Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 23 EKİM1993 CUMARTESİ
HABERLER
hsanHajgn
•ANKARA(ANKA)-
tnsan Haklan Derneği,
Cumhuriyct'in 70. yın
nedeniyle'70Yılda
Demokrasi ve İnsan Haklan'
konulu sempozyum
düzenliyor. IHD Genel
Başkanı Akın Birdal'ın açış
konuşraasını yapacağı
sempozyuma SHP PM üyesi
Tevfik Çavdar, eski
mılletvekıb Ziya Ekınci,
DtSK Genel Başkanı Kemal
Nebioğlu, öğretim üyesi
Hıkmet Ozdemir ve Avukat
Ersen Şansal konuşmacı
olarak kaülacak.
SHP Mogultayı
savundu
• ANKARA(Cımıhuriyet
Bürosu)- SHP Genel
Sekreteri Habl Çulhaoğlu,
İSKİ yolsuzluğuna kanştığı
gerekçesiyle Fatih
Cumhuriyet SavcılığVnca
dokunulmazlığmın
kaldınlması istenen Çahşma
ve Sosyal Güvenlik Bakanı
Mehmet Mogultay'ı
savundu. ÇuihaoğJu, lSKt
soruşturmasmdan dolayı
Moğultay'a yöneltilen
suçlama iddialannı
"spekülasyon" olarak
nitelendırerek "İddialar
spekülasyondur. Olaylarla
Moğultaym en küçük bir
ilgisı yok. Olmadığı ileride
anlaşılacakür" dedi.
Başbakan Tansu Çiller'le
birükte ABD'ye giden ve
Houston'da sağlık
kontrolünden geçen
Mogultay bugün Türkiye'ye
dönüyor.
Lozan Antiaşması
seminerî
• tstanbul Haber Servisi-
Cumhuriyet'in kuruluşunun
70. yılı elkinlikleri
kapsamında Lozan Banş
Antlaşması'nın tarüşılacağı
uluslararası bir seminer
düzenlendi. Kültür Bakanbğı
ile Inönü Vakfi'nın ortaklaşa
düzenledikleri seminer, 25-26
ekim tarihlerinde The
MarmaraOteli'nde
yapılacak. Seminere
antlaşmayı imzalayan
ülkelerden bılımadammm
yanı sıra Türk uzmanlar da
kaülacak. Seminer, Kültür
Bakanı Fikri Sağlarile lnönü
Vakfı Başkanı ÖTden
Toker'in açılış
konuşmalanyla başlayacak.
Acılış oturumunda ise Prof.
Dr. Oral Sander, "Lozan'ın
Uluslararası tarih açisından
önemi". Italyan Prof. Maria
Antonia Di Casola Fantetti,
" 1923 Lozan Antlaşması ve
İtalya", Büyükelçi Bilal
Şimşirde"Lozan veçağdaş
Türkiye'nin doğuşu"
konulannda biîdiri sunacak.
Uderlerzirvesi
ertelendi
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)-TBMM Başkanı
Hüsamettin Cindonik'un,
mecliste temsil edilen 11 parti
temsilcisiyle. güvenlik
konulannda yapacağı
toplanü. 27 eİcim çarşamba
gününe ertelendi.
Toplantının25ekim
pazartesi günü yapılacak
Milli Güvenlik Kurulu
toplantısı nedeniyle
ertelendiği belirtildi.
Cindonık. PKK'nın
Güneydoğuda basına
yöneliktehditlerive
gazetelerin Diyarbakır
bürolannı kapatması
üzerine. parti temsilcilerine
gönderdiğj çağrı^
mektubunda, "Ülkemizin
güvenlik sorunlan ve
kurumlanna ilişkin genel ve
güncel konulan,
düzenlemeleri ve
uygulamalan, siyasal
partilerimizin biklikte
değerlendirmesi zorunlu hale
gelmiştir"' görüşüne yer
vermişti.
