı Duşunenle-
rın dusuncelerı bırbırı ustune yıgıla yıgıla yenı dusunce
tohumları urete urete bugunlere ulastık Bır Hertz, bır
Maxwellolmasaydı Marconıradyoyuturetemezdı Eskı
Yunan duşuncesı olmasaydı duşunce bu denlı gelışme-
yebılırdı
IX-X yuzyılda Bagdat ta gelısen buyukcevırı hareketı-
nı Gazzalı nın naslan dogmaları bogdu 1547 de Os-
manlı da felsefenın ogretımden kaldırılması devlet
yonetımını dahı fala remıle duaya bırakarak buyuk bır
devlet duyun-u umumıye zılletının batağında Sevr ın
tutsaklığıyla muhurlendı Mılyonlarca olu yaralı açlık
veacı bu bıtısın son urunlerıdır
Toplumsal çokusun ve dagılısın ortasında bır Musta-
fa Kemal, halkın kurtulus ozlemıne guc ve yaşam ver-
dı Içte vedıstakarsıtlarınındahı 0 olmasaydı olmazdı
dedıklerı bır Turkıye Cumhurıyetı onun akılcı çabasıyla
yaratıldı Akıl bılım verılerı dogrultusunda toplumsal
devınımlerle cagdas uygarlık duzeyıne varma caba-
sındaydık
Cumhurıyet tarıhımızın belkı en sorunlu gunlerı CIA
bağlantılı Amerıka nın Ankara Buyukelçısı nın Turkıye
parcalanacaktır yargısına karşın dusunmek yeteneğı-
nı yıtırmış bır bolum sozde bılım adamları dıplomalılar
uçtakıler Ataturk e saldırı sarhoslugu ıçınde el ele ver-
mışler
Dusunmeyen bu beyınler bır zamanlar Mustafa Ke-
mal e Marksıst bır devlet kurmadıgı ıcın dusmandılar
Şımdı de Cumhurıyetı kurmus olduğu ıcın saldırıyorlar
Duyun-u umumıyenın egemenlığı altında savaşlardan
harabeye donmus ulkede sosyalızmın kurulmasının
maddı olanaklarının bulunmadıgını dusunemeyecek ka-
dar dusunceden yoksun olanlar bugun yenı Osmanlı
oldular ve ıkıncı cumhurıyet cığlıkcısı kesıldıler
Bagımsızlıgı ve ozgurlugu aynı zamanda aklın ozgur-
lesmesınde gormus bır dusunur olan Ataturk'e karşı
çıkanlar ozunde dınınemırvebılgılerını Aklın kanıt-
larıyla kavramak ve bunlar uzerınde fıkırler yurutmek
caız degıldır dıyen Marıfetname yazarı Ibrahim Hakkı'-
ların yolunu tutmus olanlardır
Bız Cumhurıyet kusağı dının gereklerını tam bır ser-
bestlık ıçınde yerıne getırdık Kımse kımsenın duasına
ıbadetıne karısmadı Ama ınsanların ınanciarını baskı
aracına donusturerek dusunenlerı kolelestırmesı de
onlendı
Bugun toplumu kolelestırmek ısteyenlerın yarı ıkıncı
cumhurıyetcılerın serıat yanlılarının tum guçlerıyle
Ataturk e saldırmalarının nedenı bılımsel dusuncenın
ısıttığı aklı karartmak onu kolelestırmektır Aklı koleleş-
tırerek ınsanı ve toplumu kolelestırmek1
TARTIŞMA »r
- ,'~l .
Ataturk ve bize düşen görev
S
ıradan ışler ıçın bıle,
once karar v ermek,
sonra uvgulamak
gerekır olumlu va
daolumsuzbıtse
bıle
Ataturk bırulusunvazgısını
ılgılendıren ev rensel nıtelıklı
kararlar vermışve
uygulamıştır Ve "mılletırun
ıtimadını sarsacak herhangı bır
ısabetsızbğe uğramamıştır."
