Katalog

Cumhuriyet tmtiyaz sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmeni: Özgen Acar •Genel Yayın Koordinatörü: Hikmet Çetinkaya •Genel Yayın Danışmanı: Oriıan Erinç •Yaa-işlen Mü- dürlen: Aydın Eogjn, Cdal Baştangıç (Sorumlu) • Haber Merkezi Müdürü: Ipek Çabşlar • Görsel Yönetmen: AB Acar •Düzenleme: tbrahim Yıldız Ankara Temsilcisi: MusUfa Baibay #143061 Müdûrü: Doğan Akm AtatürkBul- Mûessese Müdürü: Erol Erkııt • Koordinatön • Dış Haberler: Ergun Baleı «tş - Ekonomi: Dinc Tayanç vanNo: 125, Kat: 4, Bakanlıklar-Ankara Tel: 4195020(7 Hat).Telex: 42344, Fax: Ateıet Konfean «Muhasebe: Bütent Ye»er • Yurt Haberleri: Mehroet Saraç • Makaleier: Sami Karaö- (4)4195027 «1211111 Temsilcisi: Serdar Kızık, H.Ziya Blv. 1352 Ş.2,'3 Tel:4411220 *Idare: Hüse>in Gürer • tşleüne: önder Çefik ren •Spor: AbdiUkadir Yöcetman •Düzeltme: AbduUah Te *e .x: 523 _59 >Fa î: .44 .1 _9 A1 .7 .# _A da naT emsılcısı:^:etiıı Yiğenogu InonuCd. 119 • ' YazKi • Bügı-lşlem. Nafl tnal • Bılssavar Sistem: S. No: 1 Kat: 1. Tel: 3522550-3522601-3522492, Telex: 62155. Fax: 3522570 Mârihet ÇUer • Reklam: Reha Işrtman Yıvniayv n Bnaa: Yenı Gun Haber Ajansı, Baan ve Yayınahk A Ş. TürtocağıCad.39)41 Cağaloglu34334lst.PK:246istanbulTel:(0712)5120505(20hat)Telex.22246,Fax (O'2I2)SI38595 25EKİM1993 İmsak:4.54 Güneş:6 19 Öğle 11.53 İkındrl4 48 Akşam. P.17 Yatsı: 18 37 Yılın tasarımları • Dış Haberler Servisi- İngiltere'de yılın tasanmcısı seçilen John Rocha'nın çizgilerinden oluşan gjysiler, büyük ilgi görüy or. Koyu renk kazak üzerine rnini ya da tuvalet üzerine önü açık maksilerden oluşan açık renk tığ işi parçalar. özellikle Avrupa ülkelerinden çok sayıda sipariş alıyor. (Fotoğraf: Reuter) Beslenme bozukluğu kanser nedeni • İSTANBUL (UBA)- Kanser oluşumunun en önemli nedenlerinden bırinin beslenme bozukluğu olduğu ve kanserin oluş nedenleri arasında yüzde 30'la lütün, yüzde 10'la da enfeksiyonlann sıralandığı belırtildi. İstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü'nün Türkiye koşullannı baz alaraİc yaptığı araşürmada. kanser oluşumunda nedenler ve oranlar şöyle sıralandı: "Beslenme bozukluklan yüzde 35. tütün yüzde 30. enfeksıyonlar yüzde 10. üreme ve cinsel davranışlar yüzde 7. mesleğe bağlı nedenler yüzde 4. alkol yüzde 3, jeofızik etkenler yüzde 3, kirlilik yüzde 2. ilaçlar \e tıbbı nedenler yüzde 1. sanayi ve besin ürünlerindeki katkı maddeleri yüzde 1." Kıskandık, sevginin belirtisi • ANKARA (LBA)- Kıskançlığın, mülkiyet duygusuyla birlikte başladığına dikkat çeken psikologlar, bu duygunun sevgiyle ilgisi olmadığmı öne sürdüler. Görüşlerini açıklayan Psikolog Dr. Emre Konuk. "Kıskanma duygusunun altında yalan şey. karşısındaki bireyin kendisine ait olmasını istemektir. Kesin olan şudur ki kıskanma duygusunda sahiplenme ve mülkiyet iddiası vardır" dedi. Öte yandan. Psikolog Dr. Nevin Ergin ise kıskançlığın temelinde başkalannın kendisınden üstün olacağı kaygısının yatuğmı belirterek "Kıskançlık duygusunun altında güvensizlik yatar" dedi. Kuraklıkdönyayı kavuracak • ATİNA (AA) - Kurakhk 21"inci yüzyılda insanhğı tehdit eden en önemli sorunlardan biri olacak. 