BûlentBalta'ya
tutuklama
kararı
• İstanbul Haber Senfei-
özgür Gündem Gazetesi'nin
Sorumlu Yazıişleri Müdürü
Bülent Balta hakkında gıyabi
tutuklama karan
çıkanlmasından sonra bu
görevi devralan Gülay
ÇeKk'in de, önceki gün ifade
vermek üzere gitü'ği DGM'ce
tutuklandığı belirtildi. özgür
Gündem Gazetesi'nden
yapılan açıklamada, Sıvas
katliamı davasına
muhabirlerinin alınmadığını,
Diyarbakır DGM
Savcısı'nın da bir dunışmayı
izlemek isteyen özgür
Gündem muhabirierine "Ne
işiniz var, gazetecilerin
bölgede
çalışmadıklannıbilrniyor
musunuz" diyerek fotoğraf
çekmelerini engellediğı
bildirildi.
SHP, ANAP, D YP ve CHPyerelseçimlerde ortak hareketedecek
Sıvas'taRP'yekarşıittifak
KENANBİLİZ
STVAS - Mart ayında yapılacak mahalli
secimlerde SHP, ANAP, DYP ve CHP,
Refah Partisi'nin karşısına ittifak
halindeçıkacak. İttifak genel
merkezlerin okeyı alındiktan sonra
kesinlikkazanacak. Sıvas'ta mahalli
seçımler öncesi demokratik ittifak
oluşturuluyor. Demokratik kitle
örgütleri ve tabanın baskılan sonucu
RP'ye karşı gelişen seçim ittifakı, Sıvas
Baro Başkanı Yaşar Yakm ve A vukat
Nad Muslu'nun yoğun cabalan sonucu
ortaya çıktı. tlk adımı aülan ittifak, 27
Mart seçimlerinde Refah Partisi'ne
karşı tek aday çıkaracak. Çeşitli
girişimler sonucu biraraya gelen ANAP
II Başkanı Şakir Şeker, DYP tl Başkanı
tsmail Hakkı Konar, prensipte
anlaşmaya vardılar. Anlaşmanın
gerçekleşmesı halınde mahalli
seçimlerde Sıvas merkezde bu 4 parti
aday çıkarmayacak. Partiler, üzerinde
anlaşılan bir şahsı bağımsız olarak
seçimlere sokacaklar ve
destekleyecekler. Ittifakın nereden
kaynaklandığı sorusunu il başkanlan ve
Baro Başkanı Yaşar Yakın ve
Atatürkçü Düşünce Derneği Yönetim
Kurulu Uyesi Avukat Naci Muslu,
"Refah Partisi 1989'da ANAP icindeki
çekişmeyleil örgütûnûn tutumu ife
seçünleri kazandı. Sivasi geüşmelere
kimsenin itiraz ettiğfyok. Fakat RP
burada son derece tehlikeli bir çaltşmaıun
içinde. Vakıflar kuruluyor, tdeolojik
örgütteume insanlan ürkütür seviyede.
Son Sıvas olayları da şehirde paniğe yol
actı. Bunlann önü almmazsa korkunç
şeyler olur. İttifak zaten tabanın
baskılan ile ortaya çıktı" yanıtını verdi.
Siyasi partiler ve demokratik kitle
örgütlerinin istedıği aday tipi ise
"Sıvas'a yaluşır nitelikte" olacak
deniliyor. İşte adaym özelükleri:
Atatürkçü düşüncede, Atatürkçü
çizgiden hiçbir şekilde taviz vermeyecek.
Laik dünya görüşüne sahip ve
demokrat, insancıl ve partiler üstü
vasıflan olacak. Dört siyasi partinin de
istediği bu özelh'kleri taşıyan adam ve
adamlar partilerce ortaya konulacak.
Daha sonra bu aday veya adaylar
üzerinde görüşmeler yapılacak. 4
partinin de üzerinde karar küdığı bir
aday secimlere bağımsız olarak
kaülacak ve partiler bu adayı açıktan
desteklediklerini acıklayacaklar ve
destek verecekler. Bu plan çercevesinde
RP yıkılacak ve 5 yıhn tahrifaü ortadan
kaldınlacak. tttifakın gerçekleşmesi için
de parti genel merkezlerinin de onayı
alınacak. DYP İ| Başkanı Kemal
t nüvar, AN AP İl Başkanı Şahin Tokur,
SHP İl Başkanı Ziyaettin Ydmaz ve
CHP İl Başkanı İsmail Hakkı Konar,
ittifak konusunda saminu olduklannı
açıklarken."Ancak bir de genel
merkezlerimizin onayını almamız
gerekiyor. Genel merkez bu olayı nasıl
karşdayacak bilmiyoruz, ama Refah'ı
durdurmak için böyle bir ittifaka ihtiyaç
var. Başka turlü yıkıunazkur" yanıtını
verdiler.