Sonuç ev rensel nıtelıklı yanı
tum dun> a uluslannın omek
alabıleceğı bır sonuçtur
Ataturk, bunun ıçın buvuktur
Karl Marks, oturduğu yerde,
sozumona toplumlansosyal
açıdan ıncelemış, >enı yonetım
bıçımlen onermıştır Bu
vonetımı uvgulayan uluslar
bugun Marksızm denodunler
vermek durumundadırlar
Yanıonenlerveuvgulamalar
tutmamıştır
HıılerveMussolını yanlışve
ınsanlık dışı kararlan
vuzunden hem kendı uluslannı
vokolmanoktasına
getırmışler hemdedunvavı
kanabovamışlardır Çorçıl ın
Çanakkale Boğazı na
saldınşının ve v uz bınlercc
ınsanın olumune neden
oluşunun bu>ukluklehıçbır
ılgısıvoktur Çorçıll ınbu
saldınsı da ınsanlık dışıdır
çunkuempervalızm çaeımız
ınsanının vanında olabıîeceğı
bırogretıolamaz
Ataturk unsavaşıveoğretısııse
evrenseldır ınsanlıgaornek
olabılecek nıtelıktedır O bır
ulusuvokedılmenoktasından
elealmış ulusunun ıçınde
ulusu> la bırlıkte karar v ererek
empervalızme karşı dunvada
ılk kez bağımsızlık savaşı
vermış vezafere ulaştırmış bır
lıderdır Ataturk bunun ıçın
büvuktur
Ataturk sadece asken zaferler
kazanmış kurtuluşsavaşını
başanva ulaştırmış bır lıderden
ıbaretdedeğıldır S'aptığı
sosvalreformlarla u!u->umuza
u>garlıgınkapılannıaçmış
çağdaş uvgarlığa bır an once
enşmemîzıçın butuncngellerı
ortadan kaldırmış volumuzu
çızmış deaı^envaşamkoşullan
ıçınde Turk loplumuna daıma
ı\ıvı dogruvuvevenıvıaramak
v e gelıştırmek geregını
oğretmeveçalışmiş adına
" \taturkçuluk" dedıgımız ılke
veınkılaplanvlabırulusu
çağdaşlaşma noktasına
gelıımış bır buv uk dev lct
adamı bırbuvuklıderdır
Alaturk bunun ıçın bu>uklur
Onunbızegosterdıgıbuvol
tum dunva uluslanna ornek
olabılecek nıtelıktedır Dunva
uluslan geleccktene
Marksızmene empervalızme
vonclcceklcr sadecc
" \taturkçuluk"u ornek
alacaklardır Ataturk bu
vuzvılındcgıl gelecek
vuzvıllarındakuramve
evlemtisiolaeaktır Cezavırın
bağımsızlık savdşlarında olen
Cezav ırlı askerlenn cebınden
Ataturk fotoğraflannın
vikmaM Azarbevı.anDevlet
Başkanı Ebulfez Elçıbe> ın
AnıtkabırOzel Deften ne
"Askerinizim Ataturk" dıye
vazması.çokanlamlıdır fşte
Ataturk bunun ıçın buyuktur
Şımdı bızeduşengorev onun
ılke ve dev nmlennden vanı
onun çızdığı akılcı voldan
sapmadan ulkemızı dunva
uluslannın ornek alabıleceğı bır
duze>eçıkarmak olmalıdır
Turgut Karaman
Marmaris Kız Meslek
LisesiEdebi\at
Öğretmeni
'Tüm hekimlere açık mektup'
17
Scvsılı
MUSTAFA
guzel ınsan
S<.nı 11 vıloncchunharcakatlcttıler
Ama M?n tum MC iklıgınla ıçımızdcsın.
hepvdŞd\dı_aksın
Eşi: \\NLR HAYRULL\HOĞLU
Ekıml993
gunu
gazctcnın
ıkıncı
sayfasında
vayımlanan
TTB Merkez Konsevı Başkanı
ımzalı "tüm hekimlere açık
mektup^u ılgıvle okudum
Gınşcumlesındensonrakııkı
paragrafta belırtılenlere
katılmakmumkun ama
mesleğı ıtıbarsızlaştıran yanlış
polıtıkalann tck sahıbı
hukumetler mı acaba"1
Bır ulkede ucret gelırlennın
lum gelırlcr ıçındekı pa>ı gcncl
olarak duşuk tutuluvorsa
ucrctleçalışan kesımlenn
gelırlerıdeartma/ Turkıvede
dc ozellıkle hekımlcr bu kuralın
ıstısnası olamazlar Çunku
ımkaıılarazalıvorgıbıgozukse
dc hekımlcnn vasal vc vasadışı
bıçımierdc ucrcttcn başka gclır
kuzanma>ollanvardır Bu
vollann vavgınlıgına kımlere
hangı oranda katkı sağladığına
ılışkın g07İemlcr dışında-cıddı
hıçbırvenvoktur Bunu
hukumetlerdebılır halkda
bılır TTB vonctıcılcn dc
bılıvorlardır
Hal bo>leıken her katsavı artışı
donemınde kamuovunda
"yalnızca kendimiz ıçın para