1860"tan bu yana dünyadaki ortalama hava sıcaİdığı yanm derece artarken. 20'incı yüzyılın en sıcak dönemi de son 10 yıl içinde yaşandı. BM Çevre Programı (UNEP) çerçevesinde gerçekleştirilen bir araştırma da bilim adamlannın endışelerini doğruluyor. UNEP'in araştırmasına göre hava sıcaklığjnın 2100 yılına kadar ortalama 1.5 derece yükselmesi halinde Akdeniz'deki su kaynaklan yüzde 25 oranında azalacak. Aynca bütün Güney Avrupa bir çöl haline gelme tehlikesı ile karşı karşıya kalacak. Kadın, eğitimde de bir adım • ANKARA (UBA) - Türkiye nüfusunun yansı kadın olmasına rağmen yapılan araştırmalar kadınlann eğitim alanında erkeklerden daha geride olduğunu ortaya çıkardı. Milli Eğitim Bakanlığı istatistiklerine göre okuma yazma bilmeyen kadın sayısı erkeklere oranla daha fazla. m ILKSAN'cılarotodanda vurgıınyediArsa yolsuzluğundan yargılanan İLKSAN yöneticileri hakkında bu kez de "araba kampanyası vurgunu" savıyla dava açıldı. İLKSAN'cılar öğretmenlerden toplanan paralan kendi çıkarlan doğrultusunda kullanmakla suçlanıyor. ANKARA (ANKA) - 346 milyar lirahk arsa yolsuzluğu suçundan tutuklu ya da gjyab'i tutuklu olarak yargılanan İlkokul Oğretmenleri Sağhk ve Sosyal Yardım Sandığı (İLKSAN) yöneticilerinden 9'u hakkında bu kez "araba kampanyası vurgunu" suçlamasıyla dava açıldı. Ankara Cumhunyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamede. eski İLKSAN Genel Müdürü Bilal Büyükkaya ile 8 üst düzey yönetıcmın, duzenlenen uç ayn otomobil kampanyasında öğretmenlerden toplanan paralan kendileri ve ayncalıkh üçüncü kişiler yaranna kullandıklan. otomobilleri süresinde hak sahiplerine vermeyerek katılımcılan fiyat farkı ödemek zorunda bırakarak zarara uğrattıklan bildirildi. İddianamede. sanıklann hizmet nedeniyle emniyeti suiistimal suçundan 5 yıla kadar hapisle cezalandınlmalan. neden olduklan zarann fahiş olması ve aynı suçu birden çok kez işledikleri gerekçesiyle bu cezanın yan oranında arttınlması istendi. ANKA'nın edindiği bilgiye göre Ankara cumhuriyet savcılanndan Kadri Tekin tarafından yürütülen İLKSAN şoruşturmalan tamamlandı. Savcı Tekin, İLKSAN'ın 9 yöneticisi hakkında araba kampanyasında görevi kötüye kullanarak oğretmenleri mağdur etmek suçundan dava açma yoluna gıderken. yetkisiz olarak şirket kurma, fahiş fıyatla otel satın alma ve tapu işlemi yaptırma, üyelerine sosyal yardım vermeme, yasalara aykın olarak İLKSAN'ın paralannı şirketlerine aktarma iddialannı içeren suç duyurusu hakkında ise takipsizlik karan verdi. Araba vurgunu Savcı Kadri Tekin tarafından hazırlanarak Asliye Ceza Mahkemesi'ne sunulan ek iddianame, Malatya'da görev yapan ilkokul öğretmeni Nurdagül Ercan ile arkadaşlannın suç duyurusu üzerine açıldı. İddianamede. İLKSAN'ın araba kampanyasına katılan binlerce öğretmenin mağdur olmasına yol açan "güveni kötüye