İl başkanlan, gerekirse genel
merkezlerin de ittifaka karşı çıkmalan
halinde bu kararlanndan
yazgeçmeyeceklerini behrtiyorlar. SHP
İl Başkanı Ziyaettin Yılmai "Böyle bir
ittifak şart. Refah çok güçlendi. Sıvas'a
karşı sorumluluğumıız var. Seçmene
karşı sorumluhıgumuz var. Toplanbda
yaptığmıız görüşmede her konuda
mutabık kaldık. Görûşlerimiz
birbirimLrin aynısı. Yalnız geriye karan
genel merkeziere iletmek kaldı.
Merkezler ben yalnız girmek istiyonm
diyebilir. O zamanki olaylara göre yalnız
da girebiliriz, genel merkezjn kararna
uymayıp,sorumluiuganuz içinsomna
kadar direnebiBriz de. Biz birtiğinüzi
sürdünneden yanayu. Halka karşı
sonımhüuğumuz bîzi buna zorluyor."
dedi. Siyasi çevrelerden alman bilgilere
göre 4 siyasi parti merkezde en yüksek
oy potansiyeline sahip bir partinin
çıkaracağı adaylar icinden seçme
yapacak. Yapılacak secimde
gözönünde bulundurulacak tek
gösterge ise aday ve adaylann
Atatürkçü çizgiden taviz vermeyen
yapıda olması.
Srvas'ta aydmlann yakılması olayının Kırşehir Cezaevi'nde tutuklu 21 sanığının duruşmasına dün devam edildi. Suclanuüan reddeden sanıklar, Madımak Oteli
çevresinden tesadüfen geçmekte olduklannı öne sürdüler. Ankara DGM'deki duruşma için yoğun güvenlik önlemleri almdL (Fotoğraf: RJZA EZER)
AzizNesin ve Vali Karabilgin hakkında suç duyurusunda bulunulması istemi reddedildi
Sanıklardan ^tesadüfenoradaydık
9
savunması
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Gergin bir ortamda ön-
ceki gün başlayan 124 sanıklı
Sıvas davasına dün Ankara
Devlet Güvenlik Mahkemesi-
nde (DGM) devam edildi. Kır-
şehir Cezaevi'nde bulunan 21
sanığın yargılandığı duruşma-
da, işkence altında ifade verdık-
lerini savunan samklar. 37 kişi-
nin öldüğü olay yerinde "tesa-
dûfen" bulunduklannı öne
sürdüler.
Bazı sanıklar. "Taksitle mal
vermediğim polis beni intikam
için suçladı. Kızı>laflörtettiğim
emniyet müdürii buna kızarak
adımı bu olaylara kanştırdr gı-
bi gerekçelerle kendılen akla-
maya çalıştı.
Müdahil avukatlann. yazar
Aziz Nesin. Eski Sıvas Valisi
Ahmet Karabilgin ve olaylarda
sorumlu olduklan ileri sürülen
emniyet görevlileri hakkında
suç duyurusunda bulunulması
istemi mahkeme tarafından
reddedildi. RP Grup Başkan-
vekili Şevket Kazan. müdahil
avukatlann. "miller>ekilleri ül-
kenin bûtünlüğüne ilişkin savla-
nn yer aldığı da\aiara avukat
olarak giremezler" gerekçesıyle
yapüğı ıtirazlan sonucu, duruş-
maya sanık a\oıkatı olarak gire-
medi ve salonu terkettı. Duruş-
ma, tüm sanıklann birlikte
dinlenebilmesi için 26 kasıma
ertelendi.