ıstenz" mesajıvla algılanan
"e>lemler"le sağlık ortamının
ınsanıleşiınlmesınc nasıl bır
katkıda bıılunuldugu
sovlcnebılırkı1
Bakın 'l
'.SS lerdenbcn ne
oluvor Lcrctcbagımlılıgıcn
çok olan gcnı, hekım kesımınm
oncelıkie kıpırdanması ıle tabıp
odalannda toplantılar
yapılıvor Çeşıtlı gostenler
planlanıvorvehcrdetasinda bır
oncekınden daha cılız
katılımlarla hcyccan dalgası
bıtı>or Hıçbıronemlısorun
gundeme dogru durust
gctınkmcdıgıgıbı bunun ıçın
u>gun ortam varatma lırsatian
sondtırulmuşoluvor TTB
vonctıcılcn ısemedvj
organlannda bırkav gun
gorunmuş oluyorlar
Ovsa ucal artışı konusunun
(.ıddıçozum volunun toplu
sozleşmc hakkına kavuşmak
olduğunu kabul cdıvorsak
bırakalım mcmursendıkaldrı
du/lemınde v c dıger saglık
çalışanlanvla bırlıkte mucadelc
vcrıKın BundanbıİL
va7geçtım banvalnızt.ıtam
gun kamu hızmeıı vapanlar ıçın
vcnmlı çulışacaklan ortam v e
koşullarla bırlıkte ucret artışı
ıstensın Budavok Falan
kalcmo
ol00 fılankalcmbır
"olOOdahaartlınlsın
şuradakıneü
j5Udaha
huradakınc ° o^ddaha venlsın
denıvor Ncdırbununolçutu'
Bellı değıl
En tıpık ornek kamuegıtım
hastanclenndcçalışan>cf şct
vrd vcbaşasıstanlaraegıtım
tazmınatı olarak tk ucret
ıslcnmcsıdıı lst(.nKvcistc>clım
de bu kadroların nasıl
dolduruldukl ırını bılmıvor
muvu/'Daha bırkacav once
vapılansmavlardakıbanz
usulsuzluklcr k iMimalarıcın
ncv ıpıldı^Busınavlarvedaha
sonra bılımsel veterlılık
dcnetımı konularında neler
talcpcdılıvor
r)
Bu konularda
çok somut talepler formule
edılıp zorlanmadıkça şeflere
ucret artışı egıtım ortamına
hangı varan getırecek
1
GorunenokısavınTTB
v onctıcılcn şov lc bır yol
seçmışler Sorununpuf
noktalannda sadece guzel
sozlersovluvorlar(ıvıbır
hekımlıkortamı hcrkesıçın
eşıt saglık hızmetıvb gıbOama
sendıkalarla ışbırlığı vapmadan
valnızcdhekımlervctum
lıckımlcr ıçın ucret nrtışı
amacı>la"ejlem"vapıvorlar
Kaçkışıdırlerbılmenı bugün
ıçın "söz" v e "ej lem"
oncehklennıtarklıkavravan
hekımlerdevar Amanevazık
kı bırbınnc ters gıbı gorunen
her ıkı ıktıdarcephcsindcn
gclen "e> lemler"le sav ıları
gıdeak j/jltılıvor
Dr. Cihat Diri
Ankara
Maço Toplumunda
Kad'ın Başbakan...
Turkce tangonun krallarından Ibrahim özgür, beste
yapar, saksofon calar Istanbul radyosunda soylerdı, za-
manında unu dağlara taşlara yayılmıstı Yıldız smema
dergısı ne verdığı demeç cocuk belleğıme yazıldı
Ibrahim Ozgur
- Kadın denılen engın denızde dıyordu benım ka-
dar emnıyetlı yelken acabılen bır başka erkek tasavvur
edemıyorum
Vay vay, vay1
"Maco dunyasının erkeğınde kadına ılıskın varsa-
yımların sonu yoktur
Necip Fazıl ne dıyordu
- Şahsıyetını bır manto gıbı kadınına gıydıremeyen
erkek daıma magluptur
Lafı uzatmayayım kadın denılen yaratık erkeğın go-
zunde eksık etektır taıfe-ı nısa dır 3 uncu bınyıla 7 kala
Turkıye de bır kadın başbakan secıldı dıye bu durum de-
ğıştı mı? Aylardan ben herkes Tansu Çiller'ın ne takıp
takıştırdığı ve ne gıyıp kusandığıyla ılgılenmıyor mu'
Dıs dunyada bıle Cıller kısılıgıyle degıl kadınlığıyla
unyapmadı mı9
Sarışın Başbakan1
Sankı sıyasal ıktıdarın başından değıl MaryltnMon-
roe ya da Sharon Stonedan soz açıyoruz
•
Turgut Özal, Cumhurbaşkanlığı makamına oturunca
bır teğmen Çankaya ya telgraf çekmıştı
- Sana alısamadım'
Tegmenı ordudan attılar herkes Özal a alışmaya ça-
baladı ama zaman elvermedı
Pekı Cıller ın basbakanlığına alıştık mı?