kullanma'" suçunun oluşumu şöyle özetlendı: "Şirketin Ekim 1991, Nisan' 1992 ve Ekim 1992 tarihlerinde 3 ayn otomobil kampanyası düzenlediği, kampanya için peşinatını yatırarak sıraya giren katılımcıların otomobillerinin sırasında verilmediği, gecikme nedeniyle katılımcıların fiyat farkı ödemek zorunda kaldıklan, sanıklann şartnameye aykın olarak peşinat yatırma süresi geçtikten sonra >e süresinde taksitlerini de ödemedikleri halde çok kısa sürelerde kendilerine birden çok otomobil aldıklan, aynca birçok kişiye sıradışı ve şartnameye aykın olarak araba teslimi yapmak suretiyle müştekilerüı sıralannın gecikmesine, fiyat artışlarından zarara uğramalarına neden olduklan, şirkete teslim edilen paralann sanıklar tarafından kendileri ve ayncalıklı üçüncü kişiler yaranna sarf edildiği, şirketin ticaret müdürü Mustafa Yazıcfnın son katılma tarihi birtiği halde İzzettin Pusat isimii kişiyi kampanyaya dahil ederek diğer katılımcıların zarara uğratıhnasına neden olduğu, kaçamaklı ikrar ve Sanayi Bakanlığı müfettişliği raporlanndan ve ekindeki belgelerinden anlaşılmıştır." Savcı Kadri Tekin. bu nedenle İLKSAN Genel Müdürü Bilal Büyükkaya ile Yönetim Kurulu üyeleri İbrahim Şen, Ahmet Ozgür, Irfan Oğuz. Hidayet Sulak, Mustafa Özgümüş, Cumhur Ceylan ve Mustafa Kurt'un güveni kötüye kullanma fıilinı düzenleyen TCK'nın 510, 80. 522.. Ticaret Müdürü Mustafa Yazıcı'nın ise 510 ve 522. maddeleri uyannca cezalandınlmalannı istedi. Bazı bakanlann da yararlandınldığı usulsüz kampanyayla ilgili bu ek ıddıanamenın, halen görülen arsa yolsuzluğu davasıyla birleştirileceği kaydedildi. Toplam 40 sanığa takipsizlik İLKSAN'la ilgili diğer ıki soruşturmada ise takipsizlik karan verildi. Savcı Kadri Tekin, aralannda yine eskı İLKSAN Genel Müdürü Büvükkava ile vardımcısı Talat Haşiınoğlu'nun da bulunduğa 26 yönetici ve İhale Komisyonu'nun iki üyesi hakkında gündeme getirilen "yetkisiz olarak şirket kurma, Didim'dc fahiş fıyatla (3.5 milyar) otel satın alma, Alanya'da De-Ha Öteli'nin fahiş fiyatla tapu işlemlerini yaptırma, üyelerine yapması gereken sosyal yardım zamlannı vermeme, ILKSAVm paralannı yasalara aykın olarak şirketlere aktarma ve özel konuklannı İLKSAN'ın bütçesinden ağırlama" suçlannın işlendıği konusunda yeterli kanıt olmadığını belirtti. Takipsizlik karannda, aynı iddıalan içeren Sanayi ve Ticaret Bakanbğı müfettişlerinin hazırladıâı raporlara itibar edilmediği belirtildi. İLKSAN'a bağlı Turizm Işletmecilik ve Yaünm Sanayi AŞ'nin "kendilerine tanman ayncauk sonucu sıradışı ve sözleşme şartnamesiıte aykın olarak araba almak" suçuyla ilgili soruşturma takipsizlikle sonuçlandınldı. Savcı Tekin, İLKSAN yöneticileri hakkjnda bu suçtan dava açıldığım hatırlattı ve sıradışı araba satın almada bu şirketin 12 yöneticisıne atfedılecek suçun yasal unsurlanrun oluşmadığını bildirdi. Doktorunsadece oıııımkaldı • Seçim meydanlannda atılan her nutuk oralarda kaldı. Doktorun derdine kimse çare bulamadı. Doktor az para kazandı, sürüldü, çok