Yoğun güvenlik önlemleri al-
tında görülen davaya saat 10.30
sıralannda başlandı. Gazeteci-
ler ve avukatlar salona arandık-
tan sonra almdı ve Sıvas olayla-
nnda yaşamlannı yitirenlerin
vakınlan. ancak İçişleri Bakan-
lığı'nın özel izniyle salona gire-
bildi SHP Grup Başkanı Aydın
Güven Gürkan'ın çağnsına rağ-
men sadece 10 SHP milletveki-
linin duruşmaya geldiği görül-
dü. Duruşmayı bazı CHP mil-
letvekillerinin yanısıra Bü>ük
Birlik Partisi Genel Başkanı
Muhsin Yazıcıoğlu da izledi.
Davaya müdahil olarak ka-
tılmak ısteyenlerin durumu.
dünkü duruşmada da netlik ka-
zanmadı. Yargıç Muanuner
Ünsoy. müdahil avukatlann ıs-
Müdahil avukatlar, RPnin TBMM Grup Başkan V ekili Şevket Kazan'ın (solda) avukat olarak
duruşmaya katılmasının anav asaya aykırı olduğunu ve vekaletinin reddini istedi. Mahkeme de bu
istem doğrultusunda karar verince, Kazan, duruşma sâlonunu terketti. (Fotoğraf: A A)
rarlı ıtirazlannı dikkate alma-
dan duruşmaya başlanılmasını
istedi. Ünsoy, avukatlann,
"Müdahil avukatlann durumu
netleşmeden sorgulamaya gecil-
mesi usule aykıdır. Yine aynı
şekilde usule aykırı bir biçimde
davalann birleştirihnesi konusu-
nu karara bağlamadan sorgula-
ma yapdmaz" ıtirazlannı yarut-
sız bıraktı
Bunun üzerine müdahil avu-
katlar, duruşma öncesinde
mahkemeye bir dilekçe vererek
müdahillikleri konusunun ka-
rara bağlanılması gerektiğini
belirttiler ve mahkemelerin gö-
revsizlık karan vererek DGM'-
ye gönderdiği dosyalann birleş-
tiriîmesi isteklerini yıneledıler.
31 avukatın ortak imzasıyla ve-
rilen dilekçede, yargılamanın
kendilerine söz verilmediği için
tek taraflı olduğu ileri sürüldü.
Avukatlar, sanıklann sadece
örgüt üyesi olup olmadıklan
konusunda sorgulanmasına itı-
raz ederek. "Snas olayı örgütlö
bir şeriatçı kalkısmadır. Olayın
değişik yönlcrini birbirinden ko-
partarak gerçeğe ulaşmak, suç-
luiarı hakettikleri şekilde cezan-
ladırmak mümkün olamaz.
Sanıklann tümü TCK'nın 146.
maddesinden yargılanmalıdır"
görüşünü savundular.
Kazansalonu terketti
Müdahil avukatlann ısteklen.
yargıç Unsoy tarafından ıkma
kez reddedildi. Mahkemede mü-
taalası istenen DGM Cumhuri-
yet Savcısı Dilaver Kahveci de
Cnsoy'un karan doğrultusunda
görüş belirtti. Müdahil avukatla-
nn, RP Grup Başkan Vekıli Şev-
ket Kazan'ın, mılletvekili sıfau ile
devletın bûtünlüğüne yönelık
suclamalann yer aldığı bir duruş-
maya katılmasının anayasaya
aykın olduğuna ilişkin itirazlar
mahkeme tarafından kabul edil-
di. Kazan, karar üzerine duruş-
ma sâlonunu terketti.
Ünsoy, tartışmalann son er-
mesinın ardmdan sanıklann kim-
lik tesbitine geçilmesini istedi.
Bulunduklan Kırşehir Cezaevi*-
den. yargılanmak üzere DGM'ye
getırilen vc "örgûtlü eylemde bu-
lunmakla" suçlanan 21 tutuklu-
nunisımlerişövle:
Erkan Çetintaş, Ömer Demir,
Özay Karatürk. Naci Tufan. tb-
rahim Turan. Yusuf Şimşek, Me-
tin Yokuş, Ahmet Hakan Aslao.