Alışıyoruz
Bır kuruma sırkete yada resmı daıreye bır kadın atan-
dı mı maço erkekler goz ucuyla hatunu suzmeye baş-
larlar hızlı olanlar kadıncağızı -ya da kızı- yakın takıbe
alırlar, en ıltmlı olanlar bıle ılk gunlerde çalışma arka-
daşlarının kadın olduğunu unutmazlar yaptığı ış onemlı
degıldır erkeğın dıkız aynasından kadının suretı bır baş-
ka gorunur
Ama haftalar geçtıkçe ılışkıler dogallaşır
Dengelenır
Maçonun maçolugu tavsar tırfıllenır erkeklık gudule-
rı nasırlaşır herıf kadına donuk dıkkatının nobetınde te-
yakkuz durumunu kaç ay surdurebılır kı?
Zamanla çaptan duşer
Yenı mesaı arkadaşı nın kadınlığını unutmaya baş-
lar erkeklığın atalarından kalmıs ılkel mırası yıyıp bıtır-
mek ıcın bırkac hafta yeter
Kadının da kadınlıgından soyutlanmış gerçek kımlığı
suyuzuneçıkar
Işını lyı yapıyor mu?
Becerıklı mı?
Bılgılı mı?
Zamanında ve yennde karar verebılıyor mu? Yoksa
sureklı ıkırcıklenmenın ıkılemınde çırpınıp zamanlama-
nın geregını yerıne getırmekte yetersız mı kalıyor?
•
Pekı Tansu Cıller e alıştık mı?
Aradan dort ay geçtı
Tansu Hanım ınkadınlıgıgerıyeıtılmeyebasladı Ziya
Paşa'nın ozdeyışı one cıkıyor
Ayınesı ıstır kışının lafa bakılmaz
Yalnız laf a değıl Başbakan ıntaktığı esarba ayağı-
na cektığı eteklığe sırtına aldığı mantoya saçlarının
rengıne, kuaforunun marıfetıne de bakılmaz
Başbakan ın kadınlıgı artık gerıde kalıyor ınsanlığı
oneçıkıyor kımlığınındokusubelırgınleşıyor dunyago-
ruşu saydamlaşıyor
Tansu Cıller e alışıyoruz
Artık bır kadın başbakanımız degıl başbakanımız
var
Macolugumuz dort ay surdu
ANMA
Canımız evladımız
CEMİL BAR AN'ın babası
ALİ
HAYDAR
Doğumu: 25.2.1957
Ölümü: 16 Kasım 1986
Senı kav bettıgımız bu »onbahar mcvsimınde
Dav anılmaz ozlemlennle v uregımız paramparça.
Akşam ezanlannda dualanmız
Goz\ d^lanmızda agıtlanmız
Senı bızegetıren ruvalarımız
Bılemezsm \ a>anıımız ne kadar anlamsız
OSM \1N Sl M Sİ ÖZTEMİR
BAB\N
ÖZTEMİR 4İLESİ4DIN 4
N
BİLGİ YAYINEVİ
ECDET ÇOBANLI
IMZA GUNU
16 Kasım Salı 14.00 - 19.00 Arası
Gınş Kat (BSalonu 4 Sokak) 105-106 Nolu Stand
TUYAP KITAP FUARI, TEPEBAŞI / ISTANBUL
T
BİLGİ YAYINEVİ
ARIK DURSUN K.
IMZ\GUNU
16 Kasım Salı 14.00-19.00 Arası
Gınş Ka! BSalonu 4 Sokak) 1C5-106 Nolu Stand
TUYAP KITAP FUARI, TEPEBAŞI / ISTANBUL
BİLGİ YAYINEVİ
INCALULUÇ
IMZA GUNU
16 Kasım Salı 14.00-19.00 Arası
Gınş Kat (BSalonu 4 Sokak) 105-106 Nolu Stand
TUYAP KITAP FUARI TEPEBAŞI ISTANBUl