hastaya baktı, nöbet tuttu. Yapabileceği her şeyi yaptı. Ancak hükümette "tık" yok. Şimdi doktor meydanlarda, direnişte... • Hastane kapılannda donuk bakışb insanlar, hasta mutsuz, doktor ondan beter. Günde 100 hastaya bakarlar. Ama serde onur var. idealizm var. Bunlardır doktoru ayakta tutan. IŞIK KANSU ANKARA - Ellerinde kagıt- lar, telaş içinde yürüyen insan- lar. Yüzler gülmüyor. Donuk bakışlarla kapılar önünde yığılmışlar. Herkes. daracık açılı kapmın aralığından içeri- yi görmeye çabalıyor. Bir odaa, zabıt katibi edasıyla bağınyor: "89 numara içeri..." Demek. polikliniğin önündeki insan sayısı 89'u bulmuş... İçeride bir paravan, köşede küçük bir masa. karşısında yatak. Genç doktor. bir has- tasına tanı koymak isterken odadaki birkaç çift göz. sabırsız. Aynı doktor. sabahtan bu yana 89 hasta baktı. Daha da bekleşenler var. Hep eleştirilir ya, "İki ük tık, bir reçete" diye, işte o du- rum... Doktorlar yaptıklarından hoşnut mu? * Hasta paravanının gözüken yüzü böyle. Ya ardı? Doktor, yaptığından hoşnut mu? SSK Ankara Hastanesi1 - nde. burada çahşanlann deyi- DOKTORUN FERYADI-Hasta, en zavaüı haliyle geür bize. Mağdurdur. tlgi bekJer. Ama günde 100'e ulaşan hastaya birden bakmak zonındayız. Bir hastaya en fazla 2-3 dakika ayı- rabiliriz. miyle "Türkiye hastanesi"- ndeki doktorlara sorduk. "Hayır" dedıler: "Hasta, en zavallı haliyle ge- lir bize. Mağdurdur. İlgi bek- ler. Ama günde 100'e ulaşan hastaya birden bakmak zonın- dayız. Bir hastaya en fazla 2-3 dakika ayırabiliriz. Gönlümüz el venniyor. Her zaman, "Aca- ba yerinde tanıyı koyabildim mi. bir eksiklik yaptım mı?' diye düşünüyoruz. Mesleğin getirdiği vicdan hesaplaşması bu. Bir hastaya fazla zaman ayırdın mı, homurdanma baş- lar "Hııı. bak. torpilli' derler. Az zaman ayırdın mı da 'Başı- ndan savdı' olur." SSK'da fazla tetkık ıstenir. Neden? İki yönü var. Biri, doktor hastasına yeterince za- man ayıramaz, aklı kahr "Göz- den bir şey kaçırdım mı?" diye. Diğeri, psikolojik olarak has- ta. hastanede ilgi gördüğü sanısına kapılır böylece. Bir hekim düşünün kı hem bir yandan günde onlarca has- taya baksın, reçete yazsın. bekleyen hastalan sıraya sok- sun. kapıdakilere dert an- latsın. bürokratik kağıtlan imzalasın. gece nöbet tutsun. ertesi gün dinlenmeden yenı- den çalışsın. SSK hastanele- rindeki doktorlann durumu bu. Doktorlar. son günlerde ey- lem yapıyor. Ama görevleri- nin de bılincindeler: "Biz hastaya ktzamayız ki. Hasta bir çocuğu dûşünün. Bü- tün vebali bizim üzerimizde. Bir gün, bir gündür. Çocuğun tanısı geç kalmamalıdır. İşi ya- vaşlatsanız faturası hasta ço- cuğa çıkacaktır." Hastane hekimlerinde bo- ğulmuşluk, bezginlik gözlenı- yor. Maaşlar 7.9 milyon arasında değişiyor Nedenleri açık. Yardımcı personel azlığı, hasta yoğun- luğu, mesleğine ve kendine çok az zaman ayırabilme. Ekonomik zorluklan da ek- lersenız; tuz, biber. Sigorta hastanelerinde çalı- şan hekimin maaşı 7-9 milyon lira arasında değişiyor. Nöbet başına 125 