Hiiseyin Ka>a. Halis Turan, Za-
im Ba>ar, Bülent Karayiğit, Fatflı
Erdem, ^ıldınm Yüksel, Tekin
Artş, Bünvamin F.liş. Harun San-
kaya. Muanuner Özdemir, Turan
Kaya. Adem Albekar. Yrimaz
Ceylan
Yargıç Unsoy. saruklann bu-
günkü duruşmada kendilerine
yöneltilen örgütlü eylemde bu-
îunmakla suçlandığını belirterek.
sanıklan sorgulamaya başladı.
Sanıklann tümü "Müslüman-
lar" adlı bir örgüt üyesi olmadık-
lannı ve böyle bir örgütün varlı-
ğını bılmediklerini savundular.
Sorgulama sırasında bütün sa-
nıklann ilk ifadelerini işkence al-
tında verdıklerini ileri sürmesi
dikkat çektı. Bütün samklar olay
Menderes: Hükünıetiıı varlığı belli değil
İSTANBUL (AA) - Büyük Değişim
Partisi (BDP) Genel Başkanı Aydm Men-
deres, Türkiye'de hükümetlerin değişme-
sine rağmen sorunlann değişmediğıni be-
lirterek, "Hükümet var nn, vok mu betti de-
P " dedi.
Eşi Ümran Menderes ile partililerden
oluşan uzun bir konvoy eşliğinde Beşık-
taş'ı dolaşan Aydın Menderes. acık halk
pazanndaki esnaf ve alışveriş yapan va-
tandaşlarla da sohbet etti.
Beşiktaş Sinan Paşa Camii'nde cuma
namazı kılan ve aynı camide Dr. Manmut
Çeviker'in cenaze törenine katılan
Menderes, Barbaros Hayrettin Paşa Tür-
besi'ni ziyaret etti.
Daha sonra yürüyerek BDP Beşiktaş
tlçe Merkezi'ne gelen ve binayı hizmete
acan Menderes, örgütün penceresinden
vatandaşlara hitap etti.
Vatanın ve milletin daraldığını belirten
Aydın Menderes, "Itibarlı ve gücJü bir
Türkiye anyoruz. Böyle bir Türkiye'ye ka-
vuşabihnek için yürüyüşümüzü sürdüriiyo-
nız"dedi.
Türkiye'nin çeşiüi sıkınülan bulundu-
ğunu ifade eden Menderes, şu görüşleri sa-
vundu:
"Ne zaman televizyon seyretsek. gazete
okusak üzülüyoruz. Gündemde devamlı te-
rör, anarşi, enflasyon, hayat pahalılığı, bir
türtü gerçekleştiruenıeyen demokratikkş-
me, yolsuzluk, bekdiyelerin tembeUiği var.
Sorunlar 6 yıl, 3 v il, 3 ay önce neyse bu-
gün de aynı. Bu sürede hükümetler değiş-
miş, ancak milletin kaderi değişmenüştir.
Yeni bir hükümet, yeni bir başbakan var.
Başbakan "ülke yanıyor' diyor, ancak sön-
dürmek için bir kova su atmıyor. 'Devlet
çöküyor' diyor, ancak bir destek vermiyor.
'Ekonomi kötfiye gidiyor' diyor. Mfllet
bakıyor, direksiyonu kn-sm 'kaza yap-
masın' di>e, ancak kırmıyor. Türkiye'de
hükümet var mı, yok mu belli değil."
Konuşmasında ANAP'ı da eleştiren BDP
Genel Başkanı. ana muhalefet partisinin
hükümeün uygulamalannı eleştimıek ve
çareler üretmek yerine, susmayı tercıh etti-
ğini öne sürdü.
Menderes, "ANAP Genel Başkanı aca-
ba 'Konuşursam gaf y apanm' diye mi susu-
yor. Yoksa ziynet gibi yastık altında tuta-
rak partisinin değerieneceğini mi zarmedi-
yor" dedi.
yerinde ve civannda bulunmala-
nnın "tesadüf eseri" olduğunu
savundular Sanıklar. "pousterin
kendilerini sırf suçlu yaratmak
amacıyla" teşhıs etüklerini ve
masum olduklannı savundular.