bın lira alıyor. Buna karşın. baktığı hastalar- dan sitem geliyor: - Bana bakmak zorundasın' "Bana bakmak zorundasın. Paranı bizden kesilen sigorta primlerinden alıyorsun..." Geçenlerde bir sigortalı, yine bir hekime buna benzer sözler söylemiş. Doktor. dayanamamış. "Hah" demiş. "Ben de seni anyordum. Demek, bana az para veren sendin." Hekimin aldığı belli, verdıği çok. Süzüle süzüle doktora kalan tek olgu. "meslek onu- ru" \e "idealizm" oluvor. Kapıcdaryöneticiye isyanediyor • Kapıcılar, "Kapıcılann Sorunlan"nın konuşulduğu toplantıda 2814 sayılı yasaya 12 Eylül'den sonra eklenen ek ikinci madde ile kapıcılann apartman yönetidsinin istemesi halinde, mahkeme karan olmaksızın kaymakamlann emri ile polıs tarafından sokağa atıldıklanndan yakındılar. İstanbul Haber Senisi- Kapıcılann bağlı bulunduğu Emek-İş Sendikası Genel Başkanı MuzafTer Ünlü, 12 Ey- lül'ün bir ürünü olan kaymakamlann polis gücüyle kapıcılan işten çıkarma yetkisinin "demokrasinin yüz karası" ol- duğunu söyledı. ANAP Bakırköy İlçesi Kadın Ko- misyonu tarafından duzenlenen "Kapı- alann Sonmlan ve Çevre Temizliğine Katküan" konulu toplantı dün Bakır- köy Spor Vakfı Tesisleri'nde yapıldı. ToplanUya_ Bakırköy Belediye Başkanı Ali Talip Özdemir'ın yanı sıra ANAP milletvekülerinden Şadan Tuzcu. Emin Kul ve Gürol Soylu da katıldı. Çok sayıda kapıcının Icatıldığı top- lantıda bir konuşma yapan Emek-Iş Sendikası Genel Başkanı MuzafFer Ün- lü, 2814 sayılı yasaya 12 Eylül'den sonra eklenen ek ikinci madde ile kapıcılann apartman yönetidsinin istemesi halin- de, mahkeme karan olmaksızın kayma- kamlann emri ile polis tarafından soka- ğa atıldıklanm söyledi. Daha önce. daire sahiplerinin çoğunluğunun iste- mesi halinde kapıcılann işten çıkanldı- ğıru belmen MuzafTer Ünlü, "Ek ikinci madde ile bir apartman yöneticisinin iste- mesi halinde kapıcı, polis gücüyle bir haf- ta içinde kapı dışarı ediliyor" dedi. Her- hangj bir mahkeme karan olmaksızın bu yasanın uygulanmasının hukuk dev- letiyle bağdaşmadığını vurgulayan Ün- lü daha sonra şöyle dedi: "Markete gitmek, bakkala gitmek, gazete bayisine gitmek bize düşer. Kalö- riferin yaküması, apartmanın temizliği de bize düşer. Güneş görmeyen bodrum katlarda yaşarız. Çoğu zaman damlayan lağım borulannın geçtiği yerlerde yaşa- yan bizlerin komşuları, böcekler >e fare- lerdir. Çevre temizliği de bize düşer. Ama bir vöneticinin istemesi halinde bir hafta içinde polis kuvvetiyie sokağa atılmakta bize düşer. Kapıcının eşi de çocuklan da kapıcıdır. Sendika kapsamına alındık, ama toplu- sözleşme yapamıyoruz. Çaltşma Bakanına yazı yazdık, bir an önce y asal düzenleme yapılsm diye. Ba- kan bize gönderdiği yazıda 'Talebinizi Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü'ne gönderdik' diyor. Sanki biz arsa istedik. Bizi ikinci sınıf insanlıktan ne zaman çı- karacaksınız? Kapıcı çocuklannın, dev- let okullarında arka sıralarda ya da ayn sınıflarda okutulmasına ne zaman engel oiacaksınız? Kapıcının çocuğu okulda da kapKi muamelesi göriiyor, Biz 2814sayı- lı yasanın ek ikinci maddesinin kaldırıl- masını istiyoruz. Yaz demeden kış deme- den kapı önüne atılıyoruz. Kapıcı işten atıldığında aynı zamanda evsiz de kalı- yor. Bu kapıcının okula giden çocuğu var mı? İş bulabilecek mi? Ev bulabilecek mi? Düşünen yok. Bir haftada kapı dışarı." MuzafFer Ünlü. toplantıda bulunan milletvekillerine seslenerek "Kapıcıların sonınlannı eğer TBMM'ye götürmezse- niz bu dünyada da ahirette de yakanıza yapışacağız" dedi. Ali Talıp Özdemir. "kapıcı" adının li- teratürden çıkanlarak onun yerine "ko- nut İşçisi" adının yerleştirilmesini istedi. Özdemir, kapıcılann sonınlannı dile ge- tirmek için ellerinden gelen yardımı gös- tereceklerini söyledi. "Basmcı arkadaşlara sesleniyorum" dıyen kapıcı Yaşar Demir, "Sorunlan- mızın, anamıza babamıza kadar duyu- rulmasını istiyorum" dedi. ANAP Genel Başkan Yardıması ve İstanbul Milletvekili Şadan Tuzcu ise yaptığı konuşmada, bütün yetkilerini kullanarak kapralar ne istiyorsa yapıl- ması için çaba sarfedeceğini söyledi. Nazım'ın vatandaşhğı DYP'nin oyıma kcıkh • SHP, Nazım Hikmet'in vatandaşlığa alınması için harekete geçti. SHP Milletvekili Ali İbrahim Tutu, önerisinin kabul edilmesi için DYP'lilerle temasta. ANKARA (ANK.4) - SHP. Nazım Hikmet'in Türk vatandaşlığına alınması ve iade-i itibarda bulunulmasına ilişkin Ali İbrahim Tutu'nun önerisinin İnsan Haklan Komısyonu'nda ele alınıp kabul edilmesi için DYP'lilerle temasa geçtı. ANKA'nın edindiği bilgiye göre SHP Erzincan Milletvekili Ali İbrahim Tutu'nun geçen yasama dönemi hazırlayıp İnsan Haklan Komisyonu'na sunduğu Nazım Hıkmet'le ilgili önerinin gündeme alınması için SHP'lilerin DYP'liler ile temasa geçtiği öğrenildi. Nazım Hikmet'in Türk vatandaşlığına alınması ve iade-i itibarda bulunulmasını öngören öneri. geçen yasama yılı. sorun yaratabilir gerekçesiyle komisyonda göruşülmemiştı. SHP'liler, önerinin komisyon gündemine alınıp alınmamasına ılışkin oylamada DYP'lilerin lehte oy kullanması için kulis yapıyor. Önerinin komisyon gündemine alınmasının reddedilmesi tehlikesini ortadan kaldırmaya çalışan SHP'lilenn. DYP'lileri ikna etmesi halinde konu bu hafta ya da önümüzdeki hafta komisyonda görüşülecek. SHP'li Tutu. İnsan Haklan Komisyonu'nun Said-i Nursi'ye iade-i itibarda bulunulmasına ilişkin karanndan sonra Nazım Hikmet ile ilgili önenyi gündeme getirmişti. SHP'li Komisyon Başkanı Sabri Yavuz ise olaylann daha tırmanmasını engellemek için önerinin görüşülmesini bu yasama yılına bırakmıştı. ETLİK KONUTLARI'NIN S A TIŞI SÖRÜYOR 10 yıla kadar vadeli. aylık %4.8 TL veya 5 yıla kadar vadelı dövıze endekslı % 1.25 $, % 1.50 DM faız oranlı Emlak Bankası projelerıne ozgü "Yuva Kredılerı'nden yararlanarak yenı yuvanıza kavuşun Satış fıyatının %25'ıni peşinat olarak ya- tırın. ödeyeceğıniz taksitlerın miktarını sız belırleyın. EMLAK BANKASt DAHA KARLİSI YOK BİLGİ İÇİN: [ 1 ) 2 7 6 5 8 3 4 - ( 4 ) 4 2 6 0 4 0 6 - ( 5 1 ) 3 6 0 7 5 4