"Durdum, se>TettimM
Sanıklann çoğunun sorgula-
malan sırasında, olay yerinde
bulunma gerekçelerinı. "Beş da-
kika durdum seyrertim. Dükkan-
dan çıkhm. olaylan görünce biraz
seyrertim. Işim >ardı oradan geçi-
yordum. Ete gidiyordum. O yüz-
den oradaydım. Ben vatan, nîillet
ve bayrak sevgisiyle yanıyorum,
bu duygulan içimde taşryorum"
bıçıminde açıklamalan ' dikkat
çekti.
Bir sanık. ekmek fınnında ça-
lıştığını belirterek, ekmek satışı
sırasında polıslerin de sıraya gir-
mesıni istediğıni, karakola götü-
nılünce bazı polislerin "Seo biri
sıraya sokardın, şirodi görürsün
sen" dedıklerinı ve kendisını inü-
kam almak için teşhis ettiklerini
ılen sürdü.
Sadece iki sanık, yürüyüşe "kı-
sa bir süre kanldığını ve sadece
AUahu Ekber diye bağırdığını"
kabul etü.
Sanık avukatlan ile müdahil
avukatlar arasmda yaşanan tar-
tışmalar dün de sürdü. Sanık
avukatlan. bir müdahil avukatın
salona cübbesini çıkararak girdı-
ğani ve sanıklann fotografını çek-
tığını belirterek bu avukatın dışa-
n çıkanlmasını istediler. Söz
konusu avukatın, İstanbul Ba-
rosu'na kayıtlı Günay Nebir ol-
duğu belirlendi. Nehir, müdahil-
liklerinin kabul edilmesi duru-
munda ellerinde bulunan deliller-
le sanıklann fotoğraflannı
karşılaştıracaklannı ve delil top-
lamaya çalışacaklannı söyledi.
Nehir'in açıklaması ve diğer
itirazlar. mahkeme tutanaklanna
gecirildi. Sanık avukatlannın. sa-
nıklann başlanna bir olay gelme-
si durumunda bu avukatı sorum-
lu tutacaklanm söylemesi üzeri-
ne, salonda tartışmalar yaşandı.
Sanıklann sorgulamasının ta-
mamlanmasının ardmdan oturu-
ma ara verildı. Saat 14.00"te yeni-
den başlanılan duruşmada. sanık
avukatlannın savunmalanmn
dinlenmesine geçildi. Avukatlar,
"Mûslûmanlar" adında bir örgü-
tün bulunmadığını ileri sürerek,
sanıklann olmayan bir örgüt üye
olmaktan suçlanamayacağını di-
le getirdiler. Avukaüar. sanıkla-
nn beraatlerini istediler ve olayın
başlamasına, yazar Aziz Nesiıı,
eski Sıvas Valisi Ahmet Karabil-
gin ve emniyet görevlilerinin ne-
den olduğunu ileri sürerek, bu
kişıler hakkında suç duyurusun-
da bulunulmasını istediler.
Avukatlann savunmalannı bı-
tinnelerinin ardından oturuma
ikına kez ara verildi. Aranın so-
na ermesınin ardmdan görüşleri-
ni açıklayan DGM Cumhuriyet
Savası Dilaver Kahveci. Nesin,
Karabilgin ve emniyet görevlileri
hakkında suç duyurusunda bulu-
nulmasına gerek olmadığını be-
lirterek duruşmanın, tanıklar ile
tutanaklan düzenleyen emniyet
görevlilerinin dinlenebilmesi için
bir başka tanhe ertelenmesini is-
tedi.
AVRÜPA'DAN
EDİPEMİLÖYMEN
Alçalan Değerterden
TûPkçe
Dillerini doğru dürüst konuşamayanlar, Türkiye'nin
artık yaşamsal boyutlara ulaşmış sorunlanna nasıl çö-
züm bulacaklar? Çözüm bulma, ille bireysel kararla çö-
züm bulma değil. Oy kullanarak da... Dil çünkü edinilmiş
kültürü, dünyaya bakışı, kafanın nasıl calıştığını, alınmış
eğitimin düzeyini, sorunlara yaklaşımın özünü gösteri-
yor. Bunlarda kırık not alanlar, yaşamsal sorunlann üs-
tesinden nasıl gelecekler? Demokrasinin gereği olan,
özgür düşünme, karşılaştırma, tartma ve değerlendir-
meyi yapabilecekler mi? Elbettedili çok çok iyi konuşarv
ların ille her soruna mis gibi çözümler bulacağı anlamı-
na değil bu. Ama dilin kafanın örgütlenmesini yansıtbğı
bilinen bir şey.
Denilebilir ki, dili kötü kullananlar, konuşanlar, yönetici
düzeyindeki insanlar değil: Alt katmanlar, her ülkede
kendilerine göre bir dili zaten uyduran ve konuşan genc-
lik, aceleden ne söylediğini nasıl söylediğini bilemeyen-
ler, kısacası "sokaktaki adam". Yani bir tıir teselli ara-
makTürkçenin her gün biraz daha batmasına. Keşke bu
kadar basit olsa iş. Dil, Türkiye'de arukalçalan degerler
listesinde belki de birinci sırada...
En iyisi, yorumsuz örnek vermek: Ülkenin en tepesi-
nin bir altindaki bayan yönetici, şöyle diyor: Safhasına
girme aşamasına geldiginde...
Ya da bir milletvekilinden şu inci: Halkın iradesinin ka-
muoyuna yansıması...
Bir televizyon haberinden şu cümle çok anlamlı ve
açık: Güven duyup duymadıkları sorusuna evet yanıtını
verdi..
Bakanlık yapmış bir genç, kırmızı bir koltuğa oturdu-
ğundan olsa gerek, heyecandan kendisini hangi dilde
nasıl ifade edeceğini şaşırmış: İlk önce işler.-.First
rhings first (Yar\j, ilk yapılacak işler demek istiyor, ama
ingilizce. Türkiye'de artk herkes ama herkes Ingilizce
biliyor ya).
Bir haberden: Cumhurbaşkanlığı sorunu meselesi...
Ürdün Kralı Hüseyin'in Amerikan asıllı eşi şöyle tanı-
tilmış. Amerikalı Kralice Nur...
Küçüklüğünden bu yana arabesk sanatçısı biri tanıtılı-
yor: Gelecekte istikbali olan bir gencimiz...
Inönü'ye soru: Şahsınız da koalisyonda yer alacak mı-
sınız?
Bir numaralı yıldızlı televizyon ekranımızdan yansı-
yan şu inci: Atmosfer ortamı havasında...
Aynı ekrandan bir inci daha: Eleştiriyel olmak hava-
sıyla...
Büyük bir kentimizin eski belediye başkanı: Başkasıy-
la ilgili remark veremem... (Yani, yine Ingilizce olarak
görüş, fikir, düşünce ifade edemem demek istiyor. Ma-
lum, Türkçe çok yetersiz...)
Yeni bir televizyon kanalının haber bülteninden: Yelt-
sin, kendinden ve umarsız bir şekilde... (Yani, tercümesi
bile mümkün değil.) Bir belediye başkanı derdini anlatı-
yor: Birlik ve beraberlikle birlikte...
Şu haberi anlamak elbette mümkün: Bolivya bütün
öndeğerleri altüst ediyor. (Yani, Türkçe değil mi uydur
uydur söyle. ûnyargı oluyor da öndeğer niye olmasın?)
Ya şu: Katolik kardinal... (Yani, Müslüman imam gibi
bir şey)
Ve tabii, sorun sadece grameri yanlış kullanmakla
kalmıyor. Sözcükleri yanlış seslendirme de bir başka
alem. Bunları yazıya dökmek de bir o kadar zor. ûzel
ekranların yüzakı bir haber programında, uluslararası
düzeyde bir gazetecimizin "Angara, amborgo, modol-
yon, değiştireceğiniz" gibi sesler çıkartması ne kadar
acı. Ama kime acı? Izleyen, izlemeye devam eden, gö-
zünü aytrmayan ve belki de aldırmayan milyonlara mı,
yoksa Türkçenin böyle baştan savılmaması gerektiğine
inananlara mı? Bu inananlar kaç kişi?
izmlrBarosu
Âvukatlarapolis
baskısma tepki
• İzmir Barosu Başkanı Volkan Alposkay, baro
üyelerine potansiyel suçlu gibi bakılmasını
eleştirerek "Avukatın terörist gjbi gösterilmesine
izin vermeyiz"dedi.
NECATtAYGIN
İZMİR- DGM kapısmda
polisin çanta arama uygula-
ması, avukatlar tarafından
tepkiyle karşılandı. Çanta-
lannı aratmayan avukatlar,
uygulamayı protesto için du-
ruşmalara gjrmediler. İzmir
Barosu Başkanı Volkan Al-
poskay, baro üyelerine potan-
siyel suçlu gibi bakılmasını
eleştirerek "Avukatın terörist
gibi gösterilmesine izin verme-
yiz"dedi. Uygulamayı eleştı-
ren ÇHD İzmir Şubesi Baş-
kanı Mehmet Yatar ile TBB
Yönetim Kurulu üyesi ve eski
İzmir Barosu Başkanı Sabri
Knrt da polisin tutumunun sa-
vunmaya duyulan güvensizli-
ğin bir göstergesi olduğunu
belirttiler.
îzmir DGM'nin girişinde
dedektör sistemli kapıdan geç-
tikten sonra avukatlann çan-
talannm aranması, tepkılere
neden oldu. Çantalannın
aranmasma tepki gösteren
avukatlar uygulamayı protes-
to amacıyla. duruşmalara
girmiyorlar.
Mazeret dilekçesi
Avukatlar, DGM Baş-
kankğı'na verdikleri mazeret
dilekçelerinde, "tzmir DGM
Başsavcıhğı'mn bo yasadtşı uy-
gulaması sördükçe meslegimizi
onurhı bir bicimde icra etmenin
koşuDan buhınmadığından du-
ruşmalara katümıyorum. Ma-
zeretü sayıunamı talep ediyo-
nnn" dediler.
DGM'deki bu uygulamayla
avukatlann'potansiyel suçlu'
gibi gösterilmek istendiğini be-
lirten Alposkay. "Üyekrimiz
bu konudaki yakmmalannı
bize de uettiler. Uygulamayı
kaygryla izfiyoruz. Komryn
DGM Başsavctsı Abdülkadir
Abacı ile görûştüm. Görüş-
mede elektronik kapmm ağır
metalkre göre ayarlanmasmı
istedim. Arkadaşlannuzm ce-
bindeki bozuk para, anahtarfak
ye hatta çanta kiüdj bile uyan
işareti veriyor. Bu sistemdea
geçtikten sonra muhtabm pobs
değil, ancak DGM savcısı veya
görevlendireceğt savcı obnasa
istedim. Kendisi konuyu değer-
lendireceğini söyledi. Ancak 3
gündür değişen bir şey yok. Biz
bu uygulamayı yasal
buhnuyoruz."
Bakanltğa suç duyurusu
İzmir DGM'deki avukatla-
ra yönelik uygulamalann Tür-
kiye'nin hiçbir yerinde ol-
madığını söyleyen ÇHD Baş-
kanı Mehmet Yatar da "Gö-
rev amnda avukatlann aran-
mak istennıesi, hiçbir yasal da-
yanağı olmayan bir uygulama-
dır. Bu, savunmaya duyulan gü-
vensizliğin bir göstergeskfir.
Emniyet birimlerinin kesinlikle
cantamtzı ve üzerimizi ara-
masına izin vermeyecegiz, Bn
konuda diretme olnrsa, görevi-
mizi engeUemekten Ugihier
hakkmda Adalet Bakanlıgı'na
suç duyurusunda bulunacağız'1
dedi.
TBB Yönetim Kurulu üyesi
ve eski İzmir Baro Başkanı
Avukat Sabri Kurt da acıkla-
masında. "Avukatiann çantası
aranamaz. Bu, avukarjara gü-
vensizlik ve saygBtzhktn-. Bu
nedenle avukatlann çantalannı
arattırmaması ve dürenmekri,
hakudır. Zoria avukaon çan-
tası açtmup, aranmaz" diye
konuştu.